TEMEL MALİ TABLOLARIN ANALİZİ VE YORUMLANMASI FATİH TAPKAN İstanbul Serbest Muhasebeci Mali Müşavir Odası Nisan 2016
Mali Tablolar Analizi Muhasebe, bir işletmenin ekonomik faaliyetlerine ilişkin finansal bilgileri ölçmek ve işletme ilgililerine bu finansal bilgileri raporlamak gayesiyle kullanılan bir süreçtir. Raporlama fonksiyonu analiz edilmiş ve yorumlanmış bilgi üretimidir. 27.04.2016 2
Mali Tablolar Analizi Mali analiz, analiz tekniklerini muhasebe bilgilerine uygulamak suretiyle bulunacak analiz sonuçlarının, şirketin finansal durumunu ve faaliyet sonuçlarını anlamak üzere yorumlanmasıdır. 27.04.2016 3
FİNANSAL ANALİZ BİLANÇO GELİR TABLOSU NAKİT AKIŞ TABLOSU FİNANSAL ANALİZ 27.04.2016 4
TEMEL MALİ TABLOLAR Finansal (mali) tablolar işletmelere ilişkin mali bilgileri içeren raporlardır. Küçük ve orta boy bir işletme için raporlama yapılacağı gibi, şirketler topluluğundan oluşan bir ekonomik bütünlük için de finansal tablolar hazırlanabilir 27.04.2016 5
MALİ TABLOLARIN AMACI İşletme ilgililerine, genel olarak bir şirketin finansal durumu, faaliyet sonuçları ve nakit akışları hakkında ekonomik kararlar almalarında faydalı olacak bilgiler sağlamaktır. Şirket yöneticilerinin yönetim performansı ve verimlilikleri ile ilgili hesap verebilirlik düzeylerini gösterir. 27.04.2016 6
GERÇEĞE UYGUN SUNUM Finansal tablolar bilgileri gerçeğe uygun bir biçimde sunmalıdır. (TFRS) Gerçeğe uygun sunum, işlemlerin, diğer olaylar ve koşulların Finansal Tabloların Hazırlanışı ve Sunumu Çerçevesinde sıralanmış olan aktiflerin, pasiflerin, gelir ve giderlerin tanımına ve tahakkuk kriterlerine uygun olarak sunulmasıdır. 27.04.2016 7
NETLEŞTİRME Varlıklar (Aktifler), Kaynaklar (Pasifler) ve gelir, giderler birbirleriyle mahsup edilip birleştirilemezler. Alış ve Satışların aynı hesap kodunda takip edilmesi, Reeskontların aynı hesapta takip edilmesi, Kambiyo kar ve zararlarının aynı hesapta takip edilmesi. 27.04.2016 8
Mali Analiz Türleri Kapsamına Göre; Statik Analiz Dinamik Analiz Amacına Göre; Yönetim Analizleri Kredi Analizleri Yatırım Analizleri 27.04.2016 9
FİNANSAL TABLO KULLANICILARI İç Bilgi Kullanıcıları; Dış Bilgi Kullanıcılar; Ortaklar Yöneticiler Çalışanlar Devlet Kredi Kurumları Alıcı & satıcılar Yatırımcılar 27.04.2016 10
Kredi ve Yatırım Analizleri Kredi Analizleri Kısa vadeli borç ödeme gücü Dönen varlıkların yapısı, Öz kaynak, yabancı kaynak dengesi, Duran varlık yapısı, Finansman yöntemleri, İşletme karlılığı, Devir hızları, Yöneticiler ve kurumun niteliği, Sektörel ve iktisadi gelişmeler incelenir. Yatırım Analizleri İşletmenin devamlılığı, Yatırım güvencesi, Yatırım karlılığı, Hisse senedi artışları, Kar dağıtım politikası ve eğilimi, Borç ödeme gücü, İşletme sermayesi incelenir. 27.04.2016 11
Başarı Koşulları Analizin temelini oluşturan mali tablolar muhasebe temel kavramlarına ve genel kabul görmüş muhasebe ilkelerine göre hazırlanmış olmalıdır. Analizi yapan kişi yeterli, tarafsız, önyargısız ve samimi olmalıdır. Farklı dönemlere ilişkin analizlerinde aşağıdaki konular dikkate alınmalıdır; Muhasebe politikaları Muhasebe standartları Konjonktür şartları Yüksek enflasyon Faaliyet değişiklikleri 27.04.2016 12
KARŞILAŞTIRMALI TABLOLAR ANAZİLİ (YATAY ANALİZ) 27.04.2016 13
YATAY ANALİZ Kullanım Alanı ; Karşılaştırmalı tablolardan amaç, her kalemin yıllar itibarıyla gösterdiği değiştirmeleri ve gelişmeyi incelemektir. Tekniğin Açıklanması; Önceki yılın temel yıl olarak alınması ve sonraki yılların temel yıla göre kıyaslanması 27.04.2016 14
YATAY ANALİZ DEĞİŞİM DEĞİŞİM TUTARI CARİ DÖNEM TUTARI - ÖNCEKİ DÖNEM TUTARI DEĞİŞİM ORANI CARİ DÖNEM TUTARI - ÖNCEKİ DÖNEM TUTARI ÖNCEKİ DÖNEM TUTARI 27.04.2016 15
KARŞILAŞTIRMALI TABLOLAR ANALİZİ Dönen Varlıklar Yıllar Değişim 2014 2015 Tutarı Oranı Nakit ve Benzerleri 2.986.000 3.546.000 560.000 19% Ticari Alacaklar 18.897.000 19.345.000 448.000 2% Diğer Alacaklar 226.000 512.000 286.000 127% Stoklar 20.542.000 23.246.000 2.704.000 13% Diğer Dönen Var. 2.950.000 3.215.000 265.000 9% D. Varlıklar Toplamı: 45.601.000 49.864.000 4.263.000 9% 27.04.2016 16
KARŞILAŞTIRMALI TABLOLAR ANALİZİ Duran Varlıklar Yıllar Değişim 2014 2015 Tutarı Oranı Diğer Alacaklar 46.000 55.000 9.000 20% Yatırım Amaçlı G. 142.000 142.000-0% Maddi Duran V. 43.654.000 46.671.000 3.017.000 7% Maddi Olmayan D. V 79.000 118.000 39.000 49% Ertelenmiş Vergi V. 3.950.000 5.482.000 1.532.000 39% Duran Varlıklar Top.: 47.871.000 52.468.000 4.597.000 10% 27.04.2016 17
KARŞILAŞTIRMALI TABLOLAR ANALİZİ Kısa Vad.Yab.Kayn. Yıllar Değişim 2014 2015 Tutarı Oranı Finansal Borçlar 7.720.000 5.350.000-2.370.000-31% Ticari Borçlar 11.095.000 12.315.000 1.220.000 11% Diğer Borçlar 3.125.000 1.276.000-1.849.000-59% D.K. Vergi Y. 2.510.000 3.215.000 705.000 28% Borç Karşılıkları 805.000 912.000 107.000 13% Diğer K.S.V.Y. 610.000 716.000 106.000 17% K.S.V.Y. Toplamı.: 25.865.000 23.784.000-2.081.000-8% 27.04.2016 18
KARŞILAŞTIRMALI TABLOLAR ANALİZİ Uzun Vad.Yab.Kayn. Yıllar Değişim 2014 2015 Tutarı Oranı Finansal Borçlar 4.012.000 5.650.000 1.638.000 41% Diğer Borçlar 3.543.000 2.651.000-892.000-25% Kıdem Tazminatı K. 2.548.000 2.915.000 367.000 14% Diğer U.V. Yükümlü 346.000 518.000 172.000 50% U.V.Y. Toplamı.: 10.449.000 11.734.000 1.285.000 12% 27.04.2016 19
KARŞILAŞTIRMALI TABLOLAR ANALİZİ Öz Kaynaklar Yıllar Değişim 2014 2015 Tutarı Oranı Ödenmiş Sermaye 35.000.000 35.000.000-0% Kardan Ayrılan Yedek 2.700.000 3.450.000 750.000 28% Geçmiş Yıllar K/Z 6.910.000 12.548.000 5.638.000 82% Net Dönem K/Z 12.548.000 15.816.000 3.268.000 26% Öz Kaynaklar Top.: 57.158.000 66.814.000 9.656.000 17% 27.04.2016 20
KARŞILAŞTIRMALI TABLOLAR ANALİZİ Gelir Tablosu Yıllar Değişim 2014 2015 Tutarı Oranı Satış Gelirleri 186.416.000 203.412.000 16.996.000 9% Satışların Maliyeti (-) 145.795.000 154.334.000 8.539.000 6% Brüt K/Z 40.621.000 49.078.000 8.457.000 21% Pazarlama Giderleri (-) 15.415.000 18.154.000 2.739.000 18% Genel Yönetim (-) 8.932.000 9.246.000 314.000 4% Diğer Faaliyet Gelirleri 1.296.000 918.000-378.000-29% Diğer Faaliyet Giderleri 1.568.000 1.745.000 177.000 11% Faaliyet K / Z 16.002.000 20.851.000 4.849.000 30% 27.04.2016 21
KARŞILAŞTIRMALI TABLOLAR ANALİZİ Gelir Tablosu Yıllar Değişim 2014 2015 Tutarı Oranı E. F. Dışı F. Gelirler 6.299.000 5.896.000-403.000-6% E. F. Dışı F. Giderler (-) 7.243.000 7.716.000 473.000 7% Vergi Öncesi K / Z 15.058.000 19.031.000 3.973.000 26% Vergi Karşılığı 2.510.000 3.215.000 705.000 28% Dönem K / Z 12.548.000 15.816.000 3.268.000 26% 27.04.2016 22
ANALİZ VE YORUM Bugünkü durumun geçmişten farkını görmek, böyle bir durumun devam etmesi halinde gelecekteki mali durum ile faaliyet sonuçlarının nasıl bir gelişme göstereceğini tahmin etmek için yapılır. Mali tablolarda yer alan verilerin yıllara göre artış ve azalışları dikkate alınarak ilgili olayda zaman içinde meydana gelen değişiklikler yorumlanarak, işletmenin gelişme yönü saptanmaya çalışılır. 27.04.2016 23
YÜZDE YÖNTEMİ İLE ANALİZİ (DİKEY ANALİZ) 27.04.2016 24
DİKEY ANALİZ Kullanım Alanı; İşletmenin kendi içinde analiz edilmesine olanak verir. Yüzde tekniğinin uygulanmasıyla finansal tabloların anlaşılırlığı daha da kolaylaşır. Finansal tablolar büyük rakamlar yerine yüzdelerle ifade olur. Finansal tablolarda yer alan verilerin, birikimli toplam içindeki yüzdeleri saptanır. 27.04.2016 25
DİKEY ANALİZ Tekniğin Açıklanması; Finansal tablo toplamı 100 kabul edilir, analizi yapılacak kalem 100 sayısına göre oranlanır, grup ya da genel toplam içindeki tüm kalemler için aynı işlem yapılır. Yüzde yöntemiyle analiz daha çok Gelir tablosu ve Bilanço analizleri için kullanılır. 27.04.2016 26
DİKEY ANALİZ Dönen Varlıklar Yıllar 2014 2015 2014 2015 Grup Genel Grup Genel Nakit ve Benzerleri 2.986 3.546 7% 3% 7% 3% Ticari Alacaklar 18.897 19.345 41% 20% 39% 19% Diğer Alacaklar 226 512 0% 0% 1% 1% Stoklar 20.542 23.246 45% 22% 47% 23% Diğer Dönen Var. 2.950 3.215 6% 3% 6% 3% D. Varlıklar Toplamı: 45.601 49.864 100% 49% 100% 49% AKTİF 93.472 102.332 100% 100% 27.04.2016 27
DİKEY ANALİZ Duran Varlıklar Yıllar 2014 2015 2014 2015 Grup Genel Grup Genel Diğer Alacaklar 46 55 0% 0% 0% 0% Yatırım Amaçlı G. 142 142 0% 0% 0% 0% Maddi Duran V. 43.654 46.671 91% 47% 89% 46% Maddi Olmayan D. V 79 118 0% 0% 0% 0% Ertelenmiş Vergi V. 3.950 5.482 8% 4% 10% 5% Duran Varlıklar Top.: 47.871 52.468 100% 51% 100% 51% AKTİF 93.472 102.332 100% 100% 27.04.2016 28
DİKEY ANALİZ Kısa Vad.Yab.Kayn. Yıllar 2014 2015 2014 2015 Grup Genel Grup Genel Finansal Borçlar 7.720 5.350 30% 8% 22% 5% Ticari Borçlar 11.095 12.315 43% 12% 52% 12% Diğer Borçlar 3.125 1.276 12% 3% 5% 1% D.K. Vergi Y. 2.510 3.215 10% 3% 14% 3% Borç Karşılıkları 805 912 3% 1% 4% 1% Diğer K.S.V.Y. 610 716 2% 1% 3% 1% K.S.V.Y. Toplamı.: 25.865 23.784 100% 28% 100% 23% AKTİF 93.472 102.332 100% 100% 27.04.2016 29
DİKEY ANALİZ Uzun Vad.Yab.Kayn. Yıllar 2014 2015 2014 2015 Grup Genel Grup Genel Finansal Borçlar 4.012 5.650 38% 4% 48% 6% Diğer Borçlar 3.543 2.651 34% 4% 23% 3% Kıdem Tazminatı K. 2.548 2.915 24% 3% 25% 3% Diğer U.V. Yükümlü 346 518 3% 0% 4% 1% U.V.Y. Toplamı.: 10.449 11.734 100% 11% 100% 11% AKTİF 93.472 102.332 100% 100% 27.04.2016 30
DİKEY ANALİZ Öz Kaynaklar Yıllar 2014 2015 2014 2015 Grup Genel Grup Genel Ödenmiş Sermaye 35.000 35.000 61% 37% 52% 34% Kardan Ayrılan Yedek 2.700 3.450 5% 3% 5% 3% Geçmiş Yıllar K/Z 6.910 12.548 12% 7% 19% 12% Net Dönem K/Z 12.548 15.816 22% 13% 24% 15% Öz Kaynaklar Top.: 57.158 66.814 100% 61% 100% 65% AKTİF 93.472 102.332 100% 100% 27.04.2016 31
DİKEY ANALİZ Gelir Tablosu Yıllar 2014 2015 2014 2015 Genel Genel Satış Gelirleri 186.416 203.412 100% 100% Satışların Maliyeti (-) 145.795 154.334 78% 76% Brüt K/Z 40.621 49.078 22% 24% Pazarlama Giderleri (-) 15.415 18.154 8% 9% Genel Yönetim (-) 8.932 9.246 5% 5% Diğer Faaliyet Gelirleri 1.296 918 1% 0% Diğer Faaliyet Giderleri 1.568 1.745 1% 1% Faaliyet K / Z 16.002 20.851 9% 10% 27.04.2016 32
ANALİZ VE YORUM Yüze indirgenmiş finansal tablolar hazırlandıktan sonra, her kalemin kendi grup toplamı ve genel toplam içindeki ağırlığının uygun olup olmadığı incelenir. Bu teknikte incelenmek üzere kaç yıl ele alınmış olursa olsun, her yılın finansal tablolarına bağımsız olarak uygulanır. 27.04.2016 33
EĞİLİM YÜZDELERİ YÖNTEMİ İLE ANALİZ (TREND ANALİZİ) 27.04.2016 34
TREND ANALİZİ Kullanım Alanı; Bir işletmenin kendi içinde uzun süreli bir analizi yapılmak istendiğinde eğilim (trend) yüzdeleri analiz tekniği kullanılır. Bu teknikte, birbirini izleyen çok sayıdaki yıla ait bilanço ve gelir tablolarında yer alan kalemlerin zaman içinde gösterdikleri eğilimlerin daha ayrıntılı bir şekilde incelenmesini sağlar. 27.04.2016 35
TREND ANALİZİ Tekniğin Açıklanması; Finansal tablolarda incelenecek dönemlere ait bir yıl esas alınır. Bu yıla ait tutarlar 100 kabul edilerek, diğer dönemlere ait değerler esas alınan yılın ayni değerleri ile karşılaştırılarak yüzde yöntemine göre oranlanır. Bu şekilde, dönemler arasında göstermiş olduğu artış ve azalışlar tespit edilir. 27.04.2016 36
TREND ANALİZİ İki yöntem kullanılır; Baz yıl yöntemi İlk yıl rakamları 100 kabul edilerek sonraki yıl rakamlarının buna göre büyüklüğü hesaplanır. Bir önceki yıl yöntemi Bir önceki yılın rakamları 100 kabul edilerek izleyen yılın büyüklüğü hesaplanır. 27.04.2016 37
TREND ANALİZİ Tekniğin uygulanmasında aşağıdaki formül kullanılır. Cari yıl rakamı Trend yüzdesi = ---------------------------- Baz alınan yıl rakamı 27.04.2016 38
TREND ANALİZİ Dönen Varlıklar 1. Yıl Baz Alınmıştır Trend 1.Yıl 2.Yıl 3.Yıl 2.Yıl 3.Yıl Nakit ve Benzerleri 300 350 370 117% 123% Ticari Alacaklar 630 800 900 127% 143% Stoklar 1.000 1.400 1.650 140% 165% Diğer Dönen Varlıklar 150 80 130 53% 87% Dönen Varlıklar Toplamı 2.080 2.630 3.050 126% 147% 27.04.2016 39
TREND ANALİZİ Dönen Varlıklar Bir Önceki Yıl Baz Alınmıştır Trend 1.Yıl 2.Yıl 3.Yıl 2.Yıl 3.Yıl Nakit ve Benzerleri 300 350 370 117% 106% Ticari Alacaklar 630 800 900 127% 113% Stoklar 1.000 1.400 1.650 140% 118% Diğer Dönen Varlıklar 150 80 130 53% 163% Dönen Varlıklar Toplamı 2.080 2.630 3.050 126% 116% 27.04.2016 40
TREND ANALİZİ 1800 1600 1400 1200 1000 800 600 400 200 0 1.Yıl 2.Yıl 3.Yıl Nakit ve Benzerleri 300 350 370 Ticari Alacaklar 630 800 900 Stoklar 1.000 1.400 1.650 27.04.2016 41
YORUM VE ANALİZ Trend yüzdeleri daima pozitif olup, yüzün üzerindekiler artışı, yüzün altındakiler azalışı ifade eder, Eğilim, bir kalemin ele alınan yıllar içerisinde yüzdelerin artış ve azalış yönünde en ağırlıkta olanlarıyla belirlenir. Yüzdeler aynı seyrediyorsa o kalemin eğilimi yok demektir. 27.04.2016 42
İLİŞKİ KURULAN KALEMLER STOKLAR TİCARİ ALACAKLAR STOKLAR DÖNEN VARLIKLAR YABANCI KAYNAKLAR NET SATIŞLAR NET SATIŞLAR TİCARİ BORÇLAR KISA VADELİ YAB.KAYNAKLAR ÖZ KAYNAKLAR 27.04.2016 43
İLİŞKİ KURULAN KALEMLER YIL STOKLAR NET SATIŞLAR 800 700 2010 100 100 2011 105 198 2012 232 302 2013 258 524 2014 536 735 600 500 400 300 200 100-1 2 3 4 5 STOKLAR NET SATIŞLAR 27.04.2016 44
STOK NET SATIŞ Stoklar da, net satışlar da artış eğilimindedir. Fakat net satışlar stokların çok üzerinde bir artış eğilimi göstermektedir. Stokların hemen satıldığı anlamına gelir. Stoklara bağlanan fonların zamanında geri döndüğünü, bunun da işletme karlılığı ve likit yapısına pozitif etki yaratmaktadır. 27.04.2016 45
İLİŞKİ KURULAN KALEMLER YIL TİC. ALACAK NET SATIŞLAR 1400 1200 2010 100 100 2011 160 198 2012 415 302 2013 670 524 2014 1250 735 1000 800 600 400 200 0 1 2 3 4 5 TİC. ALACAK NET SATIŞLAR 27.04.2016 46
TİCARİ ALACAK NET SATIŞ Her iki kalem de artış eğilimindedir. Ancak ticari alacaklar, net satışların dan daha yüksektir. Bu durum kredili satışların yüksek olduğu veya alacaklarını tahsil etmede sorun yaşadığı anlamına gelir. Fon ihtiyacı doğabilir 27.04.2016 47
İLİŞKİ KURULAN KALEMLER YIL STOKLAR TİC. BORÇLAR 800 700 2010 100 100 2011 105 68 2012 232 134 2013 258 148 2014 536 668 600 500 400 300 200 100-1 2 3 4 5 STOKLAR TİC. BORÇLAR 27.04.2016 48
STOK TİC.BORÇ Her iki kalem de artış eğilimindedir. Ticari borçların artışı, stokların üzerinde olmuştur. Bu durum borçları ödeme zorluluğu içinde olabilir. Kısa vadeli borçların ödeme gücünün iyi olmadığı anlamına gelir. 27.04.2016 49
İLİŞKİ KURULAN KALEMLER YIL DÖNEN VARLIK K.V.Y.K. 1200 1000 2010 100 100 2011 136 121 2012 278 219 2013 264 332 2014 987 896 800 600 400 200 0 1 2 3 4 5 DÖNEN VARLIK K.V.Y.K. 27.04.2016 50
DÖNEN V. KVYK Her iki kalem de istikrarlı artış eğilimindedir. Kısa vadeli yabancı kaynaklar dönen varlıkların finansman kaynağı olurken, dönen varlıklar kısa vadeli borçları ödemede kullanılır. 27.04.2016 51
İLİŞKİ KURULAN KALEMLER YIL YABANCI KAYNAK ÖZ SERMAYE 900 800 700 2010 100 100 2011 119 136 2012 205 238 2013 306 415 2014 817 695 600 500 400 300 200 100 0 1 2 3 4 5 YABANCI KAYNAK ÖZ SERMAYE 27.04.2016 52
YABANCI KAYNAK ÖZ SERMAYE Her iki kalem de istikrarlı artış eğilimindedir. Son yıl hariç öz kaynaklardaki artış kısa ve uzun vadeli yabancı kaynakların üzerinde olmuştur. 27.04.2016 53
ORAN ANALİZİ (RASYO ANALİZİ) 27.04.2016 54
CARİ ORAN Nakit vb Tic. Alacaklar Stoklar Diğer Dön.V. Dönen Varlıklar Duran Varlıklar Banka Kredi Tic.Borçlar Diğer Borçlar Kısa Vd. Yab.Kay. Uzun Vd. Yab.Kay. Öz Kaynaklar Net Satışlar Satışların Maliyeti Brüt Satış Karı Faaliyet Giderleri Faaliyet Karı Diğer Gelir / Gider Finanman Giderleri Vergi Öncesi Kar Vergi Vergi Sonrası Kar
CARİ ORAN Cari oran = Dönen Varlıklar / K.V. Yabancı Kaynaklar 27.04.2016 56
CARİ ORAN YORUM İşletmenin genel likidite durumunu yansıtarak işletmenin net çalışma sermayesinin yeterli olup olmadığını ortaya koyar. Dönen varlıklar toplamı şüpheli alacaklar karşılığı, stok değer düşüklüğü gibi aktifi düzenleyici hesapların toplamdan düşüldükten sonraki tutarını yansıtmaktadır. Cari oran küçük olsa bile; Stok devir hızı ile alacak devir hızı yüksek olan, Dönen varlıkları içinde hazır değerleri ile süratle paraya çevrilebilir değerleri fazla olan, söz konusu varlık unsurları kaliteli olan, yani satışa çıkarıldığı zaman gerçek değerini bulan işletmeler borçlarını kolaylıkla ödeyebilecektir. 27.04.2016 57
ASİT TEST ORANI Nakit vb Tic. Alacaklar Stoklar Diğer Dön.V. Dönen Varlıklar Duran Varlıklar Banka Kredi Tic.Borçlar Diğer Borçlar Kısa Vd. Yab.Kay. Uzun Vd. Yab.Kay. Öz Kaynaklar Net Satışlar Satışların Maliyeti Brüt Satış Karı Faaliyet Giderleri Faaliyet Karı Diğer Gelir / Gider Finanman Giderleri Vergi Öncesi Kar Vergi Vergi Sonrası Kar
ASİT TEST ORANI ((Dönen V.) (Stoklar +Diğer D. V.)) / K.V.Yab. Kay. 27.04.2016 59
ASİT TEST YORUMU Asit-test oranı; cari oranı tamamlayarak onu daha anlamlı bir hale getirmektedir. Cari orandan farkı dönen varlıklardan paraya çevrilmesi uzun bir süreyi gerektirecek kalemlerin çıkartılması suretiyle, dönen varlıkların kısa vadeli yabancı kaynaklara oranlanmasıdır. 27.04.2016 60
NAKİT ORAN Nakit vb Tic. Alacaklar Stoklar Diğer Dön.V. Dönen Varlıklar Duran Varlıklar Banka Kredi Tic.Borçlar Diğer Borçlar Kısa Vd. Yab.Kay. Uzun Vd. Yab.Kay. Öz Kaynaklar Net Satışlar Satışların Maliyeti Brüt Satış Karı Faaliyet Giderleri Faaliyet Karı Diğer Gelir / Gider Finanman Giderleri Vergi Öncesi Kar Vergi Vergi Sonrası Kar
NAKİT ORAN (Hazır Değerler + Menkul Kıymetler) / K.V.Yab. Kay. 27.04.2016 62
NAKİT ORAN YORUM Nakit oranı, faaliyetlerden sağlanan fon girişlerinin durması ve alacakların tahsil edilememesi durumunda işletmenin kısa vadeli borçlarını ödeme gücünü yansıtmaktadır. Nakit oranı cari orana ve asit-test oranına göre daha duyarlı bir ölçüdür. Bu nedenle, birinci derece likidite oranı ismiyle de anılmaktadır. Nakit oranın, genel bir kural olarak oranın 0.2 nin altına düşmemesi arzulanmaktadır. Oranın 0.2 nin altına düşmesi durumunda işletmenin para durumunda sıkışık bir durum ortaya çıkar ve işletmenin yeni krediler bulma zorunluluğu doğar. Nakit oranının büyük olması da arzulanan bir durum değildir. 27.04.2016 63
DURAN VARLIKLAR Nakit vb Tic. Alacaklar Stoklar Diğer Dön.V. Dönen Varlıklar Duran Varlıklar Banka Kredi Tic.Borçlar Diğer Borçlar Kısa Vd. Yab.Kay. Uzun Vd. Yab.Kay. Öz Kaynaklar Net Satışlar Satışların Maliyeti Brüt Satış Karı Faaliyet Giderleri Faaliyet Karı Diğer Gelir / Gider Finanman Giderleri Vergi Öncesi Kar Vergi Vergi Sonrası Kar
DURAN VARLIKLAR Duran Varlıklar / Devamlı Sermaye (UVYK+ÖK) Oranın 1 in üstünde çıkması Duran Varlıkların bir kısmının Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar ile finanse edildiğini gösterir. Aynı zamanda negatif net işletme sermayesinin varlığını gösterir. 27.04.2016 65
BANKA KREDİLERİ Nakit vb Tic. Alacaklar Stoklar Diğer Dön.V. Dönen Varlıklar Duran Varlıklar Banka Kredi Tic.Borçlar Diğer Borçlar Kısa Vd. Yab.Kay. Banka Kredi Diğer Borçlar Uzun Vd. Yab.Kay. Öz Kaynaklar Net Satışlar Satışların Maliyeti Brüt Satış Karı Faaliyet Giderleri Faaliyet Karı Diğer Gelir / Gider Finanman Giderleri Vergi Öncesi Kar Vergi Vergi Sonrası Kar
BANKA KREDİLERİ Banka Kredileri / Aktif Aktiflerin ne oranda banka kredisi ile karşılandığını gösterir. Kısa Vad.Banka Kredileri / Net Satışlar Kreditörlerin özellikle incelediği bir orandır. Her banka kendi politikalarına göre işletmenin borçlanabilirliğine ilişkin yorum elde eder ve kredilerdeki artışın satışa etkisi analiz edilir. 27.04.2016 67
FİNANSAL KALDIRAÇ Nakit vb Tic. Alacaklar Stoklar Diğer Dön.V. Dönen Varlıklar Duran Varlıklar AKTİF Banka Kredi Tic.Borçlar Diğer Borçlar Kısa Vd. Yab.Kay. Uzun Vd. Yab.Kay. Öz Kaynaklar PASİF Net Satışlar Satışların Maliyeti Brüt Satış Karı Faaliyet Giderleri Faaliyet Karı Diğer Gelir / Gider Finanman Giderleri Vergi Öncesi Kar Vergi Vergi Sonrası Kar
FİNANSAL KALDIRAÇ Toplam Yabancı Kay. / Kaynaklar Toplamı 27.04.2016 69
FİNANSAL KALDIRAÇ YORUM Finansal kaldıraç oranı, varlıkların yüzde kaçının borçlarla finanse edildiğini gösterir. Piyasanın iyi olduğu durumlarda yüksek olması işletmenin daha hızlı büyümesine imkan tanır. Diğer taraftan krizlere yüksek finansal kaldıraç oranı ile yakalanmak riskli durumlar ile karşılaşma ihtimalini arttırabilir. Ortalama koşullarda bu oranın genel olarak 0.50 olması kabul edilir. Bu oranın 0.50 nin üzerinde olması durumunda sermaye yetersizliği var demektir. 27.04.2016 70
BORÇ / ÖZ KAYNAK Nakit vb Tic. Alacaklar Stoklar Diğer Dön.V. Dönen Varlıklar Duran Varlıklar Banka Kredi Tic.Borçlar Diğer Borçlar Kısa Vd. Yab.Kay. Uzun Vd. Yab.Kay. Öz Kaynaklar Net Satışlar Satışların Maliyeti Brüt Satış Karı Faaliyet Giderleri Faaliyet Karı Diğer Gelir / Gider Finanman Giderleri Vergi Öncesi Kar Vergi Vergi Sonrası Kar
BORÇ ÖZKAYNAK ORANI Öz sermaye / Yabancı kaynaklar 27.04.2016 72
BORÇ ÖZKAYNAK YORUM Gelişmiş ülkelerde bu oranın 1 olması kabul edilir. Oranın 1 den küçük olması, işletme finansmanının daha fazla yabancı kaynaklardan karşılandığı ve işletmenin ağır bir faiz yükü durumu söylenebilir. 27.04.2016 73
ÖZ KAYNAK ORANI Nakit vb Tic. Alacaklar Stoklar Diğer Dön.V. Dönen Varlıklar Duran Varlıklar AKTİF Banka Kredi Tic.Borçlar Diğer Borçlar Kısa Vd. Yab.Kay. Uzun Vd. Yab.Kay. Öz Kaynaklar PASİF Net Satışlar Satışların Maliyeti Brüt Satış Karı Faaliyet Giderleri Faaliyet Karı Diğer Gelir / Gider Finanman Giderleri Vergi Öncesi Kar Vergi Vergi Sonrası Kar
ÖZKAYNAK ORANI Öz sermaye / Aktif 31.12.2014 31.12.2015 Öz Sermaye 57.158.000 66.814.000 Aktif Toplamı 93.472.000 102.332.000 0.61 0.65 27.04.2016 75
ÖZKAYNAK YORUM Varlıkların yüzde kaçının işletme sahiplerince finanse edildiğini gösterir. Oranın düşük olması durumunda, faiz ve ana paraların ödenmesinde sıkıntı içine düşebilir. 27.04.2016 76
KVYK / PASİF Nakit vb Tic. Alacaklar Stoklar Diğer Dön.V. Dönen Varlıklar Duran Varlıklar AKTİF Banka Kredi Tic.Borçlar Diğer Borçlar Kısa Vd. Yab.Kay. Uzun Vd. Yab.Kay. Öz Kaynaklar PASİF Net Satışlar Satışların Maliyeti Brüt Satış Karı Faaliyet Giderleri Faaliyet Karı Diğer Gelir / Gider Finanman Giderleri Vergi Öncesi Kar Vergi Vergi Sonrası Kar
KISA VAD.YAB.KAYNAKLAR KYVK / Toplam Kaynaklar 31.12.2014 31.12.2015 K.V.Y. Kaynak 25.865.000 23.784.000 Kaynaklar 93.472.000 102.332.000 0.27 0.23 27.04.2016 78
KISA VAD.YAB.KAYNAKLAR Bir işletme de bu oranın 1/3 ü aşması riskli durum olarak ifade edilir. Kısa vadeli fonlarla Dönen Varlıkların, Uzun vadeli fonlar ile Duran Varlıkların finanse edilmesi uygundur. 27.04.2016 79
UVYK / PASİF Nakit vb Tic. Alacaklar Stoklar Diğer Dön.V. Dönen Varlıklar Duran Varlıklar AKTİF Banka Kredi Tic.Borçlar Diğer Borçlar Kısa Vd. Yab.Kay. Uzun Vd. Yab.Kay. Öz Kaynaklar PASİF Net Satışlar Satışların Maliyeti Brüt Satış Karı Faaliyet Giderleri Faaliyet Karı Diğer Gelir / Gider Finanman Giderleri Vergi Öncesi Kar Vergi Vergi Sonrası Kar
UZUN VAD.YAB.KAYNAKLAR UYVK / Toplam Kaynaklar 31.12.2014 31.12.2015 U.V.Y. Kaynak 10.449.000 11.734.000 Kaynaklar 93.472.000 102.332.000 0.11 0.11 27.04.2016 81
STOK DEVİR HIZI Nakit vb Tic. Alacaklar Stoklar Diğer Dön.V. Dönen Varlıklar Duran Varlıklar Banka Kredi Tic.Borçlar Diğer Borçlar Kısa Vd. Yab.Kay. Uzun Vd. Yab.Kay. Öz Kaynaklar Net Satışlar Satışların Maliyeti Brüt Satış Karı Faaliyet Giderleri Faaliyet Karı Diğer Gelir / Gider Finanman Giderleri Vergi Öncesi Kar Vergi Vergi Sonrası Kar
STOK DEVİR HIZI Satışların Maliyeti / Ortalama Stok 365 / Stok Devir Hızı 31.12.2014 31.12.2015 Satışların Mali. 145.795.000 154.334.000 Ortalama Stok 20.534.507 21.894.000 Stok Dev.Hızı 7.10 7.04 Stok Tutma Süresi 51 gün 52 gün 27.04.2016 83
ALACAK DEVİR HIZI Nakit vb Tic. Alacaklar Stoklar Diğer Dön.V. Dönen Varlıklar Duran Varlıklar Banka Kredi Tic.Borçlar Diğer Borçlar Kısa Vd. Yab.Kay. Uzun Vd. Yab.Kay. Öz Kaynaklar Net Satışlar Satışların Maliyeti Brüt Satış Karı Faaliyet Giderleri Faaliyet Karı Diğer Gelir / Gider Finanman Giderleri Vergi Öncesi Kar Vergi Vergi Sonrası Kar
ALACAK DEVİR HIZI Kredili Net Satışlar / Ortalama Tic.Alacaklar 365 / Alacak Devir Hızı 31.12.2014 31.12.2015 Kredili Net Satışlar 186.416.000 203.412.000 Ort. Ticari Alacaklar 18.897.000 19.345.000 Alacak Devir Hızı 9.86 10.51 Alac.Tahsil Süresi 37 gün 35 gün 27.04.2016 85
BORÇ DEVİR HIZI Nakit vb Tic. Alacaklar Stoklar Diğer Dön.V. Dönen Varlıklar Duran Varlıklar Banka Kredi Tic.Borçlar Diğer Borçlar Kısa Vd. Yab.Kay. Uzun Vd. Yab.Kay. Öz Kaynaklar Net Satışlar Satışların Maliyeti Brüt Satış Karı Faaliyet Giderleri Faaliyet Karı Diğer Gelir / Gider Finanman Giderleri Vergi Öncesi Kar Vergi Vergi Sonrası Kar
BORÇ DEVİR HIZI Satılan Malın Maliyeti / Ort.Ticari Borçlar 365 / Borç Devir Hızı 31.12.2014 31.12.2015 Satılan Malın Mali. 145.795.000 154.334.000 Ort. Ticari Borçlar 11.095.000 12.315.000 Borç Devir Hızı 13,14 12,53 Borç Ödeme Süresi 28 gün 29 gün 27.04.2016 87
DÖNEN VARLIK DEVİR HIZI Nakit vb Tic. Alacaklar Stoklar Diğer Dön.V. Dönen Varlıklar Duran Varlıklar Banka Kredi Tic.Borçlar Diğer Borçlar Kısa Vd. Yab.Kay. Uzun Vd. Yab.Kay. Öz Kaynaklar Net Satışlar Satışların Maliyeti Brüt Satış Karı Faaliyet Giderleri Faaliyet Karı Diğer Gelir / Gider Finanman Giderleri Vergi Öncesi Kar Vergi Vergi Sonrası Kar
VARLIK DEVİR HIZI Net Satışlar /. Varlıklar 31.12.2014 31.12.2015 Net Satışlar 186.416.000 203.412.000 Ortalama Dönen V. 45.601.000 49.864.000 Dönen V. Devir H. 4.09 4.08 Ortalama Duran V. 47.871.000 52.468.000 Duran V. Devir H. 3.89 3.87 Ortalama Aktif V. 93.472.000 102.332.000 Aktif Devir H. 1.99 1.98 27.04.2016 89
KARLILIK ORANLARI GELİR TABLOSU KARLARI Brüt Satış Karı Faaliyet Karı Vergi Öncesi Kar (EBT) Net Kar DİĞER KARLAR EBIT Vergi ve Faiz Öncesi Kar EBITDA Vergi, Faiz ve Amortisman Öncesi Kar 27.04.2016 90
KARLILIK ORANLARI Nakit vb Tic. Alacaklar Stoklar Diğer Dön.V. Dönen Varlıklar Duran Varlıklar Banka Kredi Tic.Borçlar Diğer Borçlar Kısa Vd. Yab.Kay. Uzun Vd. Yab.Kay. Öz Kaynaklar Net Satışlar Satışların Maliyeti Brüt Satış Karı Faaliyet Giderleri Faaliyet Karı Diğer Gelir / Gider Finanman Giderleri Vergi Öncesi Kar Vergi Vergi Sonrası Kar
SATIŞ KARLILIK ORANLARI.. Kar / Net Satışlar 31.12.2014 31.12.2015 Net satışlar 186.416.000 203.412.000 Brüt satış karı 40.621.000 49.078.000 Brüt satış karlılığı 21.79 24.13 Esas faaliyet karı 16.002.000 20.851.000 Esas faaliyet karl. 8.58 10.25 Net kar 12.548.000 15.816.000 Net karlılık oranı 6.73 7.78 27.04.2016 92
DEVAMLI SERMAYE KARLILIĞI Nakit vb Tic. Alacaklar Stoklar Diğer Dön.V. Dönen Varlıklar Duran Varlıklar Banka Kredi Tic.Borçlar Diğer Borçlar Kısa Vd. Yab.Kay. Uzun Vd. Yab.Kay. Öz Kaynaklar Net Satışlar Satışların Maliyeti Brüt Satış Karı Faaliyet Giderleri Faaliyet Karı Diğer Gelir / Gider Finanman Giderleri Vergi Öncesi Kar Vergi Vergi Sonrası Kar
DEVAMLI SERMAYE KARLILIĞI NET KAR / (UVYK + ÖZ KAYNAKLAR) 31.12.2014 31.12.2015 Net kar 12.548.000 15.816.000 Devamlı sermaye 67.607.000 78.548.000 Dev. Serm. karlılığı 18.56 20.13 27.04.2016 94
RANTABİLİTE Net Kar / Öz Kaynaklar Mali Rantabilite, ortakların sağladığı kaynağın bir birim karını gösterir. EBIT / Toplam Kaynaklar Ekonomik Rantabilite, işletmeye yatırılan fonların getirisini ölçmekte kullanılır. Mali rantabiliteden yüksek ise yabancı kaynak maliyetinin yüksek olduğu anlaşılır. 27.04.2016 95
MALİ RANTABİLİTE Nakit vb Tic. Alacaklar Stoklar Diğer Dön.V. Dönen Varlıklar Duran Varlıklar Banka Kredi Tic.Borçlar Diğer Borçlar Kısa Vd. Yab.Kay. Uzun Vd. Yab.Kay. Öz Kaynaklar Net Satışlar Satışların Maliyeti Brüt Satış Karı Faaliyet Giderleri Faaliyet Karı Diğer Gelir / Gider Finanman Giderleri Vergi Öncesi Kar Vergi Vergi Sonrası Kar
EKONOMİK RANTABİLİTE Nakit vb Tic. Alacaklar Stoklar Diğer Dön.V. Dönen Varlıklar Duran Varlıklar Banka Kredi Tic.Borçlar Diğer Borçlar Kısa Vd. Yab.Kay. Uzun Vd. Yab.Kay. Öz Kaynaklar Net Satışlar Satışların Maliyeti Brüt Satış Karı Faaliyet Giderleri Faaliyet Karı Diğer Gelir / Gider Finanman Giderleri Vergi Öncesi Kar Vergi Vergi Sonrası Kar
KARŞILAMA ORANLARI Faiz Karşılama Oranı (Vergi Öncesi Kar+Faiz Gideri)EBIT / Faiz Gideri Yabancı kaynaklara ödenecek faizin kaç kez kazanıldığını gösterir. Borçları Karşılama Oranı İşletme faaliyetleri ile faiz ve kredi ana paralarının ödenebilirliği sorgulanır. Vergi Öncesi Kar + Amortisman Gideri -------------------------------------------------------------- Faiz Gideri + Ana Para Ödemeleri 27.04.2016 98
FARKLI DÜŞÜN a+b+c =? c a b 27.04.2016 99
İSPAT a+b+c = 180 a b c Zemine paralel a b 27.04.2016 100
ÖZ KAYNAK KARLILIĞI Öz Kaynak Karlılığı = Net Kar Öz Kaynaklar 40.000 50.000 0,80 Öz Kaynak Karlılığı = Aktif Karlılığı 1 - Borç Oranı 0,20 1-0,75 0,80 Satışlar 160.000 Kar 40.000 Aktif 200.000 Borç 150.000 Öz Kaynak 50.000
AKTİF KARLILIĞI Aktif Karlılığı = Net Kar Aktif 40.000 200.000 0,20 Net Kar Marjı = Net Kar Net Satışlar 40.000 160.000 0,25 Aktif Devir Hızı = Net Satışlar Aktif 160.000 200.000 0,80 Satışlar 160.000 Kar 40.000 Aktif 200.000 Borç 150.000 Öz Kaynak 50.000 A.K. = Net Kar Marjı x Aktif Devir Hızı
AKTİF DEVİR HIZI Aktif Devir Hızı = Net Satışlar Aktif 160.000 200.000 0,80 Dönen V.Dv.Hızı = Net Satışlar Dönen Varlıklar 160.000 150.000 1,07 Duran V.Dv.Hızı = Net Satışlar Duran Varlıklar 160.000 50.000 3,20 Satışlar 160.000 Kar 40.000 Aktif 200.000 Borç 150.000 Öz Kaynak 50.000
DÖNEN VARLIK DEVİR HIZI Dönen V.Dv.Hızı = Net Satışlar Dönen Varlıklar 160.000 150.000 1,07 Stok Devir Hızı = Net Satışlar Stoklar 160.000 40.000 4,00 Alacak Devir Hızı = Net Satışlar Alacaklar 160.000 64.000 2,50 Satışlar 160.000 Kar 40.000 Aktif 200.000 Borç 150.000 Öz Kaynak 50.000
ÖZKAYNAK KARLILIĞI BORÇ ORANI AKTİF KARLILIĞI NET KAR MARJI (Maliyet Etkinliği) AKTİF DEVİR HIZI (Faaliyet Etkinliği) DURAN VARLIK DEVİR HIZI DÖNEN VARLIK DEVİR HIZI STOK DEVİR HIZI ALACAK DEVİR HIZI
DU PONT ANALİZİ İşletmenin aktiflerinin karlılığını nasıl etkilediğini analiz etmek amacıyla kullanılır. Analiz; İşletmenin yüksek kar marjı ile satış yapmasının tatminkar bir dönem karını garanti etmeyeceğini, Satış için kullanılan kaynaklarla ilişkili bir satış tutarının gerçekleşmesi gerekliliğini, Yüksek satış hacminin yeterli bir kar marjı olmaksızın istenen sonucu vermeyeceğini açıklar. 27.04.2016 106
DU PONT ANALİZİ Varlık Karlılığı Kar Marjı x Varlık Devir Hızı Faiz ve Vergi Öncesi Kar Faaliyet Geliri Faaliyet Geliri Varlıklar - + + Faaliyet Geliri Faaliyet Giderleri Faal.Dışı Gelir Sabit Varlıklar Cari Varlıklar + + + Diğer Cari Varlıklar Stoklar Alacaklar Nakit vb. 27.04.2016 107
SEVGİ VE ESENLİKLE KALIN 27.04.2016 108