VakıfBank Haftalık Ekonomi 3 Mart 2122 Bu Haftaki Yazımız... Raporu Vakıfbank Ekonomik Araştırmalar TCMB faiz oranlarını değiştirmedi... TCMB, Mart ayı toplantısındaa beklendiği gibi faiz oranlarını değiştirmezken, zorunlu karşılıklarla ilgili önemli değişikliklere gitmiştir. Bunun yanı sıra TCMB bir sonraki PPK toplantısına kadar miktar ihalesi açılacak normal günlerdeki fonlama tutarınınn 1 6 milyar TL arasında olmasını kararlaştırmış ve bir ay vadeli repo ihalelerinde üst sınırı milyar TL ye indirmiştir. Bu raporumuzda, TCMB nin son toplantısında aldığı kararlar kur ve enflasyon gelişmeleri çerçevesinde incelenecektir. Geçtiğimiz Hafta Açıklanan Veriler.... Şubat ayında dış ticaret açığı.94 milyar dolar oldu... 212 yılı Şubat ayında ihracat bir önceki yılın aynı ayına göre %17. 1 artarak 11.8 milyar dolar, ithalat ise %1.1 artarak 17.7 milyar dolar gerçekleşti. Böylece dış ticaret açığı.94 milyar dolaraa geriledi. Dışş ticaret açığı 12 aylık toplamda ise 14 milyar dolar oldu. Kapasite kullanım oranı 73.1 oldu... Mart ayında imalat sanayi kapasite kullanım oranı bir önceki aya göre.2 puan artarak %73.1 oldu. İmalat sanayi genelinde mevsimsel etkilerden arındırılmış kapasite kullanım oranı da bir önceki aya göre.2 puan artarak %76. 1 seviyesindee gerçekleşti. Reel kesim güven endeksi 112.9 seviyesinee yükseldi... Mart ayında reel kesim güven endeksi ise bir önceki ayaa göre.6 puan artışla 112.9 seviyesine yükseldi. Mevsimsellikte en arındırılmıs reel kesim güven endeksi ise bir önceki aya göre 1.7 puan artarak 11. seviyesinde gerçekleşti. S&P, Türkiye nin notunu değiştirmedi... Kredi derecelendirme kuruluşuu S&P, son değerlendirmesinde Türkiye nin kredi notunu değiştirmezken, Türkiye nin kaynaklarını hızla ihracat odaklı büyümeye yönlendirmesiyle kredi notunun yükselebileceğini açıkladı. S&P ayrıca, sosyal güvenlik reformlarının beklentilerden daha kapsamlı olması halinde de kredi notunun yükselebileceğini söyledi. Moody s, Türkiye nin notunu değiştirmedi.... Moody s, Türkiye nin kredi notuna ilişkin yayınladığı ve notta her hangi bir değişiklik içermeyen değerlendirmede, Ba2 olan borçlanma notunun Türkiye nin kamu finansmanının global kriz sırasında gösterdiği esnekliği ve direnci yansıttığını bildirdi. Türkiye nin ekonomik güçlenmesinin aynı not seviyesindeki ülkelere göre ılımlı yüksek olduğunu ifade eden Moody s, geniş ölçekli ekonomi ve bu ekonominin çeşitliliğinin Türkiye de kişi başına gelir seviyesini benzerlerinin üzerinee çıkardığını da vurguladı. ekonomik.arastirmalar@vakifbank.com.tr İstanbul, TÜRKİYE
TCMB faiz oranlarını değiştirmedi TCMB, Mart ayı toplantısında beklendiği gibi faiz oranlarını değiştirmezken, zorunlu karşılıklarla ilgili önemli değişikliklere gitmiştir. Bunun yanı sıra TCMB bir sonraki PPK toplantısına kadar miktar ihalesi açılacak normal günlerdeki fonlama tutarının 1 6 milyar TL arasında olmasını kararlaştırmış ve bir ay vadeli repo ihalelerinde üst sınırı milyar TL ye indirmiştir. Bu raporumuzda, TCMB nin son toplantısında aldığı kararlar kur ve enflasyon gelişmeleri çerçevesinde incelenecektir. Grafik 1 14 12 1 8 6 4 2 Kaynak: TCMB Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Mart ayı Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısında politika faiz oranını beklentilere paralel olarak %.7 seviyesinde sabit bırakmıştır. TCMB % olan gecelik borç alma faiz oranında ve Şubat ayında %11. seviyesine çektiği borç verme faiz oranında da değişikliğe gitmemiş, ayrıca Geç Likidite Penceresi uygulaması çerçevesinde, bankalararası Para Piyasası nda gecelik vadede uygulanan Merkez Bankası borç verme faiz oranını %14. te sabit tutmuştur. Merkez Bankası nın toplantıya ilişkin yayımladığı kararda yakın vadede maliyet unsurlarında gözlenen gelişmelerin beklentiler üzerindeki etkisini önlemek amacıyla, sıkılaştırma kararları alındığı vurgulanırken, söz konusu önlemlerin önümüzdeki dönemde tekrarlanabileceği belirtilmiştir. 18 16 14 12 1 8 6 4 2 Grafik 2 1.12.211 APİ İhale ile gerçekleştirilen repo işlemleri (milyar TL) 11.12.211 21.12.211 Kaynak: TCMB TCMB Faiz Oranları (%) 31.12.211 1.1.212 2.1.212 3.1.212 9.2.212 19.2.212 29.2.212 1.3.212 11.. Borç Alma Borç Verme Politika.7 2.3.212 TCMB, Mart ayı toplantısında faiz oranlarını sabit bırakırken, bir sonraki PPK toplantısının yapılacağı 18 Nisan 212 tarihine kadar miktar ihalesi açılacak normal günlerdeki fonlama tutarının 1 milyar TL ile 6 milyar TL arasında olmasını kararlaştırmıştır. Son iki haftadır yapılan ihalelerde fonlama tutarı 3 ila 7 milyar TL arasındaydı. Ayrıca, 3 Mart 19 Nisan 212 döneminde açılacak her bir ay vadeli repo ihalesi için ihale miktarına ilişkin üst sınır 6 milyar TL den milyar TL ye düşürülmüştür. Bununla birlikte TCMB, likidite koşullarında öngörüler dışında önemli bir değişiklik olması durumunda planlanan limitlerin dışında fonlama yapılabileceğini de belirtmiştir. Böylece piyasadaki TL likiditesini sıkılaştırmayı amaçlayan TCMB nin kararlarında enflasyonda son dönemde görülen yukarı yönlü hareketlerin etkili olduğu söylenebilir. TCMB Başkanı Erdem Başçı, geçtiğimiz hafta yaptığı açıklamalarda, TCMB nin enflasyonu % olan hedefe indirene kadar kontrollü parasal sıkılaştırmaya devam edeceğini söylemiştir. Açıklamaları takip eden günde TCMB miktar yöntemiyle repo ihalesi açmayarak o günü istisnai gün ilan etmiştir. Ancak TCMB, geleneksel yöntemle piyasayı fonlamaya devam etmektedir. 21 Mart tarihinden beri miktar yöntemiyle repo ihalesi açmayan TCMB, son toplantıda aldığı kararlarla da piyasadaki TL likiditesini kontrol altında tutmaya devam edeceğini göstermiştir. 2
Grafik 3 94 9 86 82 78 74 Kaynak: TCMB TCMB Rezervleri (milyar $) Brüt Döviz Altın (sağ eksen) 12 11 1 9 8 7 6 4 Ayrıca TCMB son toplantısında, geçtiğimiz haftalarda da sinyalini verdiği gibi altın rezervlerinin güçlendirilmesi ve bankacılık sektörünün maliyetlerinin kısılması amacıyla altın cinsi tutulabilecek zorunlu karşılıklara ilişkin değişiklikler yapmıştır. Bu çerçevede, TL yükümlülükler için tesis edilmesi gereken zorunlu karşılıkların altın olarak tutulabilecek kısmı %1 dan %2 ye yükseltilirken, kıymetli maden hariç yabancı para yükümlülükler için tesis edilmesi gereken zorunlu karşılıkların altın olarak tutulabilecek kısmı %1 dan % a indirilmiştir. Yapılan düzenleme ile bankaların döviz cinsinden tutmaları gereken zorunlu karşılık tutarı ve TCMB döviz rezervleri yaklaşık 1.3 milyar dolar yükselecektir. TL zorunlu karşılıklar için altın tesis imkanının tamamının kullanılması durumunda ise altın rezervi yaklaşık 2.2 milyar dolar artacaktır. Böylelikle piyasaya yaklaşık 6.1 milyar TL likidite kalıcı olarak sağlanacaktır. Bu durum piyasanın fonlama ihtiyacını azaltabilecektir. Zorunlu karşılıkların bir kısmının standart altın cinsinden tutulabilme imkanı 211 yılının Ekim ayında başlamış ve bu tarihten sonra TCMB nin altın rezervlerinde sert artış görülmüştür. Son değişiklikle birlikte altın rezervlerinin artmaya devam etmesi beklenirken, yabancı para yükümlülükler için bu imkanın kaldırılması sonucu TCMB nin döviz rezervleri de kuvvetlenecektir. Grafik 4 2.4 2.3 2.2 2.1 2 1.9 1.8 1.7 1.6 1. 1.4 Ara.1 Oca.11 Şub.11 Mar.11 Nis.11 May.11 Haz.11 Ağu.11 Eyl.11 Eki.11 Kas.11 Ara.11 Oca.12 Şub.12 Mar.12 Kaynak: Bloomberg 211 yıl sonunda 21 yıl sonuna göre %22. yükseldi. USD/TL Sepet (.$+. ) 29.12.211'den 21.2.212'ye kadar %8.8 düştü. Küresel ekonomiye dair belirsizliklerin etkisiyle 211 yılı boyunca yukarı yönlü hareket eden Dolar/TL kurunda 211 yılsonunda bir önceki yılsonuna göre %22. oranında sert bir yükseliş görülmüştür. Hatırlanacağı gibi TCMB 211 yılsonunda, döviz kuru hareketlerinin fiyatlar üzerindeki birikimli etkileri ve işlenmemiş gıda fiyatlarındaki olumsuz gelişmeler nedeniyle enflasyonun yüksek seyretmesini muhtemel görerek, yüksek miktarda doğrudan müdahalede bulunmuştur. Uygulanan doğrudan döviz müdahalesinin yanı sıra para politikasındaki sıkılaştırmayla döviz piyasasındaki hareket ters dönmüş ve Dolar/TL kurundaki gerileme 21 Şubat a dek sürmüştür. 21 Şubat ta yapılan PPK toplantısında TCMB nin borç verme faiz oranını indirmek suretiyle faiz koridorunu daraltmasının ardından ise kurda son dönemde yeniden yukarı yönlü hareketler görülmeye başlanmıştır. Söz konusu artışlar, TCMB nin maliyet enflasyonuna yeniden odaklanmasına neden olurken, TCMB enflasyon beklentilerinin bozulmasına izin vermeyecek şekilde parasal sıkılaştırmaya gitmiş ve bundan sonraki süreçte enflasyon gelişmelerine bağlı olarak ek parasal sıkılaştırmalara gidilebileceği sinyallerini vermiştir. Grafik 4 3 2 1 Şub.8 Haz.8 Eki.8 Kaynak: TCMB Şub.9 Gıda Enflasyonu (%,y y) Enerji Enflasyonu (%,y y) TÜFE (% y y, sağ eksen) Haz.9 Eki.9 Şub.1 Haz.1 Eki.1 Şub.11 Haz.11 Eki.11 Şub.12 13 11 9 7 3 212 yılının Şubat ayında enflasyonun çift haneli seyrini devam ettirmesinde ana belirleyici gıda fiyatlarındaki artış olmuştur. Gıda fiyatlarının hareketine baktığımızda ise işlenmemiş gıda fiyatlarındaki %13.21 lik sert artış dikkat çekmiştir. Artan petrol fiyatlarının etkisiyle sert şekilde artması beklenen ulaştırma grubundaki yıllık artış ise daha sınırlı kalmıştır. Ancak Mart ayında artan petrol fiyatlarının benzin fiyatlarına yansımış olduğunu göz önüne aldığımızda, ulaştırma grubundaki yukarı yönlü 3
riskin devam ettiğini düşünüyoruz. Ayrıca yapılan son PPK toplantısında, TCMB son dönemde açıklanan verilerin ekonomide ılımlı bir toparlanmaya işaret ettiğini belirterek, artan petrol fiyatlarına rağmen cari açığın kademeli olarak azalmaya devam edeceğini öngörmüştür. Diğer yandan sanayi üretim endeksinin yılın ilk ayında yıllık bazda %1. ile sınırlı bir artış sergilemesi 212 yılında büyüme performansına ilişkin soru işaretlerini artırmıştır. İlk çeyreğe ilişkin olarak beklentiler ekonomideki yavaşlamanın belirginleşeceği yönünde olmasına karşın, ikinci çeyrek itibariyle ekonominin yeniden toparlanmaya geçmesi beklenmektedir. Diğer yandan petrol fiyatlarının son dönemdeki hareketine karşın, cari işlemler açığının kademeli yavaşlamasının devam etmesi beklenmektedir. Sonuç olarak, TCMB Mart ayı toplantısında faiz oranlarını beklentilere paralel olarak değiştirmezken, zorunlu karşılık oranlarına ilişkin kararların öne çıktığı görülmüştür. TCMB, YP cinsi zorunlu karşılık oranlarının altın şeklinde tutulabilecek miktarını sıfırlamış ve böylece USD rezervlerinin güçlendirilmesine yönelik kararlar almıştır. TL likiditesine ilişkin olarak ise kurlarda görülen yukarı yönlü hareketleri de dikkate alan TCMB, geçtiğimiz haftadan itibaren miktar yöntemi ile repo ihalelerine çıkmazken, ek sıkılaştırmaya giderek enflasyon beklentilerindeki bozulmanın önüne geçmeye çalışmıştır. Bu gelişmeler değerlendirildiğinde, enflasyonda yavaşlama veya küresel risk iştahında bir artış görülmediği müddetçe TCMB nin faiz oranlarında değişikliğe gitmesini beklemiyoruz. 4
Haftalık Ekonomi Gündemi (2 Nisan 6 Nisan 212) Tarih Ülke Açıklanacak Veri Önceki Veri Beklenti 2.4.212 Türkiye Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (4.çeyrek) %8.2 %4.8 ABD ISM İmalat Endeksi (Mart) 2.4 3. Euro Bölgesi PMI İmalat Endeksi (Mart) 47.7 47.7 İşsizlik Oranı (Şubat) %1.7 %1.7 İtalya İşsizlik Oranı (Şubat) %9.2 %9.3 3.4.212 Türkiye TÜFE (Mart,y y) %1.4 %1.41 ÜFE (Mart,y y) %9.1 ABD Fabrika Siparişleri (Şubat) %1. %1.2 Euro Bölgesi ÜFE (Şubat,y y) %3.7 %3.7 4.4.212 ABD Haftalık Mortgage Verileri 663.7 ADP Özel İstihdam (Mart) 216 bin 23 bin ISM Hizmetler Endeksi (Mart) 7.3 7.8 Euro Bölgesi ECB Toplantısı ve Faiz Kararı (Nisan) %1. %1. PMI Hizmetler Endeksi (Mart) 48.7 48.7 Perakende Satışlar (Şubat) %.3 %.1 Almanya PMI Hizmetler Endeksi (Mart) 1.8 1.8 Sanayi siparişleri (Şubat) %2.7 %1.4 İngiltere PMI Hizmetler Endeksi (Mart) 3.8 İtalya PMI Hizmetler Endeksi (Mart) 44.1 4..4.212 Türkiye Bankacılık Verileri (Şubat 212) ABD Haftalık İşsizlik Başvuruları 39bin Almanya Sanayi Üretim Endeksi (Şubat,a a) %1.6 %.7 İngiltere BOE Toplantısı ve Faiz Kararı %. %. Sanayi Üretim Endeksi (Şubat,a a) %.4 6.4.212 ABD İşsizlik Oranı (Mart) %8.3 %8.3 Tarımdışı İstihdam (Mart) 227bin 22bin Fransa Dış Ticaret Dengesi (Şubat).3mlyr$.6mlyr$
TÜRKİYE Türkiye Büyüme Oranı (Çeyrek) 1 Reel GSYİH (y y, %) 1. Mevsim ve Takvim Etkisinden Arın. GSYİH (ç ç, %) Takvim Etkisinden Arın. GSYİH (y y, %) 1 1. 1 1 2 8.2... 1. 1. 2. 1999Ç1 1999Ç4 2Ç3 21Ç2 22Ç1 22Ç4 23Ç3 24Ç2 2Ç1 2Ç4 26Ç3 27Ç2 28Ç1 28Ç4 29Ç3 21Ç2 211Ç1 1999Ç1 1999Ç4 2Ç3 21Ç2 22Ç1 22Ç4 23Ç3 24Ç2 2Ç1 2Ç4 26Ç3 27Ç2 28Ç1 28Ç4 29Ç3 21Ç2 211Ç1 Sektörel Büyüme Hızları (y y, %) Sektörler (Sabit Fiyatlarla) Sektör 21 21 211 211 211 Payları. IV. I. II.. (%) Çeyrek Çeyrek Çeyrek Çeyrek Çeyrek Tarım 1.2.9 4. 7.2.7 4.4 Sanayi 21.8 7.2 11.2 14.3 8.1 8.9 İnşaat. 22.1 17. 14.7 13. 1.6 Ticaret 12. 7. 13.3 18.6 13.2 9.6 Ulaş. ve Haber. 14. 6.7 13.6 13. 11.7 9.7 Mali Kur. 11.8 6.3 1.3 9.1 14.1 1.8 Konut Sah. 4.2 2.6 1.3 2.1 1.9 1.4 Eğitim 2.8.7.9 4.3 4.8 7.8 Sağ. İş. ve Sos. Hiz. 1.1 1.4.6 3.8 3.1 6.6 Vergi Süb. 8.2 8.1 13. 17.6 11.2 1. GSYİH.3 9.2 12. 8.8 8.2 3. 2. 1.. 1. 2. 3. Sektörel Büyüme Hızları (y y, %) Tarım Sanayi İnşaat Ticaret Ulaştırma 6
Harcama Bileşenlerinin Büyüme Hızları (y y, %) Harcama Bileşenleri (Sabit Fiyatlarla) Yer. Hanehalkı Tük. Har. Dev. Nihai Tük. Har. Gay. Safi Ser. Oluş. Kamu Sektörü Özel Sektör Mal ve Hiz. İhracatı Mal ve Hiz. İthalatı GSYİH Sektör Payları (%) 21. Çey 21 IV. Çey 211 I. Çey. 211 II. Çey. 211. Çey. 66. 6.7 9. 12.2 8.8 8.2 9.6.9 3.2 7.2 9.4 13.7 23.4 3. 42.1 33.6 29. 1.2 3.8 13. 17.1 4.7 4. 6.2 19.6 34.2 49. 38.4 34.1 17.2 23.9 1.6 4.3 8.8.6 1.8 26.6 16.2 2.4 27.3 19.2 7.3.3 9.2 11.8 8.8 8.2 Harcama Bileşenleri Büyüme Hızları (%) 4 3 2 1 1 2 3 4 Tüketim Devlet Yatırım İhracat İthalat Sanayi Üretim Endeksi İmalat Sanayi Üretim Endeksi 3. 2. 1.. 1. 2. 3. 6. 4. 2.. 2. 4. 6. 8. 3. 2. 1.. 1. 2. Şub.6 Tem.6 Ara.6 May.7 Eki.7 Mar.8 Ağu.8 Oca.9 Haz.9 Kas.9 Nis.1 Eyl.1 Şub.11 Ara.11 Sanayi Üretim Endeksi (y y, %) 3. Mar.7 Haz.7 Eyl.7 Ara.7 Mar.8 Haz.8 Eyl.8 Ara.8 Mar.9 Haz.9 Eyl.9 Ara.9 Mar.1 Haz.1 Eyl.1 Ara.1 Mar.11 Haz.11 Eyl.11 Ara.11 Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Sanayi Üretim Endeksi (a a, %) (Sağ Eksen) TCMB İmalat Sanayi 3 Aylık Ort. (y y, %) 7
Sektörel Bazda Sanayi Üretim Endeksi. 4. 3. 2. 1.. 1. 2. 3. 4.. 6. Oca.6 Nis.6 Tem.6 Eki.6 Oca.7 Nis.7 Tem.7 Eki.7 Oca.8 Nis.8 Tem.8 Eki.8 Oca.9 Nis.9 Tem.9 Eki.9 Oca.1 Nis.1 Tem.1 Eki.1 Oca.11 Nis.11 Eki.11 Oca.12 Ara Malı İmalatı (y y, %) Dayanıklı Tüketim Malı İmalatı (y y, %) Sektörler Yıllık Değişim Oranı (%) Ocak Ayı 211 212 Petrol Ürünleri 3. 4.4 Tekstil 12.8.7 Gıda.9.3 Kimyasal Madde 18 1.4 Ana Metal Sanayi 22. 8.4 Metalik Olm. Diğ. Mineral 24.8 9.9 Taşıt Araçları 29.. Elektrikli Teçhizat 36.1.3 Dayanıksız Tüketim Malı İmalatı (y y, %) Sermaye Malı İmalati (y y, %) Giyim 6.9 11.6 Aylık Sanayi Sipariş Endeksi Aylık Sanayi Ciro Endeksi 24. 22. 2. 18. 16. 14. 12. 1. 26. 24. 22. 2. 18. 16. 14. 12. 1. Toplam Otomobil Üretimi Beyaz Eşya Üretimi 7 6 4 3 2 1 21 19 17 1 13 11 9 7 Oca.1 Ağu.1 Mar.2 Eki.2 May.3 Ara.3 Tem.4 Şub. Eyl. Nis.6 Kas.6 Haz.7 Oca.8 Ağu.8 Mar.9 Eki.9 May.1 Ara.1 Şub.12 Oca.8 Nis.8 Tem.8 Eki.8 Oca.9 Nis.9 Tem.9 Eki.9 Oca.1 Nis.1 Tem.1 Eki.1 Oca.11 Nis.11 Eki.11 Oca.12 Oca.8 Nis.8 Tem.8 Eki.8 Oca.9 Nis.9 Tem.9 Eki.9 Oca.1 Nis.1 Tem.1 Eki.1 Oca.11 Nis.11 Eki.11 Oca.12 Aylık Sanayi Sipariş Endeksi (İmalat Sektörü) Aylık Sanayi Ciro Endeksi Toplam Otomobil Üretimi (Adet) (12 aylık Har. Ort.) Kaynak: OSD,Vakıfbank Kaynak:Hazine Müsteşarlığı Beyaz Eşya Üretimi (Adet) 8
Kapasite Kullanım Oranı 8 8 7 7 6 6 73.1 9 8 7 6 4 Kaynak: TCMB Kapasite Kullanım Oranı (%) Dayanıklı Tüketim Malları Dayanıksız Tüketim Malları Ara Malları Yatırım Malları Üretim Endeksi Verilen İnşaat Ruhsatları 13 12 12 11 11 1 1 9 9 8,. 7,. 6,.,. 4,. 3,. 2,. 1,.. Çalışan Kişi Başına Üretim Endeksi (3 Aylık) Çalışılan Saat Başına Üretim Endeksi (3 Aylık) Verilen İnşaat Ruhsatları (Yüzölçümü,1 m2) Kaynak:Hazine Müsteşarlığı Toplam Sanayide Verimlilik PMI Endeksi 13. 12. 12. 11. 11. 1. 1. 9. 9. 8. 6... 4. 4. 3. 3. Toplam Sanayide Verimlilik Endeksi Kaynak:Hazine Müsteşarlığı Kaynak:Reuters PMI Imalat Endeksi 9
ENFLASYON GÖSTERGELERİ TÜFE ve Çekirdek Enflasyonu ÜFE 14 12 1 8 6 4 2 1.43 8.12 2 2 1 1 Oca.4 Tem.4 Oca. Tem. Oca.6 Tem.6 Oca.7 Tem.7 Oca.8 Tem.8 Oca.9 Tem.9 Oca.1 Tem.1 Oca.11 Oca.12 TÜFE (y y, %) Çekirdek I Endeksi (y y, %) Oca.4 Tem.4 Oca. Tem. Oca.6 Tem.6 Oca.7 Tem.7 Oca.8 Tem.8 Oca.9 Tem.9 Oca.1 Tem.1 Oca.11 Oca.12 ÜFE (y y, %) TÜFE Harcama Grupları (Katkı, Puan) Gıda ve Enerji Enflasyonu (y y, %) Eğitim Eğlence ve Kültür Ulaştırma Konut Lokanta ve Oteller Giyim ve ayakkabı Gıda ve Alkolsüz İçecekler, Vakıfbank Yıllık Aylık 1 1 2 3 4 3 3 2 2 1 1 Oca.8 Mar.8 May.8 Tem.8 Eyl.8 Kas.8 Oca.9 Mar.9 May.9 Tem.9 Eyl.9 Kas.9 Oca.1 Mar.1 May.1 Tem.1 Eyl.1 Kas.1 Oca.11 Mar.11 May.11 Eyl.11 Kas.11 Oca.12 Gıda Enerji Tüfe ÜFE Alt Sektörler (y y, %) Dünya Gıda ve Emtia Fiyat Endeksi 3 3 2 2 1 1 1 Oca.6 Nis.6 Tem.6 Eki.6 Oca.7 Nis.7 Tem.7 Eki.7 Oca.8 Nis.8 Tem.8 Eki.8 Oca.9 Nis.9 Tem.9 Eki.9 Oca.1 Nis.1 Tem.1 Eki.1 Oca.11 Nis.11 Eki.11 Oca.12 Tarım Sanayi İmalat Sanayi 26 24 22 2 18 16 14 12 1 Oca. Ağu. Mar.6 Eki.6 May.7 Ara.7 Tem.8 Şub.9 Eyl.9 Nis.1 Kas.1 Haz.11 Oca.12 Kaynak: Bloomberg BM Dünya Gıda Fiyat Endeksi UBS Emtia Fiyat Endeksi (sağ eksen) 23 21 19 17 1 13 11 9 7 1
İTO Enflasyon Göstergeleri Türk İş Mutfak Enflasyonu 9 8 7 6 4 3 2 1 1 8 6 4 2 2 4 İstanbul Toptan Eşya Fiyat Endeksi (y y,%) İstanbul Ücretliler Geçinme Endeksi (y y,%) Türk İş Gıda Enflasyonu ( a a, %) Kaynak: İTO Kaynak:Türk İş Enflasyon Beklentileri Tük. Güven Endeksi Fiyatların Değ. Yönünde Beklenti 9. 9 8. 8 7. 7 6. 6. 1 9 8 7 6 4 12 Ay Sonrasının Yıllık TÜFE Beklentisi (%) 24 Ay Sonrasının Yıllık TÜFE Beklentisi (%) Fiyatların değişim yönüne ilişkin beklenti 11
İŞGÜCÜ GÖSTERGELERİ 17. 16. 1. 14. 13. 12. 11. 1. 9. 8. 9.3 9.8 Nisan Eylül Şubat 6 Temmuz 6 Aralık 6 Mayıs 7 Ekim 7 Mart 8 Ağustos 8 Ocak 9 Haziran 9 Kasım 9 Nisan 1 Eylül 1 Şubat 11 Temmuz 11 Aralık 11 Mevsimsellikten Arındırılmış İşsizlik Oranı İşsizlik Oranı, Vakıfbank İşsizlik Oranı İşgücüne Katılım Oranı 28, 27, 26, 2, 24, 23, 22, 21, 2, 19, Şub.8 Nis.8 Haz.8 Ağu.8 Eki.8 Ara.8 Şub.9 Nis.9 Haz.9 Ağu.9 Eki.9 Ara.9 Şub.1 Nis.1 Haz.1 Ağu.1 Eki.1 Ara.1 Şub.11 Nis.11 Haz.11 Ağu.11 Eki.11 Ara.11 İşgücü Arzı İşgücü Durumu İstihdam Edilenler Sektörlerin Toplam İşgücü İçindeki payı 3. 1. 49. 47. 4. 43. 41. 39. 37. 3. Mar.8 Haz.8 Eyl.8 Ara.8 Mar.9 Haz.9 Eyl.9 Ara.9 Mar.1 Haz.1 Eyl.1 Ara.1 Mar.11 Haz.11 Eyl.11 Ara.11 İşgücüne Katılma Oranı İşkur İstatistikleri İstihdam Oranı 3. 2. 2. 1. 1... Mar.8 Haz.8 Eyl.8 Ara.8 Mar.9 Haz.9 Eyl.9 Ara.9 Mar.1 Haz.1 Eyl.1 Ara.1 Mar.11 Haz.11 Eyl.11 Ara.11 Tarım İnşaat Sanayi 4. 2.. 48. 46. 44. 42. Hizmetler (Sağ Eksen) Sanayi İstihdam Endeksi (2=1) 2, 18, 16, 14, 12, 1, 8, 6, 4, 2, 11 18 16 14 12 1 98 96 94 92 Şub.8 May.8 Ağu.8 Kas.8 Şub.9 May.9 Ağu.9 Kas.9 Şub.1 May.1 Ağu.1 Kas.1 Şub.11 May.11 Ağu.11 Kas.11 Şub.12 2 I 26 I 27 I 28 I 29 I 21 I 211 I 211 Kaynak:Hazine Müsteşarlığı İş Arayanların Sayısı Kaynak:Hazine Müsteşarlığı Sanayi İstihdam Endeksi 12
Kurulan Kapanan Şirket Sayısı Reel Brüt Ücret Maaş Endeksleri, 4, 4, 3, 3, 2, 2, 1, 1, 12. 12. 11. 11. 1. 1. 9. 2 I 26 I 27 I 28 I 29 I 21 I 211 I Kurulan Kapanan Şirket Sayısı (Adet) Kaynak:Hazine Müsteşarlığı Reel Brüt Ücret Maaş Endeksleri 13
DIŞ TİCARET GÖSTERGELERİ İthalat İhracat Dış Ticaret Dengesi 2 2 1 1 2 4 6 8 1 12 İhracat (milyon dolar) İthalat (milyon dolar) Dış Ticaret Dengesi (milyon dolar) 14 12 1 8 6 4 2 2 4 6 İhracat 14 12 1 8 6 4 2 2 4 6 İthalat Ara Malları (y y, %) Sermaye Malları (y y, %) Tüketim Malları (y y, %) Ara Malları (y y, %) Sermaye Malları (y y, %) Tüketim Malları (y y, %) Cari İşlemler Dengesi Sermaye ve Finans Hesabı 6 4 14 24 34 44 4 64 74 84 3 1 1 3 7 9 11 4 3 2 1 1 2 Cari İşlemler Dengesi (12 Aylık milyon dolar) Cari İşlemler Dengesi (milyon dolar sağ eksen) Doğrudan Yatırımlar (12 aylık milyon dolar) Portföy Yatırımları (12 aylık milyon dolar) Diğer Yatırımlar(12 aylık milyon dolar) 14
TÜKETİM GÖSTERGELERİ Tüketici Güveni ve Reel Kesim Güveni Tüketim Harcamaları 11 11 1 1 9 9 8 8 7 7 6 13 12 11 1 9 8 7 6 4 2 1 1 1 1 Tüketici Güven Endeksi Reel Kesim Güven Endeksi (sağ eksen) Reel Hanehalkı Tüketimi (y y, %) CNBC e Güven Endeksleri Krediler 2. 2. 1. 1... 8. 7. 6.. 4. 3. 2. 1.. CNBC e Tüketici Güven Endeksi CNBC e Tüketim Endeksi Kaynak:Hazine Müsteşarlığı Bireysel ve Ticari Krediler Kaynak:BDDK Krediler (y y, %) 1. 13. 11. 9. 7.. 3. 1.. Bireysel Krediler (y y, %) Ticari Krediler (y y, %) Kaynak:BDDK 1
KAMU MALİYESİ GÖSTERGELERİ Bütçe Dengesi Bütçe Gelirleri ve Harcamaları 1 2 3 4 3 33 31 29 27 2 23 21 19 17 1 6 Bütçe Dengesi (12 Aylık toplam milyar TL) Bütçe Gelirleri (12 aylık toplam milyar TL) Bütçe Harcamaları (12 aylık toplam milyar TL) Vergi Gelirleri Faiz Dışı Denge 6 4 3 2 1 1 2 3 7 47 37 27 17 7 3,Vakıfbank Vergi Gelirleri (Nominal y y, %) Vergi Gelirleri (Reel y y, %) Faiz Dışı Denge (12 aylık milyar TL) Borç Stoku İç ve Dış Borç Stoku.. 4. 4. 3. 3. 4. 38. 36. 34. 32. 3. 28. 26. 24. 22. 2. 16. 1. 14. 13. 12. 11. 1. 9. 8. 7. 6. Kaynak: Hazine Müsteşarlığı Toplam Borç Stoku (milyar TL) İç Borç Stoku (milyar TL) Dış Borç Stoku (milyar TL sağ eksen) Kaynak: Hazine Müsteşarlığı 16
Türkiye nin Net Dış Borç Stoku Türkiye nin Dış Borç Stoku Profili 4 4 3 3 2 2 1 1 21 22 23 24 2 26 27 28 29 21 Türkiye'nin Net Dış Borç Stoku/GSYH (%) 3 2 2 1 1 22 23 24 2 26 27 28 29 21 TCMB (milyar dolar sol eksen) Kamu Sektörü (milyar dolar) Özel Sektör (milyar dolar) 2. 18. 16. 14. 12. 1. 8. 6. 4. 2.. Kaynak: Hazine Müsteşarlığı Kaynak: Hazine Müsteşarlığı LİKİDİTE GÖSTERGELERİ TCMB Faiz Oranı Reel ve Nominal Faiz 3 3 2 2 1 1 2 2 1 1 Borç Alma Faiz Oranı (%) Borç Verme Faiz Oranı (%) Ocak 24 Mayıs 4 Eylül 4 Ocak Mayıs Eylül Ocak 6 Mayıs 6 Ağustos 6 Aralık 6 Nisan 7 Ağustos 7 Aralık 7 Nisan 8 Ağustos 8 Aralık 8 Nisan 9 Ağustos 9 Aralık 9 Nis.1 Ağu.1 Ara.1 Nisan 11 Ağustos 11 Aralık 11,Vakıfbank Reel Faiz Nominal Faiz Para Arzı 8 7 6 4 3 2 1 17 1 13 11 9 7 Oca.6 Nis.6 Tem.6 Eki.6 Oca.7 Nis.7 Tem.7 Eki.7 Oca.8 Nis.8 Tem.8 Eki.8 Oca.9 Nis.9 Tem.9 Eki.9 Oca.1 Nis.1 Tem.1 Eki.1 Oca.11 Nis.11 Eki.11 Oca.12 M2 (bin TL) M3 (bin TL) M1 (bin TL sağ eksen) 17 Kaynak: TCMB
Dünya Piyasalarında Son Açıklanan Ekonomik Göstergeler Reel Büyüme (y y) (Çeyreklik) (%) Enflasyon (y y) (Aylık) (%) Cari Denge/GSYİH* (Yıllık) (%) Merkez Bankası Faiz Oranı (%) Tüketici Güven Endeksi ABD 1.6 2.9 3.24.2 7.2 Euro Bölgesi.7 2.7.28 1. 19.1 Almanya 2 2.3.69 1. 99 Fransa 1.3 2. 1.74 1. 21. İtalya.9 3.4 2.8** 1. 96.8 Macaristan 1.4.9 2.6 7. 49.9 Portekiz 2.8 3.6 9.89 1. 4.3 İspanya.3 1.9 4. 1. 28.9 Yunanistan. 1.7 1.4 1. 79.3 İngiltere.4 3.4 1.71**. 31. Japonya.6.3 3.8.1 39. Çin 8.9 3.2.19 6.6 1. Rusya 4.8 3.7 4.8 8. Hindistan 6.1.32 2.62 8. Brezilya 1.37.8 2.26 9.7 112.8 G.Afrika 2.9 6.1 2.78.. Türkiye 8.2 1.43 6.8.7 93.2 *Cari denge verileri IMF den alınmaktadır ve 21 verileridir. **29 Verileri Beklentiler 212 IMF Beklentisi (Ocak 212) Reel Büyüme (y y. %) Enflasyon (y y. %) Cari Denge /GSYH İşsizlik Oranı Borç St./GSYH Gelişmiş Ülkeler 1.2 1.6. 7.86 16.1 Gelişmekte Olan Ülkeler.4 6.2 1.96 34.47 Tüm dünya 3.3 3.38.7 8.4 ABD 1.8.87 2.12 9.4 1.3 Euro Bölgesi. 1.49.4 9.86 89.99 Almanya.3 1.3 4.92 6.1 81.89 Fransa.2 1.3 2.49 9.17 89.37 İtalya 2.2 1.64 2.97 8. 121.38 Macaristan 1.71 3. 1.4 11. 7.2 Portekiz 1.84 2.13 6.39 13.3 111.79 İspanya 1.7 1.44 3.14 19.7 7.1 Yunanistan 2..9 6.6 18.48 189.14 İngiltere.6 2. 2.29 7.81 84.76 Japonya 1.7.21 2.81 4.78 238.441 Çin 8.2 3..7 4. 22.19 Rusya 3.3 7.1 3.46 7.1 12.8 Hindistan 7. 8.4 2.18 61.98 Brezilya 3. 4.49 2.4 7. 63.9 G.Afrika 2. 4.8 3.73 23.81 37.9 TÜRKİYE.4.73 7.44 1.66 38.8 18
Türkiye Makro Ekonomik Görünüm MAKROEKONOMİK GÖSTERGELER 29 21 En Son Yayımlanan Reel Ekonomi 212 Yılsonu Beklentimiz GSYİH (Cari Fiyatlarla. Milyon TL) 92 9 1 13 7 348 82 (211, 3Ç) GSYİH Büyüme Oranı (Sabit Fiyatlarla. %) 4.8 9. 8.2 (211, 3Ç) 2. Sanayi Üretim Endeksi (y y. %) 9. 13.9 1. (Ocak 212) Kapasite Kullanım Oranı (%) 67.6 72.8 73.1 (Mart 212) İşsizlik Oranı (%) 13. 11.9 9.8 (Aralık 211) 1.7 21 211 Fiyat Gelişmeleri TÜFE (y y. %) 6.4 1.4 1.43 (Şubat 212) 6.6 ÜFE (y y. %) 8.87 13.33 9.1 (Şubat 212) Parasal Göstergeler (Milyon TL) M1 133,88 148,4 139,26 (16.3.212) M2 87,81 66,642 661,622 (16.3.212) M3 616,21 7,491 699,884 (16.3.212) Emisyon 44,368 49,347 48,678 (16.3.212) TCMB Brüt Döviz Rezervleri (Milyon $) 8,696 78,33 79,123 (23.3.212) Faiz Oranları TCMB O/N (Borç Alma) 1... (23.3.212) TRLIBOR O/N 6.4 1.89 11.13 (29.3.212) Ödemeler Dengesi (Milyon $) Cari İşlemler Açığı 47,11 77,89,998 (Ocak 212) 62,1 İthalat 18,44 24,834 17,713 (Şubat 212) İhracat 113,883 134,971 11,777 (Şubat 212) Dış Ticaret Açığı 71,661 1,88,936 (Şubat 212) 8,3 Kamu Ekonomisi (Milyon TL) 21 Şubat 211 Şubat Bütçe Gelirleri 2,19 24,6 27,18 (Şubat 212) Bütçe Giderleri 22,29 23,68 3,19 (Şubat 212) Bütçe Dengesi 2,271 988 2,641 (Şubat 212) Faiz Dışı Denge 2,36 7,19,973 (Şubat 212) Borç Stoku Göstergeleri 29 21 Merkezi Yön. İç Borç Stoku (Milyar TL) 33. 32.8 377. (Şubat 212) Merkezi Yön. Dış Borç Stoku (Milyar TL) 111. 12. 141. (Şubat 212) Kamu Net Borç Stoku (Milyar TL) 39.8 317.4 29. (211 IV. Çeyrek) 19
Vakıfbank Ekonomik Araştırmalar ekonomik.arastirmalar@vakifbank.com.tr Serkan Özcan Baş Ekonomist serkan.ozcan@vakifbank.com.tr 312 4 7 87 Cem Eroğlu Kıdemli Ekonomist cem.eroglu@vakifbank.com.tr 212 398 18 98 Nazan Kılıç Ekonomist nazan.kilic@vakifbank.com.tr 212 398 19 2 Ümit Ünsal Ekonomist umit.unsal@vakifbank.com.tr 212 398 18 99 Emine Özgü Özen Ekonomist emineozgu.ozen@vakifbank.com.tr 212 398 18 9 Naime Doğan Eriş Araştırmacı naimedogan.eris@vakifbank.com.tr 212 398 18 92 Fatma Özlem Kanbur Araştırmacı fatmaozlem.kanbur@vakifbank.com.tr 212 398 18 91 İbrahim Taha Durmaz Araştırmacı ibrahimtaha.durmaz@vakifbank.com.tr 212 398 19 Bu rapor Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. tarafından güvenilir olduğuna inanılan kaynaklardan sağlanan bilgiler kullanılarak hazırlanmıştır. Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. bu bilgi ve verilerin doğruluğu hakkında herhangi bir garanti vermemekte ve bu rapor ve içindeki bilgilerin kullanılması nedeniyle doğrudan veya dolaylı olarak oluşacak zararlardan dolayı sorumluluk kabul etmemektedir. Bu rapor sadece bilgi vermek amacıyla hazırlanmış olup, hiçbir konuda yatırım önerisi olarak yorumlanmamalıdır. Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. bu raporda yer alan bilgilerde daha önceden bilgilendirme yapmaksızın kısmen veya tamamen değişiklik yapma hakkına sahiptir. Vakıfbank Ekonomik Araştırmalar