TERMAL OTEL VE SAĞLIK MERKEZİ ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMESİ BAŞVURU DOSYASI

HİTİT-AYAŞ Termal Sağlık İnşaat Turizm Organizasyon Emlak Gıda Taşımacılık Taahhüt Sanayi ve Ticaret A.Ş. TERMAL OTEL VE SAĞLIK MERKEZİ ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMESİ BAŞVURU DOSYASI Ankara İli, Güdül İlçesi, Çağa Beldesi, Güneyce Mahallesi, Çoban Harmanı Mevkii (675 ada, 680 ada, 681 ada, 905 ada, 683 ada, 684 ada, 685 ada ve 905ada) MAVİÇEVRE Proje, Planlama, Danışmanlık Ltd. Şti Proje, Planlama, Danışmanlık Ltd. Şti Havuzlu Sk. No:4/11 Çankaya/ANKARA mavicevre.com mavicevre@mavicevre.com ANKARA Haziran 2013

Proje Sahibinin Adı Adresi Telefon ve Faks Numaraları Projenin Adı Proje Bedeli Hitit-Ayaş Termal Sağlık İnşaat Turizm Organizasyon Emlak Gıda Taşımacılık Taahhüt Sanayi ve Ticaret A.Ş Ceyhun Atıf Kansu Cad.1245.Sok.No:1/B Balgat Çankaya/Ankara Tel: (0312) 473 17 90 Faks : (0312) 473 04 01 365.611.162.-TL Proje İçin Seçilen Yerin Açık Adresi (İli, İlçesi, Mevkii) Ankara İli, Güdül İlçesi, Çağa Beldesi, Güneyce Mah. Çoban Harmanı Mevkii, 675 ada, 680 ada, 681 ada, 905 ada, 683 ada, 684 ada, 685 ada ve 905ada Proje İçin Seçilen Yerin Koordinatları, Zone Ada No, Alan 685 ADA 16477,49 m² 904 ADA 26288,68m² 675 ADA 13963,47 m² 680 ADA 9355,56m² Nokta No ED-50 WGS- 84 UTM COĞRAFİ Sağa değer, yukarı değer Enlem, boylam 6 Derece - 33 - Y X Enlem Boylam 1 427251.391 4435491.403 40.06487948 32.14660642 2 427249.692 4435498.930 40.06494714 32.14658565 3 427087.357 4435600.520 40.06584829 32.14467085 4 427058.148 4435576.869 40.06563270 32.14433104 5 427052.921 4435583.077 40.06568817 32.14426905 6 427020.823 4435556.937 40.06544990 32.14389565 7 427021.173 4435551.140 40.06539771 32.14390041 8 427208.408 4435433.966 40.06435833 32.14610891 9 427215.895 4435435.666 40.06437430 32.14619650 10 427054.260 4435447.901 40.06447053 32.14429999 11 426968.843 4435501.345 40.06494459 32.14329246 12 426962.618 4435532.427 40.06522405 32.14321596 13 426892.199 4435523.197 40.06513480 32.14239135 14 426903.442 4435432.173 40.06431577 32.14253346 15 426894.712 4435421.001 40.06421437 32.14243236 16 426826.465 4435412.568 40.06413247 32.14163314 17 426824.753 4435410.334 40.06411220 32.14161332 18 426832.440 4435356.009 40.06362347 32.14170959 19 426834.799 4435354.222 40.06360758 32.14173745 20 426878.083 4435360.132 40.06366458 32.14224427 21 426886.081 4435358.542 40.06365095 32.14233822 22 426966.769 4435308.087 40.06320342 32.14328995 23 426789.786 4435514.824 40.06505047 32.14119152 24 426710.508 4435504.428 40.06494992 32.14026317 25 426734.288 4435336.096 40.06343555 32.14056104 26 426739.916 4435331.877 40.06339803 32.14062751 27 426809.388 4435340.964 40.06348593 32.14144101 28 426813.586 4435346.481 40.06353600 32.14148961 29 426830.629 4435333.127 40.06341718 32.14169094 30 426837.967 4435281.188 40.06294991 32.14178285 31 426842.905 4435273.581 40.06288181 32.14184160 32 426920.633 4435224.940 40.06245037 32.14275842 33 426963.056 4435292.723 40.06306468 32.14324815 34 426882.339 4435343.243 40.06351280 32.14229608 35 426875.681 4435344.672 40.06352509 32.14221785 36 426835.178 4435339.144 40.06347178 32.14174359

681 ADA 9125,92m² 905 ADA 26849,66m² 683 ADA 8213,97m² 684 ADA 8982,74m² 37 426941.815 4435211.685 40.06233280 32.14300826 38 427128.820 4435094.652 40.06129469 32.14521397 39 427135.717 4435096.232 40.06130952 32.14529465 40 427154.550 4435126.330 40.06158229 32.14551206 41 426963.306 4435246.022 40.06264399 32.14325636 42 426968.609 4435254.495 40.06272078 32.14331757 43 427031.969 4435355.728 40.06363825 32.14404902 44 427206.259 4435246.641 40.06267060 32.14610478 45 427211.937 4435241.294 40.06262292 32.14617196 46 427215.136 4435234.186 40.06255917 32.14621026 47 427215.366 4435226.390 40.06248896 32.14621384 48 427212.597 4435219.092 40.06242297 32.14618219 49 427159.848 4435134.797 40.06165903 32.14557323 50 427136.217 4435310.526 40.06324006 32.14527638 51 427133.458 4435309.896 40.06323415 32.14524411 52 427048.041 4435363.352 40.06370832 32.14423660 53 427090.985 4435430.808 40.06431973 32.14473251 54 427178.090 4435376.290 40.06383613 32.14575993 55 427183.468 4435384.726 40.06391259 32.14582203 56 427202.251 4435414.234 40.06418004 32.14603894 57 427200.701 4435421.102 40.06424178 32.14601999 58 427014.279 4435537.805 40.06527698 32.14382108 59 426992.773 4435504.029 40.06497084 32.14357273 Projenin ÇED Yönetmeliği Kapsamındaki Yeri (Sektörü, Alt Sektörü) EK I LİSTESİ 45 Toplu halde projelendirilen konutlar (2000 konut ve üzeri) PTD/ÇED Raporu/Nihai ÇED Raporunu Hazırlayan Kuruluşun/Çalışma Grubunun Adı MAVİÇEVRE Proje, Planlama, Danışmanlık Ltd. Şti. PTD/ÇED Raporu/Nihai ÇED Raporunu Hazırlayan Kuruluşun/Çalışma Grubunun Adresi, Telefon ve Faks Numaraları Havuzlu Sokak 4/11 Çankaya 06540 ANKARA Tel: (0312) 419 92 99 Faks: (0312) 419 92 90 PTD/ÇED Raporu/Nihai ÇED Raporu Sunum Tarihi (Gün, Ay, Yıl) 24.06.2013

İÇİNDEKİLER Tablo Listesi BÖLÜM I: PROJENİN TANIMI VE GAYESİ... 1 Proje konusu yatırımın tanımı, ömrü, hizmet maksatları, önem ve gerekliliği... 1 Projenin fiziksel özelliklerinin, inşaat ve işletme safhalarında kullanılacak arazi miktarı ve arazinin tanımlanması... 5 Önerilen projeden kaynaklanabilecek önemli çevresel etkilerin genel olarak açıklanması (su, hava, toprak kirliliği, gürültü, titreşim, ışık, ısı, radyasyon ve benzeri.)... 9 Yatırımcı tarafından araştırılan ana alternatiflerin bir özeti ve seçilen yerin seçiliş nedenlerinin belirtilmesi... 9 BÖLÜM II: PROJE İÇİN SEÇİLEN YERİN KONUMU... 11 BÖLÜM III: PROJE YERİ VE ETKİ ALANININ MEVCUT ÇEVRESEL ÖZELLİKLERİ... 13 BÖLÜM IV: PROJENİN ÖNEMLİ ÇEVRESEL ETKİLERİ VE ALINACAK ÖNLEMLER... 24 1-Önerilen projenin aşağıda belirtilen hususlardan kaynaklanması olası etkilerinin tanıtımı. (Bu tanım kısa, orta, uzun vadeli, sürekli, geçici ve olumlu olumsuz etkileri içermelidir.)... 24 a)proje için kullanılacak alan,... 24 b)doğal kaynakların kullanımı,... 25 c)kirleticilerin miktarı, (atmosferik şartlar ile kirleticilerin etkileşimi) çevreye rahatsızlık verebilecek olası sorunların açıklanması ve atıkların minimizasyonu.... 27 2- Yatırımın çevreye olan etkilerinin değerlendirilmesinde kullanılacak tahmin yöntemlerinin genel tanıtımı.32 3- Çevreye olabilecek olumsuz etkilerin azaltılması için alınması düşünülen önlemlerin tanıtımı.... 32 BÖLÜM V: HALKIN KATILIMI... 35 1-Projeden etkilenmesi muhtemel halkın belirlenmesi ve halkın görüşlerinin çevresel etki değerlendirmesi çalışmasına yansıtılması için önerilen yöntemler,... 35 2-Görüşlerine başvurulması öngörülen diğer taraflar,... 35 3-Bu konuda verebileceği diğer bilgi ve belgeler,... 35 BÖLÜM VI: YUKARIDA VERİLEN BAŞLIKLARA GÖRE TEMİN EDİLEN BİLGİLERİN TEKNİK OLMAYAN BİR ÖZETİ. 36 Ekler Notlar ve Kaynaklar ÇED Başvuru Dosyasını Hazırlayan Çalışma Grubunun Tanıtımı I

Tablo Listesi Tablo 1.Yatırımın Etaplama Yıllarına Göre Dağılımı... 3 Tablo 2. Proje Bloklarının Daire Tiplerine Göre Dağılımı... 5 Tablo 3. Proje Alanı Koordinatları... 11 Tablo 4. Ayaş İçmeceleri-Çoban Hamamı Alanında Açılan Kuyular ve Özellikleri 17 Tablo 5. Flora Listesi... 20 Tablo 6. Kuşlar... 22 Tablo 7. İki Yaşamlılar... 23 Tablo 8. Sürüngenler... 23 Tablo 9. Memeliler... 23 II

BÖLÜM I: PROJENİN TANIMI VE GAYESİ Proje konusu yatırımın tanımı, ömrü, hizmet maksatları, önem ve gerekliliği Proje Konusu Yatırımın Tanımı Rapora konu olan yatırım; Ankara İli, Güdül İlçesi, Çağa Beldesi, Güneyce Mahallesi, Çoban Harmanı Mevkiinde Hitit-Ayaş Termal Sağlık İnşaat Turizm Organizasyon Emlak Gıda Taşımacılık Taahhüt Sanayi ve Ticaret A.Ş (HİTİT-AYAŞ A.Ş) tarafından planlanan Hitit-Ayaş projesidir. Projesi, otel, sağlık merkezi (tedavi ve kür merkezi, spa, fitness), açık ve kapalı rekreatif aktivite birimleri (spor, havuz, eğlence, alışveriş gibi) ile devremülk kullanım sisteminde konutların yer aldığı termal bir komplekstir. Dünyada; termal turizmin sağlık açısından olumlu etkilerinin fark edilmesi sonucunda önemi gün geçtikçe artmaktadır, özellikle Avrupa da kültür ve yaşam tarzı olarak kaplıca tedavisinin oldukça yüksek standartlarda verildiği kaplıca ve sağlık şehirleri oluşmuştur. Ülkemizde de gerek debi ve sıcaklıkları, gerekse de çeşitli fiziksel ve kimyasal özellikleri ile Avrupa'daki termal sulardan daha üstün nitelikler taşıyan jeotermal kaynakların daha etkin ve verimli kullanmasına yönelik son yıllarda geleneksel kaplıca kullanımından farklı bir anlayış ve yaklaşım başlamıştır. Termal turizmin geliştirilmesi yönünde kür parkı, kür merkezi ve konaklama entegrasyonu sağlayan, insan sağlığı, zindelik, rekreasyon, eğlence, dinlence ve spor tesisleri gibi imkanların yer aldığı ve 12 ay boyunca hizmet verebilen tesisleri bünyesinde bulunduran uluslararası standartlarda projeler işletmeye açılmış ve termal turizm yaygınlaşmıştır. Dünyaca bilinen Ayaş ve Çağa kaplıca suları; mineralce zengin, tedavi edici özelliği taşıyan şifalı sıcak sulardır. Proje kapsamında kullanılacak Çoban Hamamı termal su kaynağı, sıcaklığı ve yüksek minerilizasyonu ile sağlık üzerine olumlu etkileri ve tedavi edici özellikleri ile benzersiz bir Balneolojik kaynak özelliği taşımaktadır. Yatırımcı; Hitit-Ayaş projesi ile bölgedeki mineralce zengin jeotermal suları değerlendirilerek kür ve tedavi uygulamaları, konaklama, dinlenme, eğlence aktiviteleri, kaplıca tedavisi ile tatil ve sağlıklı yaşam ortamını birleştiren farklı bir yaşam tarzı yaratmayı hedeflemiştir. 1

Proje; çeşitli ve birbirini tamamlayan kullanımlar ile Sürdürülebilir Yaşam tarzının oluşturulduğu yeni bir termal kentsel yerleşim kompleksi ile ülkemizin ihtiyacı olan Termal ve Sağlık Turizmi sektöründe hizmet verecek ve bu sektöre katkıda bulunacak özel önem taşıyan bir yatırımdır. Proje alanının konumunu gösterir yer bulduru haritası ile proje yeri ve çevresini gösterir 1/25.000 ölçekli topoğrafik harita ek olarak sunulmuştur (Bkz.Ek.1, Ek.2). projesinin ilk yatırım (2010 yılı) aşamasında; termal otel (120 oda) ve sağlık merkezi (spa, tedavi ve kür merkezi, fitness) projesi için Ankara Valiliği İl Çevre ve Orman Müdürlüğü tarafından 04.11.2010 tarih ve 807 no ile ÇED Gerekli Değildir Kararı verilmiştir. Akabinde firmanın projede konutları ilave etmesi revizyonu ile ortaya çıkan kapasite artışı (120 odaya ilave olarak 140 oda ve 280 adet Apart) için, 26.07.2011 tarih 922 nolu ÇED Gerekli Değildir Kararı verilmiştir. (Bkz.Ek.3) Proje kapsamında; bugüne kadar ÇED Gerekli Değildir Kararı verilen parsellerde toplam 61 daireli 4 adet bloğun inşaatı tamamlanmıştır. Zaman içerisinde yatırımcı firma projeyi; konaklama ve kaplıca tedavi uygulamalarının yanısıra tatil ve dinlence ve spor tesisleri gibi imkanların da yer aldığı sağlıklı yaşam ortamını yaratmak amacı ile yeniden geliştirmiştir. Bu amaçla proje alanı çevresindeki imarlı arsaları satın alarak gerek alan gerekse de tesis ünitelerini büyüterek kompleks bir yatırım olarak yeniden projelendirilmiş ve daha önce ÇED kararı alınan imar parsellerini Turizm ve Özel Sağlık Tesisi olarak ada bazında birleştirilmiştir. projesi kapsamında 176 odalı otelin yanı sıra kaplıca tedavi uygulamalarını müşterilerine devremülk sistemi ile sunmak üzere farklı büyüklüklerde 95 adet blokta 7149 konut planlanmıştır. Projede yer alan bloklar, Çağa Blokları, Yamaç Evleri, Vadi Evleri, Park Evleri, B1 ve B2 Blokları olarak adlandırılmıştır. Termal Otel bloğunda ise konaklama ünitelerinin yanısıra, kür ve tedavi amaçlı bölümler, kongre salonları ile konaklama üniteleri projelendirilmiştir. Projenin tümüyle gerçekleşmesi durumunda toplam 15711 kişiye hizmet verilecek olup 500 personel istihdam edilecektir. 2

Projenin Ömrü Projenin ölçeği ve konsepti gereği 8 yılda etaplar halinde gerçekleştirilmesi planlanmıştır. Proje kapsamında ÇED kararı alınan ÇAĞA bloklarında yer alan 4 blokta 61 dairenin inşaatları ve tedavi ve kür merkezi üniteleri tamamlanmıştır. Turizm Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı ve Uluslararası yönetmeliklerine uygun olarak projelendirilen yatırımın finansman ihtiyacı %100 Öz Sermaye ile gerçekleştirilecektir. Projedeki konutlar devremülk sistemi ile satışa sunulacaktır. Her etabın bitmesi ile elde edilecek gelirler, bir sonraki etabın finansmanı olarak kullanılacaktır. Yatırımın gerçekleştirilecek daire sayılarının yıllara göre dağılımı Tablo olarak verilmiştir. Tablo 1.Yatırımın Etaplama Yıllarına Göre Dağılımı Etaplama Yılları 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 Blok Adı Daire Sayıları ÇAĞA 1-2-3-4 BLOKLARI 61 PARK 2-3-4 BLOKLARI 100 PARK 5-6-7-8 BLOKLARI 250 PARK 9-10-11-12 BLOKLARI - 372 OTEL+PARK-1 BLOKLARI - - 248 VADİ 1-2-3-4-5 BLOKLARI - - - 222 YAMAÇ 1-2-3-4 BLOKLARI - - - - 222 B1 BLOKLARI 216 216 216 216 216 270 B2 BLOKLARI 600 700 700 600 600 700 600 TOPLAM 161 1066 1072 1164 1038 1038 916 870 Binaların ekonomik ömrü sınırlı olmakla birlikte, periyodik bakım, onarım, iyileştirme ve yenileme yatırımları ile ekonomik ömrünü uzatmak, yatırım değerini korumak ve yükseltmek, güncel ihtiyaç ve eğilimlere uyumunu sağlamak, hizmetlerin ve yaşam çevrelerinin standartlarını iyileştirmek mümkün olmaktadır. Proje kapsamında yer alacak bina ve ünitelerin sürekli bakım, onarım ve güncel teknolojiyle yenileme yatırımları ile ekonomik ömrünün 50 yıl olması beklenmektedir. 3

Projenin Hizmet Maksatları, Önem ve Gerekliliği Zengin jeotermal kaynaklara sahip olan ülkemiz, potansiyel olarak Dünyada 7. sırada Avrupa da ise 5. sırada bulunmaktadır. Ancak jeotermal kaynakların ısıtma ve termal turizm (kaplıca) amaçlı kullanımı ile potansiyelimizin ancak %2-3 ü değerlendirilmektedir. Tarih boyunca insanlar sıcak mineralli (şifalı) sulardan kutsal, iyileştirici özellikleri ile dini amaç, temizlik, dinlenme, tedavi gibi şekillerde yararlanmışlardır. Ülkemizde geleneksel olarak termal sular ve bunlara ait çamurlardan, banyo, içme, solunum yolu ile kür tarzında yararlanmak üzere kaynakların yakınında yapılan (havuz, hamam) gibi tesislere adını veren kaplıca-hamam geleneği yüzlerce yıldır şifa kaynağı olarak ülkemizin bugüne kadar süregelen önemli bir kültürüdür. Günümüzde de kaplıcaların sağlık açısından olumlu etkileri nedeniyle sağlığı korumak, zinde kalmak, hastalıkları tedavi ve rehabilite etmek amacıyla termal tesislerden giderek artan oranda yararlanılmaktadır. Son yıllarda geleneksel kaplıca kullanımından farklı bir anlayış ile kür merkezi ve konaklama entegrasyonu sağlayan, insan sağlığı, zindelik, rekreasyon, eğlence, dinlence ve spor tesisleri gibi imkanların yer aldığı, 12 ay hizmet verebilen tesisleri bünyesinde bulunduran uluslararası standartlarda işletmeye açılmış ve termal turizm yaygınlaşmıştır. Ülkemizde gelişen turizm anlayışı paralelinde turizmde çeşitliliği arttırmak ve sezonu 12 aya çıkartmak göz ardı edilemeyecek bir unsurdur. Ayaş- Çağa kaplıcaları; Roma döneminde de sularından tedavi amaçlı yararlanmak üzere kullanılan mineralce zengin, tedavi edici özelliği taşıyan şifalı sıcak sulardır. Hitit-Ayaş projesi ile bölgedeki mineralce zengin jeotermal sular değerlendirilerek çeşitli ve birbirini tamamlayan, konaklama, dinlenme, eğlence kullanımları ile tedavi, tatil ve sağlıklı yaşam ortamında Sürdürülebilir Yaşam tarzının oluşturulduğu yeni bir termal kentsel yerleşim kompleksi yaratmak hedeflenmiştir., 12 ay boyunca hizmet verecek bölgeye kültür ve yaşam tarzı olarak önemli bir tesis kazandıracak, Termal ve Sağlık Turizmi sektöründe hizmet verecek ve sektöre katkıda bulunacak, yörenin tarihini değiştirecek ölçekte, yöre ve ülke ekonomisine destek sağlayacak özel önem taşıyan bir yatırımdır. Projenin işletmeye geçmesi ile birlikte yaklaşık 500 kişiye sürekli istihdam yaratılacak, yörede turizm gelirlerinin yanı sıra önemli oranda istihdam da yaratılacaktır. 4

Projenin fiziksel özelliklerinin, inşaat ve işletme safhalarında kullanılacak arazi miktarı ve arazinin tanımlanması projesi kapsamında 176 odalı termal otelin yanı sıra kaplıca tedavi uygulamalarını müşterilerine devremülk sistemi ile sunmak üzere farklı büyüklüklerde 96 adet blokta 7325 daire planlanmıştır. Projede yer alan bloklar, Çağa Blokları, Yamaç Evleri, Vadi Evleri, Park Evleri, B1 ve B2 Blokları olarak adlandırılmıştır. Termal Otel bloğunda ise konaklama ünitelerinin yanısıra, günübirlik kür ve tedavi amaçlı bölümler, kongre salonları ile 176 adet konaklama ünitesi projelendirilmiştir. Toplam 96 bloktan oluşan projenin bloklar bazında daire tip ve sayılarına göre dağılımları tablo olarak, maket görünümleri şekil, proje kapsamındaki üniteleri ve blok yerleşimlerini gösterir vaziyet planı ek olarak sunulmuştur. (Bkz. Ek.4). Tablo 2. Proje Bloklarının Daire Tiplerine Göre Dağılımı Blok Adı Blok Sayısı 1+1 Daire Sayısı 2+1 Daire Sayısı 3+1 Daire Sayısı ı 1+0 Daire Sayısı OTEL BLOĞU 1 8 0 0 168 176 ÇAĞA BLOKLARI 4 47 7 3 4 61 PARK EVLERİ 12 580 117 17 80 794 VADİ EVLERİ 5 152 92 20 0 264 YAMAÇ EVLERİ 4 104 62 14 0 180 B1 BLOKLARI 25 800 425 125 0 1350 B2 BLOKLARI 45 3600 0 0 900 4500 TOPLAM 96 5291 703 179 1152 7325 Proje Üniteleri Termal Otel Toplam Daire Sayısı Otel bloğunda 168 oda ve 8 süit olarak toplam 176 konaklama ünitesi olacaktır. Turizm Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı ve Uluslararası yönetmeliklere uygun olarak projelendirilen Otel bloğunda, konaklama ünitelerinin yanısıra; termal kür merkezi, tedavi amaçlı bölümler (SPA, havuzlar, türk hamamı, sauna vb.) restaurant, spor merkezi, kuaför, teknik ve idari birimler ile kongre salonları yer almaktadır. Yapı adasında ortak alanlar açık havuz ve rekreasyon alanı olarak projelendirilmiştir İmar planında Turizm Tesisi ve Özel Sağlık Tesis Alanı olarak planlı 26288,68m² büyüklüğündeki 904 ada, 1 parsel içerisinde yapılacak otel bloğunda toplam 15986 m² inşaat alanı kullanılacaktır. 5

Konutlar Projede kaplıca uygulamalarının devremülk olarak hizmet verileceği konutlar; Çağa Blokları, Yamaç Evleri, Vadi Evleri, Park Evleri, B1 ve B2 Blokları olarak adlandırılmıştır. Bloklarda daireler 1+1, 2+1, 3+1 ve 1 odalı olarak farklı büyüklüklerde projelendirilmiştir. Blokların zemin katlarında; birkaç bloğun birlikte kullanacağı, birbirlerine geçişli olarak yer alacak tedavi ve kür merkezinde; termal havuz, spor salonu, hidroterapi odası, aroma terapi, odası masaj salonu, tuz odası, sauna, hamam, buhar odası, duş-wc soyunmadinlenme, doktor odası kuaför vb SPA üniteleri projelendirilmiştir. Çağa Blokları, 684 numaralı ada içerisinde, 4 blok ve 61 daire olarak projelendirilmiş ve ÇED Gerekli Değildir kararı sonrasında başlayan inşaatları tamamlanmıştır. Blokların altında ortak kullanım amaçlı tedavi ve kür merkezi (termal havuz, spor salonu, hidroterapi - aroma terapi-tuz-buhar odası, masaj salonu, sauna, hamam, duş-wc soyunma-dinlenme, doktor odası kuaför vb SPA) üniteleri yapılmıştır. Park Evleri, otel bloğu ile aynı (904 ada, 1 parsel) parselde 12 blok ve 794 daire olarak projelendirilmiştir. Yamaç Evleri, 905 numaralı ada içerisinde 4 blok, 180 daire olarak projelendirilmiştir. Vadi Evleri, 905 numaralı ada içerisinde 5 blokta 264 daire olarak projelendirilmiştir. B1 ve B2 Blokları ise 675 ada, 680 ada, 681 ada, 905 ada, 683 ada, 684 ada, 685 ada ve 905 ada olmak üzere farklı adalarda daha çok 1+1 ve 1+0 odalı olarak projelendirilmiştir. 25 adet B1, 45 adet B2 tipte olmak üzere 70 blok ve toplam 5850 daire planlanmıştır. Projenin ÇED Sürecini takiben, firmanın yatırım programı doğrultusunda yapı ruhsatlarının alınması ile arazi hazırlık ve hafriyat işlemleri sonrasında inşaata başlanacaktır. Etaplar halinde yapılacak inşaatların tamamlanmasını müteakip eşzamanlı olarak bina iç dekorasyon ve tefriş çalışmaları ile altyapı ve peyzaj çalışmaları yapılacaktır. Tesislerin inşaatında yapım teknolojisi olarak, betonarme yapı teknolojisi kullanılacaktır. 6

Şekil 1.Proje Maket Görünümü 7

Proje Arazisi Proje arazisi, Çağa Belediyesi sınırlarında, Güneyce Mahallesinde yer almaktadır. Proje sahasına, kuzeyinden geçen Ankara-Beypazarı karayolundan ayrılan kuşuçumu 800 metrelik imar yolu ile ulaşılmaktadır. Toplam 119257,481 büyüklüğündeki, 675, 680, 681, 905, 683, 684, 685 ve 905 numaralı adalarda yer alan proje arazisi, Uygulama İmar Planında Turizm Tesisi ve Özel Sağlık Tesis Alanı, Turizm II. Konut Alanı ve Turistik Tesis Alanı olarak planlıdır. Turizm Tesisi ve Özel Sağlık Tesis Alanlarında yapılaşma emsali E=2.00, hmaks=16.50m., Turizm II. Konut Alanlarında E=1.00, hmaks=9.50m, Turistik Tesis Alanlarında ise E=1.00, hmaks=12.50m olarak belirlenmiştir. Proje alanını gösterir 1/1000 ölçekli Uygulama İmar Planı ve Plan Açıklama Raporu ek olarak verilmiştir (Bkz. Ek.5). 119257,481 büyüklüğündeki proje alanı içerisinde imar planındaki yapılaşma koşulları doğrultusunda inşaatı tamamlananların ( Çağa Blokları: 8909,6 m² ) dışında tüm üniteler için toplam 520.152 m² inşaat alanı kullanılacaktır. Daha önce ÇED kararı verilen Turizm ve İkinci Konut imarlı parseller, bölgenin ihtiyaçları ve turizm potansiyeli göz önünde bulundurularak imar planı değişikliği ile Turizm ve Özel Sağlık Tesis Alanı olarak yapılmış ve imar uygulaması ile parseller ada bazında birleştirilerek tek parsele dönüştürülmüştür. İmar planında çevrede bulunan park alanları da proje kapsamında Çağa belediyesi işbirliği ile rekreasyon amaçlı olarak düzenlenecektir. 119257,48 m² olan toplam proje alanının 47395,68 m² alanı yatırımcı şirket mülkiyetinde, kalan 71861,80m² si ise özel mülkiyet alanıdır. Ölçeği ve çevre duyarlılığı nedeniyle Projesi etaplar halinde uygulanacaktır. Yerleşim ve mimari projeler de etaplara göre oluşturulacaktır. Proje alanı içerisindeki yapı adalarında özel mülkiyete ait arsaları yatırımcı firma satın alarak ve/veya kat karşılığı anlaşmalar ile ada bazında projelendirecektir. 8

Önerilen projeden kaynaklanabilecek önemli çevresel etkilerin genel olarak açıklanması (su, hava, toprak kirliliği, gürültü, titreşim, ışık, ısı, radyasyon ve benzeri.) projesi kapsamında gerek inşaat gerekse de işletme dönemindeki faaliyetlerden kaynaklanabilecek sıvı atıklar, katı atıklar, hafriyat atıkları, emisyon, gürültü ve tehlikeli vb atıkların miktarları, atıkların bertarafı ve minimizasyonu için alınacak önlemler ile çevresel etkileri Bölüm IV.1.c de detaylı olarak verilmiştir. Yatırımcı tarafından araştırılan ana alternatiflerin bir özeti ve seçilen yerin seçiliş nedenlerinin belirtilmesi. Turizm çeşitliliği açısından önemli avantajlar sağlayan termal turizmin sağlık açısından olumlu etkilerinin fark edilmesi ile önemi gün geçtikçe artmaktadır. Ülkemizin termal suları, hem debi ve sıcaklıkları hem de çeşitli fiziksel ve kimyasal özellikleri ile Avrupa'daki termal sulardan daha üstün nitelikler taşımaktadır. Termal sularımız doğal çıkışlı ve bol su verimli, eriyik maden değeri yüksek, kükürt, radon ve tuz bakımından zengindir. Termal turizm anlayışı geleneksel kaplıca kullanımından farklı bir anlayış ve yaklaşım ile termal turizmde çeşitliliği arttırmak ve 12 ay boyunca hizmet vermek yönünde gelişmiştir. Yatırımcı firma; grup şirketleri bünyesindeki benzer işletmeler ile sektörde büyük yer almaktadır. Termal turizmin hammaddesi şifalı jeotermal (sıcak-mineralli) sudur. Dolayısı ile yatırımın termal suya dayalı bir kompleks olması dikkate alındığında yatırımcı öncelikle sağlık amaçlı tedavi ve kullanıma uygun jeotermal su kaynağı varlığının araştırmasını gerçekleştirmiştir. Dünyaca bilinen Ayaş ve Çağa kaplıca suları; Roma döneminden beri kullanılan mineralce zengin, tedavi edici özelliği taşıyan şifalı sıcak sular olması üzerine bölgedeki kaynaklar ve açılan kuyular hakkında araştırmalar yapılmış, termal suların bikarbonatlısülfatlı klorürlü sıcak sular sınıfında olduğu tespit edilmiştir. Yatırımcı tarafından tespit edilen Çoban Hamamı kaynağının termal ve mineral, balneolojik özelliklerinin tespiti için İstanbul Tıp Fakültesi, Tıbbi Ekoloji ve Hidroklimatoloji Anabilim Dalı Balneoloji Laboratuvarında yaptırılan Fiziko-Kimyasal, Bakteriyolojik analizlerinde,su sıcaklığı ve içeriğindeki yüksek minerilizasyon özellikleri 9

nedeni ile sağlık üzerine olumlu etkileri ve tedavi edici özellikleri olan benzersiz bir Balneolojik kaynak özelliği taşıdığı belirlenmiştir. Ek olarak verilen Tıbbi Balneolojik Değerlendirme Raporuna göre bazı özel mineralleri eşik değerlerin üzerinde içeren sodyum-klorürlü, sülfatlı, bikarbonatlı, kalsiyumlu ve florürlü Termomineralli Sular grubunda olan suyun balneoterapötik (kaplıca ve termal tedavilerde) kullanabilirliği uygun bulunmuştur. (Bkz.Ek.10) Projenin yer seçiminde Çoban Hamamı jeotermal kaynak suyunun bu özellikleri, mevcut kuyuların kullanılabilirliği birincil etken olmuştur. Yatırımcı firma, geleceğe yönelik termal su temini için kendi adına bölgede jeotermal kaynak ruhsatı da almıştır. Bölgenin 1/1000 ölçekli Uygulama İmar Planında Turizm Tesisi ve Özel Sağlık Tesis Alanı, Turizm II. Konut Alanı ve Turistik Tesis Alanı olarak planlı olması nedeni ile yerseçimi yapılmıştır. Proje için başka bir alternatif alan arayışına gidilmemiş olup proje tamamen söz konusu alan için geliştirilmiştir. Yatırımcı; Hitit-Ayaş projesi ile bölgedeki mineralce zengin jeotermal sular değerlendirilerek kür ve tedavi uygulamaları, konaklama, dinlenme, eğlence aktiviteleri, kaplıca tedavisi ile tatil ve sağlıklı yaşam ortamını birleştiren bir termal kompleks yaratmak hedeflemiştir. Bu amaçla ilk yatırım aşamasında projesi kapsamında 120 oda kapasiteli otel ile sağlık merkezi (spa, tedavi ve kür merkezi, fitness) projelendirilmişken, otelin yanı sıra kaplıca tedavi uygulamalarını müşterilerine devremülk sistemi ile sunmak üzere yatırımcı çevredeki arsaları satın alarak kompleks bir yatırım olarak yeniden projelendirilmiştir. 10

BÖLÜM II: PROJE İÇİN SEÇİLEN YERİN KONUMU Proje yeri ve alternatif alanların mevkii, koordinatları, yeri tanıtıcı bilgiler. Proje sahası tapu kaydı olarak Güdül İlçesi, Çağa Beldesi, Güneyce Mahallesi sınırlarında yer almaktadır. Ankara ya70 km, Güdül İlçe merkezine 30 km, Ayaş İlçe merkezine 14 km, Çağa Beldesine 15 km uzaklıktaki sahaya, karayolundan ayrılan imar yolu ile ulaşılmaktadır. En yakın yerleşim olarak proje alanına 1,5 km uzaklıkta Ankara-Beypazarı asfaltı üzerinde yerleşmiş Çağabey Mahallesidir. Proje sahası yakın çevresinde; Ertuğrul Gazi Kaplıcalarının yerine inşa edilen ve Gazi Üniversitesi ne ait inşaatı tamamlanmamış Termal Rehabilitasyon Merkezi, konut siteleri ile inşaat halindeki termal turizm tesisleri bulunmaktadır. Ayaş kaplıca ve içmeleri ise proje alanına 2 km uzaklıktadır. Bölgenin önemli akarsuları Sakarya Nehri nin kolu olan Kirmir Çayı ve İlhan Çayı dır. İlhan Çayı proje alanının kuşuçumu 1200 m. kuzeydoğusundan geçerek batıda Kirmir Çayı ile birleşmektedir. Proje alanının konumunu gösterir yer bulduru haritası ile proje yeri ve çevresini gösterir 1/25.000 ölçekli topoğrafik harita ek olarak sunulmuştur (Bkz.Ek.1, Ek.2). İmar Planında Turizm Tesisi ve Özel Sağlık Tesis Alanı, Turizm II. Konut Alanı ve Turistik Tesis Alanı olarak planlı, toplam 119257,481 büyüklüğündeki 675, 680, 681, 905, 683, 684, 685 ve 905 numaralı adalarda yer alan proje sahası koordinatları tablo olarak konumları ise kadastral krokide ek olarak verilmiştir. (Bkz.Ek.7). Tablo 3. Proje Alanı Koordinatları Ada No, Alan 685 ADA 16477,49 m² ED-50 WGS- 84 UTM 6 Derece COĞRAFİ Nokta No Sağa değer, yukarı değer Enlem, boylam 33 - Y X Enlem Boylam 1 427251.391 4435491.403 40.06487948 32.14660642 2 427249.692 4435498.930 40.06494714 32.14658565 3 427087.357 4435600.520 40.06584829 32.14467085 4 427058.148 4435576.869 40.06563270 32.14433104 5 427052.921 4435583.077 40.06568817 32.14426905 6 427020.823 4435556.937 40.06544990 32.14389565 7 427021.173 4435551.140 40.06539771 32.14390041 8 427208.408 4435433.966 40.06435833 32.14610891 9 427215.895 4435435.666 40.06437430 32.14619650 11

904 ADA 26288,68m² 675 ADA 13963,47 m² 680 ADA 9355,56m² 681 ADA 9125,92m² 905 ADA 26849,66m² 683 ADA 8213,97m² 684 ADA 8982,74m² 10 427054.260 4435447.901 40.06447053 32.14429999 11 426968.843 4435501.345 40.06494459 32.14329246 12 426962.618 4435532.427 40.06522405 32.14321596 13 426892.199 4435523.197 40.06513480 32.14239135 14 426903.442 4435432.173 40.06431577 32.14253346 15 426894.712 4435421.001 40.06421437 32.14243236 16 426826.465 4435412.568 40.06413247 32.14163314 17 426824.753 4435410.334 40.06411220 32.14161332 18 426832.440 4435356.009 40.06362347 32.14170959 19 426834.799 4435354.222 40.06360758 32.14173745 20 426878.083 4435360.132 40.06366458 32.14224427 21 426886.081 4435358.542 40.06365095 32.14233822 22 426966.769 4435308.087 40.06320342 32.14328995 23 426789.786 4435514.824 40.06505047 32.14119152 24 426710.508 4435504.428 40.06494992 32.14026317 25 426734.288 4435336.096 40.06343555 32.14056104 26 426739.916 4435331.877 40.06339803 32.14062751 27 426809.388 4435340.964 40.06348593 32.14144101 28 426813.586 4435346.481 40.06353600 32.14148961 29 426830.629 4435333.127 40.06341718 32.14169094 30 426837.967 4435281.188 40.06294991 32.14178285 31 426842.905 4435273.581 40.06288181 32.14184160 32 426920.633 4435224.940 40.06245037 32.14275842 33 426963.056 4435292.723 40.06306468 32.14324815 34 426882.339 4435343.243 40.06351280 32.14229608 35 426875.681 4435344.672 40.06352509 32.14221785 36 426835.178 4435339.144 40.06347178 32.14174359 37 426941.815 4435211.685 40.06233280 32.14300826 38 427128.820 4435094.652 40.06129469 32.14521397 39 427135.717 4435096.232 40.06130952 32.14529465 40 427154.550 4435126.330 40.06158229 32.14551206 41 426963.306 4435246.022 40.06264399 32.14325636 42 426968.609 4435254.495 40.06272078 32.14331757 43 427031.969 4435355.728 40.06363825 32.14404902 44 427206.259 4435246.641 40.06267060 32.14610478 45 427211.937 4435241.294 40.06262292 32.14617196 46 427215.136 4435234.186 40.06255917 32.14621026 47 427215.366 4435226.390 40.06248896 32.14621384 48 427212.597 4435219.092 40.06242297 32.14618219 49 427159.848 4435134.797 40.06165903 32.14557323 50 427136.217 4435310.526 40.06324006 32.14527638 51 427133.458 4435309.896 40.06323415 32.14524411 52 427048.041 4435363.352 40.06370832 32.14423660 53 427090.985 4435430.808 40.06431973 32.14473251 54 427178.090 4435376.290 40.06383613 32.14575993 55 427183.468 4435384.726 40.06391259 32.14582203 56 427202.251 4435414.234 40.06418004 32.14603894 57 427200.701 4435421.102 40.06424178 32.14601999 58 427014.279 4435537.805 40.06527698 32.14382108 59 426992.773 4435504.029 40.06497084 32.14357273 12

BÖLÜM III: PROJE YERİ VE ETKİ ALANININ MEVCUT ÇEVRESEL ÖZELLİKLERİ Önerilen proje nedeniyle kirlenmesi muhtemel olan çevrenin; nüfus, fauna, flora, jeolojik ve hidrojeolojik özellikler, doğal afet durumu, toprak, su, hava, (atmosferik koşullar) iklimsel faktörler, mülkiyet durumu, mimari ve arkeolojik miras, peyzaj özellikleri, arazi kullanım durumu, hassasiyet derecesi (EK-V deki Duyarlı Yöreler listesi de dikkate alınarak) ve yukarıdaki faktörlerin birbiri arasındaki ilişkileri de içerecek şekilde açıklanması. Proje alanı; Ankara İli, Güdül İlçesi, Çağa Beldesi, Güneyce Mahallesi, Çoban Harmanı Mevkiinde Ankara-Beypazarı karayolunun 800 m. güneyinde yer almaktadır. En yakın yerleşim proje alanına 1,5 km uzaklıkta Ankara-Beypazarı asfaltı üzerinde yerleşmiş Çağa Beldesine bağlı Çağabey Mahallesi bulunmaktadır. Demografik Yapı Çağa Beldesinin Türkiye İstatistik Kurumu tarafından 2012 yılında gerçekleştirilen adrese dayalı nüfus sayım sonuçlarına göre toplam nüfusu 1.609 dur. Beldede 2000 yılı sayımlarında göre nüfus 3797 iken, 2007 yılında 1977 ye, 2010 yılında ise toplam nüfus 1668 e düşmüştür. Bu düşüş 2012 yılında da devam etmiştir. Güdül de ilçe merkezi dışında, 3 belde ve 23 köy bulunmaktadır. 1980 yılında Belediye olan Çağa beldesi ise Merkez, Güneyce Mahallesi, Çağabey mahallesi olmak üzere 3 yerleşim biriminden oluşmaktadır. Türkiye ve Ankara nüfusu artarken Çağa Beldesi gibi, Güdül İlçesinin de nüfusunda yıllara göre düşüş yaşanmaktadır. Güdül İlçesinin 2010 yılı Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi verilerine göre toplam nüfusu 8.971 kişi iken, 2011 yılında 8.891 e, 2012 yılında 235 kişi azalarak 8.656 kişi olmuştur. Nüfusun azalma nedeni; İlçe ve Beldede arazilerin sarp ve engebeli arazi nedeni ile tarım faaliyetinin kısıtlı olması, iş olanaklarının kıtlığı, yeni iş olanaklarının yaratılamaması, özellikle genç nüfusun büyük bir kısmının başta başkent Ankara olmak üzere büyük şehirlere iş bulmak, meslek edinme gibi ekonomik nedenler ve eğitim olgusu ile göç etmesi yatmaktadır. Güdül İlçesi ve Çağa Beldesi Ankara ya yakınlığı, ulaşım kolaylığı ve zengin termal kaynaklarıyla geleceğin termal turizm merkezi/ sağlık merkezi olmaya adaydır. Yöredeki jeotermal kaynakların değerlendirilmesi ile turizm-sağlık ve termal konut yatırımları beldenin tarihini değiştirecek ölçüde olup sosyo-ekonomik yapısında hareketlilik yaratacaktır. 13

Arazi kullanımve Sosyo-Ekonomik Yapı Ayaş, Beypazarı, Çamlıdere ve Kızılcahamam a komsu sınırı olan Güdül ilçesinde topografya güney-kuzey doğrultusunda yükselti vermektedir. Çağa kasabası 810-850m. kotlarında, Güneyce mahallesi 610-660m. kotlarında, Ankara-Beypazarı asfaltı üzerinde bulunan Çağabey mahallesi ise karayolu kenarında daha düzlük bir topografya üzerine kuruludur. Çağa beldesinin idari sınırları içerisinde yer aldığı Güdül İlçesinde de arazi yapısının oldukça dağlık olması nedeni ile tarıma elverişli olan arazinin az oluşu tarımsal faaliyetleri kısıtlamıştır. 41900 hektar arazinin % 57 si tarıma elverişli arazi, % 5 i çayır-mera, % 26 ı orman, % 12 si ise hali arazi niteliğindedir. Çağa beldesinde de tarıma elverişli arazinin az oluşu nedeni ile belde halkı geçimini kısıtlı alanda tarım ve hayvancılıkla sağlamaktadır. Sebzecilik ile meyvecilik gelişmiş durumdadır. Ankara ya yakın olması nedeni ile ticari faaliyetler kısmen gelişmiştir. İlçede toplam 24.000 hektar tarım arazisi olup % 74 ü ekilmekte, % 26 sı ise nadasa bırakılmaktadır. İlçede bağ-bahçe arazisi 428 hektar olup bunun % 60 ı bağ, % 40 ı meyvelik arazidir. Ayrıca 1277 hektar arazi sebze yetiştiriciliği için kullanılmaktadır. İlçede çayır-mera arazisi 2000 hektar olup arazinin sarp ve engebeli olması ve yoğun otlatmalardan dolayı çoğu arazi mera özelliklerini kaybetmiştir. Güdül İlçesinde hayvancılık, ekonomik açıdan tarımdan sonra en önemli gelir kaynağıdır. Kıl keçisi ve sığır yetiştirilmektedir. Jeolojik Özellikler Proje alanınında içerisinde bulunduğu alanın büyük kısmı Triyas tan başlayıp Kuvaterner e kadar uzanan tortul, mağmatik ve metamorfik kayaçlardan oluşan bir istif yer almaktadır. Pliyosen alt, orta ve üst olmak üzere 3 genel seviyeye ayrılmaktadır. Taban çakıltaşları Pliyosen nin alt seviyesini oluşturur. Bunlar volkaniklerin üzerinde, çok gevşek çimentolu ve hemen tamamen andezit ve bazalt çakıllarını ihtiva eden bir çakıltaşı ile başlar. Arada gre ve tüfit seviyeleri bulunur. Yatay tabakalı ve çok az jipslidir. Basenin iç kısmına yani güreye doğru çakıltaşı elemanları gittikçe küçülür, mikro çakıltaşı, gre, silt ve marnlara geçer. Yanal geçiş ve çapraz tabakalanmalar çok belirgindir. 14

Orta seviye, gre, marn, kireçtaşı, kil, silt ve arada jipsli seviyeleri içermektedir. Genellikle tabakalar yataydır. Seviyenin üstüne doğru jips tabakaları daha da kalınlaşır. Arada ince killi kireçtaşı seviyeleri izlenir. Üst seviye jips tabakalarının meydana getirdiği bir seviyedir. Orta seviye üzerinde yatay durumdadırlar. Aralarında killi seviyeler vardır. Bölgede alt seviyeyi teşkil eden çakıltaşları, intrüzif masifin üzerinde uyumsuz olarak bulunurlar. Marn, kil ve silisten oluşan gevşek çimento içindeki çakılların çoğunluğu intrüzif masife ait granodiorit çakıllarıdır. İntrüzif masif hornblend granodiorit ve biyotit granodioritten oluşmaktadır. Ayaş ve İlhan çayı boyunca yataklarının durumuna göre artan genişlikte Kuvarterner yaşlı alüvyon örtüleri yer almaktadır. Bunlar yer yer çok ince kum mil ve kil yaygılı laminalı, kırışıklı büzülme çatlaklı taşkın ovası fajsiyesinde oluşuk olup, çakıltaşı, oluşuk içi çamur topağı, teknemsi çapraz tabakalı kum, üstte de mikro çapraz tabakalı ve yatay ince kum, mil bulunan yatak fasiyesi görünümündedir. Yörede genel kırık istikametleri KD-GB ve KB-GD dir. Sıcak suların rezervuar kayacı granodiyoritlerdir (Canik 1970). Derinlerde granodiyorit masifin yarık ve çatlaklarında dolaşan sıcak su bu derinliğe kadar inen bir faydan veya hidrotermal bir oluşumun uygun yarık ve çatlaklarından yeryüzüne kadar çıkarlar. Pliyosen e ilişkin gölsel çökeller örtü kaya özelliğindedir. Proje sahasının, temel zeminin yapısal durumunu ortaya konması ve zeminin mühendislik parametreleri ile yeraltı suyunun yapıya etkisinin araştırılması amacıyla sondajlar ve laboratuar deneyleri yapılarak 904 ada için zemin etüt raporu hazırlanmıştır. Arazi çalışmaları kapsamında öncelikle söz konusu bölgenin jeolojisi incelenmiş, daha sonra söz konusu arazinin zemin özelliklerini belirlemek amacıyla, 14 noktada derinlikleri 15.00 m., olan toplam 210.00 m. sondaj çalışması yapılmıştır. Laboratuar çalışmaları kapsamında, arazi çalışmalarından alınan örnekler üzerinde; zeminin fiziksel, mekanik ve mühendislik parametreleri belirlemeye yönelik laboratuar deneyleri yapılmıştır. Yapılan arazi çalışmaları ve sondaj sonucunda yüzeyden itibaren 0.50 metre derinliğe kadar nebati toprak, 0.50-15.00 metre derinlikler arasında çakıllı ve kumlu kil yer almaktadır Proje alanının da içerisinde bulunan bölge jeolojisini gösterir harita ve Stratigrafik Kesit ek olarak sunulmuştur. (Bkz. Ek.8, Ek.9) 15

Hidrolojik ve Hidrojeolojik Özellikler Bölgenin önemli akarsuları Sakarya Nehri nin kolu olan Kirmir Çayı ve İlhan Çayı dır. İlhan Çayı, proje alanının kuşuçumu 1200 m. kuzeydoğusundan geçerek batıda Kirmir Çayı ile birleşmektedir. Bölge arazisinin eğimli olması nedeni ile çevredeki yağışa bağlı akışı olan dereler İlhan çayına bağlanmaktadır. Proje alanının 2 km. batısından Ayaş İçmecelerinden geçen İçmeler deresi ile 500 m doğusundan yağışa bağlı akışı olan Kocaboğaz ve Tavşanlı Dereleri geçmektedir. Proje alanı içerisinde herhangi bir akarsu bulunmamaktadır. Yeraltı suları Yörede pliosen genellikle çok killi ve siltli olup, iyi bir akifer olmayıp çakıllı ve kumlu seviyelerinden de, tatlı su akiferi olarak faydalanılamaz. Formasyonun suyu acıdır. Granodiyorit masifin yarık ve çatlaklarında yer alan tatlı su ise yetersizdir. Bölgede tatlı su bazaltlar ve vadi alüvyonlarında yer almaktadır. Beslenme bölgesi çok geniş, bol kırık ve çatlaklı olan bazaltlara yağmur ve kar sularının süzülme katsayısı da oldukça yüksektir. Tarımsal amaçlı sulamada kullanılmak üzere sondaj ve keson kuyular bölgede yer almaktadır. Proje alanında yapılan sondajlarda yer altı suyuna 9,00 metre derinlikte rastlanılmıştır. Temel hafriyatında suya rastlanılması halinde bu suyun drenajla uzaklaştırılarak yeraltı suyu ve yüzey sularına karşı yeraltı ve çevre drenajları yapılacaktır. Sıcak Su Kaynakları Proje alanının içerisinde bulunduğu bölge sıcak su kaynakları yönünden oldukça zengindir. Dünyaca bilinen Ayaş ve Çağa kaplıca suları; Roma döneminden beri kullanılan mineralce zengin, tedavi edici özelliği taşıyan şifalı sıcak sulardır. Bölgedeki sıcak suların, bölgedeki volkanizmanın da etkisiyle yüksek jeotermal gradyanla ısındığı düşünülmektedir(çelmen, 2008). Özbek (1984) e göre ise ısı kaynağı derinlerdeki muhtemel volkanik birimlerdir. Ayaş ve Çağa içmece kaynağının çok eskilerden- roma dönemi- beri kullanıldığı bilinmektedir. Sıcak sulardan içmece ve kaplıca olarak faydalanılmaktadır. Bölgedeki kaynaklar ve açılan kuyularda, termal sular bikarbonatlı-sülfatlı klorürlü sıcak sular sınıfına girmektedir. 16

Ayaş içmeceleri Çoban hamamında gerek kamu, gerekse de şahıslar tarafından farklı yıllarda çeşitli kuyular açılmıştır. Bunlardan bazıları kurumuş olup üretim bulunmamaktadır. Ayaş içmeceleri ve Çobanhamamında bulunan doğal çıkışlı kaynaklar açılan bu kuyular sonrasında kurumuştur. Ayaş içmeceleri konaklama için otel ve pansiyonlar bulunmaktadır. Tesiste 4 adet sıcak su havuzu, 2 adet içmece çeşmesi ve bir fizik tedavi merkezi mevcuttur Ayaş içmeceleri 51 C sıcaklıkta, 1,7 lt/sn debide, Çoban hamamı ise 52 C sıcaklıkta, 10-15lt/sn debidedir. Tablo 4. Ayaş İçmeceleri-Çoban Hamamı Alanında Açılan Kuyular ve Özellikleri Kuyu No Tarih Derinlik (m) Sıcaklık ( C) Debi (l/s) Üretim Şekli Açıklama İç.(1.kuyu) 75 Üretim yok MTA İç.(2.kuyu) 200 Üretim yok MTA İç.(3.kuyu) 210 50 16 Pompa MTA Ç.ham.(S1) 1996-1997 110-140 - - Pompa Belediye Ç.ham.(S2) 1996-1997 110-140 55 10 Pompa Belediye Ç.ham.(S3) 1996-1997 110-140 - - Üretim yok Belediye Ç.ham.(S4) 1996-1997 110-140 42 0,1 Pompa Belediye Ç.ham.(S5) 2005-32 0,1 Artezyen Özel Ç.ham.(S7) 2005 - - - - Özel ÇH-1 2006 58,5 50 Özel İdaresi ÇH-2 2007 58 60 Özel İdaresi Proje kapsamında termal suyun temin edileceği Ankara İl Özel İdaresi tarafından Çoban Harmanı Mevkiinde açılmış olan ÇH-1, ÇH-2 sondaj kuyularının debisi toplam 110 lt/sn dir. ÇH-1 in sondaj debisi 50 lt/sn, sıcaklığı 58,5 C; ÇH-2. sondajın debisi ise 60 lt/sn, sıcaklığı 58 C dir. Çoban Hamamı kaynağının termal ve mineral, balneolojik özelliklerinin tespiti için İstanbul Tıp Fakültesi, Tıbbi Ekoloji ve Hidroklimatoloji Anabilim Dalı Balneoloji Laboratuvarında yapılan Su Analizlerinde suyun; sıcaklığı ve içeriğindeki yüksek minerilizasyon özellikleri nedeni ile sağlık üzerine olumlu etkileri ve tedavi edici özellikleri olan Termomineralli Sular grubunda olduğu tespit edilmiştir. MTA Genel Müdürlüğü tarafından Ayaş (Ankara) İçmeceleri Yöresindeki Sıcak Su Kaynaklarının Koruma Alanları belirlenmiş olup proje sahası II. Zon Kaynak Koruma Alanı içerisinde kalmaktadır. 17

Doğal Afet Durumu Proje alanı, Ankara ili Deprem Bölgeleri Haritasında 3. derece deprem bölgesinde yer almaktadır. Proje alanının üçüncü derece deprem bölgesinde yer alması nedeniyle, proje ve uygulama aşamalarında, Afet Bölgesinde Yapılacak Yapılar Hakkındaki Yönetmelik koşullarına, deprem şartnamesine uyulacaktır. Proje alanında topografik eğim % 10-20 arasındadır. Söz konusu alan herhangi bir sit ve afete maruz alan içerisinde olmayıp, yapılaşmayı engelleyecek herhangi bir olumsuzluk yoktur. İklimsel Özellikler Proje sahalarının içerisinde yer aldığı Ankara İli genelinde karasal iklim hüküm sürmekte olup yaz ayları sıcak ve kurak, kış ayları soğuk ve kar yağışlı geçmektedir. İlin güney bölümünde, İç Anadolu ikliminin temel özellikleri olan step iklimi, kuzey bölümünde ise, Karadeniz ikliminin ılıman ve yağışlı özellikleri görülmektedir. Ankara ili yıllık ortalama yağış miktarı 371,1 mm dir. En çok yağış alan ay Nisan ayı, en az yağış alan ay ise Temmuz ayıdır. Bununla beraber, ilkbahar ve sonbahar mevsimlerinde yaşanan yağışlar Ankara İlinin bazı yerleşim yerlerinde taşkınlara neden olabilmektedir. Yağışlar ilin kuzeyindeki dağlık kenara yaklaştıkça artmaktadır. Ankara Meteoroloji istasyonunun verilerine göre yıllık yağış miktarı 367,9 mm yıllık ortalama sıcaklık miktarı 12,4 C yıllık ortalama nispi nem miktarı ise % 55'tir. Ankara ili Uzun Yıllar İçinde Gerçekleşen Ortalama Değerlere göre yıllık ortalama sıcaklık 11,8 C olup en sıcak ay olan Temmuz ayında sıcaklık 40.8 o C ye ulaşmakta en soğuk ay olan şubat ayında ise sıcaklık -21.5 C ye düşmektedir. Ankara Meteoroloji istasyonu verilerine göre en çok yağış alan ay 51.7 kg/m2 ile Nisan ayı, en az yağış alan ay ise 12.2 kg/m2 ile Ağustos ayıdır. Güdül İlçesi ve Çağa Beldesi yöresinde İç Anadolu 'nun tipik karasal iklimi hüküm sürmektedir. Yazları sıcak ve kurak kışları ise soğuk ve yağışlı geçer. Bölgede en sıcak aylar temmuz ve Ağustos, en soğuk aylar ise Ocak ve Şubattır. Don olayları görülebilmektedir. 18

Flora-Fauna Bölgede özellikle dik ve engebeli arazi yapısında erozyona uğramış alanlarda kurakçıl step formasyonu görülmektedir. Proje alanı ve çevresi vejetasyon yönünden İran- Turan Fitocoğrafya Bölgesi ne girmektedir. Flora Proje bölgesindeki flora listesi hazırlanırken, çalışma alanı sınırları dahilinde arazi gözlemlerinin yanısıra Ekim, T. ve Arkadaşları (2000) Türkiye Bitkileri Kırmızı Kitabı, Flora of Turley And The East Aegean Island, Şifalı Bitkiler Flora ve Sağlımız ile Türkiye'nin Tehlike Altındaki Nadir ve Endemik Bitki Türleri yayınları ile IUCN - European Red List (ERL) verileri ve TÜBİTAK Türkiye Bitkileri Veri Servisi (TÜBİVES) den yararlanılmıştır. Listelerde Kullanılan Kısaltmalar 1994 IUCN Risk Sınıfları, Ew-Extinct In The Wild: Doğada Tükenmiş türler Cr-Critically Endangered : Çok Tehlikede-yok olma riski altında olan türler : En-Endangered :Tehlikede - yakın gelecekte yok olma tehlikesi altında olan türler. Vu-Vulnerable: Zarar Görebilir-orta vadeli gelecekte yüksek tehdit altında olan türler Lr-Lower Risk: Az tehdit altında olan türler olup 3 alt kategoride gruplanmıştır. a) cd- Conservation Dependent : Koruma önlemi gerektiren türler b) nt- Near Threatened :Tehdit altına girebilir türler: c) Ic- Least Concern:Az endişe verici, herhangi bir koruma gerektirmeyen ve tehdit altında olmayan türler Dd- Data Deficient :Veri yetersiz türler Ne- Not Evalueted: Değerlendirilemeyen türler Habitat sınıfları 1-Orman 2-Maki 3-Frigana 4-Kültür Alanları 5-Kuru Çayır 6-Nemli Çayır,bataklık, sulak alan 7-Yol Kenarları 8-Kayalık Nispi bolluk sınıfları 1-Çok nadir türler, 2-Nadir türler, 3-Orta derecede bol, 4-Bol 5-Çok bol 19

Tablo 5. Flora Listesi Familya Ve Tür Adı Türkçe Adı Habitat Nisbi Bolluk Endemizm IUCN 1 2 3 4 5 6 7 8 1 2 3 4 5 Boragınaceae Anchusa leptophylla LR(Ic) Çayır sığırdili X X - subsp.leptophylla. Anchusa undulata LR(Ic) Bir senelik sığırdili X X - subsp.hybrida Papaveraceae Erophila vema (L.) Çırçır otu X X - LR(Ic) Capparaceae Cleome ornithotodioides - X X - LR(Ic) Caryophyllaceae Vaccaria pyramidata Medik. Var. Grandiflora İnek otu X X - LR(Ic) Minuartia juniperina - X X - LR(Ic) Convolvulaaceae Convolvulus Arvensis L. Tarla sarmaşığı X X X - LR(Ic) Euphorbiaceae Euphorbia arvalis Sütleğen X X - LR(Ic) Fabaceae Quercus infectoria Mazı meşesi X X - LR(Ic) Astragalus cretaceus Geven X X - LR(Ic) Melilotus alba desr. Aktaş yoncası X X - LR(Ic) Lamiaceae Ajuga chamaepitys Bodurot X X - LR(Ic) Phlomis pungens Ayı kulağı X X - LR(Ic) Marrubium parviflorum Köpek otu X X - LR(Ic) Sideritis montana Ballıot X X - LR(Ic) Stachys cretica Eşek otu X X - LR(Ic) Thymus leucotrichus Kekik X X - LR(Ic) Liliaceae Eremurus cappadocicus - X X - LR(Ic) Asphodeline damascena Çiriş otu X X - LR(Ic) Allium callidictyon Yabani soğan X X - LR(Ic) Scilla melaina - X X - LR(Ic) Ornithogalum narbonense Akbaldır X X - LR(Ic) Muscari comosum Dağ soğanı X X - LR(Ic) Iridaceae Iris persica Nevruz X X - LR(Ic) Gladiolus atroviolaceus - X X - LR(Ic) Alyssum linifolium Kuduz otu X X - LR(Ic) Clypeola aspera - X X - LR(Ic) Arabis caucasica - X X - LR(Ic) Erysimum crassipes - X X - LR(Ic) Poaceae/Graminae Briza humuslis bieb. Kuş ekmeği X X - LR(Ic) Bormus inermis leysser Kılçıksız brom X X - LR(Ic) Phleum boissieri bornm. İt kuyruğu X X - LR(Ic) Pos bulbosa L. Yumrulusalkım otu X X - LR(Ic) 20

Fauna Faaliyet alanı ve yakın çevresinin faunistik yapısı için yapılan araştırmalar gözlemler ve literatür çalışmaları ile desteklenmiştir. Gözlemlerin yanı sıra A.Demirsoy (1995),Yaşamın Temel Kuralları, Omurgalılar /Omurgasızlar Cilt II-III/Kısım-I, II, Hacettepe Üniv. Yayını, Türkiye Herpatofaunası Çevre Bakanlığı yayını ile Türkiye Amfibileri, Ege Üniversitesi Fen Fakültesi yayınlarından faydalanılmıştır. Ayrıca yöre halkından alınan bilgilerden de yararlanılmıştır. Proje alanı ve etki alanında bulunan ve bulunması muhtemel fauna türleri için hazırlanmış olan Kuşlar, Memeliler, İki yaşamlılar ve Sürüngenlere ait listeler tablo olarak sunulmuştur. Tablolarda her türün familyası, Türkçe adı, Red Data Book kategorisi, IUCN (ERL) kategorisi ve Bern (Avrupa nın Yaban Hayatı ve Yaşam Ortamlarını Koruma Sözleşmesi) listelerinin hangisinde yer aldığı belirtilmiş, 2010 2011 Av Dönemi Merkez Av Komisyonu Kararı (MAK) ek listelerine göre değerlendirilmiştir. Bern Sözleşmesi Ek-2 ve Ek-3 listesinde yer almayan türler (-) işareti ile gösterilmiştir. Listelerde Kullanılan Kısaltmalar Demirsoy, A., (1996) a Göre Red Data Book Kategorileri, En-(Endangered) Te hlikede olan türler Ex-(Extinct) Soyu tükenmiş olan türler I-(In determinate) Mechul türler K-(Insuffuciently Known) Yetersizce bilinen türler Nt-(Extinct) Nadir veya tehdit altında olmayan türler O-(Out of Danger) Tehlike dışı türler R-(Rare) Nadir türler: V-(Vulnerable)Zarar görebilir türler 1994 IUCN Risk Sınıfları, Ew-Extinct in the Wild (Doğada nesli tükenmiş): Bu türler ya insanların himayesi altında botanik-hayvanat bahçesi gibi ortamlarda koruma altındadırlar, ya da dar bir alanda doğallaşmış haldedirler. Cr -Critically Endangered (Ciddi tehlike altında): Çok Tehlikede-yok olma riski altında olan türler En- Endangered (Tehlike altında): Tehlikede-yakın gelecekte yok olma tehlikesi altında olan türler. Vu-Vulnerable (Hassas): Zarar Görebilir-orta vadeli gelecekte yüksek tehdit altında olan türler Lr-Lower Rsik (Düşük risk): Az tehdit altında olan türler olup 3 alt kategoride gruplanmıştır. a)cd- Conservation Dependent : (Koruma önlemi gerektiren)eğer tür belirli bir program çerçevesinde koruma altına alınmazsa, önümüzdeki 5 yıl içerisinde yukarıdaki risk sınıflarından birine dahil olabilir.koruma önlemi gerektiren türler b)nt- Near Threatened (Tehtid altına girebilir):tehdit altına girebilir türler, Korumaya bağımlı olmayan, ancak (VU) kategorisine girmeye aday türler. c)ic- Least Concern (En az endişe verici): herhangi bir koruma gerektirmeyen ya da yakın gelecekte risk altında olmayan türler. BERN Sözleşmesi Listeleri, Ek-II (kesin olarak koruma altına alınan fauna türleri) Listesi Ek-III (korunan gereken fauna türleri) Listesi 21

KİZİROĞLU (1993) Türkiye Kuşları Kırmızı Listesi Statüleri A1: Nesli tükenmiş veya tükenme tehlikesi altında olan türler A1.1: Nesli tükenmiş olan türler, A1.2: Tüm Türkiye deki birey sayısı 1-25 çift arasında olan türler, A2: Birey sayısı 26-50 çift altında kalan büyük risk altında olan türler, A3: Birey sayısı 51-200 (500) çift arasında bazı bölgelerde oldukça azalmış türler, A4: Birey sayıları fazla olmakla birlikte belirli bölgelerde azalmış olan türler, B: Geçici olarak Türkiye ye gelen ve risk alına girecek türler, B1: Anadolu yu kışlak olarak kullanan ancak Anadolu da üremeyen türler, B2-B3: Anadolu dan transit olarak geçen veya Anadolu yu kışlak olarak kullanan ve risk derecesi daha düşük olan türler, Y: Düzenli olarak yurdumuzda kuluçkaya yatan yerli kuş türleri, G: Yurdumuzda kuluçkaya yattıktan sonra göç eden türler, K:Yurdumuzda kuluçkaya yatmayan, yurdumuzu transit göç kullanan türler, KZ: Kış aylarını yurdumuzda geçiren, kış ziyaretçisi türler. MAK: Merkez Av Komisyonu Kararları (2010-2011) Ekleri Ek 1 Çevre ve Orman Bakanlığınca Koruma Altına Yaban Hayvanları Ek 2 Merkez Av Komisyonunca Koruma Altına Alınan Av Hayvanları Ek 3 Merkez Av Komisyonunca Avına Belli Zamanlarda İzin Verilen Av Hayvanları Tablo 6. Kuşlar Familya ve Tür Adı Türkçe Adı Statü Bern RDB MAK Cıconııdae Ciconia ciconia Ak leylek Y,G,T Ek II A.3 EK-2 FALCONIDAE Falco tinnunculus Kerkenez Y Ek II A.4 EK-2 LARIDAE Streptopelia decaocto Kumru Y Ek-III - EK-2 STRIGIDAE Athena noctua Kukumov Y Ek II A.3 EK-2 UPUPIDAE Upupo epops Çavuşkuşu G Ek II A.2 EK-2 PICIDAE Dendrocopus medius Ağaçkakan Y Ek II A.3 EK-2 HIRUNDINIDAE Hirundo rustica Kırlangıc G Ek II - EK-2 TURDIDAE Erithacus rubecula Kızılgerdan Y Ek II - EK-2 Luscinia megarhynchos Bülbül G Ek-III A.3 EK-2 Saxicola torquata Taşkuşu Y Ek II - EK-2 Oenanthe oenanthe Kuyrukkakan G Ek II A.3 EK-2 Turdus merula Karatavuk Y Ek-III - EK-1 Turdus philomelos Şarkıcı ardıç KZ,Y Ek-III - EK-2 SYLVIDAE Cettia cetti Setti bülbülü Y Ek II A.4 EK-2 Sylvia melanocephala Kara.Küç.Ötleğen Y Ek II - EK-2 PARIDAE Parus ater Çam Baştankarası Y Ek II - EK-2 CORVIDAE Coleus menudula Cüce karga Y - - EK-3 Corvus frugilegus Ekin kargası KZ,Y - - EK-3 Corvus corone cornix Leş kargası Y - - EK-3 Pica Pica Saksağan Y - - EK-3 STURNNIDAE Sturnus vulgaris Sığırcık Y - - EK-2 Passer domesticus Ev Serçesi Y - - EK-2 Passer montanus Dağ serçesi Y Ek-III - EK-2 22