Ergende Meme Sorunları Yrd. Doç. Dr. Müsemma Karabel Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Ergen Ünitesi
PLAN Gelişim Anomalileri Asimetrik meme gelişimi, Aksesuar meme dokusu, Meme dokusunun olmaması (Amastia, Atelia) Tüberöz Meme Makromasti, Selim Meme Hastalıkları Fizyolojik Meme Şişmesi ve Gerginlik Mastaljia (Ciddi ağrı, siklik veya non siklik) Proliferatif Meme değişiklikleri (nodüler, fibrokistik değişiklikler) Fibroadenomlar (Sık görülen, dev, juvenil, filloides) Meme ucu akıntıları Meme kanserleri Jinekomasti
Meme Muayenesi İnspeksiyon Palpasyon
Gelişimsel sorunlar En sık meme anomalisi %1-15: aksesuar meme Tuberoz meme Amasti/atelia Makromastia?
Selim Meme Hastaliklari 1. Psikolojik Büyüme ve Gerginlik 2. Mastaljia (Periyodik ve Periyodik Olmayan) 3. Fibrokistik Degisiklikler: Menstrüasyondan yaklasik bir hafta önce hassasiyet, menstrüasyon ile beraber sonlanir. Nodüller hassastir,birkaç mm-1 cm çap Uygun sutyen, analjezik, hormon tedavisi Kafein alımını azalt!!
Meme başı akıntıları Akıntının Tipi Sütlü Birçok renkli / Yapışkan Pürülan Sulu Seröz / Seröhemorajik Tanı Galaktore Duktal Ektazi Mastitis Papillom, Kanser Duktal papillom, Duktal ektazi Selim proliferatif değişiklikler
Meme Kanseri Bütün meme tümörlerinin %1 den daha azi adolesan dönemdedir. Adolesanlardaki meme kanserlerinin 1/3 ü primer meme odaklıdır, digerleri metastatiktir. En sik gelis yakınması memede kitle.. Semptomlar nadir, aksiller lenfadenopati nadir. Ailede premenoposal meme kanseri öyküsü varsa meme kanseri riski artmaktadir.
Fibroadenomlar Meme bezlerinin selim tümörüdür. Ergende common fibroadenom türü sık Asemptomatik, veya menstrüasyon ya da gebelik sirasinda rahatsizlik Histopatolojik yönden tanisi gerekir; elektif olarak cerrahi ekzisyon yapilabilir. Yapilmasi gereken en önemli müdahale ise izlemdir. Dev ya da juvenil fibroadenomda; çapi 5 cm. den daha büyüktür. Benign; meme deformitesine neden olur. Meme dokusunu en fazla birakacak sekilde ekzisyon önerilebilir. Filloides tümörü ise çok daha az görülür. Deri retraksiyonu ve meme basi akintisi Malign karakterde seyredebilir. Cerrahi olarak çikarilmasi önerilir
Meme problemine yaklaşım, 1- Klinik muayene (malignensi düşünülmüyorsa 4-8 hafta sonra kontrol muayene) 2- Şüpheli kitle veya devamlı akan kitle; ince iğne biyopsisi veya çekirdek biyopsisi (sonografi?). 3- Biyopsi sonucu benign; gözlem ve kontrol Biyopsi sonucu şüpheli; açık eksizyonel biyopsi. 4-Muayene, ince iğne ve çekirdek biyopsi sonuçları malign; frozen section ile direk tedavi (eksizyonel biyopsi yapılmasına gerek yok).
JİNEKOMASTİ Jinekomasti, erkek memesinde glandüler büyümedir.. Neden başvururlar??
Etiyopatogenez; 1.Androjen/östrojen oranın azalması, 2.Aromataz enzim aktivitesinin artması, 3.Meme dokusunun duyarlılığının artması
Pubertal jinekomasti genellikle 10-12 yaşlarında başlar ve en sık 13-14 yaşlarında, Tanner evre 3-5 de görülür. Genellikle 16-17 yaşında involusyona uğrar.
A. Pubertal jinekomasti, B. Jinekomasti ile giden patolojik durumlar: 1- Neoplazmlar, Testiküler tümörler Feminizan aderenal korteks tümörleri, 2- Gonad fonksiyon bozukluğu, Primer hipogonadizm, Klinefelter send, Sekonder hipogonadizm, Testosteron yapımında enzimatik bozukluklar, Gerçek hermafroditizm 3- Androjen duyarsızlık sendromları:testosteron ekstraglanduler aromatizasyon ile östrojene dönüştürülür 4- Ekstraglandüler aromataz aktivitesi fazlalığı : Yaşlanma, şişmanlık, hipertiroidi, KC hastalığı, KAH, Klinefelter send, Spironolakton) 5- İlaçlar : Androjenler ve anabolik steroidler estrojenler, hcg, ketokonazol, marijuana, amfetaminler
Teşhis Psödojinekomasti ile ayırıcı tanı yapılmalı Gerçek jinekomastide muayene esnasında meme dokusu ağrılı ve hassastır. Yapılacak tetkikler şunlardır: Serum estradiol, total ve serbest testosteron, SHBG, FSH, LH, prolaktin ve tiroid hormon düzeyleri, Testis tümörü şüphesi varsa tümör belirleyicileri (Alfa - feto protein, CEA gibi), Meme USG, mamografi, Testis US, Toraks grafisi, Hipofiz BT, Karyotip, Gerekirse biyopsi
Klinik Değerlendirme psödojinekomasti nörofibromlar, lenfangiomlar, hematom, lipom ve dermoid kist: genellikle tek taraflı; areola dışına yayılma eğilimindedirler. Fizik muayenede; kronik karaciger hastalıgı, hipertiroidizm ve yetersiz virilizasyon bulguları testisler degerlendirilmeli batında adrenal kitle varlıgı arastırılmalıdır.
Takip.. Disk çapı ölçülerek; Eğer disk çapı; a) < 4 cm ise veya II evre kız göğüsü gelişimi varsa; sadece bilgilendir < 4 cm ve büyüklük > 4 yıl sürmüşse ve/veya klinik bulgu varsa; tedavi başla b) 4-6 cm arasında ise; medikal tedavi c) > 6cm ise; cerrahi tedavi.
İdiopatik pubertal jinekomasti gidişat.. %90 ı tedavisiz 3 yıl içinde, tıbbi tedavi ile 6 ay içinde düzelmektedir.. Tıbbi tedavide androjenler, antiestragenlerve aromataz inhibitörleri kullanılmaktadır. Androjenlerin kullanımı daha sınırlıdır Antiestragen: clmiphene citrate ve tamoxifen, fakat tam düzelme. Tamoksifen ile raloksifenin etkinligini karsılastırdıkları çalısmada, meme dokusunda anlamlı küçülmeyi raloksifen ile %86 tamoksifen ile % 41 olarak bildirmislerdir. Aromataz inhibitörlerinin üzerinde daha fazla durulmaktadır. Testalactone 6 ay kullanıldığında belirgin meme boyutlarında küçülme olmuş fakat tam düzelme sağlanamamıştır. Dihidrotestosteron testosteron gibi aromatize olmaz ve meme olusumunu inhibe eder. Dermal dihidrotestosteron kullanımı ile 40 olgunun %75 inde tam veya kısmi gerileme izlenmis ve yan etki bildirilmemistir