HİTİT ÜNİVERSİTESİ İKTİSADİ VE İDARİ BİLİMLER FAKÜLTESİ SİYASET BİLİMİ VE KAMU YÖNETİMİ BÖLÜMÜ İNSAN HAKLARI CEVAP ANAHTARI 2018-2019 GÜZ DÖNEMİ YILSONU SINAVI --- 17 Ocak 2019 saat 11.00 1. 1982 Anayasasında olağan dönemlerde temel hak ve özgürlüklerin sınırlama ölçütlerinde hangisine yer verilmemiştir? A) Uluslararası yükümlülüklere uyma B) Anayasada belirtilen sebeplere uygun sınırlama C) Sadece kanunla sınırlama D) Öze dokunma yasağı E) Ölçülülük 2. 1982 Anayasasında olağanüstü hal yönetimlerinde temel hak ve özgürlüklerinin sınırlama ölçütlerinden biri değildir? A) Uluslararası yükümlülüklere uyma B) Anayasaya aykırı tedbirler alabilme C) Sadece kanunla sınırlama D) Çekirdek haklara dokunmama E) Ölçülülük 3. İnsan haklarını ihlallerinde devletin etkin soruşturma görevini yerine getirmeyerek; ihlalci faillere ya hiç ceza verilmemesi ya da olması gerekenden az ceza verilmesi hangisiyle ifade edilir? A) Soruşturmasızlık B) Bağışıklık C) Bağdaşmazlık D) Cezasızlık E) Cezalandırmasızlık 4. Aşağıdakilerden hangisi BM İnsan Hakları Evrensel Bildirgesine göre genel sınırlama sebeplerinden değildir? A) Ulusal güvenlik B) Kamu düzeni C) Genel ahlak D) Genel refah E) Başkalarının haklarının ve hürriyetleri 5. Hak ve özgürlüklerin sınırlandırılması ve özgürlük karinesi arasındaki ilişki söz konusu olduğunda, aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) Yasaklanmamış her fiil serbesttir B) Yasak ispata muhtaçtır C) Kendiliğinden yasak olmaz D) Hürriyet dar, yasak geniş yorumlanır E) Eşyada aslolan ibahedir 1/5
6. Alman anayasa hukukunda anayasanın sınırlama sebebi göstermeden yasama organına sınırlama yetkisi vermesi hangisiyle ifade edilir? A) Genel sınırlama sebepleri B) Özel sınırlama sebepleri C) Basit sınırlama sebepleri D) Basit yasa kaydı E) Basit anayasa kaydı 7. AİHM yapılan bireysel başvuruyu incelerken; hakka müdahalenin haklı olup olmadığını belirlerken aşağıdakilerden hangisine başvurmaz? A) Müdahalenin kanuna uygunluğu B) Müdahalenin meşru bir amaç taşıması C) Müdahalenin demokratik toplumda gerekliliği D) Müdahalenin uluslararası hukuka uygunluğu E) Müdahalenin ölçülü olması 8. Kişinin kamusal faaliyetler ve başta kendisi ile ilgili olanlar olmak üzere, kamu işlemleri hakkında resmi makamlar tarafından bilgilendirilmeyi talep edebilmesi aşağıdakilerden hangi hakka münhasıran işaret etmektedir? A) Dilekçe hakkı B) Vatandaşlık hakkı C) Seçme ve seçilme hakkı D) Hak arama özgürlüğü E) Adil yargılanma hakkı 9. AİHS 15 nolu protokolün yürürlüğe girmesiyle AİHM bireysel başvurularla ilgili sürede değişiklik yapılacaktır. Bu aşağıdakilerin hangisinde doğru verilmiştir? A) İç hukuk yollarının tüketilmesinden sonraki 4 ay içinde B) İç hukuk yollarının tüketilmesinden sonraki 6 ay içinde C) İç hukuk yollarının tüketilmesinden sonra 1 yıl içinde D) İhlalin gerçekleşmesinin ardından 5 yıl E) Başvuru süre sınırı kaldırılmıştır 10. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesiyle ilgili aşağıdakilerden hangisi doğru değildir? A) Sözleşme tüm hak ve özgürlükleri kapsayıp güvence altına almamaktadır B) Sözleşme bireyi uluslararası hukukta hak sahibi yapmıştır C) Sözleşme karşılıklılık ilkesine dayanır D) Sözleşmenin sağladığı güven ikincildir E) Sözleşme koruduğu hak ve özgürlüklerle ideal bir demokratik toplum modeli çizmektedir 11. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi organları hangi seçenekte doğru verilmiştir? A) Komiteler 3 üye, Daireler 5 üye, Büyük Daire 7 üye B) Komiteler 3 üye, Daireler 7 üye, Büyük Daire 12 üye C) Komiteler 3 üye, Daireler 7 üye, Büyük Daire 17 üye D) Komiteler 5 üye, Daireler 7 üye, Büyük Daire 12 üye E) Komiteler 5 üye, Daireler 7 üye, Büyük Daire 17 üye 2/5
12. Bireyin borç karşılığı ya da toprak için süresiz ve kendisinin son veremeyeceği bir bağ altında hizmet etmesine ne ad verilir? A) Kölelik B) Kulluk C) Angarya D) Süresiz iş akti E) Uşaklık 13. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) Bölgesel nitelikte bir sözleşmedir B) Avrupa Birliği çerçevesinde imzalanmış bir sözleşmedir C) Sözleşmenin ana metininde sosyal haklar güvence altına almamıştır D) Sözleşme ile hukuken başlayıcı karar alma yetkisine sahip İnsan Hakları Mahkemesi kurulmuştur E) Sözleşmede İnsan Hakları Mahkemesine bireysel başvuru usulüne yer verilmiştir 14. İnsan haklarıyla ilgili tasniflerin hangisinde hakların niteliği esas alınmaktadır? A) Negatif statü-pozitif statü-aktif statü B) Birinci kuşak-ikinci kuşak-üçüncü kuşak C) Temel haklar-sosyal ve ekonomik haklar-siyasal katılım hakları D) Bireysel haklar-kolektif haklar E) Sınırlanabilir haklar-mutlak haklar 15. Aşağıdakilerden hangisi Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinde yer alan (olağanüstü hal dönemlerinde dahi sınırlandırılamayacak) çekirdek haklardan değildir? A) Yaşam hakkı (meşru savaş fiilleri sonucunda meydana gelen ölüm hali hariç) B) İşkence yasağı C) Kölelik ve kulluk yasağı D) Suçların ve cezaların kanuniliği E) Özel ve aile hayatına saygı hakkı 16. Türkiye de sıkıyönetim rejimiyle ilgili olarak hangisi doğrudur? (anayasanın mevcut haline göre cevaplayınız) A) Sıkıyönetim sayılan olağanüstü hal rejimlerinden biridir B) Anayasanın 121. maddesine göre ilan edilir C) Alınan sıkıyönetim kararının TBMM tarafından onaylanması gerekir D) Sıkıyönetim 2017 anayasa değişiklikleri ile kaldırılmıştır E) Sıkıyönetim 2010 anayasa değişiklikleri ile kaldırılmıştır 17. AİHM'ne yapılan başvurunun esası hakkında karar verilmeden önce, başvurucu ve sözleşmeci devlet arasında AİHM aracılığıyla gizlice yürütülen ve başvurucu ile hakkında başvurulan devleti anlaşma sağlayan yol aşağıdakilerden hangisiyle ifade edilmektedir? A) Çözümsüzlük B) Çözülmezlik C) Zoraki çözüm D) Dostane çözüm E) Arkadaşça çözüm 3/5
18. AİHM içtihatlarına göre ifade özgürlüğü ile ilgili olarak hangisi yanlıştır? A) Demokratik toplum kavramının özünü oluşturur B) Çoğulculuk ve hoşgörünün gereğidir C) İfade özgürlüğü toplumun hoşgörü kapasitesini arttırır D) Toplumun çoğunluğuna ters gelen ve şok eden fikirler ifade özgürlüğü kapsamı dışındadır E) Eleştiri sınırları siyasetçiler için daha geniştir 19. Herkese 10 şeker verilen bir durumda, birine 11 şeker vermek, hangisiyle ifade edilebilir? A) Pozitif ayrımcılık B) Negatif ayrımcılık C) Mutlak eşitlik D) Nispi eşitlik E) Rasyonel özgürlük 20. Aşağıdakilerden hangisi insan haklarının özelliklerinden değildir? A) Hakların bireysel olması B) Doğuştan ve toplum öncesi olması C) Mekân ve zamandan bağımsız olması D) İsteğe bağlı olarak veya devletin tasarrufunda olarak kullanılmaz/mutlaktır E) Devletin çıkarları karşısında ihlal edilebilmesi 21. AİHS 6 nolu Protokolün kapsamı nedir? A) Mülkiyet hakkı B) Evlilik hakkı C) Seçme ve seçilme hakkı D) Ölüm cezasının tümüyle kaldırılması E) Bazı istisna durumlar (savaş veya yakın savaş tehlikesi) hariç ölüm cezasının kaldırılması 22. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve Mahkemesi ile ilgili aşağıdakilerden hangisi doğrudur? A) Avrupa Birliği çerçevesinde imzalanmış bir sözleşmedir B) Dünya çapında bir sözleşmedir C) Sözleşme ile hukuken tavsiye niteliğinde karar alma yetkisine sahip İnsan Hakları Mahkemesi kurulmuştur D) Sözleşmede İnsan Hakları Mahkemesine bireysel başvuru usulüne yer verilmiştir E) Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi daireler ve büyük daireden oluşan iki katmanlı bir yapıya sahiptir 23. Aşağıdakilerden hangisi (AİHS göre) adil yargılanma hakkının unsurlarından değildir? A) Makul sürede yargılanma hakkı B) Duruşmaların açık olması C) Delillerin hukuka uygunluğu D) Yakınları aleyhine delil göstermeye zorlanmama E) İade edilmeme hakkı 4/5
24. Avrupa Konseyinde ölüm cezasının her koşulda kaldırılması ağıdakilerden hangisi ile olmuştur? A) Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ana metin 2. madde B) AİHS 1 nolu protokol C) AİHS 6 nolu protokol D) AİHS 11 nolu protokol E) AİHS 13 nolu protokol 25. Aşağıdakilerden hangisi 1982 Anayasasına göre siyasi haklarından biri değildir? A) Seçme hakkı B) Seçilme hakkı C) Vatandaşlık hakkı D) Toplantı ve gösteri yürüyüşü hakkı E) Dilekçe hakkı Dr. Veysel DİNLER Öğretim Üyesi +90 364 2257700 1457 veyseldinler@hitit.edu.tr http://web.hitit.edu.tr/veyseldinler www.veyseldinler.com Hitit Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Bölümü TOKİ Yerleşkesi 19040 Çorum/TURKEY Posta: PK.45 Çorum/TR 5/5