SELİN ALICI T.C İSTANBUL BİLİM ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK KURUMLARI YÖNETİCİLİĞİ YÜKSEK LİSANS
ÖNCE ZARAR VERME HATA İNSANA ÖZGÜDÜR!!
Hasta düşmeleri, tüm Dünya da sağlık bakım kurumlarında önemli bir hasta güvenliği problemi olarak belirtilmektedir. Hastanelerde en sık görülen ikincil yaralanma nedenleri arasında önemli yer tutmaktadır.
AMAÇ Bu çalışma ile yatan ve ayakta hastalarda düşme ve düşme yüzünden zarar görme riskinin önlenmesi takip ve önlemlerin alınması hasta güvenliğinin sağlanması amaçlanmıştır.
Düşmeler bireyde; Yaralanma ve fonksiyon kayıplarına, Hastanede kalış süresinin uzamasına, Tedavi maliyetinin artmasına, Yaşam kalitesinin azalmasına, Anksiyete ve korku gelişmesine neden olmaktadır.
Hastanelerde değişik birimlerde farklı düşme oranlarından söz edilmektedir; % Akut bakım servisi 3-6 Yoğun bakım 14 Rehabilitasyon 24 Geriatri 36
DÜŞME NEDENLERİ Dış Kaynaklı (Ortama bağlı); -Islak, kaygan zemin -Yetersiz aydınlatma -Yetersiz parmaklık desteği -Dağınık oda -Arızalı ekipman -Yatış süresinin uzunluğu -Yatakların yüksek pozisyonda olması -Alçak tuvalet ya da tuvalet yükselticisinin olmaması -Yatak ya da sandalye tekerleklerinin bozuk olması
DÜŞME NEDENLERİ Dış Kaynaklı(Ortama bağlı); -Islak, kaygan zemin -Yetersiz aydınlatma -Yetersiz parmaklık desteği -Dağınık oda -Arızalı ekipman -Yatış süresinin uzunluğu -Yatakların yüksek pozisyonda olması -Alçak tuvalet ya da tuvalet yükselticisinin olmaması -Yatak ya da sandalye tekerleklerinin bozuk olması İç Kaynaklı Nedenler (Hastanın durumuna bağlı); -Yaş -Denge/ hareket / kuvvet problemler -Baş dönmesi/ vertigo -Postural hipotansiyon -İnkontinans -Depresyon -Görme, işitme problemleri -Yardımcı cihaz kullanımı -Osteoporoz -İlaç kullanımı -Serebrovasküler hastalıklardır.
DÜŞME RİSKİ DEĞERLENDİRMESİ Hastanın kuruma kabulünde Transfer esnasında Hastanın durumundaki değişiklikte Düşme sonrasında yapılır.
Yatan hastalarda; İtaki Düşme Riski Değerlendirme Formu Risk Puanı 0 Temel Güvenlik Önlemleri Risk Puanı 1 ve 5 arasında Düşük Risk Risk Puanı >5 Yüksek Risk
Ayaktan hastalarda; Acil Servis, Medikal Onkoloji ve Endoskopi Ünitelerinde Düşme Risk Değerlendirmesi (Hendrich II) Risk Puanı <5 Risk Yok Risk Puanı 5 Yüksek risk
HASTANE İNCELEMESİ Vakıf hastanesinin düşme riski hastalarının indikatör ve prosedürlerinin incelenmesi.
BULGULAR Vakıf Hastanesi 2014 yılı Düşen hasta sayısı = 12 Kurum Hatası %35 Hasta Kaynaklı Hata %65
BULGULAR %58 %42
BULGULAR
BULGULAR 12 düşme 4 yatak, 8 yatak dışı Yaş dağılımı 3 25-65 yaş 9 65-90 yaş Yatak 33% 25-65 yaş %25 Yatak dışı 67% 65-90 yaş %75
Temel Güvenlik Önlemleri; Bileklik Hasta odasında boş ekipman bırakılmaz - oda düzeni Hemşire çağrı ziline kolay ulaşma Pencereler kilitli tutulur. Yatak en düşük seviyede tutulur. Yatak kenarları kaldırılır Vakum Sistemi, Oksijen sistemi ve Yatak frenlerinin kapalı olduğundan emin olunur.
Düşük Risk Güvenlik Önlemleri; Hasta Düşme Risk Derecesi Hasta Takip Formuna ve Hasta Tabelasına kayıt edilir. Hasta en az 2 saatte bir ziyaret edilir. Eliminasyon ihtiyacı her ziyarette özellikle de yemeklerden sonra ve yatmadan önce sorgulanır. Transfer sırasında sedye kemerleri bağlanır. Hasta İlaç yan etkileri konusunda eğitilir. Hasta ve Ailesi Düşme Riskinin Önlenmesi konusunda eğitilir.
Yüksek Risk Önlemleri; Saat başı hasta ziyaret edilir, mümkünse hasta hemşire bankosuna yakın bir odaya alınır. Hastanın Risk durumu Vardiya Rapor Formu na kaydedilir. Banyoda, yatak kenarında kesinlikle yalnız bırakılmaz. Yoğun bakım bölümlerinde yatmakta olan tüm çocuk hastalar yüksek riskli kabul edilir Hasta odasının kapısına dört yapraklı yonca figürü asılır.
DÜŞME SONRASI YAPILMASI GEREKENLER -1 Hasta henüz yerde iken hekim veya hemşire tarafından değerlendirmesi yapılmalıdır. Olası yaralanmalar tanımlanıp hasta güvenliği sağlanmadan, hastanın yeri değiştirilmemelidir. Hemşirelik talimatlarına göre yaşam bulguları kontrol edilir, hastanın varsa kateter ve dren kontrolleri yapılmalıdır. Hasta ağrı ve yaralanma yönünden sorgulanır ve çevre güvenliği sağlanmalıdır.
DÜŞME SONRASI YAPILMASI GEREKENLER -2 Hastanın düşme sonrası girişimleri yapıldıktan sonra düşme olayı, düşmeden kaynaklanan durumlar, yapılan girişimler ve koruyucu önlemler Hasta İzlem Formu na kaydedilmelidir. Düşme Riski Değerlendirmesi yeniden yapılır ve hemşirelik bakımı planlanmalıdır. Çevre güvenliği değerlendirilir ve hastanın nasıl düştüğü hasta ve/ veya yakınından alınan bilgiler doğrultusunda Olay Bildirim Formu doldurularak kalite yönetim birimine rapor edilmelidir.
SONUÇ VE ÖNERİLER-1 Hastane ortamındaki hasta düşmelerini tamamen önleyemeyeceği fakat uygulanacak etkin koruyucu önlemler ile en aza indirilebileceği belirtilmektedir.
SONUÇ VE ÖNERİLER-2 Sağlık hizmeti veren tüm kamu kurum ve kuruluşlarında hasta güvenliği çalışmalarının arttırılması, Hasta güvenliğinin önemli bir parçası olan düşmelerin önlenmesi için yeni stratejilerin geliştirilmesi, Düşme olmuşsa bunun tespitini yapılması ve kayıt altına alınması gereklidir.
KAYNAK http://192.0.0.19/admin/dosyalar/kalite/03-gayrettepe/01- %20PROSEDUR-TALIMAT-YARDIMCI%20DOKUMAN- FORM/HEMSIRELIK%20HIZMETLERI/PROSEDUR/HEM-P10- DUSME-RIKSININ-ONLENMESI-VE-TAKIBI-PROSEDURU.pdf http://192.0.0.19/admin/dosyalar/kalite/03-gayrettepe/2014-yili- INDIKATOR-SONUCLARI/HEMSIRELIK/HEM-03-HASTANIN- ZARAR-GORDUGU-VEYA-GORMEDIGI-AYLIK-DUSME-ORANI-.pdf Bulut S. (2013) Hemşirelerin Hasta Düşmelerini Önlemeye Yönelik Uygulamalarının Belirlenmesi (Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 2013;16:3) Özden D. (2012) Hastaların İki Ölçeğe Göre Düşme Riskinin Belirlenmesi Ve Bu Ölçeklerin Düşmeyi Belirlemedeki Duyarlılığı (Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 2012; 15: 1) ( hptt//:www.tdk.gov.tr, 2009)
TEŞEKKÜRLER