KÜLTÜR VE TURİZM BAKANLIĞI 2008 Yılı Kurumsal Mali Durum Ve Beklentiler Raporu Temmuz 2008
GİRİŞ 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun 30 uncu maddesinde, genel yönetim kapsamındaki idarelerin, ilk altı aylık bütçe uygulama sonuçları, ikinci altı aya ilişkin beklentiler ve hedefler ile faaliyetlerini Temmuz ayı içinde kamuoyuna açıklayacakları hükme bağlanmıştır. Söz konusu düzenlemenin amacı, kamu hizmetlerinin yürütülmesinde ve bütçe uygulamalarında saydamlığın ve hesap verilebilirliğin artırılması ile kamuoyunun kamu idareleri üzerindeki genel denetim ve gözetim fonksiyonun gereği şekilde gerçekleştirilmesidir. Bu amaç doğrultusunda, genel bütçe kapsamındaki kamu idarelerinden olan Bakanlığımızın 2008 yılının ilk altı aylık dönemine ait bütçe uygulama sonuçlarının, ikinci altı ayına ait beklentiler ve hedefler ile faaliyetlerin yer aldığı 2008 Yılı Kurumsal Mali Durum ve Beklentiler Raporu ekleriyle birlikte aşağıda kamuoyunun bilgisine sunulmuştur.
I.OCAK- HAZİRAN 2008 DÖNEMİ BÜTÇE UYGULAMA SONUÇLARI A.Bütçe Giderleri Kültür ve Turizm Bakanlığı na 2008 Merkezi Yönetim Bütçesi ile ayrılan 826.586.000 YTL ödeneğin % 43,85 olan 362.465.706 YTL, yılın ilk altı ayında harcamaya dönüşmüştür. 2008 yılının ilk altı aylık harcama tutarı 2007 yılının aynı dönemine kıyasla %1,05 bir azalış göstermektedir. 2007-2008 İLK ALTI AYLIK GERÇEKLEŞMELER 900.000.000 800.000.000 700.000.000 600.000.000 500.000.000 400.000.000 300.000.000 200.000.000 100.000.000 0 2007 2008 Başlangıç Ödeneği Harcama A.1 Personel Giderleri : Bütçe başlangıç ödeneği 237.000.000-YTL olup, 2008 Ocak-Haziran döneminde 122.403.577-YTL bütçe gideri gerçekleştirilerek başlangıç ödeneğinin %51,65 i kullanılmış bulunmaktadır. 2007 yılı Ocak-Haziran döneminde ise başlangıç ödeneğinin %52,07 si oranında bir harcama gerçekleştirilmiştir.2008 yılı ilk altı aylık döneminde 2007 yılının aynı dönemine göre %9.19 luk bir artış olmuştur. A.2 Sosyal Güvenlik Kurumlarına Devlet Primi Giderleri : Bütçe başlangıç ödeneği 29.273.000-YTL olup, 2008 Ocak-Haziran döneminde 14.982.851-YTL bütçe gideri gerçekleştirilerek başlangıç ödeneğinin %51,18 i kullanılmış bulunmaktadır.2007 yılı Ocak-Haziran döneminde ise başlangıç ödeneğinin %51,14 ü oranında bir harcama gerçekleştirilmiştir.2008 yılının ilk altı aylık döneminde 2007 yılının aynı dönemine göre %10,48 lik bir artış olmuştur.
A.3 Mal ve Hizmet Alım Giderleri : Bütçe başlangıç ödeneği 190.380.000-YTL olup, 2008 Ocak-Haziran döneminde 50.457.210-YTL bütçe gideri gerçekleştirilerek başlangıç ödeneğinin %26,50 si kullanmış bulunmaktadır.2007 yılı Ocak-Haziran döneminde ise başlangıç ödeneğinin %32,42 si oranında bir harcama gerçekleştirilmiştir.2008 yılının ilk altı aylık döneminde 2007 yılının aynı dönemine göre % 30,13 lük bir düşüş olmuştur. A.5 Cari Transferler : Cari Transferler kaleminin 2008 yılı bütçe başlangıç ödeneği 222.0111.000-YTL olup, 2008 Ocak-Haziran döneminde 118.862.569-YTL bütçe gideri gerçekleştirilerek başlangıç ödeneğinin %53,54 ü kullanılmış bulunmaktadır.2007 yılı Ocak-Haziran döneminde ise başlangıç ödeneğinin %57,59 u oranında bir harcama gerçekleştirilmiştir.2008 yılı ilk altı aylık döneminde 2007 yılının aynı dönemine göre %3,00 lük bir artış olmuştur. A.6 Sermaye Giderleri : 2008 yılı bütçe başlangıç ödeneği 87.868.000-YTL olup, 2008 Ocak-Haziran döneminde 27.074.499-YTL bütçe gideri gerçekleştirilerek başlangıç ödeneğinin %30.81 i kullanılmış bulunmaktadır.2007 yılı Ocak-Haziran döneminde ise başlangıç ödeneğinin %27.33 ü oranında bir harcama gerçekleştirilmiştir.2008 yılı ilk altı aylık döneminde 2007 yılının aynı dönemine göre %5.49 luk bir artış gözlenmektedir.yılsonu itibariyle bu tertipte yer alan tutarın yürütülmekte olan projelerde kullanılacağı öngörülmektedir. A.7 Sermaye Transferleri : Sermaye Transferleri kaleminin 2008 yılı bütçe başlangıç ödeneği 51.529.000-YTL olup, 2008 Ocak-Haziran döneminde 26.875.000-YTL bütçe gideri gerçekleştirilerek başlangıç ödeneğinin % 52.16 sı kullanılmış bulunmaktadır.2007 yılı Ocak-Haziran döneminde ise başlangıç ödeneğinin %53.59 u oranında bir harcama gerçekleştirilmiştir.2008 yılı ilk altı aylık döneminde 2007 yılının aynı dönemine göre %0.07 lik bir artış olmuştur. II. OCAK-HAZİRAN 2008 DÖNEMİNDE YÜRÜTÜLEN FAALİYETLER TURİZM BÖLGE ALAN VE MERKEZLERİ İLE TURİZM POTANSİYELİ ARZ EDEN YÖRELERDE ALTYAPI UYGULAMALARI PROJESİ: 2634 Sayılı Turizmi Teşvik Kanunu nun Tanımlar başlıklı 3. ncü maddesinin 4957 Sayılı Turizmi Teşvik kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun un (b, d ve j) fıkralarında belirtilen Kültür ve Turizm Koruma ve Geliştirme Bölgeleri, Turizm Merkezleri, Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Alt Bölgesi nde Bakanlığımızca imar planları hazırlanarak turizme açılan, Turizm Alan ve Merkezlerinde arazi tahsis ilanlarında, altyapı yatırımlarının belirli bir tarihe kadar Bakanlığımızca bitirileceği taahhüt edilmektedir. Turistik tesis yatırımcıları tarafından yapılan, üstyapı yatırımları faaliyete geçmeden ya da onlarla eş zamanlı olarak bu alt yapıların tamamlanması gerekmektedir. Turizm Alan ve Merkezleri içinde olmamakla beraber, turizm hareketlerinin yoğun olduğu yerleşim merkezlerinde de aynı durum söz konusudur.
TURİZM SEKTÖRÜ ANA PLANI FİZİKSEL PLANLAMALAR İLE ALTYAPI ÇED VE ETÜD PROJELERİNİN YAPIMI: Dünyanın en büyük ve hızlı gelişen sektörlerinden biri konumunda olan turizmde yeni eğilimler ve talepler doğrultusunda ülkemizde de bu gelişmelere ayak uydurmak, yeni hedeflere yönelmek için bugüne kadar izlenen strateji ve politikaların yeniden ele alınması gereği ortaya çıkmaktadır. Ülkemizin avantajlı olduğu deniz-kum-güneş diye adlandırılan kıyı turizmine (kitle turizmine) yönelik planlama ve teşvikler kadar alternatif turizm türlerinin geliştirilmesi ve buna bağlı planlama, teşvik stratejileri ve politikaları geliştirilmesi zorunlu hale gelmiştir. Bu kapsamda turizm kentleri oluşturulması, İstanbul gibi büyük şehirlerimizin müstakil turizm destinasyonları haline getirilmesi, kongre, kruvaziyer, kış sporları, sağlık ve termal turizmin geliştirilmesi turizm çeşitliliği sağlanarak turizmin 12 aya yayılması alternatiflerini oluşturmaktadır. Söz konusu alternatif turizm türlerinin geliştirilebilmesi başta 2634 Sayılı Turizmi Teşvik Kanunu olmak üzere yeni yasal ve yönetsel yapılanmayı ve buna bağlı olarak yeni araştırma, değerlendirme ve planlama süreçlerini gündeme getirmektedir. Turizm talebinin yeniden organizasyonu anlamına gelen bu süreçte gerekli yasal ve idari düzenlemeler Bakanlığımızca başlatılmış olup bu kapsamda 2006 yılında turizm yatırımlarına arzı programlanan planlama çalışmaları aşağıda belirtilmektedir. Söz konusu planlama çalışmaları halihazır harita alımı, her ölçekte imar planı yapımı, jeolojikhidrojeolojik etütlerin yapımı, envanterler elde edilmesi gibi çok geniş teknik bir yelpaze oluşturmaktadır. AKDENİZ-EGE TURİZM ALTYAPISI VE KIYI YÖNETİMİ (ATAK) PROJESİ: Hükümetimiz ile Dünya Bankası arasında 1989 yılında yapılan sözleşme çerçevesinde, Dünya Bankası aracığıyla Japon Hükümetinden sağlanan 607.5 milyon Japon Yen i tutarındaki (Hibe) kredi ile finanse edilerek 1998 yılında proje çalışmaları tamamlanan ATAK Projesi; Çanakkale-Balıkesir il sınırından Antalya-İçel il sınırına kadar uzanan kıyı kesimindeki (22.200 km.) 100 e yakın yerleşim in kümelendirildiği 10 yüksek öncelikli ve 15 ikincil öncelikli havzada çevre ve insan sağlığını korumaya yönelik altyapı (İçmesuyu,Kanalizasyon,Atıksu Arıtma, Katı Atık Bertaraf v.s.) sistemlerinin yapımını amaçlamaktadır.pilot Havza olarak seçilen yüksek öncelikli havzalardan, Çeşme/Alaçatı da uygulama çalışmaları tamamlama aşamasına gelmiştir.ayrıca, Marmaris-İçmeler-Armutalan Havzasında da fizibilite çalışmaları tamamlanmış, uygulama çalışmalarına yerel yönetimlerce (Kendi İstekleriyle) devam edilmektedir. Proje çalışmaları, Bakanlığımız bünyesindeki ATAK Proje Yönetim Birimi tarafından kontrol edilmekte ve yerinde yapılan incelemelerle çalışmalar değerlendirilmektedir. KÜLTÜR VARLIKLARI VE MÜZELERİN BAKIM, ONARIM, RESTORASYON, DONANIM TEŞHİR TANZİMİ PROJESİ: Yurdumuzda bulunan Muhtelif Anıt, Müze, Türbe, Saray, Ören yeri, Kale, Sur gibi Kültür Varlıklarımızın Bakım, Onarım, Restorasyon, Teşhir Tanzim ve Çevre Düzenlemelerinin yapılabilmesi için çalışmalar yürütülmektedir.
TARİHİ ÇEVRE KORUMA GELİŞTİRME, ROLÖVE, RESTORASYON PROJESİ YAPIMI: Ülkemizdeki kültürel ve doğal değerlerin korunması ve kullanılmasına yönelik olarak yapılacak uygulamalara esas olacak kararların üretilmesi sürdürülebilir koruma-kullanma dengesinin oluşturulması ve taşınmazların güncel ihtiyaçlarının karşılanması, onarılması ve restorasyonuna yönelik plan ve projelerin yapılabilmesi için çalışmalar yürütülmektedir. KALE VE SUR ONARIMLARI: Kale ve Sur Onarımları projesinde yurdumuzda gerek yerleşim merkezlerinde gerekse yerleşim merkezleri dışında yer alan zaman ve tabiat şartlarının tahribatına açık kalan can ve mal güvenliği açısından tehlike arz eden kale ve surların onarımlarının çalışması yürütülmektedir MİLLİ KÜLTÜR ESERLERİNİN BASIMI VE YAYIMI: Köklü bir geçmişe sahip olan Anadolu toprakları açık hava müzesi gibidir. Birçok medeniyetin beşiği olmuş zengin bir tarihe ve kültüre sahip olan ülkemizde, bu kültürü ve tarihi geçmişten günümüze taşımak ve zenginleştirerek yarınlara aktarmak Bakanlığımızın ana ilkelerinden biridir. Küreselleşen ve bilgi çağını yaşayan dünyada, ülkemiz insanının en iyi şekilde yerini almasını; kültür değerlerini dünya ülkeleri ile paylaşabilmesini ve bilgi edinme yollarını aktif bir biçimde kullanmasını ve bunun bir yaşam biçimi olmasını sağlamak, Bakanlığımızın öncelikli görevleri arasında yer almaktadır. Bu görev ve ilkelerin verdiği sorumluluk ile ülkemiz insanının çağdaşlaşma ve demokratikleşme sürecindeki gelişimine, Cumhuriyetimize ve Atatürk ilkelerine bağlı, ulusal birlik ve beraberliğimizi koruyan, özgür düşünceyi geliştiren, akılcı ve bilimsel bir yaklaşımla millî kültür değerlerimize sahip çıkan ve bunları evrensel boyutlara taşımayı amaçlayan yayın çalışmaları plânlanmaktadır. KÜTÜPHANELER İÇİN KİTAP, SÜRELİ YAYIN, YAZMA VE NADİR ESER ALIMI: Ulusların kültürel ve ekonomik açıdan gelişmesinde basılı fikir ve sanat eserlerinin yeri ve önemi büyüktür. Bu eserlerin sağlanması belirli bir hizmet anlayışı içerisinde okuyucuların yararına sunulması ve gelecek kuşaklara aktarılması kütüphaneler aracılığıyla gerçekleştirilmektedir. Kütüphane türleri arasında hizmet sahası en geniş olanı halk kütüphaneleridir. Bu nedenle, yayınlanan eserlerin mümkün olduğunca halk kütüphanelerine kazandırılması gerekmektedir. Ülke nüfusumuzun 72 milyona ulaştığı günümüzde, Bakanlığımıza bağlı olarak hizmet veren 1.156 kütüphanedeki toplam kitap sayısı yaklaşık olarak 14 milyona ulaşmıştır. Bu sayı kuşkusuz yetersizdir. Avrupa da ortalama 7 bin 500 kişiye bir halk kütüphanesi düşerken, 1.156 halk kütüphanesinin bulunduğu ülkemizde 63.000 kişiye bir halk kütüphanesi düşmektedir. AB de bir halk kütüphanesinde ortalama 17 bin kitap, ülkemizde 10 bin kitap bulunuyor. AB de bir kişiye 2,2 kitap düşerken, ülkemizde ise 5,2 kişiye 1 kitap düşüyor. Ülkemizde 2007 yılında yayınlanan kitap çeşidi sayısı 35.000 dolaylarındadır. Bu kitapların en az %50 si kütüphanelerimize alınabilecek niteliktedir. Okul ve ders kitaplarının dışında kalan, tanıtıcı kültür ve sanat ağırlıklı yayınlar, danışma kaynakları ve çocuk kitapları ile okuyucu isteklerini karşılayacak güncel yayınların kütüphanelerimize kazandırılması gerekmektedir. Kütüphanelerimizde bulunan koleksiyonun çok eski olduğu dikkate alınırsa, yaşayan bir koleksiyon oluşturulabilmesi açısından, güncel yayınların kütüphanelerimize kazandırılması önem arz
etmektedir. Örneğin Almanya da yılda 6 kez ya da daha az kullanılan kitaplar koleksiyondan çıkartılmaktadır. Yıllara göre halk kütüphanelerimize Merkezden satın alınan yayınların miktarına bakıldığında 2002 yılında 483 çeşitten 88 bin adet, 2003 yılında 745 çeşitten 66 bin adet, 2004 yılında 682 çeşitten 71 bin adet, 2005 yılında 449 çeşitten 80 bin adet, 2006 yılında 1691çeşitten 326.500 adet, 2007 yılında 2069 çeşitten 441.282 adet alınmıştır. TEDA PROJESİ (Türk Kültür, Sanat Ve Edebiyatının Dışa Açılımı Projesi): Türk kültürünün ve edebiyatının seçkin eserlerinin dünyanın çeşitli dillerine çevrilmesi ve ilgili ülkelerin saygın yayınevlerinin yayınları arasında çıkması, o ülke genelinde dağıtılarak tanıtım ve pazarlamasının yapılması esasına dayalı bir projedir. Bakanlığımızca uygulanmakta olan yayın politikalarında yeni bir açılıma gidilmektedir. Bu doğrultuda başlatılan çalışmalar içerisinde yer alan Türk Kültür, Sanat ve Edebiyatının Dışa Açılması (TEDA) Projesi kültürel mirasımızın tanıtımına katkıda bulunacak yayınların özünü oluşturmaktadır. Bu açılımda Bakanlığımızın yeri; kültürel dinamizmi ve yaratıcılığı destekleyecek, Türk kültür ve edebiyatının yurt dışında tanıtımında rol oynayacak klasik ve çağdaş eserlerin yayınlanmasını hedefleyen ve ilgili ülke yayın evlerinin teklif edecekleri önemli projelerin yayın hayatına kazandırılmasına destek vermek şeklinde olacaktır. 2005 yılında uygulamaya konulan Türk Kültür, Sanat ve Edebiyatının Dışa Açılması (TEDA) Projesi kapsamında 2005 yılında 39, 2006 yılında 69, 2007 yılında 209 esere destek verilmiştir. 2008 yılı Haziran ayı itibariyle 105 başvuru alınmış bunlardan 56 esere destek sağlanmıştır. Yıl sonuna kadar daha iki kurul toplanacak ve başvurular değerlendirilecektir. Ayrıca 15-19 Ekim 2008 de düzenlenecek olan 60. Frankfurt Kitap Fuarına konuk ülke olarak katılacaktır. Fuar süresince Türk Edebiyatı ve TEDA Projesinin kapsamlı olarak tanıtımı planlanmaktadır. III. TEMMUZ-ARALIK 2008 DÖNEMİNE İLİŞKİN BEKLENTİLER, HEDEFLER VE YÜRÜTÜLECEK FAALİYETLER Bakanlığımız birimlerince Temmuz-Aralık 2008 döneminde yürütülecek faaliyet ve projeler ana hatlarıyla aşağıdaki gibidir: AKDENİZ-EGE TURİZM ALTYAPISI VE KIYI YÖNETİMİ (ATAK) PROJESİ TURİZM BÖLGE ALAN VE MERKEZLERİ İLE TURİZM POTANSİYELİ ARZ EDEN YÖRELERDE ALTYAPI UYGULAMALARI PROJESİ TURİZM SEKTÖRÜ ANA PLANI FİZİKSEL PLANLAMALAR İLE ALTYAPI ÇED VE ETÜD PROJELERİNİN YAPIMI KÜLTÜR VARLIKLARI VE MÜZELERİN BAKIM, ONARIM, RESTORASYON, DONANIM TEŞHİR TANZİMİ PROJESİ
TARİHİ ÇEVRE KORUMA GELİŞTİRME, ROLÖVE, RESTORASYON PROJESİ ANIT, BÜST, HEYKEL, RÖLYEF, MASK, TÜRBE VE ŞEHİTLİK YAPIMI VE ONARIMI KÜLTÜR MİRASI KÂĞIT KOLEKSİYONLARI KORUMA RESTORASYON KÜTÜPHANELER İÇİN KİTAP, SÜRELİ YAYIN, YAZMA VE NADİR ESER ALIMI YAZMA ESERLERİN MİKROFİLM ORTAMINA ALINMASI MİLLİ KÜLTÜR ESERLERİNİN BASIMI VE YAYIMI KALE VE SUR ONARIMLARI KAPADOKYA KORUMA GELİŞTİRME VE DEĞERLENDİRME PROJESİ TEDA PROJESİ (Türk Kültür, Sanat Ve Edebiyatının Dışa Açılımı Projesi) KARS ANİ ŞEHRİ RESTORASYONU SELÇUKLU TARİHİ MEZARLIKLARI VE OSMANLI DİNİ MİMARİ ÖRNEKLERİNİN BAKIM ONARIMI ATATÜRK EVLERİ ONARIMI VE TEŞHİR-TANZİMİ.