Reel Sektörün Cari İşlemler Açığı na Bakışı Araştırması Ekonomistler Platformu Ekonominin Nabzı Araştırmaları Şubat 2012
Giriş Ekonomistler Platformu tarafından Aksoy Pazar ve Kamuoyu Araştırma Şirketi ne yaptırılan Cari Açık Araştırması, Türkiye de reel sektörün, Türkiye ekonomisinin en önemli zaafı olarak görülen cari işlemler açığı ile ilgili düşüncelerinin alınması ve bu çerçevede kamuoyu ile genel bir değerlendirmenin paylaşılmasıdır. Bu kapsamda Aksoy Araştırma Şirketi ve Ekonomistler Platformu arasında yapılan toplantılarda araştırma kapsamında geliştirilen anket sorularının İstanbul Sanayi Odası tarafından her yıl yayınlanan Türkiye nin İlk 500 ve İkinci 500 şirketlerinin yer aldığı ilk 1000 şirkete uygulanmasının sonuçların güvenilirliği ve geri dönüş adına daha etkili olacağına karar verilmiştir. Araştırma % 95 güven aralığında, kantitatif araştırma yöntemlerinden telefonla görüşme yöntemi ile gerçekleştirilmiştir. Çalışma 2011 yılı Aralık yapılmıştır. Katılımcı 120 üyenin dağılımı rassal olarak belirlenmiştir. Toplanan veriler bilgisayar ortamında analiz edildikten sonra tablolar oluşturulup yorumlanarak nihai hali verilmiştir.
KATILIMCI PROFİLİ
Katılımcı Profili 1 Anket kapsamındaki sorular bu çerçevede 1.000 firma üzerinde uygulanmış ve 25 şehirde faaliyet gösteren toplam 120 şirketten geri dönüş alınmıştır. Söz konusu firmalar, Türkiye ekonomisinin önde gelen, katma değer ve istihdam yaratma kapasitesi de yüksek olan Ambalaj ve Kağıt Sanayi, Beyaz Eşya, Boru Sanayi, Elektrik-Elektronik, Enerji, Gıda Sanayi, İlaç, İnşaat, Kimya, Kuyumculuk, Maden ve Metal Sanayi, Makine Sanayi, Matbaa Yan Sanayi, Plastik Sanayi, Savunma Sanayi, Tekstil, Yapı Sanayi, Ziraat ve diğer sektörlerde faaliyet gösteren firmalardır. Bu kapsamda anket uygulama sonuçlarının farklı sektörlerin de beklentilerini aynı anda yansıtma kapasitesine sahip olduğu söylenebilir. Ankete katılan firmaların %90 ı Anonim Şirket statüsünde iken, katılımcı şirketlerin %10 luk kısmı ise limitet şirket statüsündedir. Yine ankete katılım gösteren şirketlerin %85 i tamamen Türkiye sermayeli firmalar iken geriye kalan %15 lik katılımcı grubunun %2 ile % 100 arasında değişen oranlarda yabancı sermayeli olduğu görülmektedir. Bu açıdan anket kısıtlı da olsa Türkiye de faaliyet gösteren yabancı sermayeli şirketlerin de görüşlerini içermektedir. Söz konusu şirketlerdeki yabancı sermayenin kaynağına bakıldığında ise Almanya, ABD, Japonya, İtalya, Belçika, Fransa, Kuveyt gibi ülkeler olarak öne çıkmaktadır.
Katılımcı Profili 2 Ciro (Yıllık) 25 milyon TL'den az 9,17 25 milyon TL -100 milyon TL 12,50 100.1 milyon TL -250 milyon TL 27,50 250.1 milyon TL -500 milyon TL 10,83 500.1 milyon TL -1 milyar TL 9,17 1 milyar TL'den fazla 5,83 Bilgi Sağlamayan 25,00 Ekonomistler Platformu tarafından Aksoy Pazarlama ve Kamuoyu Araştırma Ltd. Şti.ne yaptırılan bu araştırmanın temel amacı, Türkiye de reel sektörün son dönemde ülkemizin en önemli ekonomik risk unsuru olarak gösterilen Cari İşlemler Açığı na yönelik bakışını ve beklentilerini tespit ederek, kamuoyunun ve politika yapıcıların bilgisine sunmaktır. Bu kapsamda anket İstanbul Sanayi Odası tarafından belirlenen Türkiye nin İlk 1000 şirketine uygulanmış ve 120 şirketten geri dönüş alınmıştır.
Katılımcı Profili 3 Çalışan Sayısı 1-9 Kişi 0,83 10-99 Kişi 5,83 100-249 Kişi 21,67 250-999 Kişi 50,83 1000'den Fazla 18,33 Bilgi Sağlamayan 2,50 Araştırmaya katılan işletmelerin % 50,83 lük kısmında çalışan sayısının 250-999 arasında olduğu ifade edilmiştir. %21,67 sinde çalışan sayısı 100 249 arasında olurken, katılan firmaların 18,33 lük kısmında 1000 den fazla kişinin çalıştığı ifade edilmiştir. Bu açıdan ankete katılan işletmelerin genel olarak büyük ölçekli işletmeler olduğu görülmektedir.
10 9 8 7 6 5 4 3 2 İhracat Yapıyor musunuz? 86.67 12.50 0.83 Evet Hayır Bilgi Sağlamayan Araştırmaya katılan işletmelerin % 86,67 si ihracat yaptığını ifade etmiştir. Ankete katılan firmaların %12,50 si ise ihracat yapmadığını ifade etmiştir.
3 25.00 Toplam Satışlarda İhracat Payı(%) 24.17 2 2 15.00 12.50 15.83 9.17 10.83 5.00 3.33 İhracat Yapmıyorum %0 -%20 %20 -%30 %30 -%50 %50 -%70 %70 -%90 %90 -%100 Araştırmaya katılan işletmelerin %24,17 si ihracatının toplam satışları içerisindeki payının %30-%50 aralığında kaldığını ifade ederken, %20 sinde bu oran %20-%30 arasındadır. İşletmelerin sadece %3,33 ü satışlarının %90-%100 ü arasını yurtdışı ülkelere gerçekleştirdiğini ifade etmiştir.
7 6 Dahilde İşleme Rejimi Kapsamında Üretim Yapıyor musunuz? 58.33 5 4 38.33 3 2 3.33 Evet Hayır Bilgi Sağlamayan İşletmelerin %58,33 ü dahilde işleme rejimi kapsamında üretim yaptığını ifade ederken, %38,33 ü dahilde işleme rejimi kapsamında üretim yapmadığını ifade etmiştir.
7 Firmanızda AR-GE Yapıyor musunuz? 65.83 6 5 4 34.17 3 2 Evet Hayır Bilgi Sağlamayan İşletmelerin %65,83 ü AR-GE yaptığını ifade ederken, %34,17 si firma içerisinde AR-GE yapmadığını ifade etmiştir.
6 Firmanızda AR-GE Birimi Var mı? 55.83 5 4 42.50 3 2 1.67 Evet Hayır Bilgi Sağlamayan İşletmelerin %42,50 si AR-GE birimine sahip olduğunu ifade ederken, %55,83 ü firma içerisinde AR-GE birimi olmadığını ifade etmiştir.
10 9 8 7 6 5 4 3 2 88.33 Üretimde İthal Girdi Kullanıyor musunuz? 11.67 Evet Hayır Bilgi Sağlamayan İşletmelerin %88,33 ü üretimde ithal girdi kullandığını ifade etmiştir. İşletmelerin sadece %11,67 si üretimde ithal girdi kullanmadığını belirtmiştir. Araştırmaya katılan firmalar arasında İhracat yaptığını söyleyen firmaların ise%90 ı üretimde mutlaka ithal girdi kullandığını ifade etmiştir.
25.00 2 Bir birim mal üretmek için kullanmanız gereken ithal girdi miktarı yaklaşık olarak ne kadar? 20.83 15.00 14.17 8.33 10.83 5.00 5.83 5.00 5.00 5.83 %10'dan Az %10 - %20 %20 - %30 %30 - %40 %40 - %50 %50 - %60 %60 - %75 %75'den Fazla İşletmelerin %20,83 ü bir birim mal üretmek için kullanması gereken ithal ürün miktarının %10 dan az olduğunu ifade etmiştir. İşletmelerin %14,17 sinde bu oran %75 ten fazla olarak görülmekte, %10,83 lük kısmında ise % 60 - %75 arasında olduğu ifade edilmiştir.
ÖNERMELER
5 45.00 4 35.00 3 25.00 2 15.00 5.00 TCMB'nin fiyat istikrarını kendine tek amaç olarak belirlemiş olması doğrudur. 3.33 35.00 11.67 Ne Ne de 47.50 1.67 0.83 Fikrim Yok Araştırmaya katılan işletmelerin %57,50 si TCMB nin fiyat istikrarını tek amaç olarak belirlemiş olmasının doğru olduğu ifadesine katıldığını belirtirken, %35 i bu ifadeye katılmadığını belirtmiştir.
6 Cari işlemler açığının yüksek olması bir tehlikedir. 55.83 5 4 3 25.83 2 14.17 4.17 Ne Ne de 0.83 Fikrim Yok Araştırmaya katılan işletmelerin %55,83 ü Türkiye de cari işlemler açığının yüksek olmasının tehlike arz ettiği ifadesine yanıtını verirken, %25,83 lük kısmı şeklinde yanıt vermiştir. Sadece %14,17 lik bir kısım Türkiye de cari işlemler açığının yüksek olmasının tehlike arz ettiği ifadesine şeklinde yanıt vermiştir.
45.00 4 35.00 3 25.00 2 15.00 5.00 Cari işlemler açığının yüksek olması ekonomik kriz habercisidir. 4.17 25.83 14.17 Ne Ne de 42.50 12.50 0.83 Yanıt Vermeyenler Araştırmaya katılan işletmelerin %42,50 si Türkiye de cari işlemler açığının yüksek olmasının kriz habercisi olduğu ifadesine yanıtını verirken, %12,50 si şeklinde yanıt vermiştir. İşletmelerin%25,83 ü ise bu ifadeye katılmadığını belirtmiştir.
6 5 C.İ.A. Türkiye ekonomisi için sürdürülebilirdir. 5 4 3 2 23.33 15.00 3.33 7.50 Ne Ne de 0.83 Fikrim Yok Araştırmaya katılan işletmelerin % 50,00 si Türkiye de cari işlemler açığının sürdürülebilir olduğu ifadesine yanıtını verirken, %15,00 si şeklinde yanıt vermiştir. İşletmelerin %23,33 ü ise bu ifadeye katılmadığını belirtmiştir.
35.00 3 25.00 2 15.00 5.00 21.67 Hükümet cari işlemler açığını kontrol etmede başarılıdır. 27.50 15.83 Ne Ne de 31.67 2.50 0.83 Fikrim Yok Araştırmaya katılan işletmelerin %27,50 si Hükümet in cari işlemler açığını kontrol etmek için uyguladığı politikaların başarılı olduğu önermesine yanıtını verirken, %21,67 si şeklinde yanıt vermiştir. İşletmelerin %31,67 si bu önermeye şeklinde yanıt vermiştir.
7 6 5 4 3 2 2.50 C.İ.A.'nın sürekli artması TL'nin değerini düşürecektir. 15.00 8.33 Ne Ne de 59.17 13.33 1.67 Fikrim Yok Araştırmaya katılan işletmelerin%59,17 si cari işlemler açığının sürekli artması TL nin değerini düşürecektir şeklinde sunulan önermeye yanıtını verirken, %13,33 ü şeklinde yanıt vermiştir. İşletmelerin%15,00 i bu önermeye şeklinde yanıt vermiştir.
7 6 Dahilde işleme rejimi ihracat için olumludur. 57.50 5 4 3 2 6.67 2.50 2.50 Ne Ne de 20.83 Fikrim Yok Araştırmaya katılan işletmelerin%57,50 si dahilde işleme rejiminin ihracat için olumlu olduğu şeklinde sunulan önermeye yanıtını verirken, %20,83 ü şeklinde yanıt vermiştir. İşletmelerin %6,67 si bu önermeye şeklinde yanıt vermiştir.
45.00 4 35.00 3 25.00 2 15.00 5.00 Dahilde işleme rejimi ithalatı ve ihracatın ithalat bağımlılığını arttırmaktadır. 3.33 17.50 5.83 Ne Ne de 4 20.83 12.50 Fikrim Yok Araştırmaya katılan işletmelerin %40,00 ı dahilde işleme rejiminin ithalatı ve ihracatın ithalat bağımlılığını arttırdığı önermesine yanıtını verirken, %20,83 ü şeklinde yanıt vermiştir. İşletmelerin%17,50 si bu önermeye şeklinde yanıt vermiştir.
35.00 3 25.00 Döviz cinsinden borçlanmayı düşünürüm 26.67 26.67 31.67 2 15.00 5.00 4.17 Ne Ne de 0.83 Fikrim Yok Araştırmaya katılan işletmelerin %26,67 si döviz cinsinden borçlanmayı düşünürüm önermesine yanıtını verirken, %26,67 si şeklinde yanıt vermiştir. İşletmelerin %31,67 si bu önermeye şeklinde yanıt verirken, %10 u kesinlikle döviz cinsinden borçlanmayı düşünürüm ifadesine katılmadığını ifade etmiştir.
6 5 4 3 2 Türk Lirası, yabancı para birimleri karşısında değerlidir. 17.50 54.17 3.33 Ne Ne de 15.83 7.50 1.67 Fikrim Yok Araştırmaya katılan işletmelerin %54,17 si Türkiye Lirası nın yabancı para birimleri karşısında değerlidir şeklindeki önermeye yanıtını verirken, %17,50 si şeklinde yanıt vermiştir. İşletmelerin%15,83 ü bu önermeye şeklinde yanıt vermiştir.
5 45.00 4 35.00 3 25.00 2 15.00 5.00 Yerli malı kullanılmasına ilişkin genelgeyi doğru buluyorum. 5.83 1.67 2.50 Ne Ne de 37.50 44.17 8.33 Fikrim Yok Araştırmaya katılan işletmelerin %44,17 si kamu kurumlarının satın almalarında yerli malı alınmasına yönelik başbakanlık genelgesinin doğru olduğu şeklindeki önermeye yanıtını verirken, %37,50 si şeklinde yanıt vermiştir. İşletmelerin %5,83 ü bu önermeye şeklinde yanıt vermiştir.
5 Yerli malı genelgesi C.İ.A.'nın düşürülmesine katkı sağlayacaktır. 46.67 4 3 2 1.67 16.67 5.00 Ne Ne de 2 Fikrim Yok Araştırmaya katılan işletmelerin %46,67 si kamu kurumlarının satın almalarında yerli malı alınmasına yönelik başbakanlık genelgesinin cari işlemler açığının düşürülmesine katkı sağlayacağı şeklindeki önermeye yanıtını verirken, %20,00 si şeklinde yanıt vermiştir. İşletmelerin %16,67 si bu önermeye şeklinde yanıt vermiştir.
5 45.00 4 35.00 3 25.00 2 15.00 5.00 TCMB'nin faiz oranlarını arttırması, C.İ.A.'nın düşürülmesi için olumlu bir etki doğuracaktır. 3.33 31.67 Ne Ne de 43.33 8.33 3.33 Fikrim Yok Araştırmaya katılan işletmelerin %43,33 ü TCMB nin faiz oranlarını arttırmasının cari işlemler açığının düşürülmesine katkı sağlayacağı şeklindeki önermeye yanıtını verirken, %31,67 si şeklinde yanıt vermiştir. İşletmelerin %10,00 u bu önermeye Ne Ne de şeklinde yanıt vermiştir.
6 5 4 3 Bankalar son iki yıllık dönemde çok fazla kar elde etmiştir. 35.00 53.33 2 0.83 7.50 Ne Ne de 1.67 1.67 Fikrim Yok Araştırmaya katılan işletmelerin %53,33 ü bankaların son iki yıllık dönemde çok fazla kar ettiğine ilişkin önermeye yanıtını verirken,%35,00 i şeklinde yanıt vermiştir. İşletmelerin%7,50 si bu önermeye şeklinde yanıt vermiştir.
6 5 4 C.İ.A. açısından; petrol fiyatlarındaki artışlar ve Türkiye'nin enerjide dışa bağımlılığı 35.00 53.33 3 2 0.83 Hiç Önemli Değil 7.50 Önemli Değil Ne Önemli Ne Önemsiz 1.67 1.67 Önemli Çok Önemli İlgisiz Araştırmaya katılan işletmelerin %53,33 ü petrol fiyatlarının ve Türkiye nin enerjide dışa bağımlılığının cari işlemler açığının artışı açısından Çok Önemli olduğunu ifade ederken, %35,00 i Önemli şeklinde yanıt vermiştir. İşletmelerin%7,50 si bu önermeye Önemli Değil şeklinde yanıt vermiştir.
5 45.00 4 35.00 3 25.00 2 15.00 5.00 TL'nin değerli olması C.İ.A. açısından; 25.00 45.00 2 3.33 3.33 3.33 Hiç Önemli Değil Önemli Değil Ne Önemli Ne Önemsiz Önemli Çok Önemli İlgisiz Araştırmaya katılan işletmelerin %45,00 i TL nin değerli olmasının cari işlemler açığının artışı açısından Önemli olduğunu ifade ederken, %25,00 i Önemli Değil şeklinde yanıt vermiştir. İşletmelerin %20,00 si bu önermeye Çok Önemli şeklinde yanıt vermiştir.
POLİTİKA BEKLENTİLERİ
4 35.00 3 25.00 2 15.00 5.00 Türk Lirası'nın değer kaybetmesi sağlanmalıdır. 6.67 31.67 15.83 Ne Ne de 34.17 11.67 Araştırmaya katılan işletmelerin %34,17 si TL nin değer kaybetmesi sağlanmalıdır şeklindeki önermeye şeklinde yanıt verirken, %31,67 si şeklinde yanıt vermiştir. İşletmelerin %15,83 ü bu önermeye Ne Ne De şeklinde yanıt vermiştir. İlgisiz
5 45.00 4 35.00 3 25.00 2 15.00 5.00 7.50 İthalata yönelik kısıtlamalar yapılmalıdır. 17.50 2.50 Ne Ne de 27.50 45.00 Araştırmaya katılan işletmelerin %45,00 i ithalata yönelik kısıtlamalar getirilmelidir şeklindeki önermeye yanıtını verirken, %27,50 si yanıtını vermiştir. İşletmelerin%17,50 si bu önermeye yanıtını vermiştir. yanıtını verenlerin oranı ise%7,50 olmuştur. İlgisiz
3 25.00 25.83 Dahilde işleme rejimi uygulamalarına son verilmelidir. 22.50 22.50 2 15.00 14.17 5.00 9.17 5.83 Ne Ne de İlgisiz Araştırmaya katılan işletmelerin %25,83 ü dahilde işleme rejimine son verilmelidir şeklindeki önermeye yanıtını verirken, %22,50 si yanıtını vermiştir. İşletmelerin %22,50 si ise bu önermeye yanıtını vermiştir. yanıtını verenlerin oranı %5,83 olurken, Ne Ne de diyenlerin oranı%9,17 olmuştur.
35.00 3 25.00 2 15.00 5.00 15.00 Faizler attırılarak tüketim harcamaları azaltılmalıdır. 26.67 9.17 Ne Ne de 32.50 12.50 4.17 İlgisiz Araştırmaya katılan işletmelerin %32,50 si faizler arttırılarak tüketim harcamaları azaltılmalıdır önermesine yanıtını verirken, %26,67 si yanıtını vermiştir. İşletmelerin %15,00 i ise bu önermeye yanıtını vermiştir. yanıtını verenlerin oranı %12,50 olurken, Ne Ne de diyenlerin oranı%9,17 olmuştur.
35.00 3 25.00 32.50 Gümrük Birliği'nden çıkılmalıdır. 25.83 2 17.50 15.00 12.50 5.00 Ne Ne de 1.67 İlgisiz Araştırmaya katılan işletmelerin %32,50 si Gümrük Birliği nden çıkılmalıdır önermesine yanıtını verirken, %25,83 Ü yanıtını vermiştir. İşletmelerin %17,50 si ise bu önermeye yanıtını vermiştir. yanıtını verenlerin oranı %10,00 olurken, Ne Ne de diyenlerin oranı%12,50 olmuştur.
Tarife dışı engellemeler ile ithalat sınırlandırılmalıdır. 5 45.00 4 35.00 3 25.00 2 15.00 5.00 7.50 11.67 Ne Ne de 44.17 23.33 3.33 İlgisiz Araştırmaya katılan işletmelerin %44,17 si tarife dışı engellerle ithalat sınırlandırılmalıdır önermesine yanıtını verirken, %23,33 ü yanıtını vermiştir. İşletmelerin %11,67 si ise bu önermeye yanıtını vermiştir. yanıtını verenlerin oranı %7,50 olurken, Ne Ne de diyenlerin oranı%10,0 olmuştur.
8 7 6 5 4 3 2 Teknoloji yoğun mal üretiminde yerli üretim teşvik edilmelidir. 7.50 23.33 75.00 1.67 Ne Ne de İlgisiz Araştırmaya katılan işletmelerin %75,00 i teknoloji yoğun mal üretiminde yerli üretim desteklenmelidir önermesine yanıtını verirken, %23,33 ü yanıtını vermiştir. İşletmelerin %7,50 si ise bu önermeye yanıtını vermiştir. yanıtını verenlerin oranı %1,67 olurken, Ne Ne de diyenlerin oranı%10,00 olmuştur.
8 7 6 5 4 3 2 Yerli ara mal üretimi teşvik edilmelidir. 26.67 72.50 0.83 Ne Ne de Araştırmaya katılan işletmelerin %72,50 si yerli ara mal üretimi desteklenmelidir önermesine yanıtını verirken, %26,67 si yanıtını vermiştir. İlgisiz
EKONOMİK BEKLENTİLER
6 Enflasyon Beklentisi 55.83 5 4 3 2 33.33 7.50 3.33 Azalacak Önemli Bir Değişme Olmayacak Artacak Yanıt Vermeyenler Araştırmaya katılan işletmelerin %55,83 ü 2012 yılında enflasyonun artacağını ifade ederken, %33,33 ü önemli bir değişme olmayacağını beklediklerini ifade etmiştir. Araştırmaya katılan işletmelerin %7,50 si ise enflasyonda düşüş beklediğini ifade etmiştir.
6 5 Cari İşlemler Açığı Beklentisi 48.33 4 3 2 21.67 25.00 3.33 Azalacak Önemli Bir Değişme Olmayacak Artacak Yanıt Vermeyenler Araştırmaya katılan işletmelerin %48,33 ü 2012 yılında cari işlemler açığının artacağını ifade ederken, %25,00 i önemli bir değişme olmayacağını beklediklerini ifade etmiştir. Araştırmaya katılan işletmelerin %21,67 si ise cari işlemler açığında düşüş beklediğini ifade etmiştir.
Euro/TL Kuru 45.00 4 35.00 41.67 36.67 3 25.00 2 17.50 15.00 5.00 4.17 Azalacak Önemli Bir Değişme Olmayacak Artacak Yanıt Vermeyenler Araştırmaya katılan işletmelerin %36,67 si 2012 yılında Euro nun Türk Lirası karşısında değer kazanacağını ifade ederken, %41,67 si önemli bir değişme olmayacağını beklediklerini ifade etmiştir. Araştırmaya katılan işletmelerin %17,50 si ise Euro nun Türk Lirası karşısında değerinin düşeceğini beklediğini ifade etmiştir.
6 Dolar / TL Kuru 55.00 5 4 3 2 32.50 8.33 4.17 Azalacak Önemli Bir Değişme Olmayacak Artacak Yanıt Vermeyenler Araştırmaya katılan işletmelerin %55,00 i 2012 yılında Amerikan Doları nın Türk Lirası karşısında değer kazanacağını ifade ederken, %32,50 si önemli bir değişme olmayacağını beklediklerini ifade etmiştir. Araştırmaya katılan işletmelerin %8,33 ü ise ABD Doları nın Türk Lirası karşısında değerinin düşeceğini beklediğini ifade etmiştir.
Faiz Oranları 45.00 4 35.00 36.67 38.33 3 25.00 2 15.00 15.83 9.17 5.00 Azalacak Önemli Bir Değişme Olmayacak Artacak Yanıt Vermeyenler Araştırmaya katılan işletmelerin %38,83 ü 2012 yılında faiz oranlarının artmasını beklediğini ifade ederken, %36,67 si önemli bir değişme olmayacağını beklediklerini ifade etmiştir. Araştırmaya katılan işletmelerin %15,83 ü ise faiz oranlarında düşüş beklediğini ifade etmiştir.
4 35.00 3 25.00 35.83 İşsizlik 36.67 2 15.00 5.00 18.33 Azalacak Önemli Bir Değişme Olmayacak Artacak 9.17 Yanıt Vermeyenler Araştırmaya katılan işletmelerin %36,67 si 2012 yılında işsisizlik oranının artmasını beklediğini ifade ederken, %35,83 ü önemli bir değişme olmayacağını beklediklerini ifade etmiştir. Araştırmaya katılan işletmelerin %18,33 ü ise işsizlik oranında düşüş beklediğini ifade etmiştir.
SONUÇLAR
Sonuçlar 1 REEL SEKTÖR CARİ İŞLEMLER AÇIĞININ YÜKSEK OLMASININ KESİNLİKLE EKONOMİDE CİDDİ TEHLİKE YARATTIĞINI DÜŞÜNÜYOR! CARİ İŞLEMLER AÇIĞI KRİZİN HABERCİSİDİR DİYENLERİN ORANI%55,00 İŞLETMELERİN %65 İ TÜRKİYE İÇİN CARİ İŞLEMLER AÇIĞININ SÜRDÜRÜLEBİLİR OLDUĞUNU DÜŞÜNÜYOR HÜKÜMETİN CARİ İŞLEMLER AÇIĞINI KONTROL ETMEDEKİ BAŞARISI KONUSUNDA İŞ DÜNYASI GÖRÜŞ AYRILIĞINDA KATILIMCILARIN %72,50 Sİ CARİ İŞLEMLER AÇIĞINDAKİ ARTIŞIN TL NİN DEĞER KAYBINA YOL AÇTIĞINI DÜŞÜNÜYOR DAHİLDE İŞLEME REJİMİ İHRACATA KATKI SAĞLAMAKTADIR
Sonuçlar 2 DAHİLDE İŞLEME REJİMİ İTHALATI DA ARTTIRMAKTA, İHRACATIN İTHALAT BAĞIMLILIĞINI ARTTIRMAKTADIR İŞ DÜNYASI TEMKİNLİ! ARAŞTIRMAYA KATILAN İŞLETMELERİN YARISINDAN FAZLASI DÖVİZLE BORÇLANMAYA KARŞI TEMKİNLİ OLDUĞUNU İFADE ETTİ. ARAŞTIRMAYA KATILAN İŞLETMELERİN %71,67 Sİ TL NİN DEĞERLİ OLDUĞU GÖRÜŞÜNE KATILMIYOR BAŞBAKANLIĞIN, KAMU KURUMLARINDA YERLİ MALI KULLANILMASINI İSTEYEN GENELGESİNİ İŞ DÜNYASI OLUMLU KARŞILIYOR, GENELGE, CARİ İŞLEMLER AÇIĞININ DÜŞMESİNE KATKI SAĞLAYACAKTIR. ARAŞTIRMAYA KATILAN İŞLETMELERİN %51,66 SI FAİZ ORANLARININ ARTMASI CARİ İŞLEMLER AÇIĞININ DÜŞÜRÜLMESİ İÇİN ÖNEMLİ!
Sonuçlar 3 ANKETE KATILAN İŞLETMELERİN %88,33 Ü BANKALARIN SON İKİ YILDIR ÇOK FAZLA KAR ELDE ETTİĞİNİ İFADE ETTİ! ENERJİDE DIŞA BAĞIMLILIK VE PETROL FİYATLARI CARİ İŞLEMLERİN ARTIŞI AÇISINDAN ÇOK ÖNEMLİ ARAŞTIRMAYA KATILAN İŞLETMELERİN %72,50 Sİ İTHALATA YÖNELİK KISITLAMALAR YAPILMASI GEREKTİĞİNİ DÜŞÜNÜYOR ARAŞTIRMAYA KATILAN İŞLETMELER GÜMRÜK BİRLİĞİ NDEN MEMNUN! İŞ DÜNYASI YURTDIŞI REKABETE KARŞI İÇ PİYASADA KORUMA VE DESTEK BEKLİYOR! YERLİ TEKNOLOJİ VE YERLİ ARAMAL ÜRETİMİ TEŞVİK EDİLMELİ!
Sonuçlar 4 ENFLASYONİST BEKLEYİŞLER İŞ DÜNYASINDA ARTIYOR! CARİ İŞLEMLER AÇIĞI 2012 DE DE SORUN OLMAYA DEVAM EDECEK İŞ DÜNYASI DOLAR A EURO YA GÖRE DAHA FAZLA GÜVENİYOR ANKETE KATILAN İŞLETMELER İŞSİZLİK AÇISINDAN OLUMLU BEKLENTİDE OLDUKLARINI İFADE ETTİ
İletişim Ekonomistler Platformu info@ekonomistler.org.tr www.ekonomistler.org.tr 0212 351 80 86 Aksoy Araştırma Ltd. Şti. www.aksoyarastirma.com 0216 550 98 40