2050 ye Doğru Nüfusbilim ve Yönetim (TÜSİAD ve UNFPA Ortak Raporunun Değerlendirilmesi) Prof. Dr. Zafer Öztek 27 Kasım 2012
Fütürist Prof. David Passig 2050 adlı eserinde Türkiye nin 2050 yılında Dünyadaki dört süper güçten birisi olacağını öngörüyor.
Raporla İlgili Bazı Saptamalar - 1 Yaşlanmakta olan genç bir nüfusa sahibiz. 2040 lı yıllardan başlayarak yaşlı toplum olacağız. 2050 yılında nüfus artışı duracak.
Raporla İlgili Bazı Saptamalar - 2 Çalışan nüfus 2050 yılında da yeterli olacak Kaçınılmaz olarak yaşlı nüfus hem sayı hem de yüzde olarak artacak Bağımlı nüfus yüzdesi aynı kalacak, fakat niteliği değişecek (0-14 yaş azalırken, 65+ yaş grubu artacak)
Raporla İlgili Bazı Saptamalar - 3 Doğum sayısını arttırmaya çabalamak boşunadır, az çocuk sahibi olmak norm haline gelmiştir. Önemli olan kalabalık değil, nitelikli nüfustur. Kronik hastalık sorunları artmakla birlikte, ana ve çocuk sağlığı gündemde olmayı sürdürecek.
Raporla İlgili Bazı Saptamalar - 4 Endişe edilecek bir durum yoktur, ama, gelecek için hazırlıklı olmak gerekir.
Başlıca öneriler - 1 Yaşlılara ve kronik hastalıklara yönelik politikalar geliştirilmelidir. Kronik hasta yönetimi modeli uygulanmalıdır (Hastanın kendi bakımını üstlenmesi)
Başlıca öneriler - 2 Çalışan nüfusun eğitimine önem verilmelidir. Sağlık çalışanlarının nicelik ve nitelik planlaması yapılmalıdır.
Başlıca öneriler - 3 Parasal kaynak ve harcama planlaması yapılmalıdır. Kadının statüsünü iyileştirici planlamalar yapılmalı, toplumsal cinsiyet ayrımcılığı ile mücadele edilmelidir.
Ek ve vurgulanması gerekli öneriler - 1 Şu konularda sürekli veri toplanmalı ya da periyodik araştırmalar yapılmalıdır: 1. Hastalık yükü 2. Sağlık hizmetlerini kullanım 3. Sağlık harcamaları
Ek ve vurgulanması gerekli öneriler - 2 Halkın sağlık eğitimine önem verilmelidir Sağlık okur-yazarlığı araştırması yapılmalıdır. Halk eğitimi eylem planı hazırlanmalıdır Liselerde Sağlık Bilgisi dersi zorunlu olmalıdır.
Ek ve vurgulanması gerekli öneriler - 3 Yaşlıları üretime katacak politikalar geliştirilmelidir. Sağlıklı kentler projesi canlandırılmalıdır.
Ek ve vurgulanması gerekli öneriler - 4 Sağlık örgütlenmesini ve hizmetlerini değerlendiren ayrı bir rapor hazırlanmalıdır.
Bu raporda geçen bazı kavramlar hakkındaki görüşlerimi de sunmak isterim
Tıbbi hizmetler / Sağlık hizmetleri
Günlük yaşamda sağlık hizmetleri denildiğinde tıbbi hizmetler anlaşılıyor. Tıbbi hizmetler genel olarak hastane ve kliniklerde verilen tedavi hizmetleridir. Oysa, sağlık hizmeti kavramı tıbbi hizmetleri de kapsayan daha geniş bir kavramdır.
Sonucu kişilerin ve toplumun sağlığını etkileyebilecek her uygulama ve faktör sağlık hizmetlerinin konusudur. Fakirlik İşsizlik Eğitimsizlik Yanlış inanışlar Konut Toplu yaşam yerleri Çalışma ortamı Sanayi atıkları Çöplükler Kanalizasyon Nükleer santraller Termik santraller Aşırı doğurganlık Akraba evlilikleri Hızlı ve çarpık kentleşme Hava kirliliği Afetler Göçer işçiler Tarım Beslenme alışkanlıkları Gıda üreten ve satan yerler Okul kantinleri Trafik Şiddet
Sağlığın aktörleri / Sektörler Eğitim Bak. Tarım Bak. Sağlık Bak. İç İşleri Bak. Maliye Bak. Ulaştırma Bak. Belediye İlaç Sanayi Çevre Bak. Kişi ve Toplum Sağlığı İletişim Basın Sanayi Bak. Turizm Bak. Çalışma Bak. Üniversiteler Meslek Kuruluşları Sivil Toplum Kuruluşları Sosyal Güvenlik Kurumu
Adalet mülkün (devletin) temelidir Peki, ya sağlık, eğitim, güvenlik?
Sağlık mülkün (devletin) temelidir
Devlet, vatandaş için vardır. (Herşey vatandaş için) (Vatandaş dostu devlet) SOSYAL DEVLET
Devlet vatandaş için varsa, onun sağlığını korumak, sağlığı bozulursa iyileştirmek, sakat kalırsa rehabilite etmek devletin asıl görevlerindendir.
Çünkü devletin en önemli hazinesi vatandaş, vatandaşın en önemli hazinesi sağlığıdır.
Günümüzde tıbbi kuruluşlar birer işletmedir ve maliyeciler / ekonomistler tarafından yönetilmektedir.
Kalkınma Sağlık - Çevre
Sosyal kalkınma, ekonomik kalkınmadan daha önemlidir.
Sosyal kalkınmanın 3 temel göstergesi: Eğitim düzeyi Sağlık düzeyi Kadının statüsü
Gelir Dağılımı ve Bebek Ölüm Hızı (2001)
Sürdürülebilir kalkınma kavramı, çevreyi ya da toplumun sağlığını biraz bozmakla bir şey olmaz demek değildir.
Toplumun sağlığını ve çevreyi doğrudan ya da dolaylı olarak kötü etkileyecek hiçbir yatırıma izin verilmemelidir.
Örneğin, tütün endüstrisi olmamalıdır.
Üretim için çevreden vaz geçilmemelidir. Ergene, Yeşilırmak neden kirlendi? Barajlar için doğa yok edilmeli midir? Bir köpük tabak uğruna ozon tabakası delinir mi? Benim ülkem kirlenmesin diyerek, nükleer atıklar başka ülkelere boşaltılır mı?
Nüfus ve kadının statüsü
Nüfus fazlalığı ulusal değil, küresel bir sorundur.
Şimdiye kadar yeryüzünde 80-107 milyar insan doğmuş. Bunların 7 milyarı hayatta. (!!!) (???)
Şu soruları, siyasetçi, sanayici, tüccar, asker ya da milliyetçi olarak değil, yalnızca insan olarak yanıtlayınız
Nikâhta keramet var mıdır?
Her yeni doğan rızkıyla mı doğar?
Dumansız baca, kahırsız koca olmaz atasözü ile kadın özgürlüğü sağlanabilir mi?
Erken kalkan yol alır, er evlenen döl alır atasözüne katılıyor musunuz?
Kadınların çok çocuk sahibi olmaları onların toplumsal statülerini nasıl etkiler?
Dünya, bu kadar nüfusu kaldırabilir mi?
Boşluğu siz doldurun Dünya nüfusu şimdikinden az olsaydı,....
Boşluğu siz doldurun Türkiye nin nüfusu şimdikinin az olsaydı,...
Hemen bütün sosyal sorunların arkasındaki faktörlerden biri de fazla nüfus ve aşırı doğurganlıkdır. Fakirlik İşsizlik Eğitimsizlik Göç ve Gecekondu Çevre kirliliği Doğal kaynakların tükenmesi
Nüfus planlaması siyasi bir kavramdır. Aile planlaması ise bir sağlık hizmetidir. Ancak, her iki yaklaşımda da doğum kontrolu yöntemleri kullanılır.
Karşı görüşler olsa bile, sağlıkçılara düşen görev aile planlamasına devam etmektir. Çünkü, aile planlaması bir tür koruyucu sağlık hizmetidir ; Haktır ; Sosyal devlet aile planlaması hizmetini sürdürmeli ve desteklemelidir.
TEŞEKKÜR EDERİM