Bülten 1 Şubat 201 PİYASALAR Döviz Piyasası ABD piyasalarının kapalı olması ve zayıf veri akışı nedeniyle haftanın ilk gününde USD/TL kuru güne 2,1 seviyesinin altında başlarken, sabah saatlerinde lokal kurumların döviz talebi nedeniyle bir miktar yükseldi, ancak sonrasında genel olumlu havaya paralel kur gerileyerek günü 2,17 seviyesinden sonlandırdı. Yeni günde PPK kararları izlenecek. Çarşamba günü ise FED tutanakları ile ABD'nin enflasyon verileri bekleniyor. 31 Ara 13 1 Şub 1 17 Şub 1 Göre $/TL 2, 2,13 2,17-0,3% 1,3% /TL 2,929 2,9911 2,9-0,2% 1,1% Sepet* 2,1 2,79 2,23-0,2% 1,2% /$ 1,373 1,393 1,3707 0,1% -0,3% $/Yen,31 1,0 1,92 0,1% -3,2% $ Endeks 0,0 0,1 0,1 0,0% 0,1% Kaynak: Reuters, Bloomberg * (0,$+0, ) 2, 2, 2,2 2 1, 1, 1, 1,2 1 $/TL /$ Sepet Kaynak: Bloomberg 2,23 2,17 1,3707 Oca May Eyl Oca 13 May 13 Eyl 13 Oca 1 --- FED Çıkış Stratejisinin Açıklanması Haftanın ilk işlem gününde ABD piyasalarının kapalı olması nedeniyle sakin bir seyir izleyen EUR/USD paritesi gün içinde dar bantta hareket etti. 1,3707 seviyesinden günü tamamlayan parite yeni güne aynı seviyeden başladı. Yen, Japonya ekonomisinin beklentilerinin altında büyüdüğünü gösteren verilerin, Japonya Merkez Bankası nın teşvikleri artıracağı söylentilerini güçlendirmesi ile Dolar karşısında geriledi. Emtia Piyasası Altın, ABD ekonomisinde toparlanmanın yavaşlayacağı endişeleri üzerine artan güvenli liman talebinin etkisi ile son üç ayın en yüksek seviyesine çıkarak günü ons başına USD 1.332 seviyesinden sonlandırdı. WTI petrolü, Çin'de yeni kredilerin rekor kırmasının, dünyanın en büyük petrol tüketicilerinden olan ülkede talep görünümünü desteklemesiyle yükseliş kaydetti. Brent ham petrolün varil fiyatı, Kuzey Amerika'da ısınma yakıtına olan güçlü talep ve Dolar daki zayıflığın, olumsuz ABD verilerine dair endişeleri bastırmasıyla yükselmeye devam ederek günü USD 9,2 seviyesinden tamamladı. Altın($/Ons) 1.202 1.319 1.332 1,0%,% Petrol(Brent) 1, 9,1 9,2 0,1% -1,% Gümüş($/Ons) 19, 21, 21,7 0,9% 11,% Kaynak: Reuters, Bloomberg 31 Ara 13 1 Şub 1 17 Şub 1 Göre 2000 1900 100 1700 100 100 100 1300 00 10 9,2 Kaynak: Bloomberg Altın ($/Ons) Brent Petrol ($/Varil, sağ eksen) 1.332 9,2 Oca Nis Tem Eki Oca 13 Nis 13 Tem 13 Eki 13 Oca 1 130 0 11 1 0 9 90 1
Ara. Oca.13 Şub.13 Mar.13 Nis.13 May.13 Haz.13 Tem.13 Ağu.13 Eyl.13 Eki.13 Kas.13 Ara.13 Oca.1 Bülten 1 Şubat 201 Faiz Piyasası Tahvil-bono piyasasında haftanın ilk iş günü %,7 seviyesinden açılan 7 Ekim 201 itfalı gösterge tahvilin bileşik faizi kapanışta %,7 seviyesindeydi. %,19 seviyesinden açılan yıllık tahvilin bileşik faizi ise kapanışta %,1 seviyesindeydi. TCMB nin yaptığı toplam fonlama miktarı milyar TL düzeyine gerilerken, bu rakamın tamamı % dan haftalık repo fonlamasından oluştu. Fonlamanın maliyeti % düzeyine geriledi. 11 9 7 Top. Piyasa Hacmi Göst. Tahvilin Hacmi Göst. Faizi (Sol Eks,*),7 7,.000.00.000 3.00 3.000 2.00 2.000 1.00 1.000 00 0 1,1 Milyon TL Gösterge Tahvil*,,73,7 0,0 0, USD Libor( 3 aylık) 0,2 0,2 0,2 0,00-0,01 EUR Libor( 3 aylık) 0,27 0,2 0,2 0,00-0,01 O/N İMKB Repo 7,0 11,,9-0,17 3,3 Eurobond 2030*,91,,0-0,0-0,1 Kaynak: Reuters, BIST, Bloomberg Türkiye'nin yıl vadeli CDS-kredi temerrüt faizi (Türkiye nin borçlarını iflasa karşı sigortalamanın maliyeti) 20 baz puana geriledi. 2030 vadeli USD cinsi gösterge Eurobond faizi ise %,0 seviyesine düştü. Borsalar 31 Ara 13 1 Şub 1 17 Şub 1 Göre * bileşik faiz TCMB Ağırlıklı Fonlama Faizi ve Faiz Koridoru 1 13 11 % 9 7 3 2 Ağırlıklı Fonlama Faizi Gecelik Borç Alma-Verme Faizi Şub May Ağu Kas Şub 13 May 13 Ağu 13 Kas 13 Şub 1 Kaynak: TCMB Kaynak: BIST,*bileşik faiz (Ağırlıklı Ort) Gelişmekte olan piyasalara yönelik risk iştahındaki toparlanmanın etkisiyle Borsa İstanbul, bankacılık hisselerinin öncülüğünde yeni haftanın ilk işlem gününde yükseliş kaydetti. ABD borsalarının kapalı olduğu günde BIST 0 endeksi %1,1 yükselişle.99 puandan günü tamamlarken, bankacılık endeksindeki artış %1,7 olarak gerçekleşti. BIST-0 7.02.3.99 1,1% -3,2% BIST-30 2. 7.73 79.91 1,2% -3,3% Sanayi 2.39 0.113 0. 0,% -3,0% Hizmetler 0. 0.2 0.793 1,1% 0,3% Mali 90.9.07 7.229 1,3% -3,% Bankalar Endeksi 2.22 113.1 11.3 1,7% -,% Dow Jones 1.77 1.1 1.1 0,0% -2,% S&P 00 1. 1.39 1.39 0,0% -0,% DAX 9.2 9.2 9.7-0,1% 1,1% Nikkei 22 1.291 1.313 1.393 0,% -11,7% Bovespa 1.07.201 7.7-1,3% -7,% Kaynak: Reuters, Bloomberg 31 Ara 13 1 Şub 1 17 Şub 1 Göre 000 9000 İşlem Hacmi (milyon TL) 7000 93000 BIST 0 Endeks (sağ eksen) 000 000 3000.99 000 7000 000 73000 3000 000 3000 2000 000 00 3000 0 000 Oca. Nis. Tem. Eki. Oca.13 Nis.13 Tem.13 Eki.13 Oca.1 Kaynak: Reuters 2
Oca.0 Nis.0 Tem.0 Eki.0 Oca.09 Nis.09 Tem.09 Eki.09 Oca. Nis. Tem. Eki. Oca.11 Nis.11 Tem.11 Eki.11 Oca. Nis. Tem. Eki. Oca.13 Nis.13 Tem.13 Eki.13 Bülten 1 Şubat 201 PİYASALARDAKİ GELİŞMELER 2013 Kasım dönemi işsizlik oranı bir önceki yılın aynı dönemine göre 0, puan artarak %9,9 olarak gerçekleşti. Maliye Bakanlığı tarafından açıklanan bütçe gerçekleşmelerine göre geçen yılın ocak ayında özelleştirme gelirlerinin etkisiyle,9 milyar TL fazla veren bütçe; bu yılın aynı döneminde 1,9 milyar TL fazla verdi. Kredi derecelendirme kuruluşu Standard&Poor's (S&P) son yıllardaki hızlı kredi büyümesi nedeniyle Türk bankalarının aktif kalitesinin ekonomideki olası bir yavaşlama karşısında kırılgan olduğunu belirtti. Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody's, TCMB'nin faiz artışının KOBİ kredilerini konut kredilerinden daha çok etkileyeceğini belirtti. Başbakan Yardımcısı Ali Babacan katıldığı bir televizyon programında gündeme ilişkin değerlendirmelerde bulundu. BDDK verilerine göre, bankacılık sektörü kredileri 07 Şubat itibarıyla 1.0 milyar TL olurken, haftalık bazda %0, azalış; yıllık bazda ise %33,22 artış kaydetti. Ziraat Bankası'nın 2013 yılı net karı bir önceki yıla göre %2 artarak 3,33 milyar TL olarak gerçekleşti. Hazine 19 Şubat'ta TL cinsi kira sertifikası ihraç edeceğini açıkladı. Çin'e doğrudan yabancı yatırımları ocak ayında %1,1 arttı. Yeni Yıl tatilinin ardından likidite sıkışıklığının azalmasıyla para piyasası oranlarının 3 ayın en düşük düzeyine gerilediği Çin'de Merkez Bankası aydır ilk kez repo kontratları satarak, bankacılık sisteminden toplamda USD 7,9 milyar geri çekti. ECB Yönetim Konseyi üyesi Nowotny, enflasyon oranı %2'yi geçmedikçe ECB'nin faizi düşük tutacağını belirtti. BOJ, bu ayki toplantısında faiz oranını değiştirmezken kredi programında genişlemeye gitti. 2013 Kasım dönemi işsizlik oranı bir önceki yılın aynı dönemine göre 0, puan artarak %9,9 olarak gerçekleşti. İşsizlikte geçen ay görülen gerilemenin bu ay kalıcı olmadığı görülürken; bir önceki aya göre artış 0,2 puan oldu. Tarım dışı işsizlik oranı bir önceki yıla göre 0,3 puan artarak tekrar % li seviyelere ulaşırken; bir önceki aya göre artış 0,1 puan oldu. İşgücüne katılma oranı ise bir önceki yılın aynı dönemine göre 0,2 puan azalarak gerilemeyi sürdürdü ve Mart 2013 den bu yana en düşük değerini aldı. (%0,) 2013 yılı Kasım döneminde genç nüfusta işsizlik oranı 0, puanlık artışla %19,3 olarak açıklandı. Mevsimsellikten arındırılmış işsizlik oranı, geçen ayki seviyesini korudu ve %9,9 olarak açıklandı. Mevsimsellikten arındırılmış tarım dışı işsizlik oranı da geçen aya göre değişim göstermeyerek %,1 seviyesinde sabit kaldı. İstihdam edilenlerin dağılımına bakıldığında; %22, nin tarım, %19, ünün sanayi, %7, ünün inşaat, %0,7 sinin hizmetler sektöründe yer aldığı görüldü. İstihdamın sektörler bazında yıllık dağılımında inşaat ve sanayi sektörünün istihdam edilenler içindeki payı sırasıyla 0,2 ve 0, puan, hizmet sektörünün payı 0,7 puan artarken; tarım sektörünün payı 1,3 puan azaldı. Mevsimsellikten arındırılmış işsizlik oranları 2013 yılı Kasım döneminde tarım dışı istihdamdaki artışın tarım sektöründeki azalışı dengelemesiyle sabit kaldı. Her ne kadar işsizlikte süregelen artış eğilimi duraksama gösterse de, tarım sektöründeki zayıflama belirginleşmiş olup; tarım istihdamı bir önceki aya ve yıla göre önemli ölçüde azalış kaydetti. İnşaat sektöründe istihdam zayıf seyrini sürdürürken, tarım dışı istihdamdaki artış sanayi ve hizmet sektörlerinden kaynaklandı. 1 1, İşsizlik Oranı (%) 1 9,9 9,9 Mevsimsellikten Arındırılmış İşsizlik Oranı İşsizlik Oranı Kaynak: TÜİK 3
Bülten 1 Şubat 201 Maliye Bakanlığı tarafından açıklanan bütçe gerçekleşmelerine göre geçen yılın ocak ayında özelleştirme gelirlerinin etkisiyle,9 milyar TL fazla veren bütçe; bu yılın aynı döneminde 1,9 milyar TL fazla verdi. ayı bütçe giderleri toplam 3 milyar TL olarak gerçekleşirken bunun milyar TL sini faiz giderleri kalemi oluşturdu. ayında, faiz hariç giderler için öngörülen 3, milyar TL ödeneğin %,1'i kullanılarak 31 milyar TL gider gerçekleştirildi. Personel giderleri, geçen yılın aynı ayına göre %1, oranında artarak 11, milyar TL oldu. ayı toplam bütçe gelirleri ise geçen yıla göre %2, artışla 37,9 milyar TL düzeyinde gerçekleşti. Vergi gelirleri %1 oranında artarak 32,7 milyar TL düzeyinde gerçekleşti. Vergi türleri itibarıyla 201 yılı ocak ayı gerçekleşmelerine bakıldığında, geçen yılın aynı ayına göre ithalde alınan katma değer vergisi %3,7, damga vergisi %22,1, gelir vergisi %21,, dahilde alınan katma değer vergisi %1,7 artarken; özel tüketim vergisi %0, ve kurumlar vergisi %0,3 oranında azaldı. 2013 201 Bütçe Giderleri 30.933 3.001 1,% Faiz Hariç Giderler 2.7 30.9 20,% Faiz Harcamaları.222.01 -,0% Bütçe Gelirleri 3.72 37.90 2,% Vergi Gelirleri 2. 32.707 1,0% Bütçe Dengesi.939 1.907-7,9% Faiz Dışı Denge 11..923-3,0% Kaynak: BUMKO Milyon TL 2013-201 Kredi derecelendirme kuruluşu Standard&Poor's (S&P) son yıllardaki hızlı kredi büyümesi nedeniyle Türk bankalarının aktif kalitesinin ekonomideki olası bir yavaşlama karşısında kırılgan olduğunu belirtti. S&P tarafından hazırlanan bankacılık raporunda, bankaların aktif kalitesi, kârlılık ve sermaye yapısının görece güçlü olduğuna dikkat çekilmesine rağmen, "Bu güçlü tarafların son yıllardaki hızlı kredi büyümesi sebebiyle baskı altında kalmaya başladığına inanıyoruz" denildi. Bankaların faaliyet ortamının "Artan iç siyasi risk ve FED'in tahvil alımlarını azaltmasının etkileri ve ekonomideki büyüme nedeniyle bozulduğu" ifade edildi. Geçen dört yıldaki kredi büyümesi sonucu kredilerin gayrı safi yurtiçi hasılaya oranının 20 puanın üzerinde artarak %0'a yaklaştığı belirtilen raporda, yavaşlayarak devam etmesi beklenen kredi büyümesi nedeniyle Türk bankalarının olası bir ekonomik yavaşlama karşısında her zamankinden daha hassas olduğuna dikkat çekildi. S&P'nin büyüme tahminini bu yıl ve gelecek yıl ortalama %3,'ten %2,2'ye indirdiğine dikkat çekilen raporda, "Bu durumun bankaların aktif kalitesine asgari etkide bulunmasını ve bankaların kârlılıklarını orta derece etkilemesini bekliyoruz. Bankaların güçlü faiz marjları ve sermayeleri göz önüne alındığında mali yapısı belirgin derecede etkilenmeyecek" denildi. Türk bankalarının 2001 yılındaki reformların ardından daha dayanıklı ve güçlü finansal göstergelere sahip olduklarını kanıtladığına dikkat çekilirken, ticari gayrimenkul alanındaki büyüme nedeniyle balon oluşması olasılığı bulunduğu ancak konut alanında böyle bir risk görülmediği ifade edildi. Raporda geçen yılın ortasından bu yana değer kaybeden TL'nin bankaların döviz cinsi borçlanma ve borç vermede "direncini test ettiği" ve bu durumun bu yıl da devam etmesinin beklendiği ifade edildi. Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody's, TCMB'nin faiz artışının KOBİ kredilerini konut kredilerinden daha çok etkileyeceğini belirtti. Moody's yayımladığı raporda faiz artışının ekonomiyi yavaşlatacağı ve konut ve KOBİ kredilerinde takibe düşüş oranını artıracağı belirtildi. Raporda, "KOBİ kredileri konut kredilerine göre ekonomik daralmaya daha duyarlı ve bu krediler borçluların daha kısa vadelere sahip olması ve borçlarını daha sık yeniden finanse etmeleri nedeniyle daha yüksek faiz oranlarından daha hızlı etkilenir" görüşüne yer verildi. Hazine 19 Şubat'ta TL cinsi kira sertifikası ihraç edeceğini açıkladı. 17 Şubat 201 itfalı olacak kira sertifikaları, taşınmaz satış bedeli üzerinden altı ayda bir dönemsel olarak %,30 kira getirisi sunacak. Hazine daha önce ilgili ihracın 1, milyar TL tutarında planlandığını açıklamıştı. Kira sertifikası ihracının bankalara doğrudan satış yöntemi ile gerçekleştirileceğini açıklayan Hazine, taleplerin 1 Şubat tarihi saat 1.00 ya kadar iletilmesi gerektiğini belirtti.
Bülten 1 Şubat 201 Başbakan Yardımcısı Ali Babacan katıldığı bir televizyon programında gündeme ilişkin değerlendirmelerde bulundu. Babacan son piyasa gelişmeleri değerlendirildiğinde bir ekonomik paket uygulama planlarının olmadığını belirterek "ekonomik paketler krizlerle birlikte anılır, şu an bir kriz yok. Toplu çözüm paketi gerektirecek bir durum yok" dedi. Merkez Bankası'nın getirdiği koridor uygulamasının Türkiye'ye çok miktarda kısa vadeli sermaye gelmesini engellediğini söyleyen Babacan, "kısa vadeli sermaye Türkiye'yi cazip görmedi. Bu da iyi oldu Türkiye açısından, 22 Mayıs sürecinde, gezi olaylarında ve 17 Aralık sonrasında Türkiye'den çıkacak fazla bir sermaye yoktu" dedi. Türkiye'ye gelen yabancı yatırımcıların uzun vadede piyasada hareketlenmeler olacağını kabul ederek geldiğini belirten Babacan, " yıllık süreçte tabi ki çalkantılar olacaktır, ama yılın sonunda kar ettiklerini görecekler" dedi. Babacan, "27 'tan 13 Şubat'a kadar USD 3,9 milyar döviz girişi oldu" dedi. Şirketlerin kur riskini iyi yönettiğini belirten Babacan, "kalıcı bir olumsuz etki olmayacak" şeklinde konuştu. FED'in çıkış stratejisini açıklamasının ardından gelişen piyasalarda meydana gelen çalkantının kendileri için sürpriz olmadığını, senaryolara hazır olduklarını söyleyen Babacan, "FED tahvil alımlarının azaltılmasını hızlandırabilir ama biz bu senaryoya da hazırız" dedi. Önümüzdeki yılda gelişmekte olan piyasalardaki büyümenin geride kalan yıldaki kadar kuvvetli olmayacağını ifade eden Başbakan Yardımcısı, FED'in varlık alımlarından çekilmeye başlamasıyla piyasada bir yeniden fiyatlama sürecine girildiğini söyledi. Babacan, bu ülkelerde büyük sermaye çıkışları olmadığını kaydetti. Babacan, getiri arayan yatırımcıların yine gelişen ülkelere döneceğini belirtti. Cari açıkta yıllık USD milyar bir sapma olduğunu ifade eden Babacan, "sadece altın ticaretinde USD 3 milyarlık bir sapma var. Bizim cari denge istatistiklerimizi etkiliyor. Bu yüzden altın hariç cari denge rakamlarımızı açıklıyoruz" dedi. Altın hariç cari açığın düzeldiğini belirten Babacan, "bu düzelmenin hızı düştü ama bir kötüleşme söz konusu değil" dedi. Eskiden kamu borçluluğunun sürdürülebilirliğini sağlamaya çalıştıklarını söyleyen Babacan, artık özel sektörün borcunu sürdürülebilir hale getirmeyi amaçladıklarını belirtti. Türkiye için %-'lik bir cari açık sürdürülebilir görünüyor ancak ilelebet bununla gidemeyiz, bunu daha da azaltmak gerekiyor" dedi. Avrupa Birliği'nin sürdürülebilir cari açığı %- seviyesinde kabul ettiğini aktaran Babacan, "%-7 gibi rakamlar kabul edilebilir değil" şeklinde konuştu. BOJ, bu ayki toplantısında faiz oranını değiştirmezken kredi programında genişlemeye gitti. BOJ, mart ayı sonunda tamamlanacak olan 3 özel kredi kolaylığını 1 yıl süre ile uzattı. Kredilerin vadelerinin uzatılması kararı oybirliği ile alındı. BOJ'un faiz toplantısının ardından yapılan açıklamada, faiz oranının %0-0, olarak kalmasına oy birliği ile karar verildiği belirtildi. Japon ekonomisinin ılımlı şekilde toparlanmaya devam ettiği değerlendirmesini tekrarlayan BOJ, özel sektör tüketiminin esnek olmaya devam ettiğini, gelirler ve istihdam piyasasında iyileşmenin sürdüğünü vurguladı. BOJ, satış vergisi artırımı öncesinde talepte önden yükleme görülebileceğini belirtirken, enflasyon beklentilerinin genel olarak yükselişte olduğunu ifade etti. VERİ GÜNDEMİ Yurtiçinde PPK kararı açıklanırken; Euro Bölgesi nde cari işlemler dengesi, Almanya da ZEW endeksi ve ABD de NAHB konut piyasası endeksi takip edilecektir. UYARI: Bu bülten T.C. Ziraat Bankası A.Ş. tarafından, kamuya ilan edilen veriler kullanılarak hazırlanmış olup; sadece Bankamız müşterilerini bilgilendirme amacını taşımaktadır. Bültende yer alan veriler ve değerlendirmeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Bülten sayfalarında yer alan yazı, tablo ve grafikler Bankamızın izni olmaksızın kısmen veya tamamen çoğaltılamaz, dağıtılamaz ya da yayınlanamaz.