NG L ZCE Ö RETMENL NDE Ö RET M TEKNOLOJ LER VE MATERYAL TASARIMI-I

T.C. ANADOLU ÜN VERS TES YAYINI NO: 2203 AÇIKÖ RET M FAKÜLTES YAYINI NO: 1211 AÇIKÖ RET M FAKÜLTES NG L ZCE Ö RETMENL L SANS PROGRAMI NG L ZCE Ö RETMENL NDE Ö RET M TEKNOLOJ LER VE MATERYAL TASARIMI-I Yazarlar Doç.Dr. Ayflen GÜRCAN (Ünite 1) Doç.Dr. Abdullah KUZU (Ünite 1) Yrd.Doç.Dr. Hasan ÇALIfiKAN (Ünite 2) Dr. Kerem KILIÇER (Ünite 3) Prof.Dr. Hatice Ferhan ODABAfiI (Ünite 4) Ö r.gör. Abdullah ÇEV K (Ünite 4) Yrd.Doç.Dr. Ahmet Naci ÇOKLAR (Ünite 5) Yrd.Doç.Dr. Adile Aflk m KURT (Ünite 6) Editör Prof.Dr. Hatice Ferhan ODABAfiI ANADOLU ÜN VERS TES

Bu kitab n bas m, yay m ve sat fl haklar Anadolu Üniversitesine aittir. Uzaktan Ö retim tekni ine uygun olarak haz rlanan bu kitab n bütün haklar sakl d r. lgili kurulufltan izin almadan kitab n tümü ya da bölümleri mekanik, elektronik, fotokopi, manyetik kay t veya baflka flekillerde ço alt lamaz, bas lamaz ve da t lamaz. Copyright 2011 by Anadolu University All rights reserved No part of this book may be reproduced or stored in a retrieval system, or transmitted in any form or by any means mechanical, electronic, photocopy, magnetic, tape or otherwise, without permission in writing from the University. UZAKTAN Ö RET M TASARIM B R M Genel Koordinatör Prof.Dr. Levend K l ç Genel Koordinatör Yard mc s Doç.Dr. Müjgan Bozkaya Ö retim Tasar mc s Arafl.Gör. rem Erdem Ayd n Grafik Tasar m Yönetmenleri Prof. Tevfik Fikret Uçar Ö r.gör. Cemalettin Y ld z Ö r.gör. Nilgün Salur Dil ve Yaz m Dan flmanlar Ö r.gör. brahim Gürgen Ölçme De erlendirme Sorumlusu Ö r.gör. Hülya Özgür Kitap Koordinasyon Birimi Yrd.Doç.Dr. Feyyaz Bodur Uzm. Nermin Özgür Kapak Düzeni Prof. Tevfik Fikret Uçar Dizgi Aç kö retim Fakültesi Dizgi Ekibi ngilizce Ö retmenli inde Ö retim Teknolojileri ve Materyal Tasar m -I ISBN 978-975-06-0881-0 1. Bask Bu kitap ANADOLU ÜN VERS TES Web-Ofset Tesislerinde 1.500 adet bas lm flt r. ESK fieh R, May s 2011

çindekiler iii çindekiler Önsöz... Kullan m K lavuzu... vii viii Ö retim Teknolojisinde Temel Kavramlar... 1 E T M KAVRAMI... 3 Süreç... 3 De iflim... 3 Davran fl... 4 Hedef (Amaç)... 8 Ö renme... 8 Ö retme... 9 Yaflant... 9 Ortam... 9 TEKNOLOJ KAVRAMI... 13 Araç... 14 Gereç... 14 Ö retim Materyali... 14 LET fi M KAVRAMI... 14 letiflim Bir Etkileflimdir... 15 letiflim Bir Paylafl md r... 15 letiflim Bir Süreçtir... 15 letiflim Sürecinin Ö eleri... 15 Kaynak (Ö retmen)... 18 Mesaj ( çerik)... 19 Kanal (Materyal)... 20 Al c (Ö renci)... 20 Geribildirim (Dönüt)... 21 Ö RET M TEKNOLOJ S... 22 Özet... 24 Kendimizi S nayal m... 26 Yaflam n çinden... 27 Kendimizi S nayal m Yan t Anahtar... 28 S ra Sizde Yan t Anahtar... 28 Yararlan lan ve Baflvurulabilecek Kaynaklar... 29 Ö retim Teknolojilerinin Ö retim Sürecindeki Yeri ve Tasar m... 31 Ö RETEN VE Ö RENEN N DE fien ROLLER... 33 Davran flç Kuram... 33 Biliflsel Kuram... 34 Yap c Kuram... 36 Ö RET M VE TEKNOLOJ KAVRAMLARI... 37 Ö RET M TEKNOLOJ LER... 38 Ö RET M TEKNOLOJ LER N N GEREKL L... 39 Ö RET M TEKNOLOJ LER N N TASARIMI... 42 Hedef Kitlenin Çözümlenmesi... 42 Ö retim Amaçlar n n Belirlenmesi... 45 1. ÜN TE 2. ÜN TE

iv çindekiler Yöntem, Teknoloji ve Materyallerin Seçilmesi... 45 Teknoloji ve Materyallerin Kullan ma Haz rlanmas... 47 Ö renci Kat l m n n Sa lanmas... 48 De erlendirme ve Gelifltirme... 49 Özet... 50 Kendimizi S nayal m... 51 Yaflam n çinden... 52 Kendimizi S nayal m Yan t Anahtar... 52 S ra Sizde Yan t Anahtar... 53 Yararlan lan ve Baflvurulabilecek Kaynaklar... 53 3. ÜN TE 4. ÜN TE Ö retimde Etkili Teknoloji Kullan m : Tekno-Pedagojik E itim... 55 TEKNOLOJ VE Ö RETMEN E T M... 57 TEKNO-PEDAGOJ K E T M N TANIMI... 58 TEKNO-PEDAGOJ K E T M N BOYUTLARI... 60 çerik (Konu Alan ) Bilgisi... 60 Pedagoji Bilgisi... 61 Teknoloji Bilgisi... 61 Pedagojik çerik Bilgisi... 62 Teknolojik Pedagoji Bilgisi... 62 Teknolojik çerik Bilgisi... 63 Teknolojik Pedagojik çerik Bilgisi... 64 TEKNO-PEDAGOJ K E T M ÖRNEKLER... 66 Özet... 71 Kendimizi S nayal m... 72 Yaflam n çinden... 73 Kendimizi S nayal m Yan t Anahtar... 73 S ra Sizde Yan t Anahtar... 73 Yararlan lan ve Baflvurulabilecek Kaynaklar... 75 Bilgisayar ve Bilgisayar Destekli Yabanc Dil Ö renimi... 77 B LG SAYAR... 79 Bilgisayar Donan m... 80 Bilgisayar Yaz l m... 80 B LG SAYAR DESTEKL YABANCI D L Ö REN M... 80 B LG SAYAR DESTEKL YABANCI D L Ö REN M UYGULAMALARI... 81 Ö retim Amaçl Uygulamalar... 81 Tekrar ve Al flt rma Amaçl Uygulamalar... 82 Benzeflim Amaçl Uygulamalar... 82 Oyun Amaçl Uygulamalar... 83 Baflvuru Amaçl Uygulamalar... 84 Modelleme Amaçl Uygulamalar... 84 Bulufl Amaçl Uygulamalar... 84 Fikir Üretme Amaçl Uygulamalar... 84 Kelime fllemci Amaçl Uygulamalar... 84 B LG SAYAR DESTEKL YABANCI D L Ö REN M N N ÜSTÜNLÜKLER... 85 B LG SAYAR DESTEKL YABANCI D L Ö REN M N N SINIRLILIKLARI... 85 B LG SAYAR DESTEKL YABANCI D L Ö REN M NDE Ö RETMEN N TEL KLER... 86

çindekiler v NTERNET... 87 B LG SAYAR DESTEKL YABANCI D L Ö REN M NE YÖNEL K NTERNET ETK NL KLER... 87 B LG SAYAR DESTEKL YABANCI D L Ö REN M NDE... ÖRNEK ETK NL KLER... 88 Düzensiz Fiiller... 89 Özne Fiil Uyumu... 90 Ünlü Kifliler... 91 NG L ZCE Ö RENMEYE YÖNEL K WEB SAYFA ADRESLER... 91 Özet... 93 Kendimizi S nayal m... 94 Yaflam n çinden... 95 Kendimizi S nayal m Yan t Anahtar... 96 S ra Sizde Yan t Anahtar... 97 Yararlan lan ve Baflvurulabilecek Kaynaklar... 97 ngilizce Ö retiminde Web 2.0 Teknolojileri... 99 YEN NES L NTERNET... 101 Web 1.0 ve Web 2.0... 101 Web 2.0 Araçlar... 103 Web 2.0 Araçlar n n E itim Amaçl Kullan labilirli i... 104 ÖNEML WEB 2.0 ARAÇLARI VE BU ARAÇLARIN NG L ZCE Ö RET M NDE KULLANILMASI... 104 Bloglar (Günlükler)... 104 Sosyal A Paylafl m Siteleri... 107 Dijital Ansiklopediler (Wikiler)... 110 Aç k Video Paylafl m Siteleri... 113 Anl k Mesajlaflma Programlar... 114 RSS ( çerik Beslemeleri)... 115 Podcasting ( nternet Radyoculu u)... 117 Sanal Dünya Programlar... 118 SONUÇ... 120 Özet... 121 Kendimizi S nayal m... 122 Yaflam n çinden... 123 Kendimizi S nayal m Yan t Anahtar... 124 S ra Sizde Yan t Anahtar... 124 Yararlan lan ve Baflvurulabilecek Kaynaklar... 125 Dünyada ve Türkiye de Ö retim Teknolojilerinin Kullan m... 127 Ö RET M TEKNOLOJ S... 129 TÜRK YE DE Ö RET M TEKNOLOJ LER N N KULLANIMI... 129 M LL E T M BAKANLI I UYGULAMALARI... 129 Temel E itim Projesi... 130 ntel Ö retmen E itimi... 132 ntel Ö renci Program... 133 Microsoft E itimde flbirli i Uzaktan Ö retmen E itimi Program... 133 Di er Çal flmalar... 134 ANADOLU ÜN VERS TES UYGULAMALARI... 134 5. ÜN TE 6. ÜN TE

vi çindekiler Aç kö retim Fakültesi e-ö renme Hizmetleri... 134 Elektronik Ders Kitaplar (e-kitap)... 135 Televizyon E itim Programlar (e-televizyon)... 135 Al flt rma Yaz l mlar (e-al flt rma)... 136 Deneme S navlar (e-s nav)... 136 Akademik Dan flmanl k Hizmetleri (e-dan flmanl k)... 136 Sesli Kitaplar (e-sesli Kitap)... 137 Radyo ve Televizyon Programlar... 137 Video Konferans... 137 Bilgi Yönetimi Program... 138 ngilizce Ö retmenli i Lisans Program ( ÖLP)... 138 E-Sertifika Programlar... 139 Yüksek Lisans Programlar... 139 SAKARYA ÜN VERS TES UYGULAMALARI... 140 Adapazar Meslek Yüksekokulu (AdaMYO)... 140 Üretim ve Servis Sistemleri Yönetimi Tezsiz Yüksek Lisans Program (SAÜ e-mba)... 140 Milli E itim Bakanl Sakarya Üniversitesi Sertifika Programlar (MEB-SAÜ Sertifika Programlar )... 141 Sakarya Üniversitesi nternet Destekli Kampüs Dersleri... 141 SAÜ ECDL Yetkili Test Merkezi... 141 ORTADO U TEKN K ÜN VERS TES UYGULAMALARI... 141 Dil Program... 142 DÜNYADA Ö RET M TEKNOLOJ LER N N KULLANIMI... 142 AMER KA B RLEfi K DEVLETLER... 143 Gelece in Ö retmenlerini Teknoloji Kullanmaya Haz rlama Program (Preparing Tomorrow s Teachers to Use Technology -PT3)... 143 Uluslararas E itim Teknolojileri Standartlar (National Educational Technology Standarts-NETS)... 143 NG LTERE... 144 Aç k Üniversite (Open University)... 144 Özet... 145 Kendimizi S nayal m... 147 Yaflam n çinden... 148 Kendimizi S nayal m Yan t Anahtar... 150 S ra Sizde Yan t Anahtar... 150 Yararlan lan ve Baflvurulabilecek Kaynaklar... 151 Sözlük... 153 Dizin... 155

Önsöz vii Önsöz Sevgili Ö renciler; ngilizce Ö retmenli inde Ö retim Teknolojileri ve Materyal Tasar m -I bafll kl bu kitap, siz ö retmen adaylar n n kuram ve uygulamada karfl laflabilece iniz sorunlar çözmeye yönelik olarak haz rlanm flt r. Genelde tüm ö retim sorunlar nda, özellikle de derslerinizde bir çözüm olarak kullanabilece iniz ö retim teknolojileri, ça dafl e itim anlay fl nda daha da önem kazanmaktad r. Bu kitap ö retim teknolojilerini kuramdan yola ç karak, uygulamalarla aç klamaya çal flmakta, söz konusu teknolojilerin neler oldu u ve ö retimde etkili teknoloji kullan m için nas l bir yaklafl m ortaya konulmas gerekti i konusunda bilgiler içermektedir. Kitab m z, siz ngilizce ö retmen adaylar için özel olarak haz rland için tüm soru ve örnekler yabanc dil e itimine yönelik olarak düzenlenmifltir. Yabanc dil e itimi gibi dinamik ve aktif bir ö renme ortam, kuflkusuz yeni teknolojilerle desteklenme ihtiyac gösterecektir. Bu deste i sa layacak ö retmenlerimizin teknolojileri gelifltirme ve de erlendirme konular nda yeterli bilgilerle donanmas da bu ihtiyac karfl laman n ilk yoludur. Siz, ngilizce ö retmeni adaylar için haz rlanan bu kitap, yabanc dil ö retiminde ö retim teknolojilerini ve materyallerini etkili kullanabilmenizi sa lamak amac ile haz rlanm flt r. ngilizce Ö retmenli inde Ö retim Teknolojileri ve Materyal Tasar m -I dersinizin kitab olarak haz rlanan bu çal flma alt üniteden oluflmaktad r. Ö retim Teknolojisinde Temel Kavramlar bafll kl birinci ünitede konuya genel bir girifl yaparak, ilgili kavramlarla birlikte iletiflimin ö elerini ve bu ö elerin birbirleriyle olan iliflkisi ile teknolojinin e itim-ö retim aç s ndan önemine iliflkin girifl düzeyinde bilgiye sahip olacaks n z. Kitab m z n ikinci ünitesi Ö retim Teknolojilerinin Ö retim Sürecindeki Yeri ve Tasar m bafll kl olup, bu üniteyle ö retim teknolojilerinin ö renme sürecindeki yeri ve ö retim teknolojilerinin tasar mlanmas aflamalar konusunda ayr nt l bilgiye sahip olacaks n z. Ö retimde Etkili Teknoloji Kullan m : Tekno-Pedagojik E itim bafll kl kitab n üçüncü ünitesinde teknoloji yard m yla etkili ö retim yapabilmeyi kuramsal boyutta ele alarak, Tekno-Pedagojik E itim yaklafl m n n tan m, Tekno-Pedagojik E itim yaklafl m n n boyutlar ve örnek etkinlikler yard m yla Tekno-Pedagojik E itim yaklafl m na uygun etkinlik tasarlama sürecinde yap lmas gerekenler gibi konular ayr nt l olarak inceleyeceksiniz. Kitab m z n dördüncü ünitesinde, bilgisayar n yabanc dil ö retiminde kullan m üzerinde durulmufltur. Bilgisayar ve Bilgisayar Destekli Yabanc Dil Ö renimi bafll kl bu ünitede, ilgili kavramlarla ilgili aç klamalardan sonra, Bilgisayar destekli yabanc dil ö renimi uygulamalar ve etkinlikleri konular nda bilgi sahibi olacaks n z. ngilizce Ö retiminde Web 2.0 Teknolojileri bafll kl kitab m z n beflinci ünitesinde, internetin de iflen yüzü, yeni nesil interneti oluflturan Web 2.0 teknolojilerinin neler oldu u ve bu teknolojilerin ngilizce ö retiminde kullan m konular nda ayr nt l bilgi edineceksiniz. Kitab n alt nc ve son ünitesi ise, Dünyada ve Türkiye de Ö retim Teknolojilerinin Kullan m bafll kl olup, bu ünite arac l yla Türkiye deki ve dünyadaki ö retim teknolojisi uygulamalar na iliflkin örnekler verilmifltir. Siz ngilizce ö retmeni adaylar n n, s n f ortam nda ö retim teknolojilerini ve materyallerini etkili kullanabilmenizi sa lamak amac ile haz rlanan bu kitab n meslek yaflam n za katk da bulunmas n diliyorum. Editör Prof.Dr. H. Ferhan ODABAfiI

viii Kullan m K lavuzu K endi kendine ö renme ilkelerine göre haz rlanm fl olan bu kitab n ifllevlerini ö renmek için haz rlanan Kullan m K lavuzu, konular anlaman zda ve s navlara haz rlanman zda sizlere fayda sa layacakt r. Girifl: Ünitede ifllenen konulara iliflkin bilgi veren, konuya bafllamadan önce sizi düflünmeye iten, gerekti inde konular daha iyi kavrayabilmeniz için yapman z gerekenleri belirten k sa aç klamalard r. Amaçlar m z: Üniteyi tamamlad n zda kazanaca n z bilgi ve becerilerdir. Örnek Olay: Ünitede ifllenen konular n günlük yaflama yans malar n içeren, kuramsal aç klamalarla çevrenizde yaflanan olaylar aras nda ba kurman za yard mc olmay hedefleyen örnek olaylar, anektodlar, al nt lar ya da gazete haberleridir. Yana Ç kma: Metin içinde yer alan önemli kavram ve ifadelere iliflkin tan m ya da aç klamalard r. Önemsemeniz gereken noktalar gösterir. Metin içinde yap lan aç klamalar n bir tür çok k sa özeti gibi düflünülebilir. Anahtar Kavramlar: Ünitede aç mlanan temel kavramlard r. Ünitedeki önemli noktalara iliflkin ipuçlar verir. DÜfiÜNEL M SORU D KKAT Düflünelim: Metnin herhangi bir yerinde ve gerekti inde sizlerin düflünmesini, düflündüklerinizi DÜfiÜNEL M belirli bir konuya yo unlaflt rman z sa lamak amac yla sorulan sorular ya SORU da sizin yapman z beklenen davran fllard r. D KKAT çindekiler: Ünite içinde hangi konular n ifllenece ini gösterir. Ana konu- S ra Sizde: fllenen konular kavray p AMAÇLARIMIZ kavramad n z kendi kendinize ölçmenize yard mc olmaya amaçlayan, düflünlar n bafll klar n içerir. AMAÇLARIMIZ DÜfiÜNEL M meye ve uygulamaya DÜfiÜNEL M yönlendiren sorulard r. K T A P K T A P SORU TELEV ZYON D KKAT SORU TELEV ZYON D KKAT

Kullan m K lavuzu ix Özet: Ünitede ayr nt l ifllenen konular n önemli noktalar tekrar vurgulan r. Okuma Parças : Bu bölümde, baz do rudan iliflkili bilimsel bir çal flmadan al nan okuma parçalar na yer verilmektedir. Kendimizi S nayal m: Ünitede ifllenen konular ö renip ö renmedi inizi kendi kendinize ölçmenizi sa layacak, bir tür s nava haz rl k testidir. S navlarda ç kabilecek türde sorular içerir. Kendimizi S nayal m Yan t Anahtar : "Kendimizi S nayal m" bölümündeki sorular n cevaplar n ve ilgili olduklar konular içerir. Yanl fl cevaplad - n z sorularla ilgili konular tekrar etmeniz s navdaki baflar n z art rabilir. Yaflam n çinden: Ünitede aktar lan kuramsal aç klamalar ile günlük yaflam m zda karfl laflt m z olaylar aras nda iliflki kurman z sa lamak için verilmifl haber ve al nt lard r. S ra Sizde Yan t Anahtar : "S ra Sizde"lerde yer alan sorular n cevaplar n içerir. Her hangi bir S ra Sizde sorusuna verdi iniz cevap ile bu bölümdeki cevab karfl laflt rarak, ilgili konuyu ne ölçüde ö rendi inizi belirleyebilirsiniz. Yararlan lan ve Baflvurulabilecek Kaynaklar: fllenen konulara iliflkin daha genifl bilgi edinmek isteseniz bu bölümde yer alan kaynaklar inceleyebilirsiniz.

1 Ö retim Teknolojisinde Temel Kavramlar 1 E itim, bir bak ma kavram oluflturma etkinli idir. Çünkü, e itim sadece belirli somut yaflant lar koleksiyonu olmaktan öte, bu yaflant lar n aralar nda s n fland r lmas, organize edilmesi, ay rt edilmesi ve iliflkilerinin saptanarak yönetilebilecek bir forma sokulmas d r. Bir baflka deyiflle bu yaflant lar e itimde, kavram olarak adland r lan genel fikirler halinde s n fland r larak yönetilir. Kavram; bir obje veya olgu üzerinde birçok alg lar içeren genel düflünce veya oluflan zihinsel imge olarak tan mlanabilir. Kavram, d fl görünüflüyle birbirinden farkl durum arz eden bir fenomen s n f n n bütünü hakk nda genelleme yapmay içerir. Bu, bir s - n f içinde genelleme ve s n flar aras ay rt etme olmak üzere iki süreci içerir. E itim konusundaki somut yaflant lar m z n belirli kavramlara dönüfltürülmesi e itimi daha iyi anlamak için gerekli olmaktad r. Ö retim teknolojisi alan yla ilgili temel kavramlar olarak; e itim, süreç, de iflim, davran fl, hedef, ö renme, ö retme, yaflant, ortam, materyal, teknoloji, iletiflim ve ö retim teknolojisi kavramlar ele al nacakt r. Amaçlar m z Bu üniteyi tamamlad ktan sonra, e itim, süreç, de iflim, davran fl, hedef, yaflant, e itim ortam, ö renme ve ö retme kavramlar n aç klayabilecek, e itim teknolojisi ile ö retim teknolojisi kavramlar n aç klayabilecek, e itim teknolojisi ile ö retim teknolojisi aras ndaki iliflkiyi aç klayabilecek, iletiflimin ö elerini ve bu ö elerin birbirleriyle olan iliflkisini aç klayabilecek bilgi ve becerilere sahip olabileceksiniz.

2 ngilizce Ö retmenli inde Ö retim Teknolojileri ve Materyal Tasar m -I Örnek Olay Sümer lkö retim Okulunda 2 y ld r yabanc dil ö retmenli i yapan Ifl l Ö retmen, derslerinde lisans e itimi s ras nda ald Ö retim Teknolojileri ve Materyal Gelifltirme dersinde ders ödevi olarak gelifltirdi i yabanc dil ö retimine yönelik materyalleri kullanmaktad r. Ö rencilerin Ifl l Ö retmenin derslerinden çok memnun olduklar n ve yabanc dil ö renmekten büyük keyif ald klar n gözleyen di er yabanc dil ö retmenleri Ifl l Ö retmen den ö retim teknolojilerini kullanarak derslerini daha etkili ve verimli hale getirmek için yard m isterler. Bunu büyük bir zevkle kabul eden Ifl l Ö retmen, lisans e itimi s ras nda ald bu dersi düflünerek, okuldaki ö retmenlere bir bilgilendirme program haz rlamay düflünür. lk aflama olarak teknoloji, iletiflim ve ö retim teknolojisi kavramlar ve bu kavramlar n önemini kapsayan bir program haz rlayarak ifle bafllamaya karar verir. Bu bilgilendirme program n n böyle bir giriflle bafllamas sonucunda, okuldaki ö retmenler, temelde iflin çok da kolay olmad n ve bu ifl için öncelikle göz önünde bulundurulmas gereken pek çok de iflken ve kavram oldu unu; bu materyallerin kullan lmas için nas l bir s n f ortam oluflturulmas gerekti ini ve nelere dikkat etmeleri gerekti ini fark ettiler. Anahtar Kavramlar E itim Ö renme Ö retme Ortam Teknoloji Araç - gereç Ö retim materyali E itim teknolojisi Ö retim teknolojisi letiflim çindekiler E T M KAVRAMI TEKNOLOJ KAVRAMI LET fi M KAVRAMI Ö RET M TEKNOLOJ S

1. Ünite - Ö retim Teknolojisinde Temel Kavramlar 3 E T M KAVRAMI E itim; insan n kendi do as içinde, kendi gelifliminin daha örgütsel ve düzenli olarak oluflumunu sa layan kavram n genel ad d r. E itimin do al yap s n ve iflleyiflini daha iyi anlayabilmek için tan m nda yer alan kavramlardan yola ç kmak gerekir. Bu manada e itim, bir süreç tir. Süreç Süreç kavram en genel ifadesiyle zaman içinde oluflumlar endeksi olarak tan mlanabilir. Daha aç k bir ifadeyle, belli bir hedefe ulaflmak için yap lan her türlü ifllemdir. Süreç, içerisinde süreklilik, de iflim ve geliflimi bar nd ran ve k saca bir olay n düzenli olarak ve birbirini izleyen de iflimlerle geliflmesi, baflka bir olaya dönüflmesi olarak tan mlanabilen bir kavramd r. Süreklilik, de iflim ve geliflim; do al olay ve varl klarda oldu u gibi, kültürel varl klarda söz konusudur. E itim sistemi aç s ndan düflünüldü ünde, iletiflim de bir süreçtir. Süreç kavram, bafllang c ve sonu olmayan bir oluflumdur. Ancak, bu oluflum hem bir bafllang ç, hem de bir sonuç ifade eder. Her bafllang ç bir sonun devam - n, her bir son ise yeni bafllang çlar oluflturur. Kendi içinde oluflumlar içeren tüm kavramlar için bu süreçlilik geçerlidir. Ö re in, iletiflim kavram nda da bir süreçlilik söz konusudur. Süreç kavram n n en önemli özelli i anlam katt kavrama hareketlilik getirmesidir. Bu manada hangi kavram için kullan lm fl ise, o kavram statik de il aksine hareketli ve de iflkenli i içerir. E itimin süreç olmas, e itim iflleminin de böylesine hareketlilik içeren bir kavram oldu unu bize göstermektedir. Süreç: Bir olay n düzenli olarak ve birbirini izleyen de iflimlerle geliflmesi, bir baflka olaya dönüflmesidir. fiekil 1.1 A 1 Süreç Kavram A Do um Ölüm Ancak, süreç kavram n n getirdi i bu hareketlilik döngüsel de il, spiral bir hareketliliktir. Bir baflka deyiflle, hiçbir oluflum baflka bir oluflumun ayn s de ildir. fiekil 1.1 de görülen A ve A1 noktalar bu anlamda bir hareketlilik sonucu var lan yerleri ifade eder. Bu farkl l ktan dolay, e itim ayn zamanda bir de iflim sürecidir. De iflim Bir zaman dilimi içindeki de iflikliklerin bütünü olarak tan mlanan de iflim kavram, süreç kavram n pekifltiren ve yön veren bir anlam içerir. De iflim kavram ; fark, farkl l ifade etmesi bak m ndan insan zihni için önemli kavramlardan biridir. Süreç kavram yla birlikte ele al nd nda ise anlam kat lan kavrama yüklenilen hareketlilik, ayn zamanda farkl l oluflturur. Bu da bize, e itimin hareketlili i ve farkl l içeren bir eylem oldu unu göstermektedir.

4 ngilizce Ö retmenli inde Ö retim Teknolojileri ve Materyal Tasar m -I E itimin de iflim süreci olmas kendine has bir özelli i de ildir. Çünkü de iflimin olufltu u noktan n yani özelli in belirtilmesine de ihtiyaç vard r. Bir baflka deyiflle, de iflimin olufltu u nokta, e itimin çal flma alan n oluflturur. De iflimin gerçekleflece i alan, e itimde bir baflka kavram daha gündeme getirir. Bu do rultudan bak ld nda e itim, davran fl de ifltirme sürecidir. Davran fllar biçimsel ve içerik aç s ndan üç grupta incelenir: - Biliflsel davran fllar - Devinsel davran fllar - Duyuflsal davran fllar fiekil 1.2 Davran fl Çeflitleri ve Alt Basamaklar Davran fl Davran fl kavram, davranmak ifli veya biçimi, tutum, muamele, hareket olarak tan mlanmaktad r. E itim kavram nda yer alan davran fl kavram ise, davran fl n de- iflim özelli inin ay rt edilebilmesi için ölçülebilir veya gözlenebilir olmas yla s - n rland r lm flt r. Bu do rultuda gözlenebilir, ölçülebilir etkinlikler bütünü olarak tan mlanabilir. Ancak, her gözlenebilen veya ölçülebilen etkinlik davran fl olsa bile, kendi içinde davran fllar n biçimsel ve içeriksel farkl l klar vard r. Bu flekilde bak ld nda davran fl üç biçimde ele al nabilir: 1. Biliflsel davran fllar 2. Devinsel davran fllar 3. Duyuflsal davran fllar Davran fl Biliflsel Bilgi Kavrama Uygulama Analiz Sentez De erlendirme Devinsel Alg lama Kurulma K lavuzla yapma Mekanizma Karmafl k Etkinlik Duruma uyma Keflfetme Duyuflsal Alma Karfl l kta bulunma De er verme Bütünlefltirme Niteleme Biliflsel Davran fllar: Zihinsel yönü a r basan, ö renilmifl davran fllard r. Biliflsel Davran fllar: Kiflinin ö renilmifl davran fllar ndan olan zihinsel yönü a r basan davran fllar, bu alan n kapsam içindedir. Biliflsel davran fllar ayn düzeyde olmayabilir. Verilen bir kavram tan mlay p yazma, say sal verileri grafikle gösterme, bir problemin sonucunu bulup yazma, bir ürünün ekonomik olup olmad n araflt r p gerekçesiyle yazma gibi davran fllar n tümü, ayn yo unlukta zihinsel etkinli i içermez. Dolay s yla, biliflsel davran fllar n kendi içinde hiyerarflik s n flamas söz konusudur. Bu s n flamada en yayg n kullan lan Bloom un davran fl taksonomisidir. Bu taksonominin en temel özelli i, ö renmenin ilk basama n içeren basit, somut ve ö renilmesi kolay davran fllardan, daha karmafl k, soyut ve ö renilmesi daha zor davran fllara do ru gitmesidir. Biliflsel davran fllar n n hiyerarflik yap s 6 aflamal d r. Bunlar: 1. Bilgi 2. Kavrama 3. Uygulama 4. Analiz

1. Ünite - Ö retim Teknolojisinde Temel Kavramlar 5 5. Sentez 6. De erlendirme olarak s ralanabilir. Bilgi düzeyindeki biliflsel davran fllar aras nda; terimlerin bilgisi, olgular n bilgisi, al fl lar n bilgisi, s n flamalar n ve kategorilerin bilgisi, ölçütlerin bilgisi, yöntemlerin bilgisi, ilke ve genellemelerin bilgisi, kuram ve yap lar n bilgisi gibi özellikler ya da davran fl gruplar yer al r. Örne in ngilizce etken bir tümcenin nas l edilgen yap ya dönüfltürülebilece ini bilmek bilgi düzeyinde bir davran flt r. Kavrama düzeyinde yer alan davran fllar olarak; çevirebilme (içeri i de ifltirmeden biçimi de ifltirme), yorumlama, öteleme (as l içerikte verilen koflullara ba l kalarak daha öteye gitmek ya da bir yerde kesilen içeri in devam n tahmin etmek) davran fllar yer al r. Örne in paragraflar karmafl k flekilde dizilmifl bir metnin paragraflar n do ru flekilde s ralayabilme (öteleme); okudu u ngilizce bir metni, ngilizce olarak özetleyebilme (yorumlama); okudu u metinde geçen yabanc sözcüklerin anlam n, bildi i sözcüklerle aç klayabilme (çevirme) kavrama düzeyindeki davran fllard r. Biliflsel davran fllar n üçüncü basama nda yer alan uygulama biliflsel davran - fl nda ise, e itimi yap lacak konuyla ilgili soyutlamalar n belli ve somut durumlarda kullan lmas özelli ini meydana getiren davran fllar yer al r. Örne in edilgen çat y kullanarak bir gazete haberi üretebilmek uygulama düzeyinde bir davran flt r. Analiz biliflsel davran fllar nda, bir içeri i parçalar na ay r p bunlar aras ndaki iliflkileri aç k seçik hale getirme özelli ini gösteren davran fllar yer al r. Bu özelli- in üç çeflidi olabilir: 1. Ö elere dönük analiz (ö eleri tan mlayabilme) özelli i 2. Ö eler aras iliflkilere dönük analiz (ö eler aras iliflkileri tan layabilme) özelli i, 3. Örgütleme ilkelerine dönük analiz (içerikteki biçim ve örüntüyü ve bunlarla ilgili genel teknikleri tan layabilme) özelli i ngilizce bir tümceyi ö elerini ayr flt rarak, bu tümcenin öznesini, fiilini, tümlecini ve zaman n aç klayabilmek analiz düzeyinde davran fla örnek olarak verilebilir. Sentez düzeyindeki biliflsel davran fllar; parçalar, bir bütün oluflturacak flekilde bir araya getirebilme özeli i gösterir. Bunun; * özdeflsiz bir içerik üretebilme, * bir plan ya da ifllemler tak m önerisi ortaya koyabilme, * bir soyut iliflkiler tak m gelifltirebilme gibi çeflitleri olabilir. Örne in, verilen bir konuda özgün kompozisyon yazabilmek sentez düzeyinde bir davran flt r. Biliflsel davran fl hiyerarflisinin son basama nda yer alan de erlendirme davran fllar ise araç, gereç, yöntem ya da içeri in belli bir amaca hizmet ya da belli ölçütlere uygunluklar yönünden incelenerek yarg ya var labilmesidir. ki çeflit de- erlendirme davran fl olabilir: 1. çeri in iç tutarl l k yönünden de erlendirilebilmesi, 2. çeri in d fl ölçütlere göre de erlendirilebilmesi. Okunan herhangi bir ngilizce metindeki kültürel ö eleri saptay p, kendi kültürüyle karfl laflt rarak, benzerlik ve farkl l klar konusunda sonuca varabilmek, de erlendirme düzeyinde bir davran fla örnek olarak gösterilebilir. Devinsel Davran fllar: Devinsel alan n kapsam na ö renilmifl fiziki davran fllar girer. Bu alandaki davran fllar n temelinde ö renilmifl olma koflulu vard r. Bu Devinsel Davran fllar: Ö renilmifl fiziki davran fllard r.

6 ngilizce Ö retmenli inde Ö retim Teknolojileri ve Materyal Tasar m -I nedenle her devinsel davran fl, bir biliflsel içerik tafl yabilir. Organlar arac l yla ve kaslarla yap lan hareketlere devimsel beceri denir. Bisiklete binme, yüzme, top oynama, fliir okuma, flark söyleme, tamir etme devinsel davran fllara örnek olarak verilebilir. Devinsel davran fllar yedi basamaktan oluflur. Bunlar: 1. Alg lama 2. Kurulma 3. K lavuzla yapma 4. Mekanizma 5. Karmafl k etkinlik 6. Duruma uyma 7. Keflfetme Alg lama davran fl ; bir devimsel becerinin duyu organlar yoluyla ö renilmesidir. Bu basamakta davran fl modelleri ya da örnekleri kifliye sunulur. Bu basamak biliflsel alan n bilgi basama n içerir. Ö renci pasiftir, uyarma iflini yapan kiflinin davran fllar n gözler ve alg lar. Dinlenilen bir ngilizce tümcenin entonasyonunu (melodisini) ya da tümce içerisinde vurgu yap lan yerleri ve ö eleri alg layabilmek alg lama düzeyinde bir devinsel davran flt r. Kurulma davran fl ise, belli türde bir hareket için haz r oluflluktur. Üç flekilde olur. Bunlar; bedensel, zihinsel ve duygusal kurulmad r. Derste ngilizce konuflmak için istekli olma ve söz almak için sürekli parmak kald rmak kurulma düzeyinde bir devinsel davran fl na örnek olarak verilebilir. Rehberle yapmak; bir ö retmenin rehberli inde ya da modele bakarak ya da belli ölçütleri göz önünde bulundurarak yapmaya çal flmakt r. Örne in ö retmenin telaffuzuna dikkat ederek sözcükleri ayn flekilde telaffuz etmek, ö retmenin ngilizce konuflurken yapt jest ve mimiklere dikkat ederek bunlar kendi konuflmas esnas nda taklit etmek rehberle yapma düzeyinde devinsel davran fllar d r. Mekanizma davran fl ise, bir devimsel beceriyi belirli bir yeterlilik derecesinde ve güven gelifltirerek yapmakt r. Örne in telaffuzunu daha önceden ö rendi i sözcü ü, karfl laflt her yerde do ru olarak telaffuz etmek gibi. Karmafl k etkinlik ise, bir devimsel hareketi beceri durumuna getirmektir. Bu aflamada kifli otomatik olarak hareketi yapar. Basit yap daki ya da kal plaflm fl ngilizce tümceleri çok k sa zamanda ve hatas z olarak (otomatik) söylemek karmafl k etkinlik düzeyinde devinsel davran fl na bir örnektir. Duruma uyma; ö renilen beceriyi yeni durumlara yeni gereklere uydurmakt r. Örne in kuraca ngilizce tümcelerde vurguyu do ru yerde ve do ru sözcük üzerinde yapmak, tümcelerin entonasyonunu do ru biçimde oluflturmak, durma uyma düzeyinde devinsel davran fllard r. Keflfetme davran fl ise, yeniden ortaya koymad r. Benzersiz bir davran fl görüntüsünü oluflturmakt r. Benzeri olmayan yapmakt r. Örne in bir atletin yeni bir atlay fl bulmas vb. Duyuflsal Alan Davran fllar : Duyuflsal alan; ilgi, tutum, al flkanl k, de er yarg lar yla ilgili amaçlar kapsar. Bilgi, tutum, özgüven gibi de iflik güçlerdeki duygu ve davran fl e ilimleridir. Bu alan da biliflsel alan gibi kendi aras nda aflamal olarak s ralanm flt r. Fakat biliflsel alan n bilgi basama nda say labilecek baz ö eler olmadan, duyuflsal alandaki özellikler gerçekleflmeyebilir. Çünkü bilmedi imiz bir nesne ya da olguya karfl herhangi bir sevgi, nefret gibi duyuflsal bir yönelim gösteremeyiz.

1. Ünite - Ö retim Teknolojisinde Temel Kavramlar Duyuflsal davran fllar, kiflinin yaflam boyu geçirdi i yaflant lar n n ürünüdür. Bundan dolay, bu alanla ilgili davran fllar, yaln z okul sistemi içinde oluflmayabilir. nsan haklar na sayg l olabilme, hayvan sevgisi, yard m sever olabilme, hofl görülü olabilme, güçlüklerden y lmama duyuflsal alan davran fllardan baz lar d r. Bunlar do rudan gözlenen davran fllar de ildir. Bu alan davran fllar toplumsal de- erlerle yak ndan ilgilidir. Zorlama olmaks z n kazan l r. Kazan lmas ve ölçülmesi çok zordur. De iflik düzeylerde kazan lmaktad r. Duyuflsal davran fllar alt basamaklar befl adettir. Bunlar: 1. Alma 2. Karfl l kta bulunma 3. De er verme 4. Bütünlefltirme 5. Niteleme Alma davran fl ; bir olay n, bir uyar c n n fark na var lmas d r. Bu basamakta, bir olay veya uyar c n n fark nda olmak, o olay ve uyar c ya aç k olmak söz konusudur. Örne in ngilizce bir metni dinlerken, metin içerisinde geçen yabanc sözcüklerin telaffuzlar na dikkat etmek alma düzeyinde bir duyuflsal davran flt r. Karfl l kta bulunma davran fl ise; ilgili olay veya uyar c yla u raflma ve ilgilenmedir. Kifli bu basamakta, uyar c lara bilinçli olarak ve isteyerek tepkide bulunur, ifli zevk alarak yapabilir. Örne in okunan ngilizce metinle ilgili soru sormaya ve sorulan sorulara cevap vermeye çal flmak ya da bu konuda istekli olmak karfl l kta bulunma düzeyinde bir duyuflsal davran flt r. De er verme davran fl ; uyar c yla ilgili belli de erleri benimseme ve duruma uygun tutarl l k göstermedir. Burada benimsenen de erler toplumca benimsenmifl de erlerdir. Örne in bofl zamanlar n ngilizce roman okuyarak, televizyonda ngilizce programlar izleyerek, ngilizceyle ilgili testler çözerek ya da nternet te ngilizce konuflan kiflilerle sohbet ederek geçirmek de er verme düzeyinde duyuflsal davran fllard r. Bütünlefltirme düzeyi davran fl ; kazan lm fl olan duyuflsal özelli i bir de er sistemine dönüfltürmedir. Bu basamakta, bir dizi de erleri davran fllarda düzenlemek ve sistemlefltirmek, de erler aras ndaki iliflkileri belirlemek de erlerin önemine inanmak söz konusudur. Örne in bireyin ngilizceye ilgi göstermesi ve de er vermesi nedeniyle lisede yabanc dil alan n seçmesi vb. Niteleme davran fl ise, oluflturulan de er sisteminin kiflili inin belirleyici bir özelli i olma düzeyidir. O duyuflsal özelli in kiflinin yaflam anlay fl na, dünya görüflüne dönüflmesidir. Bu basamakta kifliye özgü de erler; kurallaflm fl, bir karakter görünümü kazanm fl ve uyulmas zorunlu ilkeler haline gelmifltir. Davran fllar n tamam, özümlenen de erlerle tutarl ve istikrarl d r. Örne in üniversite s nav nda ngilizce Ö retmenli i program n tercih ederek ngilizce ö retmenli ini kendisine meslek olarak seçmek, niteleme düzeyinde duyuflsal davran flt r. E itim kavram e er davran fl de ifltirme süreci olarak ele al n rsa gözlenebilen veya ölçülebilen her etkinlik bir e itim etkinli i olarak de erlendirilecektir. Oysa öylesine davran fllar vard r ki, içinde bir de iflim sürecini akla getirebilir. Örne in, yalan söyleme gibi. Bu durumda, olumsuz davran fllar n oluflmas da bir e itim midir? sorusu akla gelebilir. stenilmeyen davran fllar n e itim süreci içine girmemesi için e itim, tan m na bir kavram daha eklenmesini gerekli k lar. Bu kavram, e itimin s n rlar n belirginlefltiren ve yönünü gösteren bir kavram olarak düflünüldü ünde e itim; istenilen yönde davran fl de ifltirme sürecidir. E itimde istenilen yönü tan mlamada hedef (amaç) kavram kullan lmaktad r. 7 Duyuflsal Davran fllar: Kiflinin yaflam boyu geçirdi i yaflant lar n n ürünü olan, do rudan gözlenemeyen, kazan lmas ve ölçülmesi çok zor olan davran fllard r.

8 ngilizce Ö retmenli inde Ö retim Teknolojileri ve Materyal Tasar m -I Hedef: Ulafl lmak istenen noktad r. fiekil 1.3 Hedef S n rlamas Hedef (Amaç) E itimin rotas n, oluflturaca de iflimin noktas n, de iflim alan n öngörmede kullan lan kavram, hedef kavram d r. Hedef, süreç sonunda bireyde beklenilen davran fllar n öngörülmesiyle ortaya ç kar ve sürecin yönünü bir bak ma rotas n ortaya koyar. Hedef, var lmak istenen nokta olarak tan mlanabilir. Bulunan konumdan ç k p bir üst düzeye yükselmek için, hâlihaz rdaki davran fllardan kurtulup istenilen yani o konuma yükseltici davran fllarla donanmak gereklidir. fiekil 1.1 deki A dan hareketle A1 noktas hedefi, var lmak istenen yeri ifade eder. Hedefin istenilen yöndeki davran fllara yönelik olmas yeterli de ildir. Ayr ca, e itimle de kazand r labilir olmal d r. E itimle kazand r lamayacak davran fllardan oluflan bir hedef, hedef olamaz. Her hedef, hangi toplumda, hangi kifli ve konu alan için saptan yorsa toplumun gerçeklerinden, kiflilerin haz r bulunuflluk düzeylerinden ve konu alan ndaki ça dafl bilgi birikimlerinden hareket etmek zorundad r. E itimde hedef kavram n n kendi içerisinde hiyerarflisi vard r. (bkz fiekil 1.3) Hedefler Evrensel Hedefler Ulusal Hedefler Uzak Hedef Genel Hedef Özel Hedef Davran flsal Hedef E itimin yönünü ve bulunmas gereken yeri belirlemede kullan lan hedef kavram n n iki boyutu vard r. Bunlar; evrensel ve ulusal boyuttur. Evrensel boyut tüm insanl k ad na gerekli ve ancak e itimle kazand r labilecek hedeflerdir. Örne in Evrensel nsan Haklar Beyannamesi vb. Hedefler, bir topulumun politik felsefesini, anayasal do rultusunu, varmak istedi i konumu gösterir nitelikte oldu u zaman, uzak hedefler olarak adland r labilir. Uzak hedefler, yol gösterici niteliktedir. Milli E itim in ya da okulun varmak istedi i konumu belirleyen hedefler ise genel hedeflerdir. Her bir ders ya da konu alan nda bireye kazand r lacak davran fl örüntülerini gösteren hedefler, bu ders ya da konu alan n n özel hedefleri olarak adland r l r. Hangi düzeyde ele al n rsa al ns n, hedefler birbirlerini desteklemeli ve aralar nda çeliflkiler bulunmamal d r. E itim süreci, insana özgü nitelikler tafl r. Özellikle e itimin gerçekleflmesini ifade eden ö renme kavram tamamen insana ait bir zihinsel etkinliktir. Bireyde istenilen yönde davran fl de ifltirme sürecidir. Ö renme Çeflitli ö renme kuramlar na göre ö renme kavram ; zihinsel egzersiz, fikir kazanma, davran fl de ifltirme, güdülerin harekete geçirilmesi, al flkanl k kazanma, davran fllar n yeniden organizasyonu ve nörofizyolojik bir süreç olarak kabul edilmektedir.

1. Ünite - Ö retim Teknolojisinde Temel Kavramlar E itim aç s ndan bak ld nda ö renme, birey ile çevresi aras ndaki etkileflim sonucu meydana gelen, kal c iz b rakan yaflant ürünlerinin bireyde oluflturdu u davran fl de iflimi olarak tan mlanmaktad r. Ö renme kavram n bütünleyen, insan n ö renmesini gerçeklefltirmede yer alan etkinlikleri ifade etmede kullan lan bir di er kavram da ö retme kavram d r. Ö retme Ö retme kavram ; genellikle s n f ortam nda meydana gelen etkinlik, ö renci ile kaynak aras ndaki etkileflim, organizman n ö renmesine etki etme yöntemi, belirli koflullar alt nda belirli davran mda bulunmas için bireyin çevresini düzenleme, belirli bir ö renme durumunda saptanm fl hedeflere en etkin biçimde ulaflabilmek için uygun personel, araç, gereç, yöntem ve teknikler kullanma olarak kabul edilmektedir. Baflka bir deyiflle, ö retme ve ö renmenin k lavuzlanmas, sa lanmas iflidir. Bireyde istenilen yönde davran fl de ifltirme süreci, e itimi tan mlamay tam anlam yla karfl lamaz. Çünkü bir e itim etkinli inde her birey ayn performans göstermeyebilir. Bu durum e itim kavram na yeni bir kavram daha getirilmesini gerekli k lar. Bu anlamda e itim; bireyin kendi yaflant s yoluyla istenilen yönde davran fl de ifltirme sürecidir. Yaflant Yaflant kavram, bireyin çevresiyle etkilefliminin bireyde b rakt iz, içerik olarak tan mlanabilir. Bir baflka deyiflle yaflant, belirli bir etkileflim durumunda birey ve çevre aras nda meydana gelen etkinliktir. Yaflant kavram, e itsel yönden kazan lm fl yaflant ve yaflan lm fl yaflant olarak iki farkl grupta düflünülebilir. Yaflan lm fl yaflant, belirli bir etkileflim durumunda yer alan etkinliklerin tümünü içermektedir. Kazan lm fl yaflant ise, söz konusu etkileflim durumunda yer alan etkinliklerden sadece bireyde kal c iz b rakan ve bireyin davran fl nda de iflim oluflturan etkinliklerdir. Ö renme: Bireyin çevresiyle etkileflimi sonucu oluflan, istenilen yönde davran fl de ifltirme sürecidir. E itim: Bireyin kendi yaflant s yoluyla istenilen yönde davran fl de ifltirme sürecidir. Yaflant : Bireyin çevresiyle etkilefliminin bireyde b rakt iz ya da içeriktir. 9 Ortam Ortam kavram, içinde baz objelerin bulundu u veya bir gücün iletildi i alan, kanal ve araçlar ifade eder. Bireyin veya bireylerin yaflamlar n etkileyen etkinliklerin meydana geldi i mekând r. E itim ortam ise, e itim etkinliklerinin meydana geldi i alan; ö retme-ö renme süreçlerinde bilgi iletme iflleminin meydana geldi i ve ö rencinin konuyla etkileflimde bulundu u personel, araç, gereç, tesis ve organizasyon ö elerinden oluflan çevredir. Ortam n fiziksel, sosyal ve psikolojik altyap lar vard r. Fiziksel yap s ortam tan mlama, somutlaflt rma da dikkati çeken boyutudur. Fiziksel boyutun göstergesi de yerleflim biçimleridir. E itim Ortamlar nda Yerleflim Biçimleri: Ö retim ortam n n planlamas nda ve organizasyonunda dikkate al nmas gereken bir di er önemli konu da oluflturulan ortam n ne kadar süreyle kullan laca d r. Oluflturulan ortam n süreklili i amaca hizmetiyle s n rl d r. Bu süre gerekti inde bir ders saati gibi bir zaman dilimi içerisinde olabilece i gibi, bir ünite süresince de olabilir. Her ne flekilde oluflturulmufl olursa olsun bir ö retim y l süresince kullan labilecek tek bir ideal yerleflim flekli olamaz. Ö rencilerin s n f içindeki yerleflim biçimleri, gerçeklefltirecekleri SIRA etkinliklere S ZDE göre de- iflmekte midir? DÜfiÜNEL M 1 DÜfiÜNEL M SORU SORU

10 ngilizce Ö retmenli inde Ö retim Teknolojileri ve Materyal Tasar m -I fiekil 1.4 E itim ortamlar n n düzenlenmesinde birçok yerleflim biçimi vard r. Bunlar: 1. U fieklinde Yerleflim 2. Ekip Çal flmas Yerleflim fiekli 3. Konferans Masas Yerleflim fiekli 4. Daire fieklinde Yerleflim 5. Gruplar n Gruplanmas Yerleflim fiekli 6. Çal flma stasyonu Yerleflim fiekli 7. Proje veya Özel Çal flma Gruplar Yerleflim fiekli 8. Klasik S n f Yerleflim fiekli U fieklinde Yerleflim: Çok amaçl kullan labilecek bir yerleflim fleklidir. Ö rencilerin, üzerinde yaz yazacaklar ve kullanacaklar materyalleri yerlefltirecekleri bir çal flma alan bulunur. Ö renciler her masaya karfl l kl olarak oturduklar nda, ikifler kiflilik k sa süreli grup çal flmalar yap labilir. U fleklinin aç k bölümü kullan larak kolayl kla ve h zl bir flekilde çal flma ka d vb. ö retim materyalleri da t labilir. Gruplar n çal flmalar yine ayn flekilde yak ndan takip edilebilir. Perdeye yans t lan her türlü görüntü rahatl kla izlenebilir ve ö renciler birbirleriyle kolayl kla yüz yüze iletiflim kurabilirler. U fleklinde oturma düzeni, özellikle konuflma ve dinleyerek yazma etkinliklerinde tercih edilmelidir. S ralar ve masalar, s n f n boyutlar ve ö renci say s dikkate al narak genel olarak U fleklini koruyarak afla daki flekilde de yerlefltirilebilir. U fieklinde Yerleflim Ekip Çal flmas Yerleflim fiekli: Bu yerleflim flekli ekip çal flmas n kolaylaflt r r. Karfl l kl oturan ö renciler birbirleriyle kolayl kla iletiflim kurabilirler. Bu yerleflimde gerekti inde baz ö renciler sandalyelerinin yönünü de ifltirerek tahtay veya perdeye yans t lan görüntüyü rahatl kla izleyebilirler. Ekip çal flmas yerleflim flekli karfl l kl role-play etkinliklerinde kullan labilir. fiekil 1.5 Ekip Çal flmas Yerleflim fiekli Konferans Masas Yerleflim fiekli: Bu yerleflimde ö retmenin önemi minimuma inerken s n f n önemi ön plana ç kar. Ö retmenin masan n bir taraf nda oturdu u yerleflimde daha resmi bir iletiflim ortam yarat lm fl olur. Ö retmeninin masan n ortas nda oturdu u yerleflimde ise, ö renciler ö retmenle daha kolay iletiflim ku-