IV. KLİMUD Kongresi, 08-12 Kasım 2017, Antalya 1
HCV Tanısında Cut off/ Sinyal (S/CO)/TV) Değerlerinin Tanısal Geçerliliklerinin Değerlendirilmesi TÜLİN DEMİR¹, DİLARA YILDIRAN¹, SELÇUK KILIǹ, SELÇUK KILIDz ¹HALK SAĞLIĞI GENEL MÜDÜRLÜĞÜ, MİKROBİYOLOJİ REFERANS LABORATUVARLARI VE BİYOLOJİK ÜRÜNLER DAİRESİ BAŞKANLIĞI ²SAĞLIK BİLİMLERİ ÜNİVERSİTESİ, İSTANBUL TIP FAKÜLTESİ, TIBBİ MİKROBİYOLOJİ ANA BİLİM DALI, İSTANBUL 2
HCV 1989: Non- A, non- B viral hepatiti olarak bilinen, Hepatit C virüs (HCV) genomu klonlandı. 1989: HCV antikor testi geliştirildi (ELISA). 1990: HCV viral yük testi geliştirildi (HCV RNA testi). 1998: İnterferon ve ribavirin kombine tedavisinin FDA onayı 2001: Pegile IFN için FDA onayı 3
HCV TANI Laboratuvar Serolojik testler Moleküler testler Diğer yardımcı bulgular Klinik bulgular Biyokimyasal testler Histolojik bulgular 4
Serolojik Testler Anti-HCV ELISA (HCV EIA) Tarama ve tanı testi olarak 3. kuşak testlerin, kronik hepatit hastalarında duyarlılık ve özgüllüğü >%99 POZİTİF olması, virüsle karşılaşıldığını gösterir, akutkronik-iyileşmiş enfeksiyon ayrımını yapmaz. ELISA ile Anti-HCV pozitifliğinin tespiti en erken 8. haftada, yaklaşık 2-6 aya kadar uzayabilir. 5
Serolojik Testler- 2 Anti-HCV RIBA/LIA Anti-HCV RIBA/LIA testi; düşük riskli, şüpheli EIA (+) hastalar (pratikte artık çok tercih edilmiyor, HCV RNA ile doğrulanması esas) ve yüksek riskli, ancak HCV RNA (-) hastalarda kullanıldığında, yalancı pozitif EIA sonuçları ve geçirilmiş enfeksiyonların belirlenmesinde yararlıdır. 6
MMWR, 2003; Adapted from Kamili et al, Clin Infect Dis 2012, S1 7
CDC* çalışmasında, Anti-HCV testinde S/Co oranı 3.8 den yüksek olduğunda RİBA testi pozitifliği %95 in üzerinde bulunmuştur. Bu nedenle S/Co oranı 3.8 den yüksek olduğunda testin RİBA ile doğrulanması gerekli değildir. Nükleik asit testlerinin yaygın ve kolay ulaşılabilir olmasından dolayı, RIBA testi günümüzde önemini kaybetmiştir. MMWR, February 7, 2003 / 52(RR03);1-16 8
Moleküler Testler Kalitatif HCV RNA Testleri viremiyi göstermek için yeterli +/- şeklinde sonuç vermeli alt saptama eşiği <50 IU/ml olmalı Kantitatif HCV RNA Testleri tedavi planlanan hastalarda ve tedavi takibinde HCV RNA kantitatif olarak belirlenmeli önerilen alt sınır <15 IU/mL 9
Aktif Hepatit C Virus (HCV) Enfeksiyonu Tanısında Test Sıralaması 10
11
AMAÇ Hepatit C virüs (HCV) enfeksiyonu, özellikle hemodiyaliz hastalarında akut ve kronik hepatite neden olan, en sık viral etkendir. Kan ve kan ürünleri ile bulaşma özelliği nedeniyle, transfüzyon öncesi donörlerin taranmasında da, antikor tarama testleri rutin olarak kullanılmaktadır. Tanıda en önemli sorun, anti-hcv pozitifliğinin aktif enfeksiyon varlığını göstermemesi, bu nedenle aktif ya da kronik enfeksiyon tanısında viral yükün tespitinin gerekliliğidir. Bu çalışmada, anti-hcv ELISA testi TV (test değeri-test value) değerlerinin, HCV enfeksiyonu tespitindeki yeri araştırılmıştır. 12
YÖNTEM Çalışmaya, 01.01.2017-15.09.2017 tarihleri arasında, HCV Doğrulama için HIV-AIDS Doğrulama ve Viral Hepatitler Laboratuvarı'na gönderilen 297 hasta örneği dahil edildi. Örnekler anti-hcv (VIDAS, biomérieux, Fransa) test kiti ile incelendi. Test sonucunda 1.00 TV olan değerler pozitif, <1.00 TV ise negatif olarak değerlendirildi. Antikor doğrulanması için HCV LIA (recomline HCV, Mikrogen Diagnostik, Almanya) ve viral yük tespitinde HCV RNA PCR (artus HCV RNA, Qiagen, Almanya) testi uygulandı. Anti-HCV ve LIA arasındaki uyumluluk oranı, kappa değeri (κ) belirlendi. 13
BULGULAR- 1 Çalışmaya dahil edilen 297 hastanın 87 sinde (%29.3), anti-hcv pozitifliği tespit edildi. LIA ile bu hastaların 33 ü (%11.1) pozitif, 8'i (%2.7) indeterminant, 46 sı (%15.5) negatif olarak saptandı. ELISA ile reaktif bulunan örneklerin 25 inde (%8.4) ise, HCV RNA pozitifliği tespit edildi. Viral yük pozitifliği tespit edilen hastalardaki TV değeri, tespit edilmeyen hastalara göre daha yüksekti (p<0.001). Anti-HCV reaktif hastaların (n=87) TV değerleri incelendiğinde; 47 sinde TV 1-5, 10 unda 5-10, 6'sında 11-20 aralığında ve 24 ünde >20 olarak belirlendi. 14
BULGULAR- 2 TV değeri 1-5 arası olan 47 hastanın 1'inde HCV RNA pozitifliği saptandı (19 IU/ml). Tekrar testlerde HCV RNA tespit edilmemesi nedeniyle, hasta HCV RNA negatif olarak değerlendirildi. TV değeri 5-10 arası hastalarda HCV RNA saptanmadı ancak; TV değeri 11-20 olan altı hastanın 4'ünde, >20 olan 24 hastanın 20 sinde, HCV RNA pozitifliği tespit edildi. ELISA ile reaktif, LIA ile indeterminant 8 örnekte viral yük izlenmedi ve bu hastaların ELISA TV değerleri 7 nin altında bulundu. Anti HCV ve HCV LIA arasındaki pozitif uyumluluk oranı %37.9 (n=33) idi. HCV RNA- LIA arasında 69 (%79.3) örnekte aynı sonuç alındı, kappa değeri 0.57 (0.082; %95 GA=0.41-0.73) ile orta düzeyde uyum tespit edildi. 15
SONUÇ TV veya S/CO oranı, anti-hcv reaktif örneklerde viremi tespitinde yararlı bir indikatördür. Klinik ve biyokimyasal olarak HCV enfeksiyonu düşünülen hastalarda, TV >11 ise, aktif HCV enfeksiyonu olduğu düşünülebilir. LIA ile izlenen indeterminant sonuçların tanıda belirsiz sonuçlara neden olması nedeniyle, ELISA ile alınan reaktif test sonucu sonrasında ikinci basamak test olarak PCR kullanımı, LIA testlerinin ise PCR çalışmalarının mümkün olmadığı durumlarda ek test olarak kullanılmasının gerekliliğini düşünmekteyiz. 16
TEŞEKKÜR EDERİM... 17