TORAKOLOMBER VERTEBRA KIRIKLARI Prof.Dr.Nafiz BİLSEL VERTEBRA KIRIKLARI 1
Vertebral Kolon 33 omur 23 intervertebral disk 31 çift periferik sinir
VERTEBRA KIRIKLARI 3
OMURGANIN EĞRİLİKLERİ Servikal bölgede lordoz Torakal bölgede kifoz Lomber bölgede lordoz Sakral bölgede kifoz VERTEBRA KIRIKLARI 4
Vertebral Kolon lig. longitudinale ant. lig. logitudinale post (stabilitede önemlidir) lig. supraspinale
Omurilik genellikle L-1 vertebra hizasında sonlanır.daha aşağıda sinir kökleri vardır. VERTEBRA KIRIKLARI 6
Vertebral kanalınçapı T-6 düzeyinde en dar olup ortalama 16 mm kadardır.t-12 den sonra ise genişler VERTEBRA KIRIKLARI 7
VERTEBRA KIRIKLARI 8
VERTEBRA KIRIKLARI 9
İnsan omurgasını etkileyen kuvvetler Kompresyon Bending ( Fleksiyon) Torsiyon Gerilme Makaslama VERTEBRA KIRIKLARI 10
Vertebra Kırıkları Vertebra kırığı insidansı 230/1.000.000 dur. Vertebra kırığı olanların %10 - %15 inde parapleji ve quadripleji olmaktadır. Vertebra kırıklarının %96 sı torakolomber vertebralarda oluşur.
Torakolomber vertebra kırıkları en sık torakal bölge lomber bölge bileşkesinde oluşur. VERTEBRA KIRIKLARI 12
Omurga Kırıklarının Sınıflandırılması Sınıflandırmada stabilite anahtar kavramdır.
VERTEBRA KIRIKLARI 14
Minor vertebra kırıkları İzole procesus art.kırıkları %0.7 Processus transversus kırık. %13.6 Processus spinosus kırıkları %1.7 Pars interarticularis kırık. %1 VERTEBRA KIRIKLARI 15
Major vertebra kırıkları Kompresyon kırıkları %47 Burst kırıkları %14 Kırıklı çıkıklar %17 VERTEBRA KIRIKLARI 16
3 Kolon SINIFLAMASI Vertebra yaralanmalarının değerlendirilmesinde Francis Denis 1984 de 3 kolon sınıflamasını tanımladı. Bu ayrıca instebiliteyi de belirler
VERTEBRA KIRIKLARI 18
3 Kolon SINIFLAMASI Ön kolon Vertebra cismi ve annulus fibrozis in 2/3 ön kısmı, anterior longitudinal bağdan oluşur Orta kolon Vertebra cismi ve annulus fibrozis in 1/3 arkı kısmı, posterior longitudinal bağdan oluşur Arkakolon Nöral arkı oluşturan kemikler (pedikül, lamina, faset eklem, tranvers ve spinus çıkıntı) ve bağlardan oluşur (ligametul flavum, inter ve supra spinoz bağlar
3 Kolon SINIFLAMASI Stabilite için anahtar kolon orta kolondur. Genelde orta kolon sağlamsa, kırık stabil olarak değerlendirilir. Kırık sonrası dönemde angular deformitelerin (kifoz, skolyoz vs.) gelişme riski varsa mekanik instabiliteden bahsedilir.
Denis sınıflamasına göre, üç kolondan ikisinin yaralanması veya 4 ya da daha fazla elemanın tahrip olması spinal instabiliteye neden olur. VERTEBRA KIRIKLARI 21
KOMPRESYON KIRIKLARI Fleksiyon zorlaması sonucu ön kolonun kompresyon altında kalması ile oluşur.stabil kırıklardır. VERTEBRA KIRIKLARI 22
VERTEBRA KIRIKLARI 23
VERTEBRA KIRIKLARI 24
Kırıklı Çıkıklar Üç kolonun birdenyetersizliği sözkonusudur. Çok insitabil kırıklardır. VERTEBRA KIRIKLARI 25
VERTEBRA KIRIKLARI 26
VERTEBRA KIRIKLARI 27
Burst Kırıkları Aksiyel kuvvetler ile bir miktar fleksiyon kuvvetinin yol açtığı ön ve orta kolonda yaralanma oluşturan kırıklardır. En fazla L1 seviyesinde olur. Burst kırıkları için karakteristik olan merkezde ve arkada bulunan geniş parçalardır. Vertebra yüksekliğiazalmıştır.
VERTEBRA KIRIKLARI 35 VERTEBRA KIRIKLARI 29
VERTEBRA KIRIKLARI 30
VERTEBRA KIRIKLARI 31
VERTEBRA KIRIKLARI 32
VERTEBRA KIRIKLARI 33
Omurga kırığı şüphesi olan hastanın nakli esnasında omurganın hareket etmemesi, özellikle fleksiyona gelmemesine dikkat edilmelidir. VERTEBRA KIRIKLARI 34
Klinik Belirti ve Bulgular Sırt ve belde hareketle artan ağrılar Deformite (kifoz, kolyoz vb.) kontrol edilmelidir Kasspazmı ve spinöz çıkıntılara basmakla ağrı vardır MS yaralanmalarında inkomplet veya komplet nörolojik bulgular olabilir
Norolojik muayene His muayenesi Motor fonk.muayenesi Refleksler İdrar birikmesi Solunum muayenesi VERTEBRA KIRIKLARI 36
OMURİLİK YARALANMALARINDA NÖROLOJİK VE FONKSİYONEL SINIFLANDIRMA STANDARTLARI ASIA SINIFLAMASI VERTEBRA KIRIKLARI 37
Radyolojik Değerlendirme Yöntemleri -Direkt grafi -Konvansiyonel tomografi -Myelografi -Angiografi -CT -MRI VERTEBRA KIRIKLARI 38
Spinal şok MS in travma sonrası şokudur.hareket ve his yokluğu,idrar dışkı birikmesi karında gerginlik ve sıkıntı oluşur.genellikle 24 saat sonra düzelir. VERTEBRA KIRIKLARI 39
Genelde 4 tip nörolojik durum görülür Nörolojik defisit bulunmayan yaralanmalar Spinal şok (24 saatte düzelen geçici MS yaralanmaları). Sensoryal ve motor kaybı bulunan hastalarda yüzeyel reflekslerin dönmesi ancak motor fonksiyonu bulunmaması MS nin tam kesisinin ispatıdır İnkomplet nörolojik defisit; Bası, ödem, kanama veya gerilme sonucu bazı bölgelerde oluşan duyu kaybı ve gevşek motor felçlerdir. Bunlarda iyileşme oranı yüksektir. Komplet nörolojik defisit:. Tam MS tahribatı vardır. Alt taraftaanestezivegevşek motor felç görülür. Derin tendon refleksleri yoktur ve gaita idrar inkontinansı vardır
KONSERVATİF TEDAVİ Stabil kırık Nörolojik ve fonksiyonel değerlendirme VERTEBRA KIRIKLARI 41
Konservatif Tedavi (Fleksiyon kırıkları) Kifoz deformitesi oluşturmayacak kırıklarda uygulanabilir. Tedavide alçı korse veya TLSO kullanılır.
VERTEBRA KIRIKLARI 43 VERTEBRA KIRIKLARI 43
Konservatif Tedavi Endikasyonlari -Nörolojik defisit olmaması -Kırığın stabil olması (Stabil burst kırığı) Kanal iç parçanın büyük olmaması
Konservatif Tedavi Birhaftalık yatak istirahatinden sonra hiprekstansiyonda alçı yapılır.alçı yaklaşıkikiay sonra hiperekstansiyon korsesi ile değiştirilir.korse kullanım süresi de iki aydır.
Cerrahi Tedavi Cerrahi yöntem ve tespit materyelinin seçimi için kırığın tipi, mekanizması, seviyesi ve nöral yaralanmanın ciddiyeti değerlendirilerek yapılmalıdır. Cerrahi yaklaşım ile sagittal kontur daha iyi onarılır. Nöral yapılarıniyileşmesine daha uygun ortam temin eder ve rehabilitasyona daha erken başlanması sağlanır. Ön planda arka elemanlarda yaralanma varsa posterior yaklaşımda bulunulmalıdır. İnstable burst kırıkları veya kanal içine yer değişimlerinin gözlendiği tam olmayan paraplejilerde anterior dekompresyon uzun takiplerde daha iyi sonuçlar vermektedir.
CERRAHİ TEDAVİNİN Kırığı repoze etmek GAYESİ İnsitabil kırığı stabil hale getirmek Nöral yapılar üzerine olan basıları ortadan kaldırmak Füzyon yapmak VERTEBRA KIRIKLARI 47
GİRİŞ YOLLARI ANTERİOR POSTERİOR KOMBİNE GİRİŞLER VERTEBRA KIRIKLARI 48
LAMİNEKTOMİ VERTEBRA KIRIKLARI 49
VERTEBRA KIRIKLARI 50
Cerrahi tedavi yöntemleri Ant.Dekomp. + Füzyon (İnstrümansız) Ant.Dekomp.+Füzyon+Post.Füzy on (İnst) Ant.Dekomp.+Füzyon (instrümanlı) Posteror Füzyon (İnsturmanlı) VERTEBRA KIRIKLARI 51
VERTEBRA KIRIKLARI 52
VERTEBRA KIRIKLARI 53
VERTEBRA KIRIKLARI 54
VERTEBRA KIRIKLARI 55
VERTEBRA KIRIKLARI 56
VERTEBRA KIRIKLARI 57
VERTEBRA KIRIKLARI 58
VERTEBRA KIRIKLARI 59
VERTEBRA KIRIKLARI 60
VERTEBRA KIRIKLARI 61
VERTEBRA KIRIKLARI 62
VERTEBRA KIRIKLARI 63
VERTEBRA KIRIKLARI 64
VERTEBRA KIRIKLARI 65
VERTEBRA KIRIKLARI 66
VERTEBRA KIRIKLARI 67
VERTEBRA KIRIKLARI 75 VERTEBRA KIRIKLARI 68
VERTEBRA KIRIKLARI 69
VERTEBRA KIRIKLARI 70
VERTEBRA KIRIKLARI 71
VERTEBRA KIRIKLARI 72