6 BÖÜM ATENATİF AKIM AIŞTIMAA - ÇÖÜME DEESİ DEESİ DEESİ f 80 4 A olu 0 snωt snπft 4vsnπ50t 4vsn00πt olu Akıın zaanla dğş dnklndn, (t) snft sn50 400 sn 4 v A olu Gln aksu dğ, 0v 0v olu Gl dnkl, (t) snft 0vsn50t 0vsn00t olu 4 Akı dnklnd t s yazasak akıın 00 anlık dğ, t () 4 snb00t l 4 4 snc00 00 4 4 snb l 4 4 sn 4 4 4 A olu 5 Al t na tf akı ın dnk l, t () sn ft sn 00 4 00 sn & A olu Maksu gl, 0 60 volt olu Gl dnkl, (t) snπft 60snπ00t 60sn00πt olu 00 4 A olu 5 snb~ t l 4 4 4 snc00 400 snb l 4 snb l 4 4 4 A olu 6 Dv nn ş d ğ d- 6 nc ya da p dan sı; fl 6 + 8 6 + + 8 0 olu Ana koldak aksu akı, (t) 60 6 A olu ş 0 olu Akı d nç l ts oan tı lı ol du ğun dan 6Ω luk d nç tn Ι akı ı g ç s Ω dan Ι g ç + 6 6 A olu 8 EEKTİK E MANYETİMA 7
7 Bo b nn al t na tf 0,7H akı a ka şı gös tş ol du ğu d nç, ya n n dük tan sı, ω 00,7 4 olu 0 Kon dan sa tö ün al t na tf akı a ka şı gös t ş ol du ğu d nç, ya n ka pa s tans, ~ ştlğ l bulunu G l dnk l n ba kıl dı ğın da ω 000 ad/s ol du ğu gö ü lü Bu du u da, 6 0 000 5 olu 6 000 8 0 8000 8 8 Dvdk bobnn ndüktansı, ω 500,6 0 olu Gln tkn dğ, 60 60 olu Bobn üzndn gçn akıın tkn dğ s, 60 0 A olu Dvdk kondansatöün kapastansı, ~ 500, 0, olu Gln tkn dğ, 0 0 olu Kondansatö üzndn gçn akıın tkn dğ s, 0 50A olu 0, 9 Şkl-II dk gafğ (A) ba kıldığında altnatf akıın fkansı, ax 0 T0 f 0, 05 s 0 T 0 t(s) olu Bobnn ndüktansı, ~ f 0,050 olu Maksu gl, v 6v olu Gln tkn dğ, 6 6 olu Altnatf akı dnklndn, (t) ax sn~t (t) 0vsn50t olu Dvdk gln ya da akıın açısal hızı, ω 50 ad/s olu Kondansatöün sığası, ~ 4 50 00 50 F olu 8 EEKTİK E MANYETİMA
AIŞTIMAA - SINIF ÇAIŞMASI DEEEİ K anahtaı konuunda kn: olu 5 K anahtaı konuunda kn: olu 9 4 5 5Ω ϕ Ω v akılaı taaf taafa oanlanısa, olu 5 5 4Ω 4 a) 0Ω olu b) 00 00 00 5A olu 0 c) P ot cosϕ 005cos5 500 5 00 W olu 0Ω ϕ5 Ω 5Ω 6Ω 9Ω a) 0 0 olu { ad 60 cos60 0 5 olu b) sn60 0 5 Ω olu 0Ω ϕ60 5Ω 5 Ω 5 a) Dvnn pdansı, (0) + (40) 50 olu b) 00 80Ω 00 olu 00 A olu 50 50Ω 40Ω c) ϕ 5 olu ϕ5 d) P ot cosϕ 0Ω 000,6 40Ω 0 W olu a) Dvnn pdansı, 5Ω ϕ5 + (5) + (0) 5Ω olu 5Ω 00 b) 00 olu 00 4A olu 5 c) P ot cosϕ 004cos5 4000,6 0Ω 6 8Ω 40 4A olu 0 ϕ7 Apt 4 ap göst 0Ω 4Ω 6Ω 40 W olu 0Ω EEKTİK E MANYETİMA 9
7 Dvnn pdansı, 80 0 4 olu Bobnn ndüktansı, 0Ω 6 8 ϕ7 olu 6Ω 8Ω 6Ω Ω 6Ω 9 W t 600 560 4 A olu 5 50 olu 5Ω ϕ5 5Ω 4Ω 0Ω 4Ω 8 5Ω 5Ω 5Ω ϕ7 0Ω 0Ω a) πf 00 5Ω olu 6 f 00 5 0 olu 0 4 Dvnn pdansı, (0) + (5) 5 Ω olu b) 00 4A olu 5 c) P ot cosϕ 004cos7 4000,8 0 W olu 0 0 olu A olu Pot cos { { 60 cos 60 0 90 W olu 40 EEKTİK E MANYETİMA
TEST ÇÖÜME ATENATİF AKIM Altnatf gl dnklndn, (t) ax snωt (t) 5v sn40πt şklnd tanılanış s, açısal hız, ω 40π ad/s olduğunu göst ω dğn yn yazasak, ~ T 40 & T s olu T 0 EAP A Altnatf gln zaanla dğş dnklnd, t sany dğ yn yazılacak olusa, 6 Ι + Ι 9v Ι 9v Ι v A olu 6 luk dnçtn; I v 6v A gç EAP D 5 Altnatf gln dnkl, (t) 0vsnπt s gln aksu dğ, 0v volt, tkn dğ d, 0 0 olu EAP A (t) 8snt 8sn 6 8sn 8 4v olu Maksu akı, f 0 4 A olu 5 EAP 6 Altnatf akıın aksu dğ, 00 50 A olu Akıın anlık dğ, (t) snft sn00 80 sn 5 v va olu EAP Altnatf akı dnkl, (t) snω t snπ f t 4v snπ 5 t 4v sn50πt olu 4 Dv nn ş d ğ d- I 6 nc ya da p dansı; I 6 ş + 6+ 4 + 7 (t) Ana koldan gçn aksu akı, ş 6 9v A 7 EAP E olu Akı d nç l ts oan tı lı ol du ğun dan luk d nç tn Ι akı ı g ç s 6 dan Ι g ç 7 Altnatf akıın zaanla dğş dnklndn, (t) ax sn~t (t) snt Fkans, ~ f f s olu Pyodu, T s olu I yagı yanlıştı Maksu akı, ax A olduğundan, ax A olu II yagı doğudu 0 dğn gçtktn t 0,5 sany sona akı, (t) sn sn 0 0 A olu III yagı yanlıştı EAP B EEKTİK E MANYETİMA 4
8 Bo b nn al t na tf akı a ka şı gös t ş ol du ğu d nç, ya n n dük tan sı, ω 000,6 60 olu E AP D 9 Al t na tf akı ın dnk l, t ( ) sn ft sn 0 5 400 sn 4 & 4A olu Maksu gl, 0 4 40 volt olu Dnçldn b üzndk gln tkn dğ 50 olduğuna gö, dvdk kaynak glnn aksu dğ, + + 50 + 50 + 50 00 olu Dvdk altnatf gln fkansı 60 s olduğuna gö kaynak gl, (t) snft 00sn60t 00sn0t olu EAP E Gl dnkl, (t) snπft 40snπ50t 40sn00πt olu 0 8 4 I 6 8 I EAP E Altnatf akı dnklnd, (t) ax sn~t (t) 5vsn00t olu Dvdk gln ya da akıın açısal hızı, ω 00 ad/s olu Kondansatöün sığası, Dvnn şdğ dnc, 8 6 ş + 6 olu 6 + Gln tkn dğ, 6 6 olu Ana koldan gçn akıın tkn dğ, ~ 5 00 500 0 F F olu EAP B 6 6A olu ş 6 Bu akı 6 v luk d nç l d ts oan tı lı g ç c ğn dn 6 luk d nç tn A, luk d nçtn 4A akı gç EAP B Dvdk bobnn ndüktansı, ω 500,4 0 olu Gln tkn dğ, 40 40 olu Bobn üzndn gçn akıın tkn dğ, 40 A olu 0 EAP 4 Kon dan sa tö ün al t na tf akı a ka şı gös t ş ol du ğu d nç, ya n ka pa s tans, ~ ştlğ l bulunu G l dnk l n ba kıl dı ğın da ω 00 ad/s ol du ğu gö ü lü Bu du u da, 0 000 0 olu 00 0 00 00 EAP D 4 EEKTİK E MANYETİMA
TEST ÇÖÜME ATENATİF AKIM Dvdk şdğ dnc, ş 4 + 4 48 Ω olu Bobnn ndüktansı, 4Ω H π ω 5 Ω πf π0 48 Ω 0Ω olu Dvnn pdansı s, + 48 + 0 5 Ω olu 48Ω 4Ω 48Ω 0 Ω EAP Dvnn şdğ dnc, ya da pdansı; fl 6 6+ + Ι 6Ω Ω + 5 Ω olu Ι Ω Ana koldan gçn aksu akı, Ι 0 6 Aolu fl 5 (t) Akı dnçl ts oantılı olduğundan 6Ω luk dnçtn Ι akıı gçs Ω dan Ι gç Ι + Ι 6v Ι v A olu EAP A 4 Dvnn pdansı, + d dğ, d f Güç çapanı, cos{ olduğundan cos{;, f v nclkln bağlıdı 5 Kon dan sa tö ün al t - 5μF na tf akı a ka şı göst ş ol du ğu d nç ya n ka pa s tans, ştlğ ~ 00vsn800t l bulunu 6 ϕ EAP E Gl dnkln bakıldığında ω 800 ad/s olduğu göülü Bu duuda, 6 0 000 50 olu 6 80050 4000 4 50Ω 40Ω 0Ω EAP D Ω ϕ7 40Ω 0Ω (t)4sn0πt 6Ω Etkn gl, 4 olu 6 luk dnç üzndn gçn akıın tkn dğ, A olu 6 6 luk dncn gücü, P ( ) 6 86 48 W olu EAP B Dvnn pdansı, + ( ) 40 + 0 50 olu Dvdn gçn akıın tkn dğ, W t 9600 4060 4 & A olu Dvy uygulanan gln tkn dğ, 50 00 olu EAP EEKTİK E MANYETİMA 4
7 Akı akaasının uçlaındak gl, 00sn00πt akı s, 0sn(00π ) olduğundan 00 volt, 0A olduğuna gö, dvnn pdansı, 00 0 olu I 0 Akı dnkln bakıldığında gl l akı aasında 60 faz fakı vadı 0 Bu duuda, cos 60 & 5 0 olu ϕ60 EAP A & olu ( ) alısak, ( ) + olu Buna gö II v III ştlkl doğu olabl EAP E 0 Gln sıfı dğn gçtğ andan sany sonak anlık dğ, 4 (t) 0vsn8π 4 8 0vsn 4 8 f atıılınca; dğşz f bağıntısına gö, dğ azalı + bağıntısına gö, azalınca, d azalı cos{ bağıntısına gö azalınca cos{ dğ ata 0vsn(0π + 4 ) 0vsn 4 0v 0 volt olu EAP D 9 Ι v ΙΙ nclkl azalı K EAP K anahtaı açıkkn dvnn pdansı, + ( ) d K anahtaı kapatılısa kondansatö kısa dv olu dnc k katına çıkaılısa dvnn pdansı, ( ) + olu Epdanslaın oanından, + ( ) 4 + + ( ) 4 4 + 4( ) "( ) (+) alısak, B altnatf akı dvsnd soğulan gücün aks- u olası çn, P bağıntısına gö, aksu olalıdı Bu s nn nu olasını gkt nn nu olası çn dv zonans halnd olalıdı Bu duuda, f ştlkl sağlanalıdı EAP E ol du ğu na gö, dv zo nans ha ln d olabl I gafğ doğu olabl Bo b nn ç d n c va sa > olu Bu du u da ΙΙ Ι gafğ doğu olabl E AP D 44 EEKTİK E MANYETİMA
Adı v Soyadı : Sınıfı : Nuaa : Aldığı Not : Bölü Yazılı Soulaı (Altnatf Akı) ÇÖÜME a) K 4Ω 5Ω Ω M a) 0Ω H N (t)00vsn0t Dvdn gçn akıın tkn dğ, I A olu K- noktalaı aasındak gln tkn dğ, K Ι 4 8 volt olu b) K-N noktalaı aa sın- da k ş d ğ d nç ya n p dan s, + ( ) 4 + (5 ) v5 Ω olu Etkn gl s, v5ω ϕ 4Ω 5Ω Ω Ω Dv y uy gu la nan altnatf gln açı sal hı zı, ω 0 ad/s d İndüktöün n dük tan sı, ω 0 40 Ω olu b) Dv nn p dan sı, + 0 + ( 40) 50 olu c) G l n t kn d ğ, 00 00 volt olu Dvdn gçn akıın tkn dğ, 00 I A olu 50 KN Ι v5 4v5 volt olu c) -M noktalaı aasındak gln tkn dğ, Ι 5 0 olu d) Dvnn faz açı sı cos { 0 cos { 50 cos { 06, & { 5 olu 50Ω ϕ 0Ω 40Ω EEKTİK E MANYETİMA 45
a) 0v olu b) olu 00 00 00 0 5A olu c) P ot cosϕ ϕ45 0vΩ 00v5cos45 500v 500 W olu 0Ω 0Ω 0Ω 40Ω 5 a) Dv d k ş d - 5Ω ğ d nç, ş + 5 + Ω 8Ω du G l dnk l n ba kıl dı ğında ak s u d ğ, 40v volt ol du ğu gö ü lü Ι fl 40 8 5 Aolu b) 5Ω luk dncn k ucu aasındak g l n aks u d ğ, Ι 5v5 5v volt olu 4 a) Ω,5F (t)0vsn00t Dv nn p dan sı nı bul ak çn ön c kondan sa tö ün ka pa s tan sı nı bul a ız g k Al t na tf akı ın açı sal hı zı, ω00 ad/s d 4 olu ~ 00(, 5 0 ) 6 a) c) Gln p yo du s, 00 ~ 00 T T s olu 50 5μF + () + (4) 5 Ω olu b) G l n t kn d ğ, 0 0volt olu Akı ın t kn d ğ s, 0 I 4A olu 5 c) Dncn uçlaı aasındak gln tkn dğ, Ι 4 olu d) Dvnn faz açısı, cos { cos { 5 cos { 06, { 5 olu Ω ϕ 5Ω 4Ω (t)00vsn400t Kon dan sa tö ün al t na tf akı a ka şı gös t ş ol du ğu d nç, ~ şt l ğ l bu lu nu Kon dan sa tö ün bağ lı ol du ğu dv d k açı sal hız ω 400 ad/s olu Bu d ğ l y n ya zı lı sa, 500 olu 6 40050 46 EEKTİK E MANYETİMA
b) Akıın t kn d ğ, 00 00 volt olu 00 500 5 A olu 9 a) 0,H (t)0sn0t Bo b nn n dük tan sı, 7 Akıın tkn dğ, 40 5 A olu 6 ϕ 40 ω şt l ğ l bu lu nu Dnk l ba kıl dı ğın da, ω 0 ad/s ol du ğu gö ü lü Bu duuda, + 50 ω 00, Ω olu 50 40 + 0 olu olu Kondansatöün kapastansı, 0 olu 5 0 b) G l n t kn d ğ, 0 0 volt olu Dvdn gçn akıın tkn dğ, 0 5 A olu 8 a) 6Ω 0Ω Ω 50vsn00πt Dvnn pdansı, + ( ) 6 + (0 ) 00 0 Ω olu b) Gln tkn dğ, 50 50 olu Dvdn gçn akıın tkn dğ s, 50 5 A olu 0 c) Dvnn güç çapanı, cos { 6 0 06, olu ϕ 0Ω 6Ω 0Ω 8Ω Ω 0 c) G l n dnk l n ba kıl dı ğın da, snωt 0sn0t 00 00 olu ω 0 ad/s ~ T 00 4 A 5 olu Dvnn otalaa gücü, P ot cosϕ 00 4 5 40 W olu 0 T T 06, sany olu 5Ω ϕ5 0Ω 5Ω 0Ω 0Ω EEKTİK E MANYETİMA 47
48 EEKTİK E MANYETİMA