İSTANBUL BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ

İSTANBUL BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ 2015 YILI KURUMSAL MALİ DURUM VE BEKLENTİLER RAPORU Mali Hizmetler Daire Başkanlığı

SUNUŞ 5018 Sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu nun 30. maddesinde Genel yönetim kapsamındaki idareler bütçelerinin ilk altı aylık uygulama sonuçları, ikinci altı aya ilişkin beklentiler ve hedefler ile faaliyetlerini kapsayan mali durumu temmuz ayı içinde kamuoyuna açıklar denilmektedir. Bunun gereği olarak Ocak-Haziran dönemi bütçe gerçekleşmeleri ile Temmuz-Aralık dönemine ilişkin hedef ve beklentilerin yer aldığı İstanbul Büyükşehir Belediyesi 2015 Yılı Kurumsal Mali Durum ve Beklentiler Raporu hazırlanıp kamuoyuna sunulmuştur. Bu raporda belediyemiz 2015 yılının ilk 6 aylık mali bilgilerini ilgili mevzuat doğrultusunda hesap verebilirlik, saydamlık ve güvenilirlik çerçevesinde kamuoyuyla paylaşmayı amaçlamıştır. Sunmuş olduğumuz raporun tüm kamuoyuna, Belediyemizin mevcut mali durumu ile önümüzdeki döneme ait hedef ve beklentileriyle ilgili aydınlatıcı bilgiler sunacağı düşüncesiyle sevgi ve saygılarımı sunarım. Kadir TOPBAŞ İstanbul Büyükşehir Belediyesi Başkanı 2

I. OCAK-HAZİRAN 2015 DÖNEMİ BÜTÇE UYGULAMA SONUÇLARI GİRİŞ Belediyemizin, Büyükşehir Belediye Meclis i kararıyla kabul edilen 2015 mali yılı bütçesine bakacak olursak; 2015 yılı gelir bütçemiz 2014 yılına göre %12,5 oranında arttırılarak 9 milyar 850 milyon TL olarak tahmin edilmiş, Finansmanın Ekonomik Sınıflandırması Cetveli nde yer aldığı üzere 2 milyar 400 milyon TL borçlanma öngörülmüştür. Buna karşılık yine büyük bölümü yatırım harcamalarından oluşan gider bütçemiz için de geçen yıla göre % 34,6 oranında bir artış öngörülmüş ve böylece 2015 Yılı Gider Bütçemiz 12 milyar 250 milyon TL olarak hedeflenmiştir. 2015 yılının ilk 6 aylık döneminde gelir gerçekleşmemiz 2014 yılının aynı dönemine göre % 20,6 lık bir artışla 5 milyar 92 milyon TL, gider gerçekleşmemiz 2014 yılının aynı dönemine göre % 2,6 lık bir artışla 4 milyar 425 milyon TL olmuştur. Bu dönemde gelir bütçemizin % 52 lik kısmını, gider bütçemizin de % 36 lık kısmını gerçekleştirmiş bulunmaktayız. 2014 yılının aynı döneminde gelir gerçekleşmesi 4 milyar 224 milyon TL, gider gerçekleşmesi de 4 milyar 311 milyon TL olmuştur. Tablo 1: 2015 Yılı Bütçesi ve Ocak-Haziran Dönemi Gerçekleşmeler 2015 YILI BÜTÇE PERFORMANSI BÜTÇE GERÇEKLEŞME (30.06.2015) % TL GELİR 9.850.000.000 5.092.253.354 51,7% GİDER 12.250.000.000 4.424.804.690 36,1% 3

14.000.000.000 12.000.000.000 10.000.000.000 8.000.000.000 6.000.000.000 4.000.000.000 GELİR GİDER 2.000.000.000 0 BÜTÇE GERÇEKLEŞME (30.06.2015) A. BÜTÇE GİDERLERİ Yılın ilk altı aylık döneminde geçen yıla göre belediyemizin bütçe giderleri % 2,6 oranında artış göstererek 4 milyar 425 milyon TL olarak gerçekleşmiştir. 2014 ve 2015 yılları Ocak-Haziran dönemi bütçe giderlerinin ekonomik sınıflandırmaya göre ilk altı aylık gerçekleşmeleri aşağıdaki tabloda gösterilmiştir. 4

Tablo 2: Ekonomik Sınıflandırmaya Göre 2014-2015 Yılları Ocak Haziran Dönemi Bütçe Giderleri Belediyemiz 2015 Mali Yılı Bütçesinde; Personel Giderleri için 818 milyon 636 bin TL, Sosyal Güvenlik Kurumuna Devlet Pirimi Giderleri için 138 milyon 635 bin TL, Mal ve Hizmet Alım Giderleri için 2 milyar 954 milyon 992 bin TL, Faiz Giderleri için 149 milyon 473 bin TL, Cari Transferler için 482 milyon 122 bin TL, Sermaye Giderleri için 6 5

milyar 260 milyon 867 bin TL, Sermaye Transferleri için 350 milyon TL, Borç verme için 245 milyon 275 bin TL, Yedek Ödenekler için de 850 milyon TL olmak üzere toplam 12 milyar 250 milyon TL ödenek ayrılmıştır. 2015 Yılı ekonomik sınıflandırmaya göre bütçe ödenekleri, ödeneklerin ilk altı aydaki gerçekleşme oranları, toplam gerçekleşme içindeki payları aşağıdaki tabloda gösterilmiştir. Tablo 3: 2015 Yılı Bütçe Başlangıç Ödenekleri, İlk Altı Aylık Gerçekleşme Tutarları, Gerçekleşme Oranları, Toplam Gerçekleşme İçindeki Payları 2015 YILI EKONOMİK SINIFLANDIRMAYA GÖRE GİDER BÜTÇESİ VE GERÇEKLEŞMESİ TOPLAM TOPLAM GERÇEKLEŞME GERÇ. KODU AÇIKLAMA İLK BÜTÇE BÜTÇEYE GERÇ. (30.06.2015) ORANI ORANI PAYI 1 PERSONEL GİDERLERİ 818.636.000 432.447.373,39 6,7% 52,8% 9,8% 2 SOSYAL GÜV.KUR.DEV.PRİMİ GİD. 138.635.000 63.374.062,36 1,1% 45,7% 1,4% 3 MAL VE HİZMET ALIM GİDERLERİ 2.954.991.690 1.191.740.087,20 24,1% 40,3% 26,9% 4 FAİZ GİDERLERİ 149.473.040 55.242.178,29 1,2% 37,0% 1,2% 5 CARİ TRANSFERLER 482.122.250 454.698.744,55 3,9% 94,3% 10,3% 6 SERMAYE GİDERLERİ 6.260.867.020 1.812.049.213,88 51,1% 28,9% 41,0% 7 SERMAYE TRANSFERLERİ 350.000.000 380.000.000,00 2,9% 108,6% 8,6% 8 BORÇ VERME 245.275.000 35.253.030,00 2,0% 14,4% 0,8% 9 YEDEK ÖDENEKLER 850.000.000 6,9% TL TOPLAM 12.250.000.000 4.424.804.689,67 100,0% 36,1% 100,0% 6

12 milyar 250 milyon TL olarak belirlenen bu ödeneklerin gider kalemlerine göre bütçeden aldığı paylara bakacak olursak; Personel Giderlerimiz ile Sosyal Güvenlik Kurumlarına Ödenen Devlet Pirimi Giderlerine % 7,8, Mal ve Hizmet Alım Giderlerine %24,1, Faiz Giderlerine %1,2, hane halklarına yapılan sosyal amaçlı yardımlar, Olimpiyat Oyunları Hazırlama ve Düzenleme Kurumu na ödediğimiz olimpiyat payı, mahalli idare birliklerine katılma payları, İller Bankası ortaklık payı vb. giderlerimizden oluşan Cari Transferlere % 3,9, tamamı yatırımlardan oluşan Sermaye Giderlerine %51,1, Bağlı Kuruluşlara yaptığımız yardımlardan oluşan Sermaye Transferlerine %2,9, İştirakimiz olan şirketlerin sermaye artırımlarına katılma paylarımız ile İ.E.T.T. ye verilen borçlardan oluşan Borç Verme kalemine %2,0, yine önemli bir kısmı yatırımların finansmanı amacıyla kullanılacak olan Yedek Ödenek kalemine %6,9 oranında bütçeden pay ayrılmıştır. 2015 yılı Ocak-Haziran dönemde Personel Giderleri bütçesine göre %52,8 lik bir oran ile 432 milyon 447 bin TL, Sosyal Güvenlik Kurumuna Devlet Pirimi Giderleri %45,7 lük bir oran ile 63 milyon 374 bin TL, Mal ve Hizmet Alım Giderleri %40,3 lik bir oran ile 1.191 milyon 740 bin TL, Faiz Giderleri %37,0 lik bir oran ile 55 milyon 242 bin TL, Cari Transferler %94,3 lük bir oran ile 454 milyon 699 bin TL, Sermaye Giderleri % 28,9 luk 7

bir oran ile 1 milyar 812 milyon 49 bin TL, Sermaye Transferleri % 108,6 lık bir oran ile 380 milyon TL, Borç Verme % 14,4 lük bir oran ile 35 milyon 253 bin TL gerçekleşmiştir. 2014 2015 Yılları ekonomik sınıflandırmaya göre ilk altı aylık bütçe gerçekleşmeleri ve oranı aşağıda tabloda gösterilmiştir. Tablo 4: 2014-2015 Yılları Ocak-Haziran Dönemi Gider Gerçekleşmeleri, Artış-Azalış Oranları ile Toplam Gerçekleşme İçindeki Payları KODU 2014-2015 YILI GİDER BÜTÇE GERÇEKLEŞMELERİ EKONOMİK SINIFLANDIRMAYA GÖRE İLK 6 AYLIK GİDER GERÇEKLEŞMELERİ AÇIKLAMA 2014 YILI GERÇEKLEŞME İLK 6 AY 2015 YILI GERÇEKLEŞME İLK 6 AY GERÇ.AR 2014 TIŞ- TOPLAM AZALIŞ GERÇ. ORANI (+,- PAYI ) TL 2015 TOPLAM GERÇ. PAYI 1 PERSONEL GİDERLERİ 376.719.508,54 432.447.373,39 14,8% 8,7% 9,8% 2 SOS. GÜV.KUR.DEV.PRİMİ GİD. 57.041.980,86 63.374.062,36 11,1% 1,3% 1,4% 3 MAL VE HİZMET ALIM GİD. 912.949.053,91 1.191.740.087,20 30,5% 21,2% 26,9% 4 FAİZ GİDERLERİ 65.543.187,75 55.242.178,29-15,7% 1,5% 1,2% 5 CARİ TRANSFERLER 335.016.164,72 454.698.744,55 35,7% 7,8% 10,3% 6 SERMAYE GİDERLERİ 2.079.693.977,17 1.812.049.213,88-12,9% 48,2% 41,0% 7 SERMAYE TRANSFERLERİ 104.000.000,00 380.000.000,00 265,4% 2,4% 8,6% 8 BORÇ VERME 380.000.000,00 35.253.030,00-90,7% 8,8% 0,8% 9 YEDEK ÖDENEKLER TOPLAM 4.310.963.872,95 4.424.804.689,67 2,6% 100,0% 100,0% 8

01. Personel Giderleri 2015 yılının ilk altı ayında, 2014 yılının aynı dönemine göre söz konusu giderlerde % 14,8 oranında bir artış gerçekleşmiştir. 2014 yılının ilk 6 ayında bütçesinin %53,2 ü gerçekleşmiş iken 2015 yılında bu oran %52,8 olmuştur. Personel giderlerinin toplam gider gerçekleşmesi içindeki payı 2014 yılında %8,7 iken 2015 yılında bu oran %9,8 olmuştur. Tablo 5: 2014-2015 Yılları Ocak-Haziran Dönemi Personel Giderleri Gerçekleşmeleri AYLAR 2014 YILI GERÇEKLEŞME 2014-2015 YILI (01) PERSONEL GİDERLERİ 2015 YILI GERÇEKLEŞME ARTIŞ- AZALIŞ ORANI 2014 GERÇ. PAYI 2015 GERÇ. PAYI OCAK 67.891.671,47 71.464.521,81 5,3% 18,0% 16,5% SUBAT 57.785.791,95 63.298.731,38 9,5% 15,3% 14,6% MART 51.966.262,20 67.219.121,51 29,4% 13,8% 15,5% NISAN 52.675.487,09 81.704.817,90 55,1% 14,0% 18,9% MAYIS 77.109.461,23 74.488.320,08-3,4% 20,5% 17,2% HAZIRAN 69.290.834,60 74.271.860,71 7,2% 18,4% 17,2% TOPLAM 376.719.508,54 432.447.373,39 14,8% 100,0% 100,0% TL 9

02. Sosyal Güvenlik Kurumuna Devlet Pirimi Giderleri 2014 yılının ilk altı ayında bütçesine gore gerçekleşme oranı % 49,3 iken 2015 yılında bu oran %45,7 olmuştur. 2015 yılında Sosyal Güvenlik Kurumuna Devlet Primi Giderlerinde bir önceki yıla göre %11,1 lik bir artış olmuştur. Bu harcama kaleminin toplam gider gerçekleşmesi içindeki payı 2014 yılı için %1,3, 2015 yılı için ise %1,4 olmuştur. 10

Tablo 6: 2014-2015 Yılları Ocak-Haziran Dönemi Sosyal Güvenlik Kurumuna Devlet Pirimi Giderleri Gerçekleşmeleri 2014-2015 YILI (02) SOSYAL GÜVENLİK KURUMUNA DEVLET PRİMİ GİDERLERİ TL ARTIŞ- 2014 2015 2014 YILI 2015 YILI AYLAR AZALIŞ GERÇ. GERÇ. GERÇEKLEŞME GERÇEKLEŞME ORANI PAYI PAYI OCAK 8.795.381,51 9.164.882,58 4,2% 15,4% 14,5% SUBAT 9.743.779,27 11.016.107,23 13,1% 17,1% 17,4% MART 9.654.220,79 9.488.973,52-1,7% 16,9% 15,0% NISAN 8.715.388,63 11.337.691,90 30,1% 15,3% 17,9% MAYIS 8.866.479,15 9.920.893,18 11,9% 15,5% 15,7% HAZIRAN 11.266.731,51 12.445.513,95 10,5% 19,8% 19,6% TOPLAM 57.041.980,86 63.374.062,36 11,1% 100,0% 100,0% 11

02. Mal ve Hizmet Alım Giderleri 2015 Yılı Ocak-Haziran Döneminde; park bahçe düzenlemeleri, katı atıkların işlenmesi ve geri kazanımı, yolların meydanların geçitlerin temizliği, kıyı ve sahillerimizin temizlik ve düzenlenmesi, kentsel dönüşüm projeleri, meslek edindirme kursları, kadın sağlığı merkezlerinin işletilmesi, itfaiye ve zabıta personeli hizmet alımları, tüketime yönelik mal ve malzeme alımları, yolluklar vb. giderlerden oluşan mal ve hizmet alım giderleri için toplam 1.191 milyon 740 bin TL harcama yapılmıştır. 2014 yılının aynı döneminde 912 milyon 949 bin TL harcama yapılmış ve 2015 yılında söz konusu giderlerde 2014 yılına göre % 30,5 oranında bir artış meydana gelmiştir. Mal ve hizmet alım giderlerinin toplam gider gerçekleşmesi içindeki payı 2014 yılında % 21,2 iken bu oran 2015 yılında % 26,9 olmuştur. Mal ve hizmet alım giderlerinin 2014 yılında bütçesine göre gerçekleşme oranı % 41,1 iken, 2015 yılı için bu oran % 40,3 olmuştur. Tablo 7: 2014-2015 Yılları Ocak-Haziran Dönemi Mal ve Hizmet Alım Giderleri Gerçekleşmeleri 2014-2015 YILI (03) MAL VE HİZMET ALIM GİDERLERİ TL ARTIŞ- 2014 2015 2014 YILI 2015 YILI AYLAR AZALIŞ GERÇ. GERÇ. GERÇEKLEŞME GERÇEKLEŞME ORANI PAYI PAYI OCAK 55.508.140,15 20.405.080,71-63,2% 6,1% 1,7% SUBAT 139.950.723,47 204.472.000,45 46,1% 15,3% 17,2% MART 181.020.107,23 208.626.526,49 15,3% 19,8% 17,5% NISAN 162.846.064,17 241.835.272,75 48,5% 17,8% 20,3% MAYIS 193.160.749,99 176.700.550,02-8,5% 21,2% 14,8% HAZIRAN 180.463.268,90 339.700.656,78 88,2% 19,8% 28,5% TOPLAM 912.949.053,91 1.191.740.087,20 30,5% 100,0% 100,0% 12

2015 yılında Mal ve Hizmet Alım Giderleri aylar itibariyle incelendiğinde 6 aylık dönem içinde ocak ayında %1,7 ile en düşük, haziran ayında ise % 28,5 ile en yüksek seviyede gerçekleşmiştir. Tablo 8: Mal ve Hizmet Alım Giderleri 2015 Yılı Bütçesi ve Ocak-Haziran Dönemi Gerçek. MAL VE HİZMET ALIM GİDER. İLK BÜTÇE SON BÜTÇE ÜRETİME YÖNELİK MAL VE MALZEME ALIMLARI 30.06.2015 GERÇEKLEŞME ORAN 50.000 109.265,50 59.265,50 54,2% TÜKETİME YÖNELİK MAL VE MALZ.ALIM. 424.800.335 439.413.435,87 233.805.604,23 53,2% YOLLUKLAR 3.975.900 3.991.685,65 1.895.482,09 47,5% GÖREV GİDERLERİ 74.111.550 76.909.304,16 20.858.495,79 27,1% HİZMET ALIMLARI 2.415.794.855 2.516.034.093,69 921.375.141,84 36,6% TEMSİL VE TANITMA GİDERLERİ 4.750.000 4.750.000,00 691.790,67 14,6% MENKUL MAL, GAYRİMADDİ HAK AL.BAK. VE ON. GİD. 2015 YILI (03) MAL VE HİZMET ALIM GİDERLERİ 30.905.050 31.678.065,93 12.777.021,73 40,3% GAYRİMENKUL MAL BAKIM VE ONARIM GİD. 604.000 879.385,35 275.885,35 31,4% TEDAVİ VE CENAZE GİDERLERİ 0 1.400,00 1.400,00 100,0% TOPLAM 2.954.991.690 3.073.766.636,15 1.191.740.087,20 38,8% TL 13

2015 yılının ilk altı ayında 1 milyar 191 milyon 740 bin TL olarak gerçekleşen mal ve hizmet alım giderleri içerisinde en önemli payı 921 milyon 375 bin TL ile yukarıda da sayılan ve spor etkinlikleri, temizlik, ulaşım, park bahçe düzenlemeleri, katı atıkların işlenmesi ve geri kazanımı, yolların meydanların geçitlerin temizliği, kıyı ve sahillerimizin temizlik ve düzenlenmesi, kentsel dönüşüm projeleri, meslek edindirme kursları, her türlü sağlık hizmetleri, itfaiye ve zabıta personeli hizmet alımları, güvenlik hizmeti gibi önemli gider kalemlerinden oluşan Hizmet Alımları kalemi almıştır. 2014 yılının aynı döneminde yine Hizmet Alımları kalemi 715 milyon 784 bin TL ile mal ve hizmet alımları gerçekleşmesi içinde yine en büyük payı almıştır. 03. Faiz Giderleri 2015 Yılının Ocak-Haziran döneminde 10 milyon 654 bin TL iç borç, 44 milyon 588 bin TL dış borç olmak üzere toplam 55 milyon 242 bin TL faiz ödemesi yapılmıştır. 2014 yılının ilk altı ayında bütçesinin % 49,5 i gerçekleşmiş iken 2015 yılının aynı döneminde bütçesinde öngörülen 149 milyon 473 bin TL ödeneğin % 37,0 si kullanılmıştır. Faiz 14

giderlerinin toplam gider gerçekleşmesi içindeki payı 2014 yılının ilk 6 aylık döneminde % 1,5 iken, 2015 yılında bu oran %1,2 ye inmiştir. Tablo 9: 2014-2015 Yılları Ocak-Haziran Dönemi Faiz Giderleri Gerçekleşmeleri 2014-2015 YILI (04) FAİZ GİDERLERİ TL ARTIŞ- 2014 2015 2014 YILI 2015 YILI AYLAR AZALIŞ GERÇ. GERÇ. GERÇEKLEŞME GERÇEKLEŞME ORANI PAYI PAYI OCAK 2.869.443,04 2.466.937,51-14,0% 4,4% 4,5% SUBAT 7.097.984,09 4.824.081,51-32,0% 10,8% 8,7% MART 11.736.917,68 11.372.003,68-3,1% 17,9% 20,6% NISAN 8.294.855,72 5.887.580,09-29,0% 12,7% 10,7% MAYIS 6.018.801,33 4.440.208,61-26,2% 9,2% 8,0% HAZIRAN 29.525.185,89 26.251.366,89-11,1% 45,0% 47,5% TOPLAM 65.543.187,75 55.242.178,29-15,7% 100,0% 100,0% 15

04. Cari Transferler Olimpiyat Oyunları Hazırlama ve Düzenleme Kurumu na ödediğimiz olimpiyat payı, mahalli idare birliklerine katılma payları, İller Bankası ortaklık payı, fakir ve muhtaç kimselere yardımlar vb. giderlerimizden oluşan Cari Transferler 2014 yılının ilk altı ayında 335 milyon 16 bin TL ile bütçesinin % 90,2 si oranında gerçekleşirken, 2015 yılının aynı döneminde 454 milyon 699 bin TL ile bu oran % 94,3 olmuştur. Cari transfer gerçekleşmesinin 2014 yılında toplam gider gerçekleşmesi içindeki payı % 7,8 iken 2015 yılında bu oran % 10,3 olmuştur. Tablo 10: 2014-2015 Yılları Ocak-Haziran Dönemi Cari Transfer Gerçekleşmeleri 2014-2015 YILI (05) CARİ TRANSFERLER TL ARTIŞ- 2014 2015 2014 YILI 2015 YILI AYLAR AZALIŞ GERÇ. GERÇ. GERÇEKLEŞME GERÇEKLEŞME ORANI PAYI PAYI OCAK 127.044.116,62 25.140.264,95-80,2% 37,9% 5,5% SUBAT 19.140.795,92 94.624.918,06 394,4% 5,7% 20,8% MART 36.754.974,17 72.968.460,61 98,5% 11,0% 16,0% NISAN 51.471.726,05 111.773.396,94 117,2% 15,4% 24,6% MAYIS 21.360.427,36 59.041.415,01 176,4% 6,4% 13,0% HAZIRAN 79.244.124,60 91.150.288,98 15,0% 23,7% 20,0% TOPLAM 335.016.164,72 454.698.744,55 35,7% 100,0% 100,0% 16

06. Sermaye Giderleri 2015 Yılı Ocak-Haziran döneminde; kamulaştırma, metro yatırımları, dere ıslahları, altüst geçitler, köprülü kavşak ve viyadük yapımları, trafik ve yol düzenleme işleri, asfaltlama, otopark yapımları, eğitim binaları gibi yatırım giderlerimizin yer aldığı sermaye giderleri için toplam 1 milyar 812 milyon 49 bin TL harcama yapılmıştır. 2014 yılının aynı döneminde 2 milyar 79 milyon 694 bin TL harcama yapılmış ve 2015 yılında söz konusu giderlerde 2014 yılına göre % 12,9 luk bir azalış olmuştur. Sermaye giderlerinin Ocak-Haziran döneminde toplam gider gerçekleşmesi içindeki payı 2014 yılında % 48,2, 2015 yılında ise % 41,0 olmuştur. Yine sermaye giderlerinin 2014 yılının ilk altı aylık bütçe gerçekleşme oranı % 48,9 olurken, 2015 yılında bu oran son bütçeye göre % 29,11 olmuştur. 2015 yılının ilk altı ayında sermaye giderleri içerisinde mamul mal alımlarına 46 milyon 72 bin TL, menkul sermaye üretim giderlerine 436 bin TL, gayri maddi hak alımlarına 3 milyon 461 bin TL, gayrimenkul alımları ve kamulaştırmasına 330 milyon 810 bin TL, gayrimenkul sermaye üretim giderlerine 1 milyar 26 milyon 726 bin TL, menkul malların büyük onarım giderlerine 15 milyon 23 bin TL, gayrimenkul büyük onarım giderlerine 389 milyon 521 bin TL harcama yapılmıştır. 17

Tablo 11: Sermaye Giderleri 2015 Yılı Bütçesi ve Ocak-Haziran Dönemi Gerçekleşmeleri 2015 yılında sermaye giderlerinde, 6 aylık harcamanın % 44,5 i ilk üç ayda %55,5 i ise ikinci 3 ayda gerçekleşmiştir. Tablo 12: 2014-2015 Yılları Ocak-Haziran Dönemi Sermaye Giderleri Gerçekleşmeleri 18

2014-2015 YILI (06) SERMAYE GİDERLERİ TL ARTIŞ- 2014 2015 2014 YILI 2015 YILI AYLAR AZALIŞ GERÇ. GERÇ. GERÇEKLEŞME GERÇEKLEŞME ORANI PAYI PAYI OCAK 365.281.614,86 95.131.000,71-74,0% 17,6% 5,2% SUBAT 256.384.413,81 250.486.878,66-2,3% 12,3% 13,8% MART 462.699.626,62 460.332.757,72-0,5% 22,2% 25,4% NISAN 359.073.691,23 288.232.613,83-19,7% 17,3% 15,9% MAYIS 315.920.599,59 339.754.691,32 7,5% 15,2% 18,7% HAZIRAN 320.334.031,06 378.111.271,64 18,0% 15,4% 20,9% TOPLAM 2.079.693.977,17 1.812.049.213,88-12,9% 100,0% 100,0% 2015 yılının ilk altı ayında 1 milyar 812 milyon 49 bin TL gerçekleşmiş olan sermaye giderleri içinde en yüksek harcama 1 milyar 26 milyon 726 bin TL ile gayrimenkul sermaye üretim giderleri için yapılmıştır. 2014 yılının aynı döneminde de yüksek gerçekleşme 1 milyar 24 milyon 371 bin TL ile yine gayrimenkul sermaye üretim giderleri için yapılmıştır. 19

07. Sermaye Transferleri Bağlı kuruluşlara yapılan yardımlardan oluşan Sermaye Transferleri 2014 yılının ilk altı ayında 104 milyon TL ile bütçesinin % 61,2 si oranında gerçekleşmiştir. 2015 yılının ilk altı ayında ise Sermaye Transferlerinin ilk altı aylık gerçekleşmesi 380 milyon TL dir. Tablo 13: 2014-2015 Yılları Ocak-Haziran Dönemi Sermaye Transfer Gerçekleşmeleri 20

08. Borç Verme 2014 yılının ilk altı ayında borç verme kaleminde 380 milyon TL gerçekleşme olurken, 2015 yılının aynı döneminde bu rakam 35 milyon 253 bin TL olmuştur. Tablo 14: 2014-2015 Yılları Ocak-Haziran Dönemi Borç Verme Gerçekleşmeleri AYLAR 2014 YILI GERÇEKLEŞME 2015 YILI GERÇEKLEŞME 2014 GERÇ. PAYI 2015 GERÇ. PAYI OCAK 220.000.000,00 57,9% 0,0% SUBAT 0,00 0,0% 0,0% MART 0,00 0,0% 0,0% NISAN 0,00 15.003.030,00 0,0% 42,6% MAYIS 0,00 20.250.000,00 0,0% 57,4% HAZIRAN 160.000.000,00 42,1% 0,0% TOPLAM 380.000.000,00 35.253.030,00 100,0% 100,0% 21

B. BÜTÇE GELİRLERİ 2015 yılı bütçemizin gelir kısmı; % 1,25 vergi gelirleri, % 14,25 teşebbüs ve mülkiyet gelirleri, % 0,12 alınan bağış ve yardımlar ile özel gelirler, % 77,05 diğer gelirler, % 7,24 sermaye gelirleri ve % 0,10 alacaklardan tahsilat olmak üzere toplam 9 milyar 850 milyon TL olarak tahmin edilmiştir. Tablo 15: 2015 Yılı Gelir Bütçesi ve Altı Aylık Gerçekleşmesi GELİRLER 2015 YILI GELİR BÜTÇESİ VE ALTI AYLIK GERÇEKLEŞME BÜTÇE GERÇEKLEŞME 30.06.2015 GERÇ. ORANI (%) TOPLAM GERÇ. PAYI VERGİ GELİRLERİ 126.000.000 76.932.059 61,1% 1,5% TEŞEBBÜS VE MÜLKİYET GELİRLERİ ALINAN BAĞIŞ VE YARDIMLAR İLE ÖZEL GELİRLER 1.403.500.000 706.049.296 50,3% 13,9% 12.000.000 3.329.155 27,7% 0,1% DİĞER GELİRLER 7.589.500.000 4.106.473.425 54,1% 80,6% SERMAYE GELİRLERİ 713.000.000 130.567.864 18,3% 2,6% ALACAKLARDAN TAHSİLATLAR 10.000.000 78.505.775 785,1% 1,5% RED VE İADELER -4.000.000-9.604.220 240,1% -0,2% TOPLAM 9.850.000.000 5.092.253.354 51,7% 100,0% TL 22

Ocak-Haziran 2015 döneminde, İstanbul Büyükşehir Belediyesi bütçe gelirleri, geçen yılın aynı dönemine göre % 20,6 oranında artarak 5 milyar 92 milyon 253 bin TL olarak gerçekleşmiş olup, bütçe hedefinin % 51,7 sine ulaşılmış durumdadır. Tablo 16 da 2015 yılı bütçe gelirlerinin aylık gerçekleşmeleri, 2014 yılı gerçekleşme oranları ile karşılaştırmalı olarak gösterilmiştir. Oranları Tablo 16: 2014 ve 2015 Yılları Ocak-Haziran Arası Aylık Gelir Gerçekleşmeleri ve Artış- Azalış 2014-2015 YILI BÜTÇE GELİR GERÇEKLEŞMELERİ (AYLIK) AYLAR 2014 YILI GERÇEKLEŞME 2015 YILI GERÇEKLEŞME ARTIŞ- AZALIŞ ORANI(%) OCAK 680.872.575,05 748.446.829,63 9,9% SUBAT 780.399.701,62 864.415.806,69 10,8% MART 744.538.723,99 894.405.877,99 20,1% NISAN 595.356.294,35 677.570.391,96 13,8% MAYIS 606.176.041,87 883.924.749,14 45,8% HAZIRAN 816.818.358,58 1.023.489.698,89 25,3% TOPLAM 4.224.161.695,46 5.092.253.354,30 20,6% TL 23

Tablo 17 de ise 2015 yılının ilk 6 aylık gerçekleşmeleri gelir türü bazında, 2014 yılının aynı dönemi ile karşılaştırmalı olarak verilmiştir. Haziran sonu itibariyle, gelir bütçe gerçekleşmeleri içinde, Vergi Gelirlerinin payı 2014 yılında 1,8 iken, 2015 yıllında % 1,5; Teşebbüs ve Mülkiyet Gelirlerinin payı 2014 yılında % 6,7 iken, 2015 yılında % 13,9; Alınan Bağış ve Yardımların payı 2014 yılında % 0,2 iken, 2015 yılında % 0,1; Faizler, Paylar ve Cezalardan oluşan Diğer Gelirlerin payı 2014 yılında % 86,4 iken, 2015 yılında % 80,6; Sermaye Gelirlerinin payı 2014 yılında % 2,7 iken, 2015 yılında % 2,6 ; Alacaklardan Tahsilatlar 2014 yılında % 1,9 iken, 2015 yılında % 1,5 düzeyinde olmuştur. Tablo 17: 2014 ve 2015 Yılları İlk Altı Aylık Gelir Gerçekleşmeleri ve Artış- Azalış Oranları, Toplam Gerçekleşme İçindeki Payları 2014-2015 YILI İLK 6 AYLIK GERÇEKLEŞMELER AÇIKLAMA GERÇEKLEŞME GERÇ.ARTI TOPLAM İLK 6 AY Ş/AZALIŞ GERÇ. % 2014 YILI 2015 YILI ORANI(+,-) 2014 2015 TL VERGİ GELİRLERİ 74.324.335,88 76.932.058,75 3,5% 1,8% 1,5% TEŞEBBÜS VE MÜLKİYET GELİRLERİ ALINAN BAĞIŞ VE YARDIMLAR İLE ÖZEL GELİRLER 281.951.175,43 706.049.296,08 150,4% 6,7% 13,9% 6.872.538,63 3.329.154,89-51,6% 0,2% 0,1% DİĞER GELİRLER 3.651.372.130,73 4.106.473.424,67 12,5% 86,4% 80,6% SERMAYE GELİRLERİ 114.103.564,67 130.567.864,38 14,4% 2,7% 2,6% ALACAKLARDAN TAHSİLATLAR 98.658.487,87 78.505.775,20-20,4% 2,3% 1,5% RED VE İADELER -3.120.537,75-9.604.219,67 207,8% -0,1% -0,2% TOPLAM 4.224.161.695,46 5.092.253.354,30 20,6% 100,0% 100,0% 24

01. Vergi Gelirleri İlan ve Reklam Vergisi, Eğlence Vergisi, Yangın Sigorta Vergisi ve harçlardan oluşan vergi gelirleri 2015 yılı Ocak-Haziran döneminde 76 milyon 932 bin TL olarak gerçekleşmiştir. 2014 yılı Ocak-Haziran döneminde bizzat İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından tahsil edilen vergi gelirlerinin 74 milyon 324 bin TL olduğu dikkate alındığında, bu gelir kaleminde % 3,5 lik bir artış meydana geldiği görülmektedir. 03. Teşebbüs ve Mülkiyet Gelirleri Teşebbüs ve Mülkiyet Gelirleri 2015 yılı Ocak-Haziran döneminde 706 milyon 49 bin TL olarak gerçekleşmiştir. 2014 yılı Ocak-Haziran döneminde Teşebbüs ve Mülkiyet Gelirleri nin 281 milyon 951 bin TL olduğu dikkate alındığında, bu gelir kalemindeki artış oranı % 150,4 düzeyindedir. Bu gelir türü İSKİ den gelen 163 milyon gelir gider farkı ve İGDAŞ dan gelen 150 milyon TL kar payı ödemesi sonucu artış göstermiştir. 04. Alınan Bağış ve Yardımlar Alınan Bağış ve Yardımlar 2015 yılı Ocak-Haziran döneminde 3 milyon 329 bin TL olarak gerçekleşmiştir. 2014 yılı Ocak-Haziran döneminde Alınan Bağış ve Yardımların 6 milyon 872 bin TL. olduğu dikkate alındığında, bu gelir kalemindeki azalış oranı % 51,6 dır. Bu gelir türü İl Özel İdaresi proje yardımlarının sona ermesi ve Avrupa Birliği nden proje karşılığı alınan yardımlarının tahmin edilen seviyede gerçekleşmemesi nedeniyle azalmıştır. 25

05. Diğer Gelirler (Kişi ve Kurumlardan Alınan Paylar, Faizler ve Ceza Gelirleri) Toplam gelirler içinde en önemli kısmı kişi ve kurumlardan alınan paylar, faizler ve ceza gelirlerinden oluşan Diğer Gelirler kalemi oluşturmaktadır. 2015 yılı Ocak-Haziran döneminde Diğer Gelirler 4 milyar 106 milyon 473 bin TL olarak gerçekleşmiştir. 2014 yılı Ocak-Haziran döneminde Diğer Gelirler kaleminin 3 milyar 651 milyon 372 bin TL olduğu dikkate alındığında, Diğer Gelirlerin artış oranı % 12,5 tir. Diğer Gelirler başlığının toplam bütçe gelirleri içinde en önemli yere sahip olmasının sebebi, genel bütçe vergi gelirlerinden aktarılan payların, Kişi ve Kurumlardan Alınan Paylar başlığı altında bu bölümde yer almasıdır. Ocak-Haziran 2015 döneminde genel bütçe vergi gelirlerinden aktarılan paylar 3 milyar 921 milyon TL olarak gerçekleşerek, toplam gelirlerin % 77 sini oluşturmuştur. 2014 yılı Ocak Haziran döneminde genel bütçe vergi gelirlerinden alınan payın 3 milyar 466 milyon TL olduğu dikkate alındığında, bu gelirin artış oranı % 13 düzeyindedir. 06. Sermaye Gelirleri Taşınır ve Taşınmaz Satışlarından oluşan Sermaye Gelirleri 2015 yılı Ocak-Haziran döneminde 130 milyon 568 bin TL olarak gerçekleşmiştir. 2014 yılı Ocak-Haziran döneminde Sermaye Gelirlerinin 114 milyon 103 bin TL olduğu dikkate alındığında, bu gelir kalemindeki artış oranı % 14,4 tür. 08. Alacaklardan Tahsilatlar Alacaklardan Tahsilât Gelirleri 2015 yılı Ocak-Haziran döneminde 78 milyon 506 bin TL olarak gerçekleşmiştir. 2014 yılı Ocak-Haziran döneminde Alacaklardan Tahsilâtların 98 milyon 658 bin TL olduğu dikkate alındığında, bu gelir kalemindeki azalış oranı % 20,4 tür. 2015 yılı gelirindeki azalma alacakların geçmiş yıllarda tahsil edilmesinden kaynaklanmaktadır. 26

C. FİNANSMAN Bilindiği üzere Büyükşehir Belediyemizin ulaşım, alt yapı, çevre, itfaiye, vb. alanlarda yapılan büyük ölçekli yatırımlarının hızlı bir şekilde tamamlanabilmesi için ilave kaynaklara ihtiyaç duyulabilmektedir. İhtiyaç duyulan bu ilave kaynakların temini için Büyükşehir Belediye Meclisimizin kararları doğrultusunda iç ve dış borçlanma yapılmıştır. 2015 yılının Ocak-Haziran döneminde 52 milyon 010 bin TL iç borç geri ödemesi gerçekleştirilmiştir. Yine aynı dönemde 242 milyon 802 bin TL dış borçlanma, 374 milyon 621 bin TL dış borç geri ödemesi gerçekleştirilmiştir. 2014 yılının ilk altı aylık döneminde ise 350 milyon TL iç borçlanma, 59 milyon 941 bin TL iç borç geri ödemesi gerçekleştirilmiştir. Bu dönemde yapılan dış borçlanma 170 milyon 37 bin TL, dış borç geri ödemesi ise 354 milyon 209 bin TL dir. Tablo 18: 2014 ve 2015 Yılları Bütçe ve İlk Altı Aylık Bütçe Gerçekleşmeleri 27

II. OCAK-HAZİRAN 2015 DÖNEMİNDE YÜRÜTÜLEN FAALİYETLER 12 milyar 250 milyon TL olan 2015 yılı bütçemizden en büyük payı 6 milyar 261 milyon TL ile Sermaye Giderleri almış ve bu dönemde de en yüksek harcama 1 milyar 812 milyon 49 bin TL ile tamamı yatırım olan bu gider grubu için yapılmıştır. Bunun yanında düzenli olarak yapılan eğitim hizmetleri, sağlık hizmetleri, sosyal ve kültürel hizmetler, çevre ve temizlik hizmetleri, ulaşımın düzenlenmesi ve iyileştirilmesine yönelik hizmetler, güvenlik hizmetleri, itfaiye, cankurtaran ve zabıta hizmetleri, cenaze hizmetleri ile çok sayıda araştırma geliştirme ve proje çalışmalarının yer aldığı Mal ve Hizmet Alım Giderleri kalemi 2 milyar 954 milyon TL lik bütçesi ve 1 milyar 191 milyon 949 bin TL lik gerçekleşmesi ile yatırımlardan sonraki en önemli gider kalemimizdir. Yatırımlarımız içinde ulaşım ve çevre yatırımları bu yıl da en önemli payı almıştır. Ulaşım konusunda raylı systemlere verdiğimiz önemi artık İstanbul halkı çok iyi bilmektedir. Mecidiyeköy-Kağıthane-Alibeyköy-Mahmut Bey Metro Hattının da temel atma töreni gerçekleştirilerek yapımına başlanmıştır. Bunun yanısıra Kabataş-Mecidiyeköy-Mahmutbey metro hatti Mecidiyeköy-Kabataş kesimi ve depo sahasinin inşaat işleri ile elektromekanik sistemleri temin, montaj ve işletmeye alma işleri devam etmektedir. Ayrıca Üsküdar- Ümraniye-Çekmeköy metro hattı için 126 adet metro aracı temini ve işletmeye alma işine de başlanmıştır. Ulaşım konusundaki yatırımlarımlarımız elbette raylı sistemlerle sınılı değildir. İstanbul gibi hergün büyük bir hızla artan araç yoğunluğu nedeniyle karayollarımızın da geliştirilmesine büyük önem verilmektedir. Çevre konusunda ise özellikle yeşil alan yapımı, bakımı ve onarımı ile ilgili yatırımlarımız için bütçemizden ciddi bir pay ayrılmıştır. Daha yeşil bir İstanbul için yapılan bu çalışmaların yanında daha temiz bir İstanbul için atık yönetimi ve geri kazanım faaliyetleri, anaarter, meydan, yol ve geçitlerin temizliği, kıyı ve denizlerin özel tekne ve teçhizatlarla temizlenmesi gibi önemli faaliyetlerimiz bulunmaktadır. İstanbul un birçok ilçesinde, itfaiye binası, kültür merkezi, spor kompleksi, yüzme havuzu gibi hizmet tesislerin yapımı gerçekleştirilmektedir. 28

Bunların yanı sıra İstanbul halkının refahı için gerek Sağlık, gerekse Eğitim ve Kültür alanında birçok yatırım ve hizmeti halkımızın ihtiyaç ve beklentileri doğrultusunda sunmaktayız. Yatırım ve hizmetlerimizin çeşitliliği nedeniyle yukarıda faaliyetlerimize genel bir bakış açısıyla yer verilebilmiştir. Bunların yanında İstanbul halkının huzur ve refahını arttırmaya yönelik bir çok faaliyetimiz, etkin kaynak kullanımı göz önünde bulundurularak sürdürülmektedir. 29

III. TEMMUZ-ARALIK 2015 DÖNEMİNE İLİŞKİN BEKLENTİLER VE HEDEFLER A. Bütçe Giderleri Geçmiş yıllar gider bütçe gerçekleşmelerine baktığımızda ilk altı aylık dönemde bütçenin yaklaşık % 40 ının, ikinci altı aylık dönemde de kalan % 60 ının kullanıldığı görülmektedir. 2014 yılının ilk altı aylık döneminde bütçenin %47 si gerçekleşirken 2015 yılının aynı döneminde bu oran % 36 olmuştur. 2015 yılı sonu gider tahminlerimiz yapılırken; geçmiş yıllardaki gider gerçekleşme eğilimleri, ilk altı aydaki gider gerçekleşme ve gelir gerçekleşme oranlarımız, yatırım ve hizmetlerimizin ilk altı aylık dönemdeki performansı ve sonraki altı ayda bitirilmesi veya hızlandırılması düşünülen yatırımlarımızın giderlerimiz üzerindeki olası etkisi gibi kriterler dikkate alınmıştır. Bu kriterler göz önüne alındığında 2015 yılı sonu itibariyle gider bütçegerçekleşme oranının % 92 civarında olması beklenmektedir. B. Bütçe Gelirleri 2015 yılı bütçesinde 9 milyar 850 milyon TL olarak hedeflenen İstanbul Büyükşehir Belediyesi gelirlerinin bu rakamın üzerinde gerçekleşeceği öngörülmektedir. Toplam gelirlerimiz içinde en önemli payı oluşturan 5779 sayılı Kanun uyarınca genel bütçe vergi gelirlerinden sağladığımız gelirlere ilişkin bütçe hedefi 7 milyar TL 300 milyon iken yıl sonu gerçekleşmesinin toplam 7 milyar 600 milyon TL, diğer gelir kalemlerimizin ise bütçe hedefi 2 milyar 550 milyon TL iken, yıl sonu gerçekleşmesinin 2 milyar 350 milyon TL olacağı tahmin edilmektedir. Genel bütçe vergi gelirlerinden sağlanan payın gelişimi merkezi yönetimin vergi gelirleri tahsilâtı ile doğru orantılı bir seyir izlemektedir. Dolayısıyla, bu gelir türü ile ilgili olarak yıl sonu tahmini yapılırken aşağıdaki hususlar dikkate alınmıştır: Yılın ilk altı ayında genel bütçe vergi gelirlerinden sağlanan gelirlerin aylık gelişimi, 30

Merkezi yönetimin 2014 yılı bütçesinde yer alan vergi geliri hedefinin gerçekleşme düzeyi, Yılın ilk altı aylık döneminde hem merkezi yönetim vergi gelirlerinin, hem de İstanbul Büyükşehir Belediyesi nin genel bütçe vergi gelirlerinden aldıkları payların geçen yılın aynı dönemine göre artış ya da azalış oranları. Merkezi yönetim yılın ilk altı ayında vergi gelirleri tahmininin % 50 sini gerçekleştirmiştir. İstanbul Büyükşehir Belediyesi nin yılın ilk altı ayında genel bütçe vergi gelirlerinden aldıkları payın, bu paya ilişkin 2015 yılı bütçe tahminine oranı ise % 54 düzeyindedir. 2015 yılında merkezi yönetimin tahsil ettiği vergi gelirlerinin yılın ilk altı ayında geçen yılın aynı dönemine göre Türkiye genelinde %16 ; İstanbul ilinde ise % 15 düzeyinde arttığı görülmektedir. İBB nin genel bütçe vergi gelirlerinden aldığı pay da 2015 yılında geçen yılın aynı dönemine göre yaklaşık % 15 düzeyinde artmıştır. Yılın ilk altı ayında meydana gelen artışın bütçe hedeflerini olumlu etkilediği, vergi gelirlerinde yılın ikinci yarısında bu artış eğilimi sınırlı kalsa dahi yıl sonu itibariyle bütçe tahmini üzerinde bir gerçekleşme olacağı ve yıl sonu gerçekleşme rakamının 7 milyar 600 milyon TL olacağı beklenmektedir. Diğer gelir kalemlerimizle ilgili 2015 yılı sonu tahminlerimiz, bu gelirlerin geçmiş yıllarda yılın ilk yarısı ile ikinci yarısındaki gerçekleşme yüzdeleri, tahakkuklu gelirlerde yıl içinde tahsil edilmesi muhtemel tahakkuk miktarları, tahsilâtı belirli dönemlere yayılmış olan gelirlerin tahsilât dönemleri ve yılın ikinci yarısına ilişkin beklentiler dikkate alınarak yapılmıştır. Buna göre yıl içinde tahsilâtı belirli dönemlere yayılmış olan gelirlerden İlan ve Reklam Vergisi ile İlan Asma Tahsis ve Bakım Ücreti nin % 20 sinin, Eğlence Vergisi nin % 55 inın yılın ikinci yarısında tahsil edileceği tahmin edilmektedir. Sermaye gelirlerinde 2015 bütçe hedefi 713 milyon iken yılın ilk altı aylık döneminde % 18 lik gerçekleşmede kalması sebebiyle yıl sonu gerçekleşme hedefleri gözden geçirilmiştir. 31

Diğer gelir kalemlerimizin ise genel olarak geçmiş yıllardaki eğilimleri de dikkate alınarak, 2015 yılının birinci altı ayı ile yaklaşık olarak eşit düzeyde seyredeceği öngörülmektedir. IV. TEMMUZ-ARALIK 2015 DÖNEMİNDE YÜRÜTÜLECEK FAALİYETLER Bu nedenle 2015 yılının ikinci altı aylık döneminde de yukarıda bir kısmına değindiğimiz; ulaşım, altyapı, kentsel dönüşüm, imar ve yapılanma, sosyal ve kültürel hizmetler, bilgi teknolojileri, çevre düzenlemesi ve temizliği, eğitim, sanat, sağlık, spor vb. alanlardaki yatırım ve hizmetlerimiz etkin kaynak kullanımı hedeflenerek sürdürülecektir. Yukarıda sunduğumuz 2015 Yılı Ocak Haziran Dönemi bütçe uygulama sonuçları incelendiğinde, gider gerçekleşmemizin önceki yıllara gore biraz yüksek seyrettiği görülmekle birlikte bu konuda gerekli değerlendirmeler yapılmaktadır. Saydam yönetim anlayışının gereği ve yasanın emredici hükmü olarak açıklamamız gereken 2015 yılının ilk 6 aylık bütçe gerçekleşmeleri kamuoyuna sunulmuştur. EK: BÜTÇE GELİRLERİ ve GİDERLERİ GELİŞİMİ 32