Doç. Dr. Hakan CoĢkun

Benzer belgeler
Enfeksiyöz mononükleozis Etkeni EBV dir Çok büyümüş tonsiller obstrüksiyona neden olabilir.

DOÇ. DR. SÜAY ÖZMEN ŞEVKET YILMAZ EAH KBB KLİNİĞİ

NAZAL OBSTRÜKSİYON DR H HAKAN COŞKUN

H 1 KBB 7002 KULAK BURUN BOĞAZ ONKOLOJİ KONSEYİ

SINIF 5 Saat Ders Düzey Öğretim Üyesi Anabilimdalı SOLUNUM - DOLAŞIM BLOĞU

SINIF 5 Saat Ders Düzey Öğretim Üyesi Anabilimdalı 3.GRUP / SOLUNUM - DOLAŞIM BLOK

DÖNEM III KULAK BURUN BOĞAZ HASTALIKLARI

Cerrahi Hava Yolu. Dr.Ferudun Koyuncu Mevlana Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp AD

3.Grup 1.Grup 4.Grup 2.Grup SOLUNUM - DOLAŞIM BLOĞU. Sayfa 1

EPİSTAKSİS DR.NERMİN ERDAŞ KARAKAYA 1. KBB KLİNİĞİ DR.NERMİN ERDAŞ KARAKAYA ACİL TIP KLİNİĞİ ROTASYON SUNUMU

:30 Kalp kapak hastalıkları ÖnT K Hüseyin UYAREL KARDİYOLOJİ

Vestibüler Sistem ve Vertigo Prof. Dr. Onur Çelik

HİPOFARİNKS KANSERİ DR. FATİH ÖKTEM

Endotrakeal Entübasyon

HASTALIKLARINDA. Dr.Gürsu Kıyan PhD. Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Cerrahisi Anabilim Dalı

KLİNİK İNCİLER (ÜST SOLUNUM YOLU ACİLLERİ VE ALT SOLUNUM YOLU ENFEKSİYONLARI)

Sunu planı. Solunum yetmezliği NON-İNVAZİV MEKANİK VENTİLASYON NIMV

H60 Otitis eksterna H60.0 Dış kulak apseleri H60.1 Dış kulak sellüliti H60.2 Malign otittis eksterna H60.3 Enfektif otitis eksterna, diğer

EPİSTAKSİS. Dr. Selçuk SEVİNÇ

Ses Kısıklığı Nedenleri:

Öksürük. Pınar Çelik

Öğrenim Hedefleri. Önceden Gözden Geçirilmesi Gereken Dersler. Ders İçeriği KULAK BURUN BOĞAZ YABANCI CİSİMLERİ

FLEKSİBL FİBEROPTİK BRONKOSKOPİ

Periferik Fasiyal Sinir Paralizileri. Doç.Dr. Sarp SARAÇ

Çoklu Travma Hastasına Yaklaşım. Travma Merkezleri. Travma Merkezleri. Travma Merkezleri. Travma Merkezleri. Dr.Erkan Göksu Acil Tıp A.D. I.

İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Tıp Fakültesi Eğitim Öğretim Yılı. Dönem 5 STAJ TANITIM REHBERİ

ÇOCUKLARDA YABANCI CİSİM ASPİRASYONLARI. Dr Fazilet Karakoç Marmara Üniversitesi Çocuk Göğüs Hastalıkları

Pediatrik Havayolu Yönetimi

PELVİS KIRIKLARI. Prof. Dr. Mehmet Aşık

UÜ-SK KBB ANABİLİM DALI HİZMET KAPSAMI

GIS Perforasyonları. Doç. Dr. Şule Akköse Aydın U.Ü.T.F Acil Tıp AD ATOK-2012

Yabancı Cisim Aspirasyonları. Dr. Arif KUT Maltepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Çocuk Göğüs Hastalıkları Kliniği

TONSİLLOFARENJİT TANI VE TEDAVİ ALGORİTMASI

Kulaklar, kafatasının iki yanında temporal kemiğe yerleşmis duyu organlarıdır. Sesi beyne gönderir ve dengeyi sağlar.

KBB Acilleri -I (ENT Emercencies I)

NAZOGASTRİK (TÜP) SONDA UYGULAMASI. Nazogastrik Sonda Uygulaması. 10.Sınıf Meslek Esasları ve Tekniği. Nazogastrik Sonda Uygulaması

ACİL HAVA YOLU YÖNETİMİ. İnt. Dr. NUMAN TALHA GÜRDAL

T.C. İSTANBUL MEDİPOL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ

Yılan-akrep Zehirlenmeleri

Baş ağrısı, başta ve bâzen de boyun veya sırtın üst kısmında gerçekleşen ağrılara verilen ortak isimdir. Yaygın ağrı şikâyetlerinden biridir ve hemen

Anestezi Uygulama II Bahar / Ders:9. Anestezi ve Emboliler

İnvaziv Girişimler. Sunum Planı. SANTRAL VENÖZ KATETER Endikasyonlar. SANTRAL VENÖZ KATETER İşlem öncesinde

STAJIN ADI: KULAK BURUN BOĞAZ. Tanım ve Amaç

HASTALIKLARINDA. Dr.Gürsu Kıyan. Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Cerrahisi Anabilim Dalı

Pnömotoraks. Akif Turna. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Göğüs Cerrahisi Anabilim Dalı.

Temel Cerrahi Aciller: Akut batın Travma

Toraks Travmalarında Hasar Kontrol Cerrahisi Teknikleri

Pediatrik Temel ve İleri Havayolu Uygulamaları

TRİAJ UYGULAMA TALİMATI

Çocuklarda Üst Solunum Yolu Acilleri

Yüz kırıkları. VIII. Acil Tıp Kış Sempozyumu Ocak 2009 BURSA. VIII. Acil Tıp Kış Sempozyumu Ocak 2009 BURSA

Kronik Öksürük. Dr. Kürşat Uzun N.E. Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları AD ve Yoğun Bakım Bilim Dalı

Göğüs Cerrahisi Onur Genç. Göğüs Cerrahisi. Journal of Clinical and Analytical Medicine

Yrd.Doç.Dr.Ali EKİ Ege Üniversitesi

LARENKSİN KONJENİTAL HASTALIKLARI. Yrd. Doç. Dr. Burak ULKUMEN Celal Bayar Üniversitesi KBB Anabilim Dalı

Hava Yolu ve Solunum Sistemi İnvaziv Girişimler. Doç Dr Evvah Karakılıç MD, PhD Ankara Numune E&A Hastanesi Acil Tıp Kliniği

AYDINLATILMIŞ HASTA ONAM FORMU

AKCİĞER APSESİNDE CERRAHİ TEDAVİ

Göğüs Cerrahisi Kuthan Kavaklı. Göğüs Cerrahisi. Journal of Clinical and Analytical Medicine

ORTOPEDİK YARALANMALARDA İLKYARDIM

Solunum Sistemine Ait Tıbbi Terimler. Müge BULAKBAŞI Yüksek Hemşire

Periferik Vestibüler Hastalıklar

AKUT SOLUNUM SIKINTISI SENDROMU YAKIN DOĞU ÜNİVERSİTESİ SHMYO İLK VE ACİL YARDIM BÖLÜMÜ YRD DOÇ DR SEMRA ASLAY 2015

EPİSTAKSİS SALİH BAKIR KBB NOTLARI

Orta Kulak İltihabı (Otitis Media)

KULAK BURUN VE BOĞAZ HASTALIKLARI STAJI

Dr. İlker Akbaş Bingöl Devlet Hastanesi Acil Servisi Antalya - Nisan 2018

Afyon Kocatepe Üniversitesi Tıp Fakültesi KBB BBC A.D.

Lokal Hastalıkta Hangi Hasta Opere Edilmeli? Doç. Dr. Serdar Akyıldız E ge Ü n i v e r sitesi Tı p Fakültesi K B B Hastalıkları Anabilim D a l ı

Prof. Dr. Demir Budak Dekan. Eğitim Koordinatörü: Prof. Dr. Asiye Nurten EĞİTİM ÖĞRETİM YILI DERS KURULU 2

SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ KBB HASTALIKLARI ANABİLİM DALI DÖNEM V KBB HASTALIKLARI STAJI DERS PROGRAMI

Travma. Ülkemizde travma nedeniyle ölümlerde trafik kazaları birinci sırada yer alırken; iş kazaları 2. sırada yer almaktadır.

KAFA TRAVMALI HASTALARDA GÖRÜNTÜLEMENİN TANI, TEDAVİ VE PROGNOZA KATKISI. Dr. Fatma Özlen İ.Ü.Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Beyin ve Sinir Cerrahisi AD

Pazartesi İzmir Basın Gündemi

Klinik olarak huzursuzluk ve hipotansiyonun eşlik ettiği olgularda perikardial tamponad kuvvetle düşünülmelidir

KULAK, BURUN VE BOĞAZ HASTALIKLARI STAJI

Temporal kemik. Kulağın yapı ve fonksiyonu KULAK-BURUN-BOĞAZ HASTALIKLARI VE HEMŞİRELİK BAKIMI

TEMEL YAŞAM DESTEĞİ. Dr. Ayşegül Bayır Selçuk Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp A.D.

Öğrenim Hedefleri; Havayolu tıkanıklığının nedenleri ve ne şekilde havayolunun açılabileceğini. Havayolunu açma manevralarını

ASTIM «GINA» Dr. Bengü MUTLU SARIÇİÇEK

DİSPNE TANIM TANIM TANIM TANIM EPİDEMİYOLOJİ

Skolyoz. Prof. Dr. Önder Aydıngöz

Duyuların değerlendirilmesi

İNME. Yayın Yönetmeni. TND Beyin Yılı Aktiviteleri Koordinatörü. Prof. Dr. Rana Karabudak

KBB KLİNİĞİ YILI EĞİTİM PLANI

Burun tıkanıklığınızın sebebi sinüzit olabilir!

VENA CAVA SUPERİOR SENDROMU. Dr.Serdar Onat

ACİL TIP ANABİLİM DALI TIPTA UZMANLIK ÖĞRENCİSİ EĞİTİM PROGRAMI

Spondilolistezis. Prof. Dr. Önder Aydıngöz

Hazırlayan Kontrol Eden Onaylayan

EPİSTAKSİS ve NAZAL FRAKTÜRLER. Prof.Dr. İrfan Papila İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi KBB ABD

ÇOCUKLUK ÇAĞI BAŞ AĞRILARINA YAKLAŞIM. Doç. Dr. Sebahattin VURUCU GATF Çocuk Nörolojisi BD

TRAFİK KAZALARI, DÜŞMELER, DARP OLGULARI ve İŞ KAZALARINDA ADLİ SÜREÇ ÖRNEK OLGU DEĞERLENDİRMESİ

Hisar Intercontinental Hospital

OTOLARİNGOLOJİK ACİLLER

OPU Komplikasyonlarına Yaklaşım. Doç. Dr. Gamze Sinem Çağlar Ufuk Üniversitesi Tıp Fakültesi Kadın Hast. ve Doğum AD.

KULAK BURUN BOĞAZ KLİNİĞİ HEMŞİRELİK REHBERİ

HEMORAJİK İNME. Yrd. Doç. Dr. Aysel MİLANLIOĞLU Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroloji ABD

Kaç çeşit yara vardır? Kesik Yaralar Ezikli Yaralar Delici Yaralar Parçalı Yaralar Enfekte Yaralar

HEMOPTİZİ. Yrd.Doç.Dr. Süreyya YILMAZ. Hemoptizi

Transkript:

KBB ACĠLLERĠ Dispne Nedenleri Obstrüktif solunum yetersizliği (EN ACİL) Restriktif solunum yetersizliği Bronşial astma Kardiak solunum yetersizliği Ekstratorasik solunum yetersizliği Psikojenik solunum yetersizliği Doç. Dr. Hakan CoĢkun Havayolu Obstrüksiyonu Etyoloji Yabancı cisim aspirasyonu ABD de yılda 2500-3000 ölüme neden olur (Türkiye rakamları bilinmiyor) Çocuklarda daha sık görülür En sık bronşial olanlar görülür (laringeal olanlar genellikle hastaneye yetişemez) Yabancı cisimler sonucu gelişen enfeksiyonlar da obstrüksiyona neden olabilir Enfeksiyonlar Epiglottit Genellikle çocuklarda görülür Etkeni Hemophilus influenza Tip-B En temel semptomları şiddetli boğaz ağrısı + dispne Yüksek ateş vardır Hot potato voice (ağızlarında sıcak patates varmış gibi konuşurlar) Yumuşak doku dozunda yan grafilerde büyümüş epiglot görülür İndirekt laringoskopi tam obstrüksiyona neden olabilir. Antibiyoterapi + mutlaka 72 saat süreyle entübasyon uygulanır(nadiren trakeotomi gerekir) Akut laringo-trakeo-bronģit (Krup) Viraldir: influenza, parainfluenza, RSV virusları etkendir. 2 yaş ve altındaki çocuklarda görülür Ateş yok veya hafiftir Ses kısıklığı + dispne vardır Direkt grafilerde kalem ucu manzarası görülür Tedavide O 2 + buhar + steroid uygulanır Nadiren entübasyon gerekir Daha nadiren trakeotomi ihtiyacı olur Retrofaringeal abse Ludwig anjini Retrofaringeal lenfadenitin abseleşmeşi, Farinks arka duvarına batan yabancı cisimler sonucu, Veya peritonsiller absenin retrofaringeal bölgeye yayılması sonucu gelişir Ağız tabanındaki şişlik dili geriye iterek havayolu obstrüksiyonuna neden olabilir Difteri Membranlar havayolu obstrüksiyonu yapabilir Derin boyun enfeksiyonları Çoğunluğu dentojen kaynaklıdır Bazen servikal lenfadenit sonrası da gelişebilir Anaerob + aerobların yaptığı mixed enfeksiyonlardır. Enfeksiyöz mononükleozis Etkeni EBV dir

Çok büyümüş tonsiller obstrüksiyona neden olabilir. Tetanoz Laringospazm gelişebilir, profilaktik trakeotomi açılır Anaflaksi İlaçlar Böcek sokmaları Herediter anjioödem Tümörler Larinks Dilkökü Üst özofagus Trakea Tiroid Büyük boyun metastazları Bilateral vokal kord paralizisi Tiroid cerrahisi Toraks cerrahisi Beyin-vertebra cerrahisi Travma Orotrakeal entübasyon Larinks travmaları Maksillo-fasial travmalar Boyun kesileri Konjenital patolojiler Laringomalazi Bilateral koanal atrezi Subglottik stenoz Subglottik hemanjiom Glottik web/atrezi Bulgular Obstrüksiyon ekstra-torasik seviyede (toraks girişine kadar olan bölgede) İnspitatuar stridor Suprasternal, supraklavikuler, interkostal, epigastrik çekilmeler Ortopne Glottik patolojilerde ses kısıklığı Siyanoz (geç kalındığını gösterir) İntra-torasik seviyede (toraks girişinden karinaya kadar) Ekspiratuar stridor Suprasternal, supraklavikuler, interkostal, epigastrik çekilmeler Ortopne Ses normal ama güçsüz Karinanın distalindeki obstrüksiyonlar Ekspiratuar stridor Ciddi solunum sıkıntısı olmayabilir Kuru öksürük, wheezing, atelektazi, amfizem, gibi bronşial obstrüksiyon bulguları

Medikal tedavi Pozisyon Damar yolu O 2 i.v. Steroid Sedatifler kontrendike (solunum merkezi deprese edilmemeli) Cerrahi Tedavi Koniotomi Trakeotomi Direkt laringoskopi / bronkoskopi Perkütan ventilasyon Orotrakeal entübasyon Heimlich manevrası (tam havayolu obstrüksiyonu varsa yapılmalı) Tedavi Parsiyel Obstrüksiyon Nedeni öğrenmeye çalışılmalı Tam obstrüksiyona neden olunmamalı (Soluyabilen hastaya Heimlich manevrası yapılmamalı, çocuk başaşağı çevirilmemeli) O 2 Uygun yöntemle havayolu (trakeotomi) Tam Obstrüksiyon Yabancı cisim şüphesi varsa Heimlich manevrası Yabancı cisim dışındaki nedenlerde veya Heimlich manevrası başarısız ise perkutan ventilasyon, koniotomi veya acil trakeotomi Solunum arresti (obstrüksiyon yok) Ağız ağıza solunum Airway Çene pozisyonlandırma manevrası Orotrakeal entübasyon (entübasyon sırasında mutlaka baş altında bir yastık olmalı ve baş ekstansiyona getirilmeli) (boyun fleksiyonda, baş ekstansiyonda olmalı) ACĠL TRAKEOTOMĠ Havayolu sağlanması için en son başvurulacak yöntem olmalıdır. Tecrübesiz ellerde çok ciddi komplikasyonları vardır (carotid arter rüptürü, pnömotoraks, tiroid yaralanmasına bağlı şiddetli kanama, laringeal kıkırdaklarda kesi veya fraktür, gibi) BURUN KANAMALARI Etyoloji Lokal Nedenler: Travma Akut Kronik (burun karıştırma) Septal deformite (burun içinden geçen havada türbülansa yol açarak kabuklanma ve mukozal atrofiye neden olur, bu alanlardan da sızıntı tarzında kanamalar olur) Deviasyon Perforasyon İnflamasyon (mukozal kapillerlerin frajilitesini arttırarak kanamaya meyil yaratır) Viral, bakteriyel, alerjik, irritan maddeler Kuru hava (burun mukozası kuruyunca kapiller frajilite ortaya çıkar) Tümörler Anevrizmalar Sistemik Nedenler:

Kanama diatezleri (konjenital, akkiz) Arterioskleroz Herediter hemorajik telenjektazi (Rendu-Osler Weber Hastalığı) Lokalizasyon Anterior: Hasta dik otururken kan burun deliklerinden geliyorsa anterior kanamadır. Kanamaların %80 i anterior kanamadır (Kisselbach pleksusundan). Tedavileri kolaydır Posterior: Kanamaların %20 sidir. Dik oturan hastada kanama post-nazal yönde oluyorsa posterior kanamadır. Tedavisi güç, hayatı tehdit edici kanamalardır. Tedavi Anamnez Travma, koagülopati, enfeksiyon araştırılmalı Pozisyon Oturur pozisyonda, öne eğik, ağız açık, elinde tas Kan basıncının ölçülmesi Kanama miktarına göre acil hemoglobin, kan grubu, taze kan hazırlanması Kanama fazlaysa plazma hacim genişleticiler Hipertansif olmayan hastalarda ilk müdahale: Burun sırtına, enseye soğuk uygulanması Hafifçe sümkürtülüp pıhtılar temizlenir Burun kanatlarına 10 dakika bası 10 ar dakika arayla dekonjestan burun spreyi püskürtülür Hipertansif olmayan hastalarda ikinci basamak müdahale (KBB): Pıhtıların aspire edilmesi Vazokonstriktör + topikal anestetik içeren pamuk tamponlar Kimyasal koter (AgNO 3 ) Elektrokoter Anterior tampon (yalnızca kanayan tarafa)(gaz tampon? sıkıştırılmış sünger? (Merocel) Selektif arter ligasyonu Eksternal karotid arter ligasyonu Hipertansif hastalarda ilk müdahale: Sedasyon (telkin, gerekirse Diazepam) Analjezi (muhtemel anterior + posterior tampona hazırlık) (Dolantin sedasyon+analjezi sağlar) Kan basıncının düşürülmesi (Ca kanal blokörleri) (hiçbir ek müdahaleye gerek kalmadan kanamanın durmasını sağlayabilir) Hipertansif hastalarda ikinci basamak müdahale (KBB): Vazokonstriktör ilaç, sprey veya maddeler kontrendike Pıhtıların aspire edilmesi Kimyasal koter (AgNO 3 ) Elektrokoter Anterior tampon (yalnızca kanayan tarafa)(gaz tampon? sıkıştırılmış sünger? (Merocel) Selektif arter ligasyonu Eksternal karotid arter ligasyonu Posterior kanama: Kanamanın posteriordan olduğu kesinleşinceye kadar posterior tampon uygulanmamalıdır. Bellocq tampon + bilateral anterior tampon (Foley sonda + bilateral anterior tampon) Hospitalizasyon + O 2 desteği (Tampon bütün nazofarinksi kapladığından hastalar burun solunumu yapamaz ve kandaki O 2 satürasyonu %5 azalır. Bu nedenle posterior tampon konan bütün hastalar hospitalize edilip oksijen verilir)

Fazla sedasyon yapılmamalı (Zaten hipoksik olan hastalarda gelişebilecek solunum depresyonu nedeniyle MI, kardiyopulmoner arrest gelişebilir) Endoskopik posterior koterizasyon Selektif arter ligasyonu Eksternal karotid arter ligasyonu Selektif anjiografik embolizasyon Kanama diatezleri: Mümkün olduğu kadar atravmatik davranılmalı Manipülasyondan kaçınılmalı Hastalığın tedavisi = kanama tedavisi Nazofaringeal anjiofibrom: Hastalar adölesan-genç erişkin erkek Abondan, inatçı, tekrarlayan kanamalar olur Beklemeden tampon konur Damar yolu + sıvı Hemoglobin düzeyi + kan grubu Transfüzyon Durmayan kanamalarda embolizasyon TAMPON KOMPLĠKASYONLARI: Hipoksemi: bilateral anterior tampon veya posterior tampon uygulanan bütün hastalarda oksijen satürasyonu düşer. Halsizlik, başağrısı görülür. Kardiopulmoner arrest: kardiyovasküler hastalığı, KOAH ı olan hastalarda bilateral veya posterior tampon konmuşsa dikkatli olunmalıdır. Kanama odaklarının arttırılması: tampon konmadan da durdurulabilecek kanamalarda acele edilerek gereksiz yere tampon konması, kanamayan tarafa da tampon konması iatrojenik epistaksise neden olur. Otitis media: tampon nazofarinksteki tuba östaki ağzını tıkayarak orta kulak ventilasyonunu bozar. Tampon konan bütün hastalara antibiyotik profilaksisi uygulanır Rinosinüzit: sinüs ostiumları tıkandığı için sekonder bakteriyel rinosinüzit gelişebilir. Antibiyotik profilaksisi uygulanır Septal deviasyon: tek taraflı ve çok baskılı anterior tampon uygulanması sonucu ortaya çıkar. Tamponun bilateral uygulanması veya daha ideali sıkıştırılmış sünger (Merocel) tampon kullanılması ile önlenebilir Toksik şok sendromu: özellikle 72 saatten uzun süre burunda bırakılan tamponlarda bu risk vardır. Antibiyotik profilaksisi ile önlenmeye çalışılır Tamponun kaçmasına bağlı havayolu obstrüksiyonu Unutulmaması Gerekenler İlk düşünülmesi gereken kanamanın durdurulması değil, hastanın vital bulgularının stabilize edilmesidir Mümkün olduğunca müdahalesiz veya az müdahale ile kanama durdurulmalı, iatrojenik kanamaya ya da yeni kanama odaklarına neden olunmamalıdır Aktif kanaması olmayan bir hastaya kanama ihtimali nedeniyle tampon uygulanmaz MAKSĠLLO-FASĠYAL TRAVMA NAZAL FRAKTÜRLER Tanıda FM radyolojiden daha değerlidir Fraktür bulguları: Krepitasyon Eksternal deformite, deviasyon Epistaksis Nazal obstrüksiyon Tedavi:

Kanamanın durdurulması (mümkün olduğunca konservatif davranarak) Redüksiyon (en geç 10. Günde) Redüksiyon için ideal dönem 5. Gün (ödem çözülünce) SEPTAL HEMATOMA Travmadan birkaç gün sonra gelişen bilateral burun tıkanıklığı Sero-hemorajik burun akıntısı Tedavi edilmezse hematom abseleşir, kıkırdak nekroze olur ve semer burun deformitesi ortaya çıkar. Tedavisinde hematom drene edilir, anterior tampon uygulanır ve antibiyotik verilir. MAKSĠLLA KIRIKLARI Tedavi: Acil: Havayolu (trakeotomi?) Kanamanın durdurulması (multiple kırıklar+mukozal laserasyonlarda ciddi kanama) Antibiyoterapi BOS rinoresi varsa tampon kontrendike Hasta stabilize olunca: Redüksiyon + fiksasyon (ödem çözülür çözülmez) (1 haftayı geçirmemeli) ZĠGOMA KIRIKLARI Trismus Diplopi, göz hareketlerinde kısıtlanma (inf. Rectus?, n. Oculomotorius?) Enoftalmus İnfraorbital anestezi 1 hafta içinde redükte edilmeli BLOW-OUT KIRIKLARI Enoftalmus Diplopi, göz hareketlerinde kısıtlanma Orbita etkilenmemişse tedavi gerektirmez MANDĠBULA KIRIKLARI Bilateral kırıklarda dil kaslarının yapışma yerinin stabilitesi bozulur, dil geriye kaçarak havayolu obstrüksiyonuna neden olabilir Mukozal laserasyonlar ciddi kanamaya neden olabilir Açık kırıklarda acil cerrahi gerekebilir Diğer hastalara antibiyoterapi uygulanır, 7-10 gün içinde redüksiyon yapılır YABANCI CĠSĠMLER KULAK Ġnorganik: Genellikle oyuncak parçaları. Bir çengelle cisim içeriden dışarıya doğru çekilir. Penset veya forsepsle tutmaya çalışmak cismin orta kulağa kaçmasına neden olabilir! Dış kulak yolunu tam tıkamıyorsa kulak lavajı denenebilir. Organik: Cansız: Genellikle bakliyat Çengelle içeriden dışarı doğru çekerek çıkarılırlar Kulak lavajı cismin şişmesine neden olur

Canlı: Önce alkol ile böcek öldürülür Ölü böcek çengelle dışarı çekilerek çıkarılır. BURUN Unilateral, pürülan-kanlı, kötü kokulu burun akıntısı Unilateral burun tıkanıklığı Arkadan öne çengelle çekilerek çıkarılmalı Arkaya ittirilirse nazofarinksten direkt larinksin üstüne düşen cisim asfiksiye neden olabilir (cisim subglottise şıkışıp havayolunu tıkayabilir veya bronkospazma neden olabilir) OROFARĠNKS Genellikle tonsillerde veya dilkökünde Balık kılçığı, küçük kemik parçaları Genellikle kendiliğinden çıkarlar Büyük yabancı cisimler havayolu obstrüksiyonuna neden olabilir. Heimlich manevrası veya parmakla çıkarılırlar HĠPOFARĠNKS Odinofaji (ağrılı yutma) Disfaji (yutamama) Havayolu obstrüksiyonu (tam / parsiyel) Tedavi: Havayolu açık ve hasta koopere ise topikal anestezi altında indirekt veya direkt laringoskopi ile çıkarılabilirler Komplet havayolu obstrüksiyonu varsa Heimlich manevrası veya koniotomi / trakeotomi Ciddi havayolu problemi yoksa ve topikal anestezi ile çıkarılamıyorsa genel anestezi altında çıkarılır. Bu durumda mümkün olduğunca entübasyondan kaçınılır çünkü bu esnada cisim larinkse kaçarak tam havayolu obstrüksiyonu gelişebilir. Acil trakeotomi için hazırlıklı olunmalıdır Komplikasyonlar: Havayolu obstrüksiyonu Retrofaringeal apse (sivri cisimlerin farinks duvarlarına batmasını takiben orofarinks florası retrofaringeal bölgede aerob + anaerob mikst enfeksiyona neden olur) LARĠNKS-TRAKEA Komplet obstrüksiyon olursa doktora yetişemezler Larinks (parsiyel obstrüksiyon): Afoni Ses kısıklığı İnspiratuar stridor Tedavi: Direkt laringoskopi ile çıkarma Perkütan ventilasyon Koniotomi Trakeotomi Subglottis trakea (parsiyel obstrüksiyon): İnspiratuar ve ekspiratuar stridor Kuru öksürük Tedavi: Direkt laringoskopi veya bronkoskopi ile çıkarma

Trakeotomi Heimlich manevrası kontrendike (TAM OBSTRÜKSİYONA NEDEN OLUR) ÖZOFAGUS En sık üst özofagusta (larinksin hemen arkasındaki özofagus girişinde) olur Anamnez: Yabancı cisim yutma Şiddeti artan boğaz ağrısı (kulağa yansıyan) Yutma güçlüğü Ateş Total diş protezi Kurban bayramı Disfaji Stridor (cismin etrafında gelişen ödemin havayoluna bası yapmasına bağlı) Lökositoz Direkt grafilerde radyoopak cisim (yabancı cisim görülememesi yabancı cismi ekarte ettirmez) Kontrastlı grafilerde lümenin kapalı olması Sivri yabancı cisimler perforasyona neden olabilir Sivri olmayan yabancı cisimler de birkaç gün içinde özofagus çeperinde bası nekrozuna ve perforasyona yol açabilir. Bu nedenle yabancı cisim şüphesi olan her hastaya özofagoskopi yapılmalıdır BOYUN TRAVMALARI Penetran travmalar Vasküler Yaralanmalar: İnternal juguler ven + carotid damarlar (abondan kanama nasıl olursa olsun durdurulmalı) Carotis eksterna nın her bir dalı öldürücü kan kaybına neden olabilir Brakiosefalik arter zedelenebilir Ameliyathane şartları dışında yara eksplore edilmemeli (Majör damarlardaki kesilerin üzerindeki pıhtılar kanamayı tampone edebilir) Solunum/sindirim yolları yaralanmış olabilir laringeal kıkırdaklarda fraktürler, laringotrakeal separasyon Farinks-özofagustaki perforasyonlar fatal enfeksiyonlara neden olabilir (gram + ve anaeroblara yönelik antibiyotik profilaksisi uygulanmalıdır) Nöral yapılarda yaralanma: Kranial sinirler: vagus, accessorius, hipoglossus Vertebralar ve medulla spinalis Frenik sinir Brakial pleksus Fasial sinir Sempatik servikal zincir Künt travmalar Larynx fraktürü ihtimali yüksektir. Hasta başlangıçta iyi görünürken zamanla gelişen ödem nedeniyle havayolu obstrüksiyonu gelişebilir Majör damar (özellikle internal juguler ven) yaralanması olabilir Tiroid içine kanama ve havayolu obstrüksiyonu gelişebilir NAZOGASTRĠK SONDA YERLEġTĠRĠLMESĠ Septal deviasyon olmayan taraftan yerleştirilmelidir. Yerleştirme sırasında direkt travmaya bağlı ya da daha sonra sondanın basısı sonucu gelişen mukozal ülserasyon nedeniyle burun kanaması ortaya çıkabilir Sonda burun tabanına paralel ilerletilmelidir. Burun boşluğunun en geniş yeri burun tabanıdır. Burun tavanına doğru gidildikçe sonda konkaları travmatize eder, bilinci açık hasta çok ağrı duyar, kanama olabilir

Sonda yerleştirilirken dil basacağı kullanarak orofarinksteki pozisyonu kontrol edilmelidir. Sonda orta hattan uzak, farinksin lateralinden aşağı inmelidir. Bu yolla krikoid kıkırdağın posteriorunda sonda basısına bağlı ortaya çıkan ülserasyonlar önlenebilir Yapılan muayenede orta hatta olduğu saptanan sonda havayoluna girmiş olabilir (sonda yerleştirilirken öksürük, siyanoz ortaya çıkarsa hemen işleme son verilmelidir) Faringeal refleksleri yetersiz veya bilinci kapalı/bulanık hastalarda bu ihtimal daha yüksektir Tüm hastalarda sondanın midede olduğu hava verilerek kontrol edilmeli, bu kontrol yapılmadan sondadan hiçbir madde verilmemelidir KULAK KEPÇESĠ TRAVMASI Künt travma: Othematoma neden olur. Tedavi edilmemiş hematom perikondriumla kıkırdağı ayırarak kıkırdak nekrozuna neden olur (güreşçi kulağı) Tedavide hematom drene edilir, kepçenin şekline uygun, steril, baskılı sargı yapılır, hergün sargı değiştirilerek 1 hafta pansuman yapılır. TRAVMATĠK KULAK ZARI PERFORASYONU Genellikle kendiliğinden kapanır ancak ilk birkaç gün içinde perforasyon kenarlarının düzeltilip üzerine sigara kağıdı konması iyileşme şansını arttırır 7 günden sonra perforasyon kalıcı olabilir Sudan korunmalı (iyileşene kadar banyo yaparken kulağa vazelinli pamuk tıkanmalı) KULAK AĞRISI Etyoloji Akut otitis eksterna Akut otitis media Kronik otitis media nın akut alevlenmeleri Ayırıcı tanı Akut otitis eksterna yeni başlayan ağrı tragus hassasiyeti kepçeyi hareket ettirmekle ağrı dış kulak yolunda ödem (bazen akıntı) işitme sıklıkla normal Akut otitis media yeni başlayan ağrı (ve akıntı) kulakta dolgunluk ve işitme kaybı çocuklarda hafif ateş kulak zarında hiperemi, bombelik Kronik otitis medianın akut alevlenmesi uzun süredir devam eden akıntı (kokulu) işitme kaybı Dikkat edilecek noktalar (akut / kronik otitis media komplikasyon bulguları): Şiddetli başağrısı Bacaklı ateş Yüksek ateş Fasial paralizi Görme bulanıklığı (KİBAS a bağlı papil ödemi sonucu) Kranial sinir paralizileri Mastoid palpasyonunda ağrı Mastoidde hiperemi, şişlik

AKUT ĠġĠTME KAYBI Ani başlayan işitme kaybı AİK) Ani başlayan işitme kaybı buşon, tuba östaki disfonksiyonu, akut otitis media, effüzyonlu otitis media gibi birçok ciddi olmayan hastalığa bağlı olabilir. Oysa Akut İşitme Kaybı: Sensörinöral (koklear) tipte bir işitme kaybıdır İdiopatik kabul edilir Genellikle unilateraldir Birkaç dakika/saat içinde yerleşir Vertigo eşlik edebilir Başka sistemik bulgu yoktur Medikal acildir İlk 72 saat içinde tedaviye başlanmazsa kalıcı işitme kaybı ihtimali yüksektir. Ayırıcı Tanı: Weber işitme kaybı olan kulağa lateralize ise hastada iletim tipi işitme kaybı vardır (acil değildir) Weber sağlam kulağa lateralize ise hastada sensörinöral tipte işitme kaybı vardır (acildir) (hasta kendi sesini hasta kulakta duyuyorsa iletim tipi işitme kaybı, hasta kendi sesini sağlam kulakta duyuyorsa sensörinöral tipte işitme kaybı vardır) BAġDÖNMESĠ Etyoloji Periferik Santral Ayırıcı Tanı Periferik: Nistagmus horizontaldir (rotatuar) Fiksasyonla suprese olur Periyodiktir Birkaç günde hafifler/kaybolur Santral Nistagmus her yöne olabilir (Vertikal veya irregüler nistagmus yalnızca santral patolojilerde görülür) Eşlik eden nörolojik bulgular vardır Patoloji devam ettiği sürece nistagmus da devam eder Etyoloji Periferik (Ġç kulak kaynaklı): Benign paroksismal pozisyonel vertigo: Belli baş pozisyonlarında ortaya çıkar, genellikle saniyeler içinde kaybolur Vestibüler nörit: şiddetli vertigo + horizontal nistagmus vardır, ek bulgu olmaz Meniere Sendromu: Daha önce benzer atak anamnezi olabilir, ataklar kulakta dolgunluk hissiyle başlar, ataklarda şiddetli vertigo + tinnitus + işitme kaybı ortaya çıkar. Hastalık ilerledikçe işitme kaybı yerleşir Ototoksisite: Anamnezde ototoksik ilaç kullanımı vardır Labirentit: Mutlaka akut veya kronik otitis media komplikasyonudur. Santral: Akustik nörinoma: klasik semptomları tek taraflı kronik çınlama ve işitme kaybıdır. Nadiren akut işitme kaybı veya akut vestibüler atak tablosuna neden olabilir Vertebro-baziler yetersizlik: vertigo ataklarına eşlik eden konuşma, görme bozuklukları, bayılmalar da vardır Multiple skleroz: %5-10 hastada ilk bulgu vertigo atağı olabilir, genellikle vertigoya eşlik eden nörolojik bulgular saptanır Diğer nedenler: Servikal vertigo: paravertebral proprioseptörlerin uyarılması sonucu ortaya çıkar, genellikle

sadece dengesizliğe neden olsa da çok şiddetli vertigo atakları da ortaya çıkabilir Ayırıcı Tanı Hipertansiyon: vertigoya neden olmaz, sadece indirekt olarak vertebro-baziler yetersizliğin bulgusu olabilir. Bütün hastalarda vertigo atağı sırasında sempatik deşarj arttığından kan basıncı yüksek bulunur. Ciddi aritmiler serebral kan akımını bozarak dengesizliğe neden olabilir Tedavi Akut dönem: Anti-vertijinöz ilaçlar (dimenhidrinat) Kusma fazlaysa damar yolu + iv sıvı Gerekirse anti-emetik Yatak istirahati Ani baş-boyun hareketlerinden kaçınma Psikotrop ilaçlar verilmemeli (Santral kompenzasyon azalır, Vertigo artar) Uzun dönem: Asıl patolojinin tedavisi Vestibuler rehabilitasyon egzersizleri TANI VE TEDAVĠDEKĠ BU ÖZELLĠKLER NEDENĠYLE VERTĠGOLU HER HASTAYI KBB HEKĠMĠ GÖRMELĠDĠR. FASĠYAL PARALĠZĠ Etyoloji Bell s palsy (%70) Travma (temporal kemik kırığı veya parotis travması) Otitis media (akut/kronik) komplikasyonu Herpes Zoster Oticus (Ramsey-Hunt Send) Tümörler (parotis tümörleri, akustik nörinoma, temporal kemik tümörleri) YaklaĢım Ayrıntılı KBB muayenesi Temporal kemik kırığı, parotis bölgesi travmaları olabilir AOM / KOM komplikasyonu ise acil cerrahi gerekir Dış kulak yolunda veziküller görülebilir (Ramsey-Hunt Sendromu) Diapozon testleri (+ işitme testleri) İşitme kaybı varsa Ramsey-Hunt Sendromu, akustik nörinom olabilir Tedavi Bell s palsy: Steroid Ramsey-Hunt Sendromu: Steroid + Asiklovir AOM/KOM komplikasyonu: Acil cerrahi (mastoidektomi, fasial dekompresyon, ventilasyon tüpü) Travma: Fasial sinir kesisi varsa hemen onarılmalıdır. Tümörler: Cerrahi eksizyon TANI VE TEDAVĠDEKĠ BU ÖZELLĠKLER NEDENĠYLE FASĠAL PARALĠZĠLĠ HER HASTAYI KBB HEKĠMĠ GÖRMELĠDĠR. RĠNOSĠNÜZĠTLER Komplikasyon bulguları: Yüksek ateş Şiddetli başağrısı Frontal bölgede ödem Yanak üzerinde ödem Uykuya meyil Bilinç bulanıklığı

Periorbital eritem, ödem Görme kaybı BOĞAZ AĞRISI Peritonsiller apse: Trismus (tipik bulgusu) + Akut tonsilit bulguları (Kulağa yansıyan şiddetli boğaz ağrısı, Yüksek ateş, kötü ağız kokusu, eklem ağrıları) ODONTOJENĠK ENFEKSĠYONLAR Ludwig anjini: ağız tabanı ve submandibuler bölgenin apsesi Havayolu obstrüksiyonuna neden olabilir Gram (+)ler + anaeroblar neden olur Tedavi: Drenaj + antibiyotik