EK M 2010 DÖNEM 2010 YILI EK M AYINDA BÜTÇE AÇI I B R ÖNCEK YILIN AYNI AYINA GÖRE YÜZDE 24,2 ORANINDA AZALARAK 1,8 M LYAR TL OLMU TUR. 2010 YILI EK M AYINDA VERG GEL RLER B R ÖNCEK YILIN AYNI AYINA GÖRE YÜZDE 20,2 ORANINDA ARTARAK 16,6 M LYAR TL OLARAK GERÇEKLE R. BUNA KAR IN FA Z HAR Ç BÜTÇE G DERLER YÜZDE 13,9 ORANINDA ARTARAK 19 M LYAR TL OLMU TUR. 2010 YILI EK M AYINDA BÜTÇE GEL RLER B R ÖNCEK YILIN AYNI AYINA GÖRE YÜZDE 1,9 ORANINDA ARTARAK 19,4 M LYAR TL, BÜTÇE G DERLER SE YÜZDE 1,1 ORANINDA AZALARAK 21,2 M LYAR TL OLARAK GERÇEKLE R. A. EK M 2010 MERKEZ YÖNET M BÜTÇE GERÇEKLE MELER 1. BÜTÇE DENGES 2010 y merkezi yönetim bütçesi Ekim ay bütçe giderleri, bütçe gelirleri, bütçe aç ve faiz fazla gerçekle meleri yandaki tabloda yer almaktad r. Merkezi yönetim bütçesi 2009 y Ekim ay nda 2 milyar 421 milyon TL aç k vermi iken 2010 y Ekim ay nda 1 milyar 835 milyon TL aç k vermi tir. 2010 y Ekim ay nda faiz d fazla 351 milyon TL olarak gerçekle mi tir. 2009 y Ekim ay nda bütçe giderleri 21 milyar 431 milyon TL olarak gerçekle mi iken 2010 y n ayn ay nda yüzde 1,1 oran nda azalarak 21 milyar 203 milyon TL olmu tur. 1
2009 y Ekim ay nda faiz hariç bütçe giderleri 16 milyar 699 milyon TL olarak gerçekle mi iken 2010 y n ayn ay nda yüzde 13,9 oran nda artarak 19 milyar 17 milyon TL olmu tur. Di er taraftan 2010 y Ekim ay nda faiz giderleri 2 milyar 186 milyon TL olmu tur. 2009 y Ekim ay nda 19 milyar 10 milyon TL olan bütçe gelirleri, 2010 y Ekim ay nda yüzde 1,9 oran nda artarak 19 milyar 368 milyon TL olarak gerçekle mi tir. Bu ayda vergi gelirleri ise yüzde 20,2 oran nda artarak 16 milyar 622 milyon TL olmu tur. 2. BÜTÇE G DERLER 2010 y Ekim ay bütçe giderlerinin ekonomik fland rmaya göre gerçekle meleri yandaki tabloda yer almaktad r. 2010 y merkezi yönetim bütçe giderleri için öngörülen 286 milyar 981 milyon TL ödenekten Ekim ay nda 21 milyar 203 milyon TL gider gerçekle tirilmi tir. Geçen y n ayn ay nda ise 21 milyar 431 milyon TL harcama yap lm r. 2010 y Ekim ay nda, faiz hariç giderler için öngörülen 230 milyar 231 milyon TL ödene in yüzde 8,3 ü kullan larak 19 milyar 17 milyon TL gider gerçekle tirilmi tir. Personel giderleri, 2010 y Ekim ay nda 5 milyar 329 milyon TL olmu ve personel giderleri için bütçede öngörülen 60 milyar 349 milyon TL ödene in yüzde 8,8 i kullan lm r. 2010 y Ekim ay nda sosyal güvenlik kurumlar na devlet primi giderleri geçen y n ayn ay na göre yüzde 62,9 oran nda art göstererek 941 milyon TL olmu tur. Söz konusu art n temel nedeni, 15 Ocak 2010 tarihinden itibaren genel sa k sigortas kapsam na al nan kamu personeli için genel sa k sigortas primi ödenmeye ba lanmas r. Genel sa k sigortas primi ödemeleri hariç sosyal güvenlik kurumlar na devlet primi giderleri ise geçen n ayn ay na göre yüzde 10,6 oran nda artm r. 2010 y Ekim ay nda mal ve hizmet al m giderleri geçen y n ayn ay na göre yüzde 7,6 oran nda azal la 2 milyar 319 milyon TL olarak gerçekle mi tir. Merkezi yönetim bütçesi sa k giderleri 2009 y Ekim ay nda 599 milyon TL iken 2010 y Ekim ay nda yüzde 26,4 oran nda azalarak 441 milyon TL olmu tur. 2010 y Ekim ay sa k harcamalar n 36 milyon TL si kamu personelinin tedavi ve ilaç giderlerinden, 404 milyon TL si ise ye il kartl lar n tedavi ve ilaç giderlerinden olu maktad r. Sa k giderleri hariç mal ve hizmet al m giderleri ise geçen y n ayn ay na göre yüzde 1,7 oran nda azalm r. 2
2010 y Ekim ay nda cari transferler geçen y n ayn ay na göre yüzde 1,7 oran nda artarak 6 milyar 985 milyon TL olarak gerçekle mi tir. 2010 y Ekim ay nda sa k, emeklilik ve sosyal yard m giderleri için geçen y n ayn ay na göre binde 1 oran nda art la 3 milyar 967 milyon TL transfer yap lm r. Sosyal güvenlik primi i veren hissesinin 5 puanl k k sm n Hazine taraf ndan ödenmesi amac yla yap lan transfer tutar ise 390 milyon TL dir. Cari transferler içindeki tar msal destekleme ödemeleri 2010 y Ekim ay nda geçen y n ayn ay na göre yüzde 23 oran nda artarak 85 milyon TL olmu tur. Vergi gelirleri tahsilât nda ortaya ç kan art n etkisiyle mahalli idare paylar 2010 y Ekim ay nda geçen y n ayn ay na göre yüzde 20 oran nda artarak 1 milyar 494 milyon TL olarak gerçekle mi tir. 2009 y Ekim ay nda 1 milyar 364 milyon TL sermaye gideri gerçekle tirilmi iken bu y n ayn ay nda yüzde 93,1 oran nda art la 2 milyar 633 milyon TL sermaye gideri gerçekle tirilmi tir. 2010 y Ekim ay nda 468 milyon TL sermaye transferi yap lm r. Borç verme giderleri 2010 y Ekim ay nda 342 milyon TL olarak gerçekle mi tir. Faiz giderleri 2010 y Ekim ay nda, 2009 y n ayn ay na göre yüzde 53,8 oran nda azalarak 2 milyar 186 milyon TL olarak gerçekle mi tir. 3. BÜTÇE GEL RLER 2010 y Ekim ay bütçe gelir gerçekle meleri yandaki tabloda yer almaktad r. 2009 y Ekim ay nda bütçe gelirleri 19 milyar 10 milyon TL iken 2010 y n ayn ay nda yüzde 1,9 oran nda artarak 19 milyar 368 milyon TL olarak gerçekle mi tir. 2010 y Ekim ay vergi gelirleri tahsilât geçen n ayn ay na göre yüzde 20,2 oran nda artarak 16 milyar 622 milyon TL olmu tur. 2010 y Ekim ay nda genel bütçe vergi d di er gelirleri geçen y n ayn ay na göre yüzde 55,3 oran nda azalarak 1 milyar 908 milyon TL olarak gerçekle mi tir. 2010 y Ekim ay nda özel bütçeli idarelerin öz gelirleri 760 milyon TL, düzenleyici ve denetleyici kurumlar n gelirleri ise 78 milyon TL olarak gerçekle mi tir. 3
2010 y ba ndan itibaren vergi gelirleri tahsilât nda ortaya ç kan olumlu performans Ekim ay nda da devam etmi tir. Nitekim vergi türleri itibar yla 2010 y Ekim ay gerçekle melerine bak ld nda geçen y n ayn ay na göre; kurumlar vergisi 51.2, özel tüketim vergisi yüzde 35.7, harçlar yüzde 31.3, ithalde al nan katma de er vergisi yüzde 29.6, dâhilde al nan katma de er vergisi 26.4, damga vergisi yüzde 12,5 ve gelir vergisi yüzde 1 oran nda art göstermi tir. Di er taraftan banka ve sigorta muameleleri vergisinde yüzde 5,1 ve di er vergiler tahsilât nda yüzde 4,2 oran nda azal meydana gelmi tir. 4
OCAK-EK M 2010 DÖNEM 2009 YILI OCAK-EK M DÖNEM NDE BÜTÇE AÇI I 43,2 M LYAR TL KEN 2010 YILININ AYNI DÖNEM NDE YÜZDE 46,5 ORANINDA AZALARAK 23,1 M LYAR TL OLMU TUR. 2010 YILI OCAK-EK M DÖNEM NDE FA Z DI I FAZLA GEÇEN YILIN AYNI DÖNEM NE GÖRE YÜZDE 161,6 ORANINDA ARTARAK 18,3 M LYAR TL OLARAK GERÇEKLE R. 2010 YILI OCAK-EK M DÖNEM NDE BÜTÇE GEL RLER B R ÖNCEK YILIN AYNI DÖNEM NE GÖRE YÜZDE 18 ORANINDA ARTARAK 206,9 M LYAR TL, BÜTÇE DERLER SE YÜZDE 5,2 ORANINDA ARTARAK 230 M LYAR TL OLARAK GERÇEKLE R. 2010 YILI OCAK-EK M DÖNEM NDE VERG GEL RLER B R ÖNCEK YILIN AYNI DÖNEM NE GÖRE YÜZDE 22,5 ORANINDA ARTARAK 170,4 M LYAR TL OLARAK GERÇEKLE R. BUNA KAR IN FA Z HAR Ç BÜTÇE G DERLER YÜZDE 12 ORANINDA ARTARAK 188,6 M LYAR TL OLMU TUR. B. OCAK-EK M 2010 MERKEZ YÖNET M BÜTÇE GERÇEKLE MELER 1. BÜTÇE DENGES 2010 y merkezi yönetim bütçesinin Ocak-Ekim dönemi kümülatif gerçekle meleri çerçevesinde bütçe giderleri, bütçe gelirleri, bütçe aç ve faiz fazla gerçekle meleri yandaki tabloda yer almaktad r. Merkezi yönetim bütçe aç 2009 y Ocak-Ekim döneminde 43 milyar 232 milyon TL olarak gerçekle mi iken bu y n ayn döneminde yüzde 46,5 oran nda azalarak 23 milyar 125 milyon TL olmu tur. 5
2009 y Ocak-Ekim döneminde 7 milyar 12 milyon TL olarak gerçekle en faiz d fazla 2010 y n ayn döneminde yüzde 161,6 oran nda artarak 18 milyar 345 milyon TL olmu tur. 2009 y Ocak-Ekim döneminde 218 milyar 600 milyon TL olarak gerçekle en bütçe giderleri, 2010 n ayn döneminde yüzde 5,2 oran nda art göstererek 230 milyar 30 milyon TL olmu tur. 2009 y Ocak-Ekim döneminde bütçe gelirleri 175 milyar 368 milyon TL iken, 2010 y n ayn döneminde yüzde 18 oran nda artarak 206 milyar 906 milyon TL olarak gerçekle mi tir. 2. BÜTÇE G DERLER 2010 y Ocak-Ekim dönemi bütçe giderlerinin ekonomik s fland rmaya göre gerçekle meleri yandaki tabloda yer almaktad r. 2010 y Ocak-Ekim döneminde, merkezi yönetim bütçe giderleri için öngörülen 286 milyar 981 milyon TL ödene in yüzde 80,2 si kullan larak 230 milyar 30 milyon TL gider gerçekle tirilmi tir. Geçen y n ayn döneminde söz konusu gerçekle me oran yüzde 81,5 olmu tur. Personel giderleri, 2010 y Ocak-Ekim döneminde geçen y n ayn dönemine göre yüzde 11,3 oran nda art göstererek 52 milyar 753 milyon TL olarak gerçekle mi ve personel giderleri için bütçede öngörülen 60 milyar 349 milyon TL ödene in yüzde 87,4 ü bu dönemde kullan lm r. Sosyal güvenlik kurumlar na devlet primi giderleri bu dönemde, 2009 y Ocak-Ekim dönemine göre yüzde 56,7 oran nda artarak 8 milyar 958 milyon TL olarak gerçekle mi tir. Söz konusu art ta 15 Ocak 2010 tarihinden itibaren genel sa k sigortas kapsam na al nan kamu personeli için genel sa k sigortas primi ödenmeye ba lanmas etkili olmu tur. Genel sa k sigortas primi ödemeleri hariç sosyal güvenlik kurumlar na devlet primi giderleri ise geçen y n ayn dönemine göre yüzde 10,1 oran nda artm r. 2009 y Ocak-Ekim döneminde 19 milyar 836 milyon TL olarak gerçekle en mal ve hizmet al m giderleri, 2010 y n ayn döneminde yüzde 2,8 oran nda azalarak 19 milyar 275 milyon TL olarak gerçekle mi tir. Merkezi yönetim bütçesi sa k giderleri 2010 y Ocak-Ekim döneminde bir önceki y n ayn dönemine göre yüzde 26 oran nda azalarak 4 milyar 253 milyon TL olmu tur. Bu dönemde kamu personeli için 674 milyon TL genel tedavi ve ilaç gideri yap lm r. Ye il kartl lar n tedavi ve ilaç giderleri ise 3 6
milyar 579 milyon TL olarak gerçekle mi tir. 2010 y Ocak-Ekim döneminde sa k giderleri hariç mal ve hizmet al m giderleri ise geçen y n ayn dönemine göre yüzde 6,6 oran nda artm r. 2010 y Ocak-Ekim döneminde cari transferler geçen y n ayn dönemine göre yüzde 9,9 oran nda artarak 84 milyar 680 milyon TL olarak gerçekle mi tir. Bu dönemde cari transferlerin ba lang ç ödene ine göre gerçekle me oran n yüzde 82,9 oldu u görülmektedir. Geçen y n ayn döneminde bu oran yüzde 83,8 olmu tur. 2010 y Ocak-Ekim döneminde sa k, emeklilik ve sosyal yard m giderleri için geçen y n ayn dönemine göre yüzde 4,1 oran nda art la 47 milyar 79 milyon TL transfer yap lm r. Sosyal güvenlik primi veren hissesinin 5 puanl k k sm n Hazine taraf ndan ödenmesi kapsam nda yap lan transfer tutar ise 3 milyar 100 milyon TL dir. Cari transferler içindeki tar msal destekleme ödemeleri 2010 y Ocak-Ekim döneminde geçen y n ayn dönemine göre yüzde 28,8 oran nda artarak 5 milyar 39 milyon TL olarak gerçekle mi tir. Vergi gelirleri tahsilât nda ortaya ç kan art n etkisiyle mahalli idare paylar 2010 y Ocak-Ekim döneminde geçen y n ayn dönemine göre yüzde 23,2 oran nda artarak 17 milyar 138 milyon TL olmu tur. 2009 y n Ocak-Ekim döneminde 11 milyar 656 milyon TL sermaye gideri gerçekle tirilmi iken, bu n ayn döneminde yüzde 27,4 oran nda art la 14 milyar 852 milyon TL sermaye gideri gerçekle tirilmi tir. 2010 y Ocak-Ekim döneminde sermaye giderleri için bütçede öngörülmü olan 18 milyar 924 milyon TL ödene in yüzde 78,5 i bu dönemde kullan lm r. 2010 y Ocak-Ekim döneminde sermaye transferleri bir önceki y n ayn dönemine göre yüzde 35,6 oran nda artarak 3 milyar 312 milyon TL olarak gerçekle mi tir. Sermaye transferleri için bütçede öngörülmü olan ödene in yüzde 96,6 s bu dönemde kullan lm r. Borç verme giderleri 2010 y Ocak-Ekim döneminde bir önceki y n ayn dönemine göre yüzde 12 oran nda art göstererek 4 milyar 730 milyon TL olarak gerçekle mi tir. Bu amaçla bütçede öngörülmü olan ödene in yüzde 68,5 i bu dönemde kullan lm r. Faiz giderleri 2010 y Ocak-Ekim döneminde 2009 y n ayn dönemine göre yüzde 17,5 oran nda azalarak 41 milyar 470 milyon TL olarak gerçekle mi tir. Böylece faiz harcamalar için bütçede öngörülmü olan 56 milyar 750 milyon TL ödene in yüzde 73,1 i bu dönemde kullan lm r. 7
3. BÜTÇE GEL RLER 2010 y Ocak-Ekim dönemi bütçe gelir gerçekle meleri yandaki tabloda yer almaktad r. 2009 y Ocak-Ekim döneminde 175 milyar 368 milyon TL olan bütçe gelirleri, 2010 y n ayn döneminde yüzde 18 oran nda artarak 206 milyar 906 milyon TL olarak gerçekle mi tir. 2010 y nda 236 milyar 794 milyon TL olan lsonu merkezi yönetim bütçe gelir hedefinin yüzde 87,4 ü Ocak-Ekim döneminde gerçekle mi tir. 2010 y Ocak-Ekim dönemi vergi gelirleri tahsilât geçen y n ayn dönemine göre yüzde 22,5 oran nda artarak 170 milyar 411 milyon TL olmu tur. Böylece 193 milyar 324 milyon TL olan y lsonu vergi gelirleri bütçe hedefinin yüzde 88,1 i bu dönemde tahsil edilmi tir. Vergi türleri itibar yla 2010 y Ocak-Ekim dönemi gerçekle melerine bak ld nda; harçlarda yüzde 48.4, ithalde al nan katma de er vergisinde yüzde 36.4, özel tüketim vergisinde yüzde 30.9, dahilde al nan katma de er vergisinde yüzde 28.1, kurumlar vergisinde yüzde 24.3, damga vergisinde yüzde 21.8, di er vergilerde yüzde 12,4 ve gelir vergisinde yüzde 4,4 oran nda art meydana geldi i görülmektedir. Di er taraftan, banka ve sigorta muameleleri vergisinde yüzde 13,1 oran nda azal gerçekle mi tir. 8