TÜRKİYE ve AVRUPA BİRLİĞİ İLİŞKİLERİ ÇEVRE SEKTÖRÜ Sedat KADIOĞLU Dış İlişkiler ve AB Dairesi Başkanı Tel: 207 54 11 Faks:207 54 54 e-posta: skadioglu@cevreorman.gov.tr
SUNUMUN İÇERİĞİ 1) Türkiye AB İlişkileri 2) Projeler 3) AB sürecinde Gerçekleştirilen Diğer Çalışmalar 4) AB Müzakerelerine Hazırlık Çalışmaları ve Son Gelişmeler 5) Problemler
TÜRKİYE AB İLİŞKİLERİ 1999 Helsinki Zirvesi Adaylık statüsü 16-17 Aralık 2004 Brüksel Zirvesi 3 Ekim 2005 Müzakarelere yönelik Tarama sürecinin başlangıcı Katılım Ortaklıgı Belgesi (KOB) AB Müktesebatının Üstlenilmesine İlişkin Ulusal Program (UP)
TÜRKİYE İÇİN ÇEVRE ALANINDA KAPASİTE GELİŞTİRİLMESİ PROJESİ (2002) Projenin Bileşenleri: 1- Yüksek Maliyetli Çevre Yatırım Projelerinin Planlanması: Bu projenin sonucu ile ilgili olarak; Direktiflere önerilen geçiş süreleri Tehlikeli Atıklar Direktifi 14 yıl Düzenli depolama Direktifi Ambalaj atıkları Direktifi 9 yıl 6 yıl Kentsel Atıksu Arıtma Direktifi 10 yıl İçme suyu Direktifi 10 yıl Su Çerçeve Direktifi Endüstriyel Kirlilik Kontrolü Direktifi en az 10 yıl 7 yıl
TÜRKİYE İÇİN ÇEVRE ALANINDA KAPASİTE GELİŞTİRİLMESİ PROJESİ (2002) Projenin Diğer Bileşenleri: 2- Çok Ülkeli Çevre Programları: AC-IMPEL Ağı ile Çevre Mevzuatının Uygulanması ve Yürütülmesinde Kapasitenin Geliştirilmesi Türkiye de Bölgesel Çevre Merkezinin Kurulması 3- Doğa 4- Kurumsal Yapılanma ve Çevresel Bilgiye Erişim
2003 MALİ İŞBİRLİĞİ - HAVA KALİTESİ, KİMYASALLAR VE ATIK YÖNETİMİ ALANINDA TÜRKİYE DESTEK PROJESİ Proje nin bileşenleri; Hava Kalitesi Sektörünün AB mevzuatına uyumlaştırılması ( 2 AB Direktifi ) Türkiye de Atık Yönetimi Kapasitesinin Güçlendirilmesi ( 6 AB Direktifi ) Ulusal Kimyasallar Sektörünün Uyumlaştırılması ( 2 AB Direktifi ) AB Mevzuatına
2004 MALİ İŞBİRLİĞİ - ÖZEL ATIK YÖNETİMİ VE GÜRÜLTÜ ALANINDA ÇEVRE VE ORMAN BAKANLIĞININ KAPASİTESİNİN GELİŞTİRİLMESİ PROJESİ Özel Atık Yönetimi Projesi (4 AB direktifi) Gürültü Yönetimi projesi (1 AB direktifi) 2005 YILI MALİ İŞBİRLİĞİ PROGRAMLAMASI ÇALIŞMALARI Çanakkale Katı Atık Yönetimi Projesi ( 15,14 milyon Euro ) Kuşadası Atık Yönetimi Projesi ( 20,21 milyon Euro) Çok ülkeli Projeler ( Phare )
2006 YILI MALİ İŞBİRLİĞİ PROGRAMLAMASI ÇALIŞMALARI Türkiye de Çevresel Bilgi Değişim Ağının Kurulması Projesi ( 11,5 milyon Euro ) Nevşehir Atıksu Arıtımı Projesi ( 8,751 milyon Euro ) Tokat Atıksu Arıtımı Projesi ( 13,606 milyon Euro ) Amasya (16,8 m. Euro), Kütahya ( 17,9 m. Euro) ve Bitlis (12 m. Amasya (16,8 m. Euro), Kütahya ( 17,9 m. Euro) ve Bitlis (12 m. Euro ) Katı Atık Yönetimi Projeleri
2007 YILI MALİ İŞBİRLİĞİ PROGRAMLAMASI ÇALIŞMALARI Kabul edilenler: Marmara Bölgesi Hava Kalitesi Alanında Teknik Yardım Dahil olmak üzere Bölgesel Kurumsal Yapılanma Projesi AB Çevre mevzuatının Yakınlaştırılması Alanında Çevre ve Orman Bakanlığının Kapasitesinin Geliştirilmesi Projesi Şartlı kabul edilenler: AB Katılım Sürecinde Ulusal Ormancılık Stratejisi & Programının Uygulanmasına Yönelik Kurumsal Kapasitenin Güçlendirilmesi Projesi Doğa Koruma Alanında Kapasite Artırımı ve Türkiye deki Biyoçeşitlilik Mevcut İzleme (bilgi) sistemlerinin güçlendirilmesi Projesi
AVRUPA BİRLİĞİ UYUM SÜRECİNDE GERÇEKLEŞTİRİLEN DİĞER ÇALIŞMALAR İLERLEMENİNİZLENMESİİZLENMESİ 10. YIL PROJESİ LIFE III. ÜLKELER PROGRAMI MATRA-PSO İKİLİ İŞBİRLİĞİ PROGRAMI AVRUPA ÇEVRE AJANSI TAIEX
ÇEVRE ALANINDA ENTEGRE UYUM STRATEJİSİ (UÇES) Sektörel Uyum bazında Toplam Yatırım İhtiyaçları ( 2007 2023) SEKTÖRLER Yatırım İhtiyaçları Milyon Avro Su 33,969 0.58 Katı Atık 9,560 0.16 Hava 428 0.007 Gürültü 0 0 Kimyasallar 0 0 IPPC 14,785 0.25 Doğa Koruma 264 0.004 Toplam 59,006 1.00 Oran
ÇEVRE ALANINDA ENTEGRE UYUM STRATEJİSİ (UÇES) Sektörel Uyum bazında Toplam Yatırım İhtiyaçları ( 2007 2023) Sektörel uyum bazında Toplam Yatırım İhtiyaçları IPPC 24,98% Doğa Koruma 0,40% Kimyasallar 0,00% Hava 0,70% Gürültü 0,00% Su 57,94% Katı Atık 15,98%
AB Uyum Süreci Kamu Sektörü yatırım ihtiyaçları ve toplam finanman, milyon Avro 4.000 3.500 3.000 2.500 2.000 1.500 1.000 500 0 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 Kamu bütçesi Hibeler Krediler Kamu Sektörü Yatırım İhtiyacı
AB MÜZAKERELERİNE HAZIRLIK ÇALIŞMALARI VE SON GELİŞMELER Müzakere sürecinde ülke deneyimleri Çevre faslı ile ilgili tarama süreci IPA (Katılım Öncesi Mali Araç) 2007-2013 2013: (5 bileşen - Taslak bütçesi 10.2 milyar Euro) IPA Çevre Operasyonel Programı IPA için önceliklendirme listesi
AB MÜZAKERELERİNE HAZIRLIK ÇALIŞMALARI VE SON GELİŞMELER 5491 Sayılı Yeni Çevre Kanunu ( 13 Mayıs 2006 ) Sürdürülebilir kalkınma ilkesi Kirleten öder prensibi, kullanıcı sorumluluğu Ekonomik araçların kullanımı Artan cezalar
PROBLEMLER Kurumların kapasitesinin yetersiz olması ( Bakanlıklar ve belediyeler ) Kurumlar arasında işbirliği ve koordinasyonun yeterli seviyede olmaması Kamu ve özel sektör ile ilgili yeterli işbirliğinin olmaması Çevreye ayrılan finansmanın yeterli olmaması
Teşekkür Ederim