1.GENEL BİLGİLER 1.1.HASTANE ADI: Özel Yalova Hastanesi 1.2.ADRESİ: Fevzi Çakmak Mah. Şehit Ömer Faydalı Cad. Fırın Sok no:33 Merkez/YALOVA 1.3.İLETİŞİM: Tel: 0226 811 22 44 1.4.FAX: 0 226 813 73 24 1.5.E-Mail: info@oyh.com.tr 2.İDARİ BİLGİLER 2.1.ÜNİTENİN BAĞLI OLDUĞU KURUM: Uzmanlar A.Ş. 2.2.ÜNİTE TÜRÜ: Özel Hastane 2.3.YATAK KAPASİTESİ: 100 2.4.TIBBİ ATIKLAR SORUMLUSU: Volkan TETİK
3.ATIK YÖNETİMİ 3.1.ATIK MİNİMİZASYONU Atıkların azaltılması atık yönetiminin en önemli hedeflerinden bir tanesidir. Azaltılan atıkların ve geri dönüşümün doğaya ve ekonomiye faydaları düşünüldüğünde atık minimizasyonunun atık yönetimindeki önemli yeri fark edilecektir. Atık minimizasyonu daha az atık veya tehlikeli atık oluşmasını sağlayacak metotların ve ürünlerin kullanılmasının sağlanması ve atıkların oluştuğu yerde ayrılmasını içeren işlemlerdir. Atıkların azaltılması aşağıdaki politikaların uygulanmasıyla sağlanabilir. Kaynakta Azaltma: Daha az atık veya tehlikeli atık oluşmasını sağlayacak metotların kullanılmasının sağlanması. Geri dönüştürülebilir ürünler: Kullanılan ürünlerin kaynakta veya dışarıda geri dönüştürülebilir olmasının sağlanması. Yeterli bir yönetim ve kontrol uygulanması: İlaçların ve kimyasalların satın alımının ve kullanımının kontrollü olmasının sağlanması. Atıkların ayrıştırılması: Tehlikeli atık miktarlarının azaltılması için mümkün olduğunca evsel atıkların tıbbi atıklardan ayrı olarak toplanmasının sağlanması. 3.1.1.Evsel atıkların oluşumunun azaltılması amacıyla ilgili olarak atığı kaynağında en aza indirecek geri dönüşüm (kağıt, karton, cam, pilastik, metal v.b. atıklar) sistemi uygulanmalıdır. 3.1.2.Ambalaj atıklarının oluşumunun ve miktarının azaltılması amacıyla kaynakta ambalaj atıklarının ayrı bir şekilde toplanıp geridönüşüm geçici atık deposuna/konteynırına ulaşmasını sağlanmaktadır. Ünite içi denetimlerde ve hizmet içi eğitimlerde bu konu üzerinde hassasiyetle durulup gerekli uyarılarda bulunarak etkin bir şekilde geri dönüşüm sağlanmaya çalışılmalıdır. 3.1.3.Tıbbi atıkların oluşumunun azaltılması amacıyla gereksiz tek kullanımlık ürünlerin alımından mümkün mertebe uzak durulmakta, oluşan atıklar için kaynağında ayrıştırma yapılmaktadır. Hastane yönetimi ile görüşülüp yeniden kullanılabilir ürünlerin kullanımı sağlanmaktadır. Tıbbi müdahalelerde kullanılan tek kullanımlık ürünlerin ambalajlarının kan ve kan ürünleri ile mümkün olduğunca temas etmeden ambalaj atık poşetlerinde toplanarak geri dönüşümü sağlanmaktadır. Kesici ve delici atıklar için ayrı kutular bulundurulmaktadır.
Hangi atıkların tıbbi atık, hangilerinin evsel atık ya da geri dönüştürülebilir olduğu konusunda ünite içi denetimlerde ve hizmet içi eğitimlerde personellere bilgiler verilmektedir. 3.1.4.Tehlikeli atıkların minimizasyonu için; Laboratuarda cihazlardan çıkan sıvıların PH kontrolü yapılıp nötralize edildikten sonra kanalizasyona verilmesi sağlanmakta, Piller için ayrı toplama kapları kullanılarak biriktirilen atık piller TAP a teslim edilmekte, Farmositik atık oluşumunun en aza indirilmesi için ilaç alımlarında şartnamelerine miadı dolan veya yaklaşan ilaçların firmalar tarafından değişimlerinin sağlanması ibaresi eklenmiştir. 3.2.ATIKLARIN KAYNAĞINDA AYRI OLARAK TOPLANMASI VE BİRİKTİRİLMESİ 3.2.1.Evsel nitelikli atıkların kaynağında ayrı toplanması, bu amaçla kullanılacak toplama ekipmanları ve özellikleri: Evsel nitelikli atıklar kaynağında ayrı olarak tıbbi, tehlikeli ve ambalaj atıklardan ayrı olarak siyah renkli poşetlerde toplanarak, evsel atık arabaları ile geçici evsel atık deposuna götürülür. 3.2.2.Ambalaj Atıklarının kaynağında ayrı toplanması: Kâğıt, karton, cam, plastik, metal v.b. ambalaj atıkları, kontamine olmamaları şartıyla diğer atıklardan ayrı olarak mavi poşetlerde toplanmakta, toplanan ambalaj atıkları hastanenin geridönüşüm geçici atık deposuna götürülerek burada biriktirilir. 3.2.3.Tıbbi atıkların ( kesici delici atıklar dahil) kaynağında ayrı toplanması, bu amaçla kullanılacak toplama ekipmanları ve özellikleri: Tıbbi atıklar diğer atıklardan ayrı olarak, yırtılmaya, delinmeye, patlamaya ve taşımaya dayanıklı; orijinal orta yoğunluklu polietilen ham maddeden sızdırmaz, çift tabanlı, dikişli ve körüksüz olarak üretilen, çift kat kalınlığı 100 mikron olan, en az 10 kg kaldırma kapasiteli, her iki yüzeyinde Uluslararası Biyotehlike amblemi ile DİKKAT TIBBİ ATIK ibaresi taşıyan kırmızı renkli torbalar kullanılmaktadır. Torbalar en fazla ¾ oranında doldurulup,ağzı sıkıca kapatılılır, sızdıran poşetler ikinci bir poşete konularak tam sızdırmazlığı sağlanır, hangi servise, vardiyaya ve tarihe ait olduğunu bildirir etiketle etiketlenir. Tıbbi atıkların sıkıştırılmamasına ve başka poşetlere aktarılmamasına dikkat edilmelidir. Sızan veya yere
dökülen sıvı tıbbi atıklar kalın odun talaşı veya bir materyalle yoğunlaştırılarak tıbbi atık poşetlerine konulur. Kesici ve delici özelliği olan tıbbi atıklar diğer tıbbi atıklardan ayrı olarak delinmeye, yırtılmaya, kırılmaya ve patlamaya dayanıklı, su geçirmez ve sızdırmaz, açılması ve karıştırılması mümkün olmayan, üzerinde Uluslararası Biyotehlike amblemi ile DİKKAT! KESİCİ ve DELİCİ TIBBİ ATIK ibaresi taşıyan plastik konteynerler içinde toplanmaktadır. Bu biriktirme kapları, en fazla ¾ oranında dolduktan sonra, ağızları kapatılıp ve kırmızı plastik torbalara konulmalı, kesici-delici atık kapları dolduktan sonra kesinlikle sıkıştırılmaz, açılmaz, boşaltılmaz ve geri kazanımı yapılmaz. Tıbbi atık torbaları ve kesici-delici atık kapları ¾ oranında dolduklarında derhal yenileri ile değiştirilmelidirler. Bu atıkları toplayan personel işlem sırasında turuncu renkli özel elbise, çizme, maske, eldiven ve gözlük kullanmalıdır. Taşıma aracı olarak turuncu renkli üzerinde Uluslar Arası Biyotehlike amblemi ve Dikkat Tıbbi Atık ibaresi olan plastikten yapılmış, poşetlerin delinmesine yırtılmasına sebep verecek keskin köşeleri olmayan tekerlekli özel taşıma araçları kullanılmaktadır. 3.2.4.Tehlikeli atıkların kaynağında ayrı toplanması, bu amaçla kullanılacak toplama ekipmanları ve özellikleri: Laboratuar çalışmalarından kaynaklanan kimyasal atıklar Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği ve Atık Yönetimi Genel Esaslarına İlişkin Yönetmeliğe göre değerlendirilmektedir. Piller; hastane içerisinde belirli noktalara konulan atık pil toplama kaplarında toplanır. Piller TAP a teslim edilmektedir. Atık floürosan lambalar ve filtreler hastanenin teknik servisi tarafından orijinal ambalajlarında veya başka bir ambalaj kutusunda toplanarak tehlikeli atık geçici depolama alanına teslim edilir. Atık Toner-Kartuş bilgi işlem teknik servisi tarafından orijinal ambalajlarında veya başka bir ambalaj kutusunda toplanarak tedarikçi firmaya teslim edilir. Jeneratörlerin bakımı sonrası oluşan atık yağ kategori analizine göre Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği doğrultusunda bertaraf edilmek üzere tehlikeli atık firmasına teslim edilir. Yemekhaneden oluşan bitkisel atık yağlar, ağzı çember kapaklı varillerde biriktirilir ve Bitkisel Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği doğrultusunda tedarikçi firma tarafından bertarafa gönderilir.
3.3.ATIK TOPLAMA VE BİRİKTİRME EKİPMANLARININ BULUNMASI GEREKEN YERLER, TOPLAMA PROGRAMI VE TAŞIMA GÜZERGÂHI 3.3.1.Evsel nitelikli atık: Servislerde PVC kovalarda takriben 6-8 kg lık siyah poşetlerde biriktirilmeli. Her gün belirlenen saatlerinde olmak üzere iki defa (ekstra durumlarda lüzumu halinde tekrar) üst kattan başlanarak bütün katlar yukarıdan aşağıya doğru sırasıyla indirilerek,evsel atık konteynırı ile geçici evsel atık ünitesine taşınmalı. İzlenecek güzergah olarak hasta ve hasta yakınlarının en az olduğu yerler tercih edilmelidir. 3.3.2.Ambalaj atıkları: Birimlerde mavi kağıt kutularında yada mavi poşetli kovalarda takriben 6-8 kg lık mavi poşetlerde biriktirilmelidir. Her gün belirlenen saatlerinde olmak üzere iki defa bütün katlar yukarıdan aşağıya doğru sırasıyla indirilerek, geri dönüşüm atık konteynırı ile geri dönüşüm atık ünitesine taşınmalı. 3.3.3.Tıbbi atıklar: Servislerde biriken tıbbi atıklar en az 6kğ en fazla 10 kg lık kırmızı tıbbi atık torbalarında biriktirilmeli. Görevli personellere her gün belirlenen saatlerinde olmak üzere iki defa yukarıdan aşağıya doğru sırasıyla indirilerek, tıbbi atık konteynırı ile geçici tıbbi atık ünitesine taşınmalı. Toplanan atıklar hasta ve hasta yakınlarının en az olduğu yerler tercih edilerek en kısa yoldan geçici tıbbi atık deposuna götürülmelidir. 3.3.4.Tehlikeli atıklar: Tehlikeli atıklar sarı atık torbasında ve laboratuvarda sıvı atıklar sızdırmaz kaplarda toplanıp gün sonunda tehlikeli atık konteynırı ile toplanarak tehlikeli atık deposunda sızdırmaz kaplarda geçici olarak depolanmalı. 4.GEÇİCİ DEPOLAMA SİSTEMLERİ 4.1.1.Evsel atıklar: Evsel atıklar, hasta girişinden uzakta, kapıları dışa açılan ve kilitlenebilen, yıkanabilir özellikte ve havalandırması olan, hacmi en az iki günlük atığı alabilecek boyutlarda geçici atık
deposu olarak kullanılacak bir ünite oluşturulmalı. Kapısında siyah zemin üzerine 'EVSEL ATIK' yazısı asılmalı. Yalova Belediyesi görevlileri tarafından her gün bu merkezden evsel atıklar alınarak bertarafı sağlanmalı. b) Tıbbi atıklar: Tıbbi atıklar için hastanemizde, hasta girişinden uzakta, kapısı turuncu renkte, dışa açılan ve kilitlenebilen, silinerek temizlenebilir özellikte ve havalandırması olan, hacmi en az iki günlük atığı alabilecek boyutlarda geçici atık deposu olarak kullanılacak bir ünite oluşturulmalı. Üzerinde görülebilecek şekilde ve siyah renkli Uluslararası Biyotehlike amblemi ile Dikkat! Tıbbi Atık ibaresi bulunmalı. Yalova Belediyesi'nin anlaşmalı olduğu Era Çevre görevlileri tarafından bu merkezden tıbbi atıklar alınarak bertarafı sağlanmalı. c) Ambalaj Atıkları: Hastane evsel ve tıbbi atık depolarına yakın geri dönüşüm atıkların biriktirilmesi için özel olarak ayrılmış alanda paletlerin üzerinde biriktirimeli. Cam olanlar bidona konulmalı. d) Tehlikeli Atık: Hastane dışında, içerisinde tehlikeli atığın dökülmesi halinde absorbanla alınıp tekrar sızdırmaz kaplara doldurulacak şekilde düzeneği olan kapısı kilitli ve üzerinde sarı zemin üzerinde Uluslararası Biyotehlike amblemi olan, kapısından sokak hayvanlarının giremiyeceği şekilde hazırlanıp akarı olmayan şekilde planlanmalı. 5.TOPLAMA EKİPMANLARININ TEMİZLİĞİ VE DEZENFEKSİYONU 5.1.Tıbbi atık taşıma araçları ve geçici atık deposu: Tıbbi atık taşıma araçları kirlendikçe ve iş bitiminden sonra Sprint 200 ile dezenfekte edilmeli. Geçici atık deposu ve konteynırları tek kullanmlık bez ile Sprint 200 ile silinerek dezenfekte edilmeli ve kullanılanbez tıbbi atık poşetine atılmalı. 5.2.Evsel Atık taşıma araçları ve geçici atık deposu Haftada bir Sprint 200 ile fırçalanarak yıkanır ayrıca akma, patlama olursa her gerektiğinde Sprint 200 ile yıkanır. 5.3.Tehlikeli atık taşıma araçları ile geçici atık deposu
Tehlikeli atıklar etrafa saçıldığında sıvıysa absorbanla emdirilip, süpürülüp tehlikeli atık sarı poşetine alınmalı daha sonra sızdırmaz kaplarla ve tehlikeli atık konteynırıyla geçici depoya taşınmalı. Tehlikeli atık konteynırı tek kullanımlık bez ve dezenfektanla silinerek dezenfekte edilmeli temizleme esnasında kullanılan bez tehlikeli atık olarak atılmalı. 5.4.Geri dönüşüm atık taşıma araçları ile geçici atık deposu Haftada bir Sprint 200 ile fırçalanarak yıkanır ayrıca akma, patlama olursa her gerektiğinde Sprint 200 ile yıkanır. 6.KAZA ANINDA ALINACAK ÖNLEMLERVE YAPILACAK İŞLEMLER 6.1.Tıbbi atıkların toplanması ünite içinde taşınması ve geçici depolanması sırasında oluşabilecek yaralanmalarda alınacak önlemler ve yapılacak işlemler: Tıbbi atıkların toplanması ve taşınmasında oluşacak yaralanma anında, yaralanan kişi mesai saatleri içerisinde Enfeksiyon Kontrol Hemşiresine, mesai saatleri dışında ise Gece Müdürüne başvurmalı ve gerekli kontrollerin ve takibin yapılması sağlanmalıdır. Personel Yaralanmaları İzlem Talimatı hazırlanmalı ve bu talimatla ilgili eğitimler verilmeli. Personel herhangi bir kazaya maruz kaldığında EKK ya başvuracak, Hastane İçi Delici ve Kesici Alet Yaralanma Bildirim ve Takip Formu ile kayıt altına alınmalı. 6.2.Tıbbi atıkların toplanması, ünite içi taşınması ve geçici depolanması sırasında oluşabilecek dökülme ve yayılmalarda alınacak önlemler ve yapılacak işlemler: Tıbbi atıklar ünite içinde tıbbi atıklar için ayrılmış olan kirli odalarında veya tıbbi atık konteynırlarında ilgili servisin temizlik personelleri tarafından toplanmalıdır. Hastane içerisinde tüm servis ve kliniklerin tıbbi atıklarını toplama ve taşıma ile görevli personeller atığın dökülmesini önlemekle ilgili gerekli tedbirleri almakla yükümlüdürler. Gerektiğinde sızdırmazlığın sağlanması için atık poşetini ikinci hatta üçüncü bir poşete daha koymalıdır. Eğer çöp kovasına, taşıma aracına ve depolama alnında kazayla tıbbi sıvı atık dökülmesi meydana gelirse bu bölgede kalın odun talaşı veya başka bir materyalle atığı yoğunlaştırıp tıbbi atık poşetine koymalıdır. Yüzey hemen Sprint 200 ile dezenfekte edilmelidir. 6.3.Tıbbi atıkların toplanması, ünite içi taşınması ve geçici depolanması sırasında oluşabilecek yaralanmalar, dökülme-yayılma ve diğer kazaların bildirilmesi, kayıt altına alınması ve raporlanması: Olay Bildirim(Güvenlik Raporlama) formu doldurulmalı.hastane İçi Delici ve Kesici Alet Yaralanma Bildirim ve Takip Formu doldurulmalı. EKK ile iletişime geçilmeli.
7.SORUMLU PERSONEL 7.1.Sorumlu personellerin görevleri; Depodaki atıkların belediye görevlilerine teslim edilmesi, Teslimden sonra geçici atık depolarının günlük temizliklerinin yapılmasından, Tıbbi atıkların tesliminde kullanılan Ulusal Atık Taşıma Formu nun D nüshasını teslim anında, B ve C nüshasını belediye görevlisi tarafından atık bertaraf tesisi sorumlusunun onayından sonra alıp atık yönetim sorumlusuna iletmekten, Servislerden atıkların taşınması sırasında gördüğü olumsuzlukları idareye bildirmekten yükümlüdür. Temizlik Şirketi Proje Müdürü Tüm bu işlemlerin takibinden ve günlük takip çizelgelerini gününde ve eksiksiz olarak imzalamaktan sorumludur. 7.1.Evsel nitelikli atıklar ile ambalaj atıklarının toplanması ve taşınmasından sorumlu personel ve görev tanımları: Evsel atıkları toplamaktan servislerdeki her vardiyada bulunan personeller sorumludur. Bu personeller atıkları toplamak, toplanan atıkları atık taşıma aracıyla geçici atık deposuna taşımakla ve çöp kovalarının temizliğini yapmaktan sorumludur. 7.2.Tıbbi atıkların toplanması ve taşınmasından sorumlu personel ve görev tanımları: Sorumlu Personel: Volkan TETİK Ünite/kliniklerden tıbbi atıkları belirlenen saatlerde toplanmak, Toplama esnasında yönetmelikte belirtilen özelliklere sahip turuncu renkli özel kıyafet ve koruyucu ekipmanları giymek, Topladıkları tıbbi atıkları, tıbbi atık taşıma araçlarıyla geçici atık deposuna taşımak, Taşıma araçlarının ve geçici atık depolarının, konteynırlarının temizliğinden ve dezenfeksiyonundan sorumludurlar. 7.3.Geçici atık deposunun işletilmesinden sorumlu personel ve görev tanımları: Ambalaj atıkları Atık personeli tarafından koruyucu eldiven ve mavi konteynır ile geri dönüşüm atık deposuna götürmeli.
7.4.Tehlikeli atıkların toplanması ve taşınmasından sorumlu personel görev tanımları ve çalışma sırasında kullanılacak özel kıyafetler : Atık personeli tehlikeli atık taşıma kıyafeti ile tehlikeli atıkları gün sonunda tehlikeli atık personeli tarafından sarı poşetlerler ve sızdırmaz kaplarla tehlikeli atık konteynırına alıp tehlikeli atık geçici deposuna götürülmeli. (Özel Kıyafetler:Tehlikeli atık görevlileri turuncu renkte özel kıyafet (Tulum) giymekte, batmayı özel eldiven, çizme ve sıvı sıçramalarına karşı da koruyucu gözlük ve maske kullanmalı). 8.KAYIT TUTMA VE RAPORLAMA 8.1.Oluşan tıbbi atık miktarının belirlenmesi ve kayıt altına alınması Çarşamba ve cumartesi günleri Bursa Büyükşehir Belediyesi nden (ERA atık bertaraf firması) gelen araca kilosu ölçülerek ve ulusal atık taşıma formu imzalatılarak verilmeli. Başhemşire tarafından ulusal atık taşıma formunun C nüshası dosyalanmalı 5 yıl süreyle saklanmalı. D nüshası Çevre ve Şehircilik Müdürlüğü ne gönderilmeli.tıbbi atık için Satın Alma Birimi tarafından Yalova Belediyesi (ERA çevre) ile sözleşme yapılmalı, yıllık sözleşme tutarındaki ücret hastane Finans Birimi tarafından ödenmeli. 8.2.Oluşan tehlikeli atık miktarının belirlenmesi ve kayıt altına alınması: Her ay sonunda İSTAÇ firması (taşıyıcı ve bertarafçı) tarafından tehlikeli atıklar ulusal atık taşıma formu ile kilosu ölçülerek teslim alınmalı. Başhemşire tarafından ulusal atık taşıma formunun C nüshası dosyalanmalı 5 yıl süreyle saklanmalı. D nüshası Çevre ve Şehircilik Müdürlüğü ne gönderilmeli. Hastane Finans Birimi tarafından İSTAÇ'a sözleşme de belirtilen atık taşıma ve imha ve bedeli ödenmeli. 8.3.Geri dönüşüm atık miktarının belirlenmesi ve kayıt altına alınması: Miktar kayıt altına alınmıyor. 8.4.Evsel atık miktarının belirlenmesi ve kayıt altına alınması: Miktar kayıt altına alınmıyor. 8.5.Raporlamadan sorumlu personel Bu görevden sorumlu personel Enfeksiyon Kontrol Hemşiresi Buket Kobak.