Bülten 17 Aralık 13 PİYASALAR Döviz Piyasası Haftanın ilk günü ek parasal sıkılaştırma uygulayan Merkez Bankası nın döviz satım ihalesinde miktarı en az USD 18 milyona revize etmesi sonrasında USD/TL,33 seviyesine kadar geriledi. Gün içinde ise en düşük,5 seviyesini gördü. Kur tarafında bugün PPK faiz kararının ayrıntıları belirleyici olacaktır. 31 Ara 1 13 Ara 13 EUR/USD paritesindeki yukarı yönlü hareket sürmeye devam ediyor ve iyi gelen Euro Bölgesi PMI verileri sonrası bu görünüm sürdü. Parite, gün içinde 1,3795 seviyesine kadar yükselirken bugün hem Euro Bölgesi hem de ABD nin TÜFE verileri paritenin yönü konusunda gevşek politikalarının devamına yönelik beklentileri şekillendirecektir. Tankan endeksinin iyi gelmesine paralel BOJ un teşvikleri azaltabileceği beklentisiyle Yen, Dolar karşısında değer kazandı. Sepet bazında TL, Euro ile Doların TL karşısındaki değer kaybına paralel geriledi. Faiz Piyasası 16 Ara 13 $/TL 1,7818,391,68 -,6% 13,8% /TL,3519,85,7893 -,5% 18,6% Sepet*,671,46,48 -,5% 16,5% /$ 1,34 1,374 1,3761,1% 4,% $/Yen 86,67 13,1 13, -,% 18,9% $ Endeks 79,77 8,1 8,7 -,%,4% Kaynak: Reuters, Bloomberg * (,5$+,5 ) yıllık gösterge faiz haftanın ilk iş gününe %8,99 seviyesinden başladı. Faiz minimum %8,87 seviyesini görse de öğleden sonra tekrar yükseldi ve %8,9 seviyesinden günü sonlandırdı. 1 yıllık gösterge ise maksimum %9,5 seviyesini gördü. Para Politikası Kurulu nun kısa vadeli faizlerde bir değişikliğe gitmesi beklenmiyor. TCMB nin yaptığı toplam fonlama miktarı 33,8 milyar TL düzeyine gerilerken, bu rakamın 6,5 milyar TL lik kısmı %4,5 den haftalık, 7,3 milyar TL lik kısmı %7,75 ten BIST repodan oluştu. TCMB tarafından yapılan toplam fonlamanın maliyeti %7,13 düzeyine yükseldi. TCMB Ağırlıklı Fonlama Faizi ve Faiz Koridoru Gösterge Tahvil* 6,16 9,6 8,9 -,16,74 USD Libor( 3 aylık),31,4,4, -,7 EUR Libor( 3 aylık),13,5,6,1,13 O/N İMKB Repo 5,5 7,53 7,6,7,35 Eurobond 3* 4,6 6,39 6,33 -,6,7 Kaynak: Reuters, BIST, Bloomberg * bileşik faiz 1 1 Eyl 11 Ara 11 Mar 1 Haz 1 Eyl 1 Ara 1 Mar 13 Haz 13 Eyl 13 Ara 13 Türkiye'nin borçlarını iflasa karşı sigortalamanın maliyeti (CDS) 188 seviyesine geriledi. 3 vadeli USD cinsi gösterge Eurobond faizi ise %6,33 seviyesine düştü. 8 6 4,4, 1,8 1,6 1,4 1, 1 Kaynak: TCMB Ağırlıklı Fonlama Faizi Gecelik Borç Alma-Verme Faizi,48 Oca 11 May 11 Eyl 11 Oca 1 May 1 Eyl 1 Oca 13 May 13 Eyl 13 $/TL /$ Sepet,68 1,3761 7,13 1
Bülten 17 Aralık 13 Emtia Piyasası Brent ham petrolün varil fiyatı, Libya ya ilişkin gelişmeler ve Euro Bölgesi PMI verilerinin iyi gelmesiyle gün içinde USD 11,8 seviyesine kadar yükseldi ve günü USD 11,5 seviyesinden sonlandırdı. Altın, FED in bu haftaki toplantısında varlık alımlarını azaltmaya başlayabileceği spekülasyonu ile gerilemeyi sürdürse de kapanışta bir miktar toparlandı. Altın($/Ons) 1.674 1.39 1.41,% -5,8% Petrol(Brent) 111,1 18,8 11,5 1,5% -,6% Gümüş($/Ons) 3,3 19,7, 1,5% -34,% Kaynak: Reuters, Bloomberg Borsalar BIST-1 endeksi, bugün ve çarşamba günü yapılacak kritik ABD Merkez Bankası toplantısı öncesindeki iyimser senaryolar ve Avrupa piyasalarındaki üretim verilerine bağlı iyimserliğin etkisi ile bankacılık hisseleri öncülüğünde %1,1 yükseldi. Avrupa borsaları beklentilerin üzerinde gelen PMI verileri sonrasında alıcılı bir görünüm sergiledi. Çin'de öncü imalat endeksinin düşmesiyle Asya borsaları negatif bir seyir izledi. ABD hisse senedi piyasaları, ağustos ayından bu yana en büyük haftalık düşüşünü gerçekleştirdikten sonra yarınki FED toplantısı öncesinde günü yükselişle kapattı. 19 18 17 16 15 13 1 11 Altın ($/Ons) Brent Petrol ($/Varil, sağ eksen) 11,5 1.41 Oca 11May 11 Eyl 11 Oca 1May 1 Eyl 1 Oca 13May 13 Eyl 13 13 15 1 115 11 15 1 95 9 85 BIST-1 78.8 74.65 74.843 1,1% -4,3% BIST-3 97.78 9.34 91.399 1,% -6,5% Sanayi 64.637 68.85 68.481,6% 5,9% Hizmetler 49.947 54.75 55.33,6% 1,% Mali 113.67 99.74 11.87 1,4% -11,% Bankalar Endeksi 163.8 134.58 136.673 1,6% -16,3% Dow Jones 13. 15.755 15.885,8% 1,% S&P 5 1.46 1.775 1.787,6% 5,3% DAX 7.61 9.6 9.164 1,7%,4% Nikkei 5 1.33 15.43 15.153-1,6% 46,8% Bovespa 6.95 5.51 5.8,5% -17,5% Kaynak: Reuters, Bloomberg 8 7 İşlem Hacmi (milyon TL) BIST 1 Endeks (sağ eksen) 6 74.843 5 4 3 1 Kas.11 Şub.1 May.1 Ağu.1 Kas.1 Şub.13 May.13 Ağu.13 Kas.13 Kaynak: Reuters 98 93 88 83 78 73 68 63 58 53 48
Oca.8 Nis.8 Tem.8 Eki.8 Oca.9 Nis.9 Tem.9 Eki.9 Oca.1 Nis.1 Tem.1 Eki.1 Oca.11 Nis.11 Tem.11 Eki.11 Oca.1 Nis.1 Tem.1 Eki.1 Oca.13 Nis.13 Tem.13 Bülten 17 Aralık 13 PİYASALARDAKİ GELİŞMELER 13 Eylül dönemi işsizlik oranı bir önceki yılın aynı dönemine göre,8 puan artarak %9,9 olarak gerçekleşti. Bankacılık sektörü kredileri 6 Aralık itibarıyla geçen yılın aynı dönemindeki 787, milyar TL'ye göre %3,8 artışla 1,3 trilyon TL oldu. Maliye Bakanlığı tarafından açıklanan bütçe gerçekleşmelerine göre geçen yılın aynı ayında 5,4 milyar TL fazla veren bütçe bu yılın aynı döneminde 6,4 milyar TL fazla verdi. Öncü verilere göre Euro Bölgesi nde imalat PMI aralıkta 5,7 ile beklentilerin üzerinde açıklanırken, hizmetler PMI 51 ile beklenenin altında bir değer aldı. Bundesbank, yılı için Almanya nın büyüme beklentisini %1,5'den %1,7'ye çıkardı. ECB Başkanı Mario Draghi, Avrupa Parlamentosu'nda yaptığı sunumda deflasyon ile başa çıkacak birçok enstrümanları olduğunu belirtti. ABD'de tarım dışı verimlilik artışı üçüncü çeyrekte %1,9'dan %3'e revize edilerek beklentilerin (%,8) üzerinde açıklandı. ABD'nin New York eyaletindeki üretim büyümesi verisi aralıkta,98 ile beklentilerin altında açıklandı. ABD'de sanayi üretimi, 1 yılı Kasım ayından bu yana en hızlı yükselişini yaşayarak %1,1 artış gösterdi. Avustralya Merkez Bankası, yerel para biriminin değerinin oldukça yüksek olmaya devam ettiği ve ekonominin madencilik sektörüne bağımlı büyümeden kurtulmasını engellediği ortamda, gelecek yıl yeniden faiz indirimine gitmenin gerekli olabileceğini bildirdi. 13 Eylül dönemi işsizlik oranı bir önceki yılın aynı dönemine göre,8 puan artarak %9,9 olarak gerçekleşti. Nisan ayından bu yana en yüksek seviyeye ulaşan işsizlik bir önceki aya göre de,1 puan artış kaydetti. Tarım dışı işsizlik oranı da bir önceki yıla göre,7 puan artarak %1,3 seviyesine ulaşsa da önceki aya göre değişim kaydetmedi. İşgücüne katılma oranı ise bir önceki yılın aynı dönemine göre,3 puan artarak %51,3 gerçekleşse de bir önceki aya göre gerilemeyi sürdürdü. 13 yılı Eylül döneminde genç nüfusta işsizlik oranı 1,4 puanlık artışla %19,4 olarak açıklandı. Detaylara baktığımızda aylık olarak istihdamın azalmaya devam edip işsizliğin artması işsizlik rakamının bu seviyeye ulaşmasında ana etkenlerden biriydi. Mevsimsellikten arındırılmış işsizlik oranı, Haziran 11 den bu yana en yüksek seviyesinde seyretmeye devam ederken son 3 aydır %1 seviyesinin üzerinde bir seyir izlemektedir. 7 ayın zirvesi olan bu rakam eylül ayında bir önceki yıla göre,8 puan artış göstererek %1, olarak gerçekleşti. Bu dönemde tarım dışı istihdamda genele yayılan bir yavaşlama gözlense de sanayi istihdamına ilişkin öncü göstergeler ekim döneminde olumlu yönde bir değişim sergilemekte ve istihdamdaki zayıflama eğiliminin yılın son çeyreğinde devam etmeyeceği yönünde sinyal vermektedir. Sanayi üretimindeki son dalgalanmalar işsizliğin geleceğine dair tam ışık tutmasa da, diğer öncü göstergelerin olumlu gelmesi işsizlik rakamlarındaki yukarı yönlü beklentileri sınırlamaktadır. Ancak önümüzdeki dönemde FED in olası tahvil alımını azaltması sonrası GOÜ lerdeki çıkışın sürmesine paralel büyüme üzerindeki aşağı yönlü risklerin ortaya çıkması muhtemeldir. Bu durumda işsizlik oranında yukarı yönlü riskler gündeme gelebilecektir. İstihdam 16 1 1 8 6 Kaynak: TÜİK 15,8 İşsizlik Oranı (%) Mevsimsellikten Arındırılmış İşsizlik Oranı İşsizlik Oranı 1, 9,9 1 19 18 17 16 15 13 Kaynak: TÜİK Tarım Dışı İstihdam (milyon kişi) Tarım İstihdamı (milyon kişi, sağ eksen) 7, 6,5 6, 5,5 5, 4,5 4, 3,5 3
Bülten 17 Aralık 13 Maliye Bakanlığı tarafından açıklanan bütçe gerçekleşmelerine göre geçen yılın aynı ayında 5,4 milyar TL fazla veren bütçe bu yılın aynı döneminde 6,4 milyar TL fazla verdi. Kasım ayı bütçe giderleri toplam 3,5 milyar TL olarak gerçekleşirken bunun geçen yıla göre %49 düşüşle 1,76 milyar TL sini faiz giderleri kalemi oluşturdu. Kasım ayı toplam bütçe gelirleri ise geçen yıla göre %1,7 artışla 36,9 milyar TL düzeyinde gerçekleşti. Vergi gelirleri %1, oranında artarak 33 milyar TL düzeyinde gerçekleşti. 13 yılının Ocak-Kasım döneminde bütçe 1, milyar TL açık verirken; faiz dışı fazla 46,8 milyar TL olarak gerçekleşti. Yıllık bazda kurumlar vergisi geliri % azalırken; gelir vergisi %,5 arttı. Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, 13 Yılı Ocak-Kasım dönemi bütçe gerçekleşmelerine ilişkin bilgi verirken, 13 yılında elde edilen bu olumlu performansta mali disiplinin, geçen yıl uygulamaya koyulan tedbirlerle ekonomideki toparlanmanın etkili olduğunu; yılında da maliye politikasındaki ihtiyatlı duruşun sürdürüleceğini ve küresel ekonomide aşağı yönlü risklerin önemini koruduğu bir dönemde Türkiye de sağlam bir duruş ve mali alan yaratmaya devam edileceğini vurguladı. -1 - -3-4 -5-6 -1,1-17 Bütçe Dengesi (Yıllık, Milyar TL) Bütçe Dengesi/GSYH (%, sağ eksen) -1 - -3-4 -5-6 -7 BDDK verilerine göre, bankacılık sektörü kredileri 6 Aralık itibarıyla 1,3 trilyon TL olurken, haftalık bazda %,36; yıllık bazda ise %3,8 artış kaydetti. Kredilerde geçen yıl sonuna göre artış ise %7,8 oldu. Ticari krediler haftalık %,3 azalış; yıllık ise %4 artış kaydetti. Tüketici kredilerinde haftalık artış %,37 olurken, yıllık artış ise %8,7 oldu. ABD'de tarım dışı verimlilik artışı üçüncü çeyrekte %1,9'dan %3'e revize edilerek beklentilerin (%,8) üzerinde açıklandı. Enflasyonun ve kâr baskılarının bir göstergesi olan ve FED'in yakından takip ettiği birim işgücü maliyetinde ise beklentilerin üzerinde düşüş kaydetti. İşgücü maliyetindeki düşüş %,6'dan %1,4'e revize edildi. ECB Başkanı Mario Draghi, Avrupa Parlamentosu'nda yaptığı sunumda deflasyon ile başa çıkacak birçok enstrümanları olduğunu belirtti. Avrupa Parlamentosu'nda sunum yapan ECB Başkanı Mario Draghi, değerlendirmelerinde altta yatan fiyat baskıları kontrol altında tutulmaya devam edildiğini belirtirken, üretimim, yavaş bir hızla toparlanacağını ek olarak da işsizliğin yüksek seyretmeye devam ettiğini belirtti. Ekonominin, artan ihracat talebinden fayda sağlaması gerektiğini dile getiren Draghi, fiyat baskılarının orta vadede baskı altında tutulmaya devam edileceğini dile getirdi. Ekonomik görünüm için risklerin aşağı yönlü olduğunu açıklayan ECB Başkanı, Euro Bölgesi nde uzun bir dönem düşük enflasyon yaşayabileceğini, düşük enflasyonun ekonomide ılımlı hızla toparlanmayı yansıttığını söyledi. "İleriye dönük sözlü yönlendirme uygulamada olmaya devam ediyor" diyen Draghi, düşük enflasyon döneminin yarattığı aşağı yönlü risklerin farkında olduklarının altını çizdi. 4
Öncü verilere göre Euro Bölgesi nde imalat PMI aralıkta 5,7 ile beklentilerin üzerinde açıklanırken, hizmetler PMI 51 ile beklenenin altında bir değer aldı. Almanya'da açıklanan öncü verilere göre, aralıkta imalat PMI 54, ile beklentilerin (53) üzerinde, hizmetler PMI ise 54 ile beklentilerin (55,5) altında değer aldı. 15 1 5-5 -1-15 - -5-3 Oca 8 Nis 8 Tem 8 Eki 8 Oca 9 Nis 9 Tem 9 Eki 9 Oca 1 Nis 1 Tem 1 Eki 1 Oca 11 Nis 11 Tem 11 Eki 11 Oca 1 Nis 1 Tem 1 Eki 1 Oca 13 Nis 13 Tem 13 Eki 13 Oca 8 Nis 8 Tem 8 Eki 8 Oca 9 Nis 9 Tem 9 Eki 9 Oca 1 Nis 1 Tem 1 Eki 1 Oca 11 Nis 11 Tem 11 Eki 11 Oca 1 Nis 1 Tem 1 Eki 1 Oca 13 Nis 13 Tem 13 Eki 13 Bülten 17 Aralık 13 65 6 55 5 45 4 35 3 5 Almanya ve Euro Bölgesi PMI Euro Bölgesi İmalat PMI Euro Bölgesi Hizmetler PMI Almanya İmalat PMI Almanya Hizmetler PMI 54 51 54, 5,7 Sanayi Üretimi (YoY, %) Euro Bölgesi Almanya Fransa İngiltere İspanya İtalya VERİ GÜNDEMİ Yurtiçinde yılın son Para Politikası Kurulu ndan çıkacak faiz kararları izlenirken; yurtdışında İngiltere TÜFE, Almanya ZEW Beklenti endeksi, Euro Bölgesi TÜFE, ABD TÜFE ve NAHB konut fiyat endeksi açıklanacak veriler arasında bulunmaktadır. UYARI: Bu bülten T.C. Ziraat Bankası A.Ş. tarafından, kamuya ilan edilen veriler kullanılarak hazırlanmış olup; sadece Bankamız müşterilerini bilgilendirme amacını taşımaktadır. Bültende yer alan veriler ve değerlendirmeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Bülten sayfalarında yer alan yazı, tablo ve grafikler Bankamızın izni olmaksızın kısmen veya tamamen çoğaltılamaz, dağıtılamaz ya da yayınlanamaz. 5