OTİTTE ANTİBİYOTİK KULLANIMI
Akut Otitis Media (AOM)» Orta kulağı döşeyen solunum epitelinin inflamasyonu» Özellikle timpan boşluğunun yangısı» EN SIK ANTİBİYOTİK YAZMA NEDENİ 2
6 ay 9 ay 15 ay 24 ay 36 ay Otit çok Sık değil En fazla bu aylar arası Otitlerin büyük kısmı bu aylarda Sıklık azalmaya başlar 3
OTİT Kulağın Hangi Bölümü? KULAK 4
Mukus artışı + östaki fonksiyon bozukluğu --> efüzyon + mikroorganizma --> AOM
7
8
9
AOM-1 Yaşamın ilk iki yılı içerisinde sık görülür. Tekrarlama olasılığı yüksektir İntrakranial komplikasyonlar (menenjit, beyin absesi, kavernöz sinüs trombozu vb) Beş yaşından önce çocukların hemen hemen tamamı (%60-85) OM geçirir. İntratemporal komplikasyonlar (kolesteatom, mastoidit, labirintit, duyma kaybı vb) Infect Dis 1989;160:83-94., J Pediatr 1993;123:702-711., Pediatrics 1997; 99:318-333., Pediatr Infect Dis J 1998; 17:1105-1113., Pediatr Infect Dis J 2000; 19: S31-36. 1 0
AOM-2 Küçük çocuklarda daha sık görülmesinin başlıca nedenleri; Östaki Borusu'nun anatomik ve fizyolojik özellikleri Tensor veli palatini kasının fonksiyonel yetersizliği 1 1
AOM-3 Çocuklarda Östaki Tüpünün Özellikleri ERİŞKİNDEKİNE GÖRE; Daha horizontal Daha kısa Kıkırdak miktarı ve sertliği daha az Nazofarenkse açıldığı bölgede adenoid hipertrofisi Adenoidlerin enfeksiyon kaynağı olması Sık geçirilen ÜSYE Çiftçi E. Akut otitis media da tanı ve tedavi yaklaşımları Reform Solunum Yolu Enfeksiyonları
AOM-Etkenler %80-92 Bakteriler S. pneumoniae H. influenzae 1 2 M. catarrhalis 3 ß-laktamaz üretimi PBP değişimi ß-laktamaz üretimi %10-42 %22-54 %90-100 PNÖMOKOK AŞISI ÖNCESİ
AOM-Etkenler %80-92 Bakteriler H. influenzae M. catarrhalis 1 2 S. pneumoniae 3 ß-laktamaz üretimi ß-laktamaz üretimi PBP değişimi %22-30 %50-56 %12-20 PNÖMOKOK AŞISI SONRASI
Klinik Belirtiler Özellikle infant ve küçük çocuklarda semptomlar değişkendir Genellikle viral ÜSYE seyri sırasında ortaya çıkan ani başlangıçlı ateş, kulak ağrısı, genel durum bozukluğu Küçük çocukta huzursuzluk, uykusuzluk, kulağını çekme, bulantı-kusma görülebilir. İşitme kaybı ve otore nadirdir.
AOM Tanı-1 Mutlaka otoskopik muayene yapılmalıdır: Kulak zarında orta/ciddi bombeleşme (sıvı varlığı) ya da dış kulağa ait olmayan ve yeni başlayan kulak akıntısı varlığı (Kanıt düzeyi: B) Kulak zarında hafif bombeleşme (sıvının görülmesi) ve yakında başlamış (<48 saat) kulak ağrısı (konuşmayan çocuğun kulağını çekmesi, sürtmesi) veya kulak zarının yoğun eritemi (Kanıt düzeyi: C)
Normal Hafif bombe Orta düzeyde bombe İleri düzeyde bombe Arch Dis Child Educ Pract Ed 2015; 100:193 197.
AOM-Tedavisi AOM tedavisi ağrının değerlendirilmesini içermelidir. Ağrı varsa, klinisyen ağrıyı azaltmak için tedavi önermelidir. (Kanıt düzeyi: B) Ağrı azaltılmazsa hasta iyileşmediği düşünülerek başka doktora başvurabilir Asetaminofen (parasetamol) veya ibuprofen kullanımı önerilir. Ancak dönüşümlü kullanım önerilmemelidir. Aspirin, diprimadol-metamizol ateş düşürücü veya ağrı kesici olarak çocuklarda kullanılmamalıdır. Lokal lidokain önerilebilir. Antihistaminik ve dekonjestanların tedavide yeri yoktur
AOM da Antibiyotik Tedavisi? Kime yakın izlem yeterli? Kime antibiyotik verilmeli? Hangi antibiyotik verilmeli? Ne kadar süre verilmeli?
<6 ay Kulak Ağrısı + Ateş (>38 o C) 6-24 ay Amoksisilin-Klav./ Sefpodoksim/ Sefdinir Sevk et 38.8 o C Tek taraflı Ateş* <38.8 o C İki taraflı Ateş* 38.8 o C + Hasta Toksik*** <38.8 o C 48. saat kontrol Amoksisilin** Klinik bulgular beslenmiyor Besleniyor Aktivitesi iyi Klinik bulgular 24. saat kontrol Amoksisilin** Klinik bulgular 24. saat kontrol devam ediyor düzelme devam ediyor düzelme düzelme devam ediyor <1 yaş >1 yaş kötü Amoksisilin-Klav./ Sefpodoksim/ Sefdinir Genel durum*** iyi 24. saat kontrol 10 güne tamamla 10 güne tamamla düzelme devam ediyor Takibi sonlandır 10 günlük tedavi Sevk et Tedaviyi 10 güne tamamla düzelme devam ediyor Amoksisilin-Klav./ Sefpodoksim/ Sefdinir 48. saat kontrol Klinik bulgular
Kulak Ağrısı + Ateş (>38 o C) > 24 ay İki taraflı Tek taraflı Ateş* 38.8 o C Amoksisilin** 48. saat kontrol Klinik bulgular <38.8 o C 24. saat kontrol Klinik bulgular devam ediyor düzelme devam ediyor düzelme 10 güne tamamla Takibi sonlandır Amoksisilin-Klav./ Sefpodoksim/ Sefdinir (10 günlük tedavi)
*: Herhangi bir yöntemle ölçülen ateş **: Son 30 gün içerisinde Antibiyotik kullanım hikayesi varsa veya Gözde konjuktuvit bulguları varsa amoksisilin yerine alternatif tedavilerden biri önerilir ***: Çocuklarda toksik görünüm veya genel durum bozukluğu anneyi gördüğünde gülümsememe acıktığı halde emmeme, beslenme güçlüğü, anlamsız uzun süreli ağlama olarak tanımlanır. Aşağıdakilerin varlığında hastanın sevk edilmesi önerilir: İç kulak implantı olanlar Komplikasyon gelişmiş olanlar Rekürren OM de timpanostomi için Amoksisilin dozu: 90 mg/kg/gün 2 veya 3 e bölerek Amoksisilin-Klavulonik Asit dozu: Amoksisilin 90 mg/kg/gün olacak şekilde doz ayarlanır 14:1 formülasyonu tercih edilir, 2 ye bölünerek
Penisilin Alerjisi Varsa: Penisilin veya Amoksisilin sonrasında Cilt: Döküntü Solunum: Hışıltı, nefes darlığı GIS: Kusma, ani ishal Genel: Ödem, kaşıntı > 1 Tip I Tip I alerji değilse: Sefpodoksim (10 mg/kg/gün ikiye bölerek) Sefdinir (14mg/kg/gün ikiye bölerek) Sefuroksim (30 mg/kg/gün ikiye bölerek) Seftriakson (50 mg/kg İM vey İV /gün, 3 gün) Tip I alerji ise: Klindamisin 30-40 mg/kg/gün (3 e bölerek)
AOM - Tedavi Süresi <2 yaş çocuklarda 10 gün >2 yaş çocuklarda 7-10 gün
AOM - Korunma Tüm çocuklara; Aşı şemasına göre konjuge pnömokok aşısı, Yıllık influenza aşısı, En az 6 ay anne sütü verilmesi önerilmelidir Sigara maruziyetinden kaçınma desteklenmelidir
http://resistancemap.cddep.org/antibioticresistance.php
Prof. Dr. Alpay AZAP Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji ABD. Prof. Dr.Ateş KARA Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi C ocuk Sag lıgĭ ve Hastalıkları ABD. Enfeksiyon Hastalıkları U nitesi