AMİNO ASİT METABOLİZMASI. ÇEVİREN Doç.Dr. Ali Vaiz GARİPOĞLU SAMSUN-2015



Benzer belgeler
AMİNOASİTLERİN OKSİDASYONU

AZOTLU BİYOMOLEKÜLLERİN METABOLİZMASI. Protein Metabolizması Doç. Dr. A. Eser ELÇİN

2-Amino asit C iskeletinin dönüşümü (deaminasyonla ortaya çıkan alfa-keto asitlerin sitrik asit siklusu ara maddelerine dönüşümü;

Aminoasitler ve proteinler. Assist. Prof.Dr. Sema CAMCI ÇETİN

Hücresel Enerji Sistemleri. Prof. Dr. Fadıl ÖZYENER

Amino Asitler. Amino asitler, yapılarında hem amino grubu ( NH 2 ) hem de karboksil grubu ( COOH) içeren bileşiklerdir.

Prof. Dr. İzzet Hamdi Öğüş Yakın Doğu Ünversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Biyokimya Anabilim Dalı, Lefkoşa, KKTC

BİYOKİMYA II EK NOT. Ortak biyokimyasal tepkimeler

AMİNO ASİTLER. COO - H 3 N + C a H R

ÇİSEM İLGİN ( ) LÜTFİYE ALAÇAM ( ) Prof. Dr. Figen ERKOÇ GAZİ ÜNİVERSİTESİ

TIBBİ BİYOLOJİ YAĞLARIN VE PROTEİNLERİN OKSİDASYONU

Hücre solunumu ve fermentasyon enerji veren katabolik yollardır. (ΔG=-686 kcal/mol)

Midede etkin enzim Pepsin Ürün; Albumoz ve pepton Barsakta etkili enzimler Tripsin Kimotripsin Elaztaz Karboksipeptidaz, Aminopeptidaz Dipeptidaz,

Metabolizma. Metabolizmaya giriş. Metabolizmaya giriş. Metabolizmayı tanımlayacak olursak

Amino Asit Metabolizması Amino Asit Katabolizması ve Üre Sentezi

Amino Asit Metabolizması Amino Asit Katabolizması ve Üre Sentezi

Yağ Asitlerinin Metabolizması- I Yağ Asitlerinin Yıkılması (Oksidasyonu)

Amino Asitler. ) hem de karboksil grubu ( COOH) içeren bileşiklerdir. Amino asitler, yapılarında hem amino grubu ( NH 2. Prof. Dr.

I. Koenzim A nedir? II. Tarihsel Bakış III. Koenzim A nın yapısı IV. Asetil-CoA nedir? V. Koenzim A nın katıldığı reaksiyonlar VI.

AMİNO ASİTLER. Yard.Doç. Dr. Melike BARAN EKİNCİ MAKÜ Gıda Kimyası Ders Notları

NIRLINE. NIRLINE Amino Asit Analizleri İle Ekonomik Üretim Yaparak Gıda Kalitenizi Arttırın!

PROTEİNLERİN GÖREVLERİ

Amino asitlerin sınıflandırılması

AMİNO ASİTLER. Amino asitlerin Genel Yapısı

TEST 1. Hücre Solunumu. 4. Aşağıda verilen moleküllerden hangisi oksijenli solunumda substrat olarak kullanılamaz? A) Glikoz B) Mineral C) Yağ asidi

Sitrik Asit Döngüsü. (Trikarboksilik Asit Döngüsü, Krebs Döngüsü)

ENERJİ KAYNAKLARI- ENERJİ SİSTEMLERİ DOÇ.DR.MİTAT KOZ

Amino Asit ve Protein Metabolizması

6. glikolizde enerji kazanım hesaplamalarında; Substrat düzeyinde -ATP üretimi yaklaşık yüzde kaç hesaplanır? a. % 0 b. % 2 c. % 10 d. % 38 e.

(Anaplerotik Reaksiyonlar)

Amino Asit, Peptid ve Proteinler. Yrd.Doç.Dr. Funda GÜLCÜ BULMUŞ Fırat Üniversitesi SHMYO

OKSİJENLİ SOLUNUM

BĠYOKĠMYA DOÇ. DR. MEHMET KARACA

6. BÖLÜM MİKROBİYAL METABOLİZMA

HPLC ile Gübre Numunelerinde Serbest Aminoasitlerin Tayini

ENERJİ KAYNAKLARI- ENERJİ SİSTEMLERİ DOÇ.DR.MİTAT KOZ

Serbest radikal. yörüngelerinde) eşleşmemiş tek. gösteren, nötr ya da iyonize tüm atom veya moleküllere denir.

İLAÇ METABOLİZMASI (BİYOTRANSFORMASYON)

Prof. Dr. Şule PEKYARDIMCI

MOLEKÜLER BİYOLOJİ DOÇ. DR. MEHMET KARACA

Güz Yarı Dönemi

Enzimlerin Yapısı. Enzimler biyokatalizörlerdir,

METABOL ZMA. Metabolizmanın amacı nedir?

PROTEİNLER ve METABOLİZMASI. Prof.Dr. Sakine YALÇIN

BİY 315 AMİNO ASİT ve PROTEİN METABOLİZMASI

Yağ Asitlerinin β Oksidayonu. Prof. Dr. Fidancı

METABOLİZMA REAKSİYONLARI. Hazırlayanlar Prof. Dr. Ayşe CAN Prof.Dr. Nuriye AKEV

İstanbul Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji ABD Prof. Dr. Filiz Aydın

DÖNEM II DERS YILI SİNDİRİM VE METABOLİZMA DERS KURULU ( 24 ARALIK MART 2019)

FAZ II Enzimlerine bağlı genetik polimorfizmler - 1

PROTEİNLERİN 3 BOYUTLU YAPISI

Kas Yapıcı Amino Asit Preparatları. Muscle Builder Amino Ascids. Op. Dr. Mustafa Akgün

KÜFREVİOĞLU YÜKSEK L 2014 İSANS TEZİ

Farmasötik Toksikoloji

6. glikolizde enerji kazanım hesaplamalarında; Substrat düzeyinde -ATP üretimi yaklaşık yüzde kaç hesaplanır? a. % 0 b. % 2 c. % 10 d. % 38 e.

Hücre Solunumu: Kimyasal Enerji Eldesi

BİYOİNORGANİK KİMYA. Prof. Dr. Ahmet KARADAĞ

Prof.Dr. Yeşim ÖZKAN G.Ü. Eczacılık Fakültesi Biyokimya Anabilim Dalı

Hafta 7. Mutasyon ve DNA Tamir Mekanizmaları

Aminoasitler ve Peptidler. Sınıflandırılmaları Genel Özellikleri Yapıları Peptid Bağı

3/16/2017. Other monosaccharides enter the glycolytic pathway at several points.

KAFKAS ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ DÖNEM I DERS YILI 4. KOMİTE: HÜCRE BİLİMLERİ DERS KURULU IV

ÜNİTE 7 : HÜCRESEL SOLUNUM

LİPİTLERİN ORGANİZMADAKİ GÖREVLERİ SAFRA ASİTLERİ

METABOLİZMA. Prof. Dr. Arif ALTINTAŞ

Enzimler ENZİMLER ENZİMLER ENZİMLER İSİMLENDİRME ENZİMLER

SİNİR SİSTEMİ. Prof. Dr. Ünsal ÇALIŞ.

DÖNEM II DERS YILI SİNDİRİM VE METABOLİZMA DERS KURULU ( 25 ARALIK 02 MART 2018)

YAĞ ASİTLERİNİN OKSİDASYONU

ĐÇERĐK. Vitamin B6 Formları. LOGO Tarihsel Bakış. Yapısal Formüller. 4 Piridoksin Piridoksal Piridoksamin Piridoksal-fosfat

Aminoasitler proteinleri oluşturan temel yapı taşlarıdır. Amino asitler, yapılarında hem amino grubu (-NH2) hem de karboksil grubu (-COOH) içeren

PROTEİN METABOLİZMASI. Prof. Dr. Arif ALTINTAŞ Ankara Üniv. Veteriner Fakültesi Biyokimya Anabilim Dalı

Amino Asit Metabolizması Bozuklukları. Yrd. Doç. Dr. Bekir Engin Eser Zirve Üniversitesi EBN Tıp Fakültesi Tıbbi Biyokimya ABD

Hücreler Enerjiyi Nasıl Elde Eder?

Yağ Asitlerinin Biyosentezi. Prof. Dr. Fidancı

İal-biyoloji METABOLİZMA/SOLUNUM. 1.Metabolizma ölçümünde dikkate edilecek koşullar nelerdir?

YAZILIYA HAZIRLIK TEST SORULARI. 11. Sınıf

BİYOBENZER ÜRÜNLERDE KALİTE KONTROLÜ. Biyofarmasötikler ve Biyobenzerler 7 Mayıs 2012, Ege Palas, İzmir

DNA dan Protein lere

YÜKSEK İHTİSAS ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI. Dönem II TIP 2030 SİNDİRİM ve METABOLİZMA DERS KURULU

PROTEİN VE AMİNO ASİT METABOLİZMASI

ÜNİTE 7:HÜCRESEL SOLUNUM

Gıda Mühendisliğine Giriş

1.018/7.30J Ekoloji I: Dünya Sistemi Güz 2009

METANOJENLERDE TİYAZOL SENTEZİNİN MEKANİZMASI VE TİYAZOLDEKİ KÜKÜRTÜN KAYNAĞI

İ. Ü İstanbul Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji Anabilim Dalı Prof. Dr. Filiz Aydın

BİY 315 BİYOKİMYA GİRİŞ. Yrd. Doç. Dr. Ebru SAATÇİ Güz Yarı Dönemi

METABOLİZMA REAKSİYONLARI (Ders 2) Hazırlayanlar Prof. Dr. Ayşe CAN Prof.Dr. Nuriye AKEV

DOYMAMIŞ YAĞ ASİTLERİNİN OLUŞMASI TRİGLİSERİTLERİN SENTEZİ

PROF. DR. SERKAN YILMAZ

Down sendromlu bebek taşıyan gebelerin metabolik altyapıları; Metabolomiksler

Hücrelerde gerçekleşen yapım, yıkım ve dönüşüm olaylarının bütününe metabolizma denir.

Oksijensiz ortamda üreyen bakterilere ANAEROBİK BAKTERİ denir.

AMİNOASİTLER Proteinlerin Genel Biyolojik Fonksiyonları. Amino Asitler. Tarihçesi AMĐNOASĐTLER

HÜCRE SOLUNUMU: KİMYASAL ENERJİ ELDESİ

Yasemin Budama Kılınç1, Rabia Çakır Koç1, Sevim Meşe2, Selim Badur2,3

AMİNO ASİTLER. Yrd. Doç. Dr. Osman İBİŞ

Solunum ve Fotosentez

Suda eriyen vitaminler Organizma için fazla olanı atılır Yağda eriyen vitaminler Depo edilir.

BİTKİ BESLEME DERS NOTLARI

Transkript:

AMİNO ASİT METABOLİZMASI ÇEVİREN Doç.Dr. Ali Vaiz GARİPOĞLU SAMSUN-2015

Amino acid metabolism Metabolism of amino acids differs, but 3 common reactions: Transamination Deamination Decarboxylation

Amino asit metabolizması Amino asitlerin metabolizmaları farklılık göstermekle birlikte 3 ortak reaksiyon vardır: Transaminasyon Deaminasyon Dekarboksilasyon

Transamination In transamination Amino acids are degraded in the liver. An amino group is transferred from an amino acid to an -keto acid, usually - ketoglutarate. The reaction is catalyzed by a transaminase or aminotransferase. A new amino acid, usually glutamate, and a new -keto acid are formed. 4

Transaminasyon Transaminasyonda: Amino asitler karaciğerde parçalanır. Bir amino grubu bir amino asitten -keto asite (genelde -ketoglutarate) transfer olur. Bu reaksiyon bir transaminaz veya amino transferaz enzimi ile katalize edilir. Bu reaksiyon sonucunda yeni bir amino asit (genelde glutamat) ve yeni bir -keto asit sentezlenir. 5

Transamination reactions

Transaminasyon reaksiyonları

Enzymatic Transamination Typically, -ketoglutarate accepts amino groups L-Glutamine acts as a temporary storage of nitrogen L-Glutamine can donate the amino group when needed for amino acid biosynthesis All aminotransferases rely on the pyridoxal phosphate cofactor

Enzimatik Transaminasyon -ketoglutarat amino gruplarını kabul eder L-Glutamin azot için geçici bir depo görevi üstlenir (görür) L-Glutamin amino asit biyosentezi için amino grubu ihtiyacı hasıl olduğunda bu ihtiyacı karşılar Tüm aminotransferaz enzimleri pyridoxal phosphate kofaktörüne ihtiyaç duyar.

Amino Group Transfer - Aminotransferase Enzymatic removal of -amino groups (transaminase /aminotransferases - named for amino donor i.e. Ala aminotranferase removes amino group from Ala)

Amino Group Transferi - Aminotransferaz -amino gruplarının enzimatik yolla uzaklaştırılması (taşınması) (transaminaz /aminotransferazlar örneğin Ala aminotransferaz enzimi Alanin amino asitinden amino grubunu uzaklaştırır)

Ping-pong kinetics of aspartate transaminase (next slide)

Aspartat transaminaz enziminin Ping-pong kinetikleri (gelecek slayt)

(önceki slayttan devam)

Transaminasyon

Transamination

CH 3 CH 3 HC NH 3 + + C O C O + HC NH 3 + alanine -ketoglutarate pyruvate glutamate Aminotransferase (Transaminase) The 3-C -keto acid pyruvate is produced from alanine, cysteine, glycine, serine, & threonine. Alanine deamination via Transaminase directly yields pyruvate.

CH 3 CH 3 HC NH 3 + + C O C O + HC NH 3 + alanine -ketoglutarate pyruvate glutamate Aminotransferase (Transaminase) 3-C lu -keto asiti olan pirüvat alanin, sistein, glisin, serin ve treonin amino asitlerinden üretilir. Transaminazlar yardımıyla gerçekleşen Alanin deaminasyonu doğrudan pirüvik asit üretir.

HC NH 3 + + C O C O + HC NH 3 + aspartate -ketoglutarate oxaloacetate glutamate Aminotransferase (Transaminase) The 4-C Krebs Cycle intermediate oxaloacetate is produced from aspartate & asparagine. Aspartate transamination yields oxaloacetate. Aspartate is also converted to fumarate in Urea Cycle. Fumarate is converted to oxaloacetate in Krebs cycle.

HC NH 3 + + C O C O + HC NH 3 + aspartate -ketoglutarate oxaloacetate glutamate Aminotransferase (Transaminase) Krebs döngüsünün 4-C lu ara basamak ürünü olan oksalasetat aspartat ve asparagin den üretilir. Aspartat transaminasyonu oksaloacetat bileşiğini üretir. Aspartat aynı zamanda üre döngüsünde fumarat bileşiğine dönüşür. Fumarat krebs döngüsünde oksalasetat bileşiğine dönüşür.

The Amino Group is Removed From All Amino Acids First

Önce tüm amino asitlerden amino grubu ayrılır (uzaklaştırılır)

Oxidative Deamination Oxidative deamination Removes the amino group as an ammonium ion from glutamate. Provides -ketoglutarate for transamination. 23

Oksidatif Deaminasyon Oksidatif Deaminasyon Amino grubunu amonyum formunda glutamat bileşiğinden ayırır (uzaklaştırır). Transaminasyon için gerekli - ketoglutarat bileşiğini temin eder. 24

Oxidative Deamination Glutamate formed by transamination reactions is deaminated to -ketoglutarate Glutamate dehydrogenase - NAD + or NADP + is coenzyme Other AA oxidases - (liver, kidney) low activity

Oksidatif Deaminasyon Transaminasyon reaksiyonları tarafından oluşturulan glutamat bileşiği -ketoglutarat oluşturmak üzere deamine edilir Glutamat dehydrogenaz - NAD + or NADP + bir koenzimdir Diğer AA oksidazları (karaciğer-böbrek) düşük aktiviteye sahiptir

Glutamate Dehydrogenase catalyzes a major reaction that effects net removal of N from the amino OOC glutamate OOC C C C -ketoglutarate acid pool. It is one of the few enzymes that can use NAD + or NADP + as e acceptor. Oxidation at the -carbon is followed by hydrolysis, releasing NH 4+. H 2 C H 2 H 2 O + NH 3 H 2 C C H 2 H O NAD(P) + NAD(P)H + NH 4 + Glutamate Dehydrogenase

Glutamat Dehidrojenaz Amino asit havuzundan N un uzaklaştırılmasını etkileyen (sağlayan) önemli bir reaksiyonu katalize eder. OOC glutamate H 2 C H 2 H 2 O + NH 3 H 2 C C H 2 H O OOC C C C -ketoglutarate NAD(P) + NAD(P)H + NH 4 + Glutamate Dehydrogenase Bu enzim NAD + or NADP + bileşiklerini e alıcısı olarak kullanabilen birkaç enzimden birisidir. -karbon da gerçekleşen oksidasyonu hidroliz işlemi takip eder ve sonuçta NH 4 + oluşur (açığa çıkar).

Amino acid -ketoglutarate NADH + NH 4 + -keto acid glutamate NAD + + H 2 O Transaminase Glutamate Dehydrogenase Summarized above: The role of transaminases in funneling amino N to glutamate, which is deaminated via Glutamate Dehydrogenase, producing NH 4+.

Amino acid -ketoglutarate NADH + NH 4 + -keto acid glutamate NAD + + H 2 O Transaminase Glutamate Dehydrogenase Transaminazların amino N nun glutamat dehidrojenaz enzimi vasıtası ile deaminasyona uğrayan glutamata aktarılması ve sonuçta NH 4 + üretilmesi olayındaki rolü

Azotun vücuttan atılma yolları Amonyak (amonyum iyonu formunda) Ammonotelik hayvanlar: sucul omurgalılar, amfibilerin larvaları Üre Üreteolitik hayvanlar: Kara omurgalılarının büyük bir kısmı ve köpek balıkları Ürik asit Ürikotelik hayvanlar: Kuşlar, sürüngenler

Fate of Individual Amino Acids Seven to acetyl-coa Leu, Ile, Thr, Lys, Phe, Tyr, Trp Six to pyruvate Ala, Cys, Gly, Ser, Thr, Trp Five to -ketoglutarate Arg, Glu, Gln, His, Pro Four to succinyl-coa Ile, Met, Thr, Val Two to fumarate Phe, Tyr Two to oxaloacetate Asp, Asn

Bireysel amino asitlerin metabolizmadaki akibetleri 7 tanesi asetil koa ya Leu, Ile, Thr, Lys, Phe, Tyr, Trp 6 tanesi pirüvat a Ala, Cys, Gly, Ser, Thr, Trp 5 tanesi -ketoglutarat a Arg, Glu, Gln, His, Pro 4 tanesi süksinil KoA ya Ile, Met, Thr, Val 2 tanesi fumarat a Phe, Tyr 2 tanesi oksalasetat a Asp, Asn dönüşür (metabolize olur)

Summary of Amino Acid Catabolis m

Amino Asit katabolizmasının Özeti

Summary of amino acid catabolism. Amino acids are grouped according to their major degradative end product. Some amino acids are listed more than once because different parts of their carbon skeletons are degraded to different end products. The figure shows the most important catabolic pathways in vertebrates, but there are minor variations among vertebrate species. Threonine, for instance, is degraded via at least two different pathways, and the importance of a given pathway can vary with the organism and its metabolic conditions. The glucogenic and ketogenic amino acids are also delineated in the figure, by color shading. Notice that five of the amino acids are both glucogenic and ketogenic. The amino acids degraded to pyruvate are also potentially ketogenic. Only two amino acids, leucine and lysine, are exclusively ketogenic.

Amino asit katabolizmasının özeti. Amino asitler son parçalanma ürünlerine göre gruplandırılır. Bazı amino asitler, karbon iskeletlerinin farklı kısımları farklı son ürünlere parçalandığından, birden fazla yerde yer almaktadır. Bu şekil omurgalılarda en önemli katabolik yolları göstermekle birlikte omurgalı türleri arasında küçük çaplı farklılıklar olabilmektedir. Örneğin, treonin en az 2 farklı yolla parçalanmaktadır ve herhangi bir yolun önemi organizmaya ve bu organizmanın metabolik şartlarına göre değişir. Glukojenik ve ketojenik amino asitler şekilde farklı renklerle gölgeli halde gösterilmiştir. Görüldüğü gibi 5 amino asit hem glikojenik, hem de ketojeniktir. Pirüvata parçalanan amino asitler ketojeniktir. İki amino asit lösin ve lisin- sadece ketojeniktir.