Vergide Gündem. Tax Agenda. A ustos/august 2009. Yedi imizin içti imizin KDV'si. Gümrük Kanununda yap lan de ifliklikler. English translation

Vergide Gündem Tax Agenda A ustos/august 2009 Yedi imizin içti imizin KDV'si Erdal Çal ko lu Gümrük Kanununda yap lan de ifliklikler Mehmet Önder English translation Dünya dan vergi haberleri Elif Ayd n Elif Ersin Resmi Gazete den... Ahmet Selim Ünlü Sirküler indeks Vergi takvimi Vergi hakk nda Concerning tax

Vergide Gündem Yedi imizin içti imizin KDV'si Erdal Çal ko lu Geçmifl zaman n birinde bir vergi müfettifli teftifl için ücra bir kasabaya gönderilir. Akflama do ru kasabaya varan vergi müfettifli kalacak yer konusunu hallettikten sonra nerde yemek yiyebilece ini sorar. Otel sahibi kasabada tek bir restoran oldu u söyleyerek yeri tarif eder. Müfettiflimiz restoran n yerini bulur, servisi nerdeyse tamamlam fl ve art k kapatmak üzere haz rl klara bafllam fl olan restoran sahibi gelen yabanc y buyur edip cam kenar bir masaya oturtur. Müfettifl yemek siparifli vermek istedi inde, restoran sahibi sadece pilav n kald n, baflka yemek bulunmad n, kapatmak üzere olduklar için de bundan sonra yemek yapmayacaklar n söyler. Müfettifl çaresiz pilav siparifl eder, ancak gelen pilav gördü ünde be enmez ve bayatlam fl oldu unu söyler. Ayn zamanda garson ve aflç olan restoran sahibi de afla daki cevab verir; Beyim buras küçük yer, fazla müflteri olmaz, flimdi yemezsen ben yar n bu pilav dolmaya katar m, dolma kal rsa ertesi gün çorbaya katar m, sonuçta bu pilav gene sen yiyeceksin, iyisi mi sen bu pilav tazeyken ye. Hikayenin devam nda ne olmufl diye sormaya pek gerek yok, tabii ki vergi müfettifli pilav tazeyken yemifl. Bunun karfl l nda vergi müfettifli ne yapm fl tam olarak bilemiyoruz ama bugün karfl karfl ya oldu umuz durum en az ndan bir fikir veriyor. Devlet kendine laz m olan paray vergi ad alt nda topluyor. Bu paray gelir vergisi diye ister, gelir vergisini vermezseniz KDV diye al r, KDV vermezseniz ÖTV diye al r, ÖTV vermezseniz Damga Vergisi ya da Harç diye al r. Petrol ürünlerine uygulanan Özel Tüketim Vergisi tutarlar ile KDV oranlar nda yap lan son art fllar da bu durumu ça r flt r yor. Petrolün ÖTV'si Petrol ürünlerinden al nan ÖTV, toplam vergi gelirleri içerisinde yaklafl k %11'lik bir paya sahip. Stopaj suretiyle al nan gelir vergisi ve ithalde al nan KDV'nden sonra en büyük vergi kalemi. Miktar (litre-kilo) üzerinden maktu olarak al n yor (en yüksek tutar oktan 98 ve daha fazla olan benzine uygulan yor, litre bafl na 1,8135 TL), dolay s yla fiyat de iflimlerinden do rudan etkilenmiyor. Beyannamesi 15 günde bir veriliyor. Petrol ürünlerinin üreticileri ve ithalatç lar olmak üzere çok s n rl say da mükellef taraf ndan ödeniyor. H zl nakit girifli sa lamas, az say da mükellef taraf ndan ödeniyor olmas gibi hususlar birlikte de erlendirdi imizde, petrol ürünlerinden al nan ÖTV, sistemimizdeki en verimli, en efektif vergi olarak karfl m za ç k yor. Ne kadar yak n rsak yak nal m, bütçe aç böyle devam etti i sürece bu verginin düflürülme ihtimali yok. Epeyce uzun bir süre daha dünyan n en pahal benzinini, mazotunu kullanaca z gibi görünüyor. KDV'si de varm fl Yine eskilerden, KDV'nin yeni yürürlü e konuldu u zamanlardan bir hikaye. Piyade okulunda e itim gören yedek subay adaylar n n sabah içtimas nda okul komutan bir aç klama yapar. Okulun fotokopi makinesine ihtiyac var, ancak ödenek yok, ba fl yapacak 10 kifliye ihtiyaç var, gönüllüler öne ç ks n. Ço u, sivil yaflamlar nda ifl güç sahibi olan yedek subay adaylar ndan 10 gönüllü rahatl kla bulunur. Ertesi günkü içtimada komutan yine gelir ve sinirli bir flekilde toplulu a seslenir; Fotokopi makinesinin KDV'si de varm fl, bir kifli daha ç ks n, bir kifli daha ç ks n. 2

Dikkatinizi çekmifltir herhalde, o dönemlerde genel KDV oran %10'du. Lüks lokantan n KDV'si yüksek mi olmal dareye, vergi oranlar nda bu derece genifl de ifliklik yapma yetkisinin verildi i kaç ülke var bilmiyoruz, ama bu say n n çok s n rl oldu unu rahatl kla söyleyebiliriz. Bizim akl m za tak lan ve yeri geldikçe iflaret etmeye çal flt m z husus, idarenin (oran de iflikli i Bakanlar Kurulu ile yap l yor, idare derken bir bütün olarak devlet yönetimini kastediyoruz) bu de ifliklikleri yaparken izleyece i yol, süreç ile ilgili hiçbir kural n olmamas d r. Örne in Meclis'te kanun yap l rken sürecin nas l iflleyece i belli kurallara ba lanm fl, tasar veya teklifler Meclis Baflkanl 'na sunulur, buradan ihtisas komisyonlar na sevk edilir, tart flmalar sonucunda kararlaflt r lan metin ve gerekçeler genel kurula sunulur, madde madde tart fl ld ktan sonra kabul edilen nihai metin Cumhurbaflkan 'na sunulur ve onaylanmas halinde resmi gazeteye yay mlanmas için gönderilir ve ancak yay mland ktan sonra yürürlü e girer. Peki bakanlar kurulu kararlar için nas l bir süreç tan mlanm fl? Bildi imiz kadar yla böyle bir tan mlama yok. O halde, normal bir karar alma sürecinden beklenildi i gibi; ilgili birimlerden gelen talepler bakanlar kurulunda ayr nt l olarak tart fl l p mutabakata var ld ktan sonra karar bakanlar n imzas na m aç l yor? Muhtemelen hay r ve bu nedenledir ki daha önce denenmifl ve vazgeçilmifl (dolay s yla yanl fll kabul edilmifl) bir çok uygulamayla tekrar tekrar karfl laflabiliyoruz. Bo az k y s ndaki lüks lokantada, yada befl y ld zl otelde yemek yiyecek olan n biraz daha fazla KDV ödeyecek paras vard r diye düflünebilirsiniz. Do rudur da. Biraz daha fazla KDV istedi iniz kesim say ca oldukça s n rl d r ve siyasi olarak rahats zl k yaratmalar ihtimali de pek yoktur. O halde, böyle bir kayna de erlendirip, vergi gelirlerini bir miktar art rmakta ne yanl fl var? Yanl fl nerede Bizce en temel yanl fl düzenlemenin yap l fl fleklinde. Yang ndan mal kaç r r gibi, ÖTV oranlar yla ilgili kararnameye KDV ile ilgili olarak parantez içi bir ifade koyup oran art fl n n ayn gün geçerli olmas n n do ru bir yaklafl m oldu unu savunmak mümkün de il (bildi imiz kadar yla, ÖTV konusunda art fl n makul oldu u yönünde baz aç klamalar yap lm fl olmakla beraber, KDV ile ilgili herhangi aç klama yap lmad ). 24.00'ten sonraya kalan servisleri için (ki Temmuz ay nda bu çok muhtemeldir), gecenin bir yar s daha henüz yay mlanmam fl resmi gazetede o gün geçerli olaca belirtilecek %18 oran nda KDV hesaplamad için cezal durumuma m düflecek? Gece 00.01'de düzenlendi i için 15 Temmuz tarihini tafl yan sat fl fifli veya faturalar için kapsama giren iflletmelerde %18 oran nda KDV uygulanmas na gerek yok demek yasal olarak mümkün de il; belge 15 Temmuz tarihini tafl yor, Kararname 15 Temmuz'da geçerli. Hemen, servis 14 Temmuz'da bafllam flsa eski oran geçerli olsun diye bir yaklafl m getirelim (yasal olarak böyle bir yorum yapma imkan olmasa da), bu durumda da servisin ne zaman bafllad n gösteremeyen iflletmeler yanacak. Art k bu tür düzenlemelerin hukukili ini tart flmaktan vazgeçtik, neredeyse fiilen uygulanamayacak fleyleri nas l yapabilece imiz düflünmeye bafllad k. Önce köprü girifline, sonrada ç k fl na vergi koyup, herhangi bir itiraz gelmedi i için bir de köprünün ortas nda her geçene bir de nek vurduran despot hükümdardan, akflamlar kuyruk oldu u için de nekçi say s n n art r lmas n isteyen köylülere benzedik. Kararnameleri uygulamaya koyabilmek için bari bir gün süre verilsin. Daha önceki denemeler Test usulü çoktan seçmeli s navlarda, cevaplar aras nda ilk bulunan n do ru olma ihtimalinin di er seçeneklere göre daha yüksek oldu u söylenir. Ne yaz k ki, vergi konular çoktan seçmeli s nav sorular nda oldu u flekliyle, ilk akla gelen ve do ru gibi görünen fl kk n iflaretlenmesiyle çözüme kavuflturulam yor. Lüks lokanta ve otellerde di erlerine göre daha yüksek oranda KDV uygulamas geçmiflte de denenmifl bir yöntem. Doksanl y llar n vergi literatürü tarand nda, bu konuyla ilgili tonla genelge, muktezaya rastlamak mümkün. Hangi iflletme kapsama girece i, konaklama ve yemek hizmetlerinin beraber veya ayr ayr verilmesi halinde KDV'nin nas l hesaplanaca, oda-minibar servisleri olmas durumunda ne yap lmas gerekti i gibi konular hep tart fl la gelmifl. Sonuçta ne olmufl derseniz, haks z rekabet yaratt, ciddi bir vergi getirisi olmad ve çok say da ihtilaf yaratt için bu uygulamadan vazgeçilmifl. Anlafl lan, geçmifl uygulamalardan elde edilen tecrübeler dikkate al nmadan tekrar böyle bir yola giriyoruz. Kapsama giren iflletmeler; kararnamede yer ald flekliyle birinci s n f lokanta ruhsat ya da iflletme belgesine sahip olan yerler ile üç y ld z ve üzeri oteller, tatil köyleri ve benzeri tesislerin bünyesindeki lokantalar, 14 Temmuz akflam bafllay p saat (*) Bu makale Ekonomist Dergisi'nin 2009/30. say s nda yay nlanm flt r. 3

Vergide Gündem Gümrük Kanununda yap lan de ifliklikler Mehmet Önder TBMM taraf ndan kabul edilerek, 07.07.2009 tarihli Resmi Gazete'de yay mlanan 5911 say l Kanun ile 4458 say l Gümrük Kanununda de ifliklikler yap lm flt r. An lan Kanunun genel gerekçesinde; Avrupa Birli i normlar na uygun 4458 say l Gümrük Kanununun gümrük formalitelerinin asgariye indirilmesi, zaman kay plar ve gereksiz harcamalar n önüne geçilerek d fl ticaret ifllem maliyetlerinin düflürülmesi ve özellikle ihracata dayal sanayi için girdi niteli indeki mallar n ekonomiye zaman nda kazand r lmas aç s ndan ça dafl nitelikli hükümler ihtiva etti i vurguland ktan sonra, Topluluk Gümrük Koduna uyumlu olarak haz rlanan ancak zamanla baz maddeleri uyumsuz hale gelen Gümrük Kanununun, haz rlanan tasar ile hem müktesabata uyumunun sa lanaca ve hem de ulusal menfaatlerimiz gözetilmek suretiyle d fl ticaret erbab n n ifl ve ifllemlerini kolaylaflt rmaya yönelik uygulamalar n yasal zeminin oluflturulaca belirtilmektedir. Genel gerekçede vurgulanan bir di er önemli husus; E-devlet uygulamas na geçifl ile birlikte büyük önem tafl yaca düflünülen ve AB mevzuat hükmü paralelinde yap lan düzenleme ile bürokratik ifllem ve k rtasiyecili in ortadan kald r lmas n n amaçland d r. Genel Gerekçede belirtilen önemli gördü ümüz hususlar vurgulad ktan sonra 4458 say l Kanunda yap lan de ifliklikleri bafll klar halinde incelemeye geçebiliriz. Burada flunu da belirtmeliyiz ki, 5911 say l Kanunun birçok maddesinde baz deyimlerin tan mlar de ifltirilmifl ve getirilen baz yeni deyimlerin tan mlamalar yap lm flt r. Biz uygulamada bir yenilik getirmeyen bu tür tan mlardan önemli gördüklerimiz üzerinde k saca durduktan sonra; yap lan de ifliklikleri, de iflmeden önceki haliyle karfl laflt rarak anlatmaya gayret edece iz. Yeni tan mlar 4458 say l Gümrük Kanununun 3. maddesinde yap lan de ifliklik; risk ve risk yönetimi deyimlerinin tan mlanarak Kanunda yer bulmas d r. Büyük bir ivmeyle artan d fl ticaret hacmi, gümrük idaresinin yap lan her ifllemi denetleyebilme imkân n ortadan kald rm flt r. Türkiye gümrüklerinde yaln zca 2009 y l Temmuz ay nda 133,212'si ihracat ve 112,142'si ithalat olmak üzere 245,354 adet girifl ve ç k fl beyannamesinin ifllem gördü ünü belirtirsek, ifllemlerin denetimi aç s ndan risk ve risk yönetimi kavramlar n n ne kadar önemli oldu u ortaya ç kacakt r. Bu ba lamda, Gümrük Kanununun 5. maddesine de önemli bir ilave yap larak, Avrupa Birli i mevzuat nda da kabul gören Yetkilendirilmifl Yükümlü-Authorized Economic Operator statüsü tan mlanm fl olup, bu statüden yararlanabilecek kifliler ve gereken koflullar belirtilmifltir. Yetkilendirilmifl yükümlü statüsü ile kolaylaflt r lm fl emniyet ve güvenlikle ilgili gümrük kontrolleri veya basitlefltirilmifl usullerden yararlanma hakk tan nmaktad r. Bu konuda ayr nt l düzenleme Yönetmelikle yap laca için ayr nt vermek mümkün olmasa da, daha önce uygulanan basitlefltirilmifl usullere iliflkin esaslar n bir ad m daha öteye götürülece i anlafl lmaktad r. Yetkilendirilmifl gümrük müflaviri Gümrük Kanununun 10. maddesine eklenen önemli bir husus; eflyan n gümrükçe onaylanm fl bir ifllem veya kullan ma tabi tutulmas na iliflkin olarak gerekli görülen bir k s m tespit ifllemlerinin, belirlenecek niteliklere sahip gümrük müflavirleri eliyle yürütülmesine iliflkin usul ve esaslar düzenleme konusunda Gümrük Müsteflarl 'n n yetkili k l nmas d r. Bu madde ile 19 Temmuz 2008 tarihinde yürürlü e giren 60 say l Tebli ile ilk düzenlemesi yap lan 4

Yetkilendirilmifl Gümrük Müflaviri kavram n n hukuki temeli sa lamlaflt r lmaktad r. Yine bu maddeye eklenen bir f kra ile gümrük kontrollerinde risk yönetimi çerçevesinde risk analizi teknikleri kullan larak, seçicili in sa lanmas n n amaçland, risk yönetimi politikas n n oluflturulmas ve buna iliflkin usul ve esaslar n belirlenmesinin Müsteflarl n yetkisinde oldu u belirtilmektedir. Fikri ve s nai haklara iliflkin olarak yap lan düzenlemeler Gümrük Kanununun 57. maddesinde yap lan de ifliklikle fikri ve s nai haklar n korunmas na yönelik olarak Avrupa Birli i mevzuat na uyum sa lanmas amaçlanm fl ve söz konusu haklar ihlal eder mahiyetteki eflyan n gümrük ifllemlerinin durdurulmas karar n n devam için ihtiyati tedbir karar al nmas flart getirilirken, ithalatç n n ya da kamunun hakk n koruyabilmek için baflvuru sahibinden teminat istenebilme durumu ortadan kalkm flt r. Beyannamelere belge eklenmesi zorunlulu unun ortadan kalkmas Türkiye gümrüklerindeki ifllemlerin % 99'u Bilgisayarl Gümrük Etkinlikleri (B LGE) sistemi üzerinden bilgisayar ortam nda gerçeklefltirilmektedir. Bilgisayar ortam nda gerçeklefltirilen bu ifllemlere iliflkin beyanname ve beyan n do rulu unun ispat na yönelik beyanname eki belgeler gümrük idaresine de verilmekte ve bu belgeler gümrük idaresince saklanmaktad r. Gümrük Kanunun 60. maddesinde yap lan de ifliklikle, Avrupa Birli i uygulamas na paralel olarak, veri iflleme tekni i kullan ld nda, baflka bir ifadeyle elektronik ortamda beyanname verildi inde normal olarak beyannameye eklenmesi gereken belgelerin gümrük idaresince istenildi inde ibraz edilmek üzere saklanmas kayd yla, beyannameye eklenmesi gerekmeyecektir. Beyannamede yap lacak de ifliklikler Daha önce beyannamelerde tescilden sonra düzeltme yapabilme olana k s tl yken, Gümrük Kanununun 63. maddesinde yap lan düzenlemeyle; beyannamelerde yap lacak de iflikli in baflka bir eflyan n beyan sonucunu do urmamas kofluluyla ve beyan sahibinin talebi üzerine beyannamede yer alan bir veya daha fazla bilginin düzeltilmesine gümrük idarelerince izin verilece i hüküm alt na al nm flt r. Ancak, önceden oldu u gibi; beyan sahibine eflyan n muayene edilece inin bildirilmesinden, söz konusu bilgilerin yanl fl oldu unun tespit edilmesinden ve belirli koflullarda eflyan n teslim edilmesinden sonra beyannamede düzeltme yap lmas na izin verilmeyecektir. Transit rejiminde yap lan düzenlemeler Türkiye transit tafl mac l konu alan ve Avrupa ülkelerinin tamam n kapsayan Ortak Transit olarak adland r lan bir tafl ma sistemine dahil olma yönünde çal flmalar n sürdürmektedir. Gümrük Kanununun 85. maddesinde yap lan de ifliklikle, tüm Avrupa ülkelerinde yap lacak nakliyatta tek bir transit belgesinin ve tek bir teminat sisteminin geçerli olmas esas na dayal bu sistemin hukuki alt yap s Avrupa Birli i gümrük mevzuat na uyumlu olarak oluflturulmaya çal fl lm flt r. Öte yandan, bu maddeyle transit rejiminde bireysel teminat ve kapsaml teminat uygulamalar da düzenlenmifltir. Di er taraftan, Türkiye Gümrük Bölgesi içindeki transit halindeki eflyan n beklenmeyen haller veya mücbir sebeplerle telef veya kayb daha önce gümrük idaresinin de taraf oldu u mahkeme karar ile kan tlanabiliyorken, Gümrük Kanununun 92. maddesinde yap lan de ifliklikle bu tür eflyan n telef veya kayb n n kan tlanmas idarenin inisiyatifine b rak lm flt r. Dahilde iflleme rejiminde geri ödeme sisteminin yeniden düzenlenmesi Gümrük Kanununun 117. maddesinde yap lan de ifliklikle; maddenin önceki fleklinde yer alan düzenlemelere ek olarak, ihracat iadesi veya vergisi mevcut ifllem görmüfl ürünler ile tar m politikas çerçevesinde ithalat veya ihracat lisans veya sertifikas ibraz n gerektiren ürünler için geri ödeme sisteminin uygulanmayaca hüküm alt na al nm flt r. Serbest bölgelere iliflkin hükümler Gümrük Kanununun 153. maddesine eklenen f kra ile gümrük idarelerinin, gümrük kanununda yer alan hükümlere uyaca hususunda ciddi flüphe uyand ran kiflilerin serbest bölgeye girifline izin vermeyebilece i belirtilmifl ve böylelikle serbest bölgelere girifl-ç k fl n daha s k bir denetim alt na al nmas amaçlanm flt r. 155. maddeye eklenen paragraf ile de bir serbest bölgeye do rudan Türkiye gümrük bölgesi d fl ndan gelen eflyan n da gümrük idaresine sunulmas ve gerekli gümrük ifllemlerine tabi tutulmas flart getirilmifltir. Serbest bölgelerde tüketilip, kullan labilecek eflya için Kanunun 158. maddesine eklenen paragraf ile serbest bölgelerdeki tesislerin yap m nda kullan lan, serbest bölgelerde bulunan tesislerde makina-teçhizat, demirbafla kay tl eflya ve bunlar n parças olarak kullan lan ve serbest bölgelerde yerleflik gemi infla faaliyetinde bulunanlara gemi inflas nda kullan lmak üzere teslimi yap lan eflyan n, bu durumlar n tevsiki kayd yla serbest bölgede kullan l p, tüketilebilece i belirtilmifltir. Muafiyetler 5911 say l Kanunla Gümrük Kanununun muafiyetleri düzenleyen 167.maddesinde de de ifliklikler yap lm flt r. Buna göre; Türk Silahl Kuvvetleri ile kamu kurumlar nca ithal edilecek eflyaya 5

iliflkin muafiyet yeniden düzenlenmifl, de eri 100 Euro'yu geçmeyen ticari eflya için tan nm fl olan muafiyet 150 Euro olarak yeniden belirlenmifl, yolcular n beraberlerinde getirece i eflya için tan nan muafiyet de 300 Euro'dan 430 Euro'ya ç kar lm flt r. Tasfiyeye iliflkin düzenlemeler Yeni düzenleme ile Devlet taraf ndan el konulan eflyan n tasfiye sürecinin h zlanmas amaçlanm flt r. Bu ba lamda; tasfiye flekillerini düzenleyen 177. maddedeki mevcut tasfiye flekillerine Özel yolla tasfiye fleklinde bir f kra eklenmifl, ayr ca mükelleflere de iflik nedenlerle tasfiye sürecine girmifl eflyalar için, ihale ilan n n yay mland veya perakende sat fl karar n n al nd tarihe kadar gümrük idaresine baflvurularak bir gümrük rejimine tabi tutulabilece i veya gümrük bölgesi d fl na yeniden ihrac n n istenebilece i hükmü konulmufltur. Bu taleplerin kabulü, söz konusu eflyaya ait varsa cezalar ile ambarlama ve elleçleme giderleri ve di er giderler ile eflyan n döviz cinsinden CIF k ymetinin % 1'i oran nda bir tutar n ödenmesine ba lanm flt r. Daha önce bu tür eflyan n yaln zca serbest dolafl ma sokulmas na izin verilmekteydi. Vergi kayb na neden olan ifllemlere uygulanacak cezalar Gümrük Kanununun vergi kayb na neden olan cezalar düzenleyen 234. maddesi kapsam geniflletilerek yeniden düzenlenmifltir. Buna göre; sat fl birimine göre beyan edilen vergi ile tahsil edilmesi gereken vergi aras ndaki fark n % 5'i geçmedi i durumlar ile maddi hesap hatas ndan do an noksan k ymet beyanlar nda söz konusu fark n yar s tutar nda para cezas al nacakt r. Önceden bu gibi durumlarda al nan para cezas vergi fark n n bir kat olarak uygulanmaktayd. Bu maddede yap lan düzenlemeyle getirilen esas önemli de ifliklik; dahilde iflleme rejimi, gümrük kontrolü alt nda iflleme rejimi ve tam muafiyetli geçici ithalat rejimi hükümlerine tabi eflyaya iliflkin olarak yap lan beyan ile eflyan n muayenesi ve denetlemesi veya teslimden sonra kontrolü sonucunda, eflyan n tarife ve k ymetinde vergi farkl l klar tespit edilmesi durumunda, öngörülen cezalar n yar s tutar nda para cezas öngörülmesidir. Böylelikle, Türkiye'ye geçici olarak girecek olan eflyaya iliflkin tarife ve k ymet uygulamalar ndan kaynaklanan farkl l klara getirilen yapt r mlar da sistematize edilmifltir. Yasada gerçeklefltirilen di er bir önemli de ifliklik de; söz konusu ayk r l klar n, gümrük idaresince tespit edilmesinden önce, beyan sahibince bildirilmesi durumunda belirtilen cezalar n yüzde onbefl nisbetinde uygulanacak olmas d r. Daha önceki uygulamada bu anlamda bir ceza yer almay p, 14.10.2004 tarihli 2004/26 say l Genelge hükümleri do rultusunda, mükelleflerin eflyan n tesliminden sonra eksik k ymet unsuru beyan etmesi durumunda ek tahakkuk yap l p, 241/1 uyar nca usulsüzlük cezas uygulanmak suretiyle ifllem yap lmaktayd. Dahilde iflleme rejimi, gümrük kontrolü alt nda iflleme rejimi ile geçici ithalat rejimine iliflkin hükümlerin ihlaline iliflkin cezalar Gümrük Kanununun 238. maddesinde yap lan de ifliklikle; yasa metninde say lan durumlar d fl nda dahilde iflleme rejimi, gümrük kontrolü alt nda iflleme rejimi ile geçici ithalat rejimine iliflkin hükümlerin ihlali halinde eflyan n gümrük vergileri tutar n n iki kat ve tam muafiyet suretiyle geçici olarak ithal edilen özel kullan ma mahsus tafl tlar için de gümrük vergileri tutar n n dörtte biri tutar nda para cezas uygulanacakt r. Usulsüzlük cezalar Bu bafll ktaki en önemli husus ceza tutar n n 221 TL'den 60 TL'ye indirilmesidir. Öte yandan, dahilde iflleme rejimi, geçici ithalat rejimi ve gümrük kontrolü alt nda iflleme rejimi kapsam nda yurda geçici olarak giren eflyan n verilen süre sonunda yurtd fl na ç kar lmamas halinde önceden do rudan eflyaya iliflkin vergilerin iki kat kadar para cezas uygulan rken, 241. maddede yap lan de ifliklikle üç aya kadar olan gecikmelerde usulsüzlük cezas uygulanmak suretiyle eflyan n yurt d fl edilebilme ya da gümrükçe onaylanm fl bir ifllem veya kullan ma tabi tutulabilme olana getirilmifltir. Bunun yan s ra, gümrük ifllemleriyle ilgili belgelerin befl y l süreyle saklanmamas durumu da bu madde kapsam na al nm fl ve bu yükümlülü e uymayanlara usulsüzlük cezas n n sekiz kat uygulanaca hüküm alt na al nm flt r. tirazlar Gümrük Kanununun 242. maddesinde yap lan de ifliklikle idari kararlara karfl düzeltme ve itiraz ayr m ortadan kald r lm fl vergiler, cezalar ve idari kararlara karfl tebli tarihinden onbefl gün içinde bir üst makama ve üst makam yoksa ayn makama verecekleri bir dilekçe ile itiraz edebilecekleri hüküm alt na al nm flt r. Gümrük müflavirlik ücretleri Daha önce bu do rultuda bir hüküm yok iken, Gümrük Kanununun geçici 6. maddesine yap lan ekleme ile gümrük müflavir derneklerince haz rlanan ve gümrük müflavirlerinin yapacaklar ifl ve ifllemler karfl l alacaklar asgari ücretleri gösteren ve takvim y l baz nda belirlenen asgari ücret tarifesinin Müsteflarl kça onayland ktan sonra yürürlü e girece i belirtilmektedir. Yürürlük Gümrük Kanununda de ifliklik yapan 5911 say l Kanun yay mlanma tarihinden üç ay sonra 07.10.2009 tarihinde yürürlü e girecektir. 6

Vergide Gündem English translation VAT on food and drink Once upon a time, a tax collector was sent to a remote and isolated town for an inspection. Arriving in the afternoon, the tax collector finds a place to stay and asks the innkeeper where to have dinner. The innkeeper points him in the direction of the only restaurant in town. Upon arriving at the restaurant, he is seated next to the window by the owner who had just begun to close for the evening. Requesting a menu, the owner informs him that only some rice remains and that the kitchen has stop serving for the night. The inspector orders the rice, but finds it stale. The restaurant owner, who is also the waiter and cook, replies, Sir, this is a small town and we don't usually have many customers. If you don't eat that now, I'll put it in the stuffed peppers tomorrow, if the peppers are not eaten, I'll put it in the soup next day. The thing is, you'll eat the rice sooner or later, so better eat it now while it's still fresh. Needless to say, the tax collector hurriedly ate the rice while it was still fresh. The tax collector's response gives us an idea about what we are facing today. The government collects the money it needs under the name of tax. If you refuse to pay income tax, the government will take it as VAT, if you are not willing to pay VAT it will demand it as Special Consumption Tax or as Stamp Tax or Duty if you won't pay the Special Consumption Tax. The latest increases in the Special Consumption Tax and VAT rates on oil products are today's fresh rice. Special Consumption Tax on Oil Products Special Consumption Tax levied on oil products constitutes approximately 11% of total tax revenue. It is also the largest tax item following income tax levied through withholding and VAT levied in imports. The tax is applied as a fixed amount over the quantity (liter-kilogram) of the product (the highest tax amount is applied on 98 octane and above, which is TL 1,8135 per liter), therefore is not directly affected by price changes. The tax return is submitted once in 15 days. This tax is paid by very limited number of taxpayers, including manufacturers and importers of oil products. Considering the facts that the tax ensures rapid cash input and is paid by limited number of taxpayers, the Special Consumption Tax levied on oil products can be said to be the most efficient and effective type of tax. No matter how much we moan about it, this tax won't be decreased as long as the budget deficit is sustained at its current level. It seems that we'll be using the most expensive gas and fuel oil in the world for a long time to come. A Donation for VAT Another story about VAT of yore comes to mind. A military school commander announces to the morning assembly of reserve officer candidates trained at infantry school, The school needs a photocopier, but we don't have the money. We need ten people to donate, volunteers step forward. Ten volunteers readily step forward, who in their civilian lives have jobs. The next day, the commander comes to the assembly and makes another announcement, rather furiously this time, Turns out we have to pay VAT for the photocopier. One more volunteer step forward. You might have noticed that the general VAT rate was 10% in those times. Should high-end restaurants be subject to high VAT? We don't exactly know the number of countries where the tax authority has 7

such infinite powers to change tax rates, but it would not be wrong to say that they are quite few. The point that has been keeping our minds busy and we try to point out whenever appropriate is that there are absolutely no rules followed by the authority regarding the process and method followed while applying these changes (the rates are changed through the Council of Ministers; by authority, we refer to the government as a whole). For instance, the process of enacting a law in the Grand Assembly is bound to certain rules; drafts or proposal are first presented to the Assembly Chairman, then sent to specialization commissions; texts and rationales agreed on at the end of discussions are presented to the general assembly, the final text accepted after being discussed article by article is presented to the President, then sent for being published in the official gazette if approved and becomes effective only after it's published. So, what kind of a process is defined for council of ministers resolutions? As far as we know, there are no such definitions. In this case, are demands from relevant departments discussed in detail in the council of ministers and is the resolution submitted to the ministers for signatures after agreement is reached, just as it would be expected in a normal decision taking process? Probably not. This is why we frequently encounter many applications tried and abandoned (so accepted to be wrong) before. You may think that one who eats at a fancy restaurant with a Bosphorus view or a five-star hotel has the money to pay more VAT, which is true. There is limited number of people required to pay more VAT, and they are not likely to create any political disputes. Then why not take the opportunity and increase the tax income they generate? What's wrong? We think that the main problem lies in the way the arrangement is implemented. The government implements the taxes in a rush, adding a bracketed expression about VAT in a Resolution about Special Consumption Tax rates and the increases take effect on the very same day, which is not quite a defendable approach (as far as we know, there were announcements stating that the increase in Special Consumption Tax rates were reasonable, though no such announcements were made regarding VAT). impossible to say that it is unnecessary to apply 18% VAT on sales vouchers or invoices that are issued at 00.01 at midnight therefore dated 15 July, in the establishments included in the scope. After all, the document indicates the date 15 July and the Resolution is effective from 15 July. Assuming that the old rate will be applicable if the service starts on 14 July (even though this interpretation is legally impossible), then the establishments that fail to indicate the exact starting time of the service will be in some serious trouble. We gave up discussing the legality of such regulations and began to think about how to do things that are almost not applicable in practice. Much like the story of a far away land ruled by a tyrant who imposed a tax at both the exit and entry of a bridge. As no objectionis is raised, the tyrant also make the knights beat the villagers with sticks on the bridge. Today, we are like villagers who demand more knights because there are long lines in the evenings. We could at least use one day to implement the resolutions. Previous Trials It is said that the first answer we come up with in a test examination is more likely to be the correct answer than others. Too bad tax issues can't solved by just picking the option which comes first to our minds and appears to be correct. Imposing high rates of VAT in luxurious restaurants and hotels compared to others is a method tried in the past. Scanning through the tax literature of nineties, we can come across loads of circulars and tax rulings on the issue. Which establishments to be included in the scope, how to calculate VAT in cases where accommodation and food services are rendered together or separately and what to do if there are room-minibar services have been being debated since the dawn of time. The application was finally abandoned since it created unfair competition, did not yield a substantial amount of tax income and created lots of disputes. Apparently, we are taking the same road again, without any regard to the bitter experiences of previous practices. Let's assume services in a restaurant which start in the evening of 14 July and extend after 24.00 (which is quite probable in July). Will the enterprises included in the scope, namely the places with restaurant license or operating certificate of first class and restaurants within three-star or above level hotels, holiday resorts and similar facilities as expressed in the Resolution be penalized because of not calculating 18% VAT, which will be announced to be effective on that day in the Official Gazette that is not published yet at midnight? It is legally (*) This article has been published on the 2009/30. issue of the magazine Ekonomist. 8

Amendments to the Customs Law The Customs Law no. 4458 has been amended with the Law no. 5911, which was approved by the Grand National Assembly of Turkey and promulgated in the Official Gazette dated 07.07.2009. It is emphasized in the general rationale of the Law that the Customs Law no. 4458, which is in line with the European Union norms, includes modern provisions regarding the minimization of customs formalities, reduction of foreign trade transaction costs by way of eliminating loss of time and unnecessary expenditures and specifically the timely inclusion of input goods for export based industries in the economy. Furthermore, it is stated that the Customs Law, which was prepared in accordance with the European Community Customs Code but some articles of which began to conflict with the Code over time, will be incompliance with the EU Legislation and will establish the legal basis for applications that will ease the business and transactions of foreign trade merchants while preserving our national interests. Another important point emphasized in the rationale is that, along with the transition to the E-government practice, the regulation that is considered very important and that is made in parallel to the EU legislation aims at abolishing bureaucratic processes and stationary items. Having emphasized the issues specified in the General Rationale that we consider being important, we can review the amendments to the Law no. 4458 under different titles. At this point, we should note that the definitions of some expressions have been amended in many articles of the Law no. 5911 and some new expressions introduced recently have been defined. After briefly outlining some of the important definitions which do not introduce anything new in application, we will try to explain the amendments by comparing them with their former versions. New definitions With the amendment to the article 3 of the Customs Law no. 4458, the expressions risk and risk management have been defined and included in the Law. Due to the foreign trade volume which increases with a great acceleration, it became impossible for the customs authority to supervise every transaction. The importance of the concepts of risk and risk management in terms of the supervision of a transaction can be understood in the light of the fact that 245,354 entry and exit declarations have been processed in the Turkish customs in July 2009 alone, with 133,212 pertaining to exports and 112,142 pertaining to imports. In this respect, an important addition has been made to the article 5 of the Customs Law and the Authorized Economic Operator status accepted in the EU legislation has been defined, along with the specification of the persons who can benefit from this status and the conditions required. The Authorized Economic Operator status grants the right to benefit from simplified procedures or simplified customs controls regarding security and safety. Even though it is impossible to go into details since the issue will be arranged in detail under the Regulation, it is understood that the principles regarding the simplified procedures applied previously will be taken one step further. Authorized Customs Advisor Another important matter added to the article 10 of the Customs Law is that the Undersecretariat of Customs is authorized to regulate the principles and procedures regarding the implementation of certain identification procedures deemed necessary for subjecting the goods to a process or usage approved by the customs, through the customs advisor having the qualities to be determined later. Under this article, the legal basis of the concept of Authorized Customs Advisor, which was initially regulated under the Communiqué no. 60 that came into effect on 19 July 2008, is strengthened. Another paragraph added to this article states that it is aimed to establish selectivity by way of implementing risk analysis techniques within the framework of risk management in customs controls and the Undersecretariat is authorized to establish a risk management policy and determine the relevant principles and procedures. Regulations concerning intellectual and industrial rights The amendment to the article 57 of the Customs Law aims at establishing compliance with the European Union legislation in terms of the protection of intellectual and industrial rights. The amendment introduces the requirement of taking cautionary judgement decision for continuing the decision on ceasing the customs processes of goods that violate the aforementioned rights. Furthermore, the right to demand guarantee from the applicant has been abolished in order to be able to protect the rights of the importer or the public. Abolishment of the obligation to attach documents to declarations 99% of the processes at Turkish customs are conducted through computers via the Computerized Customs Activities (Bilgisayarl Gümrük Etkinlikleri (B LGE) systems. Documents attached to the declaration, which prove the accuracy of the declaration of these processes realized via computer, are submitted to the 9

customs authority where they are preserved. Under the amendment made to the article 60 of the Customs Law, in case the data processing technique is used, in other words, in case the declaration is submitted in electronic form, documents which should normally be attached to the declaration will not have to be attached to the declaration, provided that they are submitted upon the demand of the customs authority. This application is parallel to EU practices. Changes in declarations In the former application, declarations could be corrected to a limited extent after registry. However, with the regulation introduced under the article 63 of the Customs Law, it is stipulated that the customs authorities will permit the correction of one or more data in the declaration upon the demand of the declarer, on the condition that the change will not lead to the declaration of other goods. Nevertheless, just as in the former application, the correction of the declaration will not be permitted after the declarer is notified about the examination of the goods, after the data in question is detected to be inaccurate and the goods are delivered under certain conditions. Regulations in the transit regime Turkey is continuing its studies to be included in a transportation system named Common Transit which concerns Turkish transit transportation and covers all European countries. Under the amendment to the article 85 of the Customs Law, the system which is based on the application of one single transit document and one single guarantee system in transportations in all European countries is tried to be built on a legal foundation in compliance with the European Union customs legislation. On the other hand, this article also regulates personal guarantee and extended guarantee applications in the transit regime. Furthermore, in the former application, the waste or loss of goods in transit within the Turkish Customs Zone due to unexpected circumstances or force majeure could be proven with the court decision to which the customs authority is also a party. However, under the amendment to the article 92 of the Customs Law, proving the waste or loss of such goods is on the own initiative of the authority. Re-arrangement of the reimbursement system in the inward processing regime Under the amendment to the article 117 of the Customs Law, in addition to the regulations in the former version of the article, the reimbursement system will not be applied for processed products with export refund or tax and products that require the submission of import or export license or certificate within the framework of the agricultural policy. Provisions on free zones The paragraph added to the article 153 of the Customs Code states that the customs authorities may not allow the entry of persons who evoke serious suspicion regarding compliance with the customs law in the free zone. Thus, the paragraph aims at a more strict supervision of entries to and exits from free zones. The paragraph added to article 155 requires that goods brought to a free zone directly from outside of the Turkish customs zone is submitted to the customs authority and subjected to the necessary customs procedures. The paragraph added to the article 158 of the Code concerning goods that may be consumed and used in free zones states that goods used in the construction of facilities in free zones, goods used as machinery-equipment, fixtures or a part of these items in free zone facilities and goods delivered to be used in the ship construction to free zone residents engaged in ship construction activities may be used and consumed in free zones provided that these situations are proven. Exemptions The Code no. 5911 also amends the article 167 of the Customs Law which covers exemptions. Accordingly, the exemptions regarding the goods to be imported by Turkish Armed Forces and public institutions have been re-regulated and the exemption granted to commercial goods with a value below 100 has been re-determined as 150. The exemption granted to goods to be brought by passengers has been increased from 300 to 430. Regulations on Liquidation The new regulation aims at accelerating the liquidation process of goods attached by the Government. In this respect, a paragraph titled Liquidation by special means has been added to the current liquidation types under the article 177 which regulates liquidation types and it is stipulated that the goods which have entered liquidation due to different reasons may be subjected to a customs regime if the taxpayer files an application to the customs authority by the date when the tender notice is published or the retail sales decision is taken, or the re-export of such goods to outside of the customs zone may be demanded. Such demands will be accepted on the condition that the fines pertaining to the goods if any and storage and handling expenses and other expenses of the goods along with 1% of the foreign currency CIF value of the goods are paid. Only the free circulation of such goods used to be permitted in the former application. 10

Penalties to be imposed on transactions causing tax loss The scope of the article 234 of the Customs Law which regulates penalties causing tax loss has been expanded and re-arranged. Accordingly, in cases where the difference between the tax declared per sales unit and the tax that should be collected does not exceed 5% and in cases of deficient value declarations resulting from material calculation errors, the fine applied will be half of this difference. The fine applied formerly in such cases was one fold of the tax difference. The main significant change introduced with the regulation of this article is that in cases where tax differences are detected in the tariff and value of goods after the examination and supervision of the goods upon declarations made with respect to goods subject to the provisions on inward processing regime, processing regime under customs control and full exempted temporary importation regime or after the controls made following the delivery of goods, a fine corresponding to half of the prescribed fines will be imposed. Thus, the sanctions imposed on differences resulting from tariff and value applications on goods to be brought temporarily to Turkey have been systematized. Another significant amendment to the law is that 15% of the specified penalties will be applied if such conflicts are reported by the declarer before they are detected by the customs authority. The former application included no such penalty application and under the Circular no. 2004/26 of 14.10.2004, additional assessment would be made when the taxpayers declared deficient value elements after the delivery of the goods and irregularity penalty would be applied under the article 241/1. Penalties on the violation of provisions concerning inward processing regime, processing regime under customs control and temporary importation regime Under the amendment to the article 238 of the Customs Law, in cases of violation of provisions on inward processing regime, processing regime under customs control and temporary importation regime except the cases listed in the wording of the law, a fine corresponding to two folds of the customs taxes of the goods will be applied; whereas a fine corresponding to the one fourth of the customs taxes will be applied for vehicles for private use, which are imported temporarily through full exemption. former application, in cases where the goods entering temporarily in the country within the scope of inward processing regime, temporary importation regime and processing regime under customs control were not removed from the country by the end of the allowed deadline, a fine corresponding to two folds of the taxes pertaining directly to the goods would be applied. However, under the amendment to the article 241, the goods may be sent to abroad by imposing irregularity penalty or subjected to a process or usage approved by the customs in delays up to three months. In addition, the article also covers failure to keep documents concerning customs processes for five years and states that those who fail to comply with this obligation will be subject to eight folds of the irregularity penalty. Appeals Under the amendment to the article 242 of the Customs Law, the distinction between corrections and appeals against administrative decisions has been abolished and it is stipulated that taxpayers may appeal against taxes, penalties and administrative decisions with a petition filed against an upper level authority and to the same authority if there are no upper authorities within fifteen days as of the date of communication. Customs advisory fees Though there were no provisions concerning this matter in the former application, the addition made to the temporary article 6 of the Customs Law states that the minimum tariff fee which is prepared by customs advisors associations, which indicate the minimum fees to be charged by customs advisors in return for the operations and processes to be performed by them and which is identified as per a calendar year will be effective after it is approved by the Undersecretariat. Effectiveness The Law no. 5911 which amends the Customs Law will be effective on 07.10.2009, three months after its date of promulgation. Irregularity penalties The most important issue under this title is the reduction of the fine amount from TL 221 to TL 60. On the other hand, in the 11

Vergide Gündem Dünya dan vergi haberleri Elif Ayd n Elif Ersin Japonya Japonya yabanc yat r ma önem veriyor 1 Nisandan itibaren geçerli olan 2009 y l reformu, daimi temsilcilik istisnas na iliflkin özel düzenlemeler, de er art fl kazanc kurallar na iliflkin bir istisna ve yeni ifltirak kazanc istisnas kural n içermektedir. fiartlar sa layan yat r mc lar n durumu 2009 reformu öncesinde, yat r m fonu genel ortaklar ndan birisinin fonla ilgili olarak Japonya'daki iflyeri vas tas yla bir ifl yapmas durumunda, fonun tüm k s tl ortaklar (limited partners) Japonya'da daimi temsilci olarak say lmaktayd lar (Japonya'da iflyeri bulunmamas veya Japonya'da fiili olarak bulunulmamas durumunda dahi). Söz konusu reformla birlikte, genel orta n aktiviteleri göz önünde bulundurulmaks z n, offshore k s tl ortaklar n n bir fonda flartlara haiz yat r mc niteli ini tafl mas durumunda, Japonya'da daimi temsilci olarak de erlendirilmeyece i belirlendi. fiartlara haiz yat r mc olabilmenin gereklilikleri afla da belirtilmifltir; Yat r mc n n limited ortakl kta k s tl bir ortak olmas, Yat r mc n n limited ortakl kta ticari faaliyetlerde bulunmamas, Yat r mc n n limited ortakl kta önemli bir paya sahip olmamas (%25 veya fazlas ), Yat r mc n n limited ortakl n genel orta olmamas, Yat r mc n n, limited ortakl na yat r m aktivitelerine atfedilebilecek daimi temsilcili i bulunmamas Fonun genel orta n n mükellefiyetine bak lmaks z n, yukarda belirtilen flartlar tafl yan yabanc yat r mc lar Japonya'da daimi temsilcili i olarak de erlendirilmeyeceklerdir (ve böylelikle Japonya'da beyanname veya Japon kurumlar vergisi yükümlülü ü bulunmayacakt r). Hissedarl k pay Japon 25/5 düzenlemesine göre, dar mükellef bir yat r mc n n Japon kurumuna ilgili y l (hisselerin sat ld y l) veya son 2 y l içerisinde herhangi bir zamanda %25 veya fazlas oran nda ifltirak etmesi ve Japon kurumun %5 veya daha fazla hissesinin ilgili y lda devredilmesi durumunda, kurumlar vergisi mükellefleri için %30, gerçek kifli mükellefler için %15 oran nda de er art fl kazanc vergisi uygulanmaktad r. 2009 y l reformu öncesi, %25 hisse pay n n hesaplanmas nda hisse oranlar toplam olarak dikkate al nmakta olup, bireysel veya ortakl k oranlar ayr ayr dikkate al nm yordu. 2009 y l reformuyla birlikte afla da belirtilen flartlar n tafl nmas kofluluyla 25/5 düzenlemesi bireysel olarak dikkate al nabilecektir; Hisselerin ortak baz nda 1 y l veya daha fazla süreyle elde tutuluyor olmas Yat r m yap lan kuruluflun finansal bir kurulufl olmamas Orta n baz flartlara haiz bir yat r mc olmas (flartlar yukar da aç klanmaktad r) veya, Orta n bu flartlara haiz olmamakla beraber Japonya'da daimi temsilcili i bulunmas, k s tl ortak olarak iflin ifas nda yer almamas ve %25'ten daha az bir ortakl k pay na sahip olmas fltirak kazanc istisnas Söz konusu reformla birlikte, flartlara haiz yabanc ortaklardan elde edilen temettü gelirlerinin % 95'i Japon kurulufllar taraf ndan kurumlar vergisinden istisnad r. Yürürlükte olan düzenlemede yabanc kurum taraf ndan Japon ana merkeze da t lan temettü üzerinden yurtd fl nda ödenen kurumlar veya gelir vergisinin mahsubuna olanak verilmekteydi. Yeni düzenlemede yer alan istisna hükümleri afla daki gibidir; Yabanc ülkelerde temettüler üzerinden ödenen kurumlar ve gelir vergisi Japon kurumlar vergisinden mahsup edilemeyecektir, Yabanc ortaklardan elde edilen temettü gelirlerinin %95'i Japon kurumlar vergisi matrah ndan istisna edilecektir, Japon ana flirketinin temettülerin da t lmas gereken zaman itibariyle, yabanc orta n ihraç edilmifl hisselerini en az 6 ay süre ve %25 oran nda elde tutmufl olmas gerekmektedir. Yabanc orta n mukim oldu u ülkeyle Japonya aras nda imzalanm fl olan vergi anlaflmas bulunmas durumunda, anlaflmada belirtilen oranlar dikkate al nacakt r. 12

Macaristan Hükümet büyük bir vergi reformu öneriyor Macaristan hükümetinin 22 May s'ta parlamentoya sundu u vergi teklifi Macaristan' n yer ald uluslar aras yap lar etkileyebilecek de ifliklikler içeriyor. Önerilen de ifliklikler aras nda: fltirak kazanc istisnas n n kolaylaflt r lmas, Kurumlar vergisi yükünde azalma, Vergi anlaflmas olmayan ülkelerin mukimlerine ödenen faizler, royaltiler ve hizmet bedelleri üzerinden vergi tevkifat yap lmas, Macaristan merkezli grup flirketleri, gayrimenkul holding flirketleri ve bireyler için an vergi ertelemelerine karfl düzenlemeler, Gerçek kiflilere uygulanan gelir vergisi oran nda indirim yap lmas yer al yor. fltirak kazanc istisnas Önerilen düzenlemelere göre, nihai sahipleri yabanc kifliler olan Macaristan mukimi bir flirketin ifltiraklerinden elde etti i temettü geliri Macaristan da vergiden istisna olacak. Ayn flekilde nihai sahipleri yabanc kifliler olan Macaristan mukimi bir flirketin bir ifltirakindeki hisselerini elden ç karmas ndan do an de er art fl kazançlar da, en az % 30 hisse sahibi olunmas ve en az bir y l hisselerin elde tutulmas kofluluyla Macaristan da vergiden istisna olacak. Mevcut düzenlemeye göre bu istisnalardan yararlanabilmek için, ifltirakin AB ülkeleri, OECD ülkeleri ve Macaristan ile vergi anlaflmas olan ülkelerden birinde bulunmas gerekiyor. Kurumlar vergisi yükü Öngörülen düzenleme ile, + 4 oran ndaki özel ek vergi kald r lacak ve kurumlar vergisi oran % 16'dan % 19'a ç kar lacak. Toplamda kurumlar vergisi yükü %20'den %19'a düflürülmüfl olacak. Bu de ifliklik, grup içi finansman ve lisans faaliyetlerine uygulanan %50 indirim ile birlikte dikkate al nd nda, bu aktiviteler üzerindeki nominal vergi oran %12'den %9,5'a düflecek. Vergi tevkifat Öngörülen de ifliklikler, Macaristan ile vergi anlaflmas olmayan ülkelerin mukimlerine ödenen faizler, royaltiler ve hizmet bedelleri üzerinden %30 oran nda vergi tevkifat yap lmas n da içeriyor. Vergi anlaflmas olan ülkelere yap lan ödemeler yerel mevzuat uyar nca tevkifata tabi olmad ndan, anlaflmalarda öngörülen vergi oranlar n n bir etkisi olmuyor. Azerbaycan Vergi indirimi Meclis onay n bekliyor Azerbaycan hükümeti 1 Temmuz'da millet meclisine kurumlar vergisi ve gerçek kifli gelir vergisi indirimleri ve baflka düzenlemelerin de yer ald tasar y sundu. Tasar, kurumlar vergisi oran n n % 22'den % 20'ye indirilmesini, çal flanlar için gelir vergisi oran n kademeli olarak %35 ten %30 a, gerçek kifli giriflimciler için de yine kademeli olarak %35 ten %20 ye indirilmesini içermektedir. % 18 KDV oran nda bir de ifliklik yer almamaktad r. Bununla birlikte, basitlefltirilmifl vergi sistemini kullanabilmek için gerekli olan alt limit 22.500 AZN (yaklafl k $28.000)'den 150.000 AZN (yaklafl k $186.000)'ye yükseltilmifltir. Tasar n n yürürlü e girebilmesi için meclis taraf ndan onaylanmas ve baflkan Ihlam Aliyev taraf ndan imzalanmas gerekmektedir. Kanunun, onayland ktan sonra 1 Ocak 2010 tarihi itibariyle uygulamaya geçmesi beklenmektedir. Avusturya fltirak kazanc istisnas na iliflkin düzenleme Yüksek dare Mahkemesinin 28 Nisan tarihli muktezas, Avusturya meclisinin temettü ve de er art fl kazanc vergilendirilmesine iliflkin kurallarda düzenleme yapmas na yol açt. Mahkeme eski ifltirak kazanc düzenlemelerinin AB kanununa ayk r oldu unu savundu. Bu savunmaya neden olan fley, lokal temettü kazançlar n n her flekilde vergiden istisna olmas na ra men, yurtd fl ndan elde edilen temettü kazançlar n n vergiden istisna olabilmesi için % 10 oran nda hisselerin elde tutulma flart yd. Yeni düzenleme 19 May s 2009 tarihinde ilk komisyon taraf ndan, 5 Haziran 2009 tarihinde de ikinci komisyon taraf ndan onaylanm flt r. Söz konusu düzenlemeye iliflkin olarak birçok ölçüte dayan larak 7 farkl ifltirak kategorisi belirlenmifltir. Bu kategorilerden 3 tanesi özellikle önem tafl maktad r: Avusturya kurumlar na ifltirak edilmesi, AB kurumlar na ifltirak edilmesi, Avrupa Ekonomik Alan 'nda bulunan ülkelerden Avusturya'yla idare ve icra konusunda anlaflma imzalayan ülkelerde bulunan Avusturya kurumlar yla karfl laflt r labilir kurumlara ifltirak edilmesi, Yukar da yer verilen kategorileri dikkate alarak, yap lan düzenlemeler afla da yer almaktad r: Avusturya kurumlar taraf ndan yine Avusturya kurumlar na da t lan temettüler hiçbir koflul aranmaks z n vergiden istisna olacakt r. De er art fl kazançlar ise vergiye tabidir. AB kurumlar ve AEA'da bulunan baz kurumlar taraf ndan Avusturya kurumlar na da t lan kar paylar koflul tafl maks z n vergiden istisna olacakt r. De er art fl kazançlar vergiye tabidir. Yabanc kurumlar taraf ndan, AB ve AEA dahil olmak üzere, Avusturya kurumlar na da t lan temettüler ve bu çerçevede elde edilen de er art fl kazançlar, % 10 hisse oran n n ve kesintisiz 1 y l elde tutma koflulunun sa lanmas durumunda vergiden istisna olacakt r. AB ve baz AEA kurumlar na % 10'dan daha düflük bir oranda ifltirak edildi inde, söz konusu ülkelerde düflük vergileme veya vergi istisnas uygulan yorsa, ne olursa olsun ifltirak kazanc istisnas uygulanmayacakt r. % 10 veya daha fazla bir oranda ifltirak edilen yabanc ortakl klar n, düflük vergilemeye tabi olmas veya pasif nitelikte olmas durumlar nda istisna uygulanmayacakt r, Son iki maddede yer alan durumlarda istisna yerine mahsup sistemi uygulanacakt r. 13

Vergide Gündem Resmi Gazete den... Ahmet Selim Ünlü 26.06.2009, 2009/15057 say l Bakanlar Kurulu Karar Resmi Gazete'de yay mland. Söz konusu karar ile Türkiye Cumhuriyeti ile Avusturya Cumhuriyeti Aras nda Gelir Üzerinden Al nan Vergilerde Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaflmas ve eki Protokol onaylanm fl olup, karar yay m tarihi itibar yla yürürlü e girmifltir. 30.06.2009, Gümrük Yönetmeli i'nde De ifliklik Yap lmas na Dair Yönetmelik Resmi Gazete'de yay mland. Yönetmelik ile 31.05.2002 tarihli ve 24771 mükerrer say l Resm Gazete'de yay mlanan Gümrük Yönetmeli i'nin 3 üncü maddesinin ikinci f kras n n (u) bendinin sonuna eklenen (ü),(v),(y),(z) bentleri eklenmifl olup, söz konusu bentlerde grup ihracatç s, grup imalatç s, grup ithalatç s ve ertelenmifl kontrol terimleri hakk nda tan mlamalarda bulunulmufltur. Bununla birlikte, ayn yönetmeli in birinci k sm n n ikinci bölümünden sonra gelmek üzere eklenen Onaylanm fl Kifli Statüsü bafll kl üçüncü bölüm ile onaylanm fl kifli statüsü verilebilecek kifliler belirtilmifl olup, bu statü için gerekli genel ve özel koflullar ile statünün belgesi, kapsam, ask ya al nmas, geri al nmas ve iptali gibi hususlara aç kl k getirilmifltir. 30.06.2009, Gümrük Genel Tebli i (Basitlefltirilmifl Usul) seri no:2 Resmi Gazete'de yay mland. Tebli de onaylanm fl kifli statüsü, statü belgesi baflvurular nda aranacak belgeler, baflvuru flekli ve de erlendirme süreci ile statü belgesinin geçerlilik süresi, yenilenmesi ve de ifltirilmesi konular hüküm alt na al nm fl olup, ayr ca statü belgesi kapsam nda yararlan lacak usul uygulama ve yetkiler, statü belgesinin ve statü belgesi kapsam nda yer alan hak ve yetkilerin ask ya al nmas ile k smi teminat, götürü teminat, ertelenmifl kontrol uygulamalar, onaylanm fl ihracatç yetkisi ve elektronik statü belgesi yönetim sistemi konular nda aç klamalarda bulunulmufltur. Bununla birlikte, yay mland tarihten iki ay sonra yürürlü e girecek tebli ile 23.08.2007 tarih ve 26622 say l Resmi Gazete'de yay mlanan 1 seri no.lu Gümrük Genel Tebli i (Basitlefltirilmifl Usul) ve 04.04.2008 tarih ve 26837 say l Resmi Gazete'de yay mlanan 61 seri no.lu Gümrük Genel Tebli i (Gümrük fllemleri) yürürlükten kald r lm flt r. 01.07.2009, hracat 2009/12 say l Dahilde flleme Rejimi Tebli i'nde De ifliklik Yap lmas na Dair Tebli Resmi Gazete'de yay mland. 27275 Say l Resmi Gazete'de yay mlanan Tebli ile 20.12.2006 tarihli ve 26382 say l Resmî Gazete'de yay mlanan hracat 2006/12 say l Dahilde flleme Rejimi Tebli i'nin baz maddelerinde de ifliklikler yap lm fl olup, söz konusu tebli e geçici 12,13 ve14 üncü maddeler eklenmifltir. 02.07.2009, K sa Çal flma Süresinin Uzat lmas na liflkin 2009/15129 say l Bakanlar Kurulu Karar Resmi Gazete'de yay mland. Yay mland gün yürürlü e giren karar ile, 4447 say l flsizlik Sigortas Kanunu'nun geçici 8 inci maddesinde belirtilen esaslar çerçevesinde, 31.12.2009 tarihine kadar uzatma baflvurusunda bulunulmas, bir önceki k sa çal flma uygulamas n n sona ermesi ile k sa çal flma uygulamas devam eden ve ayn kiflileri kapsayan uzatma talepleri hariç di er talepler için yeni bir uygunluk tespiti yap lmas koflulu ile k sa çal flma süresinin alt ay daha uzat lmas hüküm alt na al nm flt r. 03.07.2009, 5904 say l Gelir Vergisi Kanunu ve Baz Kanunlarda De ifliklik Yap lmas 14

Hakk nda Kanun Resmi Gazete'de yay mland. Söz konusu Kanun ile 193 Say l Gelir Vergisi Kanunu, 5520 Say l Kurumlar Vergisi Kanunu, 3065 Say l Katma De er Vergisi Kanunu, 213 Say l Vergi Usul Kanunu, 4760 Say l Özel Tüketim Vergisi Kanunu ve 6762 Say l Türk Ticaret Kanunu baflta olmak üzere birçok Kanun'da de ifliklikler yap lm flt r. lgili Kanun kapsam nda 193 Say l Gelir Vergisi Kanunu'nun 89 uncu maddesinin birinci f kras na ve 5520 Say l Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 10 uncu maddesinin birinci f kras na eklenen bentler ile Kanun'un yay m tarihinden itibaren, iktisadi iflletmeleri hariç, Türkiye K z lay Derne i'ne makbuz karfl l yap lan nakdi ba fl veya yard mlar n tamam hem Gelir Vergisi matrah n n tespitinde hem de Kurumlar Vergisi matrah n n tespitinde indirim olarak dikkate al nacakt r. Öte yandan, üniversitelere ve ileri teknoloji enstitülerine makbuz karfl l nda yap lan nakdi ba fllar n yan s ra, ayni ba fllar da kurum kazanc ndan indirilebilecektir. Ayr ca, ifle bafllatmama tazminatlar n n gelir vergisinden istisna oldu u hükme ba lanm fl olup, bu düzenlemenin yürürlü e girmesinden önce ifle bafllatmama tazminat gelir vergisi tevkifat na tabi tutulmufl olan mükelleflere, kesilen bu vergilerin düzeltme yoluyla iadesi imkan getirilmifltir. Yine Gelir Vergisi Kanunu'nun 32 nci maddesine, 4 üncü f kradan sonra gelmek üzere yeni bir f kra eklenerek, ücretlerin vergilendirilmesinde asgari geçim indirimi uyguland ktan sonra, varsa teflvik amaçl di er indirim ve istisnalar n dikkate al nmas gerekti i hükmüne yer verilmifltir. Di er taraftan, Kanun ile devrolan kurumun k ymetlerinin bir bütün halinde devral nmas, birleflmeden do an kazanc n birleflilen flirketin sermayesine eklenmesi, münfesih kurumun vergi borçlar n n ödenece i konusunda taahhütname verilmesi ve 01.04.2009'dan önce verilen son sigorta bildirgelerindeki istihdam say s n n korunmas koflulu ile 5904 Say l Kanun kapsam nda KOB olarak kabul edilen ticari iflletmelerin 31.12.2009 tarihine kadar yap lan birleflmelerinde, birleflme ifllemlerinden do an kazançlar kurumlar vergisinden istisna olarak de erlendirilecektir. 03.07.2009, Belgesiz hracat Kredileri ile Vergi Resim ve Harç stisnas Belgeleri Hakk ndaki 2009/15150 say l Bakanlar Kurulu Karar Resmi Gazete'de yay mland. 27277 Say l Resmi Gazete'de yay mlanan ve yay m tarihi itibar yla yürürlü e giren Karar ile ihracat taahhüt sürelerinin bitiminden itibaren 30.08.2009 tarihine kadar yap lan ihracat; bu karar n yürürlük tarihinden önce al nan belgesiz ihracat kredileri ile vergi resim harç istisnas belgelerinin ihracat taahhütlerine say lmas ve bu süre zarf nda kredi ile ilgili yap lan ifllemlerin, vergi, resim, harç istisnas ndan yararland r lmas hüküm alt na al nm flt r. 04.07.2009, Sigortal flsizler ile Türkiye fl Kurumuna Kay tl Di er flsizlere Yönelik Yap lacak Giderlerin Y ll k Miktar n n Artt r lmas na liflkin 2009/15112 say l Bakanlar Kurulu Karar Resmi Gazete'de yay mland. Karar ile sigortal iflsizler ile Türkiye fl Kurumu'na kay tl di er iflsizlere yönelik ifl bulma, dan flmanl k hizmetleri, mesleki e itim, iflgücü uyum ve toplum yarar na çal flma hizmetleri ile iflgücü piyasas araflt rma ve planlama çal flmalar kapsam nda yap lacak giderlerin y ll k miktar, 2009 ve 2010 y llar için iflsizlik sigortas primi olarak bir önceki y l içinde flsizlik Sigortas Fonu'na aktar lan devlet pay n n yüzde ellisine ç kar lm flt r. 07.07.2009, Gümrük Kanunu ile Baz Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde De ifliklik Yap lmas na liflkin Kanun Resmi Gazete'de yay mland. Yay m tarihinden üç ay sonra yürürlü e girecek olan 5911 Say l Kanun ile 27.10.1999 tarihli ve 4458 say l Gümrük Kanunu'nun baz maddelerinde de ifliklikler ve eklemeler yap lm flt r. 07.07.2009, 52 seri no.lu Damga Vergisi Kanunu Genel Tebli i Resmi Gazete'de yay mland. Tebli ile genel bütçeli idareler ile kifliler aras nda yabanc para cinsinden düzenlenecek ihale kararlar d fl ndaki ka tlara ait damga vergisinin, 16.04.2005 tarih ve 25788 Say l Resmi Gazete'de yay mlanan 44 seri no.lu Damga Vergisi Kanunu Genel Tebli i'nde belirtilen esaslar çerçevesinde, ka d n düzenlenmesinden önce ödemenin yap ld tarihteki T.C. Merkez Bankas döviz sat fl kuru esas al narak belirlenen matrah üzerinden hesaplanmas ve kifliler taraf ndan makbuz karfl l ödenmesi gerekmektedir. Bu durumda, sonradan imzalanmak suretiyle tekemmül eden ka d n düzenlenme tarihi itibar yla oluflacak kur farklar nedeniyle damga vergisi yönünden herhangi bir ifllem tesis edilmemesi hüküm alt na al nm flt r. 07.07.2009, 3 seri no.lu 5746 Say l Araflt rma ve Gelifltirme Faaliyetlerinin Desteklenmesi Konusunda Kanun Genel Tebli i Resmi Gazete'de yay mland. Tebli ile 28.02.2008 tarihli ve 5746 say l Araflt rma ve Gelifltirme Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakk nda Kanun'da belirtilen damga vergisi istisnas uygulamas na iliflkin usul ve esaslar belirlenmifltir. 15

Buna göre, 5746 say l Kanun ve ilgili yönetmelikte kapsam ve s n rlar belirtilen Ar-Ge ve yenilik faaliyetleri ile ilgili olarak düzenlenen ka tlar, ilgili kurum taraf ndan onaylanm fl listenin, mükellef taraf ndan ifllem esnas nda bu ifllemi yapacak kurum ve kurulufllara ibraz edilmesi koflulu ile damga vergisinden müstesna olacakt r. Kanun ve yönetmelik kapsam ndaki Ar- Ge ve yenilik faaliyetlerinde istihdam edilen personele münhas ran bu görevleri ile ilgili olarak yap lan ücret ödemelerine iliflkin düzenlenen ka tlara da istisna uygulanacakt r. 11.07.2009, Türk Paras K ymetini Koruma Hakk nda 32 Say l Karara liflkin 2008-32/34 Say l Tebli de De ifliklik Yap lmas na Dair 2009-32/37 Say l Tebli Resmi Gazete'de yay mlanm flt r. Yay m tarihi itibar yla yürürlü e giren Tebli ile, peflin döviz karfl l ihracat hükümlerine iliflkin olarak ihracat n 18 ay içinde gerçeklefltirilmesi zorunlulu una iliflkin süre s n rlamas ile gemi infla ve ihraç (haz r gemi hariç) bedeli olan peflin dövizler için 24 ay, Dahilde flleme zin Belgesi ve Vergi, Resim ve Harç stisna Belgesi kapsam ndaki ifllemler kapsam nda sa lanan peflin dövizlerin kullan m nda belge süresine ba l belirlenmifl olan süre s n rlamalar kald r lm flt r. Bununla birlikte, yurt d fl ndan sa lanan prefinansman kredilerinin vadelerinin azami 18 ay olmas gerekti ine iliflkin düzenleme ile gemi infla ve ihrac n n finansman amac yla kullan lacak kredilerin (haz r gemi hariç) vadesinin 24 ay, Dahilde flleme zin Belgesi ve Vergi, Resim ve Harç stisna Belgesi kapsam nda ihracat, ihracat say lan sat fl ve teslimler ile döviz kazand r c hizmet ve faaliyetlerin finansman amac yla sa lanan kredilerin vadelerinin belge süresi kadar olaca na iliflkin düzenleme yürürlükten kald r lm flt r. Ayr ca, finansman flirketleri tüzel kifliler ile ticari ve mesleki amaçl olmak flart yla gerçek kiflilere dövize endeksli kredi kulland rabileceklerdir. 15.07.2009, Baz Mallarda Uygulanan Özel Tüketim Vergisi Tutarlar n n Belirlenmesi ve Baz Kararnamelerde De ifliklik Yap lmas na liflkin 2009/15200 say l Bakanlar Kurulu Karar Resmi Gazete'de yay mland. Karar ile 06.06.2002 tarihli ve 4760 say l Özel Tüketim Vergisi Kanunu'na ekli (I) say l listenin (A) ve (B) cetvellerinde yer alan mallara iliflkin özel tüketim vergisi tutarlar nda düzenlemeler yap lm flt r. Bununla birlikte, 2007/13033 say l Kararnamenin eki (II) say l listenin B.Di er Mal ve Hizmetler bölümünün 24. s ras nda yap lan de ifliklik ile 15.07.2009 tarihinden itibaren birinci s n f lokanta ruhsat ya da iflletme belgesine sahip olan yerler ile üç y ld z ve üzeri oteller, tatil köyleri ve benzeri tesislerin bünyesindeki lokantalarda verilen hizmetlerin KDV oran %18 olarak uygulanacakt r. 16.07.2009, Yat r mlarda Devlet Yard mlar na liflkin 2009/15199 say l Bakanlar Kurulu Karar Resmi Gazete'de yay mland. Karar ile kalk nma planlar ve y ll k programlarda öngörülen hedefler ile uluslararas anlaflmalara uygun olarak, tasarruflar katma de eri yüksek yat r mlara yönlendirmek, üretimi ve istihdam art rmak, yat r m e iliminin devaml l n ve sürdürülebilir kalk nmay sa lamak, uluslararas rekabet gücünü art racak teknoloji ve araflt rma-gelifltirme içeri i yüksek büyük ölçekli yat r mlar özendirmek, do rudan yabanc yat r mlar art rmak, bölgesel geliflmifllik farkl l klar n gidermek, çevre korumaya yönelik yat r mlar ile araflt rma ve gelifltirme faaliyetlerini desteklemek amac yla faydalan labilecek devlet teflvik ve desteklerine iliflkin usul ve esaslara de inilmifltir. 19.07.2009, Türkiye ile Avrupa Toplulu u Aras nda Oluflturulan Gümrük Birli inin Uygulanmas na liflkin Esaslar Hakk nda Kararda De ifliklik Yap lmas na liflkin 2009/15126 say l Bakanlar Kurulu Karar Resmi Gazete'de yay mland. Karar ile Türkiye ile Avrupa Toplulu u aras nda oluflturulan Gümrük Birli i'nin uygulanmas na iliflkin esaslarda düzenlemeler yap lm flt r. 21.07.2009, Sosyal Güvenlik Kurumuna Yap lan Sigortal ve flyeri Bildirimlerinin Baz Kurumlara Yap lmas Gereken Bildirimler Yerine Geçmesine Dair Usul ve Esaslar Hakk nda Yönetmelik Resmi Gazete'de yay mland. 01.08.2009 tarihi itibar yla yürürlü e giren Yönetmelik ile 31.05.2006 tarihli ve 5510 Say l Sosyal Sigortalar ve Genel Sa l k Sigortas Kanunu'nun 8. 9. ve 11. maddelerine göre iflverenler taraf ndan Sosyal Güvenlik Kurumu'na yap lan sigortal ve iflyerleri bildirimlerinin; 13.06.1952 tarihli ve 5953 Say l Bas n Mesle inde Çal flanlarla Çal flt ranlar Aras ndaki Münasebetlerin Tanzimi Hakk nda Kanun'un 3. maddesi, 05.05.1983 tarihli ve 2821 Say l Sendikalar Kanunu'nun 62. maddesi, 25.08.1999 tarihli ve 4447 Say l flsizlik Sigortas Kanunu'nun 48. maddesi ve 22.05.2003 tarihli ve 4857 Say l fl Kanunu'nun 3. maddesi hükümleri uyar nca Çal flma ve Sosyal Güvenlik Bakanl ile ilgili bölge müdürlüklerine ve Türkiye fl Kurumu'na yap lmas gereken bildirimlerin yerine geçmesine dair usul ve esaslar hüküm alt na al nm flt r. 16

No Tarih Sirküler indeks Konu 80 24.07.2009 79 23.07.2009 78 21.07.2009 77 15.07.2009 76 14.07.2009 75 08.07.2009 74 07.07.2009 73 03.07.2009 72 03.07.2009 71 02.07.2009 70 01.07.2009 69 29.06.2009 68 25.06.2009 67 25.06.2009 66 24.06.2009 65 23.06.2009 64 19.06.2009 63 18.06.2009 62 18.06.2009 61 17.06.2009 60 17.06.2009 59 16.06.2009 58 12.06.2009 57 08.06.2009 2009/15199 say l Bakanlar Kurulu Karar ile yürürlü e konulan Yat r mlarda Devlet Yard mlar Hakk nda Karar kapsam ndaki teflvik ve destekler. 2009/Haziran dönemine iliflkin ayl k prim ve hizmet belgesi de mali tatil uygulamas kapsam nda 27 Temmuz 2009 tarihine kadar verilebilecektir. Banka, sigorta flirketi ve sermaye piyasas arac kurumlar n n, Vergi Usul Kanunu'ndan do an bildirim yükümlülüklerini 31 Temmuz 2009 tarihine kadar yerine getirmeleri gerekiyor. Birinci s n f lokanta ruhsat ya da iflletme belgesine sahip olan yerler ile üç y ld z ve üzeri oteller, tatil köyleri ve benzeri tesislerin bünyesindeki lokantalarda verilen hizmetlerin KDV oran %18 olarak belirlendi. Türk Paras K ymetini Koruma Hakk nda 32 Say l Karara liflkin 2008-32/34 say l Tebli 'in ''Peflin Döviz'' ve ''Krediler'' bafll kl maddelerinde düzenlemeler yap lm flt r. Ar-Ge faaliyetlerinin desteklenmesi ile ilgili damga vergisi istisnas n n usul ve esaslar belirlendi. Maliye Bakanl, genel bütçeli idarelerle kifliler aras nda yabanc para cinsinden düzenlenen ka tlara ait damga vergisinin ödenmesi ile ilgili aç klama yapt. ''Varl k Bar fl Kanunu'' olarak adland r lan 5811 Say l Kanunun uygulama süresi uzat l yor. K sa çal flma ödene inin süresi yeniden uzat ld. MKB'de ifllem gören tahvil ve bonolar n 30.06.2009 tarihi itibar yla de erlemesinde esas al nacak borsa rayiçleri. 5904 say l ''Gelir Vergisi Kanunu ve Baz Kanunlarda De ifliklik Yap lmas Hakk nda Kanun'' ile Vergi Usul Kanunu'nun ceza hükümlerinde yap lan de ifliklikler. 1 Temmuz - 20 Temmuz 2009 tarihleri aras nda mali tatil uygulanacakt r. Banka ve finans kurumlar na yönelik vergi e itimi hizmetlerimiz. Tar m Ürünleri Lisansl Depoculuk Kanunu'' kapsam nda gerçeklefltirilen ifllemlerle ilgili vergisel düzenlemeler. 5904 say l ''Gelir Vergisi Kanunu ve Baz Kanunlarda De ifliklik Yap lmas Hakk nda Kanun''un kurumlar vergisi ile ilgili hükümleri. 5904 say l Gelir Vergisi Kanunu ve Baz Kanunlarda De ifliklik Yap lmas Hakk nda Kanun un gelir vergisi ile ilgili hükümleri. 5904 say l Gelir Vergisi Kanunu ve Baz Kanunlarda De ifliklik Yap lmas Hakk nda Kanun TBMM'de kabul edildi. Tütün mamullerinin ÖTV oranlar ile asgari maktu vergi tutarlar yeniden belirlendi. Baz beyaz eflyalar için 16 Haziran 2009 tarihinden itibaren geçerli olacak özel tüketim vergisi oranlar yeniden belirlendi. Türk Paras K ymetini Koruma Hakk nda 32 Say l Karar' n dövizli ve dövize endeksli kredilerin kullan lmas na iliflkin hükümlerinde de ifliklikler yap lm flt r. Baz tafl tlar için 16 Haziran 2009 tarihinden itibaren geçerli olacak özel tüketim vergisi oranlar belirlendi. Bilgisayar ve mobilya gibi mallar n, 01.07.2009-30.09.2009 dönemindeki teslimlerinde % 8 oran nda KDV hesaplanacak. Vergi Usul Kanunu uyar nca yap lan reeskont ifllemlerinde kullan lacak oran % 19 olarak belirlendi. Yeni teflvik paketi aç kland. 17

Vergi takvimi / 2009 A ustos ay mali yükümlülükler takvimi 07 Cuma * Temmuz 2009 dönemi çeklere ait de erli ka tlar vergisi bildirimi ve ödemesi 10 Pazartesi * 16-31 Temmuz dönemine ait petrol ve do algaz ürünlerine iliflkin özel tüketim vergisi beyannamesinin elektronik ortamda gönderilmesi ve verginin ödenmesi 14 Cuma * 2009 y l n n 2. üç ayl k geçici vergilendirme dönemine ait geçici vergi beyannamesinin elektronik ortamda gönderilmesi 17 Pazartesi * Temmuz 2009 dönemine ait BSMV beyannamesinin elektronik ortamda gönderilmesi ve verginin ödenmesi * Temmuz 2009 dönemine ait dayan kl tüketim ve di er mallara iliflkin özel tüketim vergisi beyannamesinin elektronik ortamda gönderilmesi ve verginin ödenmesi * Temmuz 2009 dönemine ait kolal gazoz, alkollü içecekler ve tütün mamullerine iliflkin özel tüketim vergisi beyannamesinin elektronik ortamda gönderilmesi ve verginin ödenmesi * Temmuz 2009 dönemine ait motorlu tafl t araçlar na iliflkin özel tüketim vergisi beyannamesinin elektronik ortamda gönderilmesi ve verginin ödenmesi * Temmuz 2009 dönemine ait özel iletiflim vergisi beyannamesinin elektronik ortamda gönderilmesi ve verginin ödenmesi * Temmuz 2009 KKDF kesintilerinin bildirimi ve ödenmesi * 2009 y l n n 2. üç ayl k geçici vergilendirme dönemine ait geçici verginin ödenmesi 20 Perflembe * Temmuz 2009 dönemine ait belediyeye ödenecek vergilerin (haberleflme vergisi hariç) beyan ve ödenmesi * Temmuz 2009 dönemine ait flans oyunlar vergisi beyannamesinin elektronik ortamda gönderilmesi * Temmuz 2009 dönemine ait yar flma ve çekilifllerle futbol müsabakalar na ve at yar fllar na ait müflterek bahislerle ilgili intikal vergisi beyannamesinin elektronik ortamda gönderilmesi ve verginin ödenmesi 24 Pazartesi * Temmuz 2009 dönemine ait gelir vergisi stopaj n n ve damga vergisinin muhtasar beyanname ile elektronik ortamda beyan * Temmuz 2009 dönemine ait istihkaktan kesinti suretiyle tahsil edilen damga vergisi ile sürekli mükellefiyeti bulunanlar için makbuz karfl l ödenmesi gereken damga vergisinin beyan * Temmuz 2009 dönemine ait KDV beyannamesinin elektronik ortamda gönderilmesi * Temmuz 2009 dönemine ait kurumlar vergisi stopaj n n muhtasar beyanname ile elektronik ortamda beyan * Temmuz 2009 ay na iliflkin sosyal güvenlik primlerinin elektronik ortamda beyan edilmesi 25 Sal * 1-15 A ustos dönemine ait petrol ve do algaz ürünlerine iliflkin özel tüketim vergisi beyannamesinin elektronik ortamda gönderilmesi ve verginin ödenmesi 26 Çarflamba * Temmuz 2009 dönemine ait istihkaktan kesinti suretiyle tahsil edilen damga vergisi ile sürekli mükellefiyeti bulunanlar için makbuz karfl l ödenmesi gereken damga vergisinin ödenmesi * Temmuz 2009 dönemine ait KDV'nin ödenmesi * Temmuz 2009 dönemine ait kurumlar vergisi stopaj n n ödenmesi * Temmuz 2009 dönemine ait gelir vergisi stopaj n n ve damga vergisinin ödenmesi 31 Pazartesi * Di er ücretlerin gelir vergisi 2. taksit ödemesi * Temmuz 2009 ay na iliflkin sosyal güvenlik primlerinin ödenmesi * Temmuz 2009 dönemine ait haberleflme vergisinin beyan ve ödemesi 18

Vergi hakk nda Pratik Bilgiler Perakende sat fl fifli veya ödeme kaydedici cihaz fifli düzenleme üst s n r (01.01.2009 dan itibaren) Do rudan gider yaz labilecek demirbafllar için aranacak üst s n r (01.01.2009 dan den itibaren) 670 TL 670 TL Konut kira gelirlerinde gelir vergisinden istisna edilen tutar (2009) 2.600 TL Temerrüt Faizi (01.07.2009 dan den itibaren) % 19 Gelir vergisi tevkifat oranlar Y llara sari inflaat ve onarma ifllerini yapanlara ödenen istihkak bedelleri üzerinden yap lan gelir vergisi stopaj % 3 flyeri kira ödemelerinden yap lan gelir vergisi stopaj % 20 Serbest meslek kazançlar üzerinden yap lan gelir vergisi stopaj % 20 Mevduat ve döviz tevdiat hesaplar na ödenen faizler üzerinden yap lan gelir vergisi stopaj (her vadede) % 15 Hazine bonosu ve Devlet tahvili faiz gelirleri üzerinden yap lan gelir vergisi stopaj Dar mükellefler % 0 (TL veya yabanc para cinsinden ihraç edilmifl) Di erleri % 10 Repo kazançlar üzerinden yap lan gelir vergisi stopaj % 15 IMKB de ifllem gören hisse senetlerinin al m sat m kazançlar üzerinden yap lan gelir vergisi stopaj (Tam mükelleflerin menkul k ymet yat r m ortakl hisse senetlerinden elde etti i kazançlardan % 10) % 0 Son üç y l n yeniden de erleme oranlar 2008 y l için % 12 2007 y l için % 7,2 2006 y l için % 7,8 Reeskont ve avans ifllemlerinde uygulanacak iskonto ve faiz oranlar Reeskont ifllemlerinde uygulanacak iskonto oran (y ll k) % 18 Avans ifllemlerinde uygulanacak faiz oran (y ll k) % 19 Not: 238 seri numaral VUK Genel Tebli i uyar nca alacak ve borç senetlerinin iç iskonto yöntemiyle reeskontu iflleminde, (12.06.2009 tarihinden itibaren) % 19 oran esas al nacakt r. Gelir vergisinden istisna yurtiçi gündelik tutarlar Brüt ayl k tutar 01.01.2009-30.6.2009 01.07.2009-31.12.2009 Gündelik tutar 1.216,70 ve fazlas 1.274,72 ve fazlas 37,50 1.207,07-1.216,69 1.264,65-1.274,71 31,50 1.089,36-1.207,06 1.141,63-1.264,64 28,50 939,54-1.089,35 985,05-1.141,62 26,00 757,36-939,53 794,65-985,04 23,50 757,35 ve daha afla s 794,64 ve daha afla s 22,50 6183 say l yasaya göre hesaplanacak tecil faizi oranlar (Y ll k) Uyguland Dönem Oran 21.12.2000-30.03.2001 tarihleri aras nda % 36 31.03.2001-01.02.2002 tarihleri aras nda % 72 02.02.2002-11.11.2003 tarihleri aras nda % 60 12.11.2003-03.03.2005 tarihleri aras nda % 36 04.03.2005-27.04.2006 tarihleri aras nda % 30 28.04.2006 tarihinden itibaren % 24 6183 say l yasaya göre hesaplanacak gecikme zamm oranlar (Ayl k) Uyguland Dönem Oran 02.12.2000-28.03.2001 tarihleri aras nda % 5,0 29.03.2001-30.01.2002 tarihleri aras nda % 10,0 31.01.2002-11.11.2003 tarihleri aras nda % 7,0 12.11.2003-01.03.2005 tarihleri aras nda % 4,0 02.03.2005-20.04.2006 tarihleri aras nda % 3,0 21.04.2006 tarihinden itibaren % 2,5 Geçici vergi oranlar (2009 y l ) Gelir vergisi mükelleflerinde % 15 Kurumlar vergisi mükelleflerinde % 20 Gelir vergisinden istisna çocuk yard m ( ki çocu u aflmamak koflulu ile) 01.01.2009-01.07.2009-30.6.2009 31.12.2009 0-6 yafl grubunda her bir çocuk için 26,75 TL 27,96 TL Di erleri 13,38 TL 13,98 TL Gelir vergisinden istisna olan günlük yemek yard m 01.01.2009 tarihinden itibaren (KDV Hariç) 10,00 TL Sakatl k indirimi (2009) 1. derece sakatlar 670 TL 2. derece sakatlar 330 TL 3. derece sakatlar 160 TL Baz ifllemlerle ilgili ka tlar üzerinden al nacak damga vergisi oranlar / tutarlar (2009) Ücretlerde (Avanslar dahil) Binde 6 Mukavelenamelerde Binde 7,5 Kira mukavelenamelerinde (Mukavele süresine göre kira bedeli üzerinden) Binde 1,5 Bilançolar 19,60 TL Gelir tablolar 9,60 TL Y ll k gelir vergisi beyannameleri 25,40 TL Kurumlar vergisi beyannameleri 33,90 TL Katma de er vergisi ve muhtasar beyannameler 16,90 TL Gelir vergisi tarifesi (2009 y l ) Gelir Dilimi Vergi Oran (%) 8.700 TL ye kadar 15 22.000 TL'nin 8.700 TL'si için 1.305 TL, fazlas 20 50.000 TL'nin 22.000 TL'si için 3.965 TL, fazlas 27 50.000 TL'den fazlas n n 50.000 TL'si için 11.525 TL, fazlas 35 Baz fiiller için öngörülen özel usulsüzlük cezalar (2009 y l ) Özel usulsüzlük fiilleri Ceza tutar Fatura, gider pusulas, serbest meslek makbuzu, Her bir belge için 160 TL den az müstahsil makbuzu verilmemesi ve al nmamas olmamak üzere, belgede yaz lmas gereken mebla n %10 u Fatura, gider pusulas, serbest meslek makbuzu, müstahsil makbuzu, perakende sat fl fifli, ödeme kaydedici cihaz fifli ve yolcu tafl ma biletlerinin al nmamas (vergi mükellefi olmayanlar için) 32 TL Vergi levhas bulundurulmamas veya as lmamas 160 TL Vergi kimlik numaras ile ilgili mecburiyetlere uyulmamas (her bir ifllem için) 190 TL Vergi kimlik numaras ile ilgili bildirim mecburiyetine uyulmamas 760 TL Yetkililerce istenilen bilgilerin verilmemesi (1.s n f tüccarlar) 1.000 TL Tek düzen hesap plan na ve mali tablolara iliflkin usul ve esaslara uyulmamas 3.500 TL Asgari ücret (16 yafl n tamamlam fl iflçiler) Ödemeler/Kesintiler 01.01.2009-30.06.2009 01.07.2009-31.12.2009 Brüt asgari ücret 666,00 TL 693,00 TL Sosyal güvenlik primi iflçi pay (%14) 93,24 TL 97,02 TL flsizlik sigortas primi iflçi pay (%1) 6,66 TL 6,93 TL Gelir vergisi matrah 566,10 TL 589,05 TL Hesaplanan gelir vergisi (%15) 84,92 TL 88,36 TL Asgari geçim indirimi (*) (-) 49,95 TL 49,95 TL Ödenecek gelir vergisi 34,97 TL 38,41 TL Damga vergisi (binde 6) 4,00 TL 4,16 TL Kesintiler toplam 138,87 TL 146,52 TL Net asgari ücret 527,13 TL 546,48 TL (*) Yukar daki asgari geçim indirimi hesaplamas çal flan n bekar oldu u varsay m na göre yap lm flt r. Çal flan n medeni durumu ve çocuk say s na göre asgari geçim indirimi tutar de iflecektir. Ücretlinin, eflinin çal flmamas ve 4 çocuklar n n bulunmas durumunda, asgari geçim indirimi tutar 84,92 TL olacakt r. Sosyal güvenlik primine esas ayl k kazançlar n alt ve üst s n rlar Uyguland dönem Alt s n r (TL) Üst s n r (TL) 01.01.2009-30.06.2009 666,00 4.329,00 01.07.2009-31.12.2009 693,00 4.504,50 flsizlik sigortas prim oranlar (2009 y l ) flçiden % 1 flverenden % 2 Devlet katk s % 1 Gelir vergisinden istisna k dem tazminat tutarlar 01.01.2008-30.06.2008 tarihleri aras nda 2.087,92 TL 01.07.2008-31.12.2008 tarihleri aras nda 2.173,19 TL 01.01.2009-30.06.2009 tarihleri aras nda 2.260,04 TL 01.07.2009-31.12.2009 tarihleri aras nda 2.365,16 TL 19

Concerning tax August 2009 Practical Information The upper limit for drawing up retail sales slips or payment recording device voucher (beginning from 01.01.2009) TRL 670 The upper limit to be sought for the furniture, fittings and fixtures to be directly recorded as expense (beginning from 01.01.2009) TRL 670 The annual amount exempted from income tax in rental fees paid for housing (2009) TRL 2.600 Default Interest (beginning from 01.07.2009) 19% Withholding tax rates Income tax withholding levied on the progress payments paid to those performing multi-year construction and repair works 3% Income tax withholding levied on workplace rent payments 20% Income tax withholding levied on independent professional payments 20% Income tax withholding made on the interests paid to deposit and foreign exchange deposit accounts (at any maturity) 15% Income tax withholding levied on interest income from Government bonds and Treasury bills Non-Residents 0% (issued in TRL or foreign currency) Others 10% Income tax withholding levied on repo gains 15% Income tax withholding on the capital gains from share certificates traded in Istanbul Stock Exchange. (10 % for capital gains that resident taxpayers derived from shares of marketable security investment trusts) 0% The revaluation rates for the last three years For the year 2008 12,0% For the year 2007 7,2% For the year 2006 7,8% Discount and interest rates to be applied in rediscount and advance transactions Rate of discount applicable on rediscount transactions (annual) 18% Rate of interest applicable on advance transactions (annual) 19% Note: Pursuant to Tax Procedures Code Series No. 238, 19% rate will be taken as basis during the rediscount of the notes payable and notes receivable through imputed discount method. Domestic daily allowances exempt from income tax Monthly Gross Amount 01.01.2009-30.6.2009 01.07.2009-31.12.2009 Daily allowance 1.216,70 and higher 1.274,72 and higher 37,50 1.207,07-1.216,69 1.264,65-1.274,71 31,50 1.089,36-1.207,06 1.141,63-1.264,64 28,50 939,54-1.089,35 985,05-1.141,62 26,00 757,36-939,53 794,65-985,04 23,50 757,35 and lower 794,64 and lower 22,50 Deferral interest rates to be calculated according to the Law No. 6183 (annual) Period Rate Between the dates of 21.12.2000-30.03.2001 36% Between the dates of 31.03.2001-01.02.2002 72% Between the dates of 02.02.2002-11.11.2003 60% Between the dates of 12.11.2003-03.03.2005 36% Between the dates of 04.03.2005-27.04.2006 30% Since 28.04.2006 24% Delay surcharge rates to be calculated according to the Law No. 6183 (monthly) Period Rate Between the dates of 02.12.2000-28.03.2001 5,0% Between the dates of 29.03.2001-30.01.2002 10,0% Between the dates of 31.01.2002-11.11.2003 7,0% Between the dates of 12.11.2003-01.03.2005 4,0% Between the dates of 02.03.2005-20.04.2006 3,0% Since 21.04.2006 2,5% Temporary tax rates (2009) For income taxpayers 15% For corporate taxpayers 20% Children allowance exempt from income tax (On condition of not exceeding two children) 01.01.2009-01.07.2009-30.6.2009 31.12.2009 For each child between 0-6 ages TRL 26,75 TRL 27,96 Others TRL 13,38 TRL 13,98 Daily meal allowance exempt from income tax Beginning from 01.01.2009 (VAT Exclusive) TRL 10,00 Disability allowance 2009 For 1st degree disabled TRL 670 For 2nd degree disabled TRL 330 For 3rd degree disabled TRL 160 Stamp duty rates / amounts to be levied on the papers relating to certain transactions (2009) On wages (including advances) 0,6% On contracts 0,75% On rent contracts (over the rental fee to be determined according to the contract period) 0,15% Balance sheets TRL 19,60 Income statements TRL 9,60 Annual income tax returns TRL 25,40 Corporation tax returns TRL 33,90 Value added tax and withholding returns TRL 16,90 Income tax tariff (2009) Income Brackets Tax Rate (%) Up to TRL 8.700 15 For TRL 22.000; for the first TRL 8.700, TRL 1.305, for above 20 For TRL 50.000; for the first TRL 22.000, TRL 3.965, for above 27 For more than TRL 50.000, for TRL 50.000, TRL 11.525, for above 35 Special irregularity fines for some acts (2009) Special irregularity acts Failure to issue and to receive invoices, expense receipts, independent professional vouchers and producer s receipts Fine Amount Not less than TRL 160 for each document, 10% of the amount which is required to be indicated on the document Failure to obtain invoice, expense voucher, independent professional vouchers, producer s receipt, retail sales voucher, payment recorder device voucher and passenger tickets (for non-taxpayers) TRL 32 Failure to keep available or to display tax plates TRL 160 Failure to comply with the obligations concerning tax identity number (for each transaction) TRL 190 Failure to comply with the obligation of notification concerning tax identity number TRL 760 Failure to provide information requested by the authorities (1st class merchants) TRL 1.000 Failure to comply with the uniform chart of accounts and the procedures and principles concerning financial statements TRL 3.500 Minimum wage (Employees over the age of 16) Payments/withholdings 01.01.2009-30.06.2009 01.07.2009-31.12.2009 Gross amount TRL 666,00 TRL 693,00 Social security premium employee s contribution (14%) TRL 93,24 TRL 97,02 Unemployment insurance premium employee s contribution (1%) TRL 6,66 TRL 6,93 Income tax base TRL 566,10 TRL 589,05 Calculated income tax (15%) TRL 84,92 TRL 88,36 Minimum living allowance (*) (-) TRL 49,95 TRL 49,95 Income tax to be paid TRL 34,97 TRL 38,41 Stamp duty (0,6%) TRL 4,00 TRL 4,16 Total withholdings TRL 138,87 TRL 146,52 Net payable amount TRL 527,13 TRL 546,48 (*)The foregoing minimum living allowance has been calculated on the assumption that the employee is single. The minimum living allowance will vary depending on the marital status of the employee and the number of children. For wage earner, provided that his or her spouse does not work and has four children, minimum living allowance will be 84,92 TRL. The lower and upper limits that will be the basis for social security premium Period Lower limit (TRL) Upper limit (TRL) 01.01.2009-30.06.2009 666,00 4.329,00 01.07.2009-31.12.2009 693,00 4.504,50 Unemployment insurance premium rates (2009) From the employee 1% From the employer 2% Government contribution 1% Severance pay amounts exempt from income tax Between the dates of 01.01.2008-30.06.2008 TRL 2.087,92 Between the dates of 01.07.2008-31.12.2008 TRL 2.173,19 Between the dates of 01.01.2009-30.06.2009 TRL 2.260,04 Between the dates of 01.07.2009-31.12.2009 TRL 2.365,16 20