TÜRKİYE DE NEFROLOJİ - DİYALİZ ve TRANSPLANTASYON

TÜRK NEFROLOJİ DERNEĞİ YAYINLARI PUBLISHED BY THE TURKISH SOCIETY OF NEPHROLOGY TÜRKİYE DE NEFROLOJİ - DİYALİZ ve TRANSPLANTASYON REGISTRY OF THE NEPHROLOGY, DIALYSIS AND TRANSPLANTATION IN TURKEY REGISTRY 26 Merkez Kayıt Kurulu / Central Registry Committee Ekrem EREK Gültekin SÜLEYMANLAR Kamil SERDENGEÇTİ Başkan Chairman Türk Nefroloji Derneği Genel Sekreteri General Secretary of Turkish Society of Nephrology Registry Genel Koordinatörü General Coordinator of Registry Türk Nefroloji Derneği Başkanı President of Turkish Society of Nephrology Mehmet Rıza ALTIPARMAK Aykut SİFİL Nurhan SEYAHİ Üye Üye Üye Member of Registry Committee Member of Registry Committee Member of Registry Committee İstanbul - 27

TÜRK NEFROLOJİ DERNEĞİ YAYINLARI PUBLISHED BY THE TURKISH SOCIETY OF NEPHROLOGY Önemli Not / Important Note Bu kitabın bütün hakları Türk Nefroloji Derneği ne aittir. Makale ve bulgular kaynak gösterilmeden yeniden yayınlanamaz. All copyrights are reserved for Turkish Society of Nephrology. Articles and figures can not be published without reference. Dizgi ve Tasarım / Contents and Design: Yorum Danışmanlık Baskı / Printing: Baskı Tarihi / Printing date: Ekim / October 27 ii National Hemodialysis, Transplantation and Nephrology Registry Report of Turkey, 26

ÖNSÖZ / INTRODUCTION Elinizdeki bu kitap, 17 yıldır yayınlanmakta olan Türk Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon verilerinin 26 yılına ait olan bölümünü ihtiva etmektedir. Hiç de azımsanacak bir süre değildir bu 17 yıl Bu sene verilerin büyük bir kısmı ilk defa olarak elektronik ortamda, internet aracılığıyla toplanmış, geri kalan cüzi bir kısmı ise yine klasik telefon, kargo yoluyla tamamlanmıştır. Ülke genelinde veri toplama oranımız %95 i aşmıştır. Bu kitabın son sayfalarındaki bölümlerde de görüleceği üzere Türk Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon kayıtları, artık Avrupa ve ABD registry kitaplarına dahil olan az sayıdaki ülke verileri arasında yer almaktadır. Bu yıl da 26 yılı verilerinin toplanmasına verdiği büyük destek için dernek başkanı Prof. Dr. Kamil Serdengeçti ye ve dernek yönetim kuruluna, registry nin planlanması ve organize edilmesi yönünden büyük çaba gösteren ve genel koordinatörlüğü başkandan devralan Prof. Dr. Gültekin Süleymanlar a ve Registry Kurulu üyelerimize, Pediyatrik Nefroloji bölümünün yorumlarını yapan Prof. Dr. Oğuz Söylemezoğlu na, yurt geneline yayılmış nefroloji, diyaliz ve transplantasyon merkezlerindeki dostlarımıza, verilerin toplanması görevini yerine getiren Figür Kongre Organizasyonları şirketinin ilgili mensuplarına, verilerin analizini yapan Doç. Dr. Oktay Özdemir e ve bu yıl da kitabın basımını üstlenen Fresenius şirketi yetkililerine şükranlarımı sunarım. This book consists of the year 26 data of Turkish Nephrology, Dialysis and Transplantation registry that has being published for 17 years which is quite a long period Most of the data have been collected electronically for the first time this year. A small part of the data are collected again via conventional methods like telephone calling and cargo. The rate of data collecting has reached to 95%. As you may see in the last part of the book, Turkish Nephrology, Dialysis and Transplantation registry is now among few registries that take place in European and USA data. I appreciate to the steering committee and to Prof. Dr. Kamil Serdengeçti for their great support in the collection of 26 data, to registry committee and to Prof. Dr. Gültekin Süleymanlar who has taken over the general coordinator task from the president, for their great efforts in planning and organizing of the registry, to Prof. Dr. Oğuz Söylemezoğlu for his comments on Pediatric Nephrology, to our friends in nephrology, dialysis and transplantation centers countrywide, to officers of Figür Congress Organizations company who have assisted in collecting the registry data, to Assoc. Prof. Oktay Özdemir who has performed the statistical analysis of the collected data and to Fresenius company officials for sponsoring the publishing of this book again. Prof. Dr. Ekrem EREK Türk Nefroloji Derneği Merkez Kayıt Kurulu Başkanı Turkish Society of Nephrology, Chairman to Central Registry Committee Ekim / October 27, İstanbul, Nişantaşı Türkiye 26 yılı Ulusal Hemodiyaliz, Transplantasyon ve Nefroloji Kayıt Sistemi Raporu iii

TÜRK NEFROLOJİ DERNEĞİ REGISTRY GENEL KURULU TURKISH SOCIETY OF NEPHROLOGY REGISTRY GENERAL COMMITTEE Genel Koordinatör, Proje Tasarım ve Dış İlişkiler: General Coordinator, Project Design and Foreign Affairs: Prof. Dr. Gültekin SÜLEYMANLAR Türk Nefroloji Derneği Genel Sekreteri Akdeniz ÜTF General Secretary of Turkish Society of Nephrology Merkez Kayıt Kurulu Üyeleri: Members to Central Registry Committee: Doç. Dr. Mehmet Rıza ALTIPARMAK İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Doç. Dr. Aykut SİFİL Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Uzm. Dr. Nurhan SEYAHİ İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Ankara ve İç Anadolu Bölge Koordinatörleri / Regional Coordinators for Ankara and Mid-Turkey: Şali ÇAĞLAR, Mehmet HABERAL, Çetin TURGAN, Enver HASANOĞLU, Şükrü SİNDEL, Neval DUMAN, Ayşın BAKKALOĞLU, Oğuz SÖYLEMEZOĞLU, Ayşe ÖNER, Haluk KİPER, Cengiz UTAŞ, Süleyman TÜRK, Necmettin GÜVENCE İstanbul ve Trakya Bölge Koordinatörleri / Regional Coordinators for Istanbul and Thrace Region: Emel AKOĞLU, Mehmet SEVER, Rezzan ATAMAN, Mine BESLER, Funda TÜRKMEN, Uluğ ELDEGEZ, Muzaffer SARIYAR, Saniye ŞEN, Metin ERMAN, Nedim SARSMAZ Hülya Karadayı ERGİN Bursa ve Marmara Bölge Koordinatörleri / Regional Coordinators for Bursa and Marmara Region: Mustafa YURTKURAN, Kamil DİLEK, Mustafa GÜLLÜLÜ, Nilay OKTAY, Betül KALENDER İzmir ve Ege Bölge Koordinatörleri / Regional Coordinators for Izmir and Aegean Region: Ali BAŞÇI, Sevgi MİR, Taner ÇAMSARI, Fehmi AKÇİÇEK Cüneyt HOŞCOŞKUN, Adam USLU Karadeniz Bölge Koordinatörleri / Regional Coordinators for Black Sea Region: Tekin AKPOLAT, Nurol ARIK, Şükrü ULUSOY Erzurum ve Doğu Anadolu Bölge Koordinatörleri / Regional Coordinators for Eastern Turkey: Yılmaz SELÇUK, Ramazan ÇETİNKAYA, Reha ERKOÇ Diyarbakır ve Güneydoğu Anadolu Bölge Koordinatörleri / Regional Coordinators for Southeastern Turkey: Bünyamin IŞIKOĞLU, Emin YILMAZ, Asım GÖYMEN Adana ve Çukurova Bölge Koordinatörleri / Regional Coordinators for Adana and Cukurova Region: Yahya SAĞLIKER, Saime PAYDAŞ, İbrahim KARAYAYLALI, Neslihan SEYREK Antalya ve Akdeniz Bölge Koordinatörleri / Regional Coordinators for Antalya and Mediterranean Region: Gülşen YAKUPOĞLU, Fevzi ERSOY, Alper DEMİRBAŞ Pediatrik Nefroloji Koordinatörü / Coordinator for Pediatric Nephrology: Oğuz SÖYLEMEZOĞLU, Pediatrik Nefroloji Derneği Başkanı / President of Pediatric Nephrology Society Veri Toplanmasında İletişim ve Yardım / Communication and Assistance in Data Collection: Mübeccel AKYÜZ Veri Toplama / Data Collection: Figür Kongre Organizasyonları / Figür Congress Organizations Cüneyt GÜLAY, Tolga TEMEL Veritabanı ve Veri Giriş Programı / Database Management and Software Development: Ddesign İletişim Hizmetleri / Ddesign Communication Services Haldun TOLAN Veri Analizi ve Raporlama / Data Analysis and Reporting: Yorum Danışmanlık Ltd. / Yorum Consultancy Ltd. Sorumlu / Analyzer: Oktay ÖZDEMİR, Sorumlu yardımcısı / Assistant: Murat KİRTİŞ Grafikler ve İngilizce Çeviriler / Graphics and Translation: Murat KİRTİŞ iv National Hemodialysis, Transplantation and Nephrology Registry Report of Turkey, 26

İÇİNDEKİLER / CONTENTS Sayfa / Page 26 Kayıt Sistemi / 26 Registry... 1-2 Klinik Nefroloji / Clinical Nephrology... 3 Hemodiyaliz / Hemodialysis... 5-22 Periton Diyalizi / Peritoneal Dialysis... 23-37 Böbrek Transplantasyonu / Renal Transplantation... 38-43 Pediatrik Nefroloji / Pediatric Nephrology... 44-45 Pediatrik Hemodiyaliz / Pediatric Hemodialysis... 46-47 Pediatrik Periton Diyalizi / Pediatric Peritoneal Dialysis... 48-49 Pediatrik Böbrek Transplantasyonu / Pediatric Renal Transplantation... 5 Türkiye den ve Dünya dan Genel Bilgiler / General Information on Turkey and World... 51-61 Kayıt Sistemine Katılan Merkezler / Centers Included in the Registry... 62-77 APD... Aletli periton diyalizi BTx... Böbrek transplantasyonu EPO... Eritropoietin HD... Hemodiyaliz HT... Hipertansiyon mnb... Milyon nüfus başına PD... Periton diyalizi RRT... Renal replasman tedavisi SAPD... Sürekli ayaktan periton diyalizi SDBY... Son dönem böbrek yetmezliği TND... Türk Nefroloji Derneği KISALTMALAR / ABBREVIATIONS APD... Automatic peritoneal dialysis CAPD... Continuous ambulatory peritoneal dialysis EPO... Erythropoietin ESRD... End stage renal disease HD... Hemodialysis HT... Hypertension PD... Peritoneal dialysis pmp... Per million population RRT... Renal replacement therapy RTx... Renal transplantation TSN... Turkish Society of Nephrology Türkiye 26 yılı Ulusal Hemodiyaliz, Transplantasyon ve Nefroloji Kayıt Sistemi Raporu v

26 KAYIT SİSTEMİ 26 REGISTRY TND 26 registry formu gönderilen merkez sayısı Number of centers where TSN registry forms 26 sent... 691 27 yılında açılmış olan merkez sayısı Number of centers established in 27... 48 Hedeflenen merkez sayısı Number of centers targeted... 643 İnternet kanalıyla yanıt veren merkez sayısı Number of centers responding via internet... 493 Kargo, faks vb. yöntemlerle yanıt veren merkez sayısı ve oranı Number of centers responding with conventional methods... 128 Yanıt veren toplam merkez sayısı ve oranı Total number of responding centers and response rate...621 (96.6%) Yıllara göre yanıt oranı Response rate by years 1 94.1 96.2 94.4 97.6 93.2 96.6 9 8 7 6 77.5 5 2 21 22 23 24 25 26 Yıl / Year Türkiye 26 yılı Ulusal Hemodiyaliz, Transplantasyon ve Nefroloji Kayıt Sistemi Raporu 1

HD merkezleri / HD centers Sorumlu uzman hekim sayısı Number of specialist physicians... 519 Sorumlu pratisyen hekim sayısı Number of general practitioners... 918 Merkezde çalışan toplam hekim sayısı Total number of doctors working in the center... 1.66 Merkezde çalışan toplam hemşire sayısı Total number of nurses working in the center... 3.764 Merkezdeki HD cihaz sayısı Number of HD equipments in the center... 8.76 PD merkezleri / PD centers Sorumlu uzman hekim sayısı Number of specialist physicians... 16 Sorumlu pratisyen hekim sayısı Number of general practitioners... 14 Merkezde çalışan toplam hekim sayısı Total number of doctors working in the center... 452 Merkezde çalışan toplam hemşire sayısı Total number of nurses working in the center... 424 Merkezdeki APD cihaz sayısı Number of equipments in the center... 12 Değerlendirme / Discussion Değerlendirme, 621 merkezden gelen bilgilere dayanarak yapılmıştır. Bu merkezlerden 493 ü istenen tüm verileri göndermiş, geri kalan 128 merkezden ise daha özet bilgiler alınmıştır. 26 yılında Türkiye de renal replasman tedavisi gerektiren son dönem kronik böbrek yetmezliği nokta prevalansı milyon nüfus başına 578 ve insidensi ise milyon nüfus başına 189 olarak saptanmıştır. Geçen yıla göre insidens ve prevelansta hafif artma dikkati çekmiştir. Evaluation is performed based on the results provided by 621 centers. Of these, 493 centers have answered all questions asked, the rest (128 centers) have sent summary data. For the year 26, the point prevalence of end stage renal disease needed renal replacement is found as 578 pmp and incidence as 189 pmp in Turkey. There is a mild increase in both incidence and prevalence compared to last year. 2 National Hemodialysis, Transplantation and Nephrology Registry Report of Turkey, 26

KLİNİK NEFROLOJİ CLINICAL NEPHROLOGY 26 yıl sonu itibariyle prevalan (mevcut) SDBY hastalarında RRT tipleri RRT modalities in prevalent ESRD patients, as of the end of 26 HD hastaları / HD patients... 8.5% PD hastaları / PD patients... 9.7% Tx hastaları / Tx patients... 9.8% Registry nin bu yıl odaklandığı klinik nefroloji konuları Akut Böbrek Yetmezliği ve Renal Biyopsi/Patolojidir. Clinical nephrology issues that are focused this year are acute renal failure and renal biopsy/pathology. AKUT BÖBREK YETMEZLİĞİ / ACUTE RENAL FAILURE Merkez sayısı Number of the centers... 65 Bir yıl içinde merkeze yapılan başvuru sayısı Number of approvals to units... 192.114 26 YILINDA TANI ALAN AKUT BÖBREK YETMEZLIKLI HASTA SAYISI, NUMBER OF ACUTE RENAL FAILURE PATIENTS DIAGNOSED IN 26...3.486 Erkek / Male... 55.7% Kadın / Female... 44.3% Ortalama yaş / Mean age... 51.9 26 yılında tanı alan akut böbrek yetmezliği hastalarında yaş dağılımı Age distribution of acute renal failure patients diagnosed in 26-15....3 16-19... 3.8 2-44... 28.9 45-64... 3.9 65-74... 26.3 75+... 9.8 26 yılında tanı alan akut böbrek yetmezliği hastalarında etyoloji Etiology in acute renal failure patients diagnosed in 26 Hipovolemi / Hypovolemia... 22.1% Kardiyovasküler yetmezlik / Cardiovascular failure... 15.2% İdrar yolu obstrüksiyonu / Urinary tract obstruction... 12.1% Sepsis / Sepsis... 11.1% Akut tubuler nekroz-postiskemik / Acute tubular necrosis-postischemic... 8.9% Akut tubuler nekroz-nefrotoksik / Acute tubular necrosis-nephrotoxic... 8.8% Nedeni bilinmeyen / Unknown... 8.9% Diğer / Other... 13.% 26 yılında tanı alan akut böbrek yetmezliği hastalarında ilk kabuldeki idrar miktarı Amount of urinary at admission in acute renal failure patients diagnosed in 26 Anüri (<1) / Anuria (<1)... 27.8% Oligüri (1-4) / Oliguria (1-4)... 44.9% Nonoligüri / Nonoliguria... 27.3% Türkiye 26 yılı Ulusal Hemodiyaliz, Transplantasyon ve Nefroloji Kayıt Sistemi Raporu 3

26 yılında tanı alan akut böbrek yetmezliği hastalarında hastanede kalış süresi Duration of hospitalization of acute renal failure patients diagnosed in 26 Minimum / Minimum... 3. gün / days Maksimum / Maximum... 28.2 gün / days Ortalama / Mean... 1.5 gün / days <=3 gün / days... 6.3% 4-1 gün / days... 34.4% 11-2 gün / days... 32.% >= 21 gün / days... 27.3% 26 yılında tanı alan akut böbrek yetmezliği hastalarında diyaliz tedavisi Dialysis treatment in acute renal failure patients diagnosed in 26... 53.9% 26 yılında tanı alan akut böbrek yetmezliği hastalarında klinik sonuçlar Clinical outcomes in acute renal failure patients in 26 İyileşme / Recovery... 59.% Kronikleşme / Cronic... 21.3% Ölüm / Death... 16.7% İzlem dışına çıkma / Lost follow-up... 3.1% 26 yılında ölen akut böbrek yetmezliği hastalarında ölüm nedenleri Causes of death in acute renal failure patients in 26 Kardiyovasküler / Cardiovascular... 4.4% İnfeksiyon / Infection... 27.4% Solunum yetmezliği / Restrictive respiratory syndrom... 13.% Serebrovasküler aksidan / Cerebrovascular accident... 7.3% GİS bleeding / GIS bleeding... 3.3% Karaciğer yetmezliği / Liver failure... 2.6% Pulmoner emboli / Pulmonary emboli... 2.4% Diğer / Other... 3.6% BÖBREK BİYOPSİSİ PATOLOJİ / RENAL BIOPSY PATOLOGY 26 YILINDA YAPILAN BÖBREK BIYOPSISI SAYISI NUMBER OF RENAL BIOPSY IN 26...1.63 26 yılında yapılan böbrek biyopsilerinde endikasyonlar Indications of renal biopsies in 26 Nefrotik sendrom /Nephrotic syndrom... 38.9% Nefrotik düzeyde olmayan proteinüri / Nonnephrotic proteinuria... 16.6% Hematüri / Hematuria... 12.3% Sistemik hastalık böbrek tutulumu / Sistemic disease renal involvement... 9.% Hızlı ilerleyen böbrek yetmezliği / Rapidly progressing renal failure... 6.3% Böbrek Tx disfonksiyonu / Renal Tx dysfunction... 5.2% Nedeni bilinmeyen akut böbrek yetmezliği Acute renal failure with unknown etiology... 5.% Nedeni bilinmeyen kronik böbrek yetmezliği Chronic renal failure with unknown etiology... 3.9% İnterstisyel nefritler / Interstitial nephritis... 1.7% 26 yılında yapılan böbrek biyopsilerinde tanı dağılımı Distribution of diagnosis in renal biopsies in 26 Membranöz glomerüopati / Membranous glomerulopathy... 17.5% IgA nefropatisi / IgA nephropathy... 12.9% Amiloidoz / Amiloidosis... 11.4% Membranoproliferatif GN / Membranoproliferative GN... 11.% Fokal segmental glomerüloskleroz / Focal segmental glomerulosclerosis... 1.% Lupus nefriti / Lupus nephritis... 6.3% Kresentik glomerülonefrit / Cresentic glomerulonephritis... 5.6% Mesangial proliferatif GN / Mesangial proliferative GN... 5.4% Nefroskleroz / Nephrosclerosis... 2.3% Diğer / Other... 17.4% 4 National Hemodialysis, Transplantation and Nephrology Registry Report of Turkey, 26

HEMODİYALİZ HEMODIALYSIS 26 YILI İÇİNDE DÜZENLİ HD PROGRAMINA DAHİL EDİLEN HASTA SAYISI INCIDENT REGULAR HD PATIENTS IN 26... 11.583 Erkek / Male... 57.3% Kadın / Female... 42.6% -19 yaş arası / -19 years of age... 1.7% 2-44 yaş arası / 2-44 years of age... 2.4% 45-64 yaş arası / 45-64 years of age... 41.1% 65-74 yaş arası / 65-74 years of age... 25.5% 75 yaş ve üzeri / 75+ years of age... 11.4% 26 YIL SONU İTİBARİYLE DÜZENLİ HD PROGRAMINDA OLAN HASTA SAYISI PREVALENT REGULAR HD PATIENTS, AS OF THE END OF 26...33.95 Erkek / Male... 56.3% Kadın / Female... 43.6% -19 yaş arası / -19 years of age... 1.2% 2-44 yaş arası / 2-44 years of age... 24.3% 45-64 yaş arası / 45-64 years of age... 42.9% 65-74 yaş arası / 65-74 years of age... 22.7% 75 yaş ve üzeri / 75+ years of age... 8.9% 26 yıl sonu itibariyle düzenli HD programında olan hastaların HD seans sayısı Frequency of HD sessions in regular HD patients, as of the end of 26 Haftada bir kez / Once weekly... 1.5% Haftada iki kez / Twice weekly... 9.3% Haftada üç kez / Three times weekly... 89.2% 26 yıl sonu itibariyle düzenli HD programında olan hastalarda normalize protein katabolizma oranı Normalized protein catabolism rates of regular HD patients, as of the end of 26 <1...33.% >1... 67.% 26 yıl sonu itibariyle düzenli HD programında olan hastaların Kt/V değerleri Kt/V values in regular HD patients, as of the end of 25 1.21... 14.5% 1.21-1.4... 41.3% >1.4... 44.1% 26 yıl sonu itibariyle düzenli HD programında olan hastalarda hipoalbüminemi (<3.5 g/dl) Percentage of regular HD patients with hypoalbuminemia (<3.5 g/dl), as of the end of 26... 12.7% 26 yıl sonu itibariyle düzenli HD programında olan hastalardan esansiyel aminoasit ve/veya alfa keto asit tedavisi alanların oranı Essential aminoacid and/or alpha-keto acid treatment in regular HD patients, as of the end of 26... 3.% 26 yıl sonu itibariyle düzenli HD programında olan hastalarda EPO tedavisi EPO treatment in regular HD patients, as of the end of 26 Halen EPO tedavisi alan HD hastalarının oranı Percentage of HD patients receiving EPO treatment currently... 59.8% Herhangi bir zamanda EPO tedavisi alan ancak halen kullanmayan HD hastalarının oranı Percentage of HD patients who has received EPO treatment at any time, but not using currently... 19.1% EPO ya dirençli HD hastalarının oranı Percentage of HD patients with EPO resistance... 5.9% Türkiye 26 yılı Ulusal Hemodiyaliz, Transplantasyon ve Nefroloji Kayıt Sistemi Raporu 5

26 yıl sonu itibariyle düzenli HD programında olan hastalarda hospitalizasyon durumu Hospitalizations in regular HD patients, as of the end of 26 Herhangi bir sebebe bağlı hospitalizasyon / Hospitalizations due to any cause... 19. Hastanede yatış süresi / Duration of hospital stay <1 gün / days... 74.5% 1-3 gün / days... 21.9% >3 gün / days... 3.7% 26 yılı içinde düzenli HD programında olan hastalarda ölümler Deaths in regular HD patients, in 26 Herhangi bir sebebe bağlı ölüm / Deaths due to any cause... 3.143 (11.4%) Diyalize girdikten sonraki ilk 9 gün içinde within the first 9 days of dialysis... 23.7% Diyalizde 9 gün yaşadıktan sonra after 9 days of dialysis... 76.2% 6 National Hemodialysis, Transplantation and Nephrology Registry Report of Turkey, 26

Yeni HD hastalarında etyoloji Etiology in incident HD patients 5 1 15 2 25 3 35 Diabetes mellitus 24.1 4.8 28.9 Hipertansiyon / Hypertension * 23.3 Kronik glomerülonefrit / Chronic glomerulonephritis Ürolojik hastalıklar / Urologic diseases Polikistik böbrek hastalıkları / Polycystic renal diseases Piyelonefrit / Pyelonephritis Amiloidoz / Amyloidosis Renal vasküler hastalık / Renal vascular disease Diğer nedenler / Other causes Etyolojisi bilinmeyen / Etiology unknown Bilgi yok / Missing data 6.6 6.1 5.3 3.9 2.2.9 4.7 2.9 15.2 type II DM type I DM * Burada görülen hipertansiyonun tür olarak primer değil, kronik böbrek yetmezliğine bağlı oluşan sekonder hipertansiyon olduğuna dair kuvvetli şüpheler vardır. *There are strong suspects that hypertension seen here is not primary but seconder which has occured due to chronic renal failure. Türkiye 26 yılı Ulusal Hemodiyaliz, Transplantasyon ve Nefroloji Kayıt Sistemi Raporu 7

Prevalan (mevcut) HD hastalarında etyoloji Etiology in prevalent HD patients 5 1 15 2 25 Diabetes mellitus 19.7 4. 23.7 Hipertansiyon / Hypertension * 22.9 Kronik glomerülonefrit / Chronic glomerulonephritis 8.7 Ürolojik hastalıklar / Urologic diseases Polikistik böbrek hastalıkları / Polycystic renal diseases Piyelonefrit / Pyelonephritis Amiloidoz / Amyloidosis Renal vasküler hastalık / Renal vascular disease Diğer nedenler / Other causes Etyolojisi bilinmeyen / Etiology unknown Bilgi yok / Missing data 6.2 5.8 4.7 2.2 1. 5.2 1.7 17.8 type II DM type I DM * Burada görülen hipertansiyonun tür olarak primer değil, kronik böbrek yetmezliğine bağlı oluşan sekonder hipertansiyon olduğuna dair kuvvetli şüpheler vardır. *There are strong suspects that hypertension seen here is not primary but seconder which has occured due to chronic renal failure. 8 National Hemodialysis, Transplantation and Nephrology Registry Report of Turkey, 26

Yeni HD hastalarında yaş dağılımı Age distribution in incident HD patients 5 4 3 2 1 41.5 4.5 26.7 24.5 21.2 19.4 11.2 11.6 1.6 1.7-19 2-44 45-64 65-74 75+ Yeni HD hastalarında ortalama yaş Mean age in incident HD patients 6 Ortalama yaş / Mean age 58 56 54 52 55.5 56.3 55.8 5 Erkek /Male Kadın / Female Toplam / Total Prevalan (mevcut) HD hastalarında yaş dağılımı Age distribution in prevalent HD patients 6 4 2 43.1 42.5 25.5 22.6 21.9 23.7 8.3 9.8 1.1 1.4-19 2-44 45-64 65-74 75+ Türkiye 26 yılı Ulusal Hemodiyaliz, Transplantasyon ve Nefroloji Kayıt Sistemi Raporu 9

Prevalan (mevcut) HD hastalarında ortalama yaş Mean age in prevalent HD patients 56 Ortalama yaş / Mean age 55 54 53 52 51 53.6 54.8 54.1 5 Erkek /Male Kadın / Female Toplam / Total Yeni diyabetik HD hastalarında yaş dağılımı Age distribution in incident diabetic HD patients 6 52.2 48.1 4 2 34.5 28.3 11. 8.1 8.5 9.2.1.2-19 2-44 45-64 65-74 75+ Yeni diyabetik HD hastalarında ortalama yaş Mean age in incident diabetic HD patients Ortalama yaş / Mean age 62 6 58 56 54 52 58.4 6.1 59.1 5 Erkek /Male Kadın / Female Toplam / Total 1 National Hemodialysis, Transplantation and Nephrology Registry Report of Turkey, 26

26 yılı içinde tüketilen diyalizörlerin membran tipine göre dağılımı Distribution of dialysers according to the membrane type in 26 7 6 62.8 Yüzde /Percent 5 4 3 2 22.1 15. 1 Sentetik / Synthetic Semisentetik / Semi-synthetic High-flux / High-flux.1 Kuprofan / Cuprophane Prevalan (mevcut) HD hastalarında üre azalma oranı Urea reduction rate in prevalent HD patients 8 78. 6 4 2 22..65 <.65 Türkiye 26 yılı Ulusal Hemodiyaliz, Transplantasyon ve Nefroloji Kayıt Sistemi Raporu 11

HD hastalarında hastaneye yatış nedenleri Indication of hospitalization in HD patients 5 1 15 2 25 3 İnfeksiyon / Infection 25.2 Damar giriş sorunu / Vascular access problem Kardiyovasküler / Cardiovascular 21.2 21.1 Gastrointestinal / Gastrointestinal Serebrovasküler / Cerebrovascular Akciğer hastalığı / Pulmonary emboli Malignite / Malignancy 7.9 6.6 4.8 4.6 Genitoüriner / Genitourinary Psikososyal / Psychosocial Yetersiz diyaliz / Insufficient dialysis Hepatobiliyer / Hepatobiliary 2.3 1.6 1.6 1.4 Diğer / Miscellaneous 16.4 Prevalan (mevcut) HD hastalarında damara ulaşım yolu Types of vascular access in prevalent HD patients 1 8 6 4 2 85.7 AV fistül (nativ) / AV fistula (native) 6.9 Kalıcı (tünelli) kateter / Permanent (tunnelled) catheter 3.2 4.2 AV greft (protez) / AV greft (prosthesis) Diğer / Miscellaneous 12 National Hemodialysis, Transplantation and Nephrology Registry Report of Turkey, 26

Prevalan (mevcut) HD hastalarında antikoagülasyon yöntemi Anticoagulation method in prevalent HD patients 2 4 6 8 Standart heparinizasyon / Standard heparinization 71.4 Düşük mol ağırlıklı heparinizasyon / Lowmolecular weight heparinization 27.3 Regional heparinizasyon / Regional heparinization.1 Diğer / Miscellaneous 1.2 Prevalan (mevcut) HD hastalarında hipertansiyon Hypertension in prevalent HD patients 8 65.1 6 4 2 18.8 6.5 9.6 KB / BP < 14/9 mmhg KB / BP < 14/9 mmhg KB / BP > 14/9 mmhg KB / BP > 14/9 mmhg İlaç YOK, Untreated İlaç VAR, Treated İlaç YOK, Untreated İlaç VAR, Treated Prevalan (mevcut) HD hastalarında serum albümin düzeyi Serum albumin levels in prevalent HD patients 6 52.5 4 2 12.7 34.7 <3.5 g/dl 3.5-4 g/dl >4 g/dl Türkiye 26 yılı Ulusal Hemodiyaliz, Transplantasyon ve Nefroloji Kayıt Sistemi Raporu 13

Prevalan (mevcut) HD hastalarında EPO tedavisi EPO usage in prevalent HD patients 2 4 6 Herhangi bir zamanda kullanmış, ancak halen kullanmayan / Have received at any time, but not using currently 19.1 Halen kullanan / Using currently 59.8 EPO almayanlar / No EPO treatment 21.1 Prevalan (mevcut) HD hastalarında EPO türleri EPO types in prevalent HD patients 5 4 3 2 1 41. 35.3 23.8 Alfa / Alpha Beta / Beta Darbepoetin / Darbepoetin Prevalan (mevcut) HD hastalarında demir preparatı kullanımı Iron treatment in prevalent HD patients 8 73. 7.8 6 4 2 2.2 Toplam / Total Oral / Oral Parenteral / Parenteral 14 National Hemodialysis, Transplantation and Nephrology Registry Report of Turkey, 26

Prevalan (mevcut) HD hastalarında serum intakt parathormon (ipth) düzeyleri Serum intact parathormon levels in prevalent HD patients 5 4 38.1 3 2 1 17.9 22.9 15.3 5.7 <1 1-3 3-5 5-1 >1 ipth (pg/ml) Prevalan (mevcut) HD hastalarında fosfor bağlayıcı ilaç kullanımı Phosphorus binding agents used in prevalent HD patients 6 59.8 4 2 Kalsiyum asetat / Calcium acetate 12.6 Kalsiyum karbonat / Calcium carbonate 9. Sevelamer / Sevelamer 3.2 1.9 Aluminyum hidroksit / Aluminium hydroxide Diğer / Other 13.5 Kullanmayan / None Prevalan (mevcut) HD hastalarında aktif vitamin D kullanımı Active vitamin D usage in prevalent HD patients 4 38.4 3 2 1 8.2 3.2 Toplam / Total Oral / Oral IV / IV Türkiye 26 yılı Ulusal Hemodiyaliz, Transplantasyon ve Nefroloji Kayıt Sistemi Raporu 15

Prevalan (mevcut) HD hastalarında diyaliz züresi Dialysis duration in prevalent HD patients 8 64.1 6 4 2 25.4 7.9 2.2.5-5 yıl / years 6-1 yıl / years 11-15 yıl / years 16-2 yıl / years >2 yıl / years HD hastalarında ölüm nedenleri Causes of death in HD patients 1 2 3 4 5 6 Kardiyovasküler / Cardiovascular 5.4 Serebrovasküler olay / Cerebrovascular accidents 1.5 Malignite / Neoplasm 1.4 İnfeksiyon / Infection 7.2 Akciğer embolisi / Pulmonary emboli 4.3 GİS kanaması / GIS bleeding 2.9 Karaciğer yetmezliği / Liver failure Diyalize girmeyi reddetme / Refusal of dialysis treatment Diğer / Other 1.5 1.1 11.6 Değerlendirme, 621 erişkin hemodiyaliz merkezinden gelen verilere dayanılarak yapılmıştır. Registry ye katılan merkez sayısı, hemodiyaliz makina sayısı (n=8.76) ve hemodiyaliz hasta sayısı (n=33.95) önceki yıla göre artmıştır. Yaşı 19 ve altında olan hasta oranı %1.7 dir. Pediatrik ve erişkin yaş grubu ayrımı için yaş sınırının ne olması gerektiği tartışmalı bir konu olup, bu konudaki son uluslararası kriterler aydınlığa Değerlendirme / Discussion Evaluation was performed based on the results provided by 621 hemodialysis centers. The number of the centers participating to the registry, the number of the hemodialysis equipments (n=876) and the number of the HD patients (n=3395) are all increased compared to the year 24. The rate of patients whose ages are 19 or younger is 1.7%. Classification of patients into pediatric or adult age groups is controversial. 16 National Hemodialysis, Transplantation and Nephrology Registry Report of Turkey, 26

kavuşturulmalıdır. Hemodiyaliz, ülkemizde en sık uygulanan RRT yöntemidir. Hemodiyalizde çalışan toplam hekim sayısı 166, hemşire sayısı 3.764 tür. Son dönem böbrek yetmezliği etyolojisinde yüksek oranda bulunan hipertansiyonun primer mi, yoksa renal yetersizliğe mi bağlı olduğu tartışmalıdır. Bunun sekonder hipertansiyon olduğuna dair kuvvetli şüpheleri Registry deki böbrek biyopsisi bulguları da desteklemektedir (bakınız sayfa 4). Haftalık hemodiyaliz seansı sayısı hastaların %89.2 sinde üç, %9.3 ünde iki, %1.5 inde bir seansdır. 26 yılında düzenli HD tedavisine başlayan hastalarda damara ulaşım yolu olarak %3.2 hastada AV greft, %6.9 hastada tünelli (kalıcı) kateterizasyon, %85.7 hastada ise AV fistül kullanılmıştır. 26 yıl sonu itibariyle izlemde olan düzenli HD hastalarında esas damara ulaşım yolu AV fistüldür (%85.7). Kalıcı kateter kullanımı artmıştır. 26 yıl sonu itibariyle izlemde olan düzenli HD hastalarının %71.4 ünde standart heparinizasyon, %27.3 ünde düşük molekül ağırlıklı heparinizasyon, %.1 inde regional heparinizasyon uygulanmıştır. Ülkemizde diyaliz hastalarında uygulanan antikoagülasyon tedavisinde düşük molekül ağırlıklı heparin kullanımı oranı hem Avrupa, hem de Amerika dan yüksektir. Standart heparinizasyon düşük molekül ağırlıklı heparinizasyona göre önemli derecede ekonomiktir. HD hastalarında hipertansiyon oranı %34.8 bulunmuştur. Bu oran geçen yılki orandan farklı değildir. Beslenmenin güvenilir göstergelerinden olan serum albümin düzeyi hemodiyaliz hastalarının %87.2 sinde 3.5 g/dl nin üzerindedir. Hemodiyaliz hasta popülasyonumuzda EPO kullanım oranında geçen yıla göre azalma olmuştur. EPO kullanım oranı %59.8 dir. EPO direnci %5.9 olarak saptanmıştır. Bu değerler EPO kullanımındaki sorunların geçen yıla göre azaldığını göstermektedir. Düzenli HD tedavisi gören hastalarda fosfat bağlayıcı seçiminde kalsiyum asetat ilk sırada (%59.8) yer almıştır. Esansiyel amino asit solüsyonu ve/veya alfaketoasit kullanan hasta oranı %3. dır. D vitamini kullanımı %38.4 olup geçen yıla göre düşmüştür. Fosforun özellikle 7 mg/dl nin üzerinde olduğu vakalarda en etkili fosfat düşürücünün alüminyum hidroksit olduğu ABD başta olmak üzere birçok batı ülkesinde kabul görmektedir. International criteria for the cut-off age value to define pediatric and adult age groups, should be brought up to light. Hemodialysis is the most commonly used RRT method in Turkey. There are 1.66 physicians and 3.764 nurses working in hemodialysis centers. The relationship of hypertension, which is noted to be highly prevalent, with endstage renal failure is to be discussed with regards to the cause-and-effect sequence of hypertension and renal failure. Also renal biopsy findings in this Registry support the thought that it is seconder hypertension (see page 4). The number of hemodialysis session per week is three times for 89.2% of the patients while it is twice for 9.3% and once for 1.5% of them. IV route in HD patients started routine HD treatment in the year 26 are AV graft by 3.2%, tunnelled (permanent) catheterization by 6.9% and AV fistula by 85.7%. Main IV route in routine HD patients as of the end of 26 is AV fistula by 85.7%. Tunelled (permanent) catheter usage is increased. Standard heparinization is performed in 71.4% of the patients who are under follow-up as of the end of 26 while rate of low molecular weight heparin anticoagulation is 27.3% and the rate of regional heparinization is.1%. The rate of using low molecular weight heparin for anticoagulation is higher than the rates in Europe and USA. Compared to low molecular heparinization, standart heparinization is reasonably economical. The rate of hypertension among HD patients is found as 34.8% and this is similar to last year s rate. Serum albumin level, which is a reliable indicator of nutrition, is over 3.5 g/dl in 87.2% of HD patients. There is a decrease in the rate of EPO usage when compared to last year. The rate of EPO usage is 59.8%. EPO resistance is found as 5.9%. Those numbers show that the problems in EPO usage are decreased when compared to last year. With a rate of 59.8%, calcium acetate is the most common phosphate binding agent in routine HD patients. The rate of patients using essential aminoacid solution and/or alpha-ketoacid is 3.%, while the rate of Vit D usage is 38.4% which is lower than last year. The thought that aluminium hydroxide is the most effective phosphorus lowering agent in especially the cases with phosphorus higher than 7 mg/dl is being admitted by most of the western countries among Türkiye 26 yılı Ulusal Hemodiyaliz, Transplantasyon ve Nefroloji Kayıt Sistemi Raporu 17

Ayrıca alüminyum hidroksit ile diğerleri arasındaki ekonomik fark azımsanmayacak derecede büyüktür. Hemodiyaliz hastalarındaki en sık rastlanan ölüm nedeni kardiyovasküler hastalıklardır (%5.4). Bu durum kardiyovasküler ve renal patolojiler arasındaki ilişkinin bir sonucu olarak kabul edilebilir. Bunu serebrovasküler hastalık, malignite ve infeksiyonlar izlemektedir. Hemodiyaliz hastalarındaki ölümlerin %23.7 sinin diyalizin ilk 9 günü içinde oluştuğu görülmektedir. Bu değer, geçen yıla göre düşük olmakla birlikte üzerinde durulması gereken bir konudur. Hemodiyaliz, ülkemizde SDBY gelişen hastalarda en sık uygulanan RRT yöntemidir. Hemodiyaliz olanakları ve hasta sayısındaki artışların yanısıra, daha kaliteli diyaliz sunulması konusunda da önemli gelişmeler devam etmektedir. Pahalı bir tedavi yöntemi olan hemodiyalizin maliyetini azaltacak önlemler (ev diyalizi, aynı membranın tekrar kullanımı [reuse]) gibi stratejilerin geliştirilmesi ve uygulanmasının ülke ekonomisi açısından çok önemli olduğu açıktır. Tedavi yöntemlerinin belirlenmesinde maliyet etkinlik analizi yapılmalıdır. which USA ranks first. Beside this, the economical difference between aluminium hydroxide and others is too big to undervalue. With a rate of 5.4%, cardiovascular diseases are the most common death causes in HD patients. This finding might be considered as a result of close relationship between cardiovascular and renal pathologies. Cerebrovascular diseases, malignancies and infections are the following causes. It is found that 23.7% of HD patients die in the first 9 days of the dialysis. Although this ratio is lower than last year, it needs further attention. Hemodialysis is the most common RRT method in patients with ESRD. While the number of patients keeps increasing, there are improvements in hemodialysis conditions and studies to provide a more qualified dialysis are being carried on. It is obvious that developing and implementing strategies, like home-dialysis or reuse of the same membrane, to decrease the cost of hemodialysis is particularly important for the good of our country economy. Cost-effectiveness analysis should be done in planning treatment methods. 18 National Hemodialysis, Transplantation and Nephrology Registry Report of Turkey, 26

HEMODİYALİZ TEDAVİSİNİN YILLARA BAĞLI DEĞİŞİMİ TRENDS IN REGULAR HEMODIALYSIS THERAPY BY YEARS HD hasta sayısı Number of HD patients 35 3395 Sayı / Count 3 25 2 15 1 5 369 3494 54 6527 714 9658 1486 11339 12196 18815 26 2857 23387 25321 199 1991 1993 1995 1996 1997 1998 1999 2 21 22 23 24 25 26 Yıl / Year Prevalan (mevcut) HD hastalarında hipoalbüminemi (<3.5 mg/dl) Hypoalbuminemia (<3.5 mg/dl) in prevalent HD patients 4 34.5 3 2 1 19.8 23 18.3 16.2 14.7 17.3 19.2 15.4 12.9 13.5 12.7 1995 1996 1997 1998 1999 2 21 22 23 24 25 26 Yıl / Year Prevalan (mevcut) HD hastalarında EPO kullanımı EPO usage in prevalent HD patients 1 8 6 4 2 44.2 38. 55. 63.4 67.6 69.5 69.5 69.3 66.5 65.5 62.8 6.4 59.8 1991 1993 1996 1997 1998 1999 2 21 22 23 24 25 26 Yıl / Year Türkiye 26 yılı Ulusal Hemodiyaliz, Transplantasyon ve Nefroloji Kayıt Sistemi Raporu 19

Prevalan (mevcut) HD hastalarında EPO'ya direnç EPO resistance in prevalent HD patients 12 1 8 6 4 1.6 9.5 7.7 9.2 5.9 2 22 23 24 25 26 Yıl / Year Prevalan (mevcut) HD hastalarında aktif D vitamini kullanımı Active vitamin D usage in prevalent HD patients 1 8 6 4 2 85. 73.6 62.2 7.6 5.5 45.2 4.4 41.3 42.3 38.4 1995 1998 1999 2 21 22 23 24 25 26 Yıl / Year Prevalan (mevcut) HD hastalarında HBsAg (+) sıklığı Frequency of HBsAg (+) in prevalent HD patients 16 14 12 1 8 6 4 2 15. 12.7 11.1 1. 1.5 8.1 7.5 7.9 7.6 6.5 5.9 6.4 6.8 1991 1993 1995 1996 1997 1998 1999 2 21 22 23 24 26 Yıl / Year 2 National Hemodialysis, Transplantation and Nephrology Registry Report of Turkey, 26

Prevalan (mevcut) HD hastalarında Anti-HCV (+) sıklığı Frequency of Anti-HCV (+) in prevalent HD patients 6 54.6 5 4 3 2 41.7 36.2 29.6 28.8 26.3 23.2 2.8 15.9 1 1997 1998 1999 2 21 22 23 24 26 Yıl / Year Prevalan (mevcut) HD hastalarında kardiyovasküler nedenlerle ölümler Deaths due to cardiovascular diseases in prevalent HD patients 6 4 2 5.6 51.9 5. 48.4 45.5 45. 46.4 49. 46.7 42.1 5.4 1995 1996 1997 1998 1999 2 22 23 24 25 26 Yıl / Year Prevalan (mevcut) HD hastalarında serebrovasküler olaya bağlı ölümler Deaths due to cerebrovascular accident in prevalent HD patients 18 16 14 12 1 8 6 4 2 15. 13.1 12.9 13.4 12.6 12.6 1.6 11.2 1.5 8.7 1995 1996 1997 1998 1999 22 23 24 25 26 Yıl / Year Türkiye 26 yılı Ulusal Hemodiyaliz, Transplantasyon ve Nefroloji Kayıt Sistemi Raporu 21

Prevalan (mevcut) HD hastalarında infeksiyonlara bağlı ölümler Deaths due to infections in prevalent HD patients 14 12 1 8 6 4 11.6 9.3 7.8 1. 8. 1.4 9.9 11.6 9.7 1.6 7.2 2 1996 1997 1998 1999 2 21 22 23 24 25 26 Yıl / Year Prevalan (mevcut) HD hastalarında malignitelere bağlı ölümler Deaths due to neoplasm in prevalent HD patients 12 1 9.1 9.1 8.9 1.4 9.3 1.4 8 6 4 6. 6.5 2 1998 1999 21 22 23 24 25 26 Yıl / Year Prevalan (mevcut) HD hastalarında hepatik yetmezliğe bağlı ölümler Deaths due to liver failure in prevalent HD patients 6 5 4.8 4 3 2 3. 2.8 2.8 3.5 3.1 2.4 1.9 1.6 1.5 1 1996 1997 1998 1999 21 22 23 24 25 26 Yıl / Year 22 National Hemodialysis, Transplantation and Nephrology Registry Report of Turkey, 26

PERİTON DİYALİZİ PERITONEAL DIALYSIS 26 YILINDA SAPD PROGRAMINA DAHİL EDİLEN HASTA SAYISI INCIDENT CAPD PATIENTS IN 26... 1.2 Erkek / Male... 52.3% Kadın / Female... 47.6% -19 yaş arası / -19 years of age... 3.7% 2-44 yaş arası / 2-44 years of age... 37.% 45-64 yaş arası / 45-64 years of age... 4.7% 65-74 yaş arası / 65-74 years of age... 13.9% 75 yaş ve üzeri / 75+ years of age... 4.7% 26 YILINDA APD PROGRAMINA DAHİL EDİLEN HASTA SAYISI INCIDENT APD PATIENTS IN 26... 196 Erkek / Male... 63.% Kadın / Female... 37.% -19 yaş arası / -19 years of age... 6.1% 2-44 yaş arası / 2-44 years of age... 4.6% 45-64 yaş arası / 45-64 years of age... 34.5% 65-74 yaş arası / 65-74 years of age... 15.2% 75 yaş ve üzeri / 75+ years of age... 3.6% 26 YIL SONU İTİBARİYLE DÜZENLİ PD PROGRAMINDA OLAN HASTA SAYISI PREVALENT PD PATIENTS AS OF THE END OF 26...4.13* * Bu sayıya 771 adet pediyatrik PD hastası dahil değildir. Erişkin ve çocuk PD hastalarının toplamı 4.874 tür. * 771 pediatric PD patients is not included in this count. Sum of adult and pediatric PD patients is 4.874. 26 yıl sonu itibariyle PD programında olan hastaların normalize protein katabolizma oranı Normalized protein catabolism rates in PD patients, as of the end of 26 <1...44.1% >1... 55.9% 26 yıl sonu itibariyle PD programında olan hastalardan esansiyel aminoasit ve/veya alfa keto asit tedavisi alanların oranı Essential aminoacid and/or alpha-keto acid treatment in PD patients, as of the end of 26... 29.4% 26 yıl sonu itibariyle PD programında olan hastalarda EPO tedavisi EPO treatment in PD patients, as of the end of 26 EPO tedavisi alan PD hastalarının oranı Percentage of PD patients on EPO treatment... 54.4% EPO ya dirençli PD hastalarının oranı Percentage of PD patients with EPO resistance... 8.4% 26 yılı içinde PD hastalarında oluşan komplikasyonlar Complications in PD patients, in 26 PD uygulanan hastalarda peritonit geçiren toplam hasta sayısı Number of PD patients who experienced peritonitis... 968 26 yıl sonu itibariyle PD programında olan hastalarda hospitalizasyon durumu Hospitalizations in PD patients, in 26 Herhangi bir sebebe bağlı hospitalizasyon / Hospitalizations due to any cause... 27.9% <1 gün / days... 53.8% 1-3 gün / days... 38.4% >3 gün / days... 7.8% Türkiye 26 yılı Ulusal Hemodiyaliz, Transplantasyon ve Nefroloji Kayıt Sistemi Raporu 23

Yeni PD hastalarında etyoloji Etiology in incident PD patients 5 1 15 2 25 3 Diabetes mellitus 21.3 5.2 26.5 Hipertansiyon / Hypertension * 24.2 Kronik glomerülonefrit / Chronic glomerulonephritis Ürolojik hastalıklar / Urologic diseases Piyelonefrit / Pyelonephritis Polikistik böbrek hastalıkları / Polycystic renal diseases Amiloidoz / Amyloidosis Renal vasküler hastalık / Renal vascular disease Diğer nedenler / Other causes Etyolojisi bilinmeyen / Etiology unknown Bilgi yok / Missing data 5.7 4.5 3.1 2.4 1.1 6.8.3 11.1 14.4 type II DM type I DM * Burada görülen hipertansiyonun tür olarak primer değil, kronik böbrek yetmezliğine bağlı oluşan sekonder hipertansiyon olduğuna dair kuvvetli şüpheler vardır. *There are strong suspects that hypertension seen here is not primary but seconder which has occured due to chronic renal failure. 24 National Hemodialysis, Transplantation and Nephrology Registry Report of Turkey, 26

Prevalan (mevcut) PD hastalarında etyoloji Etiology in prevalent PD patients 5 1 15 2 25 Hipertansiyon / Hypertension * 21.8 Diabetes mellitus 18.2 2.9 21.1 Kronik glomerülonefrit / Chronic glomerulonephritis 13.1 Piyelonefrit / Pyelonephritis Ürolojik hastalıklar / Urologic diseases Polikistik böbrek hastalıkları / Polycystic renal diseases Amiloidoz / Amyloidosis Renal vasküler hastalık / Renal vascular disease Diğer nedenler / Other causes Etyolojisi bilinmeyen / Etiology unknown Bilgi yok / Missing data 5.6 5.5 4. 3.2 1.1 7.2.3 17. type II DM type I DM * Burada görülen hipertansiyonun tür olarak primer değil, kronik böbrek yetmezliğine bağlı oluşan sekonder hipertansiyon olduğuna dair kuvvetli şüpheler vardır. *There are strong suspects that hypertension seen here is not primary but seconder which has occured due to chronic renal failure. Türkiye 26 yılı Ulusal Hemodiyaliz, Transplantasyon ve Nefroloji Kayıt Sistemi Raporu 25

Prevalan (mevcut) PD hastalarında yaş dağılımı Age distribution in prevalent PD patients 5 4 3 2 1 46.5 41.5 41. 35.4 14.1 11.5 1.8 2.1 2.1 3.9-19 2-44 45-64 65-74 75+ Yaş / Age Prevalan (mevcut) PD hastalarında ortalama yaş Mean age in prevalent PD patients Ortalama yaş / Mean age 5 48 46 44 42 48.4 46.9 47.6 4 Erkek /Male Kadın / Female Toplam / Total Prevalan (mevcut) diyabetik PD hastalarında yaş dağılımı Age distribution in prevalent diabetic PD patients 5 4 3 2 1 44.1 45.1 33.8 33.8 18.1 16.9.7.4 3.3 3.8-19 2-44 45-64 65-74 75+ Yaş / Age 26 National Hemodialysis, Transplantation and Nephrology Registry Report of Turkey, 26

Prevalan (mevcut) diyabetik PD hastalarında yaş dağılımı Age distribution in prevalent diabetic PD patients Ortalama yaş / Mean age 52 5 48 46 44 42 4 5.1 5.1 5.1 Erkek /Male Kadın / Female Toplam / Total PD hastalarında hastaneye yatış nedeni Indication for hospitalization in PD patients 1 2 3 4 5 6 7 İnfeksiyon / Infection 63.4 Kardiyovasküler / Cardiovascular 11.6 Gastrointestinal / Gastrointestinal 9.5 Malignite / Malignancy 6.9 Akciğer hastalığı / Pulmonary emboli 4.5 Psikososyal / Psychosocial 1.2 Genitoüriner / Genitourinary 1. Hepatobiliyer / Hepatobiliary 1. Diğer / Miscellaneous 18.5 Türkiye 26 yılı Ulusal Hemodiyaliz, Transplantasyon ve Nefroloji Kayıt Sistemi Raporu 27

Prevalan (mevcut) PD hastalarında hipertansiyon Hypertension in prevalent PD patients 5 42.4 4 3 2 1 3.2 7.1 2.2 KB / BP < 14/9 mmhg KB / BP < 14/9 mmhg KB / BP > 14/9 mmhg KB / BP > 14/9 mmhg İlaç YOK, Untreated İlaç VAR, Treated İlaç YOK, Untreated İlaç VAR, Treated Prevalan (mevcut) PD hastalarında serum albümin düzeyi Serum albumin levels in prevalent PD patients 6 5 4 3 2 1 52.5 24.3 23.2 <3.5 g/dl 3.5-4 g/dl >4 g/dl 28 National Hemodialysis, Transplantation and Nephrology Registry Report of Turkey, 26

PD hastalarında komplikasyonlar Complicationsn in PD patients 2 4 6 8 1 12 14 16 Hiperlipidemi / Hyperlipidemia 15.2 Hipervolemi / Hypervolemia 8.7 Diyaliz yetersizliği / Insufficient dialysis Obesite / Obesity Drenaj bozukluğu / Drainage disorder Herni / Hernia Hiperglisemi / Hyperglycemia İskemik kalp hastalığı / Ischemic heart disease Diyalizat kaçağı / Dialyzate escape Psikolojik sorunlar / Psychological problems 5.1 5.1 4.7 4.3 4. 3.6 3. 3. Sklerozan enkapsüle peritonit / Sclerosing encapsulated peritonitis.2 Prevalan (mevcut) PD hastalarında EPO tedavisi EPO usage in prevalent PD patients 6 55.4 5 44.6 4 3 2 1 Evet / Yes Hayır / No Türkiye 26 yılı Ulusal Hemodiyaliz, Transplantasyon ve Nefroloji Kayıt Sistemi Raporu 29

Prevalan (mevcut) PD hastalarında EPO türleri EPO types in prevalent PD patients 5 4 38.8 38. 3 2 1 23.2 Alfa / Alpha Beta / Beta Darbepoetin / Darbepoetin Prevalan (mevcut) diyabetik PD hastalarında demir preparatı kullanımı Iron treatment in prevalent diabetic PD patients 6 55.1 4 2 41.1 14. Toplam / Total Oral / Oral Parenteral / Parenteral Prevalan (mevcut) PD hastalarında serum intakt parathormon (ipth) seviyeleri Serum intact parathormon levels in prevalent PD patients 6 4 2 17.3 4. 23.6 13.8 5.4 <1 1-3 3-5 5-1 >1 ipth (mg/dl) 3 National Hemodialysis, Transplantation and Nephrology Registry Report of Turkey, 26

Prevalan (mevcut) PD hastalarında fosfor bağlayıcı ilaç kullanımı Phosphorus binding agents used in prevalent PD patients 6 53.7 4 2 Kalsiyum asetat / Calcium acetate 12.8 Kalsiyum karbonat / Calcium carbonate 7.1 5.1 Sevelamer / Sevelamer Aluminyum hidroksit / Aluminium hydroxide.9 Diğer / Other 2.4 Kullanmayan / None Prevalan (mevcut) PD hastalarında aktif D vitamini kullanımı Active vitamin D usage in prevalent PD patients 5 4 3 2 1 41.4 39.2 2.2 Toplam / Total Oral / Oral IV / IV Prevalan (mevcut) PD hastalarında hepatit serolojisi Hepatitis serology in prevalent PD patients 12 1 8 6 4 2 11.1 3.9 Toplam / Total HBsAg (+) Anti-HCV (+) HBsAg (+) ve/and Anti-HCV (+) 6.9.3 Türkiye 26 yılı Ulusal Hemodiyaliz, Transplantasyon ve Nefroloji Kayıt Sistemi Raporu 31

Prevalan (mevcut) PD hastalarındadiyaliz süresi Dialysis duration in prevalent PD patients 1 8 6 4 2 82.4 16.3 1.3-5 yıl / years 6-1 yıl / years 11-15 yıl / years PD hastalarında ölüm nedenlerinin dağılımı Causes of death in PD patients 5 1 15 2 25 3 35 4 45 Kardiyovasküler / Cardiovascular 42.3 İnfeksiyon / Infection 19.9 Serebrovasküler aksidan / Cerebrovascular accidents 13.6 Malignite / Neoplasm 3.8 Akciğer embolisi / Pulmonary emboli 2.4 GİS kanaması / GIS bleeding 1.7 Karaciğer yetmezliği / Liver failure Diyalize girmeyi reddetme / Refusal of dialysis treatment 1.4.7 Diğer / Other 14. 32 National Hemodialysis, Transplantation and Nephrology Registry Report of Turkey, 26

Bu rapor, kronik periton diyalizi uygulayan 5 merkezin verilerinden derlenmiştir. 5 merkezde 214 sertifikalı PD hemşiresi görev yapmaktadır. 26 yıl sonu itibariyle 3.312 hastaya SAPD, 791 hastaya APD uygulanmıştır. Ondokuz yaş ve altındaki hasta oranı ise SAPD de %3.7, APD de %6.1 dir. Diyaliz süresi 6-1 yıl olan PD hastalarının oranı, diyaliz süresi -5 yıl olan HD hastalarının oranından daha azdır. PD deki hipoalbüminemi %24.3 olmasına karşın HD de %12.7 dir. PD peritonit sıklığı ortalama olarak 35.5 hasta ayında bir olup sorun olma özelliğini korumaktadır. PD hastalarında non-infeksiyöz komplikasyonların başında hiperlipidemi gelmektedir. Hastaların %24.3 ünde serum albümin düzeyi 3.5 g/dl nin altındadır. Bu değer geçen yılki değerden daha düşüktür. PD hasta popülasyonumuzda EPO kullanım oranında geçen yıla göre artış olmuştur. EPO kullanım oranı %54.4 olup olguların ancak %52.6 sında hedef hemoglobin düzeyine ulaşılmıştır. EPO direnci %8.4 olarak saptanmıştır; EPO direnci HD hastaları ile karşılaştırıldığında daha yüksektir. HD ile karşılaştırıldığında EPO kullanımı biraz daha az olmakla birlikte aradaki fark çok büyük değildir. Düzenli PD tedavisi gören hastalarda fosfat bağlayıcı seçiminde kalsiyum asetat (%53.7) ve kalsiyum karbonat (%12.8) ilk iki sırada yer almıştır. Esansiyel amino asit solüsyonu ve/veya alfa-ketoasit kullanan hasta oranı %29.4 dür. Vit D kullanımı %41.4 olup geçen yıl ile aynıdır. PD hastalarının çoğunda D vitamini I.V. yoldan (%24.9) kullanılmaktadır. PD hastalarında HBV infeksiyon oranı %3.9 olup önceki yıllara göre değişiklik gözlenmemiştir. HCV antikor pozitif hasta oranında ise azalma olmuştur (%6.9). PD hastalarındaki en önemli ölüm nedeni kardiyovasküler hastalıklar (%42.3) olup bunu infeksiyonlar (%19.9) ve serebrovasküler hastalıklar (%13.6) izlemektedir. Ölüm nedenleri sıralaması geçen yıllara benzemektedir. Değerlendirme / Discussion This report is compiled through the data collected from 5 centers performing chronic peritoneal dialysis. There are 214 certificated PD nurses working in 5 centers. By the end of the year 26, there were 3.312 CAPD patients and 791 APD patients. The ratios of CAPD and APD patients <=19 years old are 3.7% and 6.1%, respectively. The proportion of PD patients with dialysis duration of 6-1 years is lower than the proportion of HD patients with dialysis duration of -5 years. The proportion of with hypoalbuminemia is higher in PD patient as compared to HD patients (PD: 34.3%, HD: 12.7%). The incidence of peritonitis is found as one in 35.5 patient-months and is still a problem. The most common non-infectious complication in PD patients is hyperlipidemia. The serum albumin level is under 3.5 g/dl in 24.3% of the patients, which is lower than last year. There is a slight increase in EPO usage among PD patients compared to last year. The rate of EPO usage is 54.4% and target hemoglobin level is reached in only 52.6% of the cases. EPO resistance rate is found as 8.4%, somewhat higher than HD. Though EPO usage is somewhat less frequent than HD, the difference is not clinically significant. With a rate of 53.7%, calcium acetate is the most common phosphate binding agent in routine PD patients and followed by calcium carbonate (12.8%). The rate of patients using essential aminoacid solution and/or alpha-ketoacid is 29.4%, while the ratio of Vit D usage is 41.4% which is same as last year. Vit D is used via I.V. in most of the PD patients (24.9%). The rate of HBV infection in PD patients is found as 3.9% and there is no significant change when compared to the previous years. There is a dramatic decrease in the rate of HCV (+) patients (6.9%). With a rate of 42.3% cardiovascular diseases are the most common death causes among PD patients and followed by infections (19.9%) and cerebrovascular diseases (13.6%). The ranking of the most common death causes are similar to the previous years. Türkiye 26 yılı Ulusal Hemodiyaliz, Transplantasyon ve Nefroloji Kayıt Sistemi Raporu 33