İÇİNDEKİLER BİRİNCİ BÖLÜM SİGORTA HUKUKUNA GİRİŞ I. SİGORTA KAVRAMI 1 II. SİGORTANIN İŞLEVLERİ 4 III. TARİHÎ GELİŞİMİ 6 IV. SİGORTA HUKUKU VE BÖLÜMLERİ 12 1. Sosyal Sigorta Hukuku 14 2. Özel Sigorta Hukuku 15 a) Kara vc Deniz Sigortalan 17 b) Can, Mal ve Sorumluluk Sigortalan 18 c) Sabit Primli Sigorta ve Değişir Primli Sigortalar 23 d) Zarar Sigortaları ve Meblağ Sigortalan 23 V. SİGORTA KURULUŞLARI 25 1. Sigorta Şirketleri 25 a) Kuruluş Şartları 25 b) Sigorta Şirketlerinin Teşkilâtlanması 27 c) Sigorta Şirketlerinin İşleyiş Şekilleri 29 d) Sigorta Şirketlerinin Denetimi 30 aa) Kuruluş Aşamasındaki Denetimler 32 bb) Faaliyet Aşamasındaki Denetimler 33 cc) Sona Erme Aşamasındaki Denetimler 38 2. Sigorta Aracıları 39 a) Sigorta Acenteleri 40 aa) Nitelikleri 41 bb) Türleri 45 cc) Yetkileri 46 dd) Acentelik İlişkisinin Sona Ermesi 49 b) Broker 53 3. Sigorta Aktüer ve Eksperleri 55 v
İKİNCİ BÖLÜM SİGORTA SÖZLEŞMESİ I. TANIMI VE ŞEKLİ 57 57 1. Tanımı 2. Hukukî Niteliği 58 3. Sigorta Sözleşmesinin Şekli 59 4. Sigorta Sözleşmesinin Düzenlenmesinde Uyulması Gereken 61 Esaslar 5. Sigorta Poliçesi ve İşlevi 62 II. TARAFLARI 64 1. Sigortacı 65 2. Sigorta Ettiren 65 III. SÖZLEŞMENİN UNSURLARI 66 1. Sigorta Menfaati 66 2. Riziko 67 3. Sigorta Bedeli 68 4. Prim 69 IV. SİGORTA HUKUKUNDA SÖZLEŞME SERBESTİSİ71 1. Sözleşme Serbestisine İlişkin Sınırlamalar 71 2. Sigorta Yaptırma Zorunluluğu (Zorunlu Sigortalar) 74 V. TARAFLARIN HAK VE BORÇLARI 77 1. Sigortacının Borçları 78 a) Rizikoyu Taşıma Yükümlülüğü 78 b) Aydınlatma Yükümlülüğü 81 c) Sigorta Poliçesi Verme Yükümlülüğü 86 d) Giderleri Ödeme Borcu 87 e) Tazminat Ödeme Borcu 87 aa) Hasar Miktarının Tespiti 88 bb) Sigorta Tazminatının Tespiti 91 cc) Sigorta Tazminatının Ödenmesi 95 2. Sigorta Ettirenin Borçlan 103 a) Prim Ödeme Borcu 104 vi
aa) Ödeme Şekli ve Zamanı 105 bb) Prim Borcunun Ödenmemesi 109 b) Beyan Yükümlülüğü 112 aa) Sözleşme Yapılırken 112 bb) Sigorta Sözleşmesi Süresince 118 cc) Rizikonun Gerçekleşmesinden Sonra 120 e) Bilgi Verme ve Araştırma Yapılmasınaİzin Verme Yükümlülüğü 122 d) Koruma Önlemleri Alma Yükümlülüğü 123 e) Değişiklik Yapma Yasağı 125 VI. REASÜRANS 125 VII. SİGORTA SÖZLEŞMESİNİN SONA ERMESİ 127 VIII. ZAMANAŞIMI 130 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM ZARAR SİGORTALARI I. GENEL OLARAK 135 II. ZARAR SİGORTASI TÜRLERİ 136 1. Mal Sigortaları 136 2. Sorumluluk Sigortalan 138 DÖRDÜNCÜ BÖLÜM MAL SİGORTALARI I. GENEL OLARAK 141 II. MAL SİGORTALARININ İLKELERİ 142 1. Menfaat İlkesi 142 a) Genel Olarak 142 b) Başkası Lehine Sigorta 144 aa) Başkası Hesabına Sigorta 145 bb) Başkası Adına Sigorta 146 cc) Kimin Olacaksa Onun Hesabına Sigorta 147 c) Alacaklının Menfaatine Sigorta 148 aa) Mal Üzerindeki Sınırlı Aynî Hak Sahiplerinin Sigorta Yaptırması 148 vıi
bb) Mal Sahibinin Yaptırdığı SigortadanSınırlı Aynı Hak 1 5 1 Sahiplerinin Yararlanması cc) Haciz Yaptıranların Sigortadan Yararlanması 152 d) Menfaat Sahibinin Değişmesinin Sigortaya Etkisi 153 1 5 5 2. Tazminat İlkesi 1 5 5 a) Genel Esaslar 1 5 7 b) Hükümleri 1 5 7 aa) Eksik Sigorta 1 5 9 bb) Aşkın Sigorta 1 6 1 cc) Takseli Sigorta dd) Birden Çok Sigorta 161 aaa) Tanımı ve Unsurları 162 bbb) Türleri 162 aaaa) Müşterek Sigorta 162 bbbb) Çifte Sigorta 164 cccc) Kısmî Sigorta 167 3. Halefiyet İlkesi 168 a) Esasları 170 b) Şartları 173 aa) Sigortacı ile Zarar Gören Arasında Bir Sigorta İlişkisinin Mevcut Olması 173 bb) Zarar Görenin Dava Hakkının Bulunması 174 cc) Sigorta Tazminatının Ödenmiş Olması 177 c) Halefiyet Hakkının Sınırları 178 BEŞİNCİ BÖLÜM MAL SİGORTASI TÜRLERİ I. GENEL OLARAK 183 II. YANGIN SİGORTASI 184 1. Yangın Kavramı ve Türleri 184 2. Riziko 185 3. Sigortanın Konusu 190 4. Prim 191 5. Poliçe 191 a) Abonman Poliçeleri 192 b) Mütemevviç Sigorta Poliçeleri 193 c) Ayarlama Klozlu Poliçeler 193 d) İlk Ateş Sigorta Poliçeleri 194 e) Yeni Değer Klozlu Poliçeler 194 viii
6. Ek Teminatlar 194 a) Deprem 195 b) Su Baskını 196 c) Fırtına 196 d) Grev, Lokavt, Halk Hareketleri, Kötü Niyetli Hareketler... 196 e) Yer Kayması 197 i) Uçak ve Araç Çarpması 197 g) Duman 198 h) Kar Ağırlığı 198 II. TAŞIMA SİGORTALARI 198 1. Türleri 199 2. Riziko 201 3. Poliçe 203 4. Rücu Davaları 204 III. TARIM SİGORTALARI 206 IV. HIRSIZLIK SİGORTASI 207 1. Türleri 208 2. Riziko 210 3. Teminat Dışında Kalan Hâller 212 V. KASKO SİGORTASI 213 1. Riziko 214 2. Teminat Dışında Kalan Hâller 217 3. Teminat Konusunda Uyuşmazlık Çıkaran Hususlar 219 4. Kasko İndirimleri 224 VI. MAKİNE KIRILMASI VE MONTAJ SİGORTASI..229 1. Makine Kırılması Sigortası 229 2. Montaj Sigortaları 231 VII. İNŞAAT SİGORTASI 232 1. Konusu ve Kapsamı 233 2. Teminat Dışında Kalan Hâller 234 VIII. CAM KIRILMASI SİGORTASI 235 ix
IX. ALACAK SİGORTALARI 236 1. Kredi Sigortaları 237 a) İhracat Kredi Sigortası 237 aa) Kapsam ve Sınırları 238 bb) Teminat Dışında Kalan Hâller 239 cc) Sigorta Tazminatının Ödenme Esasları 240 b) Yurtiçi Kredi Sigortası 241 2. Borç Ödeme Sigortası 242 3. Kredi Hayat Sigortası 247 4. Mevduat Sigortası 252 a) Kavram 252 b) Sigorta Teminatının Kapsamı 255 c) Teminat Altına Alınan Rizikolar 255 ALTINCI BÖLÜM SORUMLULUK SİGORTALARI I. KAVRAM 257 II. GENEL HÜKÜMLER 258 1. Sözleşmenin Konusu ve Kapsamı 258 2. Bildirim Yükümlülüğü 260 3. Sigortacının Yardımları 261 4. Kasten Neden Olma 262 5. Zarar Görenle İlişkiler 263 a) Doğrudan Dava Hakkı 263 b) Sigortacının Bilgi İsteme Hakkı 264 c) Takas Yasağı 265 d) Zarar Görene İfa Yükümlülüğü 266 6. Halefiyet 267 7. Zamanaşımı 269 III. TÜRLERİ 270 1. Motorlu Kara Taşıtları Sorumluluk Sigortaları 270 2. Hukukî Sorumluluk Sigortaları 271 IV. ZORUNLU TRAFİK SİGORTASI 272 1. Sigorta Teminatı 273
2. Sigortacının Sorumlu Olduğu Hâller 276 a) İşletenin Sorumluluk Taşıdığı Kazalardan Kaynaklanan Zararlar 276 b) Sürücü Dışındaki Kişilerin Uğradığı Zararlar 278 c) Araçtaki Yolcuların Uğradığı Zararlar 281 3. Teminat Dışında Kalan Hâller 283 4. Sigorta Tazminatının Ödenmesi 285 5. Aracın Devrinin Sigortaya Etkisi 289 6. Sigortacının Rücu Hakkı 290 7. Zamanaşımı 295 V. İHTİYARİ TRAFİK SİGORTASI 296 VI. KARAYOLU TAŞIMACILIK ZORUNLU MALÎ SORUMLULUK SİGORTASI 299 1. Sigorta Teminatı 300 2. Sigorta Tazminatının Ödenmesi 302 VII. HEKİM MESLEKİ SORUMLULUK SİGORTASI.304 1. Sigortanın Konusu 305 2. Sigorta Yaptırması Gereken Kişiler 306 3. Sigorta Teminatı 308 4. Sözleşme ile Kapsam İçine Alınabilecek Rizikolar 309 5. Teminat Dışı Kalan Hâller 310 6. Koruma Süresi 311 a) Sözleşme Süresi İçindeki Olayları Kapsayan Poliçeler (Claims Made) 311 b) Sözleşme Tarihinden Öncesini Kapsayan Poliçeler (Loss Occurence) 312 c) Karma Poliçeler 312 7. Rizikonun Gerçekleşmesi 313 a) Bildirim Yükümlülüğü 313 b) Sigortacının Hukukî Yardımı 314 c) Sigortalının Talimatlara Uyması 315 d) Tazminatın Ödenmesi 316 xi
I. KAVRAM YEDİNCİ BÖLÜM CAN SİGORTALARI II. CAN SİGORTASI TÜRLERİ 318 III. HAYAT SİGORTASI 319 1. Tanım 3 2 1 2. Taraflar 3 2 2 2. Sigorta Teminatı 324 3. Sigorta Değeri 328 4. Sigorta Lehtarı 329 a) Lehtar Kavramı 329 b) Lehtarın Atanması ve Değiştirilmesi 330 e) Lehtarın Yorum Yoluyla Belirlenmesi 331 d) Birden Fazla Lehtar Arasındaki İlişki 331 e) Lehtarın Sigorta Ettirenin Yerine Geçmesi 332 5. Beyanlar 333 a) Yanlış Yaş Beyanı 333 b) Sözleşme Yapılırken Beyan Yükümlülüğünün İhlali 334 e) Sözleşme Süresindeki Beyan Yükümlülüğünün İhlali 336 6. Sigortadan Cayma ve Ayrılma 338 a) Sözleşmeden Cayma 338 b) Sigortadan Ayrılma 338 7. Teminat Dışında Kalan Hâller 339 8. Ödünç Verme 340 9. Prim Ödemesinden Muaf Sigorta 340 10. Sigortacının İflası 340 IV. GRUP SİGORTASI 340 1. Kavram 340 2. Grup Sigortası Şeklinde Yapılabilecek Sigortalar 341 3. Belirlilik Koşulu 341 4. Gruptan Ayrılma 342 V. KAZA SİGORTASI 342 1. Kavram 342 2. Sigorta Teminatı 344 xii 3 1 7
3. Teminat Dışında Kalan Hâller 348 4. Kaza Sigortasına Uygulanacak Hükümler 349 V. HASTALIK VE SAĞLIK SİGORTASI 350 1. Kavram 350 2. Hastalık Sigortası 351 a) Sigorta Teminatı 351 b) Lehtar Tayini 352 c) Sigorta Değeri 353 d) Bekleme Süresi 353 e) Bilgi İsteme Hakkı 353 3. Sağlık Sigortası 354 a) Sigorta Teminatı 354 b) Lehtar Tayini 355 c) Bekleme Süresi 355 d) Teminat Dışında Kalan Hâller 356 e) Beyan Yükümü 357 BİBLİYOGRAFYA 361 xiii