Barbaros Demirci Genel Müdür

2010 YILI ISO ISTANBUL SANAYİ ODASI SIRALAMASINDA İKİNCİ 500 FİRMA İÇİNE GİREN PLASTİK FİRMALARININ DEĞERLENDİRMESİ Barbaros Demirci Genel Müdür

DEĞERLENDİRME KRİTERİ Rapor, ISO - Türkiye nin İkinci 500 Büyük Sanayi Kuruluşu 2010 Özel Sayısı ndaki veriler baz alınarak yazılmıştır. Rapor yapılan değerlendirme, ISO nun Endüstriyel Kodlar Anahtarı nda tarif edilen ve 356 kod no lu Başka yerde sınıflandırılmayan plastik ürünleri sanayi kod nosu altındaki firmalar baz alınarak yapılmıştır. Kısmen plastik ham maddesi veya mamullerini üreten ancak, 356 yerine değişik kod no altına girmiş bulunan firmalar değerlendirme dışında bırakılmıştır.. İSO Sıralamasında İkinci 500 Firma İçine Giren Plastik Firma Sayısı 30 25 20 23 25 27 17 20 15 10 5 0 2006 2007 2008 ISO tarafından yapılan sıralamaya göre, ikinci 500 firma içine, 2009 yılında 356 kod no lu 17, 2010 yılında da 20 firma plastik mamul üreticisi firma girmiştir. Plastik sektöründe ISO ikinci 500 firma içine giren tesis sayısı 2008 yılında maksimum düzeye çıktıktan sonra gerilemiştir. PERFORMANS KIYASLAMASI 2010 yılında ikinci 500 firma içine giren 16 plastik firmasının, 2009 yılına kıyasla ve cari fiyatlarla ; Üretimden satışları toplamı : % 17,6 artmış, Net satış hasılatları toplamı: % 52,3 artmış, Brüt katma değerleri toplamı: % 51 artmış, Öz sermayeleri toplamı % 14,9 artmış, Net aktifleri toplamı: aynı düzeyde kalmış, Dönem karları toplamı : % 13,6 artmış, İhracatları toplamı: % 59,9 artmış, Çalışan sayıları toplamı: % 11,9 azalmıştır

PLASTİK SEKTÖRÜNDE İKİNCİ 500 E GİREN FİRMALARIN PERFORMANS DEĞİŞİMLERİ ( 2010 / 2009 ) ( Milyon TL ) % Artış Firma Sayısı 17 20 17,6 İkinci 500 İçindeki Payı 2009 İkinci 500 İçindeki Payı 2010 Üretimden satışları toplamı 1.126,5 1.715,3 52,3 3,5 4,1 Net satış hasılatları toplamı 1.255,1 1.894,6 51,0 3,5 4,0 Brüt katma değerleri toplamı 205,3 236,0 14,9 3,3 2,5 Öz sermayeleri toplamı 542,7 636,9 17,4 3,6 2,9 Net aktifleri toplamı 1.278,9 1.278,6 0,0 3,6 2,6 Dönem karları toplamı 60,4 68,6 13,6 3,8 2,9 İhracatları toplamı ( Milyon $ ) 163,1 260,8 59,9 2,5 3,2 Çalışan sayıları toplamı 5,214 4.591-11,9 3,3 2,4 Kaynak : ISO 2010 yılında plastik sektöründe faaliyet gösteren ve ikinci 500 firma arasına giren firmaların 2009 yılına kıyasla, ikinci 500 firmanın içindeki payları ; Üretimden satışlar toplamında ; % 3,5 dan % 4,1 e yükselmiş Net satış hasılatı toplamında ; % 3,5 dan % 4,0 e yükselmiş, Yaratılan brüt katma değer toplamında ; % 3,3 den % 2,5 a inmiş Öz sermaye toplamında ; % 3,6 dan % 2,9 a düşmüş Net aktifler toplamında ; % 3,6 dan % 2,6 ya gerilemiş Dönem karı toplamında ; % 3,8 den % 2,9 a düşmüş İhracat toplamında ; % 2,5 dan % 3,2 ye yükselmiş Ücretle çalışanlar toplamında ; % 3,3 den % 2,4 e inmiştir. PLASTİK SEKTÖRÜNDE İKİNCİ 500 E GİREN FİRMALARIN PERFORMANS DEĞİŞİMLERİ VE PLASTİK SEKTÖRÜ İÇİNDEKİ PAYLARI ( Milyon ABD $ ) 2006 2007 2008 Plastik Sektörünün Toplam Üretim Değeri 4.737,0 13.126,4 13.918,3 13.460,0 15.186,9 Plastik Sektörünün Toplam Mamul İhracatı 1.811,6 2.332,6 2.948,4 2.571,8 3.012,3 İKİNCİ 500 E GİREN FİRMALAR Üretimden Satışlar (Net) 887,8 1.021,9 1.240,9 784,2 1.715,3 İhracat 252,3 284,2 375,8 163,1 260,8 Satış Hasılatı 1.001,5 1.121,2 1.406,4 873,7 1.894,6 Brüt Katma 145,5 160,4 168,2 142,9 236,0 Özkaynak 329,2 493,1 542,7 377,8 636,9 Aktif Varlık Toplam 796,9 1.116,8 1.319,1 890,3 1.278,6 Dönem Karı 26,2 34,0-47,5 42,0 68,6 İKİNCİ 500 E GİREN FİRMALARIN SEKTÖR PAYI Toplam Üretimdeki Payı 18,7 7,8 8,9 5,8 11,3 Toplam Ürün İhracatındaki Payı 13,9 12,2 12,7 6,3 8,7 Kaynak : ISO

nın Toplam Plastik Sektörü İçindeki Payı 20,0 15,0 10,0 5,0 0,0 2006 2007 2008 Toplam Üretim Payı 18,7 7,8 8,9 5,8 7,9 Toplam Ürün İhracat Payı 13,9 12,2 12,7 6,3 8,7 FİNANSAL ORANLAR CARİ ORAN ( DÖNEN VARLIKLAR / KISA VADELİ BORÇLAR ) 2010 yılında, plastik sektöründe ikinci 500 firma içine giren firmaların kısa vadeli borç ödeme güçleri % 171 ile 2009 yılı düzeyinin altında kalmıştır. İmalat sanayi ikinci 500 firmanın kısa vadeli borç ödeme güçleri aynı dönemde % 140 dan % 154 e çıkmıştır. 2010 yılında plastik sektöründe ikinci 500 e giren firmalarda kısa vadeli borç ödeme kabiliyeti, 2009 yılına kıyasla gerilemiş olmasına karşın, genel imalat sanayi ikinci 500 firma ortalamasının üstündedir. Ortalama Cari Oran Karşılaştırması 200,0 150,0 100,0 50,0 0,0 178,3 171,4 İmalat Sanayii İkinci 500 140,4 153,9 TOPLAM BORÇLAR / TOPLAM VARLIKLAR Plastik sektöründeki ikinci 500 firma içine giren firmaların toplam varlıklarının 2009 yılında % 51 i dış kaynaklarla finanse edilirken bu oran 2010 yılında % 53 e yükselmiştir. 2010 yılında toplam varlıkların dış kaynaklarla finanse edilme oranı imalat sanayindeki ikinci 500 firma için ortalama % 52 dir. Bu durum; plastik sektöründe ikinci 500 e giren firmaların 2010 yılında 2009 yılına kıyasla daha çok borçlandığını ancak genel imalat sanayi ikinci 500 firmaya göre borçlanma oranının daha düşük olduğunu göstermektedir.

Toplam Borçlar / Toplam Varlıklar Kıyaslaması 56,0 54,0 52,0 50,0 48,0 50,7 53,2 İmalat Sanayii İkinci 500 54,1 52,4 TOPLAM BORÇLAR / ÖZ SERMAYE 2010 yılında imalat sanayi ikinci 500 firmasının öz sermayeleri içindeki toplam borçlarının oranı % 118 den % 110 a inerken, plastik sektöründe ikinci 500 e giren firmaların borçlanma oranı % 103 den % 114 e yükselmiştir. 2010 yılında öz sermaye içinde toplam borçların artmış olmasının yanı sıra plastik sektöründeki ikinci 500 firmanın borçlanma oranı, genel imalat sanayinin ikinci 500 firma ortalamasının üstünde gerçekleşmiştir. Bu durum, plastik sektöründeki ikinci 500 firmanın, genel imalat sanayi ikinci 500 firma ortalamasına kıyasla daha kötü bir mali yapı sergilediğini göstermektedir. Toplam Borçlar / Öz Sermaye Kıyaslaması 120,0 115,0 110,0 105,0 100,0 95,0 102,9 113,7 İmalat Sanayii İkinci 500 117,9 110,0 KISA VADELİ BORÇLAR / TOPLAM VARLIKLAR 2010 yılında imalat sanayi ikinci 500 firma, toplam varlıklarının % 40 ını kısa vadeli borçlarla fonlamışlar ve fonlama oranı 2009 a göre 0,7 puan düşmüştür. Plastik sektöründeki ikinci 500 e giren firmalar ise 2009 yılında toplam varlıklarının % 30!unu kısa vadeli borçlarla fonlarken, 2010 yılında bu oran % 32 ye çıkmıştır. 2010 yılında toplam varlıkların kısa vadeli borçlarla fonlanma oranı, plastik sektörü ikinci 500 e giren firmalarda genel imalat sanayi ikinci 500 firma ortalamasına kıyasla 7,6 puan düşüktür.

Kısa Vadeli Borçlar / Toplam Varlıklar Kıyaslaması 50,0 40,0 30,0 20,0 10,0 0,0 29,6 32,1 İmalat Sanayii İkinci 500 40,4 39,7 MADDİ DURAN VARLIKLAR / ÖZSERMAYE Maddi duran varlıklar / Öz sermaye oranının % 100 den küçük olması veya küçülmesi, firmaların özsermaye yetersizliğinin bir göstergesidir. Bu açıdan bakıldığında, 2010 yılında plastik sektöründeki ikinci 500 e giren firmalarda özsermaye yetersizliğinin sürdüğü ancak yetersizliğin bir puan düştüğü görülmektedir. 2010 yılında plastik sektörü ikinci 500 e giren firmalarda özsermaye yetersizliği, genel imalat sanayindeki ikinci 500 firma ortalamasından daha küçüktür. Maddi Duran Varlıklar / Öz Sermaye Kıyaslaması 100,0 95,0 90,0 85,0 80,0 75,0 70,0 95,7 96,0 İmalat Sanayii İkinci 500 94,3 81,6 ÖZ SERMAYE/ TOPLAM VARLIKLAR 2010 yılında öz sermayenin varlık finansmanındaki payı, imalat sanayi ikinci 500 büyük firma için % 46 dan % 48 e yükselirken, plastik sektöründeki ikinci 500 e giren firmalarda % 49 dan % 47 ye düşmüştür. 2010 yılında plastik sektöründeki ikinci 500 e giren firmaların, imalat sanayi geneline kıyasla, varlıklarını daha düşük düzeyde öz sermayeleri ile finanse ettikleri görülmektedir.

Öz Sermaye / Toplam Varlıklar Kıyaslaması 50,0 49,0 48,0 47,0 46,0 45,0 44,0 49,3 46,8 İmalat Sanayii İkinci 500 45,9 47,6 KISA SÜRELİ BORÇ/ TOPLAM BORÇ 2010 yılında, imalat sanayi ikinci 500 büyük firmanın, kısa vadeli borçlarının toplam borçlarına oranı % 75 den % 76 ya yükselmiştir. İkinci 500 e giren plastik firmalarının ise kısa vadeli borçlarının toplam borçlarına oranı % 58 den % 60 a çıkmıştır. İkinci 500 e giren plastik firmaları, 2010 yılında genel imalat sanayi ikinci 500 firma ortalamasına göre daha az oranda kısa vadeli borçlanmaya gitmişlerdir. Kısa Süreli Borç / Toplam Borç Kıyaslaması 80,0 60,0 40,0 20,0 0,0 58,4 60,4 İmalat Sanayii İkinci 500 74,7 75,9 PLASTİK SEKTÖRÜNDE İLK 500 E GİREN FİRMALARIN FİNANSAL ORANLARI Plastik Sektörü İkinci 500 e Giren Firmalar İmalat Sanayi İkinci 500 Firmalar Cari Oran 178,3 171,4 140,4 153,9 Toplam Borçlar / Toplam Varlıklar 50,7 53,2 54,1 52,4 Toplam Borçlar / Öz sermaye 102,9 113,7 117,9 110,0 Kısa Vadeli Borçlar / Toplam Varlıklar 29,6 32,1 40,4 39,7 Maddi Duran Varlıklar / Özsermaye 95,7 96,0 94,3 81,6 Öz Sermaye/ Toplam Varlıklar 49,3 46,8 45,9 47,6 Kısa Süreli Borç/ Toplam Borç 58,4 60,4 74,7 75,9 Kaynak : ISO

KARLILIK ORANLARI : SATIŞ KARLILIĞI 2010 yılında imalat sanayi ikinci 500 büyük firmanın ortalama satış karlılığı % 5,1 den % 4,9 a inerken, plastik sektöründe ikinci 500 e giren firmaların satış karlılığı % 6,9 dan % 5,8 e gerilemiştir. 2010 yılında, plastik sektörü ikinci 500 e giren firmalarda gerilemiş olmasına rağmen, genel imalat sanayi ikinci 500 firma ortalamasına kıyasla daha yüksek satış karlılığı gösterdiği görülmektedir. Satış Karlılığı Kıyaslaması 8,0 6,0 4,0 2,0 İkinci 500'e Giren Plastik 0,0 İmalat Sanayii İkinci 500 6,9 5,8 5,1 4,9 NET AKTİF KARLILIĞI 2010 yılında, net aktif karlılığı imalat sanayi ikinci 500 firmada % 5 den % 5,2 ye çıkarken, plastik sektöründe ikinci 500 e giren firmaların 2009 ve 2010 yıllarında % 5,8 olarak gerçekleşmiştir. 2010 yılında aynı düzeyde kalmasına rağmen, plastik sektörü ikinci 500 firmanın, imalat sanayi ikinci 500 firma ortalamasının üzerinde net aktif karlılığında çalışmıştır. Net Aktif Karlılık Kıyaslaması 6 5,5 5 4,5 5,8 5,8 İmalat Sanayii İkinci 500 5,0 5,2 ÖZ SERMAYE KARLILIĞI 2010 yılında, öz sermaye karlılığı imalat sanayi ikinci 500 firmada % 11,1 den % 11 e inerken, plastik sektöründe ikinci 500 e giren firmaların 2009 yılında % 11,8 olan öz sermaye karlılığı 2010 yılında % 12,3 e yükselmiştir. 2010 yılında plastik sektöründe ikinci 500 firma içine giren tesislerin, imalat sanayi ikinci 500 firma ortalamasının üstünde bir öz sermaye karlılığı ile çalıştıkları görülmektedir.

Öz Sermaye Karlılığı Kıyaslaması 12,5 12 11,5 11 10,5 10 İkinci 500'e Giren Plastik İmalat Sanayii İkinci 500 11,8 12,3 11,1 11,0 EKONOMİK KARLILIK Yaratılan net katma değerin varlık toplamına oranı olarak ifade edilen ekonomik karlılık, konulan para karşılığında ekonomiye ne kadar ilave kıymet yaratıldığını göstermektedir. 2010 yılında imalat sanayi ikinci 500 firmanın ekonomik karlılığı % 16,2 den % 16,1 e gerilerken, plastik sektöründe ikinci 500 e giren firmaların 2009 da % 14,9 olan ekonomik karlılıkları 2010 yılında % 17,2 ye çıkmıştır. 2010 yılında ikinci 500 e giren plastik firmalarının yarattığı ortalama katma değer artışı -Ekonomik Karlılık- imalat sanayi ortalamasının üstünde gerçekleşmiştir. Ekonomik Karlılık Kıyaslaması 18 17 16 15 14 13 İkinci 500'e Giren Plastik 14,9 17,2 İmalat Sanayii İkinci 500 16,2 16,1 PLASTİK SEKTÖRÜNDE İLK 500 E GİREN FİRMALARIN KARLILIK ORANLARI Plastik Sektörü İkinci 500 e Giren Firmalar İmalat Sanayii İkinci 500 Plastik Sektörü İkinci 500 e Giren Firmalar İmalat Sanayii İkinci 500 Satış Karlılığı 6,9 5,1 5,8 4,9 Net Aktif Karlılığı 5,8 5 5,8 5,2 Öz Sermaye Karlılığı 11,8 11,1 12,3 11 Ekonomik Karlılık 14,9 16,2 17,2 16,1 Kaynak : ISO

2010 YILINDA İSO SIRALAMASINDA İKİNCİ 500 FİRMA İÇİNE GİREN PLASTİK FİRMALARI 2010 Sıra No Firma Adı Üretimden Satışlar Satış Hasılatı Brüt Katma Değer Özkaynak Aktif (Varlık) Dönem Karı / Zararı İhracat ( 1000 ABD $ ) Çalışanlar ( Kişi ) 10 Ve-Ge Hassas Kağıt ve Yapıştırıcı Bant San. ve Tic. A.Ş. 121.356.779 121.376.883 - - - - - - 22 Roma Plastik San. ve Tic. A.Ş. 119.600.297 127.218.911 - - - - 41.137 420 44 Form Sünger ve Yatak San. Tic. A.Ş. 116.015.025 118.898.292 27.719.954 42.100.800 63.816.820 12.413.590 5.237 200 50 Bak Ambalaj San. ve Tic. A.Ş. 115.167.953 122.752.909 29.666.092 49.857.273 90.710.381 10.489.693 46.565 337 72 İşbir Sünger San. A.Ş. 109.618.087 119.830.219 21.114.987 24.641.397 106.515.149 5.279.457 4.950-121 Subor Boru San. ve Tic. A.Ş. 98.741.379 101.874.407 16.908.394 40.950.934 107.663.381 6.758.806 34.738 323 130 Enplast Plastik Kimya San. ve Tic. A.Ş. 97.360.470 99.053.298 10.648.213 4.133.275 78.774.027 2.739.108 9.634 197 147 PİMAŞ Plastik İnşaat Malzemeleri A.Ş. 94.450.819 123.570.263 25.884.311 44.533.946 95.985.544 5.770.773 13.148 209 160 Novaplast Plastik San. ve Tic. A.Ş. 90.760.219 99.911.998 22.054.053 23.102.977 79.830.586 1.579.261 35.587 527 225 Farmamak Ambalaj Maddeleri ve Ambalaj Makineleri San. ve Tic. A.Ş. 82.157.942 93.545.637-117.716.631 217.319.154-5.938 226 264 Hatipoğlu Plastik Yapı Elemanları San. ve Tic. A.Ş. 78.388.546 80.445.490 - - - - - - 292 Serra Sünger Kimya İnş. Nak. Pet. Ürn. Süpermarket ve Turizm San. Tic. Ltd. Şti. 75.744.193 109.307.822 16.954.779 37.671.090 92.910.631 6.633.547 2.857 190 321 Akplas Plastik Kalıp San. ve Tic. A.Ş. 72.091.646 72.777.931 - - - - - - 331 Egeplast Ege Plastik Tic. ve San. A.Ş. 70.322.177 74.901.424 18.236.016 61.074.064 139.608.858 5.549.454 10.402 287 351 Meltem Kimya ve Tekstil San. İth. İhr. ve Tic. Ltd. Şti. 68.697.261 69.644.466 - - - - - - 369 Kompen PVC Yapı ve İnş. Malz. San. ve Tic. A.Ş. 66.509.438 74.787.872 11.502.054 57.055.241 88.336.727 1.097.823 9.052 348 403 Pilenpak Ambalaj San. ve Tic. A.Ş. 62.934.366 63.759.464 20.682.024 57.714.686 71.545.586 7.874.796 18.912 355 404 Işık Plastik Sanayi ve Dış Ticaret Pazarlama A.Ş. 62.881.088 74.999.980 - - - - - - 457 Abdioğulları Plastik ve Ambalaj San. A.Ş. 58.150.879 90.910.887-60.486.609 - - 21.539 716 489 Uğur Teneke Ambalaj ve Plastik San. A.Ş. 54.539.768 55.051.601 14.630.434 15.858.933 45.585.803 2.435.273 1.058 256 TOPLAM 1.715.488.332 1.894.619.754 236.001.311 636.897.856 1.278.602.647 68.621.581 260.754 4.591 İKİNCİ 500 FİRMA TOPLAMI 41.449.232.492 46.907.309.384 9.471.864.269 22.204.119.719 48.892.624.555 2.377.712.903 8.194.440 195.240 İKİNCİ 500 E GİREN PLASTİK FİRMALARININ PAYI 4,1 4,0 2,5 2,9 2,6 2,9 3,2 2,4