TEDARİK ZİNCİRİ YÖNETİMİ
TEDARİK ZİNCİRİ YÖNETİMİNDE LOJİSTİK KAVRAMI Lojistik, malzemelerin tedarikçilerden işletmeye ulaştırılmasına, işletme içi süreçlerden geçişinden ve müşteriye ulaştırılmasından sorumlu işlevdir. Lojistik, tedarik zinciri yönetiminde malzemelerin hareketi, depolanması ve elleçlenmesinden sorumlu önemli bir faaliyet olurken tedarik zinciri yönetimi çok daha kapsamlıdır.
TEDARİK ZİNCİRİ AŞAMALARI VE YAPISI Tedarik zinciri ürünlerin bir yerden başka bir yere hareketinden çok daha fazlası olup aynı zamanda bilgi, para hareketi ve entelektüel sermayenin yaratılması ve dağıtılmasıdır. Tedarik zinciri, malzemelerin tedarikçiden üreticiye, toptancıya, perakendeciye ve müşteriye bir zincir üzerinden hareketinin resmini ortaya çıkartmaktadır.
Tedarik zinciri genelde, müşteriler, perakendeciler, toptancılar, üreticiler ve malzeme tedarikçilerinden oluşan aşamaları içermektedir. İşletmelerin ürettikleri ürünlerin çeşitlerine göre bazı tedarik zincirleri kısa ve basit olurken bazıları ise uzun ve karmaşık olabilmektedir. Tedarik zinciri uzunluğu, kaynak ile gideceği yer arasında malzemelerin aktığı aracı sayısıdır. Tedarik zinciri genişliği, malzemenin aktığı paralel rotaların sayısıdır. Başka bir deyişle, müşteriye doğru akış sağlanan rota sayılarıdır.
TEDARİK ZİNCİRİ YÖNETİMİ KAVRAM VE KARARLARI Tedarik zinciri mal ve hizmetlerin tedarik aşamasından, üretime üretimden de müşteriye kadar ulaşmasında birbirini izleyen tüm zincirin halkalarını kapsar. Tedarik zincirindeki faaliyetler arasında satış, üretim, stok yönetimi, ham madde ve malzeme temini, dağıtım, tedarik, satış tahmini ve müşteri hizmetleri gibi pek çok alan sayılabilmektedir. Tedarik zinciri yönetiminde akışın sağlıklı bir şekilde yürütülmesi birçok farklı kararların alınmasını gerektirmektedir.
Alınması gereken bu kararlar, tedarik zinciri stratejisi ya da tasarımı, tedarik zinciri planlaması ve tedarik zinciri işlemleridir. Ayrıca, uygulamada dört temel alanda kararlar verilmektedir: Yap ya da Satın Al, Üretim, Dağıtım, Lojistik kararları.
TEDARİK ZİNCİRİ YÖNETİMİNDE KRİTİK BAĞLANTILAR Tedarik zincirinin başarısında tedarik zincirini pazara bağlayan kritik bağlantılar önem kazanmaktadır. Bu önemli bağlantılar tedarik ile üretim ve üretim ile dağıtım arasında olanlardır. Bu bağlantılar üç faaliyeti ön plana çıkarmaktadırlar: Tedarik, Üretim, Dağıtım.
TEDARİK ZİNCİRİ YÖNETİMİNİN ORTAYA ÇIKIŞ NEDENİ Tedarik zinciri yönetiminin oluşmasına etki eden çeşitli etmenler bulunmaktadır. Bunlar arasında yirminci yüzyılın ilk yarısında ortaya çıkan ve yeni ufuklar açan dört temel etken en önemlileri olarak kabul edilmektedir. Bunlar, kusursuz kitle üretim tekniklerinin kullanılması, ürün farklılaşmasının sunulması, bilimsel bir dal olarak yönetim tekniklerinin geliştirilmesi ve İkinci Dünya Savaşından sonra Japonya nın küresel sahneye çıkmasıdır.
TEDARİK ZİNCİRİ YÖNETİMİNDE TEDARİKÇİ SEÇİMİ Tedarik zinciri yönetiminde tedarikçi ile alıcı işletme arasında ortaklık, stratejik ve uzun dönemli işbirliği ile sağlanmalıdır. Tedarik sürecinde amaç, tedarikçi ile alıcı işletmenin süreçlerini uyumlu duruma getirerek tedarik zincirinde kaynak kaybını engellemektir. Tedarikçi seçiminde odaklanılan konu, tüm gereksinimleri sağlayacak tedarikçi karışımını seçmektir. Tedarik edilmesi gereken her şeyin eksiksiz olarak belirlenerek bunları sağlayacak olan tedarikçilerin hepsinin birden seçilmesi gereklidir. Bu nedenle, sistem kısıtları ile birlikte nicel ve nitel tüm ölçütler göz önüne alınarak en son tedarikçiler tanımlanır ve siparişlerin bu tedarikçiler arasında dağıtımı yapılır.
TEDARİK ZİNCİRİ YÖNETİMİNİN GELECEĞİ VE KÜRESELLEŞMENİN ETKİLERİ 21. yüzyılda küreselleşme ile birlikte işletmelerin uluslararası olması kaçınılmazdır. Uluslararası lojistik stratejileri, dinamik ve sürekli değişen küresel çevrelerle uyum içinde olmalıdır. İşletmeler kendilerini değişen çevre koşullarına uyumlu duruma getirirken içinde oldukları tedarik zincirleri de uyumun bir parçası olmak zorundadır. Buna bağlı olarak, tedarik zinciri yönetimi de hızla değişime uğramaktadır.