Ġçindekiler ÖNSÖZ... 2 AMAÇLARIMIZ...3 ÖRNEK OLAY... 3 ANAHTAR KAVRAMLAR... 4 ĠÇERĠK... 5 GĠRĠġ... 6 Yayın Yolu Ġle Öğretim Ortamları... 8 ĠĢitsel Teknolojiler...8 Radyo... 8 Teyp-ses kaseti...11 Telefon... 14 Telekonferans...15 Görsel-ĠĢitsel Teknolojiler.....16 Öğretimsel Televizyon...17 Video, Video telekonferans ve Masaüstü Video.....20 Özet... 25 Değerlendirme Soruları... 30 Değerlendirme Soruları Yanıt Anahtarı... 32 Kaynakça... 34 1
Önsöz Sevgili ArkadaĢlar; Eğitim sistemimizde ki önemli kavram Uzaktan Eğitim. Uzaktan eğitim sisteminin eğitim sistemi içerisinde çok baģvurulan bir sistem olduğu ortadadır. Uzaktan eğitim materyali, anlatımı hazırlanırken çeģitli teknolojilerden de yararlanılmaktadır. Bizler bu ünitede Yayın Yolu Öğretim Ortamları adlı konuyu iģleyeceğiz. Yayın yolunda kullanılan teknolojiler, iģitsel olanlar, iģitselgörsel olanlar diye ikiye ayrılır. Üniteyi tamamladığımız da bu teknolojileri yararlarını, sınırlılıklarını ve etkili kullanım biçimlerini açıklayacağız. Size fayda sağlamamız dileğiyle 2
Amaçlar 1) ĠĢitsel ve Görsel-ĠĢitsel teknolojilerin neler olduğunu açıklayabilir. 2) ĠĢitsel teknolojilerin yarar ve sınırlıklarını açıklayabilir. 3) Görsel-ĠĢitsel teknolojilerin yarar ve sınırlılıklarını açıklayabilir. 4) EtkileĢim kavramını açıklayabilir. 5) Tek yönlü ve çift yönlü etkileģim kavramlarını açıklayabilir. 6) EtkileĢim tek yada çift yönlü olduğu uzaktan eğitim araçlarını sıralayabilir. 7) Uzaktan eğitim programlarının hazırlık aģamalarını temel düzeyde açıklayabilir. 8) Ünite tamamlandıktan sonar kenine uygun uzaktan eğitim ortamını belirleyebilir. Örnek Olay Ahmet henüz EskiĢehir Atatürk Lisesinden mezun olmuģtur. Ahmet in en büyük hayallerinden biride üniversite eğitimi almaktır. Ama gerek maddi sıkıntılardan ötürü gerekse de ailevi meselelerinden ötürü okula fiziksel olarak gidip gelemeyecektir. Bu olay içten içe üzer Ahmet i. Ailesine durumu anlatamaz ve ailesi de onu üniversite okumayacak bilir. Ahmet in okuldaki matematik öğretmeni Cahit Bey öğrencilerini seven ve onların sorunlarıyla ilgilenen bir öğretmendir. Ahmet i telefonundan arar; -Cahit Öğretmen: Merhaba Ahmet üniversite tercihlerini yaptın mı? -Ahmet: Hayır öğretmenim ve yapmayacağım da? 3 Arlarında bu konuģma geçtikten sonra buluģma kararı alırlar. Ve bu buluģmada Ahmet öğretmeni Cahit e durumunu anlatır. Cahit Bey gülümseyerek Ahmet e bunu dert etmemesini söyler. Ahmet nasıl? diye sorar.
-Cahit Öğretmen: Üzülme Ahmet uzaktan eğitim imkanından yararlanırsın. -Ahmet: Uzaktan eğitim nedir hocam. Cahit Öğretmen Ahmet e uzaktan eğitimi anlatır. Ahmet çok mutlu olur. Artık üniversite onun için bir hayal değildir. baģlar. Ahmet uzaktan eğitim veren bir üniversiteye kaydını yaptırır ve üniversite eğitimine Anahtar Kelimeler ĠĢitsel Teknolojiler, Görsel-ĠĢitsel Teknolojiler, Radyo ile Eğitim Teyp, Ses Kaseti ile Eğitim Telefon ile Eğitim Telekonferans ile Eğitim Televizyon ile Eğitim Video, Videotelekonferans ve Masaüstü Video ile Eğitim 4
Ġçerik YAYIN YOLU ĠLE ÖĞRETĠM 1. ĠġĠTSEL TEKNOLOJĠLER Nelerdir? Radyo Yararları ve Sınırlılıkları Teyp, Ses Kaseti Yararları ve Sınırlılıkları Telefon Yararları Sınırlılıkları Telekonferans Yararları Sınırlılıkları 2. GÖRSEL ĠġĠTSEL TEKNOLOJĠLER Nelerdir? Televizyon Yararları Sınırlılıkları Video, Videotelekonferans ve Masaüstü Video 5
GĠRĠġ Tarihsel Gelişimine Göre Uzaktan Eğitim Teknolojileri Etkileşim Çeşitlerine Göre Uzaktan Eğitim Teknolojileri Uzaktan eğitim sisteminin temel amacı hedef kitlenin öğrenmesini sağlamaktır. Bu bakımdan uzaktan eğitim sisteminin yapılandırılmasında hedef kitlenin özellikleri, iletiģim olanakları, malî konular, Ģirket/kurum politikaları gibi hususlarla birlikte temel olarak öğrenme hedefleri doğrultusunda öğrenen-öğreten-içeriğin birbirleriyle nasıl etkileģecekleri, öğrenen ve öğreticilerin zaman ve mekan bakımından nasıl bir araya getirileceği önem kazanmaktadır. Bunun sağlanması için bir ya da birden fazla yöntem ve ortam kullanılabilir. GeniĢ bir yelpazede bulunan hedef kitleye hizmet eden bir kurumda, uzaktan eğitim teknolojilerinin tamamının kullanılması gerekebilir. Zaman ve mekân boyutlarına göre uzaktan eğitimin veriliģ yöntemleri Tablo 1 de gösterilmiģtir (Lawhead, 1997): Tablo 1: Zaman ve Mekân Boyutlarına Göre Uzaktan Eğitimin VeriliĢ Yöntemleri 6
Tablo1 A, öğretmen ve öğrencinin hiçbir Ģekilde karsılaģmadığı, bir baģka deyiģle eğitimin yer ve zamandan tam bağımsız olarak yürütüldüğü asenkron olarak da adlandırılan eğitim durumudur. Bu tür uzaktan eğitime örnek olarak ders içeriğinin dağıtılması için, Ġnternetin iletiģim için ise elektronik posta iletisinin (e-posta) kullanılması örnek verilebilir. B, eğitimin yerden tamamen bağımsız, ancak zamana ise yarı bağımlı olarak yürütüldüğü durumdur. Bu durumda öğrenci, zamandan bağımsız olarak dersinialmakta, karsılaģtığı özel bir problemi çözmek ya da ders kapsamında yer alan bir soruyu yanıtlandırmak için, pano, beyaz tahta, görüntülü sohbet, internet bağlantılı sohbet (internet relay chat- IRC) gibi etkileģimli web araçlarını eģzamanlı (senkron) olarak kullanmaktadır. C, eğitimin tamamen farklı yerde, ancak zamana tam bağımlı olarak yürütüldüğü durumdur. KarĢılıklı olarak soruların sorulduğu ve yanıtlandığı video konferans gibi uzaktan eğitim çalıģmaları örnek olarak verilebilir. D, eğitimin tamamının aynı yerde ve aynı zamanda gerçekleģtiği geleneksel yüz yüze eğitim seklidir. E, eğitimin bir kısmının tamamen uzaktan verildiği (yer/zaman bağımsız), bir kısmının ise yüz yüze gerçekleģtiği (yer/zaman tam bağımlı), ( A + D ) harmanlanmıģ (blended) eğitim adı verilen durumdur. Kullandığı Eğitim Ortamına Göre Uzaktan Eğitim Teknolojileri Uzaktan eğitimde bilginin dağıtılması için metin, ses, görüntü ve çokluortam ortam olmak üzere dört eğitim ortamı ayrı ayrı veya birlikte kullanılabilmektedir. Sadece metinin kullanıldığı teknolojilere ders kitapları, sesin kullanıldığı teknolojilere radyo, ses ve görüntünün kullanıldığı teknolojilere televizyon ve çokluortam için bilgisayar teknolojileri ve web teknolojileri örnek verilebilir. 7
YAYIN YOLU ĠLE ÖĞRETĠM ile ÖĞRETĠM ORTAMLARI ĠġĠTSEL TEKNOLOJĠLER Eğitimciler; etkileģimli iģitsel öğretim araçları grubuna telefon, sesli konferans ve kısa dalga radyoyu dahil ediyorlar. Sesli konferansda sadece ses olabilir ya da görüntü veya veri transferiyle desteklenebilir. Sadece sesli konferensda, farklı yerlerde bulunan iki ya da daha fazla kiģiyi bir araya getirmek için genel telefon hattı kullanılır. GeniĢ kitleler için ise gürültü ve karıģıklığı önlemek için ilave araçlar kullanılır. ĠĢitsel-grafik konferans ise ses iletimini görüntü veya veri transferiyle birlikte kullanır. Ses temel iletiģim ortamı olarak kalırken iģitsel-grafik araçlar görsel yardım sağlarlar. ĠĢitselgrafik aygıtlar olarak; elektronik tahta, video teknolojisi ve bilgisayarlar sayılabilir. Pasif (tek-yön) iģitsel araçlar teyp ve radyodur. Öğretimsel olarak, bu araçlar basılı materyal gibi kullanılır, öğrenci okumak yerine dinler. EtkileĢimin olmaması bazen problem yaratmasına rağmen, teyp ve radyolar daha etkileģimli iģitsel iletiģim sağlamada yardımcı olurlar. Radyo Resim: Radyo 8
Radyo, radyoelektrik dalgaların özelliklerinden yararlanarak seslerin iletilmesi sistemidir. sağlar Sadece kulağa hitap eder ve yalnızca kulağı etkilediği için oldukça soyut yaģantılar Büyük insan kitlelerini etkileme gücüne sahiptir. Tek yönlü bir iletiģim aracıdır. Radyo Derslerinin Hazırlanması Radyo dersleri; düz anlatım, soru- yanıt, görü Ģme, oyunlaģtırma ya da tüm bunların karması Ģeklinde olabilmektedir. Düz anlatım, bir sunucu tarafından efekt ve ses yardımı olmaksızın verilen derstir. Soru-yanıt biçimindeki ders iki ki Ģinin birbirini tamamlayan konu Ģmalarıyla yapılır. Düz anlatım biçimindeki derste oldu ğu gibi soru yanıt biçimindeki derste de efekt ve ses kullanılmaz. Görü Ģme biçimindeki ders genelde uzman ki Ģi ya da ki Ģilerle görü Ģülerek ve konu Ģularak yapılır. Oyunla Ģtırma biçimindeki derste konular oyunla Ģtırılarak verilir. Karma derste ise düz anlatım, soru- yanıt, görü Ģme ve oyunlaģtırmanın tümü ya da bir kaçı kullanılır. Biçimi nasıl olursa olsun bir radyo dersinin hazırlanması bir ekip çalı Ģmasını gerektirmektedir. Tasarım ekibi olarak adlandırılabilecek ekip tarafından yürütülür. Tasarım ekibinde Ģu görevliler yer alır: 1. Proje Yöneticisi 2. Yapımcı-Yönetmen 3. Öğretim Süreçleri Tasarımcısı 4.Alan Uzmanı 5. Senaryo Yazarı 6. Eğitim Psikologu Eğitim ve Öğretimde Radyonun Kullanım Biçimleri Radyonun yaygın eğitim kapsamında (yetiģkin eğitimi, halk eğitimi vb.)bazı kullanımları söz konusu olmasına rağmen, milli eğitim sisteminde ve öğretimde etkili olarak kullanılamayan bir iletiģim aracıdır. Radyo eğitim ve öğretim amaçlı olarak üç türlü kullanılır. 1. Radyo yönetmenleri tarafından okullar için gerekli olan eğitim ve öğretim programlarının öğretim ve ders programlarına uygun biçimde hazırlanması. 9
2. Öğretmenlerce öğrencilerine radyoda yayınlanan eğitim programlarının yayın saatleri verilerek, bu programları 3. Öğretmenlerin radyo programlarını kendi baģlarına hazırlamaları. Radyo ve Radyo Programlarının Eğitim Yönünden Yararları - Kullanımı kolay ve ucuz bir araçtır. - Radyo programları, olgu ve olayların büyük insan kitleleri tarafından aynı anda iģitilmesini sağlar. - Canlı ve cansız cisimler, olaylar ve olgular, insanlar ve diğer ülkeler hakkında belirsiz olan tutum ve inançları geliģtirebilir, değiģtirebilir ya da yenileri oluģturulabilir. - Programlarda kulağı etkileyen her çeģit eğitim aracının ve müzik aletinin kullanılması mümkündür. - Programlar kasetlere kaydedilip, istenildiği zaman kullanılabilir. - Radyo yayını yapan kurum eğitim programlarını defalarca yayınlayabilir. Böylece, herhangi bir programı dinleyememiģ olan öğrenci ya da öğretmenlerin tekrar dinlemeleri mümkün olur. - Bireye kendi hızına göre ilerleme olanağı verir. Sınırlılıkları - Yalnız kulağı etkilediği için, radyo programları hazırlamak zordur. Ayrıca duyma özürlü insanlar için geçersiz bir seçenektir. - Öğretim ve ders programlarında belirlenen hedef ve davranıģlar, radyo programları ile tam olarak iģlenemez. - Tek yönlü bir iletiģim aracı olduğu için, dinleyicilerden (canlı yayın dıģında) programlarla ilgili olarak hemen dönüt almak olanaksızdır. 10
- Her alıcı grubunun düzeyine uygun radyo programları hazırlamak, zaman alıcı, masraflı ve özel bir eğitim sonucu kazanılabilecek davranıģları ve becerileri gerektirir. - Programların önceden dinlenip hazırlık yapılması ve (kasetlere kayıt edilmediği takdirde) tekrarı zordur. - Ġyi açıklamalar yapılmadığı hallerde, öğrencilerin duyulan seslerin kaynakları hakkında çoğu zaman yanlıģ izlenimler edinmeleri söz konusudur. - Zaman kısıtlamaları nedeni ile radyo programlarında iģlenen ünite ve konular ile ilgili örnekler yeterince verilemeyebilir. - Bir merkezden hazırlanan radyo programlarının yayın saatleri ile, okullardaki ders saatlerinin eģ zamanlı olması oldukça zordur. - Öğretmenin radyo programları boyunca istediği yerde durup, gerekli açıklamaları yapmasına olanak vermez. - Ortam üzerinde öğrenci denetimi söz konusu değildir. - Tekrar dinlemek ya da düģünmek için denetim ve durdurma olanağı yoktur. - Psiko-motor becerilerin öğrenilmesine ve konuyu derinliğine öğrenmeye uygun değildir.?sıra Sizde Radyonun uzun yıllar uzaktan eğitim sistemi içerisindeki yerini korumasının sebepleri nelerdir? TartıĢınız Teyp, Ses Kaseti Resim:Ses kaseti 11
Teknolojiyi kullanmanın ayrıcalık olmaktan çok zorunluluk haline dönüģtüğü günümüz koģullarında, insanların sürekli değiģmekte ve geliģmekte olan teknolojiye uyumu, teknolojiyi anlayabilmesi ve sunduğu fırsatlardan yararlanması için bilgi, beceri, tutum ve alıģkanlık kazanmaları gerekir. Eğitim yoluyla, bireylerin bilgiye ulaģma, bilgiyi düzenleme ve değerlendirme, bilgiyi sunma ve iletiģim kurma becerileri ile donatılması amaçlanır. Bu temel hedeflerin gerçekleģtirilmesi için öğrenme-öğretme süreçlerinin öğrenenler açısından etkili ve kalıcı izli olması gerekir. Bunun için, öğrenme etkinliklerinin birçok duyu organına hitap etmesi; eğitimde görsel ve iģitsel araçların kullanılmasının gerekliliği yadsınamaz bir gerçektir. Eğitim teknolojisi, insanların nasıl öğrendiği hakkındaki bilimsel bilgilerin öğretme ve öğrenme problemlerinin çözümü için uygulanması; öğretimle ilgili kuramların en etkin ve olumlu uygulamalara dönüģtürülmesi için personel, araç, gereç ve yöntemlerden oluģturulmuģ bir sistemler bütünüdür. Ülkemizde, Cumhuriyet döneminin baģlangıcında ve ikinci Dünya SavaĢı yıllarında, ekonomik sıkıntıların önemli boyutlara ulaģtığı dönemlerde, birçok köy, kasaba ve kent okullarında görev yapan öğretmenlerin büyük özverilerle ders araçlarını kendilerinin hazırlayıp kullandıkları bilinmektedir. GeliĢmiĢlik düzeyi ile birlikte elektronik araçların hızla arttığı ve zorunlu eğitimin sekiz yıla yaygınlaģtırıldığı günümüzde bile, öğretmenlerin var olan teknolojiyi kullanarak kendi kendilerine hazırlayabilecekleri, özgün birtakım araç-gereçlerden söz edilebilir. Bilgi, tarih boyunca değiģik Ģekillerde depolanmıģtır. Önceleri, bilgiler; taģ, deri, kil tabletler, papirüs gibi materyallerin üzerine kaydedilmiģ ve günümüze kadar gelmiģlerdir. Günümüzde bu bilgiler, basılı yayınlar, filmler, delikli kartlar, teyp, disk, değiģik mikro formlar ve elektronik bilgisayar Ģeklinde bilgiyi kaydeden belge türleri olarak geliģmektedir. Dilerseniz Ģimdi eğitimde kullanılan materyallerden olan teyp ile ilgili bazı bilgileri verip eğitimdeki kullanım alanlarına bir göz atalım. Teyp Teyplerle, eriģilmesi mümkün olmayan varlık, kiģi, olgu ve olayların sesleri kaydedilerek korunmakta ve bu sesler dersliğe getirilip öğrencilere dinlettirilebilmektedir. Böylece teyp, sınıfın içi ile dıģı arasında bir köprü kurmaktadır. Teyp ve Ses Kaseti Kullanımının Yararları - Öğretmen kaseti önceden dinleyip ayrıntıları öğrenebilir. Böylece öğrencilerin sorabileceği sorulara kendini hazırlar. - Teyplerin kullanım alanı çok geniģtir. Her derste kullanılabilir. 12
- Teypler ve özellikle pille çalıģanlar küçük hacimli ve taģınabilir olduklarından her yerde, evde, derste, yolda kullanılabilmektedir. - Bu araç, hem bireysel, hem de küçük veya büyük öğrenci grupları için, yalnız baģına veya diğer araçlarla birlikte kullanılabilmektedir. - Aracın kullanılması, bakımı, onarımı, ses kaydı, müzik, ses efekti eklenmesi, program üretimi ve çoğaltılması gibi hususlar her öğretmen tarafından yapılabilir. - Teypler için geliģtirilmiģ olan programlar, dil laboratuarı, okul, kütüphane veya uygun bir yerde çok kolay arģivlenebilmektedir. Böylece öğrenci, bağımsız ve bireysel bir öğrenmeyi kendi hızına göre; uygun bir zamanda, mekânda ve biçimde gerçekleģtirebilmektedir. - Teypler artık her okulun hatta her öğretmen ve öğrencinin satın alabileceği kadar ucuz araçlardır. - Kasetleri de ucuz ve her yerde bulunmaktadır. - Öğrenci kendi sesini teybe kaydedebilir. Bu sesleri daha sonra dinleyip orijinal ile karģılaģtırmak, aydınlatıcı yankı etkisini yapmakta ve öğrenciyi öğrenmeye teģvik etmektedir. Teyp ve Ses Kaseti Kullanımının Sınırlılıkları -Teypler, sadece kulağa hitap etmektedir. Dolayısıyla araç uzun süre kullanılmamalıdır. Aksi takdirde bıkkınlık yaratmakta, öğrencilerin dikkati dağılmaktadır. -Teyp Ģeritleri her ne kadar öne veya arkaya alınıp defalarca dinlenilebilmekte ise de, hızları önceden belirlenip öğrenci üzerine empoze edilmektedir. ĠĢte bu da, az da olsa esnekliği sınırlamaktadır. - Öğretmen bulunmadığında bazı öğrenciler, teybi dinlemez, ilgi göstermez veya dinlediği halde kavrayamaz. Bu tür öğrenciler teyple bireysel öğrenme yapamazlar. 13
Telefon Resim:Telefon Telefon, birbirinden uzakta yerlerde bulunan kiģiler ve düzenekler arasında bilgi alıģveriģini sağlayan elektrikli ses alıp verme aygıtıdır. Yararları Öğretmen ve öğrenci arasında ileri düzeyde bireysel etkileģim sağlar. Ucuz ve verimli bir araçtır. Birinci kaynaktan bilgi sağlar. Diğer öğretim teknolojilerini ne materyallerini iģitsel bir ortam olarak destekleyici bir rol oynar. Uzaktan eğitim ve öğretim süreçlerinde öğrenci destek hizmeti olarak kullanılabilir. Sınırlılıkları Sadece kulağa hitap eden tek yönlü bir araçtır. Telefonla iletiģim sırasında bir takım teknik sorunlar ortaya çıkabilir. Yüz yüze öğretime göre daha uzun bir hazırlık zamanı gerktirir. Kaynak ya da alıcıların iletiģim esnasında telefon ile görüģme zorlukları (etkili konuģma becerisi, zamanlama, kullanılan ifadeler, zamanı etkili kullanma vb.) sadece ses iletiģimine dayalı bu aracın etkisini azaltabilir. Telefon konferansı uygulamalarında sınıf yönetimi güçleģebilir. 14
Telefonu eğitimde etkili hale getirmek amacıyla: Eğitim-öğretim süreçlerinde telefon kullanırken öğrencilerin iģittiklerinin sadece %11 ini iģitme duyuları ile edinilen yaģantılar yolu ile öğrendikleri ve zaman sabit tutulmak üzere insanların iģittiklerinin sadece %20 sini hatırlayabildikleri unutulmamalı ve bu araç eğitim ve öğretimde daha çok diğer (görsel, yazılı ve basılı vb.) ortamları destekleyici bir konumda kullanılmalıdır. Öğretmenlerin telefon konferans yönetimi kullanmak üzere yetiģtirilmeleri, telefonla eğitim-öğretim süreçlerinin baģarıya ulaģmasında önemli bir konudur. Birkaç telefon birleģtirilerek, aynı zamanda yerel merkezler ve merkez kampüsü arasında iģitsel konferans Ģeklinde bir kullanım söz konusu olabilir.?sıra Sizde Telefon uzaktan eğitimde nasıl kullanılıyor olabilir? Ne Ģekilde kullanılsaydı en etkili uzaktan eğitim gerçekleģirdi? Telekonferans Resim:Telekonferans Telekonferans, coğrafik yönden değiģik yerlerde bulunan kiģilerin toplantı yapmak için iģitsel-görüntülü elektronik araçlar kullanılarak iletiģim kurmaları. Özellikleri ve Uygulama Biçimleri Telekonferans sisteminde coğrafi olarak birbirinden çok uzak bölgelerde yerleģmiģ kiģiler ses, görüntü, veri ve çizim vb. unsurları karģılıklı olarak paylaģabilmektedir. Yaygın olarak akademik araģtırma ağlarında kullanılan ve klasik konferans sistemine göre önemli avantajlar sağlayan telekonferans uygulamaları; telefon hatlarının kullanımı yolu ile, geleneksel televizyon yayıncılığı, uydular, kısa dalga, kapalı devre televizyon ve kablo yayıncılığı gibi yollarla gerçekleģebilmektedir. 15
Uydu teknolojisiyle gerçekleģtirilen video telekonferans uygulaması en yaygın uygulama biçimidir. Telekonferans Uygulamalarının Yararları Coğrafi koģullar açısından birbirinden farklı olan bölgelere aynı anda ulaģılarak coğrafi sınırlar ortadan kalkar ve böylece herkese eģit koģullarda eğitim fırsatı ve olanağı sağlar. Çok sayıda kaynak, çok sayıda alıcıya anda ulaģabilir. Yaygın olarak akademik araģtırma ağlarında kullanılmakta ve klasik konferans sistemlerine oranla önemli avantajlar sağlamaktadır. Uzaktan eğitim uygulamalarında etkileģimli (interaktif) bir teknoloji olarak yararlanılabilmektedir. Ses konferans sistemleri, kullanım açısından oldukça basit ve ucuzdur. Ses ve grafik telekonferansı ile, ses iletiminin yanı sıra hareketsiz görüntülerin (Ģekil, grafik, çizelge, formül, resim, çizim vb.) iletimi de sağlanabilmektedir. Video telekonferans sistemi ile iki yönlü ses iletimine ilaveten, tek ya da iki yönlü görüntü iletimi de gerçekleģtirilebilmektedir. Televizyonların özellikle haber bültenlerinde yaygın biçimde kullanılan bir sistemdir. Sınırlılıkları Telekonferans yolu ile bilgi alıģveriģinde, yayının yapıldığı kaynak ya da alıcılardan kaynaklanan teknik birtakım sorunlar ortaya çıkabilir. Ses ve grafik telekonferans ortamları sırasında, sesin iletildiği telefon hattı üzerinden görsel gereçlerin aktarımı, belli bir süre de olsa ses iletiminin kesilmesini gerektirebilir., Coğrafi sınırların ortadan kalkması yüzünden bölgeler arası saat farkından, kültürel farklılıklar dikkate alınmalıdır. GÖRSEL-ĠġĠTSEL TEKNOLOJĠLER 16 Televizyon, video, etkileģimli video teyp ve video diski, uydular ve uydu televizyonu, video telekonferans bu gurupta yer alan teknolojilerdir.
ETKĠLEġĠMLĠ DĠGĠTAL TV Resim:Televiziyon Geleneksel TV programlarına Internet benzeri interaktif içerik kazandıran bir yüksek teknoloji ürünüdür. itv nin kullanıcıya sağladığı temel kazanım, izleyicinin izleme eylemini dinamik olarak kontrol etme yeteneğini güçlendirmesi ve geniģ eğlence ve bilgilenme programları yelpazesinde seçim yapabilme esnekliğini güçlendirmesidir. Bu yeni teknolojinin sunduğu seçenekler neredeyse sonsuzdur. Ġnteraktif içerik, izleyiciye canlı yarıģma ve tartıģma programlarına katılabilme imkanı sunar. Aynı zamanda son haberler izlenebilir, yol durumu hakkında bilgi alınabilir ve Borsadaki son geliģmeler öğrenilebilir. Spor tutkunları için itv benzersiz olanaklar sunuyor. Ġzleyiciler karģılaģmalardaki pozisyonların istedikleri açılardaki kameralardan takip edebilir, maç ve sporcu istatistiklerine ve lig gidiģatına aynı anda ulaģabilirler. Öte yandan itv kullanıcıların alıģveriģ iģlerini de halletme özelliğine sahip. Reklamı yapılan ürünler hakkında detaylı bilgiye, fiyat verilerine ulaģmak ve satın alma iģlemlerine baģlamak için uzaktan kumanda ile bir clik yeterli. Televizyonun Uzaktan Eğitimdeki Önemi: Uzaktan eğitim sistemlerinden biri olan ITV, 3 temel müfredat programı içerir: Tek Ders: Derse giriģ, konunun üzerinden geçme yada özetleme gibi bölümleriyle tek bir baģlığı yada konuyu iģleyen programdır. Seçmeli Birim: Kurs programında yer alacak konuların içeriğini hazırlayan bir dizi program içerir. Tam Kurs: ITV Programı yazılı materyallerle birlikte bir dönem sürdürülebilir. 17
TV uzaktan eğitim, pasif ve aktif bir Ģekilde yürütülebilir. Pasif ITV, önceden hazırlanan bir program olup video kaset, yayın, kablo ve uydu ile gerçekleģtirilen bir yöntemdir. Ġnteraktif ITV sisteminde ise izleyiciler gerek eğitmenler ile diyalog kurarak gerekse diğer öğrenci sitelerine girerek aktif rol oynarlar. Ġki yollu iģitsel sistem kullanan ITV ile öğrenciler öğretmenlerini kolaylıkla görebildiği gibi diyalog kurma Ģansına da sahiptir. Ayrıca öğretmenin derse katılan bütün öğrencileri görme olanağı da vardır. Sistemin yapılandırılması durumunda öğrencilerin birbirini görme olanağı da mümkün olabilir. TV'nin Avantajları: Çoğunlukla insanlar televizyon seyrettiği için bu yönteme aģinadır. Duygular, hisler görsel efektlerle birlikte sunulabilir. Bu da eğitim için daha avantajlı bir ortam sağlar. Bu yöntem ile öğrenciyi hiç bilmediği yeni bir çevreye taģıyabilirsiniz. Bu, öğrencilere güzel deneyimler kazandırabilir. Zaman ve mekan kavramının ortadan kısmen kalktığı bu yöntemle öğrenciye konuyu olduğu anda aktarım fırsatı bulabilirsiniz. Fikirlerin tanımları, özetleri ve tekrar gözden geçirilmeleri için çok etkili bir yoldur. Bu yöntemle öğrencilerin motivasyonlarının sağlanması daha kolaydır. TV Ders Bağlantısı: Öğretmen ve öğrenciler arasında fiziksel uzaklığın olmasından dolayı öğretmen uyguladığı eğitim taktiği ile öğrencilerle aralarındaki açığı psikolojik olarak kapatmaya çalıģır. 18
TV Kullanılırken KarĢılaĢılan Sınırlandırmalar: Kaliteli bir yayın gerçekleģtiren ITV'nin oluģturulması oldukça masraflıdır. Video üretimi oldukça zaman harcayabilir ve bu esnada diğer teknolojik araçlara ihtiyaç duyulabilir. ITV programının etkileģimli bir Ģekilde uygulamaya konduğu yerlerde özel araç yada ekipmanlara ihtiyaç duyulabilir. Pasif olarak gerçekleģtirilen ITV programında eğitim seviyesi düģer. Profesyonel bir Ģekilde oluģturulmadığı takdirde ITV programını tamamlamak amatörce bir çaba olabilir Birçok ITV dersi geniģ bir kitlenin ihtiyaçları göz önünde bulundurularak hazırlanmıģtır. Bu durumlarda bazı dersler kiģilerin özel ihtiyaçlarına cevap vermeyebilir. Ders bittikten sonra konuların tekrar gözden geçirilmek istenilmesi durumunda problemler ortaya çıkabilir. TV Yoluyla GerçekleĢtirilen Eğitim Tasarımı: ITV programı anlatımdan çok görsel ifadelerle ön plandadır. Dikkatli bir Ģekilde planlandığı takdirde sonuç oldukça verimli olabilir. ITV görsel olarak Ģu kavramları temsil eder: Taslak yada liste Önemli noktalar ĠliĢkiler Tekrar hatırlanması amacıyla özetlenmesi gereken konular KarmaĢık materyallerin gözden geçirilmesi Faydalandığı Yöntemler 19
- Resimler- nesnenin neye benzediğini göstermede - ġema- Kavramsal iliģkilerin, tasarımların, konu ile alakalı materyalin yapısını belirtmede - Harita- Konuma dair bilgi vermede - Grafik, Tablo, Çizelge- Bilgi özetlemek için kullanılır. Video kullanımının sağladığı avantajlar ise: Alet ve aracın çalıģma Ģeklini göstermesidir.?sıra Sizde Televizyonun diğer uzaktan eğitim teknolojilerinden zayıf ve güçlü yanları nelerdir? TartıĢınız VİDEO, VİDEOKONFERANS ve MASAÜSTÜ VİDEOKONFERANS Resim:Videotelekonferans GloballeĢen dünyada, rekabette avantaj kazanmak için bilgi teknolojilerinden yararlanmak zorunlu hale gelmiģtir: Video Konferans sistemleri ile, birbirlerinden çok uzakta bulunan kiģiler, karģı karģıya imiģ gibi yüzyüze iletiģim kurabilir, bu sayede önemli iģ görüģmeleri için uzun iģ seyahatleri yapma gereksinimi büyük ölçüde ortadan kaldırabilirler. Yüzyüze ĠletiĢim ĠletiĢim, kelimeleri olduğu kadar, ses tonu, vurgulama ve vücud dilini kullanarak belli bir mesajı karģımızdakine aktarmaktır. Telefonda ise, görüntünün hiç olmaması bir yana, ses 20
kalitesinin düģüklüğü, tonlama ve vurgulama ile aktardığımız mesajlar büyük ölçüde yok olmaktadır. Bu nedenle telefonla görüģürken, kendimizi yeterince ifade edemediğimiz hissine kapılırız. 100 yılı aģkın bir süredir telefon kullanıyor olmamıza karģın, önemli kararlar için "Bu iģ telefonla olmaz" deyip, bir masanın çevresinde toplanmanın altında yatan asıl neden, iletiģim problemini aģmaktır. Seyahat Giderlerinden Tasarruf Daha iyi iletiģim kurmak için iģ toplantıları kaçınılmazdır ama, bu aynı zamanda pahalı ve zaman alıcı bir yöntemdir. ĠĢ seyahatleri için yapılan harcamalar, her Ģirketin bütçesi içinde önemli bir kalemi oluģturmaktadır. Bunun yanı sıra, seyehat çıkan personelin, iģlerini dıģarıdan takip edebilmek için yaptığı mobil telefon görüģmeleri büyük ölçüde artmaktadır. Bazı Ģirketler, seyahat sırasında geçen zamanı daha verimli değerlendirebilmek için, taģınabilir bilgisayar ve mobil telefon ile bilgisayar sistemine dıģarıdan eriģim olanağı sunmaktadırlar. Bu sayede, ofis dıģında geçen saatlerde bile iģleri bir ölçüde takip etmek mümkün olabilmektedir. Fakat bu, Ģirketin ödemek zorunda kaldığı mobil telefon giderlerinin çok büyük oranda artması sonucunu doğurmaktadır. Zamandan Tasarruf Zamanın verimli kullanılması, günümüz iģ dünyasında artık bir zorunluluktur. Video Konferans sayesinde, 1) Daha kısa zaman diliminde daha çok sayıda toplantı yapılabilir, 2) Karar verme süreçleri hızlanır, 3) ĠĢ seyahatlerinin neden olduğu bedensel yorgunluğu ortadan kaldırdığı için iģ verimi artar, 4) Kilit pozisyondaki personelin üretkenliği artar, 5) Takım çalıģması pekiģir, 6) Toplantıların zaman planına uygun ve daha düzenli yapılması sağlanır. 21 ĠĢ seyahatlerinin asıl maliyeti, iģinin baģından uzak kalan kritik personelin, bu zaman dilimi içinde uzak kaldığı geliģmeler ve veremediğini kararlar, nedeniyle kaçırılan fırsatlardan ortaya
çıkmaktadır. Genel müdürün ofise dönmesini bekleyen kararlar için bazen çok geç kalınmıģ olabilir. Masaüstü ve Oda Tipi Video Konferans Üniteleri Video Konferans üniteleri, masaüstü (desktop) ve oda tipi olarak ikiye ayrılmaktadır. Masaüstü sistemler, ucuzluğu ile ilgi çekerken, ses ve görüntü kalitesinin düģüklüğü ve kullanım zorluğu nedeniyle oda tipi video konferans ünitelerine olan talep daha yüksektir. Masaüstü Video Konferans Üniteleri Avantajları - Ucuz ve kullanıcıya özel Bir PC'ye bağlanarak kullanılan masaüstü video konferans üniteleri, görüntü sıkıģtırma, network bağlantısı ve ambalaj olarak PC sisteminden yararlandığı için düģük maliyetlerle elde edilebilen ünitelerdir. Ucuz olması nedeniyle Ģirket içindeki bütün kritik personelin PC'lerine alınması düģünülebilir. Bu sayede, aynı bina içinde bile video konferans teknolojisini kullanmak mümkün hale gelmektedir. Dezavantajları PC gerektiriyor /uyumluluk sorunları var. Masaüstü video konferans ünitlerinin, her Ģeyden önce bir PC'ye monte edilmesi gerekmektedir. Bu noktada çözümü çok güç olan uyumluluk sorunları yaģanabilir. - Kurulumu ve kullanımı zor Masaüstü video konferans ünitesinin PC'ye montajı, deneyimli bir teknik personel gerektirmektedir. - Ünite bir kere monte edildikten sonra ancak PC ile taģınabilir. - Kullanımı ise, PC uygulamalarına hakim olmayan kullanıcılar için son derece zordur. 22 - Kullanım sırasında ortaya çıkan problemlerin kullanıcı tarafından çözümlenebilmesi de pek mümkün olmamakta, Ģirket içindeki PC sistemleri destek bölümünün yardımı
gerekmektedir. Ses ve görüntü kalitesi düģük Masaüstü video konferans ünitelerinin ses ve görüntü kalitesi, büyük ölçüde, PC'nin iģlemci gücüne ve ekran kartı ve ekran kalitesine bağımlıdır. Çoğu durumda elde edilen kalite, ürünlerin fiyatı da dikkate alındığında makul kabul edilebilir. Ġleri düzey PC kullanıcıları için Sonuç olarak masaüstü video konferans ünitelerinin, Ģirket içinde PC desteği kadrosuna sahip olan Ģirketlerde, PC uygulamaları hakkında ileri seviyede deneyim sahibi olan ve masaüstü video konferans üniteleri ile uğraģacak zamana sahip kullanıcılar tarafından tercih edilebileceğini söyleyebiliriz. Oda Tipi Video Konferans Üniteleri Avantajları - Kolay kurulum, kolay kullanım Gerekli network altyapısının hazır olduğu durumlarda, oda tipi video konferans ünitesinin montajı, cihazı duvardaki elektrik ve network prizlerine ve televizyona bağlamaktan ibarettir. - Ürünle ilgili tüm ayarlamalar ve kullanım, ürün ile birlikte verilen ve televizyon uzaktan kumandasına benzeyen bir cihaz ile yapılmaktadır. - Bu sayede, PC'ler hakkında deneyimi olmayan veya karmaģık programları öğrenmeye zamanı olmayan kullanıcıların ürünü kolayca kullanmaları mümkün olur. Yüksek görüntü ve ses kalitesi Oda tipi video konferans üniteleri ile birlikte profesyonel kullanıma uygun mikrofon ve kameralar sunulmaktadır. Benzer Ģekilde, görüntü sıkıģtırma iģlemcisinin, ünitenin içinde bulunması performans sorunları ile karģılaģılmamasını sağlar. Kaliteli mikrofon ve kameranın yanı sıra, oda tipi video konferans ünitelerinin, 384 K'nın üzerinde bandgeniģliğinde çalıģabilen ve profesyonel yayıncılıkta kullanılabilecek ürün seçenekleri de 23
mevcuttur. Çok katılımcılı toplantılar için uygun Kurulum ve kullanım kolaylığı, ses ve görüntü kalitesinin yüksekliği, oda tipi video konferans ünitelerini, birden fazla kiģinin birlikte katılacağı toplantılar için kaçınılmaz kılmaktadır. Bir Ģirketin iki farklı ilde bulunan ofisleri arasında kalabalık katılımlı toplantılar için mutlaka oda tipi video konferans üniteleri tercih edilmelidir. Dezavantajları - Masaüstü sistemlere göre maliyeti daha yüksek Oda tipi video konferans ünitelerinin yukarıdaki tüm avantajlarının yanında söz edilebilecek tek dezavantajı, masaüstü sistemler ile karģılaģtırıldığında yüksek kalan maliyetleridir. - Ancak buna rağmen video konferans sistemi kurmayı planlayan iģletmelerin büyük çoğunluğu, sağladığı esneklik ve iletiģim kalitesi nedeniyle oda tipi sistemlere yönelmektedirler.?sıra Sizde Videotelekonferans daha çok nerelerde kullanılır? TartıĢınız 24
ÖZET Radyo UZAKTAN EĞĠTĠMDE YAYIN YOLU ĠLE ÖĞRETĠM ORTAMLARI VE TEKNOLOJĠLERĠ YAYIN YOLUYLA ÖĞRETĠM ĠĢitsel teknolojiler ĠĢitsel ve görsel teknolojiler Radyo, Teyp, Telefon, ĠġĠTSEL TEKNOLOJĠLER Telekonferans ĠĢitsel bir iletiģim aracıdır Eğitimde üç Ģekilde kullanılır. Radyo programlarının eğitim için hazırlanması Öğretmenlerin radyo yayın saatlerini öğrencilere duyurmaları Öğrencilerin kendilerinin radyo programı yapmaları Radyo ve Radyo Programlarının Eğitim Yönünden Yararları Kullanımı kolay ve ucuz bir araçtır. Radyo programları, olgu ve olayların büyük insan kitleleri tarafından aynı anda iģitilmesini sağlar. Programlarda kulağı etkileyen her çeģit eğitim aracının ve müzik aletinin kullanılması mümkündür. Programlar kaydedilip istenildiği zaman kullanılabilir. Bireye kendi hızına göre ilerleme olanağı verir. Sınırlılıkları 25
Öğretim programlarında belirlenen hedef ve davranıģlar radyo programları ile tam olarak iģlenemez. Tek yönlü iletiģim aracı olduğundan dönüt almak olanaksızdır. Her alıcı grubunun düzeyine uygun program hazırlamak zaman alıcı ve masraflıdır. Yalnız kulağı etkilediği için radyo programı hazırlamak zordur. Zaman kısıtlaması nedeniyle örnekler yeterince verilmeyebilir. Radyo programlarının yayın saati ile okuldaki ders saati eģ zamanlı olmayabilir. Ortam üzerinde öğrenci denetimi zordur. TEYP, SES KASETĠ: Daha önceden kaydedilmiģ derslerin dinlenildiği ortamlardır. Ucuzdur, kullanımı kolaydır. TELEKONFERANS Farklı bölgelerdeki üç veya daha fazla veya gruplar arasında bir iletiģim ağı üzerinden konferans verme Ģeklidir. Telekonferans uygulamanın Yararları Coğrafi sınırları ortadan kaldırarak eģit koģullarda eğitim fırsatı ve olanağı sağlar Çok sayıda kaynak ve alıcıya aynı anda ulaģılabilir. Yaygın olarak akademik alanlarda kullanılır. Ġnteraktif bir teknoloji olarak yararlanılabilmektedir. Ses iletiminin yanı sıra grafik, Ģekil, formül, resim iletimi de sağlanabilir. Sınırlılıkları Teknik bir takım sorunlar çıkabilir. Coğrafi sınırlılıkların olmaması nedeniyle diğer faktörler olumsuz etkileyebilir (saat, kültür farkı gibi) Görsel ĠĢitsel Teknolojiler Öğretimsel Televizyon Öğretimsel televizyon tek yönlü veya etkileģimli olabilir. Tek yönlü öğretimsel televizyonda önceden hazırlanmıģ programlar kullanılır. 26
Genelde video kasetler veya video kasetin kullanıldığı tv yayını yoluyla öğrencilere ulaģtırılır. EtkileĢimli televizyon uygulamasında ise yayının gerçekleģtirileceği yer stüdyo gibi düzenlenir ve uydu aracılığıyla öğrenciler ve öğretmen arasında çift yönlü etkileģim sağlanır. Öğretimsel televizyon müfredata üç düzeyde yerleģtirilebilir: Tek bir ders saati: Programda sadece belirli bir konu veya kavram ele alınır Ünite: Derste yer alan üniteler bir dizi programla sunulur. Bütün ders: Genelde basıl materyal desteğiyle, bir dersin tamamı bir dizi programla sunulur. ÖĞRETĠMSEL TELEVĠZYONUN YARARLARI Ġnsanlar için tanıdık en çok kullanılan bir araçtır KarmaĢık kavramlar ses, görüntü ve hareketlerle basitleģtirilir. Gidilemeyen, görülemeyen veya tehlikeli olan yer,cisim ve olayları öğrencilere göstermenin en iyi yoludur. Zaman ve yerden bağımsız olarak olaylar gerçekleģtiği biçimiyle kaydedilir. Kavramları tanıtmak, özetlemek ve gözden geçirmek açısından kullanılır ÖĞRETĠMSEL TELEVĠZYONUN SINIRLILIKLARI Kaliteli bir televizyon yayını yapmak çok masraflıdır. Video üretimi zaman alıcı ve oldukça ileri üretim araçlarının kullanımını gerektirir. Yayına etkileģimli katılım için fiziksel ortama ve uzmana ihtiyaç vardır. Belli bir öğrenci düzeyi düģünülerek hazırlandığı için bireysel öğrenme ihtiyaçlarına cevap vermeyebilir EtkileĢim olmaksızın kullanıldığında öğretimsel etkinliği sınırlıdır Televizyon Eğitim Programları Türleri Ġçerik açısından; ZenginleĢtirici programlar 27
Doğrudan öğretici programlar Öğretmenleri eğitici programlar YetiĢkin eğitimi programları Halkla iliģkiler programları Eğitimin türüne göre Formal eğitim programları Ġnformal eğitim programları YetiĢtirme eğitim programları Halka bilgi verici eğitim programları Video Telekonferans Video konferans, farklı noktalardaki insanların bir araya gelerek yüz yüze görüģmek için birçok soruna katlanmak yerine, ofisinden diğer ofisteki insanlarla gerçek zamanlı olarak toplantı, eğitim, konferans yapabilme imkanları sunmaktadır. Masaüstü Video Konferans Tüm iģlemler, masanızda bulunan bilgisayar aracılığı ile gerçekleģtiriliyor. Masaüstü Video konferans için gerekli olan bileģkeler; bilgisayara takılan bir Video konferans kartı, küçük bir kamera, mikrofon ve video konferans yazılımlarından oluģuyor. Dolayısıyla oda tipinde olduğu gibi, birkaç kiģinin bir araya toplanarak diğer noktalarda bulunan insanlarla toplantı düzenlemeye kalkıģmaları sonucu sağlıklı bir Ģekilde gerçekleģtirilmesini imkansız hale getirecektir. Çünkü masaüstü konferans sistemleri, daha çok tek kiģinin kullanabileceği bir yapıdadır. VĠDEO Video; hem göze hem kulağa hitap eden elektro-mekanik bir araçtır. Video ile görüntü ve ses aynı anda verilir hem bir bilgi deposu hem de göstericidir. Video tek baģına ve de diğer teknolojik araçlarla birlikte kullanılabilir. Videonun Eğitim Öğretimdeki Yeri ve Önemi Bilgi veriliģinde ses, görüntü ve renk kullanıldığı için öğrenmeyi kolaylaģtırır. 28
Öğrenmeyi somutlaģtırır. Video ile öğrenilenler daha kalıcı olabilir. Video kasetler, tek-yönlü video ve genellikle basım tabanlı materyallerle donatılmıģ öğretimciden öğrenciye ses ve görüntü iletiģimi sağlar. Öğrenciler ilave video kayıtları hazırlamakta olup, geri besleme genellikle yazılı veya telefonla yapılır. Video kasetin avantajları; Öğrenciler sunumu değiģik ayarlarda görebilir ve iģitebilirler. Öğrenciler kendi sayfalarında çalıģabilirler ve kasete kayıtlı bilgiyi daha sonra gözden geçirebilirler. Video, öğrenmeyi zaman mekâna bağlı olmaktan kurtarır. Plânlı olması gereken öğrenme öğretme etkinliklerinin gerçekten plânlı olarak ele alınmasını teģvik eder. Öğretim süreçlerine mikro öğretim gibi yeni yöntemler kazandırır. Bireysel ve grupla öğretime yeni olanaklar kazandırır. Esnek ve kaliteli ev-video eğitim sistemi yaratır. Video kasetin sınırlılıkları; DüĢük tamamlama hızı olup, kasetlerin gönderiminde zaman gecikmesi olabilir. Öğrenci ve öğretimci arasında sınırlı iletiģimin yanında, sınırlı değerlendirme yetenekleri olup, konferans tipi sunum vardır. Eğitimde Video Kullanımı 1. Ön Hazırlık 2. Dersin Planlanması 29
DEĞERLENDĠRME SORULARI 1) AĢağıdaki uzaktan eğitim araçlarının hangisi sadece iģitsel teknolojidir? A) Masaüstü video konferans B) Televizyon C) Video D) Video konferans E) Teyp 2) AĢağıdakilerden hangisi uzaktan eğitim de kullanılan radyonun sınırlılıkları arasında gösterilemez? A) Öğretim ve ders programlarında belirlenen hedef ve davranıģlar, radyo programları ile tam olarak iģlenemez. B) Ortam üzerinde öğrenci denetimi söz konusu değildir. C) Tekrar dinlemek ya da düģünmek için denetim ve durdurma olanağı yoktur. D) Psiko-motor becerilerin öğrenilmesine ve konuyu derinliğine öğrenmeye uygun değildir. E) Öğretmen ve öğrenci arasında ileri düzeyde bireysel etkileģim sağlar. 3) AĢağıdaki uzaktan eğitim araçlarının hangisi sadece iģitsel teknolojiler arasına girmez? A) Radyo B) Ses Kaseti C) Teyp D) Televizyon E) Telekonferans 4) AĢağıdakilerden hangisi teyp, ses kaseti ile ilgili değildir? 30
A) Teypler artık her okulun hatta her öğretmen ve öğrencinin satın alabileceği kadar ucuz araçlardır. B) Kasetleri ucuz ve her yerde bulunmaktadır. C) Öğrenci kendi sesini teybe kaydedebilir. Bu sesleri daha sonra dinleyip orijinal ile karģılaģtırmak, aydınlatıcı yankı etkisini yapmakta ve öğrenciyi öğrenmeye teģvik etmektedir. D) Öğrenci ile öğretmen arasında, etkilelim kolay bir Ģekilde sağlanır. E) Teyplerin kullanım alanı çok geniģtir. Her derste kullanılabilir. 5) AĢağıdakilerden hangisi uzaktan eğitim sisteminde kullanılan görsel-iģitsel teknolojilerdendir? A) Telefon B) Video C) Teyp D) Ses kaseti E) Radyo 6) - Ürünle ilgili tüm ayarlamalar ve kullanım, ürün ile birlikte verilen ve televizyon uzaktan kumandasına benzeyen bir cihaz ile yapılmaktadır. - Bu sayede, PC'ler hakkında deneyimi olmayan veya karmaģık programları öğrenmeye zamanı olmayan kullanıcıların ürünü kolayca kullanmaları mümkün olur. Yukarıda temel özellikleri verilen uzaktan eğitim teknolojisi dır. A) Oda Tipi Video Konferans B) Radyo C) Teyp D) Televizyon E) Telefon 31
7) I. Ses kaseti II. Video III. Telekonferans IV. Televizyon Yukarıdaki uzaktan eğitim araçlarından hangisi yada hangilere görsel-iģitsel teknolojiler arasına girer? A) II ve IV B) Yalnız IV C) II. Ve III D) Yalnız II E) I ve III 8) Yayın yoluyla yapılan öğretmenin dersi anlattığı ve imkanlar dahilinde öğrencilerinde telefon aracılığı ile bağlanarak çift yönlü etkileģimin sağlandığı teknoloji aģağıdakilerden hangisidir? A) Telefon B) Videokonferans C) Televizyon D) Teyp E) Oda tipi videokonferans 9) AĢağıdakilerden hangisi Masaüstü Videokonferansın dezavantajları arasında gösterilmez? A) Ünitenin kurulumu için teknik personele gerek yoktur. B) Kullanımı ise, PC uygulamalarına hakim olmayan kullanıcılar için son derece zordur. C) PC gerektiriyor /uyumluluk sorunları var. D) Kurulumu ve kullanımı zor. E) Ünite bir kere monte edildikten sonra ancak PC ile taģınabilir 10) AĢağıdakilerden hangisi uzaktan eğitim teknolojilerinden değildir? A) Telefon B) FTP videokonferans C) Televizyon D) Teyp E) Masaüstü videokonferans 32
Değerlendirme Soruları Cevap Anahtarı 1-) E. Eğer yanlıģ cevapladıysanız, ĠĢitsel Teknolojiler baģlıklı konuyu tekrar okuyunuz. 2-) E. Eğer cevabınız yanlıģ ise, ĠĢitsel Teknolojiler konusunun Radyo kısmını tekrar ediniz.. 3-) D. Eğer yanlıģ cevap vermiģseniz, iģitsel teknolojiler konusunu tekrar ediniz. 4-) D. Eğer yanlıģ cevap vermiģseniz, ĠĢitsel Teknolojiler baģlıklı konunun teyp-ses kaseti kısmını tekrar gözden geçiriniz. 5-) B. Eğer yanlıģ cevap vermiģseniz, Görsel-ĠĢitsel Teknolojilerinden konusunu tekrar ediniz. 6-) A. Eğer yanlıģ cevap vermiģseniz, Görsel-ĠĢitsel Teknolojilerinden olan Oda tipi videokonferans baģlıklı konuyu tekrar ediniz. 7-) A. Eğer yanlıģ cevap vermiģseniz, Görsel-ĠĢitsel Teknolojilerinden baģlıklı konuyu tekrar ediniz. 8-) C. Eğer yanlıģ cevap vermiģseniz Görsel-ĠĢitsel Teknolojilerinden televizyon baģlıklı konuyu tekrar ediniz. ediniz. 9-) A. Eğer yanlıģ cevap vermiģseniz, Görsel-ĠĢitsel Teknolojilerinden olan Masaüstü Video konferans baģlıklı konuyu tekrar ediniz. 10-) B. Eğer yanlıģ cevap vermiģseniz, üniteyi kısaca gözden geçiriniz. 33
KAYNAKÇA http://okul.selyam.net/docs/index-37456.html?page=15 http://uzaktanegitimafs.blogspot.com/p/isitsel-teknolojiler.html http://09ymo1388.wordpress.com/2010/04/27/35/ http://uzaktanegitimafs.blogspot.com/p/gorsel-isitsel-teknolojiler.html http://okul.selyam.net/docs/index-37456.html?page=11 http://www.pegemuzaktanegitim.com/uzaktan-egitim/ Lawhead, B. (1997). The Web and Distance Learning: What is Appropriate and What is not. New York: ITICSE Working Group on the Web and Distance. Zeki KAYA, Uzaktan Eğitim, Pegem A Yayınları Basımevi, Ankara, 2002. 34