IBM KidSmart Erken Öğrenme Programı KidSmart ın özel eğitim ihtiyacı olan çocuklar üzerindeki etkisini gösteren 15 ülkeden vaka örnekler brozura_kidsmart_148x210_tur_1.indd 1 5.6.2009 14:32:09
ÖNSÖZ Larry Hirst, IBM EMEA Başkanı 02 www.kidsmartearlylearning.org brozura_kidsmart_148x210_tur_1.indd 2 5.6.2009 14:32:10
Günümüz küresel ekonomisinde, güçlü bilgi becerileri bir ülke veya bölge ekonomisinin başarılı mı başarısız mı olacağını belirleyen bir faktördür. Bu nedenle tüm dünyadaki hükümetler, iş çekmek ve tutmak ve uzun vadede rekabet gücünü koruyabilmek için yüksek eğitim başarısı seviyelerine ulaşmanın çok önemli olduğunun farkında. IBM, genel öğrenci başarısı çıtasını yükseltmeye yardımcı olmak ve bilgi teknolojilerine erişimi olanlar ile olmayanlar arasındaki dijital bölünmüşlüğü kapatmaya katkı sağlamak için KidSmart Early Learning programını geliştirdi. Program pek çok çocuğun, bilgi ekonomisinde öğrenme ve çalışma için de temel öneme sahip yeni yaratıcılık, iletişim ve işbirliği becerisi şekillerini çok küçük çocuklara öğretme potansiyeline sahip medya açısından zengin bir ortamda yaşadığı gerçeğini yansıtmaktadır. Bilgi Teknolojileri, çocukların farklı şekillerde öğrenmesine imkan tanırken, bu yayındaki vaka analizlerinden görüldüğü gibi özellikle dezavantajlı çocuklar için etkili olmaktadır. Bu örnekler, KidSmart ile öğrenmenin özel eğitim ihtiyaçları olan çocuklardaki farklı etkilerini, geliştirme için nasıl yeni fırsatlar açtığını ve potansiyellerini gerçeğe dönüştürmeye nasıl yardımcı olduğunu göstermektedir. 2008 sonu itibariyle IBM, Avrupa, Orta Doğu ve Afrika daki 30 ülkede dezavantajlı topluluklara 10,000 den fazla KidSmart ünitesi bağışlamış olacaktır; bu şekilde toplam yarım milyondan fazla çocuğa ulaşılacaktır. Ayrıca, eğitim bakanlıklarıyla yaptığımız işbirliğiyle ICT ile öğretme ve öğrenme konusunda 20,000 den fazla erken eğitim öğretmeni eğitim aldı ve KidSmart öğrenme ve öğretme yöntemlerinde yenilikçiliği teşvik etmede önemli bir rol oynadı. IBM bunu tek başına yapmıyor. Başarımız, eğitim bakanlıkları ve öncü mesleki kurumlar gibi erken yaşlar için eğitim kuruluşlarıyla yaptığımız işbirliğine bağlı. Onlar olmadan bu sonuçları elde edemezdik. Eğitim alanında heyecan verici bir dönemdeyiz ve yeni yöntemlerin hayatları nasıl değiştirdiğine ve hepimizin uzun vadeli ekonomik refahımıza nasıl katkıda bulunduğuna ilişin yeni yöntemleri okumaktan keyif alacağınızı umuyorum. Larry Hirst Başkan IBM Avrupa, Orta Doğu, Afrika Special Educational Needs 03 brozura_kidsmart_148x210_tur_1.indd 3 5.6.2009 14:32:13
ALMANYA: Käpt n Browser Integrationkita Berlin Birlikte bir oyun yazalım Berlin Salvadore-Allende-Straße deki Käpt n Browser Integrationkita anaokulunun 3-7 yaş arası 125 öğrencisi bulunuyor. Bu örencilerden 27 sinin Down Sendromu, işitme kaybı, geniş oranda fiziksel ve öğrenme zorluğu gibi özel eğitim gereksinimlerine ihtiyaçları vardır. Anaokulu birkaç yıldır öğrenme ve öğretme sürecinde ICT ile bütünleşmeye daha sıkı odaklanmayı geliştiriyor ve 2004 yılında KidSmart Erken Öğrenme Merkezi ni kullanmaya başlamaktan memnuniyet duyuyor. Bu, tüm çocuklar için özgürce erişilebilir özelliktedir ve eğitim alanında dördü özel gereksinimli olmak üzere farklı yaş grubundaki 15 çocuktan oluşan karma bir grupta halihazırda kullanılmaya devam ediyor. Öğretmenler, ICT yeterliliğine sahip olmak ve çocukların sosyal güvenlerini, bilgi ve becerilerini geliştiren yaratıcı yöntemlerde teknolojiyi kullanarak yeni fikirler oluşturmak amacıyla işbirliği içinde çalışıyor. Son projelerinden biri Hungry Caterpillar ın öyküsünü baz alan bir radyo oyunu yazmaktı. Herkes oyunu yazmak için emek verdi ve her bir öğrenci ya rol alarak ya da oyuna müzikle eşlik ederek oyunda yer aldı. Yazılan oyun, kaydedildi ve KidSmart bilgisayarına çocukların resimleri ve fotoğraflarıyla birlikte saklandı. Ailelerin oyunu evde birlikte oynayarak hoş vakit geçirebilmeleri için birkaç CD Rom hazırlandı. Engelli çocuklar için eğitim kadrosu, bu çocukların kişisel ihtiyaçlarını karşılama kapasitelerini artırman ve bu yönde artan olanaklar sunan KidSmart ünitesi keşfetti. Henrik, 7 yaşında, Down Sendromu hastası Genellikle herhangi bir harekette dikkati dağılıyor ve her zaman hareket halinde. Ancak, deneyimler KidSmart ünitesinde tekli öğrenme durumunda çalışırken en az 15 dakika olmak üzere sık sık dikkatini toplayabildiğini ve oyuna derin bir şekilde daldığını gösterdi. İletişim ve başarı hissi Justin, 4 yaşında, işitme kaybı yaşıyor. Özel bir bilgisayar programı ona işaret dilini öğretmeye yardımcı oluyor. KidSmart Erken Öğrenme Merkezi ile öğrenmek hoşuna gidiyor çünkü çok sayıda program görsel iletişime dayanıyor. Diğer çocuklarla iletişimi önemli ölçüde gelişme gösterdi çünkü bilgisayarda işaret dilini öğrenmek de çocukların hoşuna gidiyor! 04 www.kidsmartearlylearning.org brozura_kidsmart_148x210_tur_1.indd 4 5.6.2009 14:32:14
Marvin ve Noah, 6 yaşındalar, her ikisi de öğrenme zorluğu yaşıyor. Millie s Mouse Skills yazılımı ile çalışmaya gerçekten hevesliler çünkü bu çalışmalar başarılarını artırıyor ve bağımsızlık hislerini, kontrollerini ve kendilerine olan güvenlerini inşa ederek oyunları istedikleri sıklıkta tekrarlayabiliyorlar. KidSmart, her çocuğa ICT ye erişme imkanı sunar Hiçbir çocuk engelinden ötürü dışlanmaz! şeklinde konuştu anaokulu Baş Öğretmeni Lila Voss. Başkalarına öğretme Salvadore-Allende-Straße anaokulu öğretmenleri, diğer öğretmenlere ICT eğitimi verebilecek yetkinliğe ulaşacak derecede ICT becerilerini geliştirdi ve bu durum onların son derece beğenildiğini kanıtladı. Öğretmenler, şu anda Büyüdüğümde ne olmak istiyorum a dair bütüncül bir konu üzerinde çalışıyor. Bu konu, çocukların arkadaşları ve onların aileleri ile görüşmelerini ve yaptıkları görüşmeleri kaydetmelerini gerekli kılıyor.çocuklar aynı zamanda, görüştükleri ailelerin anaokulunda öğrenciyken geleceğe ilişkin hayalleri hakkında anlattıkları öyküler gibi sohbetleri de görüntülemek için fotoğraf çekiyor ve resim çiziyor. Tiyatro ve karakol gibi yerel alanlarla ilgili sınıf turları üstleniliyor. Öğretmenlerden biri, ses efektleri ve grafiklerle zenginleştirilmiş powerpoint sunumu içine bu çalışmanın sonuçlarını kaydediyor. Çocukların, tekrar tekrar oynamak ve edindikleri deneyimleri hatırlayarak, erken sunum becerilerini geliştirmelerine olanak tanıyarak aynı zamanda etrafındaki insanları anlama ve beğenme becerilerini geliştirerek ziyaretçilerine çalışmalarını açıklamak her zaman hoşuna gider. Special Educational Needs 05 brozura_kidsmart_148x210_tur_1.indd 5 5.6.2009 14:32:15
AVUSTURYA: Hammerfestweg Viyana Bakınız Bilgisayar kullanıyorum Viyanada daki Hammerfestweg anakolu 100 öğrenciye sahiptir ve bunların yaklaşık yirmibeşinin otizm ve duyma engeli gibi özel bakıma ihtiyaçları vardır. KidSmart ünitesinin okula getirilme düşüncesi ailelere ilk söylendiğinde oldukça destekleyici yaklaşım sergilediler ve bu istekleri çocukların üniteyi kullandığı beş yıllık süre boyunca artış gösterdi. Vesayet altındaki çocukların motor becerilerinin yoksunluğu veya altını ıslatma gibi çok sayıda önemli zorlukları olduğu için özel öğretmenler her bir çocuğun bireysel gereksinim ve isteklerini karşılamak amacıyla KidSmart ünitesini kullanıyor. Öğretmen, bilgisayar kullanımında bağımsızlık derecesini artırarak öğrenenlerin kişisel becerilerinin gelişimine yardımcı oluyor. Özel ses yazılımının, Audiolog kullanan duyma engelli çocukların bir kısmı için yaptıkları işlerde başarılı olmalarını desteklemek adına sonucu mükemmeldi. Audiolog, ağız hareketlerini göstererek harfleri ve kelimeleri okur bu nedenle çocuklar dudak okumaya başlar. Bu, çocukların oyun içinde öğrenmelerini sağlamanın yanı sıra telaffuzlarının gelişmesine de yardımcı olur. İki adet KidSmart ünitesi kurulmadan önce biri toplantı odasında diğeri ise açık alanda olmak üzere- çocukların neredeyse üçte ikisi kesinlikle bilgisayar kullanamıyordu. Şimdiyse otistik çocuklar da dahil çoğu bilgisayar kullanırken rahat hissediyor, diyor Hammerfestweg da Anaokulu öğretmeni Eva Potz. Yeteneklerinden duyulan gurur Otistik çocukların kendi yaşamları içinde şekillendirilmeye, samimiyete ve sürekliliğe ihtiyaçlar vardır ve KidSmart Erken Öğrenme Merkezi nin onların bu ihtiyaçlarına cevap vermesi ilgi çekicidir. Evinde bilgisayarı olan beş yasındaki bir erkek çocuğu bu yeni üniteden etkilendi ve özellikle Millie s Maths House (Millie nin Matematik Evi) yazılımından hoşlandı. KidSmart bilgisayarını kullanmaya her zaman istekli ve bilgisayarı kendi kendine kullanabildiği için oldukça gururlu. Öğretmeni, bilgisayarda geçirdiği vakitte kullanmanın yanı sıra başka alanlarda da gösterdiği çabasından ötürü onu ödüllendirir. Otistik olan bir diğer çocuk daha önce hiç bilgisayar kullanmamış ve 06 www.kidsmartearlylearning.org brozura_kidsmart_148x210_tur_1.indd 6 5.6.2009 14:32:30
bilgisayar kullanmaya başlamak için cesaretlendirilmeden önce iki ayını ekranda başkalarını izlemeye harcamıştı. O tarihten itibaren kendine olan güveni arttı ve şimdi düzenli olarak kendi kendine bilgisayar kullanıyor. Bilgisayar ekranının yüksekliği ve kasasının ebatı çocukların birbirlerinin yanında oturmasına olanak tanıyor. Bu durum, başkalarını izleyerek bilgisayar kullanmaya hazır olduklarına karar veren otistik çocuklar için özellikle yararlıdır. Tüm çocuklar, kendileri fareyi kullanmadan önce öteki öğrenenleri izlemekten hoşlanır. Çocukların kendi yetenek düzeylerine uygun hale getirilmiş programları kullanmalarını sağlayan bu yazılımın rahatlığı, bu tür karmaşık bir yapı içinde KidSmart ünitesini mükemmel kılıyor. Anaokulu kadrosu, bu çocukların ünite kullanımını geliştirmeleri ve teknolojiyi kullanarak gösterdikleri başarıyı aileleriyle paylaşmalarını umuyor. Special Educational Needs 07 brozura_kidsmart_148x210_tur_1.indd 7 5.6.2009 14:32:33
ÇEK CUMHURIYETI: Mezholezy anaokulu Çok fazla eğlencenin yanında ciddi kazanımlar KidSmart Erken Öğrenim Merkezi, Çek Cumhuriyeti nin batısında bulunan bir kasaba olan Mezholezy deki imkanları kısıtlı çocuklar için bir çekim merkezi olmuştur. Yerel anaokulundaki çocukların yarısından fazlası sosyal alanda sıkıntı yaşayan ailelerden gelmektedir. Bu çocuklar hergün anaokuluna gelmeye teşvik edilmekte ve KidSmart ın çekiciliğine karşı koymamaktadırlar. Çocuklara, sosyal geçmişleri nedeniyle dezavantaj yaşamadan ilkokul eğitimine başlamalarına yardımcı olacak önemli beceriler verilmektedir. Etkileşimli programlar sayesinde tüm çocuklar sosyal entegrasyon konusunda öğrenim almakta ve eşit fırsatlara sahip olmaktadır. IBM in 2004 yılında Mezholezy anaokulunda kurduğu KidSmart birimi, yalnızca imkanları kısıtlı ailelerden gelen çocukların hergün okula gelmesini sağlamakla kalmamış aynı zamanda oyunlar aracılığıyla öğrenme ve genel bilgi ile becerilerin geliştirilmesi konusunda da büyük başarı sağlamıştır. Farklı insanlar, farklı alışkanlıklar Genel olarak bu çocukların eğitim ve genel bilgi seviyeleri, ilkokula başladıklarında çok düşüktür. Personel, çocukların şarkı söyleme, dans ve oyunculuk konusundaki doğal yeteneklerini ortaya çıkaran ve yaratıcılıklarını destekleyen etkinliklere odaklanmaktadır. Bu yaklaşımın, sosyal olarak dışlanmış topluluklardan gelen çocukların entegrasyonu üzerinde olumlu bir etkisi olmuştur. Çocuklara temel bilgisayar eğitimi veren KidSmart ın öğrenimi çocuklar için daha çekici ve eğlenceli hale getirdiği konusunda şüphe yoktur. Mezholezy anaokulunun Baş Öğretmeni Bozena Burdova ya göre çocuklar sosyal becerilerini geliştirerek diğer çocuklarla daha iyi iletişim kurmaya ve birlikte çalışmaya başladılar. Bilgisayarın çocuklar üzerindeki en belirgin etkilerinden biri çocukların daha sakin olmasını ve daha fazla odaklanmalarını sağlamış olmasıdır. Ayrıca çocuklar, öğretmenlerinden birebir aldıkları kişisel ve grup eğitimlerinden de yararlanmaktadır. 08 www.kidsmartearlylearning.org brozura_kidsmart_148x210_tur_1.indd 8 5.6.2009 14:32:58
Dünya üzerindeki farklı ülkeleri, gelenekleri, toplumları ve ortamları kapsayan ve çocukların farklı kültürel ve etik temellerden gelen insanlar arasındaki farklılıkları ve benzerlikleri anlamalarını sağlayan KidSmart kapsamında sınıfta tartışmalar da yapılmaktadır. Sosyal olarak kısıtlı çevrelerden gelen çocuklar, resmi eğitimlerine daha etkin ve eşit bir başlangıç yapmalarına yardımcı olacak birçok beceri kazanmaktadır. Special Educational Needs 09 brozura_kidsmart_148x210_tur_1.indd 9 5.6.2009 14:33:01
DANIMARKA: Herning belediyesi Danimarka da yenilikçi öğrenme projesinin mükemmel sonuçları IBM, Danimarka Herning belediyesine bağlı okul ve kurumlarda yenilikçi bir halk projesinin parças olarak 45 adet KidSmart ünitesi bağışladı. Sonuçlar, çocukların özel eğitim gereksinimleri ile gelişmiş bütünleşmelerinde, sosyal ve iletişim becelerinde önemli ölçüde ilerleme olduğunu gösterdi. Bu proje, öğrenme zorlukları yaşayan ya da fiziksel engelli çocukların yanı sıra ve başka ülkelerden gelen çocukların okul içinde erken öğrenme ve sosyalleşme süreçleri üzerinde durdu. Herning belediyesi ile kapsamlı işbirliği 45 adet KidSmart Erken Öğrenme Merkezi belediye etrafındaki anaokullarına ve kurumlara dağıtılmış şimdi ise çocukların öğrenme ve günlük yaşamlarına tam anlamıyla bütünleşik hale getirilmiştir. Haziran ayı sonunda IBM den iki temsilci KidSmart Erken Öğrenme Merkezleri nin pratik yaşamda nasıl kullanıldığını görmek ve bu bütünleştirmenin şimdiye kadar ki sonuçlarını ve edinilen tecrübeleri dinlemek amacıyla Herning i ziyaret etti. Temsilcilere, proje kapsamında yer alan ve KidSmart Merkezleri nin çocukların günlük yaşamlarıyla nasıl örtüştüğünü kanıtlayan üç anaokulu sınıfında sonuçlar gösterildi. Öğretmenler, öğretme sürecinde KidSmart bilgisayarları ile bütünleşme deneyimlerini açıkladı. Mükemmel sonuçlar Sonuçlar şaşırtıcı derecede olumluydu. Herning belediyesi, belediyenin Bilgi İşlem destek grubunun yardımıyla iyi çalışan bir sistem kurabildi. Bu, katılımcıların KidSmart Öğrenme Merkezleri ni mümkün olan en büyük ölçüde kullanabildiği anlamına geliyor. Aynı zamanda öğretmenler öğretme sürecinde bilgisayarla etkin olarak bütünleşebilmek amacıyla eğitim alıyor. Çocukların sosyal ve iletşim becerileri gelişiyor. Bilgisayarlar, çocukların eğitimin oldukça iyi destekliyor ve sınıfta öğrendiklerini oyun oynarken kullanmalarını sağlıyor. Sistemin çok sayıda olumlu etkisinden birkaçı şu şekilde sıralanır: Çocuklar etnik kökenlerini dikkate almaksızın birlikte oyun oynuyor. 10 www.kidsmartearlylearning.org brozura_kidsmart_148x210_tur_1.indd 10 5.6.2009 14:33:17
Bilgisayarın karşısına oturduklarında erkekler ve kızlar arasında hiçbir ayırım kalmıyor. Herkes ortak hareket ediyor ve aynı özenle çalışıyor. Çocuklar öğretmen yardımı almadan bilgisayarı sırayla kullanmayı öğreniyor. Normal sınıftaki çocuklar, özel eğitim sınıflarındaki çocukları anlamayı öğreniyor. KidSmart bilgisayarlarının ilk yılının ardından, çocuklar kendi kendilerine nasıl İnternet e erişeceklerini ve ilginç multimedya sunumları hazırlayacaklarını öğrendiler. Special Educational Needs 11 brozura_kidsmart_148x210_tur_1.indd 11 5.6.2009 14:33:18
FRANSA: Jean Moulin okulu Vannes Proje oyunun ötesine geçiyor Fransa nın batısında yer alan Vannes taki Jean Moulin Okulu nun öğrencileri, bir sergide gururla sergiledikleri etkileşimli bir oyun oluşturmak için iki adet KidSmart bilgisayarı kullandı. Projenin başarısı, daha önce hiç bilgisayar kullanmayan ve okuyamayan özel eğitim gerektiren çocukların bazılarında daha dikkat çekiciydi. Okulun bütünleşik sınıfındaki özel eğitim gerektiren çocuklar; bilgisayar becerilerini ilerleterek, dillerini geliştirerek ve aynı zamanda içinde bulundukları dünyaya dair daha çok şey öğrenerek oyun tabanlı CD-ROM geliştirmek amacıyla ekip olarak çalıştılar. Projeleri; yerel okul öğrencilerini bölgesel çevre, özellikle bataklık alanları, hakkında daha fazla şey keşfetmeye ve bu yolda öğrencilerin dil becerilerini geliştirmeye teşvik eden büyük bir programın parçasıydı. Sınıf, altı-12 yaş arasında özel eğitim gerektiren on iki çocuktan oluşuyordu. Hepsinin farklı öğrenme zorlukları vardı ancak proje başladığında tüm çocuklar yeteneklerine göre karma gruplar içine kondu. Eğitim kadrosunun yardımıyla etkileşimli bir oyun hazırlamaya karar vererek, çoktan seçmeli yanıtlarla 12 bilmeceden oluşan bir liste hazırlayıp oyuna metin, resim ve fotoğraf yerleştirmeye başladılar. Okul, vesayet altındaki çocukların ileri teknolojiyi anlamalarını sağlamak amacıyla okula bir dijital kamera ve tarayıcı getirdi. Akabinde, sınıftaki daha yetenekli çocuklar sayfa bağlantıları üzerine çalıştı öyle ki oyun oynayanlar düğmeyi tıklayarak ve bilmeceleri çözmeye yardımcı olacak ipuçları bularak sayfadan sayfaya atlayabildi. Tüm çocuklar tam anlamıyla ilgiliydi, diyor Céline Albrespy, bütünleştirme sınıfı öğretmeni. Bazıları ayarlar ve metin yerleştirme üzerine çalışırken, bazıları da seslerini kaydetti böylece okuma bilmeyen diğer çocuklar ipuçlarını takip ederek oyun oynayabildi. Daha yetenekli çocuklar ise diğerlerine yardım etti ve giderek daha çok bağımsızlaşıp eğitim kadrosunun yardımına daha az ihtiyaç duydu. Gerçekleşmesini Sağlama Çocukların hepsi renkleri, yazı biçimlerini ve büyük harflerle küçük harfler 12 www.kidsmartearlylearning.org brozura_kidsmart_148x210_tur_1.indd 12 5.6.2009 14:33:23
arasındaki farkı öğrendi, ve fareyi istekleri doğrultusunda yönlendirmede başarıl oldu. Posterler ve çoklu kurallar bütünü, çocukların belli kuralları nasıl uygulayacaklarını gösteren, metnin altını çizmek ya da boyamak gibi ipuçları ile hangi öğeyi tıklayacaklarını hatırlamalarına yardımcı oluyor. KidSmart ünitelerinin çalışmabilimi kasası ve yan panelleri ile çocukların ünitelerin etrafında çalışırken akıllarının karışmasını önledi. Eğitim kadrosu, KidSmart bilgisayarları olmadan bu projeyi hayata geçirmenin imkansız oldacağına inanıyor. Daha önce, bilgisayar odasındaki bir makineye bağlı olarak çalışıyorlardı böylece çalışmalarında yükleme ve aktarma yapmak ve bir odadan diğerine gitmek zorunda kalıyorlardı. Kendi ağ tabanlı bilgisayarları ile çocuklar bir yerde ihtiyaç duydukları herşeye sahip oluyor ve çalıştıkları yerde kalıyordu. Special Educational Needs 13 brozura_kidsmart_148x210_tur_1.indd 13 5.6.2009 14:33:24
GÜNEY AFRIKA: Carel du Toit Merkezi Cape Town Cape Town da teknoloji işitme engelli çocuklarla konuşuyor İşitme engelli bir çocuk uzman yardımı olmaksızın söylenen kelimeyi anlamakta güçlük çeker ve çevresindekilerle etkin olarak iletişim kurmadan duygusal ve kişisel gelişim gösteremezler. Bu nedenle eğitmenler işitme yetisini kaybeden bir çocuğun erken dönemde yardım almasının toplumla bütünleşmesini kolaylaştıracağına inanırlar. Bu yüzden Profesör Carel du Toit Cape Town un Tygerberg Hastenesi nde çok küçük yaşlardaki çocukların doğal yollarla konuşma ve dil öğrenmeleri için temel sağlayacak bir merkez kurdu. Merkezin amacı her çocuğun normal okullarda yerlerini almalarını sağlamaktır ve 2004 yılından beri üç KidSmart ünitesi personelin bu iddialı hedefini gerçekleştirmelerine yardım etmektedir. Yazılım programları daha çok dil gelişimine odaklanan diğer dersleri tamamlayıcı özelliktedir çünkü çocuklar bilgisayar başında geçirdikleri zamanı eğlence olarak görmekteler, bu seanslar popüler ve başarılıdır. Çocuklar yazılımı kolay anlaşılır bulmakta ve son derece önemli sosyal ve kavramsal becerilerini çeşitli programlar sayesinde kendi yöntemleriyle çalışarak geliştirmekteler. Eğitim personeli birimleri her çocuğun gelişimini ayrı ayrı ölçmelerine olanak veren değerli bir araç olarak görmektedirler. KidSmart ta bulunan bazı etkinliklerde işitme engelli çocuklar için zorlayıcı olan dil becerilerine gerek duyulmasına karşın merkezdeki personel birimlerin öğrencilerini normal eğitim sistemine hazırlanmalarını sağladığını düşünmekteler. Bilginin paylaşılan dünyası Carel du Toit merkezi işitme engelli çocuklara destek sağlamasının yanı sıra özel bakıma ihtiyaçları olan çocuklar için Toplumsal Yardım projesini yürütmektedir. Bu projede personel Khayelitsha civarında yaşayan bir grup çocuğu seçer ve onları sınıflarına katılmaları için davet eder. Bu çocuklar kitaplardan, elektrik ve bilgisayar dahil birçok kazanımları olan şanslı çocukların sahip olduğu diğer temel ihtiyaçlardan yoksundurlar. KidSmart birimleri bu genç öğrenciler için teknolojiye açılan bir penceredir dedi Merkezde öğretmen olan Inge Karitzinger. 14 www.kidsmartearlylearning.org brozura_kidsmart_148x210_tur_1.indd 14 5.6.2009 14:33:30
Bilinmeyenden duydukları korkuyu ortadan kaldırdı ve bilgi dünyasına erişmelerini sağladı. Sınıf yapısının önemli bir özelliğide çocukların beraber çalışacakları eşlerini veya gruplarını seçebildikleri, programlarla çalışırken birbirlerini destekledikleri ve çıkmaza girdiklerinde yardım önerebildikleri arkadaşlık sistemidir. Bu nedenle birimler çocukların sadece bilgisayar kullanabilir ve dünya hakkında daha bilgili olmalarını sağlamamakta, ayrıca sosyal olarak gelişmelerine yardım etmektedir. Gençler birbirlerine yardım önererek, rehberlik ederek ve birbirlerini cesaretlendirerek ilişkiler ve arkadaşlıklar kurabilmekteler. Special Educational Needs 15 brozura_kidsmart_148x210_tur_1.indd 15 5.6.2009 14:33:32
GÜNEY AFRIKA: Vista Nova okulu Cape Town Öğrenme engelinin üstesinden gelmek Cape Town, Rondebosch da bulunan Vista Nova Okulu uzmanların eğitime erken yaşta başlanmasının çok önemli olduğuna inanmasından dolayı üç yaşından itibaren beyin felçli ve diğer öğrenme güçlüğü çeken çocukları kabul etmektedir. Burada öğrenme ve fiziksel ihtiyaçları nedeniyle normal okullara devam edemeyen Western Cape topluluğundaki diğer çocuklarla biraraya gelmekteler. Okul aynı zamanda yoksul ve dezavantajlı evlerde yaşayan çocuklara yardım eder. Vesayet altındaki bu çocuklar Vista Nova da 400 öğrencinin yaklaşık %18 ini oluşturur. Her çocuk potansiyelinin en üst düzeye çıkmasını sağlayan uygun eğitim ve terapi hizmetiyle öğrenme engellerinin üstesinden gelmesi için desteklenir. Personel her çocuğa kişisel olarak odaklanır, onlara kavramsal, sosyal ve duygusal gelişimlerinin yanısıra dil, anlama becerileri, hassas ve kaba motor koordinasyonunu geliştirme konusunda yardım ederler. 2004 yılında IBM Güney Afrika nın Vista Nova ya bağışladığı beş KidSmart ın etkisi kısa zamanda görüldü. Çocukların sosyal becerilerini birçok yolla geliştirmelerini sağlarken sınıfa yeni bir hava getirdiler. Öğretmenler birimin odaklandıkları temel alanlarda mükemmel bir araç olduğunu hızlı bir şekilde keşfettiler. Örneğin, çocuklarla sembolik gösterimler, dil/ numara farkındalığı üzerinde çalışıldı ve ardından okur yazarlık ve matematik becerileri gelişmeye başladı. Yazılım programları ve etkinlikler derslerle iyi bir şekilde bütünleştirildi ve sınıfta öğretilen müfredat programının bir parçası olmaları için seçildi. Bu nedenle birimler çocukların paylaşım yöntemini daha iyi anlamalarını sağlarken ilave bir öğretim kaynağı haline geldiler. Bilgisayar başında geçirilen sürede küçük çocuklar nesneleri daha iyi anlatma ve betimlemeye başladılar. Personel öğrenim sürecini kontrol ederken, çocuklar bilgisayarı akranlarıyla kullanmaları konusunda teşvik edilmekteler. Öğretmenler bundan yola çıkarak çocukları birimlerde çiftler halinde oturtan arkadaş sistemini getirdiler. Bazen öğrenciler kendi arkadaşlarını seçebilmekteler ancak diğer zamanlarda daha ileri çocuklar daha az becerilere sahip olanlarla eşleştirilerek mükemmel sonuçlar elde edilmektedir. 16 www.kidsmartearlylearning.org brozura_kidsmart_148x210_tur_1.indd 16 5.6.2009 14:33:34
Dünyayı anlamlandırmak Birimler çocukların öğrenme engellerinin üstesinden gelmesine birçok yönden yardım etmekteler. Personel genellikle öğrencilerin yaratıcılıklarıyla ve oynadıkları rolle hayal güçlerinin geliştiğini gözlemlerken kaba ve hassas motor kontrolleri klavyeyi kullanarak gelişmektedir. Önemli bir biçimde birimler öğrencilerin çevrelerindeki hayatı anlamlandırmalarını sağlayan matematik ve düşünme konusunda temel yaratmalarına yardım etmektedir. KidSmart sayesinde birimler yaratıcı ve mantıksal düşünmeyi teşvik ederken öğrenciler iletişim için gerekli basit dil ve düşünme yöntemlerini geliştirmekteler. Okul öğretmeni Peta Johnson Bazı öğrenciler eğlenceli olarak gördükleri programlar sayesinde özgüvenlerini kazandılar ve ödevlerini yardımımız olmadan tamamlayabilmekteler dedi. Diğerleri sık sık gruplarda çalışarak duygusal ve sosyal olarak yarar sağlamaktalar. Çocuklar birimde beraber otururken sıralarını nasıl bekleyeceklerini, bilgisayar kullanarak diğer çocuklara nasıl yardım edeceklerini ve diğerlerinin yardımını nasıl kabul edeceklerini öğrendiler. Bu sosyal beceriler tüm çocuklar için değerlidir ancak bilhassa özel eğitime gerek duyan bu çocuklar için paha biçilmezdir. Special Educational Needs 17 brozura_kidsmart_148x210_tur_1.indd 17 5.6.2009 14:33:36
İNGILTERE: St Philip ilkokulu Manchester İki özel öğrenci kendine güvenen çocuklar haline geldiler Kuzey İngiltere nin en büyük şehirlerinden biri olan Manchester ın Hulme beldesinde bulunan St Philip ilkokulunda yaklaşık 30 tam zamanlı hemşire çalışmaktadır. Anaokulunda bulunan tüm çocuklar KidSmart yazılımını kullanmaktan zevk almaktadırlar ancak bu birimin özellikle otistik spektrumdaki Down Sendromlu bir kız öğrenci ve Aspergerli bir erkek öğrenci üzerinde büyük bir etkisi olmuştur. Çalışanlar öörencilerin sayma ve genel bilgisayar yeteneklerini geliştirmelerine yardım etmek amacıyla şekil ve renklerle ilgili iki özel gereksinimlerini karşılamak için KidSmart ı öğretme kararı almışlardır. KidSmart yazılımı öğrencilerin belirlenmiş zamanlarında neler yapacaklarını anlamaları ve aynı zamanda Aspergerli çocuğu günün rutin akışına alışıp yeniden kendine güvenini sağlamaya yardım eden resimsel bir zaman çizelgesi oluşturmak için kullanılmıştır. Öğrenciler renk, şekil ve sayı konusunda bilgi ve anlama yeteneklerini geliştirirken bilgisayarda öğrenme danışmanıyla olduğu kadar bağımsız olarak da zaman geçirirler böylelikle kendilerine olan güvenleri artar. Çocuklar programları özellikle de müzik içeren programları kullanmayı seviyorlar daha önceleri yalnızca dokunmatik ekran kullanılmaktaydı fareyi kullanma becerileri giderek gelişiyor. Kaliteli hoparlörler ayrıca bir bonus KidSmart birminin tasarımı ve işlevselliği özel eğitime ihtiyaç duyan çocuklar için uygundur. Örneğin birim etraflarında olup bitenler yüzünden dikkatlerinin kolaylıkla dağılmasını önleyecek şekilde sabit sıralar ve çocuklara uygun renkli mobilyalarla tasarlanmıştır. Bu St Philips de bulunan ve diğer çocukların varlığını bazen dikkat dağıtıcı ve rahatsız edici bulan otistik çocuklar için çok önemlidir. Birimdeki çocukların bu türlü bir başarı elde etmesinin diğer bir nedeni ise hoparlör kalitesidir. Bu durumdaki her iki çocuk kulaklıklarla sorun yaşamaktadır. Down Sendromlu çocuğun duyma bozukluğu vardır bu nedenle işitme cihazı takması gerekir ve Aspergerli erkek çocuğu kulaklık takmak istememekteydi. Hoparlörün ses kalitesi çalışanların bu sorunlarının ortadan kalkmasını sağlamıştır. 18 www.kidsmartearlylearning.org brozura_kidsmart_148x210_tur_1.indd 18 5.6.2009 14:33:42
St Philips de çalışan Sandra Silvera Bu çocuklar giderek daha bağımsız oldular dedi ve şunu ekledi. KidSmart bilgisayarı kullanımının basit matematik gibi belirli alanlarda kendilerinden daha emin olmalarına yardım ettiğini gördük. İlk deneyimin başarısının verdiği destekle anaokulu başka yazılımlar araştırmaktadır ve KidSmart birimi baz alınarak yeni bir ses bilinçlilik projesi hazırlanmaktadır. İyi bir ilerleme kaydettiler böylelikle okula devam edebildiler. Şimdi ikisi de kendine güvenmekte ve standart bilgisayarı kullanabilmektedir. Special Educational Needs 19 brozura_kidsmart_148x210_tur_1.indd 19 5.6.2009 14:33:45
İRLANDA: Holy Spirit ilkokulu Kilkenny Sınıfa yeni gelenlerle büyük tanışma İrlanda nın Kilkenny şehrinde bulunan Holy Spirit İlkokulu ndaki öğretmenler otizmli çocukların eğitiminde uzmanlaşıyor ve bu küçük öğrenciler için bilgisayar-tabanlı etkinliklerin sayısını artırıyor. Okuldaki çoğu öğrenci otistik spektrum, bazıları da konuşma bozukluğu, işitme kaybı gibi sorunlar yaşıyor. 2005 yılında, okul algılama sorunu yaşayan iki öğrenciye sahipti ve üç adet KidSmart Erken Öğrenme Merkezi bağışlanmasından oldukça memnundu böylece her bir öğrenci kendi ünitesini hergün sınırsız erişimle kullanabiliyordu. Üniteler teslim edildiğinde, büyük heyecan yaşandı ve özel eğitim öğretmenleri bilgisayarlar ve yazılımlara dair bilgi edinmeleri için çocuklarla vakit geçirdi. Otistik çocuklar için günlük işleyiş etkileyiciydi öyle ki vesayet altındaki bu çocuklar, günün belli vakitlerinde ne yapacaklarını ve onlardan beklenen şekilde nasıl davranacaklarını bilir hale geldiler. Eğitim kadrosu için, bu nedenle çocukların bilgisayar kullanırken davranışlarını anlamak amacıyla program hazırlamak oldukça önemliydi. Üniteler, sınıftaki diğer öğrencilerin dikkatini dağıtmamak için ekranların arkasına yerleştirilmişti. Çocuklar, bilgisayar alanı fikrini hızla benimsedi ve bu alanda olmak onların davranışını belirleyecekti. Çocuklar, sosyal becerilerinin gelişmesine ve davranış biçimleri hakkında daha fazla şey öğrenmelerine yardımcı olan ikişerli gruplar şeklinde ve birey olarak çalışıyor. Bilgisayar karşısında iken, eğitim kadrosunun ders programına uygun olarak hazırladıkları güdümlü seansları takip ediyorlar. Renkli, küçük çevre KidSmart, başkalarıyla etkileşime girmeyi gerektirmeyen ve endişe uyandırmayan etkileşimlerle daha çok motive olmuş otistik gençler için özel avantajlar sunuyor. Bu gençler, alıştıkları şekillenmiş çevreyle uyumlu, bilgisayarda kolayca işaretlenen renkli ve küçük çevreyi seviyor. Programlar, sınıfta neyin öğretildiğine ve vesayet altındaki çocukların ek çalışma ve fazla uygulama yapabilmeleri için bilgisayar kullanımına yönelik olarak hazırlanıyor. Öğretmenler KidSmart ı, başta konuşmayan çocuklar için, özellikle matematikteki büyük ve küçük 20 www.kidsmartearlylearning.org brozura_kidsmart_148x210_tur_1.indd 20 5.6.2009 14:33:50
kavramlar ya da dildeki bir edat gibi belli bir konu üzerinde odaklanmayı başarmanın yolunu göstermekte faydalı buluyor. Buradaki herkes KidSmart ın faydalarını görüyor, diyor okul Müdürü Karen Lowther. Özel eğitim gerektiren çocuklar görsel ve eğlendirici bir yolla öğreniyor ve ayrıcalıklı otistik çocuklar güvenli bir ortamda teknoloji becerilerini geliştiriyor. İletişim ve oyun becerilerinin yanı sıra öz saygıları artıyor. Aileler, karma eğitmenler olarak bilinen, çocuklarının KidSmart kullanımını görmeleri için sınıfa davet ediliyor ve özel web sitesinden daha çok şey keşfedebiliyor. Öğretmenlerin profesyonel becerileri, özel yazılım ve çocuk-merkezli bir okul oluşturmak yönünde geliştiriliyor. Aynı zamanda web sitesinden en iyi çalışma fikirlerini seçiyor ve özel eğitim öğretmenleri olarak tüm etkinliklerini kattıkları Öğrenme Enstitüsü nü, çevirimiçi işbirliği platformu, kullanarak bu fikirleri geliştiriyor. Special Educational Needs 21 brozura_kidsmart_148x210_tur_1.indd 21 5.6.2009 14:33:52