Bölüm 4 İLETİŞİM VE EĞİTİM
İletişim Nedir? Birey veya bireylerin karşılıklı bilgi, duygu ve düşüncelerini paylaşma süreci iki birim arasındaki mesaj alış-verişi
Öğretim Teknolojisinde İletişim Çağdaş eğitim teknolojisi anlayışı içinde iletişim kavramının incelenmesini gündeme getiren zorunluluk; öğrenme-öğretme süreçlerinde gerçekleştirilen tüm etkinliklerin temelde birer iletişim etkinliği olmasından kaynaklanmaktadır. (Ergin, 1995)
İletişimin Özellikleri İletişimde ilk izlenim (başlangıç) önemlidir. Bireylerden biri hazır değilse, iletişim sağlanamaz. İletişim kişiye değil kişiyle yapılır. İletişimin temel özelliği, anlayarak kavramaktır. İletişimde sözcükler, eller, gözler, bakış, duruş gibi öğeler önemli rol oynar.
Etkili İletişim Kurabilmek İçin Ne söyleyeceğimizi bilmek, Bunu ne zaman söylemenin daha uygun olacağına karar vermek, Nerede söylemenin doğru olduğuna karar vermek, En iyi nasıl söyleneceğini düşünmek, Olayları basitçe anlatabilmek, Akıcı bir dille ve karşımızdaki kişiyle göz kontağı kurarak konuşabilmek, Dikkati yoğunlaştırmak ve verdiğimiz mesajların alınıp alınmadığını fark edebilmektir.
İletişimin Bileşenleri İnsanlar arasındaki yüz yüze etkileşimde vücut dili, ses ve kelimeler olmak üzere başlıca üç önemli kısım vardır. İletişimde kullanılan yollar: k e l i m e l e r
İletişim Türleri
1. Sözsüz İletişim Sosyal psikologların uzun yıllar sürdürdükleri çok sayıda araştırmanın sonucuna göre insanların birbirleriyle yüz yüze kurdukları ilişkilerde sözsüz mesajların etkisi %90 oranındadır. İnsanlar arası iletişimi kuvvetlendiren en önemli etmenlerden birisi de sözel iletişimi destekleyen sözsüz mesajlardır.
2. Sözlü İletişim Sözlü iletişim, karşılıklı olarak konuşma ve dinleme etkinliklerini kapsar. Sözlü iletişimin başarısı, konuşan ve dinleyen arasında ortaklaşa bir temele dayanır.
3. Yazılı İletişim Mesajı, katılımcıların anlayabileceği ortak simgeler aracılığı ile (tahta, slayt vb.) iletmemizdir. Burada iletişim aracı yazıdır. İçerik, destek materyaller ve ortamlarla sunulur.
İletişimin ögeleri Kaynak iletişim sürecini başlatan kişi Mesaj kaynaktan alıcıya gönderilen uyarıcılar Kanal mesajın alıcıya iletilmesini sağlayan araç, yöntem ve teknikler Alıcı gönderilen mesaja hedef olan kişi Dönüt alıcının kaynak tarafından gönderilen uyarıcılara verdiği tepkidir
İletişim Sürecinin Temel Öğeleri
Öğretme Öğrenme Süreci ile İletişim Süreci Arasındaki Benzerlik Kim? Etkisi Nedir? Ne Söyledi? Kime? Nasıl?
Öğretme Öğrenme Süreci ile İletişim Süreci Arasındaki Benzerlik ÖĞRETMEN ÖĞRENME TEPKİLERİ ÖĞRETİM İÇERİĞİ ÖĞRENCİ Öğretim araç ve yöntemleri
İletişim Süreci Bir öğretmen, öğretmen-öğrenci sürecinde öğrencilerin yaşantı alanlarını (bilgi, beceri, yetenek gibi alıcı özellikleri) dikkate almalı ve mesajlarını öğrencilerin anlayabileceği sembollerle iletmelidir.
İletişim Süreci ve Yaşantı Alanı Alıcının önceki bilgi, beceri ve yetenekleri iletişim sürecinde önem taşır
İletişim Süreci ve Yaşantı Alanı yeni bilginin (mesaj) öğrencinin (alıcı) önceden bildikleri ile ders kitabı ya da sınıfta, bir konunun önceden işlenen konularla ilişkilendirilerek sunulması gerektiği görülmektedir. mesajları öğrencilerin anlayacağı sembol ve şekillerle kodlamalı öğrenci özelliklerini analiz etmeli, öğrenme-öğretme sürecini öğrenci özelliklerine göre tasarlamalıdır
İletişim Süreci ve Öğretilecek içeriğin soyuttan somuta doğru aşamalandırılması ve öğrencinin birden fazla duyu organına hitap etmesini sağlamaktır.
Yaşantı kolisinin bulgularına göre insanlar öğrendiklerinin...
Belli bir zaman süresi içerisinde insanlar
Yaşantı Konisinin Dayandığı İlkeler Öğrenme işlemine katılan duyu organlarımızın sayısı ne kadar fazla ise o kadar iyi öğrenir ve geç unuturuz. En iyi öğrendiğimiz şeyler kendi kendimize yaparak öğrendiğimiz şeylerdir. Öğrendiğimiz şeylerin çoğunu gözlerimizin yardımı ile öğrenebiliriz. En iyi öğretim, somuttan soyuta ve basitten karmaşığa doğru giden öğretimdir.
Sağlıklı bir iletişimin kurulmasını engelleyen faktörler
İletişim Sürecinin Etkililiği İçin Simgelerin benzer biçimde tanımlanması Dilin anlaşılır bir şekilde kullanılması Çoklu kanal kullanılması Dönüt sisteminin sağlanması
Sınıf İçi Etkili İletişim Öğretmen konuşma yeteneğini geliştirmeli Ders iyi bir şekilde planlanmalı Öğrenci ihtiyaçları, yetenek ve ilgileri değerlendirilmeli Öğrencinin ilgisini dağıtan durumlar ortadan kaldırılmalı Öğrencilerin dikkatle dinlemesi için birden fazla duyu organına hitap eden araç-gereçler kullanılmalı Zor ve çok teknik olan öğretim araçları kullanılmamalı Öğretmen -öğrenen ilişkilerinde en önemlisi öğretmenin empati kurabilmesidir.
İLETİŞİM İÇİN GEREKENLER Doğal olmak Jest -mimikler ve dili doğru kullanmak Kişide etkili iletişim kurma isteği olması Sözlü, sözsüz ve yazılı kendini ifade edebilme Karşındakini dinleyebilmek, sakin olmak, güler yüzlü olmak ve anlamlıyı anlamsızdan ayırt edebilmek Kendimizin iletişimde çok iyi model olması
Düşünelim Tartışalım Öğrencilerimizle etkili bir iletişim kurmak istiyorsak neler yapmalıyız? Daha etkili bir öğretim için iletişim sürecinde nelere dikkat etmeliyiz?
Ne kadar bilirsen bil; söylediklerin karşındakinin anladığı kadardır." MEVLANA
SOLDAN SAĞA 2. İletişimin bir türü 6. İki birim arasındaki mesaj alışverişi 7. İletişimde öğretim materyalleri ve teknikleri YUKARIDAN AŞAĞIYA 1. Günümüzün öğretmeni bu kurama göre yetiştirilmelidir 3. Öğretmen-öğrenen ilişkilerinde en önemli iletişim özelliği 4. Sağlıklı bir iletişimin kurulmasını engelleyen husus 5. Kaynaktan alıcıya gönderilen uyarıcı Y A P I S Ö Z L Ü E A M N P U D A Y I T M U R İ L E T İ Ş İ M S A K A N A L C J I M A Z L I K