10 KASIM 14 KASIM 2014 HAFTANIN ÖZETİ Geçtiğimiz hafta global bazda ekonomik veri trafiğinin yoğun olmadığı bir hafta geçirildi. ABD den açıklanan verilere göre haftalık işsizlik maaşı başvuruları verisi bu hafta beklentilerin üzerinde gelerek olumsuz kaydedildi. Haftanın son gününde ise ABD perakende satışlar ve çekirdek perakende satışları verileri beklentilerden iyi seviyede açıklandı. Haftanın son verisi olan Michigan Tüketici Güven Endeksi de beklenenin üzerinde geldi. Ancak Michigan Üniversitesi Enflasyon Beklenti anketinden çıkan sonuç beklenti altında kaldı. Avrupa tarafından geçtiğimiz hafta açıklanan verilere baktığımızda haftanın ilk önemli verisi beklentiye paralel gelen Eylül ayına ait Euro Bölgesi sanayi üretim verisiydi. Euro Bölgesi nin lokomotif ekonomisi olan Almanya da Ekim ayına ait tüketici fiyat endeksi (CPI) verileri ise beklendiği gibi geldi. Avrupa Merkez Bankası (ECB) Kasım ayı aylık bülteninde Euro Bölgesi ne ait bu yıl, gelecek yıl ve 2016 yılı için büyüme ve enflasyon tahminlerini aşağı yönlü revize etti. Haftanın son günü Almanya 2,3 2,25 2,2 2,15 2,1 2,05 2 1,95 3 2,95 2,9 2,85 2,8 2,75 2,7 1,4 1,35 1,3 1,25 1,2 1,15 USD/TL EUR/TL EUR/USD
2014 3. çeyrek Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GDP) oranı beklentiye paralel gelirken, Euro Bölgesi büyüme oranı ise beklentilerin üzerinde geldi. Türkiye den gelen veri trafiğine bakılınca Türkiye Sanayi Üretimi verisinin beklentinin altında kaldığı görüldü. Ülkemizde açıklanan bir diğer veri ise beklentilerden oldukça iyi gelen Cari Denge verisi oldu. Ayrıca haftanın son günü açıklanan TCMB Beklenti anketi sonuçlarına göre 2015 yılı büyüme beklentisi bir miktar gerilerken, 2014 yılsonu enflasyon beklentisinin bir miktar arttığı görüldü. 90.000,00 80.000,00 70.000,00 60.000,00 50.000,00 1.350 1.300 1.250 1.200 1.150 1.100 1.050 BIST 100 ALTIN TCMB FAİZ ORAN (%) Borç Alma Borç Verme GECELİK(O/N) 7.50 11.25 GEÇ LİKİDİTE 0.00 12.75 1 HAFTA REPO - 8.25 KAPANIŞ VERİLERİ (14 KASIM 2014) BİST-100 81.211,55 USD/TRY 2,2321 USD/JPY 116,29 EUR/TL 2,7941 EUR/USD 1,2525 ALTIN ($/ONS) 1.188,48
İÇ PİYASALARDA ÖNEMLİ GÖSTERGELER TARİH GÖSTERGE DÖNEM TAHMİN ÖNCEKİ AÇIKLANAN 10.11.2014 Sanayi üretimi Eylül -%1.4 %1.7 13.11.2014 Cari denge Eylül 2.60 mlyr $ 2.77 mlyr $ 2.22 mlyr $ 14.11.2014 TCMB beklenti anketi (TÜFE) Kasım %0.46 DIŞ PİYASALARDA ÖNEMLİ GÖSTERGELER TARİH GÖSTERGE DÖNEM TAHMİN ÖNCEKİ AÇIKLANAN 12.11.2014 Euro bölgesi sanayi üretimi 13.11.2014 Almanya TÜFE, nihai 13.11.2014 Almanya GSYH, öncü 13.11.2014 Euro bölgesi GSYH, öncü 13.11.2014 ABD işsizlik maaş başvuruları 14.11.2014 Euro bölgesi enflasyon, nihai 14.11.2014 ABD perakende satışlar 14.11.2014 ABD çekirdek per. satışlar 14.11.2014 ABD Mitch.tüketici güven, öncü Eylül 0.7-1.8 0.6 Ekim -0.3-0.3-0.3 Q3 0.1-0.2 0.1 Q3 0.1 0.0 0.2 --- 280.000 278.000 290.000 Ekim 0.4 0.3 0.4 Ekim 0.2 0.3 0.5 Ekim 0.2-0.3 0.3 Kasım 87.5 86.9 89.4
İÇ PİYASALARDA MAKROEKONOMİK GELİŞMELER Zeybekçi, faiz oranlarının kabul sektöründeki işbirliğin masaya yatırıldığı edilebilir olmadığını ifade etti beşinci toplantıda bir araya geldi. Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, Toplantının öncelikli konuları arasında Amerikan Merkez Bankası'nın (FED) 2015 ulusal para birimleri üzerinden dış ticaret yılı ortalarında faizleri artırabileceği sözleşmelerinin imzalanmasında ve bu tür yönünde bir adımın Türkiye gibi sözleşmelerin ödemelerinin yapılması gelişmekte olan ülkeler üzerinde etkide bulunacağı tespitlerinin yapıldığını, buna karşın Türkiye'nin dış ticaretinin yüzde 40'tan fazlasını AB ülkeleriyle yaptığına dikkati çekti. Avrupa Merkez Bankası (ECB) Başkanı Mario Draghi'nin "Avronun değerlenmesine müsaade etmeyecekleri sırasında yaşanan mevcut engeller ve zorluklar yer aldı. Yetkililer ulusal para birimi üzerinden yapılan ödemeleri teşvik etmek için alınacak önlemleri görüştüler. Ayrıca, Türkiye Merkez Bankası tarafından kurulan risk merkezinin çalışmalarına da değinildi. ve parasal genişlemeye gidecekleri" Mehmet Şimşek 1 Aralık için uyardı yönünde açıklamaları olduğunu anımsatan Maliye Bakanı Şimşek, "torba yasa" olarak Zeybekci, "Türkiye, Fed'in bu bilinen İş Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun tedbirlerinden etkilenecektir ama Avrupa Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Merkez Bankası'nın adımlarından daha Yapılması ile Bazı Alacakların Yeniden fazla etkilenecektir. Türkiye'nin Yapılandırılmasına Dair 6552 sayılı finansmanla ilgili gelecekle ilgili Kanun'un 11 Eylül'de yürürlüğe girdiğini problemlerinin olmayacağına inanıyorum. ve aynı tarih itibarıyla yapılanma O yüzden Türkiye'nin gelecekle ilgili taleplerini içeren başvuruların alınmaya endişelerden dolayı katlandığı faizi fazla başladığını hatırlattı. Bakan Şimşek, 7 buluyorum" ifadesini kullandı. Kasım itibarıyla 1 milyon 665 bin Türkiye ve Rusya arasında parasal işbirliği masaya yatırıldı Rusya ve Türkiye Merkez Bankaları'nın vatandaşın 16,3 milyar liralık alacağını yapılandırıldığını belirterek, vatandaşlar başvuru süresinin 1 Aralık'ta dolduğunu temsilcileri Türkiye - Rusya Hükümetler unutmasın ve işlerini son günlere arası Karma Ekonomik Komisyonu (KEK) bırakmasın uyarısı yaptı. çerçevesinde mali sektör ve bankacılık
Mücevher ihracatı arttı Türkiye nin külçe altın hariç mücevher ihracatı ekimde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 70.4 artışla 330.2 milyon dolar, Ocak-Ekim döneminde ise ortalama yüzde 20.61 artışla 2.2 milyar dolar oldu. Verilere göre en çok altından mamul takı ihracatı 58.8 milyon dolar ile Birleşik Arap Emirlikleri ne (BAE) yapılırken, bu ülkeyi Irak, ABD, Kazakistan ve Almanya izledi. İthalat ve İhracat Birim Değerleri Eylülde Arttı Türkiye İstatistik Kurumu verileri, ihracat birim değer endeksinin Eylül ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 1,8 azaldığını gösterdi. Endeks bir önceki yılın aynı ayına göre gıda, içecek ve tütünde yüzde 5,9 artarken, ham maddelerde (yakıt hariç) yüzde 0,7, yakıtlarda yüzde 4,6 ve imalat (gıda, içecek, tütün hariç) sanayinde yüzde 2,6 azaldı. İhracat birim değer endeksi 2014 yılı üçüncü çeyrekte bir önceki yılın üçüncü çeyreğine göre yüzde 0,2 azaldı. İthalat birim değer endeksi Eylül ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 2,9 azaldı. Endeks bir önceki yılın aynı ayına göre gıda, içecek ve tütünde yüzde 1,7, ham maddelerde (yakıt hariç) yüzde 0,7, yakıtlarda yüzde 8,1 ve imalat (gıda, içecek, tütün hariç) sanayinde yüzde 0,5 azaldı. İthalat birim değer endeksi 2014 yılı üçüncü çeyrekte bir önceki yılın üçüncü çeyreğine göre yüzde 1,2 azaldı. İhracat birim değer endeksinin ithalat birim değer endeksine bölünmesiyle hesaplanan ve 2013 yılı Eylül ayında 98,7 olarak elde edilmiş olan dış ticaret haddi, 2014 yılı Eylül ayında da 99,8 oldu. Çelik: İşsizlik Fonunda 79 Milyar Lira var Çalışma Bakanı Çelik, işsizlik sigortası fonunun toplam varlığının 79.1 milyar liraya ulaştığını, 2015 sonu beklentisinin 92.5 milyar lira olduğunu açıkladı. İstihdamı artırmak amacıyla 2004'ten itibaren işverenlere sağlanan prim desteğinin de yaklaşık 41 milyar lira olduğunu, bu teşviklerden her ay ortalama 1.5 milyon işyeri ve 10 milyonu aşkın sigortalının yararlandığını söyleyen Çelik, güncel sigortalı sayısı hakkında da bilgi verdi ve 2002'de 12 milyon kişi olan aktif sigortalı sayısının 19.5 milyon kişiye, 5.9 milyon kişi olan pasif sigortalı sayısının ise 10.8 milyon kişiye ulaştığını, kamuda çalışan toplam personel sayısının ise 3.2 milyon kişi olduğunu kaydetti.
DIŞ PİYASALARDA MAKROEKONOMİK GELİŞMELER Fed/Fisher: Faizler yazdan önce yükseltilebilir Dallas Fed Başkanı Richard Fisher, piyasaların faizlerin yönünün gelecek yaz değişebileceğini beklediğini, ancak bunun 2015 yazından önce gerçekleşebileceğini söyledi. Fisher, ayrıca, bankaların etkisinin arttığını ve ABD'nin en büyük dört bankanın gücünü azaltmak için yeni yollar arayacağını sözlerine ekledi. Çin'den 1.25 trilyonluk dolarlık dış yatırım hamlesi Çin Devlet Başkanı Xi Jinping dünyanın Çin'in yükselmesinden fayda sağlayacağını savunarak önümüzdeki 10 yılda 1,25 trilyon dolarlık dış yatırım yapacaklarını anlattı. Bu tahminin gerçekleşmesi için Çin'in mevcut yurtdışı sermaye akışının 10 yılda üç katına çıkması gerekiyor. Çin ve Akdeniz i karadan ve denizden bağlayacak olan "Yeni İpek Yolu"na Çin altyapı yatırımları yapmayı planlıyor. Plan, Çin'in iç huzursuzluklarla gündeme gelen Tibet ve Sincan bölgelerinde daha fazla kalkınma ve daha güçlü ekonomik entegrasyonu teşvik amacını da taşıyor. Çin'in bu yıl ilk kez net sermaye ihracatçısı olması bekleniyor. Rusya ve Çin'den yeni enerji anlaşması Çin ile Rusya yeni bir anlaşma ile enerji alanındaki işbirliklerini geliştirdiler. Anlaşma ile Rusya'nın Avrupa'ya bağımlılığı azalacak ve Çin'in 2020'ye kadar ihtiyacı olan doğal gaz arzı karşılanacak. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Çinli mevkidaşı Xi Jinping Pekin'de doğal gaz arzı ön anlaşmasını imzaladılar. Yeni anlaşma Rusya'nın Kırım'ı ilhakından hemen sonra imzalanan 400 milyar dolarlık pakttan biraz daha küçük çaplı olacak. Asya'ya yeni petrol ihracının 2020'lerin başında küresel enerji piyasalarında arz fazlasına neden olabileceği belirtiliyor. Arzın başlaması ile Çin Almanya'yı geride bırakarak Rusya'nın en büyük doğal gaz pazarı olacak. Piyasalarda dikkatler "Japonya"ya çevrildi Avrupa ve ABD endeks vadeli kontratları düşerken, Güney Kore para birimi Won düşüşünü daha da genişletti ve Brent petrolü dört yılın en düşük seviyesine doğru geriledi. Japonya para birimi yen, ülkede planlanan satış vergisi artışının geciktirileceği spekülasyonuna bağlı olarak, 2007'den bu yana en düşük seviyesinden yükselirken, Japon tahvilleri değer kaybetti.
ABD hisseleri rekoru genişletti ABD hisseleri, konut inşaatı hisselerindeki yükselişlerin sanayi şirketlerindeki kayıpları dengelemesinin ardından Standard & Poor s 500 Endeksinin yükselişi ile tüm zamanların en yüksek seviyelerini genişletti. Almanya merkezli Deutsche Postbank stratejisti Heinz-Gerd Sonnenschein "Şu anda tabi ki piyasaya atlama şansınız yok. Değerlemeler çok yüksek olmasa da, ABD ucuz sayılmaz. Ancak endekslerin rekor seviyelerde olması yatırımcıların kalite için bu bedele katlanmaları anlamına geliyor. S&P 500 şirketleri bu bilanço sezonunda harika rakamlar açıkladılar ve bu ABD ekonomisi iyi durumda demek" yorumlarını yaptı. Çin petrol tüketiminde ABD yi geçebilir Uluslararası Enerji Ajansı ya (IEA) göre Çin 20 yıl içerisinde dünyanın en büyük petrol tüketici ABD yi tüketimde geride bırakacak. Uzun vadeli enerji trendlerini beklentilerinin sunulduğu Dünya Enerji Görünümü raporu özetinde, 2030 ların başında Çin in en büyük petrol tüketim ülkesi haline gelmesi ile ABD yle yollarının kesiştiği bir dönüm noktasına gelinecek ifadesi kullanıldı. IEA, 2040 a doğru petrol talebindeki büyüme Hindistan, Güneydoğu Asya, Orta Doğu ve Sahra altı Afrika tarafından yönlendiriliyor olacak açıklamasında bulundu. IEA, gelişmiş ülkelerde petrol tüketiminin daralacağını ve ABD de petrol kullanımının 10 yıllarca zamanın en düşük seviyesine gerileyeceğini belirtti. Rusya ya yaptırımlar artabilir ABD ve İngiltere, Rusya ya karşı yaptırımların sıkılaştırılması konusunda Avrupa Birliği ile fikir birliği sağladı. Rusya yaptığı açıklama ile şimdiye kadar uygulanan yaptırımların ekonominin gelecek sene büyümesine engel teşkil edeceğini belirtti. AMB tahvil alımlarını yavaşlattı Avrupa Merkez Bankası (AMB), yetkililerin varlık alım programını başka tahviller de alarak genişletmeye hazırlanması ile ipotekli tahvil alımını yavaşlattı. AMB'nin varlık alım programı, hedeflenen banka kredileri ve rekor düşük seviyedeki faiz oranlarını da içeren teşvik paketinin bir parçası. Enflasyon AMB'nin hedefinden oldukça düşük seyretmeye devam ederken, Avrupa ekonomisi büyümekte de zorluk yaşıyor. Başkan Mario Draghi yaptığı açıklamalarda, AMB'nin bilançosunun 1 trilyon euro artırılmasını beklediğini yineledi.
BANKACILIK SEKTÖRÜ VERİLERİ Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu'nun (BDDK) verilerine göre, Bankacılık Sektörü Kredileri 31 Ekim 2014 itibariyle 1.202.184 Milyon TL ile haftalık bazda %0.52 arttı. Bankacılık sektöründe kredi toplamı, son verinin yayımlandığı 24 Ekim 2014 tarihinde 1.196. 018 Milyon TL seviyesinde gerçekleşmişti. Kalkınma ve Yatırım Bankalarında ise 31 Ekim 2014 itibariyle kredi toplamı 60.151 Milyon TL oldu. Bu tutarın toplam krediler içerisindeki payı ise %5 tir. TOPLAM AKTİFLER 1.929.763 ÖZKAYNAKLAR 256.390 TOPLAM MEVDUAT 1.080.416 1.300.000 1.200.000 1.100.000 1.000.000 900.000 800.000 700.000 600.000 500.000 400.000 300.000 200.000 100.000 0 70.000 60.000 50.000 40.000 30.000 20.000 10.000 0 BANKACILIK SEKTÖRÜNDE TOPLAM KREDİLER Krediler - Sektör - TP Krediler - Sektör - Toplam Krediler - Sektör - YP KALKINMA VE YATIRIM BANKALARI TOPLAM KREDİLER TOPLAM KREDİLER 1.202.184 MENKUL DEĞER PLASMANLAR Kaynak: BDDK (31.10.2014 tarihli verilerdir.) Sermaye Yeterliliği Rasyosu (SYR) BDDK nın açıkladığı son veriye göre Eylül 2014 itibariyle %15,93 olarak gerçekleşti. Ağustos 2014 te de bu oran %16,26 oldu. Sermaye Yeterlilik Rasyosu yasal sınırı %8, hedef rasyosu ise %12 olarak kabul ediliyor. 293.532 25 20 15 10 5 0 Krediler - KYB - TP Krediler - KYB - YP Krediler - KYB - Toplam SERMAYE YETERLİLİK RASYOSU Sektör Hedef Rasyo Yasal Sınır Kaynak: BDDK
SERMAYE YETERLİLİK RASYOSU 2008/12 2009/12 2010/12 2011/12 2012/12 2013/12 2014/9 BANKACILIK SEKTÖRÜ 17,99 20,62 18,97 16,55 17,88 15,30 15,93 Mevduat Bankaları 16,55 19,28 17,74 15,51 17,26 14,59 15,28 Katılım Bankaları 15,21 15,27 15,07 14,04 13,90 14,00 14,70 Kalkınma ve Yatırım Bankaları 59,38 60,27 58,66 48,17 34,27 32,69 31,67 17 KASIM 21 KASIM 2014 PİYASA GÜNDEMİ 17 KASIM 18 KASIM 19 KASIM 20 KASIM Ağustos ayı işsizlik oranı Ekim ayı bütçe dengesi Kasım ayı ABD NY Fed imalat endeksi (Piyasa Beklentisi: 10.0) Ekim ayı ABD sanayi üretimi (Piyasa Beklentisi: %0.3) Ekim ayı ABD kapasite kullanım oranı (Piyasa Beklentisi: %79.3) Ekim ayı İngiltere enflasyon (Piyasa Beklentisi: %1.0) Kasım ayı Almanya ZEW endeksi Ekim ayı ABD ÜFE (Piyasa Beklentisi: -%0.1) Ekim ayı ABD çekirdek ÜFE (Piyasa Beklentisi: %0.1) Ekim ayı ABD yeni konut inşaatları (Piyasa Beklentisi: 1.03 mln) Ekim ayı ABD inşaat ruhsatları (Piyasa Beklentisi: 1.04 mln) Kasım ayı PPK kararı Ekim ayı merkezi yönetim borç stoku Kasım ayı Almanya imalat PMI, öncü Kasım ayı Almanya hizmetler PMI, öncü Kasım ayı Euro bölgesi imalat PMI, öncü Kasım ayı Euro bölgesi hizmetler PMI, öncü Ekim ayı İngiltere perakende satışlar Ekim ayı İngiltere çekirdek perakende satışlar Ekim ayı ABD TÜFE ABD işsizlik maaş başvuruları Ekim ayı ABD ikinci el konut satışları (Piyasa Beklentisi: 5.15 mln) Kasım ayı ABD Philadelphia Fed endeksi (Piyasa Beklentisi: 21.0) Bu rapor İLBANK A.Ş. Risk Yönetimi Dairesi Başkanlığı tarafından yalnızca bilgi edinilmesi amacıyla güvenilir olduğuna inanılan kaynaklardan yararlanılarak hazırlanmıştır. İLBANK A.Ş. bu bilgi ve verilerin doğruluğu hakkında garanti vermemekte ve kullanılan kaynaklardaki hata ve eksikliklerden dolayı sorumluluk kabul etmemektedir.