BİLGİ TOPLAMA YÖNTEMLERİ Bilgiyi çeşitli amaçlar için toplayabiliriz: Tanıtmak amacıyla, Betimlemek amacıyla, Açıklamak amacıyla, Bağıntı kurmak amacıyla, Yorumlamak amacıyla, Eğitim amacıyla (başlangıç noktasını belirlemek......) BİLGİ TOPLAMA YÖNTEMLERİ Hangi amaçlarla bilgi toplanır? Tanımak amacıyla Betimlemek amacıyla Açıklamak amacıyla Bağıntı kurmak amacıyla Yorumlamak amacıyla Bilgi toplarken şu noktalar önemlidir: Bilgi toplamada kullanılacak araçlar nelerdir? Bu araçlar nasıl geliştirilecektir? Bu araçlar nasıl uygulanacak? Nerede uygulanacak? Kimlere uygulanacak? Ne kadar süre ile uygulanacak? 1

Bilgi Toplama Yolları Nelerdir? TESTLER Yetenek Testleri Kişilik Testleri Başarı Testleri TEST DIŞI TEKNİKLER Gözlem Teknikleri Anket Problem Tarama Listesi Yetenek Başarı Karşılaştırması Otobiyografi Sosyometri Görüşme Kontrol Listeleri Hangi Alanlarda Bilgi Toplarız? A) Çocuğa İlişkin Bilgiler! Anne Babaya İlişkin Bilgiler! Bilişsel Beceriler Özbakım Becerileri Psiko-motor Sosyal İletişim Çalışma Davranışları İşitsel Görsel Okuma Yazma Aritmetik Sosyal Psiko-motor Çalışma Davranışı Günül Yaşam İletişim Aile Bilgileri Doğum öncesi Doğum i Doğum sonrası Sosyo-ekonomik düzey i Çocuklarına karşı tutum i Aile üyelerinin ilişkileri Uyum süreci Problem çözme Roller Duygusal Tepkiler Davranış Kontrolü 2

Kardeşlere İlişkin Bilgiler! Diğer Birimler! Yaş Kaçıncı çocuk olduğu Eğitimi Gelişimi Kardeşiyle iletişimi Anne babayla iletişimi Duygusal Tepkileri Cinsiyeti Diğer aile bireyleri ve bakıcıya ilişkin Aile dostları ve komşulara ilişkin Öğretmen ve okul idaresine ilişkin Sınıf arkadaşlarına ve ailelerine ilişkin Nerede Tanıyacağız? Bilgi Toplamaya Yönelik Ölçekler Neler Olabilir? Evde Okulda Sınıfta Merkezde Sosyal Çevrede Sıfat Tarama Listesi Cattel 16 PF Kişilik Envanteri Gazete Haberleri Testi Frostig Gelişimsel Görsel Algı Testi Bender Gestalt Görsel Motor Algılama Testi California Kişilik Testi ABKÖ Sosyotropi Otonomi Ölçeği Denver Gelişimsel Tarama Testi Gessell Gelişim Ölçeği Hacettepe Kişilik Envanteri 3

Ölçekler...! Wineland Adaptive Davranış Ölçeği Ankara Gelişim Envanteri Stanford Binet Zeka Testi ADÖ Ancak bilgi toplarken özel olarak geliştirilmiş ve standartlaşmış ölçü araçları kullanılmalıdır. Bu ölçü araçlarının yanında Gözlem,görüşme,yazışma,yön- temleri kullanılabilir. GÖZLEM Doğal ortamda sınıflama üzere verilerin toplanmasıdır. *Sınıf ortamının fiziksel özellikleri *Anne-çocuk etkileşimi *Çocuğun davranış özellikleri Görüşme Sözlü iletişim yoluyla yapılır.kişiye özel,aile yapısıyla ilgili aile özellikleriyle ilgili bilgi bu yolla toplanabilir. Görüşme yaparken Açıkça ne istendiği belirtilmeli Kişinin yanıtlayabileceği Yansız ve yönlendirmesiz olmalı 4

Zihin engellilere yönelik tutum belirleme ölçeği Likert tipi bir ölçektir. Ölçüde eşit sayıda olumlu ve olumsuz madde bulunmaktadır. Geçerlik ve güvenirlik çalışması yapılmıştır. 39 maddeden oluşturulmuştur. Anne-bebek etkileşimi gözlem formu Anne bebek etkileşiminin iletişimsel ve sosyal iletişimsel alanlarda olduğu görülmüştür. Bu çalışmalarda sesli-sözel sözel ifade etme,gülme,bakma,dokunma,etkileşim başlatma,tepki verme,tepki vermeme etkileşimli oyun,gibi davranışların incelendiği görülmüştür. KİMLİK BİLGİLERİ FORMU Bacanlı tarafından geliştirilmiş kimlik i formunda; Anne-baba yaşı,anne-baba mesleği,anne- babanın öğrenim durumu,ailedeki kişi sayısı,oturulan evin kime ait olduğu,ailenin ortalama aylık geliri,bebeğin doğum ağırlığı,kaçıncı çocuk olduğu,ve hamilelik süresi yer almıştır. AİLE TUTUM ÖLÇEĞİ Anne babaların özürlü çocuklarına yönelik tutumlarını belirleme amacıyla Heifetz(1977) tarafından geliştirilen ve Akkök tarafından geçerlik ve güvenirlik çalışması yapılmıştır. 5

Aile gereksinimlerini belirleme aracı Bu araçta anne-baba gereksinimlerini ifade eden 6 grupta toplanmış 35 madde bulunmaktadır.araç iki bölümden oluşmaktadır.aracın ikinci bölümünde ise bir tane açık uçlu soru bulunmaktadır.aracın geçerlik ve güvenirlik çalışmaları yapılmıştır. ÖĞRENCİ DEĞERLENDİRME FORMU Sucuoğlu tarafından geliştirilmiştir.şu beceriler yer almıştır.toplama çıkarma,sayı sayma,miktar ifade eden sözcükler,yazma becerileri,anlama,gruplama,iletişim,nesne sıralama,para becerileri olmak üzere 9 beceri yer almıştır. Kaba Değerlendirme Formu Kullanım yönergesi ve beceri alanları yer alır.yönergede ;uygulama i ve formun amacı yer alır.form Özbakım becerileri,büyük kas becerileri,küçük kas becerileri,iletişim becerileri,sosyal ve toplumsal beceriler,ev içi beceriler,akademik beceriler,mesleki beceriler yer alır. Aile Görüşme Formu Çocuğun kimlik i Anne babanın kimlik i Evle ilgili Gelişim alanları Davranış özellikleri Eğitim Bilgileri ve Özet başlıkları yer almaktadır. 6