MESANENİN NON-TRANSİSYONEL HÜCRELİ KANSERLERİ NON-TRANSITIONAL CELL CARCINOMA OF THE BLADDER



Benzer belgeler
Yediyüzyetmişiki Akciğer Kanseri Olgusunda Cilt Metastazı: 5 Yıllık Deneyimin Analizi

Meme Olgu Sunumu. Gürdeniz Serin. Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Patoloji Anabilim Dalı. 3 Kasım Antalya

Akciğer Karsinomlarının Histopatolojisi

ÜROTELYAL HÜCRELİ KANSERLERİNDE FOKAL SKUAMÖZ VE GLANDÜLER DİFERANSİYASYON İLE YAYGIN SKUAMÖZ VE GLANDÜLER DİFERANSİYASYONUN KLİNİK ÖNEMİ

Mesane Tümöründe Klinik Evrelemede Kullanılan Görüntüleme Yöntemleri

Yeni Üroloji Dergisi - The New Journal of Urology 2018; 13 (3): 10-15

ERKEN EVRE İNVAZİV MESANE KANSERİNDE SİSTEMİK TEDAVİ. Kazım UYGUN Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Onkoloji Bilim Dalı

Primeri Bilinmeyen Aksiller Metastazda Cerrahi Yaklaşım. Dr. Ali İlker Filiz GATA Haydarpaşa Eğitim Hastanesi Genel Cerrahi Servisi

AKCİĞERİN NÖROENDOKRİN TÜMÖRLERİ. Doç. Dr. Mutlu DEMİRAY Bursa Medical Park Hastanesi

1- Sunumum ile ilgili ticari ya da finansal herhangi bir çıkar ilişkisi bulunmamaktadır.

Kolorektal Adenokarsinomlarda Tümör Tomurcuklanmasının Kolonoskopik Biyopsi ve Rezeksiyon Materyalleri Arasındaki Uyumu

Doç. Dr. Ahmet ALACACIOĞLU

Dr. Fatma PAKSOY TÜRKÖZ Atatürk Göğüs Hastalıkları ve Göğüs Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi Tıbbi Onkoloji

Mide Rezeksiyon Materyallerine Yaklaşım, Evreleme ve Raporlama

Ürotelyal kanserin morfolojik varyantları. Dr. Kürşat Yıldız Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Patoloji Anabilim Dalı

Mide Kanseri Tanısı Olan Hastalarda Lenf Nodu Tutulum Oranı ve Sağkalım İlişkisi

Mesanenin nadir görülen kanserleri: Olgu serisi ve literatürün gözden geçirilmesi

İNVAZİV MESANE TÜMÖRLERİ. -Patoloji- Dilek Ertoy Baydar Hacettepe Ün. Patoloji AD

İNVAZİF MESANE KANSERİNDE ORGAN KORUYUCU TEDAVİLER METASTATİK MESANE KANSERİNİN TEDAVİSİ

SÜELÖZGEN T., VARDAR E., YENİYOL C.Ö., SURAL S., AYDER A.R., POSTACI H.

NAZOFARENKS KARSİNOMUNDA CLAUDIN 1, 4 VE 7 EKSPRESYON PATERNİ VE PROGNOSTİK ÖNEMİ

MEME PATOLOJİSİ SLAYT SEMİNERİ

OVER KAYNAKLI MALİGN MİKST MÜLLERİAN TÜMÖRLERDE TEDAVİ YAKLAŞIMI. Mustafa ÖZGÜROĞLU Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Tıbbi Onkoloji Bilim Dalı

MİDE KANSERİNDE APOPİTOZİSİN BİYOLOJİK BELİRTEÇLERİNİN PROGNOSTİK ÖNEMİ

Mesane Kanseri Olgu Tartışmaları Dr. Sümer Baltacı

Haydarpaşa Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Üroloji, İstanbul, Türkiye OUR 6 YEAR EXPERIENCE OF RADICAL CYSTECTOMY

MESANE KANSERİ TEDAVİSİNDE RADİKAL SİSTEKTOMİ VE KEMOTERAPİ İLE TRANSÜRETRAL REZEKSİYON VE KEMOTERAPİ SONUÇLARI

OLGU. 57 yaşında Sağ memede son 10 ayda hızla büyüyen kitle

İnvazif mesane tümörlerinde ilk ve son TUR-T ile radikal sistektomi arasında geçen süreler ve TUR-T sayısının lenf nodu pozitifliği ile ilişkisi

Meme Kanseri Cerrahisinde İntraoperatif Değerlendirme Ne kadar güvenebiliriz?

İTF

Araştırma 2010 DEÜ TIP FAKÜLTESİ DERGİSİ CİLT 24, SAYI 3, (EYLÜL) 2010, S: Güven ASLAN, Elnur MAMMADOV

Prostat Tümörlerinde WHO 2016 Sınıflandırması DR. BORA GÜREL KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ PATOLOJİ ANABİLİM DALI

Klasik Hodgkin Lenfoma Vakalarında PD-L1 Ekspresyonunun Sıklığı, EBV ile İlişkisi, Klinik ve Prognostik Önemi

Safra Yolları Kanserlerinde SistemikTedaviler. Dr.M.Oktay TARHAN İzmir K.Ç.Ü. Atatürk E.A.H. Tıbbi Onkoloji Kliniği

MESANE KANSERİNDE ERKEN RADİKAL SİSTEKTOMİ: DAHA ÖNCE UYGULANMIŞ OLAN TEDAVİLERİN VE KLİNİK EVRELENDİRMENİN SAĞKALIMA ETKİSİ: ÖN RAPOR

Adrenokortikal Karsinom Tek merkezin 10 yıllık deneyimi

PRİMERİ BİLİNMEYEN AKSİLLER METASTAZ AYIRICI TANISINDA PATOLOJİNİN YERİ

Akciğer Kanserinde Cilt Metastazları

ERKEN LOKAL NÜKS GELİŞEN VULVA KANSERİ: OLGU SUNUMU

YÜZEYEL MESANE TÜMÖRLERİNDE RE-TUR B GEREKLİ Mİ? IS RE-TUR B NECESSARY FOR SUPERFICIAL BLADDER CANCER?

GERM HÜCRELİ TÜMÖRLER İnteraktif Olgu Sunumu Dr BENGÜ DEMİRAĞ

İnvaziv Mesane Kanserinde Radikal Sistektomi + Lenfadenektomi, Neoadjuvan ve Adjuvan Kemoterapi. Dr. Öztuğ Adsan

SINIRLI VEYA GENİŞLETİLMİŞ LENFADENEKTOMİ UYGULANAN OLGULARDA RADİKAL SİSTEKTOMİ SONUÇLARI

TAKD olgu sunumları- 21 Kasım Dr Şebnem Batur Dr Büge ÖZ İÜ Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Patoloji AD

ADAYENER C., ERDEN D., ŞENKUL T., KARADEMİR K., BAYKAL K., İŞERİ C. GATA Haydarpaşa Eğitim Hastanesi Üroloji Kliniği, İSTANBUL

AZ DİFERANSİYE TİROİD KANSERLERİ. Prof. Dr. Müfide Nuran AKÇAY Atatürk Üniversitesi Tıp Fakültesi Genel Cerrahi Anabilim Dalı ERZURUM

ÜST ÜRİNER SİSTEM KANSERLERİNDE GÖRÜNTÜLEMENİN ÖNEMİ

Dr.Bahar Müezzinoğlu Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi

EVRE I SEMİNOM DIŞI TÜMÖRLERE YAKLAŞIM

Merkel Hücreli Karsinom

KASA İNVAZİF OLMAYAN MESANE KANSERİNDE (KIOMK) İNTRAKAVİTER TEDAVİLER VE AUA VE EAU GUİDELİNELARINA GÖRE TEDAVİ ALGORİTMALARI, ERKEN SİSTEKTOMİ

Ulusal Akciğer Kanseri Kongresi İleri Evre Küçük Hücreli Dışı Akciğer Kanserlerinde Neoadjuvan Tedavi Sonrası Pulmoner Rezeksiyon Sonuçlarımız

Küçük Hücreli Akciğer Kanserinde Cerrahinin Yeri Var mı? Dr.Ali Kılıçgün Abant İzzet Baysal Üniversitesi Tıp Fakültesi

KÜRATİF TEDAVİ SONRASI PSA YÜKSELMESİNE NASIL YAKLAŞALIM? Doç. Dr. Bülent Akduman Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Tıp Fakültesi Üroloji A.D.

Mesanenin non-ürotelyal kanserleri nadirdir. Malign. Non-ürotelyal mesane kanserleri DERLEME

Tiroidin en sık görülen benign tümörleri foliküler adenomlardır.

BAŞ-BOYUN PATOLOJİSİ SLAYT SEMİNERİ-TÜKRÜK BEZİ TÜMÖRLERİ OLGU SUNUMU. Dr. Özlem Saraydaroğlu

MESANE KORUYUCU YAKLAŞIM. Dr. Deniz Yalman Ege Ü.T.F. Radyasyon Onkolojisi A.D.

ADENOKARSİNOMLARDA HİSTOLOJİK ALT TİPLER. Prof. Dr. Ali VERAL Ege ÜTF Patoloji A.D. 21. Ulusal Patoloji Kongresi İzmir

Radyoterapi Uygulanan Evre 2 (T2a-bN0M0) Mesane Kanserli Olgular m zdaki Tedavi Sonuçlar m z

KARACİĞER METASTAZLARINDA ROBOTİK STEREOTAKTİK BEDEN RADYOTERAPİSİ

Polipte Kanser. Dr.Cem Terzi. Dokuz Eylül Üniversitesi Genel Cerrahi Anabilim Dalı Kolorektal Cerrahi Birimi

SAĞ VE SOL KOLON YERLEŞİMLİ TÜMÖRLER: AYNI ORGANDA FARKLI PATOLOJİK BULGULAR VE MİKROSATELLİT İNSTABİLİTE DURUMU

DİLDE EPİDERMOİD KANSERLERDE YAŞ, CİNSİYET, SİGARA VE ALKOL KULLANIMININ PROGNOZA ETKİLERİ

Tiroid Patolojisi Slayt Semineri

İNTERAKTİF VAKA TARTIŞMASI

Böbrek Tümörlerinin Prognostik Kategorizasyonu

METASTATİK KÜÇÜK HÜCRELİ DIŞI AKCİĞER KANSERİ TANISI SAĞKALIMI ETKİLEYEN FAKTÖRLER

GERM HÜCRELİ OVER TÜMÖRLERİNDE CERRAHİ EVRELEME GEREKLİ MİDİR?

Serviks Kanserinde Fertilite Koruyucu Tedavi

5. SINIF DERS NOTLARI MESANE TÜMÖRLERİ. Doç. Dr. Yaşar BOZKURT

Tiroid bezinde ender bir mezenkimal tümör. Dr. Ersin TUNCER Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Patoloji Anabilim Dalı

MAKALE YORUM. Dr. Cavit Can, Dr. Barbaros Başeskioğlu Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi, Üroloji Anabilim Dalı, Eskişehir

Özofagus ve özofagogastrik bileşke karsinomlarında mikroskopik alt tipler ve prognostik faktörler

Nefrektomilerde lenfoid infiltrasyonlar

Küçük Hücreli Akciğer Kanserlerinde Radyoterapi. Dr. Meltem Serin

Adrenalde sık ve nadir görülen lezyonlar. Dr.Aylar Poyraz Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Patoloji AD

OLGU SUNUMU. Dr. Furkan DURSUN GATA Haydarpaşa Eğitim Hastanesi TÜD KUZEY MARMARA ŞUBESİ AYLIK BİLİMSEL TOPLANTISI

Akciğer Kanserini Hangi Evrede Yakalıyor ve Nasıl Tedavi Ediyoruz?

mrcc Tedavisinde Olgular Eşliğinde Tartışma

ği Derne Üroonkoloji

BİLİMSEL PROGRAM I. GÜN 03 Mayıs Oturum: Serviks Kanseri / Session I: Cervical Cancer

Üst Üriner Sistem Ürotelyal Tümörlerinde Prognoza Etki Eden Faktörler: 15 Yýllýk Klinik Deneyimimiz

Düşük dereceli B-hücreli Hodgkin-dışı lenfomalardan oluşan olgu sunumları OLGU IV

Spinal Tumors. Başar Atalay M.D. Yeditepe University Faculty of Medicine Department of Neurosurgery. Tuesday, April 3, 12

Tıbbı Onkoloji Dışkapı Yıldırım Beyazıt E.A.H Görevler: Görev Unvanı Görev Yeri Yıl Uzman Doktor-

20. ULUSAL KANSER KONGRESİ Nisan 2013

YÜZEYEL MESANE TÜMÖRLERİNDE RİSK GRUPLARINA GÖRE TEDAVİ. Dr.Bülent Soyupak Ç.Ü.Tıp Fakültesi Üroloji Anabilim Dalı. Üroonkoloji Derneği

Urakus Adenokarsinomu: Bir Olgu ve Literatürün Gözden Geçirilmesi

Primeri Bilinmeyen Aksiller Metastaz ( PBAM) Sistemik Tedavinin Yeri. o Dr. Mehmet Aliustaoğlu

MALİGN VE BENİGN GRANÜLER HÜCRELİ TÜMÖR KARŞILAŞMALI İKİ OLGU SUNUMU.

Oral kavite skuamöz hücreli kanserlerinde evreleme ile perinöral, vasküler ve ekstrakapsüler invazyon bulgularının ilişkisi

IYE'D -' """ A 1 IGI. Pror. Hr. İlhan Ti ~( ~R. Editörler. Dr. Ediz F~ ( 'f lşa R. lh>\'- i>r. ~afi1 8()ZDl-:\1İR. Uo~. Ur. Rl"fik Rl 'Rt;l'T.

Dev Karaciğer Metastazlı Gastrointestinal Stromal Tümör Olgusu ve Cerrahi Tedavi Serüveni

ADRENAL KORTİKAL KANSER TEDAVİSİNDE LAPAROSKOPİK CERRAHİ

Mesanenin Mikropapiller Tip Değişici Epitel Hücreli Karsinomu Klinik, Histolojik ve İmmünohistokimyasal Özellikler: Olgu Sunumu

Savaş Baba, Sabri Özden, Barış Saylam, Umut Fırat Turan Ankara Numune EAH. Meme Endokrin Cerrahi Kliniği

Dr Ercan KARAARSLAN Acıbadem Üniversitesi Maslak Hastanesi

Küçük hücreli dışı akciğer karsinom olgularının retrospektif olarak değerlendirilmesi

Transkript:

ÜROONKOLOJİ/Urooncology MESANENİN NON-TRANSİSYONEL HÜCRELİ KANSERLERİ NON-TRANSITIONAL CELL CARCINOMA OF THE BLADDER Bülent GÜNLÜSOY, Murat ARSLAN, Tansu DEĞİRMENCİ, Nihat NERGİZ, Süleyman MİNARECİ, A. Rıza AYDER İzmir Eğitim ve Araştırma Hastanesi Üroloji Kliniği, İZMİR ABSTRACT Introduction: Transitional cell carcinoma is the most common histopathologic type of bladder tumors. But bladder cancer is a heterogenous disease with an unpredictable clinical course. Non-transitional cell carcinomas of the bladder are uncommon and aggressive tumors. It is necessary to distinguish histopathologic type of tumors because squamous or glandular differentiation can be found with transitional cell carcinoma. In this study, we examined pathologic diagnosis, treatment and prognosis of 34 patients with non-transitional cell carcinoma. Materials and Methods: A total of 1150 patients with bladder tumors operated in our clinic between August 1994 and November 2002 were retrospectively evaluated. 34 (3%) bladder tumors of non-transitional type were pathologically diagnosed. All patients were treated with transurethral resection of bladder tumor. After the histological diagnosis of the tumor, radiologic tests (abdominal and chest CT, radionuclide bone scan) were obtained for accurate staging. Of these tumors, there were 10 (34.5%) squamous cell carcinoma, 9 (31%) adenocarcinoma, 3 (10.3%) sarcomatous carcinoma, 2 (7%) lymphepithelioma, 2 (7%) small cell carcinoma, 1 (3.4%) clear cell carcinoma, 1 (3.4%) choriocarcinoma and 1 (3.4%) sarcoma. Totally 54 specimens of 34 cases were examined histopathologically (37 TUR-BT, 14 radical cystectomy, 3 consultation material). In histopathologic examination; development pattern, depth of invasion, angiogenesis, necrosis, mitosis, immunologic staining, differentiation patterns and superficial epithelium changes, neural and vascular invasion were evaluated. Results: Patients were followed-up minimum 6 months to maximum 39 months (mean follow- up 17 months). There were 31 (91.2%) men and 3 (8.8%) women with a mean age of 62.3 (ranging 47 to 76) years. We could not reach to 5 (14.7%) patients with different histologic types and these patients were excluded from study. Pathological stages were T2NoMo in 4 (13.8%) patients, T2N+Mo in 4 (13.8%), T2N+M1 in 4 (13.8%), T3NoMo in 5 (17.2%), T3N+Mo in 5 (17.2%), T3N+M1 in 3 (10.4%), T4N+M1 in 4 (13.8%). Tumor behavior was very aggressive in all histological types. Of 29 patients, 19 patients (65.5%) had local invasive disease and 10 (34.5%) had metastatic disease at pathologic examination. Fourteen (48.3%) patients were treated with radical cystectomy and pelvic lymphadenectomy and 12 (41.4%) patients with systemic chemotherapy and/or radiotherapy. Three patients could not take any therapy because of their clinical status. After a mean followup of 17 months, 10 (34.5%) patients were alive and 19 (65.5%) died. Conclusion: Prognosis of urinary bladder tumors were directly related to histologic grade and stage of the tumor. Non-transitional cell carcinomas are typically deep invasive and advanced tumors indicating that they are highly aggressive neoplasms and have poor survival rates. Chemotherapy or radiotherapy has limited response rates. Early radical cystectomy should be done to improve prognosis. Key words: Bladder tumors, diagnosis, non-transitional cell carcinoma, prognosis ÖZET Mesane kanseri klinik gidişi öngörülemeyen heterojen bir hastalıktır. Mesanenin non-transisyonel hücreli kanserleri ender ve agresif seyirli tümörlerdir. Transisyonel hücreli kanserlerde glandüler veya skuamöz hücre diferansiyasyonu bulunabilir ve bunların non-transisyonel hücreli kanserlerden ayırıcı tanısı uygun tedavinin seçilmesi ve hastalığın seyri açısından önemlidir. Bu çalışmamızda mesanenin non-transisyonel hücreli kanseri olan 34 hasta retrospektif olarak incelendi. Ağustos 1994-Kasım 2002 yılları arasında kliniğimizde ameliyat edilen 1150 mesane tümörlü hasta retrospektif olarak değerlendirildi. 34 (%3) hastada non-transisyonel hücreli kanser saptandı. Tüm hastalara histolojik tanı için transüretral rezeksiyon uygulandı ve evrelendirme için radyolojik incelemeler yapıldı. Toplam 34 mesane tümörlü olguya ait 37 TUR,14 radikal sistektomi ve 3 konsültasyon bloğu olmak üzere toplam 54 spesimen incelendi. Hastalar en az 6 ay - en çok 39 ay (ortalama 17 ay) takip edildi. Hastaların yaş ortalamaları 62.3 idi (47-76 yıl). Tümör davranışı tüm histolojik tiplerde agresif seyirli idi. Toplam 29 hastanın 19 unda (%65.5) lokal ilerlemiş hastalık ve 10 unda (%34.5) metastatik hastalık mevcuttu. Kontrol dışı 5 hasta çalışmadan çıkarıldı.14 (%48.3) Dergiye Geliş Tarihi: 11.05.2005 Yayına Kabul Tarihi: 11.11.2005 (Düzeltilmiş hali ile) Türk Üroloji Dergisi: 31 (4): 469-473, 2005 469

GÜNLÜSOY B., ARSLAN M., DEĞİRMENCİ T., NERGİZ N., MİNARECİ S., AYDER A.R. hastaya radikal sistektomi yapılırken 12 hastaya kemoterapi ve/veya radyoterapi uygulandı. 3 hastaya herhangi bir tedavi verilemedi. Ortalama 17 aylık takip sonunda 10 (%34.5) hasta sağ idi. Non-transisyonel hücreli mesane tümörleri tanı konulduğunda ileri evre tümörlerdir ve yapılan tedaviye karşın sağ kalım oranları düşüktür. Kemoterapi veya radyoterapiye cevap sınırlıdır. Hastalığın seyrini iyileştirmek için erken radikal sistektomi ideal tedavidir. Anahtar Kelimeler: Mesane tümörleri, tanı, non-transisyonel hücreli karsinom, prognoz GİRİŞ Değişici epitel kanserleri, tüm malin mesane tümörleri arasında en sık rastlanılan histopatolojik tiptir ve yaklaşık olarak %90 sıklıkta görülür. Ancak mesane kanseri klinik gidişi öngörülemeyen bir hastalıktır 1. Transisyonel hücreli kanserlerin özellikle yüksek dereceli olanlarında glandüler ve skuamöz diferansiyasyon bulunabilir. Bunların non-transisyonel hücreli kanserlerinden ayrımlarının yapılması evreleme, uygun tedavinin seçilmesi ve hastalığın seyri açısından önemlidir 2. Non-transisyonel hücreli (NTH) mesane tümörleri değişen sıklıkta izlenmektedir. Skuamöz hücreli kanser ve adenokarsinom en sık rastlanılan primer non-transisyonel hücreli kanserlerdir. Bu çalışmamızda kliniğimizde tanı ve tedavileri yapılan 34 NTH kanseri mevcut hastanın patolojik ayırıcı tanısını, tedavi seçeneklerini ve hastalık seyirlerini inceledik. GEREÇ ve YÖNTEM Ağustos 1994-Kasım 2002 yılları arasında kliniğimizde ameliyat edilen 1150 mesane tümörlü hasta retrospektif olarak değerlendirildi. 34 (%3) hastada NTH kanseri mevcuttu. Kontrol dışı kalan 5 hasta çalışmaya alınmadı. En sık rastlanılan klinik şikayet hematüri idi. Tanı amacıyla hastalara idrar tahlili, intravenöz ürografi ve tüm batın ultrasonografisi yapıldı. Sistoskopi ile kesin mesane tümörü tanısı alan hastalara transüretral rezeksiyon uygulandı. Toplam 34 mesane tümörlü olguya ait 37 TUR,14 radikal sistektomi ve 3 konsültasyon bloğu olmak üzere toplam 54 spesimen incelendi. Histopatolojik değerlendirmede; gelişim paterni, invazyon derinliği, anjiyogenezis, nekroz, mitoz, immün yanıt, farklı diferansiyasyon paternleri, yüzey epitel değişikliği, nöral ve vasküler invazyon incelendi. Transisyonel hücreli kanser içeren mikst tümörlerde histolojik tip, baskın hücre tipi esas alınarak belirlendi. Olgulara pansitokeratin, CK 7, CK 20, CEA, EMA, dev hücre içeren olgulara beta HCG ve AFP, sarkomatoid alanlar içerenlere vimentin, demsin, aktin, adenokarsinom morfolojisinde olanlara PAS-AB, küçük hücreli alanlar içerenlerde ise NSE ve kromagranin çalışıldı. Anjiyogenezis 40 lık büyütmede 10 alan sayılarak 10 büyütme alanındaki ortalama alındı. BULGULAR Toplam 29 NTH tümörlü hastanın histopatolojik bulguları Tablo 1 de gösterildi. 27 (%93) erkek, 2 (%7) kadın hasta mevcut idi. Hastaların yaş ortalaması 62.3 (47-76 yıl) ve ortalama takip süresi 17 ay (6-39) idi. Histopatolojik, histokimyasal ve immünohistokimyasal bulgularla 10 (%34.5) olgu skuamöz hücreli kanser, 9 (%31) adenokarsinom, 3 (%10.3) sarkomatoid kanser, 2 (%7) lenfepiteliyoma benzeri kanser, 1 (%3.4) şeffaf hücreli kanser, 2 (%7) küçük hücreli kanser, 1 (%3.4) karsinomatöz tümör, 1 (%3.4) mesane sarkomu olarak değerlendirildi. Skuamöz hücreli kanser mevcut 10 hastanın ikisinde histolojik varyant olarak basoloid tip skuamöz hücreli kanser mevcuttu. Tümörlerin gelişim paterni 8 (%27.6) olguda polipoid-infiltratif, 8 (%27.6) olguda solid-nodüler, 12 (%41.4) olguda diffüz-infiltratif ve bir (%3.4) olguda tubülovillöz idi. Olgulardan 23 ünde derin kas invazyonu, 11 inde perivezikal invazyon, 4 ünde vasküler invazyon, 7 sinde perinöral invazyon, 2 sinde prostatik invazyon saptandı. Tüm histolojik tiplerde tümör agresif seyirli ve tümörlerin evreleri ilk tanıda >T2 idi. 29 hastanın 19 unda (%65.5) lokal ilerlemiş hastalık ve 10 nunda (%34.5) metastatik hastalık mevcuttu. Evrelendirmede 4 hastada T2NoMo, 4 ünde T2N+Mo, 4 ünde T2N+Mo, 5 i T3NoMo, 5 i T3N+Mo, 3 ü T3N+M1, 4 ü T4N+ M1 idi (Tablo 2). Skuamöz hücre kanserli 10 hastadan 4 üne radikal sistektomi, 4 hastaya radyoterapi, 2 hastaya radyoterapi+kemoterapi uygulandı. Hastaların ortalama takip süresi 29 ay (6-36) idi. Takip sonunda 3 hasta ilk 6 ayda, 2 hasta ilk 12 ayda, 2 hasta 20 ayda kaybedildi. Halen hayatta olan radikal sistektomili 3 hastadan 2 si tümörsüz sağ iken diğer hastanın metastazı mevcuttur. Metastatik hastaya MVAC kemoterapisi verilerek izlendi. 470

MESANENİN NON-TRANSİSYONEL HÜCRELİ KANSERLERİ (Non-Transitional Cell Carcinoma of The Bladder) Histopatolojik tanı Hasta sayısı (% ) Skuamöz hücreli kanser 10 (%34.5) Adenokarsinom 9 (%31) Sarkomatoid kanser 3 (%10.3) Lenfepitelyoma benzeri kanser 2 (%7) Şeffaf hücreli kanser 1 (%3.4) Küçük hücreli kanser 2 (%7) Koriokarsinomatöz tümör 1 (%3.4) Mesane sarkomu 1 (%3.4) TOPLAM 29 (%100) Tablo 1. Olguların klinik ve histopatolojik özellikleri Klinik evre Hasta sayısı (% ) T2NoMo 4 (%13.8) T2N+Mo 4 (%13.8) T2N+M1 4 (%13.8) T3NoMo 5 (%17.2) T3N+Mo 5 (%17.2) T3N+M1 3 (%10.4) T4N+M1 4 (%13.8) TOPLAM 29 (%100) Tablo 2. Olguların klinik evreleri Primer adenokarsinomlu 9 hastadan 5 ne radikal sistektomi uygulandı. Ortalama takip süresi 20 ay (8-39) idi. 1 olgu TUR-MT operasyonu sonrası eşlik eden dahili hastalıktan (tromboemboli) kaybedildi. Diğer 3 hastaya kemoterapi+radyoterapi uygulandı. Takipte 2 hasta ilk 6 ayda, bir hasta ise 9. ayda kaybedildi. 3 hasta metastazlar ile sağ iken bir hasta tümörsüz sağ idi. Değişik patolojik grupları içeren 10 hastadan 5 hastaya radikal sistektomi+kemoterapi, 2 hastaya kemoterapi+radyoterapi, 1 hastaya kemoterapi uygulandı. 2 hastaya herhangi bir tedavi verilemedi. Takip sonunda 3 hasta metastazları ile sağ idi. Tedavide toplam 14 (%48.3) hastaya radikal sistektomi uygulandı. Kemoterapi amacıyla tedavi verilen hastalarda değişik kemoterapi protokolleri uygulanırken en sık olarak MVAC ve son olgularda Gemsitabin+Sisplatin tedavisi verildi. 17 aylık ortalama takip sonucunda 10 (%24.5) hasta sağ iken, 19 (%65.5) hasta kaybedildi. 5 hastaya ulaşılamadı. TARTIŞMA Non-transisyonel hücreli mesane tümörleri ender olup histolojik tiplerine göre değişik sıklıkta görülür. Skuamöz hücreli kanser tüm mesane kanserlerinin %2-7 sini oluşturur ve kronik irritasyona ve inflamasyona cevap olarak skuamöz metaplazi zemininde gelişir 3. Şiztozomiyazis in endemik olduğu yörelerdeki mesane kanserlerinin % 75 ini oluşturur. Yapılan epidemiyolojik çalışmalar kronik üriner sistem enfeksiyonlu hastalarda artmış mesane kanseri riskini ortaya koymuştur 4 ve idrar yolu enfeksiyonunun deneysel mesane kanseri oranını arttırdığını göstermiştir 5. Girgin ve arkadaşları yaptıkları çalışmalarında 32 skuamöz hücreli olgunun hiçbirinde Şiztozomiyazis ile ilişki saptayamamışlardır ve Türkiye nin batı yöresindeki non-transisyonel hücreli kanserlerin etiyolojisinde sigara içimi, tütün endüstrisi, yüksek taş hastalığı insidansı ve kronik enfeksiyonların sorumlu olabileceğini bildirmişlerdir 6. Bu tümörlerde prognoz diferansiyasyon derecesine bağlı olmakla birlikte oldukça kötüdür. Erkek/kadın oranları değişici epitel hücreli kanserlere göre daha düşüktür, ancak yaş dağılımları benzerdir 7. Skuamöz hücreli kanserler, divertikül içinden kaynaklanan tümörlerin yaklaşık %20 sini, non-fonksiyone mesanelerde oluşan kanserlerin %50 sini ve böbrek nakilli hastalardaki kanserlerin %15 ini oluşturur 7. Bu tümörler sıklıkla komşu mukozaların keratinize skuamöz metaplazisi ile birliktedir. Tedavide TUR, parsiyel sistektomi, radyoterapi bazı olgularda başarılı sonuçlar verse de temel tedavi radikal sistektomidir. Ek tedavi olarak adjuvan radyoterapi uygulanabilir. Ghoneim ve arkadaşları invaziv mesane tümörlü geniş bir hasta grubunda 5 yıllık hastalıksız yaşam oranını %48.1 olarak bulmuşlardır 8. Yine bu çalışmada skuamöz hücreli kanser, değişici epitel kanser, adenokarsinom ve indiferansiye kanserlerde 5 yıllık hastalıksız sağ kalım sırasıyla %50.3, %46.7, %46.4 ve %35.8 olarak bulmuşlardır. Ancak kabul edilen genel görüş şiztozomiyazis ile ilgili olanların dışında skuamöz hücreli kanserlerin oldukça agresif ve kötü seyirli olduğu şeklindedir. Bazoloid skuamöz hücreli kanser, skuamöz hücreli kanserlerin bir alt grubudur. Bu tümörler hipofarinks, dil kökü ve larinkste yerleşme eğilimindedir ve daha az sıklıkta vulva, anal kanal, timus, serviks, prostat ve tükrük bezlerinde yerleşir 3. Bazal hücreli kanserler, diğer skuamöz hücreli kanserlerden daha agresif bir klinik seyir gösterir. 471

GÜNLÜSOY B., ARSLAN M., DEĞİRMENCİ T., NERGİZ N., MİNARECİ S., AYDER A.R. Skuamöz hücreli kanserler diğer NTH mesane tümörleri gibi ileri evre tümörlerdir. Bizde bunu göz önünde bulundurarak radikal sistektomiyi ilk seçenek olarak tercih ettik. Ancak 10 hastadan 6 sında, dahili problemler, metastatik hastalık ve operasyonu kabul etmeme gibi nedenlerle radikal sistektomi uygulanamadı. Bizim olgu grubumuzdaki bazal skuamöz hücreli iki hastaya radyoterapi uygulandı, ancak hastalar ilk 6 ayda kaybedildi. Skuamöz hücreli kanser mevcut 10 hastamızdan 5 i (%50) ilk 12 ayda kaybedildi. Ortalama 29 aylık takip sonrası 3 hasta sağ idi (%33). Primer adenokarsinomlar ender görülen mesane tümörleridir ve tüm mesane malinitelerinin 0.5-2 sini oluşturur. Primer adenokarsinom tipleri intestinal, taşlı yüzük ve şeffaf hücrelidir 9. Primer adenokarsinomların büyük çoğunluğu mesane tabanından köken alır ve kalanların tamamı kubbede yerleşimli urakus artıkları ile birlikte oluşur. Primer adenokarsinomlardan en kötü hastalık seyri olanı taşlı yüzük hücreli tipidir. Mesane adenokarsinomu tanısında lezyonun primer, urakal veya metastatik (uzak veya komşu organ) kökeninin tespiti evrelendirme, uygun tedavinin seçimi ve hastalığın seyrinin belirlenmesinde çok önemlidir 2,9. Skuamöz hücreli kanserler gibi adenokarsinomlarda metaplazi zemininde yada uzun süreli lokal irritasyona bağlı gelişir. Yüzey epitelinde sistitis sistika veya glandülaris izlenebilir. Tanı esnasında lokal invaziv veya metastatik hastalık mevcuttur 10. Sitolojik, histopatolojik, histokimyasal ve immünolojik tekniklerin tümünün kullanılmasına karşın primer adenokarsi-nomların gastrointestinal metastatik tümörlerden ayırımı her zaman yeterli olmayabilir. Bunun yanısıra urakus kökenli tümörlerin diğer primer adenokarsinomlardan ayırımı önemli bir klinikopatolojik sorundur. Urakus kökenli adenokarsinomların en belirgin özellikleri kubbede yerleşmeleri, tümöre sistitis sistika veya glandularisin eşlik etmemesi, derin dokulara invaze ülsere lezyonun varlığı, suprapubik bir kitlenin varlığı, tümör epiteli ve normal epitel arasında keskin bir demarkasyon sınırının varlığı sayılabilir 11. Urakal tümörlerin prognozu non-urakal tümörlerden daha iyidir. Mesane adenokarsinomları genellikle radyoterapi veya kemoterapiye cevap vermezler. Bazı olgularda standart MVAC tedavisi veya Gemsitabin+Sisplatin rejimine kısmi yanıt görülebilir. Tedavide radikal sistektomi+pelvik lenfadenektomi en etkin tedavidir. Bizim 9 olguluk grubumuzda 5 hastaya radikal sistektomi uygulandı. Ortalama 20 aylık takip sonunda 3 hasta metastazları ile sağ, bir hasta ise tümörsüz sağ idi. Şeffaf hücreli kanserler, adenokarsinomlardan daha kötü seyirli olduğundan ayrı bir alt grup olarak ele alınmaktadır. Eski çalışmalarda mezonefrik kökenli dokular görülmemesine karşın şeffaf hücreli adenokarsinomlar genellikle mezonefrik adenokarsinomlar olarak nitelendirilmiştir 12. Bildirilen olguların birkaçında tümörün mesane endometriyozisi veya mesanedeki müllerian kanal kisti veya artıkları ile birlikteliği müllerian orijini destekler niteliktedir 13-18. Alt üriner sistemde ender görülür, bunların çoğu kadın üretrasında görülür. Nefrojenik adenom ile histolojik benzerlikleri nedeniyle karıştırılabilir 19. Olgumuzu tanı aldıktan sonra 5. ayda kaybettik. Sarkomatoid kanser iğsi hücreli odakların yer aldığı mesane kanser tipidir ve histolojik görünümü sarkoma benzer 20. Mesanenin küçük hücreli kanseri oldukça enderdir. Literatürde şimdiye kadar biri 54, diğeri 22 olguluk seriler bildirilmiştir 21,22. Üriner sistemde görülen küçük hücreli tümörlerin kökeni bilinmemesine karşın normal değişici epitel hücreleri arasında yer alan nöroendokrin hücreler sorumlu tutulmuştur 22. Tedavide radikal sistektomiye ek olarak değişik adjuvan kemoterapi (MVAC, Sisplatin+Etoposide) yöntemleri uygulanabilir. Lenfepitelyoma benzeri mesane kanseri oldukça nadirdir. İlk kez 1991 de Zukerberg malin lenfoma benzeri mesane kanseri olarak tanımlanmıştır 23. Prognozları epitelyal komponentin diferansiyasyonu ile ilişkilidir. Koriokarsinom, erkeklerde testiküler kanserler dışında son derece enderdir. Beta HCG pozitifliği tanı için gereklidir. Ender görülen saf mesane sarkomlarında en sık rastlanılan leiomyosarkomdur. Olgumuza ait materyalin tamamı tümörden oluşan tek konsültasyon bloğu şeklinde iken patolojik tip ayrımı yapılamamıştır. Sonuç olarak non-transisyonel hücreli tümörler agresif ve tanı konulduğunda ileri evre tümörlerdir. Kemoterapi veya radyoterapiye cevap sınırlıdır. Hastalığın seyrini iyileştirmek için erken radikal sistektomi ideal tedavidir. KAYNAKLAR 1- Mungan NA, Lambertus AC, Kiemeney M, et al: Gender differences in stage distribution of bladder cancer. Urology, 55: 368-371, 2000. 2- Wang HL, Lu DW, Yerian LM, et al: Immunohistochemical distinction between primary adenocarcinoma of the 472

MESANENİN NON-TRANSİSYONEL HÜCRELİ KANSERLERİ (Non-Transitional Cell Carcinoma of The Bladder) bladder and secondary colorectal adenocarcinoma. Am. J. Surg. Pathol., 25: 1380-1387, 2001. 3- Vaker-Lopez F and Abrams J: Basoloid squamous cell carcinoma occurring in the urinary bladder. Arch of Path and Lab Med., 124: 455-459, 1999. 4- Johansson SL and Cohem SM: Epidemiology and etiology of bladder cancer. Semin. Surg. Oncol., 13: 291-298, 1997. 5- Lijinsky W, Thoamas BJ and Kovatch RM: Systemic and local carcinogenesis by directly acting N-nitroso compounds given to rats by intravesicular administration. Carcinogenesis, 13: 1101-1105, 1992. 6- Girgin C, Sezer A, Uç R, et al: Outcome of the treatment of invasive non-transitional cell carcinoma. Int. J. Urol., 10: 525-529, 2003. 7- Young RH: Pathology of carcinomas of the urinary tract. Genitourinary Oncology (Vogelzang NJ, Scardino PT, Shipley WV, Coffey DS, ed) Second edition. Philadelphia, Lippincott Williams and Wilkins. 310-321, 2000. 8- Ghoneim MA, El-Makresh MM, El-Baz MA, et al: Radical cystectomy for carcinoma of the bladder: Critical evaluation of the results in 1026 cases. J.Urol; 158: 393-399, 1997. 9- Bardales RH, Pitman MB, Stanley MW, et al: Urinary cytology of primary and secondary urinary bladder adenocarcinoma. Cancer (Cancer cytopathology), 84: 335-343, 1998. 10- Lamm DC, Tarti FM: Bladder cancer. Ca Cancer J Clin, 46: 93-112, 1996. 11- Grignan DJ, Ro JY, Ayala AG, et al: Primary adenocarcinoma of the urinary bladder. Cancer, 67: 2165-2172, 1991. 12- Oliva E, Amin MB, Jimenez R and Young RH: Clear cell carcinoma of the urinary bladder. Am. J Surg. Pathol., 26: 190-197, 2002. 13- Al-Izzi MS, Horton LW, Kelleher J, et al: Malignant transformation in endometriosis of the urinary bladder. Histopathology, 14: 191-198, 1989. 14- Balat O, Kudelha AP, Edwards CL, et al: Malignant transformation in endometrriosis of the urinary bladder: Case report of clear cell adenocarcinoma. Eur. J. Gynaecol. Oncol, 17: 13-16, 1996. 15- Chor PJ, Gaum LD, Young RH: Clear cell adenocarcinoma of the urinary bladder. Mod. Pathol, 6: 225-228, 1993. 16- Mai KT, Burns F, Gernidzen G: Clear cell adenocarcinoma of the urinary bladder associated with mullerian duct remnant. J. Urol. Pathol, 4: 175-182, 1996. 17- Mai KT, Yazdi HM, Perkins DG, et al: Multricentric clear cell adenocarcinoma in the urinary bladder and the urethral diverticulum. Histopathology, 36: 373-84, 2000. 18- Clement PB, Young RH: Two previously unemphasized features of endometriosis. Int. J. Surg. Pathol., 8: 223-227, 2000. 19- Gilcrease MZ, Delgado R, Vuitch F and Albures-Seanedra J: Clear cell adenocarcinoma and nephrogenic adenoma of the urethra and urinary bladder. Hum. Pathol, 29: 1451-1456, 1998. 20- Young RH, Wick MR and Mills SE: Sarcomatoid carcinoma of the urinary bladder. Am. J. Clin. Pathol., 90: 653-661, 1988. 21- Davis MP, Murthy MSN, Simon J, et al: Successful management of small cell carcinoma of the bladder with cisplatin and etoposide. J. Urol., 142: 817, 1989. 22- Grignon DJ, Ro JY, Ayala AG, et al: Small cell carcinoma of the urinary bladder. Cancer, 69: 527-536, 1992. 23- Zukerberg LR, Haris NL: Carcinomas of the urinary bladder simulating malign lymphoma. Am. J. Surg. Pathol, 15: 569-576, 1991. 473