Endüstri Mühendisliği Bölümü Üniversite-Sanayi/İş Dünyası İşbirliği Projeleri
Giriş BİLKENT ÜNİVERSİTESİ ENDÜSTRİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ Bilkent Üniversitesi Endüstri Mühendisliği Bölümü ülkemizde uluslararası tanınılırlığı en yüksek bölümlerden biridir. 22 tam zamanlı öğretim üyesi ve 50 araştırma görevlisi bulunan bölümümüzde lisans, yüksek lisans ve doktora dereceleri verilmektedir. Tüm programlarda toplam 800 öğrencimiz bulunmaktadır. Bilkent Üniversitesi Endüstri Mühendisliği Bölümü ülkemizde üniversite sanayi işbirliğine en çok önem veren ve bu konuda somut adımlar atan bir bölümdür. Öğrencilerini çağdaş bilimsel yöntemleri ve ileri teknolojileri en iyi şekilde öğreterek yetiştiren bölümümüz, aynı zamanda öğrencilerinin mezun olmadan önce eğitimleri sırasında gerçek iş hayatı deneyimlerini kazanmalarına büyük özen göstermektedir. Bu kapsamda son sınıf öğrencilerimizle birlikte ülkemizin çok sayıda seçkin kuruluşlarına toplam 250 proje gerçekleştirilmiştir. Bir çoğu uygulamaya alınmış bu projeler firmalara büyük maddi katkılar sağlamış ve birçok çözülmesi gerçekten zor problemlerin çözülmelerini sağlamış bulunmaktadır. ÜNİVERSİTE-SANAYİ İŞBİRLİĞİ UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ USİM Bilkent Üniversitesi Endüstri Müjendisliği Bölümü proje süreçlerini daha iyi yönetmek ve etkin bir işbirliği süreci yaratmak amacıyla 4 Şubat 2010 tarihinde Üniversite-Sanayi İşbirliği Uygulama ve Araştırma Merkezi ni kurmuştur. USİM olarak adlandırılan bu merkez Endüstri Mühendisliği alanında Türkiye de bir ilk olarak çalışmalarını yapmaktadır. USIM in vizyonu, şirketler, kurumlar ve kuruluşlar ile gerçekleştirdiği işbirliği çalışmalarıyla Türkiye de bir model olmak ve proaktif çözüm yolları ile ülkemizin eğitim, bilim ve ekonomi alanlarındaki ilerlemesine fayda sağlayan öncü bir kuruluş olmaktır.
Misyonları ise aşağıda belirtildiği gibidir. Öğrencilerin mezuniyet öncesi gerçek hayata hazırlanmalarını sağlayacak uygulamalı bir eğitim ortamı oluşturmak. Şirketlerin, kurumların ve kuruluşların karşılaştıkları benzer problemlerin tartışıldığı, paylaşıldığı ve çözüm yollarının araştırıldığı ortak çözüm platformları oluşturmak. Ar-Ge ve teknolojinin gelişimine katkı sağlamak amacıyla öğretim üyeleri ve araştırmacıların bilimsel birikimlerini kullanabilecekleri üniversite-sanayi işbirliği ortamları nı oluşturmak. USİM, alanında proje deneyimine de sahip güçlü akademik kadrosu, birçok sektörden değerli ve konusunda uzman iş adamlarından oluşan danışma kurulu ve sistematik çalışma yapısı ile alanında inovasyon yaratmak amacındadır. İş dünyası ile bilim dünyası arasındaki işbirliği köprüsünü güçlendirir. Proje Takımları PROJE SÜRECİ Projeler, Endüstri Mühendisliği Bölümü son sınıf öğrencilerinden oluşturulan 5 6 kişilik proje takımları ile gerçekleştirilmektedir. Bu takımlar değişik konularda yetkinliklere sahip, birbirini tamamlayan öğrencilerden oluşmaktadır. Öğrencilerimiz yıl içerisinde projeleri başarıyla tamamlayabilmeleri için bölümümüz tarafından düzenlenen çeşitli çalıştaylara katılmaktadır. Bu çalıştaylar Etkin Problem Çözümü İnsan İlişkileri ve Takım Çalışması, Proje Yönetimi ve Sunum Teknikleri gibi konuları içermektedir. Yapılan çalıştayların proje sürecinde öğrencilerimize yol göstermesi hedeflenmektedir. Akademik ve Endüstriyel Danışmanlar Her proje için üniversitemiz bünyesinden, proje konusuyla ilgili çalışmalarda bulunan, bir veya gerektiğinde birden fazla öğretim üyesi, akademik danışman olarak atanmaktadır. Akademik danışmanlar projelerin AR-GE sistematiğine uygun ve bilimsel yöntemler kullanılarak ilerlemesini sağlamaktadırlar. Projelerin başarılı olabilmeleri ve hayata geçirilebilmeleri için firmanın yapılan çalışmaları sahiplenmesi ve belli ölçüde yönlendirmesi gerekmektedir. Bu nedenle, firma tarafından konusunda uzman ve ilgili bir yönetici veya mühendis endüstriyel danışman olarak projeye atanmaktadır.
Alan Komitesi Her proje için, projenin akademik ve endüstriyel danışmanlarına ek olarak ilgi alanlarına göre üniversitemiz hocalarından ve ilgili şirket yetkililerinden oluşan bir alan komitesi oluşturulmaktadır. Ayrıca, projeler dersin koordinatörleri olan Prof. Dr. İhsan Sabuncuoğlu, Prof. Dr. Selim Aktürk ve Doç. Dr. Bahar Yetiş tarafından titizlikle izlenmekte, USİM Koordinatörü Yeşim Erdoğan tarafından tüm süreç takip edilmektedir. Proje Süreci Her akademik yılın başında Eylül ayı içerisinde firmalardan detaylı olarak tanımlı gelen projeler öğrenci takımlarına sunulmaktadır. Öğrenciler tercihlerini belirlemeden önce, firmaya proje ile ilgili bilgi almak üzere ziyaret düzenleyebilmektedirler. Üniversitede dersin koordinatörleri tarafından gerçekleştirilen mülakatlar ve değerlendirme toplantıları sonrasında, projeler Eylül ayı sonlarında, ihale usulüyle projeyi en iyi geçekleştirebilecek öğrenci takımlarına atanmaktadır. Bu aşamada gerektiğinde firma yetkililerin fikirlerine de başvurulabilmektedir. Takımlara projeleri atandıktan sonra öğrenciler USİM organizasyonuyla akademik danışmanlarıyla birlikte firma yetkilileriyle tanışmak ve projeleri başlatabilmek için üzere firma ziyaretleri yapmaktadırlar. Proje Süresi: Proje çalışmaları Eylül 2011 ve Mayıs 2012 tarihleri arasını kapsamaktadır. Öğrenciler çalışmalarına Ekim ayında başlayıp Nisan ayı sonunda geliştirdikleri ürün veya hizmetleri firmalara teslim etmektedirler. Proje Planı ve 1. Alan Komitesi Toplantısı: Ekim ve Kasım aylarında, öğrenciler firmaya yapılacak yoğun ziyaretler sonucunda takım olarak bir proje planı hazırlamaktadır. Projeninin amacı, kapsamı, son ürün, iş gücü dağılımı ve ayrıntılı aksiyon planı hazırlanarak Kasım ayı ortasında Bilkent Üniversitesi USİM de düzenlenen ilk alan komitesi toplantısında komitenin onayına sunulmaktadır.
Bu toplantıya projenin akademik ve endüstriyel danışmanları ve ilgili şirket yetkilileri katılmaktadır. Proje takımı yıl boyu sürecek çalışmalarına bu toplantıda alınan kararlar doğrultusunda devam etmektedirler. Proje Değerlendirmesi ve 2. Alan Komitesi Toplantısı: Mart ayı içerisinde bölümümüz bünyesinde ikinci bir alan komitesi toplantısı gerçekleştirilmektedir. Bu aşamada, takımlar ilk alan komitesi toplantısında kararlaştırılmış olan proje üzerindeki çalışmalarını bitirmiş, önerilen modeller test edilmiş ve Mart sonunda projenin pilot uygulamasına başlayabilecek durumdadırlar. Bu toplantıda proje takımları hedefledikleri uygulama planını akademik ve endüstriyel danışmanlarına aktarmakta ve öğrencilere gerekli geri bildirim sağlanmaktadır. Bu toplantı sonucunda projelerin uygulama sürecine başlayabileceği kararı verilmektedir. Bunun yanında aralıklı olarak gerek üniversitemizde, gerek firmalarda, ara sonuçların değerlendirilip proje takımlarının yönlendirildiği çeşitli değerlendirme toplantıları ve sunuşlar düzenlenebilmektedir. Proje Teslimi ve Sonuç Raporunun Sunulması: Proje ile ilgili son rapor Mayıs ayı içerisinde teslim edilmektedir. Ayrıca firma tarafından istendiğinde gerçekleştirilen projeyi fırma çalışanlarıyla paylaşmak üzere, firmada Mayıs ayı içerisinde projenin akademik danışmanlarının da katılacağı bir sunum yapılmaktadır. Son 9 yıldır gerçekleştirilen projelerin sanayi ve iş dünyasıyla paylaşılması için Mayıs ayı içerisinde Endüstri Mühendisliği Proje Fuarı ve Yarışması düzenlenmektedir. Bu fuara ilgi çok yoğun olmaktadır. Hem sürece katılan firmalar hem de proje takımları Bakanlarımızın teşrifleriyle de ödüllendirilmektedir. Birçok farklı sektörden çok sayıda firma bu etkinliğe katılarak üniversite-sanayi işbirliğine ivme katmıştır. Yıl bazında 20 adet civarında yapılan projelerden finale kalan 8 10 projeyi sanayi ve üniversitemizden oluşturulan seçkin bir jüri tarafından değerlendirilmektedir. Ayrıca gün boyunca sene içerisinde yapılan tüm projeler proje takımları tarafından fuaye alanında ilgililere sunulmakta, sürece ait posterleri de sergilenmektedir.
Projeler Kitabı Projelerin sonuçlarının daha geniş bir kitle tarafından (tüm sektörlerin ve akademik çalışanlar) tarafından kullanılabilmesini sağlamak için Endüstri Projeleri kitabı hazırlanmaktadır. Bu kitapta o sene içinde gerçekleştirilen projelerden seçilenler, gizlilik ilkesine bağlı kalınarak, firmanın da gerekli onayı alındıktan sonra sunulan geniş bir özeti bulunmaktadır. Gerçekleştirilen Projelerin Listesi 1994 yılından bu yana yaklaşık 60 firma ile 269 öğrenci odaklı proje gerçekleştirilmiştir. Aşağıda proje yelpazemiz, firmalar ve proje isimlerinden örnekler verilmiştir. 2010-2011 Akademik Yılı Ana Montaj Bantlarındaki İşgücü Değişkenliğinin Azaltılması ve İş Gücünün Daha Verimli Kullanılması BSH A-Cool Fabrikası nın Ortak Ambar ve Üretim Tesisi Arası Lojistik Sistemi nin Tasarımı Karışık Palet Tasarımı Destek Sistemi Dağıtım Ağı Karar Destek ve Stratejik Rota Yapılandırması Sistemi ÇANKAYA BEL. Kaynağında Ayrıştırılmış Geri Dönüştürülebilir Atık Toplama Miktarının Arttırılmasını Hedefleyen Sistem Tasarımı DOĞADAN Hammadde Stok Yönetim Sistemi Tasarımı DURUKAN Hammadde Envanteri Yönetim Sistemi Tasarımı FORD OTOSAN Gölcük Fabrikası ile Köln Konsolidasyon Merkezi Arası Malzeme Akışı Karar Destek Sistemi Tasarımı GÜVEN HASTANESİ Dinamik Randevu Karar Destek Sistemi Tasarımı IBM-SERİ Birim Müdahale Maliyetini Düşürmeye Yönelik Sistem Tasarımı KAMİL KOÇ Terminal Verimlilik Analizi ve İyileştirme Karar Destek Sistemi TÜRK KIZILAYI Toplu Barınma Alanları Belirleme ve Planlama Sistem Tasarımı TÜRK KIZILAYI Merkezi Afet Yönetimi İçin Karar Destek Sistemi Tasarımı Değişken Talep Oranını Gözeten Servis İstasyon Ağının Tasarımı P&G Ankara Rafta Ürün Bulunurluğunun Geliştirilmesi RENAULT Esnek Kaporta Üretim Hattı Elektrot Bileme Frekansları İçin Karar Destek Sistemi Tasarımı
TAI TOFAŞ ULUSOY ELEKTRİK Boeing-Wichita Parça Üretim Programı Malzeme Alım Politikası ve Karar Destek Sistemi Tasarımı Karışık Modelli Montaj Hattı Dengeleme Karar Destek Sistemi Yalın Üretime Doğru Stok Tahsisi ve Yerleşim Tasarımı 2009-2010 Akademik Yılı Bulaşık makinesi fabrikası montaj hattında esneklik ve verim artıran karar destek sistemi tasarımı ALPÖZLER NAKLİYAT Etkili filo yönetimi için karar destek sistemi tasarımı BSH Çamaşır makinesi fabrikası iç lojistik aktivitelerinin optimize edilmesi CCI-Ankara için Ofis satış kanalının tasarlanması CCI-Ankara için talep toplama sistemi tasarımı ÇANKAYA BELEDİYESİ Şikâyet yönetim sistemi tasarımı Evsel atık toplama ve depolama için karar destek sistemi tasarımı FNSS Proje bazlı stok yönetim sistemi tasarımı FORD Otosan Craiova-Romanya Fabrikası için malzeme toplama sistemi tasarımı GÜVEN HASTANESİ Hasta danışmanlığı süreci için kapasite kaynak planlaması Biomedikal cihazların bakım ve onarım süreçleri için karar destek sistemi tasarımı INTEL KAMİL KOÇ MİKES RENAULT TAI TOFAŞ ULUSOY ELEKTRİK 2008 2009 Akademik Yılı: Toptancılarda satın alma ve envanter yönetimi için karar destek sistemi tasarımı Mürettebat atama ve çizelgeleme sistemi tasarımı İskelet proses analizi ve dengeli iş yükü dağıtımı projesi Yedek parça envanteri karar destek sistemi tasarımı Kurumsal karne uyarlaması ile bireysel performans değerlendirmesi Fluence modeli için kapı imalat hücrelerinde süreç tasarım ve optimizasyonu Planlı bakım aktivitelerinin geliştirilmesi ve tasarımı Üretim planlama stratejileri geliştirme ve analiz sistemi tasarımı Yalın Üretim'e doğru: Süpermarket sistemi tasarımı Mağaza aktivite elemanları rota optimizasyonu Algida tedarik zincirinde karbon ayak izinin ölçümü ve azaltılması DOGADAN Doğadan ürünleri için dağıtım planı oluşturulması ve güvenlik stoğu seviyelerinin belirlenmesi P&G Hammadde Deposu Yonetimi Icin Sezgisel Yontem Tabanli Karar Destek Sistemi Tasarimi Taktiksel Depo Planlaması BAKIRKÖY BELEDİYESİ Afet acil eylem planı-kaynak atama,takip ve geçici depolama sistemi BAKIRKÖY BELEDİYESİ Afet sonrası insan ve araç kaynakları yönetim sistemi tasarımı Toz Deterjan Üretim Sürecinin İyileştirilmesi COCA COLA Ankara Satış ve Dağıtım Operasyonlarının Entegrasyonu İle Maliyet İyileştirilmesi GÜVEN HASTANESİ Guven Hastanesi Tıbbi Sarf Malzemeleri Envanter Yonetimi ve Takip Sistemi TEPE MOBİLYA Tepe Mobilya Üretim Planlama ve Çizelgeleme Karar Destek Sistemi Tasarımı
COCA COLA Coca Cola Elazığ Fabrikası için Demiryolu İçeren Dağıtım Ağı Tasarımı Degisken Tedarikci ve Talebe gore Arcelik Yurtici Arac Sevkiyat ve Rotalama Sistemi THY Servis Kontratları İçin Maliyet Degerlendirme Sistemi TURKCELL Mobil İmza Servisinin Kampüs Hayatına Entegrasyonu ULUSOY ELEKTRİK Malzeme Taşıma Sistem Tasarımı BENLİ GERİ DÖNÜŞÜM Benli Geri Dönüşüm'de palet üretimi için karar destek sistemi ve veritabanı tasarımı FRİTOLAY Frito Lay Ankara deposu için dağıtım karar destek sistemi tasarımı Man Boruhane Uretim Cizelgeleme ve Gorsel Sistem Destek Projesi GÜVEN HASTANESİ Misafir ve Refakatçi Memnuniyetinin Ölçüm ve Değerlendirme Sisteminin Tasarımı 2006 2007 Akademik yılı: ALGİDA ASELSAN BOSCH CARLSBERG CARLSBERG DOĞADAN ECZACIBAŞI VİTRA KNAUF KNAUF P & G TEPE BETOPAN TEPE BETOPAN TEPE MOBİLYA TOFAŞ FIAT TOFAŞ FIAT TÜRKSAT Distribütör performans değerlendirmesi ve prim sistemi tasarımı Otomatik yükleme ve boşaltma sistemi için malzeme seçimi Hidrolik hatları için üretim planlama sistemi geliştirilmesi Üretim departmanında iş gücü dağıtımı Şirket içi etkin iletişim sistemi tasarımı Geri dönüşümlü malzeme yönetimi Fiyatlandırma stratejileri Ürün yükleme ve hazırlama sürecinin iyileştirilmesi Damacana su pazar analizi ve dağıtım ağı tasarımı Bayilerde tedarikçi yönetimli stok sistemi geliştirilmesi Kutu siparişi ve stok yönetimi için karar destek sistemi tasarımı İş güvenliği ve üretim hattı riskleri analizi ve değerlendirmesi Alçıpan üretiminde fireyi en aza indirecek yöntemlerin geliştirilmesi Otobüs montajında verimlilik için hat tasarım ve planlama yöntemleri Lojistik faaliyetlerinde dış kaynak kullanımının değerlendirilmesi Saç bakım ürünleri için talep tahmin metodolojisi geliştirilmesi Satış-pazarlama ağının güçlendirilmesi ve pazarın genişletilmesi Sipariş teslimat sürelerini azaltmaya yönelik çizelgeleme sistemi geliştirilmesi Güncel veri ve etkin adreslemeye dayalı depo yönetim sistemi tasarımı Yedek parça dağıtım maliyetlerinin iyileştirilmesi Depo yerleşim düzeni analizi ve optimizasyonu Aktivatör: Süreç iyileştirme ve süreç performans takip sistemi Cirosu düşük perakende noktalarına Unilever ürünlerinin dağıtımı için karma sistem tasarımı 2005 2006 Akademik yılı: COGNİS KİMYA DOĞADAN ECZACIBAŞI EFES Bulaşık makinası montaj hattı tasarımı Bulaşık makinası üretim planlama sistemi geliştirilmesi Çapraz yüklemeye dayalı bir ürün dağıtım sisteminin geliştirilmesi Bayilerde tedarikçi yönetimli stok sistemi geliştirilmesi Envanter yönetimi ve stok optimizasyonu Dağıtım lojistiği maliyetlerinin optimizasyonu Talep tahmin sistemi tasarımı Ürün takip sistemi tasarımı
ETİ ETİ FAF GIPTA MERKEZ BANKASI P & G P & G TAI TEPE KNAUF TEPE MOBİLYA Dağıtım ağı performans değerlendirme sistemi geliştirilmesi Talep tahmini ve tahmin bilgileri akış sisteminin tasarımı Doğru maliyet, rekabetçi fiyat, etkili satış Kapasite tabanlı karar destek sistemi tasarımı Taşıyıcı tasarımı ve optimizasyonu Taşıyıcı takip sisteminin tasarımı Müdahalelerin döviz kuruna etkisinin incelenmesi Etkin raf kullanımı ve çeşitlendirme analizi Müşteri odaklı tedarik ağı tasarımı Detay parça atölyesi için çizelgeleme çözümleri Bayii performans değerlendirme sistemi geliştirilmesi Hücresel üretimle teslimat sürelerinin kısaltılması Ürünlerin rafta bulunabilirliğini arttırmak amaçlı sipariş takip sistemi tasarımı 2004 2005 Akademik yılı: Mekanik bölümü için denetleme sistemi tasarımı ve uygulaması ASELSAN Bütünleşik stratejik planlama sistemi tasarımı BİLKENT ÜNİVERSİTESİ Üniversite temizlik hizmetlerinin uluslararası standartlara adaptasyonu DOĞADAN Bilgisayar tabanlı talep tahmini ve üretim planlama sistemi tasarımı FAF Malzeme ihtiyaç planlaması ve üretim kapasitesinin belirlenmesi FRITOLAY Depolama ve sevkiyat sistemlerinin tasarımı KNAUF HayatTIR projesi için etkin rota ve pazarlama stratejilerinin belirlenmesi KNAUF Koruyucu bakıma yönelik veri tabanı tasarımı Bilgisayar tabanlı tedarik zinciri optimizasyonu Dahili imalat parça yönetimi: evinde üret, sistemli yönet METEKSAN Senkron uzaktan eğitim platformu "VisiClass" için pazar araştırması ODESA Op-Tr Tedarik Zinciri Optimizasyonu Yazılımının Geliştirilmesi REAL Giyim bölümüne yeni yerleşim düzeni tasarlanması TAI Değişken talebi karşılamak için TAI de yalın dönüşüm TÜRK TRAKTÖR Fabrika içi forklift trafiğinin iyileştirilmesi TÜRK TRAKTÖR Tedarikçiden üretim hattına etkin, güvenli ve ekonomik taşımacılık TÜRKSAT Internet tabanlı bilgi akışı ve karar destek sistemi tasarımı Dağıtım ağı performans değerlendirme YURTİÇİ KARGO Ertesi gün teslimatı için yeni ağ tasarımı YURTİÇİ KARGO Soğuk zincir taşımacılığı için ön fzibilite çalışması İLETİŞİM : Prof. Dr. İhsan Sabuncuoğlu Endüstri Mühendisliği Bölüm Başkanı USİM Direktörü Yeşim Erdoğan Üniversite-Sanayi İşbirliği Merkezi (USİM) Koordinatörü Tel : 0 (312) 290 12 62 Tel : 0 (312) 290 12 87 290 57 30 e-posta : sabun@bilkent.edu.tr e-posta: yesime@bilkent.edu.tr