Yrd. Doç. Dr. Mehmet Özdemir Dr. Bahad r Feyzio lu Dr. Metin Do an Prof. Dr. Mahmut Baykan Prof. Dr. Bülent Baysal



Benzer belgeler
Dünyada ve Türkiye de Güncel Verilerle HIV/AIDS. Hacettepe Üniversitesi AIDS Tedavi ve Araflt rma Merkezi (HATAM)

Merkezi Sterilizasyon Ünitesinde Hizmet çi E itim Uygulamalar

fiekil 2 Menapoz sonras dönemde kistik, unilateral adneksiyel kitleye yaklafl m algoritmas (6)

Tablo 2.1. Denetim Türleri. 2.1.Denetçilerin Statülerine Göre Denetim Türleri

T bbi At k Kontrolü P80-P Ulusal Sterilizasyon Dezenfeksiyon Kongresi

ÜN TE V SOSYAL TUR ZM

ANKARA ÜNİVERSİTESİ PSİKİYATRİK KRİZ UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ

İKİNCİ BÖLÜM EKONOMİYE GÜVEN VE BEKLENTİLER ANKETİ

MURAT YÜKSEL. FEM N ST HUKUK KURAMI VE FEM N ST DÜfiÜNCE TEOR LER

Uygulama Önerisi : ç Denetim Yöneticisi- Hiyerarflik liflkiler

Yrd. Doç. Dr. Olcay Bige AŞKUN. İşletme Yönetimi Öğretim ve Eğitiminde Örnek Olaylar ile Yazınsal Kurguları

9. Uluslararas Ceza Hukuku Kongresi (Lahey, A ustos 1964)

YÖNTEM 1.1. ÖRNEKLEM Örneklem plan l seçim ölçütleri

Üniversite Ö rencilerinin Hepatit B ye liflkin Bilgi Düzeyleri ve Tutumlar * Knowledge and Attitudes Toward Hepatitis B of University Students

Uluslararas De erleme K lavuz Notu, No.11 De erlemelerin Gözden Geçirilmesi

YARGITAY 2. HUKUK DA RES

Kahraman Marafl ta Difl Hekimleri ve Di er Difl Sa l Personeli Aras nda Hepatit B ve C Seroprevalans

YARGITAY 6. HUKUK DA RES

Araflt rma modelinin oluflturulmas. Veri toplama

2007 YILI VE ÖNCES TAR H BASKILI HAYVANCILIK B LG S DERS K TABINA L fik N DO RU YANLIfi CETVEL

Zihin ve Hareket Engelli Çocuklar çin E itim Araflt rma ve Uygulama Merkezi nde zlenen Olgular n Demografik Özellikleri

Hemflirelik Bölümü Ö rencilerinin HIV/AIDS e liflkin Bilgi Düzeyleri: stanbul, A r ve Mersin Örne i

VERG NCELEMELER NDE MAL YET TESP T ED LEMEYEN GAYR MENKUL SATIfiLARININ, MAL YET N N TESP T NDE ZLEN LEN YÖNTEM

G ünümüzde bir çok firma sat fllar n artt rmak amac yla çeflitli adlar (Sat fl

4 STAT ST K-II. Amaçlar m z. Anahtar Kavramlar. çindekiler

TÜRK YE Ç DENET M ENST TÜSÜ 2011 FAAL YET RAPORU 45 TÜRK YE Ç DENET M ENST TÜSÜ F NANSAL TABLOLAR VE DENET M RAPORLARI

SB Sakarya E itim ve Araflt rma Hastanesi Asinetobakterli Hastalarda DAS Uygulamalar ve yilefltirme Çabalar

Pratisyen hekimlerin hepatit B ve hepatit C hakk ndaki bilgi düzeyleri

TÜRK DÜNYASI TRANSPLANTASYON DERNE

4/A (SSK) S GORTALILARININ YAfiLILIK AYLI INA HAK KAZANMA KOfiULLARI

B R E T M HASTANES NDEK SA LIK PERSONEL N N HIV/AIDS KONUSUNDAK B LG DÜZEYLER

YARGITAY 15. HUKUK DA RES

HIV/AIDS HASTALI INDA SON GEL fimeler

T bbi Makale Yaz m Kurallar

Gelece in Bilgi flçilerini Do ru Seçmek: Araflt rma Görevlisi Al m Süreci Örne i

Tebriz (İran) Üniversitesi Fars Dili ve Edebiyatı Bölümü Öğrencilerinin Okuma Alışkanlıkları Üzerine Bir Çalışma

GÖRÜfiLER. Uzm. Dr. Özlem Erman

B anka ve sigorta flirketlerinin yapm fl olduklar ifllemlerin özelli i itibariyle

dan flman teslim ald evraklar inceledikten sonra nsan Kaynaklar Müdürlü ü/birimine gönderir.

Sa l k Çal flan Olmaya Aday Ö rencilerin Boyun E ici Davran fllar n n ncelenmesi

Proje Yönetiminde Toplumsal Cinsiyet. Türkiye- EuropeAid/126747/D/SV/TR_Alina Maric, Hifab 1

Yar k rsal Alanda Yaflayan Kiflilerin Viral Hepatitler Konusunda Bilgi ve Tutumlar

MOTORLU TAfiIT SÜRÜCÜLER KURSLARINDA KATMA DE ER VERG S N DO URAN OLAY

CO RAFYA GRAF KLER. Y llar Bu grafikteki bilgilere dayanarak afla daki sonuçlardan hangisine ulafl lamaz?

Lima Bildirgesi AKADEM K ÖZGÜRLÜK VE YÜKSEK Ö RET M KURUMLARININ ÖZERKL

ÖZGEÇMİŞ. Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Sağlık Bilimleri Enstitüsü. HemĢirelik Fakültesi

YASAL FA Z UYGULAMASI VE B R YARGITAY KARARI

KDV BEYAN DÖNEM, TAKV M YILININ ÜÇER AYLIK DÖNEMLER OLAN MÜKELLEFLER

TÜRK YE DE A LE Ç fi DDET Ülke Çap nda Kriminolojik-Viktimolojik Alan Araflt rmas ve De erlendirmeler

Mehmet TOMBAKO LU* * Hacettepe Üniversitesi, Nükleer Enerji Mühendisli i Bölümü

KOOPERAT FLERDE MAL B LD R M NDE BULUNMA YÜKÜMLÜLÜ Ü( 1 )

Bürokratik fllemlerin lkyard m Uygulamalar na

STANBUL L S L VR LÇES ADOLESAN DÖNEM GENÇL NDE AIDS VE ST GMA KONUSUNDA ÇEfi TL E T M YÖNTEMLER N N ETK L L

MESLEK MENSUPLARI AÇISINDAN TÜRK YE DENET M STANDARTLARININ DE ERLEND R LMES

TÜİK KULLANICI ANKETİ SONUÇLARI

4/B L S GORTALILARIN 1479 VE 5510 SAYILI KANUNLARA GÖRE YAfiLILIK, MALULLUK VE ÖLÜM AYLI INA HAK KAZANMA fiartlari

KULLANILMIfi B NEK OTOMOB L TESL MLER N N KDV KANUNU KARfiISINDAK DURUMU

daha çok göz önünde bulundurulabilir. Öğrencilerin dile karşı daha olumlu bir tutum geliştirmeleri ve daha homojen gruplar ile dersler yürütülebilir.

ORHAN YILMAZ (*) B SAYILI YASADA YAPILAN DE fi KL KLER:

MALAT SANAY N N TEMEL GÖSTERGELER AÇISINDAN YAPISAL ANAL Z

Veri Toplama Yöntemleri. Prof.Dr.Besti Üstün

HIV/AIDS KONUSUNDA B LG LEND R LEN VE B LG LEND R LMEYEN ÜN VERS TE Ö RENC LER N N, B LG, TUTUM VE R SK ALGILAMALARI

Türkiye Odalar ve Borsalar Birli i. 3. Ödemeler Dengesi

Yay n No : 2351 letiflim Dizisi : Bask Aral k 2010 STANBUL

Uygulama Önerisi : Hassas Bilgilerin Hiyerarfli çinde ve D fl nda Raporlanmas

GENEL MATEMATİK DERSİNDEKİ ÖĞRENCİ BAŞARISI İLE ÖSS BAŞARISI ARASINDAKİ İLİŞKİ

HATAY POL S MESLEK YÜKSEK OKULU Ö RENC LER N N C NSEL YOLLA BULAfiAN HASTALIKLARA L fik N B LG LER N N DE ERLEND R LMES

YARGITAY 14. HUKUK DA RES

Uluslararası Durum. rkiye nin Dikkate Alması Gereken. Prof.Dr.Giray. .Giray Berberoğlu Orta Doğu u Teknik Üniversitesi

Hemflire ve Ebelerin AIDS e Karfl Tutumlar n n Belirlenmesi (*)

Animasyon Tabanl Uygulamalar n Yeri ve Önemi

BELGES Z MAL BULUNDURULMASI VEYA H ZMET SATIN ALINMASI NEDEN YLE KDV SORUMLULU U

ÇALIŞAN SAĞLIĞI BİRİMİ İŞLEYİŞİ Hastanesi

30 > 35. nsan Kaynaklar. > nsan Kaynaklar Yönetimi > Personel E itimleri > Personel Otomasyonu

YARGITAY 14. HUKUK DA RES KARARLARI

Türk Üniversite Mezunlar Birli i, Makedonya

HIV YAfi GRUBU KADINLARIN HIV/AIDS HAKKINDAK B LG DÜZEYLER N N BEL RLENMES

Hiçbir zaman Ara s ra Her zaman

3. SALON PARALEL OTURUM XII SORULAR VE CEVAPLAR

Tekrar ve Düzeltmenin Erişiye Etkisi Fusun G. Alacapınar

T ürk Gelir Vergisi Sisteminde, menkul sermaye iratlar n n ve özellikle de

BA IMSIZ DENET M ULUSLARARASI DENET M STANDARTLARI KAPSAMINDA

HASAR TÜRLER NE GÖRE BAfiVURU ADETLER OCAK-ARALIK 2009/2010

1 6/01/2004 tarihli say l Resmi Gazete de yay mlanan ve 01/05/2004

BYazan: SEMA ERDO AN. ABD ve Avrupa Standartlar nda Fact-Jacie Akreditasyon Belgesi. Baflkent Üniversitesi nden Bir lk Daha

ÖZGEÇMİŞ. Derece Bölüm Üniversite Yıl. Okullarda Uyuşturucu ve AIDS Mücadele Kulüplerinin Geliştirilmesi Semineri, 9 Ekim 2009, İZMİR

SÜRES NASIL HESAP ED MEL D R?

B R ÜN VERS TEN N ECZACILIK FAKÜLTES B R NC SINIF Ö RENC LER N N C NSEL YOLLA BULAfiAN HASTALIKLARA L fik N B LG LER

United Technologies Corporation. Tedarikçilerden fl Hediyeleri

İZMİR KÂTİP ÇELEBİ ÜNİVERSİTESİ ENGELSİZ ÜNİVERSİTE KOORDİNATÖRLÜĞÜ VE ENGELLİ ÖĞRENCİ BİRİMİ ÇALIŞMA USUL VE ESASLARI BİRİNCİ BÖLÜM

Yay n No : 1700 flletme-ekonomi Dizisi : Bask Ocak STANBUL

SOSYAL GÜVENL K REFORMUNDA ASKERL K BORÇLANMASI

YABANCI PARALAR LE YABANCI PARA C NS NDEN ALACAK VE BORÇLARIN DÖNEM SONLARI T BAR YLE DE ERLEMES

CO RAFYA SICAKLIK. Kavram Dersaneleri 6. ÖRNEK 1 : Afla daki haritada, Türkiye de y ll k günefllenme sürelerinin da l fl gösterilmifltir.

Marmara Üniversitesi ktisadi ve dari Bilimler Fakültesi Çal flma Ekonomisi ve Endüstri liflkileri Bölümü Yönetim ve Çal flma Psikolojisi Anabilim Dal

Wonca Haberleri: Ağustos

KONU 1: B L MSEL YÖNTEM VE STAT ST K... 1

INCREASING THE PERIOD OF EXCLUSIVE BREASTFEEDING WITH EDUCATION OF MOTHERS. Key words: Exclusive breastfeeding, health education, breastfeeding

CO RAFYA KONUM. ÖRNEK 2 : Afla daki haritada, Rize ile Bingöl il merkezlerinin yak n ndan geçen boylam gösterilmifltir.

1 OCAK 31 ARALIK 2009 ARASI ODAMIZ FUAR TEŞVİKLERİNİN ANALİZİ

Transkript:

AIDS Üniversite Ö rencilerinin /AIDS Hakk ndaki Bilgi Düzeyi ve Tutumlar n n De erlendirilmesi Yrd. Doç. Dr. Mehmet Özdemir Dr. Bahad r Feyzio lu Dr. Metin Do an Prof. Dr. Mahmut Baykan Prof. Dr. Bülent Baysal Selçuk Üniversitesi Meram T p Fakültesi Mikrobiyoloji ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dal Özet Amaç: Bu çal flmada üniversite ö rencilerinin /AIDS hakk ndaki bilgi düzeylerini ve tutumlar n araflt rmak ve ö rencilerin bilgi ve tutumlar n n fakültelere göre farkl l k bulunup bulunmad n n de erlendirilmesi amaçland. Yöntem: 1 30 Haziran 2005 tarihleri aras nda Selçuk Üniversitesinin çeflitli fakülte ve yüksekokullar ndan 551 ö renci çal flmaya al nd. Kiflilerle yüz yüze konuflularak 7 bilgi sorusu ve 5 tutumla ilgili soru içeren ankete cevap verilmesi istendi. Bulgular: Ankete kat lan ö rencilerin %57,3 ü erkek, %42,7 si k zd r. Yafl ortalamas 21,2 olan ö rencilerden çeflitli sorulara % 70,1 92,7 aras nda de iflen oranlarda do ru yan t al nd. /AIDS'li oldu u bilinen kifliye karfl do ru tutum gösterenlerin oranlar % 70,2 76,4 aras nda de iflmekte olup ortalama % 73,5 olarak saptand. ile ilgili bilgilerin elde edildi i en s k kayna n %70,0 oranla TV -Radyo oldu u belirlendi. Sonuçlar: Bu sonuçlar, üniversitemiz ö rencilerinin /AIDS hakk ndaki bilgi düzeyinin iyi seviyede oldu unu ve üniversite e itiminin bilinçlenmeye katk da bulundu unu göstermektedir. Bununla birlikte sahip olunan do ru bilgi oran n n tutum ve davran fllara yeteri kadar yans mad görülmüfltür. /AIDS hakk ndaki bilgi düzeyinin daha üst seviyeye ç kar lmas, tutum ve davran fllardaki yanl fll klar n giderilmesi için toplumumuzun her yafl gurubunun bilgi düzeyinin yükseltilmesi için konuyla ilgili her türlü e itim arac n n faydal olaca kanaatine var lm flt r. Anahtar Kelimeler:, AIDS, bilgi, tutum. Summary 10 Objective: In this study it is planned to research the level of knowledge and the attitudes about /AIDS of the university students and to evaluate that whether there is a difference between the faculties or not. Method: 551 students from different faculties and high school of Selcuk University included in this study between 1 to 30th of june 2005. They were asked to answer the questionnaire which includes 7 knowledge questions and 5 questions related to the attitude. Results: 57,3% of the students who included in this study were males and 42,7% of the students were females. Students whose average age were 21,2 gave correct answers in the rate of 70,1%-92,7% to the different questions. The rate of students who have right attitude to the person with /AIDS, changes between 70,2%-76,4% and average rate is 73,5. It is determined that the most common sources which they get knowledge about are TV and radio, in the rate of 70%. Conclusion: These results show that the level of knowledge about /AIDS of our university students is good and the education of university gives some support to become awareness. It is also seen that their level of right knowledge isn t reflected enough to their behaviour and attitudes. It is seen that all the kind of education materials related to the target item is useful to increase the level of knowledge about /AIDS, to get rid of the mistakes in behaviour and attitudes and to raise the level of knowledge of all the age groups of the society. Key Words:, AIDS, knowledge, attitude.

Girifl Üniversite Ögrencilerinin /AIDS Hakk ndaki Bilgi Düzeyi ve Tutumlar n n De erlendirilmesi AIDS etkeni olan virusu ilk defa 1983 y - l nda iki ayr gurup taraf ndan saptanm flt r., tek iplik içeren ve revers transkriptaz enzimi bulunduran bir RNA virusudur. CD4 T lenfositlerinin say s n azaltarak çeflitli f rsatç infeksiyonlara neden olur (1,2). Birleflmifl Milletler AIDS ortak çal flma program UNAIDS in tahminlerine göre /AIDS salg n günümüzde yaklafl k 42 milyon kifliyi etkilemektedir (3). Ülkemizde 01 Ekim 1985 31 Aral k 2006 tarihleri itibariyle 623 AIDS vakas ve 1921 tafl y c s olmak üzere toplam 2544 /AIDS olgusu vard r (4). Ancak cinsel yolla bulaflan enfeksiyonlarda kiflilerin sa l k kurumlar na bilinçli ve istekli olarak baflvurmamas, kay t sisteminin yeterince iyi tutulamamas, enfeksiyonun ortalama 8 10 y l süren asemptomatik dönemi olmas ve laboratuvar testi d fl nda tan konamamas bu say lar n gerçek de erin çok alt nda oldu unu düflündürmektedir. Öte yandan para karfl l cinsel iliflkinin artmas, seksüel davran fllar n de iflmesi, turizm hareketleri ve göçler, AIDS ve di- er cinsel yolla bulaflan enfeksiyonlar n say - s nda h zla art fla yol açmaktad r (5). Hastal - n etkin bir tedavisinin bulunmamas koruyucu tedbirlerin bütün toplumda özellikle risk guruplar nda ö retimini ve e itimini zorunlu k lmaktad r (6,7,8). Evlilik öncesi iliflkiler ve erken yaflta cinsel iliflkide bulunma olas l - n n artt da düflünüldü ünde, Üniversite ça- ndaki gençlerin bu hastal k aç s ndan bilgilendirilmesi ve al nacak önlemlerin anlat lmas risk gurubunda yer almas aç s ndan özel önem tafl maktad r (9,10,11). Bu nedenle bu çal flmada üniversite ö rencilerinin /AIDS hakk ndaki bilgi düzeylerini ve tutumlar n araflt rmay, fakülteler ve cinsiyetler aras nda fark bulunup bulunmad n ve /AIDS ile ilgili al nan bilginin hangi kaynaklardan elde edildi ini de erlendirmek amaçlanm flt r. Materyal ve Metod Bu çal flmada Selçuk Üniversitesinin çeflitli fakülte ve yüksekokullar ndan 551 ö renci çal flmaya al nm flt r. 1 30 Haziran 2005 tarihinde basit rastgele örnekleme yöntemi ile seçilen ve anket uygulamas n kabul eden ö renciler çal flma evrenini oluflturmufltur. Kiflilerle yüz yüze konuflularak yafl, cinsiyet ve devam etti i fakülte/yüksekokul sorularak, Tablo 2 de sunulan 7 bilgi ve Tablo 3 de sunulan 5 tutumla ilgili soru içeren ankete cevap verilmesi istenmifltir. T p Fakültesi ve Hemflirelik Yüksek Okulu ö rencileri ise özellikle bu konu ile ilgili derslerin yeni anlat lmad ö rencilerden seçilmifltir. Ö rencilerin okullar na göre yap lan ve cevaplar n yüzdelerinin farkl - l n araflt ran istatistik önemlilik testi kullan ld. Öncelikle her soru için genel ortalama yüzdesi bulundu. Her bir fakülte/yüksekokul sorular baz nda tek tek karfl laflt r ld. Ankete verilen yan tlar n okullar aras farkl l k de erlendirilmesi Student t testi ile yap ld. Bulgular Ankete kat lan ö rencilerin %57,3 ü erkek, %42,7 si k zd r (Tablo 1) Yafl ortalamas 21,2 dir. Ankete verilen yan tlar 3 gurupta incelenmifltir: 1. gurup /AIDS hakk ndaki bilgi sorular (2 7. sorular) olup ö renciler bu sorulara %70,1 92,7 aras nda de iflen oranlarda do ru cevaplar vermifllerdir (Tablo 2). Buna göre %95 güven aral nda Hemflirelik Yüksek Okulu ile letiflim Fakültesi ö rencileri aleyhine bilgi düzeyleri aç s ndan farkl bulunmufltur (s ras yla t de erleri 2,161 ve 2,191). Bu okullar n ö rencilerinin bilgi düzeyi di erlerinden daha düflüktür. kinci gurup sorular (9., 10., 11., 13.) / AIDS li oldu u bilinen kifliye karfl do ru tutum ve davran fllar de erlendiren anket sorular d r. /AIDS li oldu u bilinen kifliye karfl do ru tutum gösterenlerin oranlar %70,2-76,4 aras nda de iflmekte olup, ortalamas %73,5 dir (Tablo 3). %95 güven aral nda bu oranlar n farkl l k anlaml l k testi okullara göre yap ld nda herhangi bir okul farkl bulunmam flt r. Üçüncü gurup anket sorular ile ilgili bilgilerin hangi kaynaklardan elde edildi ini belirlemek için düzenlenmifltir. En s k bilgi edinilen kaynak, %70,0 oranla TV-Radyo olarak belirlenmifltir. Bunu gazete (%37,4), kitaplar (%25,9) ve dersler (%21,5) ile izlemektedir (Tablo 4). TÜRK AIDS /AIDS hastal hakk nda merak ve bilgi düzeyi ö renim düzeyi ile artmaktad r 11 Ì

AIDS Üniversite Ögrencilerinin /AIDS Hakk ndaki Bilgi Düzeyi ve Tutumlar n n De erlendirilmesi 12 Ö rencilerin Yafl ve Cinse Göre Da l m TABLO 1 K z Ö renciler Yafl Gruplar E itim n/(%) Hukuk ktisat letiflim Fakültesi Mühendislik T p Hemflirelik Meslek Genel 18 yafl ve alt 2 1 8 8 3 - - 1 23(4.1) 19 5 2 9 8 11 1-1 37(6.7) 20 21 6 5 10 12 11-1 66(11.9) 21 24 4 8 4 9 27-4 80(14.5) 22 14 4 4-5 13-8 48(8.7) 23 9-4 2 3 4-4 26(4.7) 24 5 2 1 4 5 - - 5 22(3.4) 25 yafl ve üstü 3 - - 4 4 2-1 14(2.5) Toplam 83 19 39 40 52 58-25 316 (57,3) Erkek Ö renciler Yafl Gruplar E itim n/(%) Hukuk ktisat letiflim Fakültesi Mühendislik T p Hemflirelik Meslek Genel 18 yafl ve alt 3 2 3 10 - - 9 1 28 (5.0) 19 9 5 5 2 5-10 1 37 (6.7) 20 19 7 21-4 14 3 68 (12.3) 21 12 2 4 2 3 27 4 4 58 (10.5) 22 8 2 1-2 3 3 19 (3.4) 23-2 - 4 2 - - - 8 (1.4) 24 - - - - - - 2 2 4 (0.7) 25 yafl ve üstü 2 2 1 4 - - - 4 13 (2.3) Toplam 53 22 35 22 10 33 42 18 235 (42,7) Toplam 136 (24.6) 41 (7.4) 74 (13.4) 62 (11.2) 62 (11.2) 91 (16.5) 42 (7.6) 43 (7.8) 551 (100)

Fakülte ve Yüksek Okul Ö rencilerinin Anketteki Bilgi Sorular na Verdikleri Do ru Cevaplar ve Oranlar TABLO 2 Üniversite Ögrencilerinin /AIDS Hakk ndaki Bilgi Düzeyi ve Tutumlar n n De erlendirilmesi Soru E itim Hukuk ktisat letiflim Mühendislik T p Hemflirelik Meslek Genel n/ (%) 136 (24.6) 41 (7.4) 74 (13.4) 62 (11.2) 62 (11.2) 91 (16.5) 42 (7.6) 43 (7.8) 551 (100) Kanla Bulaflma 131 (96.3) 39 (95.1) 70 (94.6) 52 (83.9) 55 (88.7) 86 (94.5) 30 (71.4) 40 (93.0) 503 (91.3) Yanaktan öpüflme 122 (89.7) 37 (90.2) 66 (89.2) 44 (71.0) 53 (85.5) 77 (84.6) 31 (73.8) 38 (88.4) 468 (84.9) Yak n temas 127 (93.4) 38 (92.7) 73 (98.6) 52 (83.9) 57 (91.9) 85 (93.4) 40 (95.2) 39 (90.7) 511 (92.7) Solunum yolu 102 (75.0) 28 (68.3) 58 (78.4) 38 (61.3) 43 (69.4) 79 (86.8) 24 (57.1) 31 (72.1) 403 (73.1) Anneden bebe e bulafl 125 (91.9) 38 (92.7) 59 (79.7) 42 (67.7) 49 (79.0) 83 (91.2) 29 (69.0) 39 (90.7) 464 (84.2) Ayn mekanda bulunma 124 (91.1) 34 (82.9) 66 (89.1) 42 (67.8) 51 (82.2) 81 (89.0) 29 (69.0) 36 (83.7) 469 (85.1) Genel 89.5 87.0 82.3 72.6 82.8 89.9 72.6 86.4 85.2 TABLO 3 Farkl Fakülte ve Yüksek Okul Ö rencilerinin Yan tlad klar Ankete Göre Do ru Tutumlar ve Oranlar Soru E itim Hukuk ktisat letiflim Mühendislik T p Hemflirelik Meslek Genel El s k flma 68 (74.7) 27 (64.3) 112 (82.4) 64 (86.4) 49 (79.0) 25 (58.1) 34 (75.6) 42 (67.8) 421 (76.4) Beraber yemek yeme 63 (69.2) 29 (64.3) 101 (74.3) 52 (70.3) 41 (66.1) 22 (51.1) 31 (75.6) 48 (77.4) 387 (70.2) Cinsel eflten test isteme 65 (71.4) 31 (73.8) 109 (80.1) 58 (78.4) 51 (82.3) 30 (69.8) 26 (60.4) 44 (70.4) 414 (75.1) Hasta birine tutum 52 (57.1) 28 (66.6) 111 (81.6) 66 (89.1) 43 (69.4) 21 (48.8) 33 (80.5) 46 (74.0) 400 (72.6) Genel 68.1 67.3 79.6 81.0 74.2 57.0 73.0 72.4 73.5 TABLO 4 Farkl Fakültelerdeki Ö rencilerin Yan tlad klar Ankete Göre Bilgi Edinme Kaynaklar ve Yüzde Oranlar Bilgi Edinme Kayna E itim Hukuk ktisat letiflim Mühendislik T p Hemflirelik Meslek Genel TV-radyo 95 (69.9) 33 (80.5) 56 (75.0) 54 (87.0) 47 (75.8) 46 (50.5) 17 (40.5) 38 (88.4) 386 (70.0) Kitap 39 (28.7) 3 (7.3) 20 (27.0) 22 (35.5) 9 (14.5) 30 (32.9) 13 (31.0) 7 (16.2) 143 (25.9) Dersler 19 (14.0) 0 (0) 5 (6.7) 10 (16.1) 9 (14.5) 51 (56.0) 22 (52.4) 2 (4.6) 118 (21.5) Gazeteler 66 (48.5) 16 (39.0) 22 (29.7) 28 (45.2) 26 (41.9) 14 (15.4) 15 (35.7) 19 (44.2) 206 (37.4) TÜRK AIDS 13

AIDS Görsel ve yaz l medya /AIDS hastal ile ilgili bilgilendirmede önde gelen e itim arac d r Ì 14 Üniversite Ögrencilerinin /AIDS Hakk ndaki Bilgi Düzeyi ve Tutumlar n n De erlendirilmesi Tart flma ve Yorum Ö rencilerin bilgi sorular na verdi i do ru cevap oran ortalama %85,2 bulunmufltur (Tablo 2). Konya bölgesinde 1994 y l nda Baykan ve arkadafllar n n Ç rakl k e itim ö rencilerinde yapt klar çal flmada bilgi seviyesi %29,7 olarak tespit edilmifltir (6). Çal flma guruplar aras nda fark olmas na ra men bu çal flma Konya ilinde yap lan ilk anket çal flmas d r. 2002 y - l nda ülkemizde Ortado u Teknik Üniversitesi nde yap lan benzer bir çal flmada ayn oran %61 olarak bulunmufl olup, bu araflt rmadaki oranlardan düflüktür (12). Benzer sosyoekonomik ve co rafik özelliklere sahip ran daki Tahran üniversitesinde 2004 y l nda yap lan çal flmadaki ankette bilgi düzeyi %84 bulunmufl olup sözü edilen oran bu araflt rmadaki orana yak nd r (13). Farkl ülkelerdeki üniversite gençli inde yak n sonuçlar al nmas nda anket teknikleri sorular n zorlu u, sorular n aç k veya kapal soru olmas etkilidir. Ülkemizde Sivas ilinde Lise ö rencilerinde yap lan benzer bir çal flmada (14) %61,3 ve Eskiflehir de 2005 y l nda 11 83 yafllar aras nda yap lan bir çal flmada %61 bulunmufltur ve bizim elde etti imiz de erler göre düflüktür (15). Bu da /AIDS hakk nda merak ve bilgi düzeyinin ö renim düzeyi ile birlikte artt n göstermektedir. Çal flmam za denek olarak kat lan ö rencilerden bilgi sorular na en yüksek oranda do ru yan t T p Fakültesi ö rencileri vermifltir (%89,9). T p Fakültesinden yaln zca 1.s n f ö rencilerinin araflt rmaya kat ld düflünüldü- ünde 2002 y l nda Ekuklu ve arkadafllar n n yapt ve Trakya Üniversitesi T p Fakültesinin tüm s n flar n n kat ld çal flmada elde edilen %72,4 lük do ru yan t oran na göre yüksektir (16). Bu fark, anketteki sorular n aç k veya kapal soru olmas na ba l olabilece i gibi /AIDS ile ilgili bilgi edinmede okul e itimi d fl ndaki etmenlere de ba lanabilir. Ankete %72,6 ile en düflük oranda do ru yan t veren grup Hemflirelik Yüksek Okulu ve letiflim Fakültesi ö rencileri olup; okullarda, sa l k kurumlar nda ve di er alanlarda bireyler ve aileler ile s k iliflki içinde olan hemflirelerin toplum sa l ve /AIDS konusunda oldukça önemli görevlerden birine sahip oldu u (17), /AIDS e toplumsal duyarl l n gelifliminde de en önemli yolun iletiflim oldu u düflünüldü ünde; /AIDS hakk nda daha fazla dikkat çekilmesi ve e itimde bunun öneminin vurgulanmas gerekmektedir. Soru baz nda bak ld nda /AIDS in solunum yoluyla bulaflmas ile ilgili soru en az oranda do ru yan tlanm flt r (%73,1). nsanlar n günlük yaflamda birbirleriyle çok iç içe bir ortamda olduklar ndan bu konudaki yanl fl bilgiler; hastalar n d fllanmas ve toplumdan soyutlanmas gibi istenmeyen sonuçlar do urabilir. Ö rencilerinin do ru tutum sergilemesiyle ilgili oranlar Tablo 3 de gösterilmifl olup, do ru tutum ve davran fl sergileyenlerin genel oran %73,5 bulunmufltur. Bilgi seviyesine göre olumlu tutum ve dolay s yla davran fl n daha düflük oranda bulunmas var olan bilginin prati e geçirilmesinde baflar l olmad n göstermektedir. Kiflilerin bilgileri yerine korku ve endifleleri ile davranmalar sonucu uygunsuz tav rlar ortaya ç kmaktad r. tafl d n ö renen bir kiflinin olumsuz ve karmafl k duygular içinde, depresif ve intihara e ilimli oldu u düflünüldü ünde toplumun tutumunun ne derece önemli olaca ortad r (18). Olumsuz tav rlar /AIDS li kiflide korku, afla lanma ve d fllanma duygusunun geliflimine yol açacakt r (19). Olumlu tutum ve davran fl oran Çukurova Üniversitesinde 2003 y l nda üniversite ö rencileri üzerinde yap lan bir çal flmada %70,7 bulunmufl olup, bu oranlar bilgi-davran fl korelasyonu aç s ndan bu araflt rman n bulgular ndan farkl d r (12,15). Çal flmam zdaki veriler de erlendirildi inde T p Fakültesi ö rencileri %68,1 oran nda olumlu tutum sergilerken Trakya T p Fakültesinde yap lan çal flmada bu oran %83 bulunmufltur (16). Ankete kat lan ö renciler /AIDS hakk ndaki bilgilerini en çok TV-Radyo dan elde etmifllerdir (%70). Bunu s ras yla gazete, kitap ve dersler izlemektedir (Tablo 4). Çukurova Üniversite-

si nde Difl Hekimli i Fakültesi ö rencilerine yap lan bir çal flmada, bu araflt rman n bulgular ndan farkl flekilde bilgi kayna olarak en s k %79 oranla dersler yer al rken (10), yine ayn üniversitesinin lahiyat Fakültesi ö rencileri ile yap lan baflka bir araflt rmada ise %84 oran nda medya yan t elde edilmifltir (11). 11 83 yafl gruplar n dahil eden Eskiflehir deki genifl kitleli çal flmada da en çok faydalan lan kaynak olarak %68,9 ile TV, %47,6 ile gazete oldu u saptanm flt r (15). De iflik yafl gruplar nda yap lan bir çal flmada da TV ve yaz l bas n s ras yla %82,7, %73,3 ile ilk s - ray al rken (7), Lise ö rencileri ile yap lan bir çal flmada da TV ve gazete s ras yla %42,7 ve %28,7 ile bilgi kayna oldu u ifade edilmekte ve bizim sonuçlar m zla ba daflmaktad r (14). Bu sonuçlar görsel ve yaz l medyan n birçok konuda oldu u gibi /AIDS ile ilgili bilgilendirmede önde gelen e itim arac oldu u gerçe- ini ortaya koymaktad r. Toplumun her yafl grubunun /AIDS hakk nda bilgi düzeyinin art r lmas önemlidir. Bu sonuçlar ö rencilerin /AIDS hakk ndaki bilgi düzeyinin iyi seviyede oldu unu göstermektedir. Ancak sahip olunan do ru bilgi oran n n tutum ve davran fllara yeteri kadar yans mad görülmüfltür. /AIDS hakk ndaki bilgi düzeyinin daha yüksek seviyeye ç kar lmas, tutum ve davran fllardaki yanl fll klar n giderilmesi ve bilinç düzeyinin artmas için konuyla ilgili olarak her türlü e itim arac n n faydal oldu u kanaatine var lm flt r. Kaynaklar Üniversite Ögrencilerinin /AIDS Hakk ndaki Bilgi Düzeyi ve Tutumlar n n De erlendirilmesi 1. Ustaçelebi fi. nsan mmun yetmezlik viruslar -1 ve -2. In: Ustaçelebi fi; ed. Temel ve Klinik Mikrobiyoloji. Ankara : Günefl Kitabevi;1999; 987-99 2. Levinson W. Human Immunodeficiency Virus. In: Medical Microbiyology&Immunology: Examination & Board review, International 8 th ed. 2004, McGraw-Hill Com;2004;313-21 3. WORLD Health Organization. AIDS Epidemic Update. December 2005. http://who.int/hiv/ epi-update2005_en. pdf 4. www.unaidsturkiye.org/index.php?option=com_content&task=view&id=30& Itemid=44-105k 5. Pehlivan T. Türkiye de AIDS bafllang c ndan bu güne. AIDS Derg 1994;4:61-3 6. Baykan M, F nd k D, Çivi S, Baysal B. Ç rakl k E itim Merkezi Ö rencilerinin AIDS Konusunda E itim Öncesi ve Sonras Bilgi Düzeylerinin Saptanmas. S.Ü. T p Fakültesi Dergisi 1994;3:371 7 7. Türkmen L, K vanç A. De iflik yafl guruplar nda /AIDS e iliflkin bilgi ve tutumlar n araflt r lmas. 6. AIDS Kongresi 1 4 Aral k 2003, stanbul, Kongre kitab :153 8. Güneflli A, Kayar MB, Orak F, Yark n F, Köksal F. T p Fakültesi ikinci ve üçüncü s n f ö rencilerinin /AIDS hakk ndaki bilgi düzeylerinin incelenmesi. 6. AIDS Kongresi 1-4 Aral k 2003, stanbul, Kong-re kitab :145 9. Deniz Ü, Kurt M, Önder ÖR, Acuner AM. Cinsel yolla bulaflan enfeksiyonlar konusundaki üniversite ö rencilerinin görüflleri. http://www.hatam.hacettepe.edu.tr/ 72/4_63.68.rtf 10. Bayramo lu Ö, Aylin A, Yark n F, Köksal F. Difl hekimleri ve ö rencilerinin AIDS hakk ndaki bilgi düzeyleri ile tutumlar n n incelenmesi. 6. AIDS Kongresi Kong-re kitab 1 4 Aral k 2003, stanbul:144 11. Yetgin M, Altun Z, Yark n F, Köksal F. lahiyat Fakültesi ö rencilerinin /AIDS hakk ndaki bilgi düzeylerinin incelenmesi. 6. AIDS Kongresi 1 4 Aral k 2003, stanbul Kongre kitab :142 12. Ungana M, Yaman H. AIDS knowledge and educational needs of technical university students in Turkey. Patient Education and Counseling 2003; 163 7 13. Tavoosi A, Zaferani A, Enzevaei A, Tajik P, Ahmadinezhad Z. Knowledge and attitude towards /AIDS among Iranian students. BMC Public Health 2004; 4:17 14. Güler N, Bekar M, Ulusoy H. Lise Ö rencilerinin /AIDS Konusundaki Bilgi Düzeylerinin Belirlenmesi. Hacettepe /AIDS T p Dergisi 2004;3:87-91 15. Ayranc U. AIDS knowledge and attitudes in a Turkish population: an epidemiological study BMC Public Health 2005; 5:95 16. Ekuklu G, Tu rul H, Gül H., Eskiocak M, Salt k A. Trakya Üniversitesi T p Fakültesi Ö rencilerinin /AIDS Konusundaki Bilgi-Tutumlar ve 1996 dan bu yana De iflimi. Hacettepe /AIDS T p Dergisi 2004;4:138-48 TÜRK AIDS 15

AIDS Üniversite Ögrencilerinin /AIDS Hakk ndaki Bilgi Düzeyi ve Tutumlar n n De erlendirilmesi 17. Esen A. Toplumun AIDS e liflkin Bilgi Düzeyinin ve E itim Gereksiniminin ncelenmesi, Ege Üniversitesi Hemflirelik Yüksek Okulu Dergisi 1993;9 (2):919 18. Çobano lu N. Etik aç s ndan AIDS ve hekim sorumlulu u. http://www.hatam.hacettepe.edu.tr/etik.shtml (9.11.2006) 19. Avkan-O uz V, Gülmez Ö, Aybar E, Atasoy, Yapar N, Yüce Y. T p Ö rencilerinin ve Sa l k Personelinin AIDS ile lgili Bilgi, Tutum ve Davran fllar. Klimik Dergisi 2006; 19 (2):52-55 HATAM web sayfam z ziyaret ettiniz mi? YEN LEND http://www.hatam.hacettepe.edu.tr 16