2010/2.DÖNEM SERBEST MUHASEBECİ MALİ MÜŞAVİRLİK SINAVI SORU VE CEVAPLARI FİNANSAL MUHASEBE 18 Temmuz 2010-Pazar 09:00-12:00 SORULAR SORU 1: Aşağıdaki soruları cevap kâğıdınızın 11. sayfasına kısaca cevaplandırınız. a. Vergi Usul Kanunu nda olup ta Türk Ticaret Kanunu nda olmayan 4 adet değerleme ölçeğini ad olarak belirtiniz. b. Fatura türlerinden orijinal ve özel faturayı açıklayınız. c. Değeri düşük mal kavramını tanımlayınız. SORU 2: Faaliyetine devam eden ve giyim eşyası alım satımı ile uğraşan T Anonim Şirketi nin; a. Yevmiye defteri kayıtlarını yapınız. b. Defteri kebir kayıtlarını yapınız. c. Genel geçici ve kesin sağlamasının çıkarıldığını varsayarak 31.12.2010 tarihli bilançosunu düzenleyiniz. d. Gelir tablosunu düzenleyiniz. ÖNEMLĐ NOTLAR Maliyet hesaplarının izlenmesinde 7/A Seçeneği kullanılacaktır. Kayıtları, size verilen hesap planından yararlanarak, hesap numarası ile birlikte yapınız. Bunlardan sadece birisinin kullanılması ile yapılacak kayıtlar değerlemede dikkate alınmayacaktır. Katma değer vergisine (KDV) konu olan tüm işlemlerde ilgili tutarlara %18 KDV dahildir. Faaliyet dönemi sonunda kar oluşması halinde kurumlar vergisi hesaplamasını ihmal ediniz. Stok hareketlerini izlemede Aralıklı Envanter Yöntemi kullanılacaktır.
Örnek Olay B T Anonim Şirketi nin 01.12.2010 tarihli ara bilançosu verileri aşağıdadır: Bankalar C 150.000,- Diğer Maddi Duran Varlıklar (Kaplar) Satıcılar S İşletmesi 32.000,- Sayım ve Tesellüm Fazlaları ( 2 000 USD) 2.000,- 3.000,- Alacak Senetleri 12.000,- Sermaye? Arazi ve Arsalar 80.000,- Banka Kredileri S 50.000,- Taşıtlar 60.000,- Ticari Mallar (giyim eşyası) 75.000,- Bağlı ortaklıklar Kasa TL: 78.000,- USD: 12.000,-TL (1 USD = 1,50 TL) 12.000,- Alınan depozito ve teminatlar 90.000,- Birikmiş Amortismanlar Taşıtlar 24.000,-TL Diğer Maddi Duran Varlıklar 800,-TL 1.000,- 24.800,- Aralık 2010 Ayı Günlük İşlemler: 01.12.2010 : İşletme, satıcı S İşletmesi nden aşağıdaki fatura ile giyim eşyası satın almış, karşılında 3 ay vadeli çek düzenlemiştir. Mal bedeli 65.000,-TL Vade farkı Ara toplam KDV (% 18) Toplam 15.000,-TL 80.000,-TL 14.400,-TL 94.400,-TL 03.12.2010 : İşletme, 01.12.2010 tarihinde satın alınan giyim eşyalarını taşıyan T Kargo Şirketine toplam 5.900,-TL (KDV %18) lik taşıma bedelini peşin ödemiştir. Anlaşmaya göre; taşıma gideri satıcı S İşletmesine ait olduğundan ilgili tutar anılan satıcıya olan borçtan düşülmüştür. 04.12.2010 : İşletme, bilançoda yer alan kasa fazlalığının nedenini bulamadığından daha önce açtığı geçici hesabı kapatma kararı almıştır. Hesabın kapatılma tarihinde 1 USD = 1,50 TL dir. 05.12.2010 : İşletme, arsasının üzerindeki eski binayı hafriyat işleri yapan H İşletmesi ne 3.540,-TL(KDV %18) ye yıktırmış ve bedelini peşin ödemiştir. Ayrıca oluşan enkazı da R işletmesine 2.360,-TL (KDV %18) ye peşin satmıştır.
09.12.2010 : İşletme, M İşletmesi ne 59.000,-TL(KDV %18) lik mal satmış; karşılığında 12.000,-TL lik bonoyu ciro yoluyla almış, kalan için ise işletme lehine 3 ay vadeli poliçe düzenlemiştir. 10.12.2010 : İşletme, sermayesini 15.000,-TL artırmak amacıyla 100,-TL itibari değerli 150 adet hisse senedi çıkarmış ve her birini 120,-TL den olmak üzere tamamını aynı gün peşin satmıştır. 12.12.2010 : İşletme, alıcı M İşletmesi ne depozito karşılığı verdiği kayıtlı değeri 1.000,-TL, birikmiş amortismanı 400,-TL olan kapları (bilançodaki) hasar gördüğü gerekçesiyle geri almamış, karşılığında daha önce alınan avansın 500,-TL lik kısmı ile mahsup edilmesi hususunda alıcı ile anlaşmıştır. 13.12.2010 : İşletme, S İşletmesine, 01.12.2010 tarihinde verdiği vadeli çekin yerine, 76.700,-TL lik vadesiz çek vermiş, karşılığında ilgili İşletmeden 17.700,-TL(KDV %18) lik iskonto almıştır. 15.12.2010 : İşletme, uzun vadeli yatırım amacıyla aldığı hisse senetlerinden - bilançoda - yarısını 5.800,-TL ye satmış, kalanını ise geçici yatırım hesabında izleme kararı almıştır. 17.12.2010 : İşletme, Mahkemesi nden gelen tebligattan aleyhine 22.000,-TL lik tazminat davası açıldığını öğrenmiştir. Gerekli araştırma yapıldıktan sonra, tazminat tutarının tamamı için karşılık ayırma kararı alınmıştır. 19.12.2010 : İşletme, 4 yıl vadeli, 80.000,-TL itibari değerli tahvil çıkarmış ve aynı gün tamamını %4 eksiğine peşin satmıştır. 22.12.2010 : İşletme, arsasını 70.800,-TL(KDV %18) ye T İşletmesi ne satmış; bedelini henüz tahsil etmemiştir. 24.12.2010 : İşletme, pazarlama bölümünde kullandığı taşıtının eskiyen motorunu 7.080,-TL(KDV %18) ye yenilemiş, yıllık bakımını da 590,-TL(KDV %18) ye yaptırmıştır. Tüm ödemeler peşin yapılmıştır. Dönemsonu İşlemleri (31.12.2010) 1. Dönem sonu mal mevcudu 110.000,-TL dir. 2. Tüm maddi duran varlıkların faydalı ömürleri 5 yıl olup, azalan bakiyeler yönetimine göre amortisman ayrılacaktır. Duran varlıkların tamamı pazarlama bölümünde kullanılmaktadır. 3. Dönem içinde çıkarılan tahville ilgili dönemsellik kavramı uyarınca 3.000,-TL faiz hesaplanmıştır. 4. USD kuru 1 USD = 1,45 TL olarak gerçekleşmiştir.
CEVAPLAR CEVAP 1: Aşağıdaki soruları kısaca cevaplandırınız. a. Vergi Usul Kanunu nda olup ta Türk Ticaret Kanunu nda olmayan 4 adet değerleme ölçeği; Tasarruf değeri, Mukayyet değer, Emsal bedeli, Vergi değeri, b. Fatura türlerinden orijinal ve özel fatura; Orijinal fatura, satıcının yabancı ülkedeki alıcısına göndereceği mallar için düzenlediği faturadır. Özel fatura, Türkiye de ikamet etmeyen Türk veya yabancı uyruklu yolcuların Türkiye de satın alarak Türkiye dışına beraberlerinde götürdükleri mallar için ödedikleri katma değer vergisinin, malın gümrükten çıkışı sırasında iade edilmesini sağlamak amacıyla şekli Maliye Bakanlığı tarafından belirlenen ve yetki belgesi verilen satıcılar tarafından düzenlenen faturadır. c. Değeri düşük mal; Değeri düşük mal, değerleme günündeki piyasa satış fiyatı maliyet değerine nazaran % 10 ve daha fazla düşüklük gösteren maldır. SORU 2: Faaliyetine devam eden ve gıda alım satımı ile uğraşan T Anonim Şirketi nin; a. Yevmiye defteri kayıtlarını yapınız. b. Defteri kebir kayıtlarını yapınız. c. Genel geçici ve kesin sağlamasının çıkarıldığını varsayarak 31.12.2010 tarihli bilançosunu düzenleyiniz. d. Gelir tablosunu düzenleyiniz.
T Anonim Şirketi nin yevmiye defteri kayıtları 1 01.12 100 KASA HESABI 90.000,- TL Kasası USD Kasası 78.000,- 12.000,- 102 BANKALAR HESABI 150.000,- 121 ALACAK SENETLERĐ HESABI 12.000,- Cüzdandaki 153 TĐCARĐ MALLAR HESABI 75.000,- 245 BAĞLI ORTAKLIKLAR HESABI 12.000,- 250 ARAZĐ VE ARSALAR HESABI 80.000,- 254 TAŞITLAR HESABI 60.000,- 256 DĐĞER MADDĐ DURAN VARLIKLAR H. 2.000,- Kaplar 257 BĐRĐKMĐŞ AMORTĐSMANLAR HESABI 24.800,- Taşıt 24.000,- Kaplar 800,- 300 BANKA KREDĐLERĐ HESABI 50.000,- 320 SATICILAR HESABI 32.000,- 326 ALINAN DEPOZĐTO VE TEMĐNATLAR HESABI 1.000,- 397 SAYIM VE TESELLÜM FAZLALIKLARI HESABI 3.000,- 500 SERMAYE HESABI 370.200,- Açılış kaydı 2 01.12 153 TĐCARĐ MALLAR HESABI 80.000,- 191 ĐNDĐRĐLECEK KDV HESABI 14.400,- 321 BORÇ SENETLERĐ HESABI 94.400,- Vadeli Çekler Ticari mal alışı 3 03.12 320 SATICILAR HESABI 5.900,- 100 KASA HESABI 5.900,- Satıcı adına ödenen taşıma bedeli 4 04.12 397 SAYIM VE TESELLÜM FAZLALIKLARI H. 3.000,- 679 DĐĞER OLAĞAN GELĐR VE KARLAR HESABI 3.000,- Kasa sayım fazlalığının kapatılması 5 05.12 250 ARAZĐ VE ARSALAR HESABI 3.000,- 191 ĐNDĐRĐLECEK KDV HESABI 540,- 100 KASA HESABI 3.540,- Arsa enkaz kaldırma 6 05.12 100 KASA HESABI 2.360,- TL Kasası 250 ARAZĐ VE ARSALAR HESABI 2.000,- 391 HESAPLANAN KDV HESABI 360,- Enkazın satılması 7 09.12 121 ALACAK SENETLERĐ HESABI 59.000,- Cüzdandaki
600 YURTĐÇĐ SATIŞLAR HESABI 50.000,- 391 HESAPLANAN KDV HESABI 9.000,- Mal satışı 8/a 10.12 501 ÖDENMEMĐŞ SERMAYE HESABI 15.000,- 500 SERMAYE HESABI 15.000,- Sermaye artışı taahhüdü 8/b 10.12 100 KASA HESABI 18.000,- 501 ÖDENMEMĐŞ SERMAYE HESABI 15.000,- 520 HĐSSE SENEDĐ ĐHRAÇ PRĐMLERĐ HESABI 3.000,- Çıkarılan hisse senetlerinin primli satışı 9 12.12 326 ALINAN DEPOZĐTO VE TEMĐNATLAR H. 500,- 257 BĐRĐKMĐŞ AMORTĐSMANKLAR HESABI 400,- 689 DĐĞER OLAĞAN DIŞI GĐD. VE ZAR. H. 100,- 256 DĐĞER MADDĐ DURAN VARLIKLAR HESABI 1.000,- Alınan depozito ile kap bedeli mahsubu 10 13.12 321 BORÇ SENETLERĐ HESABI 94.400,- Vadeli Çekler 103 VERĐLEN ÇEKLER VE ÖDME EMĐRLERĐ HES. 76.700,- 153 TĐCARĐ MALLAR HESABI 15.000,- 391 HESAPLANAN KDV HESABI 2.700,- Alınan iskontonun kaydı 11 15.12 100 KASA HESABI 5.800,- TL Kasası 110 HĐSSE SENETLERĐ HESABI 6.000,- 655 MENKUL KIYMET SATIŞ ZARARLARI H. 200,- 245 BAĞLI ORTAKLIKLAR HESABI 12.000,- Bağlı ortaklık satışı 12 17.12 689 DĐĞER OLAĞANDIŞI GĐDER VE ZAR. H. 22.000,- 379 DĐĞER BORÇ VE GĐDER KARŞILIKLARI HES. 22.000,- Açılan tazminat davasına karşılık ayırma 13 19.12 100 KASA HESABI 76.800,- TL Kasası 408 MENKUL KIYMET ĐHRAÇ FARKLARI HES. 3.200,- 405 ÇIKARILMIŞ TAHVĐLLER HESABI 80.000,- Hasar gören ticari malın zarar yazılması 14 22.12 136 DĐĞER ÇEŞĐTLĐ ALACAKLAR HESABI 70.800,- 689 DĐĞER OLAĞAN DIŞI GĐD. VE ZAR. H. 21.000,- 250 ARAZĐ VE ARSALAR HESABI 81.000,- 391 HESAPLANAN KDV HESABI 10.800,- Arsanın satılması 15 24.12 254 TAŞITLAR HESABI 6.000,-
760 PAZARLAMA SATIŞ VE DAĞITIM GĐD. H 500,- 191 ĐNDĐRĐLECEK KDV HESABI 1.170,- 100 KASA HESABI 7.670,- TL Kasası Taşıt motor yenileme ve bakım 16 31.12 391 HESAPLANAN KDV HESABI 22.860,- 191 ĐNDĐRĐLECEK KDV HESABI 16.110,- 360 ÖDENECEK VERGĐ VE FONLAR HESABI 6.750,- KDV KDV mahsubu 17 31.12 621 SATILAN TĐCARĐ MALLAR MALĐYETĐ H. 30.000,- 153 TĐCARĐ MALLAR HESABI 30.000,- STMM kaydı 18 31.12 760 PAZARLAMA SATIŞ VE DAĞ. GĐD. HES. 17.040,- 257 BĐRĐKMĐŞ AMORTĐSMANLAR HESABI 17.040,- Taşıt 16.800,- Kaplar 240,- Amortisman kaydı 19 31.12 780 FĐNANSMAN GĐDELERĐ HESABI 3.000,- 381 GĐDER TAHAKKUKLARI HESABI 3.000,- Tahvile ilişkin dönemsel faiz tahakkuku 20 31.12 656 KAMBĐYO ZARARLARI HESABI 400,- 100 KASA HESABI 400,- USD Kasası Hisse senetlerine karşılık ayırma 21 31.12 631 PAZARLAMA SATIŞ VE DAĞ. GĐD. HES. 17.540,- 661 UZUN VADELĐ BORÇLANMA GĐDER. H. 3.000,- 761 PAZARLAMA SATIŞ VE DAĞ. GĐD. YANS. H. 17.540,- 781 FĐNANSMAN GĐDERLERĐ YANSITMA HES. 3.000,- Giderlerin yansıtılması 22 31.12 761 PAZ. SAT. VE DAĞ. GĐD. YANSITMA H. 17.540,- 781 FĐNANSMAN GĐD. YANSITMA HES. 3.000,- 760 PAZARLAMA SATIŞ VE DAĞ. GĐDERLERĐ H. 17.540,- 780 FĐNANSMAN GĐDERLERĐ HESABI 3.000,- Yansıtmaların kapatılması 23 31.12 690 DÖNEM KÂRI VEYA ZARARI HESABI 94.240,- 621 SATILAN TĐCARĐ MALLAR MALĐYETĐ HESABI 30.000,- 631 PAZARLAMA SATIŞ VE DAĞ. GĐD. HES. 17.540,- 655 MENKUL KIYMET SATIŞ ZARARLARI HES. 200,- 656 KAMBĐYO ZARARLARI HESABI 400,- 661 UZUN VADELĐ BORÇLANMA GĐDERLERĐ H. 3.000,- 689 DĐĞER OLAĞANDIŞI GĐDER VE ZARAR. H. 43.100,- Giderlerin K/Z a devri
24 31.12 600 YURTĐÇĐ SATIŞLAR HESABI 50.000,- 679 DĐĞER OLAĞAN DIŞI GELĐR VE KAR. HES. 3.000,- 690 DÖNEM KÂRI VEYA ZARARI HESABI 53.000,- Gelirlerin K/Z a devri 25 31.12 692 DÖNEM NET KÂRI VEYA ZARARI HES. 41.240,- 690 DÖNEM KÂRI VEYA ZARARI HESABI 41.240,- K/Z devri 26 31.12 591 DÖNEM NET ZARARI HESABI 41.240,- 692 DÖNEM NET KÂRI VEYA ZARARI HES. 41.240,- Net zararın kaydı 27 31.12 103 VERĐLEN ÇEKLER VE ÖDEME EMĐR. H. 76.700,- 257 BĐRĐKMĐŞ AMORTĐSMANLAR HESABI 41.440,- 300 BANKA KREDĐLERĐ HESABI 50.000,- 320 SATICILAR HESABI 26.100,- 326 ALINAN DEPOZĐTO VE TEMĐNATLAR H. 500,- 360 ÖDENECEK VERGĐ VE FONLAR HES. 6.750,- KDV 379 DĐĞER BORÇ VE GĐDER KARŞ. HES. 22.000,- 381 GĐDER TAHAKKUKLARI HESABI 3.000,- 405 ÇIKARILMIŞ TAHVĐLLER 80.000,- 500 SERMAYE HESABI 385.200,- 520 HĐSSE SENEDĐ ĐHRAÇ PRĐMLERĐ HES. 3.000,- 100 KASA HESABI 175.450,- TL Kasası 163.850,- USD Kasası 11.600,- 102 BANKALAR HESABI 150.000,- 110 HĐSSE SENETLERĐ HESABI 6.000,- 121 ALACAK SENETLERĐ HESABI 71.000,- 136 DĐĞER ÇEŞĐTLĐ ALACAKLAR HESABI 70.800,- 153 TĐCARĐ MALLAR HESABI 110.000,- 254 TAŞITLAR HESABI 66.000,- 256 DĐĞER MADDĐ DURAN VARLIKLAR HESABI 1.000,- 408 MENKU KIYMET ĐHRAÇ FARKI HESABI 3.200,- 591 DÖNEM NET ZARARI HESABI 41.240,- Kapanış
T Anonim Şirketi nin Gelir Tablosu (01.12.2010-31.12.2010) Cari Dönem A-BRÜT SATIŞLAR 50.000,- 1-Yurt Đçi Satışlar 50.000,- 2-Yurt Dışı Satışlar 3-Diğer Gelirler B-SATIŞ ĐNDĐRĐMLERĐ (-) 1-Satıştan Đadeler (-) 2-Satıştan Đskontolar (-) 3-Diğer Đndirimler (-) C-NET SATIŞLAR 50.000,- D-SATIŞLARIN MALĐYETĐ (-) (30.000,-) 1-Satılan Mamüller Maliyeti (-) 2-Satılan Ticari Mallar Maliyeti (-) 30.000,- 3-Satılan Hizmet Maliyeti (-) 4-Diğer Satışların Maliyeti (-) BRÜT SATIŞ KARI 20.000,- E-FAALĐYET GĐDERLERĐ (17.540,-) 1-Araştırma ve Geliştirme Giderleri (-) 2-Pazarlama, Satış ve Dağıtım Giderleri (-) 17.540,- 3-Genel Yönetim Giderleri (-) FAALĐYET KARI 2.460,- F-DĐĞER FAALĐYETLERDEN OLAĞAN GELĐR ve KARLAR 1-Đştiraklerden Temettü Gelirleri 2-Bağlı Ortaklıklardan Temettü Gelirleri 3-Faiz Gelirleri 4-Komisyon Gelirleri 5-Konusu Kalmayan Karşılıklar 6-Menkul Kıymet Satış Karları 7-Kambiyo Karları 8-Reeskont Faiz Gelirleri 9-Faaliyetle Đlgili Diğer Olağan Gelir ve Karlar G-DĐĞER FAALĐYETLERDEN OLAĞAN GĐDER ve ZARARLAR (-) (600,-) 1-Komisyon Giderleri (-) 2-Karşılık Giderleri (-) 3-Menkul Kıymet Satış Zararları (-) 200,- 4-Kambiyo Zararları (-) 400,- 5-Reeskont Faiz Giderleri (-) 6-Diğer Olağan Gider ve Zararlar (-) H-FĐNANSMAN GĐDERLERĐ (-) (3.000,-) 1-Kısa Vadeli Borçlanma Giderleri (-) 2-Uzun Vadeli Borçlanma Giderleri (-) 3.000,- OLAĞAN ZARAR (1.140,-) I-OLAĞANDIŞI GELĐR VE KARLAR 3.000,- 1-Önceki Dönem Gelir ve Karları 2-Diğer Olağandışı Gelir ve Karlar 3.000,- J-OLAĞANDIŞI GĐDER VE ZARARLAR (-) (43.100,-) 1-Çalışmayan Kısım Gider ve Zararları(-) 2-Önceki Dönem Gider ve Zararları (-) 3-Diğer Olağandışı Gider ve Zararlar (-) 43.100,- DÖNEM ZARARI (41.240,-) K-DÖNEM KARI VERGĐ VE DĐĞER YASAL YÜKÜMLÜLÜK KARŞILIKLARI (-) DÖNEM NET ZARARI 41.240,-
AKTİF T Anonim Şirketi nin 31.12.2010 Tarihli Bilançosu PASİF I-DÖNEN VARLIKLAR 506.550,- I-KISA VADELĐ YABANCI KAYNAKLAR 108.350,- A-Hazır Değerler 248.750,- A-Mali Borçlar 50.000,- 1-Kasa 175.450,- 1 Banka Kredileri 50.000,- 3-Bankalar 150.000,- B-Ticari Borçlar 26.600,- 4- Verilen Çekler ve Ödeme Emirleri (-) (76.700,-) 1-Satıcılar 26.100,- B-Menkul Değerler 6.000,- 4- Alınan Depozito ve Teminatlar 500,- 1. Hisse Senetleri 6.000,- F-Ödenecek Vergi ve Diğer Yükümlülükler 6.750,- C-Ticari Alacaklar 71.000,- 1-Ödenecek Vergi ve Fonlar 6.750,- 2-Alacak Senetleri 71.000,- F- Borç ve Gider Karşılıkları 22.000,- C- Diğer Alacaklar 70.800,- 3-Diğer Borç ve Gider Karşılıkları 22.000,- 5- Diğer Çeşitli Alacaklar 70.800,- G- Gelecek Aylara Ait Gelir. ve Gid. Tahakk. 3.000,- E-Stoklar 110.000,- 2- Gider Tahakkukları 3.000,- 4-Ticari Mallar 110.000,- II. UZUN VADELĐ YABANCI KAYNAKLAR 76.800,- II-DURAN VARLIKLAR 25.560,- A Mali Borçlar 76.800,- D-Maddi Duran Varlıklar 25.560,- 4- Çıkarılmış Tahviller 80.000,- 5-Taşıtlar 66.000,- 6- Menkul Kıymet Đhraç Farkı 3.200,- 7- Diğer Maddi Duran Varlıklar 1.000,- 8-Birikmiş Amortismanlar(-) (41.440,-) III-ÖZ KAYNAKLAR 346.960,- A-Ödenmiş Sermaye 385.200,- 1-Sermaye 385.200,- B-Sermaye Yedekleri 3.000,- 1-Hisse Senedi Đhraç Primleri 3.000,- F-Dönem Net Karı(Zararı) (41.240,-) 2-Dönem Net Zararı(-) 41.240,- AKTĐF TOPLAMI 532.110,- PASĐF TOPLAMI 532.110,-