TÜBĠTAK-BĠDEB YĠBO ÖĞRETMENLERĠ (FEN VE TEKNOLOJİ-FİZİK,KİMYA,BİYOLOJİ VE MATEMATİK) PROJE DANIŞMANLIĞI EĞĠTĠMĠ ÇALIŞTAYLARI YİBO-5 ÇALIŞTAY 2011
Pelargonium graveolens un FARKLI EKSPLANT ÖZÜTLERİNİN ANTİMİKROBİYAL ETKİSİ Proje Ekibi GRUP STERĠL Ahmet COŞKUN Eda ERSOY Nadir GÜNEL
Pelargonium graveolens Çobaniğnesi/ Leylekgagası/ Turnagagası Itır
Özellikleri Sardunyagiller familyasındandır. Güzel kokulu yaprakları, türlü renkte çiçekleri olan bir süs bitkisidir. Yaprakları tüylü, derin, ayrık, sapı kırmızımsı ve çiçekleri çanak biçiminde, kırmızı beyaz çizgilidir Kumlu topraklarda yetişir. Hemen hemen dünyanın her yerinde 1800 metre rakıma kadar kayalık, orman, tarla ve çalılıklarda bulunur. Sonbaharda gölgede bulunan nemli, humus bakımından zengin bir toprağa ekebiliriz. Bitkinin hususî bir bakıma ihtiyacı yoktur ve çabuk büyür ve çoğalır.
Yararları Kanı temizler. İshali durdurur. Yaraları iyileştirir. Sakinleştirici özelliği sayesinde stresten arındırır. Mide ve bağırsak gazlarını giderir. Bağırsak parazitlerini düşürülmesinde etkilidir.
Antimikrobiyal Maddeler İstenmeyen, ancak herhangi bir nedenle bulunabilen bakteri, küf ve mayaları, patojen olan veya olmayan her türlü mikroorganizmayı ortamdan yok etmek, çoğalma ve faaliyetlerini önleyen maddelerdir. Antimikrobiyallerin etkisi, çoğalmayı durdurucu veya öldürücü olabilir.
Uygun antimikrobiyal madde seçiminde dikkat edilmesi gereken konular şunlardır; Fizyolojik yönden sakıncalı olmamalı Saf olmalı, toksikolojik yönden problem yaratmamalı Geniş spektrumlu olmalı Başka bileşeni ile reaksiyona girmemeli Ucuz olmalı Paketleme materyali ile reaksiyona girmemeli
Alan Yazın Taraması Pelargonium graveolens türünde farklı araştırıcılar tarafından biyolojik ve kimyasal analizler yapılmıştır. Bu çalışmalarda yaprak ve çiçek kısımları incelenmiştir. Kimyasal analizlerde; Menthone, Citronella, Geranial, Linalool, Citronellol, Geraniol gibi kimyasal bileşikler tespit edilmiştir.
Hipotez: Farklı büyüme koşullarında yetişen Pelargonium graveolens in bitki kısımlarının antimikrobiyal etkisi farklıdır.
PROJE AMACI TÜSSĠDE de yetişen Pelargonium graveolens in farklı kısımlarının antimikrobiyal potansiyellerinin araştırılması.
ÇALIŞILAN BAKTERİVE ÖZELLİKLERİ Escherichia coli Genelde E. coli kısaltması ile veya koli basili olarak bilinir. Memeli hayvanların kalın bağırsağında yaşar. Bir çok genel besiyerinde kolayca üreyebilirler. En uygun üreme sıcaklığı 37 C dir. 37 C de 24-48 saatlik büyüme (inkübasyon) sonucu bakteri kolonileri elde edilir.
Şekil 1. E. coli kolonileri
Materyal ve Yöntem Bitki Materyali: TÜSSİDE kuzey mevkiindeki sera ile güney mevkiindeki araziden toplanan Pelargonium graveolens in yaprak, yaprak sapı ve gövde kısımları kullanılmıştır. Şekil 2. Seradaki ıtır bitkisi
Çalışmada Kullanılan Mikroorganizma: Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü nün Biyokimya laboratuvarından temin edilmiştir. Şekil 3. E. Coli
Sıvı LB besiyerinin hazırlanması Sıvı LB nin 100 ml için 0,5 gr yeast extract,1 gr tryp tone ve 1 gr NaCl maddeleri hassas terazide tartıldı. Üzerine istenilen hacme gelinceye kadar distile su eklendi. Besiyerleri 121 C de 20 dakika otoklavda steril edildi. Hazırlanan sıvı LB ler deney tüplerine (20 adet) 5 er ml paylaştırıldı ve oda koşullarında ekim saatine kadar bekletildi.
Hazırlanan sıvı LB lere steril kabinde (laminar flow) E. coli BL 21 suşu dan (E. coli gliserol hücre stoğu) ekim yapıldı. mikropipet E. coli BL 21 suşu
Şekil 4. Steril kabinde E.coli ekimi
Ekim işlemi tamamlandıktan sonra deney tüpleri 37 C de ve 180 rpm karıştırma hızında büyümeye (inkübasyona) bırakıldı. Şekil 5. Çalkalamalı İnkübatörde E.coli
Şekil 6. Bitki materyallerinin toplanması 05/02/2011 Saat: 08.33
a b Hazırlanan özütler Şekil 7. Pelargonium graveolens bitkisinin a)yaprak, yaprak sapı ve gövde kısımlarının temizlenmesi b) Özüt çıkarma işlemi c) bitki özütleri c
Deney tüplerine özütler ilave edildi. ekilen E. coli bakterisine Şekil 8. E. coli bakterisine özüt ilave edilme işlemi Daha sonra deney tüpleri 37 C de ve 180 rpm karıştırma hızında 8 saat büyümeye (inkübasyona) bırakıldı.
OD600 nm de spektrofotometrede ışığın materyalden geçme şiddeti (absorbansı) alındı. Her bir özüt için üç tekerrür yapıldı. Kontrol olarak bitki özütü konulmayan E. coli hücreleri değerlendirildi. OD600 x 10 5 =hücre sayısı /ml
BULGULAR
Tablo 1 :Pelargonium graveolens ın yaprak, gövde ve sap parçalarının E. coli üzerindeki antimikrobiyal etkisi KONTROL GRUBU YAPRAK GÖVDE SAP TEKERRÜR TEKERRÜR TEKERRÜR 1 2 3 1 2 3 1 2 3 DIŞ ORTAM 1.987 0.930 0.436 0.931 1.679 1.000 1.035 1.018 0.899 0.834 SERA 1.987 0.383 0.551 1.084 1.265 1.815 1.540 1.471 1.044 1.018
Sonuç olarak; Araziden toplanan bitkinin yaprak özütünün antimikrobiyal etkisinin, seradan toplanan yaprak özütünün antimikrobiyal etkisinden daha fazla olduğu gözlenmiştir. Sap ve gövde özütünde ise seradan toplanan özütün, araziden toplanan özüte göre antimikrobiyal etkisinin daha az olduğu gözlenmiştir.
En fazla antimikrobiyal etki seradan toplanan yaprak özütünden elde edilmiştir. En az antimikrobiyal etki ise seradan toplanan gövde özütünden elde edilmiştir. Bu sonuç alanyazın taramaları ile uyum göstermiştir.
ÖNERİLER Bu çalışma sınırlı süre içerisinde sınırlı materyal ile yapılmıştır. TÜSSİDE de yetişen ıtır bitkisinin farklı mevsim ve farklı saatlerde özütleri alınarak çalışma genişletilebilir. Bu çalışmada elde ettiğimiz tecrübe ile bundan sonraki çalışmalarda bilimsel araştırma basamaklarını daha verimli kullanabileceğiz.
KAYNAKLAR www.hammaddeleransiklopedisi.com www.carptr.com Trabulsi et al. (2002) Typical and Atypical Enteropathogenic Escherichia coli www.50mucize.com Çan değerleri sempozyumu-çanakkale 18 Mart Üniversitesi yayınları no :83 www.gıdacılar.com
PROJE KOORDİNATORÜ Prof. Dr. Mehmet AY a PROJE DANIŞMANLARIMIZ: Prof. Dr. Semra MİRİCİ Doç. Dr. Feray KÖÇKAR Bizimle ilgilendikleri için çok teşekkür ederiz
Ayrıca Bizimle yakından ilgilenen; Prof. Dr. Adem KILIÇ a Doç. Dr. Ayhan ÇELİK e Şenay UÇAR a Gülden AŞÇI ya Hamza SUCU ya Teşekkür ederiz