v.y.o. Veı.Fak.Oerg. S (1-2) 17 21, 1994 BOCALARIlA PENİs FİBROPAPİLLOMU SONUCU OLUŞAN PARAFİMOZİSE İLışKİN KLİNİK GÖZLEM İsmail AlkanI Fetih Gülyüz2 Mehmet Gürkan 1 Bahtiyar Bakır 1 M.Gençcelep3 Clinical Obsenıation Relating to Parafiınmis Formed ss s Rcsult Fibrol1811i11omatosis in Bulls_ Summary: Penis jibropapi/lnl1lnıosis and parajimosis in 2 hybrid bulb; hıııl been reıııoved by chirurgica'~y balh preannesthesia ",edication and loeal annesthesin. Anyeomplicaliol1 have beeıı observed after 5 /IIon ths. Özet: Me/ez 2 boğa(kı ofuşan pen;s jibropapi/lom'u, preanestezik medikasyaıı ve fokal anestezi eşliğinde şirurjika/ yolla uzak/ııştırılarak pa rajiıııozis giderildi. Beş ~v sonraki gözleııılerde herhangi bir koıııpfika:.yona ra slfııııılıııadı. Giriş Penis fibropapiııomlan ilk kez 1953 yılı nda Formston, C(6) tarafından 1,5 3 yaş lı bogalarda ortaya konu l muştur. Bogalarda penis ıümör ler in e baglı pamfımozi s' in A.B.D., Kanada. İngiltere, Fransa ve Almanya'da oldukça yayg ın olduğu ve özellikle i ve 2 yaş lı bogalarda sık lıkla görüldogo vurgula nmaktadır (3,5,6,7,10,16). Pa rafımozis ; penisin praepilum deliginden içeriye girememesi ve bogulmasıım verilen isimdil'. FibropapiHorn ise; mukozal kökenli olan pscudoepitlı eliomatöz hyperplasia şeklinde ge li şen ve fibröz konnekti, dokunun transmisibi bening tümörmür (3,4,5,6,7,8,9,IO, 13,15). Erkek genital orga nlarında en sık squanlous eell earcinoma görülmekte ise de sareoid'ler squamous papillornas'lar, melanomas ve hemangiomas'lar da ortaya ç ı kmaktad ır (2,7,9,12,16). Homoseksüel egilimli sujelerde bakteriyel ve viral enfeksiyo nların da ha sta lı ğın oluşmas ında etkili oldugu belirtilmektedi r. Erkeklerde daha çok glans pe ni s ıe nadi re ııde praeptiuın'da, dişilerde ise; vul"a, "agina ve bunlarla ili şkili 1: Yrd.Ooç.Dr., YOruncü Vı l Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Cerrahi Anabilim Dalı, Van TÜRKİYE. 2: Yrd.Ooç.Dr. YOruncü Y ıl Üniversitesi, Veteriner Fakiiltcsi, Sun'i Tohumlama Bilim Dalı, Va ıı- TÜRKiYE 3: Arş. GÖr. : Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Cerrahi Anabilim Da lı, Van Türkiye
kuyruk bölgesinde de gel i şebilirler. Diger taraftan erkek ve dişilerde çoğunlukla soliter (yalnız bir yerde), daha az 111 multible oluşur la r (5,6,7,8,13, 16). Ereksiyon ve kopulasyon sı rasında hayvanın şiddetli ag rı duyması, tümor basıncına bağlı ürin retensiyonu, smegmadan kaynaklanan kötü koku ve buna bağlı enfeksiyon şek illerun csi, ayrıca kopulasyon anında beliren kananıalar da sperma kalitesine olumsuz eıki yapmaktadı r (1,3,S, 7, 10, 16). Penis ve prapetium fibropapillomalarının sağa lu m ında şinırjika l giriş im in nüksc neden olab il eceği ve bu nedenle herhangi bir müdahale yapı lm ak s ı zı n 4-S ay içinde geriliycb il eceği belirtilmekte, cerrahi bir giriş im ancak yaşlı larda tavsiye edilmektedi r (6, 10). Diğer taraftan nüksc eden olarak, enfekte fibroblastların yeniden aktive o l maları ve viruslar da gösterilmektedir (6,7,8,10). Sağalt ıında doku aşılarının yeterli oldu~nu savunanların yanısıra, aşı ve ş i rurjikal g irişimin başarılı olınak bir tarafa aksine hastalığın seyrini o luın s uzlaşt ırn cağını belirten arnştmeılar da bulunmaktadır. Buna rağme n deri papillom l arında, eğer bi r sürü problemi $Öz konusu ise buzawlarda siğil -doku vaksiniyle immunizasyonun denenebileceği vurgulanmaktadır (S,7, 11, 12, 13, 14, IS, 16). Sağa l tıınlan üzerinde değişik gö rüşler ortaya konulan ve homolog tümör de denilen pcnis ve praetium'ul1 bu tür lezyonları ilginç kabul edilmektedir (2,3,4,6,7 ). Diğer taraftan bölgemizde doğal aşınıın sun'i ıohumlamadan dah.1 yaygın olması da bu olguları daha da önemli kılmaktadır. Erkek genilal organ tümörlerinin bu yönüyle incelenmesinin zoru nl ulu~ düşünülerek bu çalışmanın yayınlanmasına karar verilmiştir. Materyal ye Metot Materyalini 2 adet melez boğamn oluşturduğu çalışmada InılllOO kg. rompun (xylazin hydrochlorid 23,32 mgikg) ile prcmedikasyoıı ve lokal anestezi sitanest (citanest hidroelomr)'le sirküler biçimde gerçekleştiri ld i. Tümör'ün çapı ve uzunluğu cetvelle belirlendi (Resim-I). Orifleium uretlıra externa'ya stile yer l eştir ild i, tümör sag.lam dokuyu 2 cm. içerecek şek ilde eksize edildi ve bölgenin koterizasyonu elektrokoterle ge rçekleş tirildi. Işlem tamamlandıktan sonra penis ve praeputium'da oluşan }'eni yaralara pom. furacin sürüldü. Biopsi materyali Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Patoloji Anabilim Da lın da değer l e ndirild i (A.Ü. Vet.Fak.Path. ABD; AD- S72193 sayılı rapor). Operasyondan sonraki S.ayda olgul a rın durumu incelendi. Bulgular Patolojik değer lendi rmeler olguların fibropapillom oldugunu ortaya koydu. Operasyon sırasında tümörlerde kanama eğilimini n faz1alılığının yanısıra, irin, pis koku ve tümörun saplı olduğu gözlendi. Penis şişkin ve Odemli olduğundan reddi o l anaksızdı. Praeputium'da ise, ya ngı ve yer yer metastaz'lar mevcuttu. Parafimozis olgusu operasyondan sonra ortadan kalktı ve penisin reddi gerçekleş tirildi 18
(Resim2). Postoperatif dönem de penis ve preaputium da nekrolik alanlar, ödem ve kanama göı.lendi. Tartışma "c Sonuç Penis tümörlerinde göı.lcnen parafimozis ; kanama, agrı ve köıü kokuyla karakterizedir ( 1,2,3,4,5,6,7. 13, 16). Diğer ıılraft.'ul bogalarda gerek anamnez gerekse de diagnoz sıra sında cinsel is ıeğ in mevcut o l duğu. fakııt ağrı nedeniyle aşırndan kaç ınıldığı anlaşıld ı. O:a:llikle gençlerde, ş irurjika l sa~jııının nüksc neden olmasından dolayı endike olmadı ğ ı vurgulanınaktadır (5.6,7, 10). İki ya ş lı boğaların eksizyon vc elektrokoıcr l c gerçekl eş tirilen sa~lıımlarınd a n. beş ay gibi bir süre geçmesine rağmen hala nüks gö7jenmemcsi ve boğaların a şım yapabilmeleri ilginç kabul edi ldi. Operasyon sırasında praepuıium'da da belirlenen tümörlerin. orga nın penisle olan tema s ı sonucu \'c dolayısıyla infiltraıif bir biçimde geli şebilcceğini vurgulayan Moulton. J.R. (IO)'yi doğ ndadığı şeklinde yorumlandı. Sonuç olarak; bu iki olguda noksün gclişmediğinc aiı olumlu sonuçlar. penis fibropapillomlarında yerinde ve uygun şirurjikal yöntemlerle b.1 ş arılı olul1abilcccğini göstermektedir. Kasım. Kaynaklar i Alıtçanı, E., (1990): Theriogeıı oloji, Nurıtll\Jıtlbaacllık A.Ş., Ankarü, 2. Anderson, W.A., ımd Uawis, Cı...(195R): Neojllnsıııs of the Genitnlin of the BOl'ine. In: SYIIIJIOsiu/ll on RCjlro(/lıclion (lnd fertilily. l'ergamon London ~nd New York. 41-49. 3. Anlcı. lioğlu, ll., Samsar,E., Akın. F. (1986): Veteriner O=el Şirıırşi. Ycniden düzenlenen 2. b~skı Ankara. 4. Coıcllin, K (1956): Neoplnsıııs of the Doıııesticnted Mnıııııınls: ıtewie\' 5Cl'ics No:4 Commoh We3lth ıı.gl'icultural nureıtux. 5. Coıcllin, E. (1960): TI/ıııors of fnrııı Aııimnls A sun'ey of Tıııııo ıırs anıııined ai the Roynl Vefer innıy College. London. during 1950-611. The Vel. Rec. \101.72. No.40, Oclober 1. 6. l'ormslon, C (1953): Fibropnpilnlllflfosi:" in Cnffle Wirlı Special Reference fo the Extenınl Genitnlin of the Bıııı. Brit. Vct.. l. 109,244-248, 7. }'rcdcrich W.Ochmc. (1988): rex/book of Inrge Aniııınl Sıırgery. 2nd. Ed. fviflinlıı nnd lfiilkins../28 Enst Preston Street. &I/iıııore. WD. 21202. Ph: 540-541,521 US,.\. 8. Jubb. K\IF., Kenedy, I'.C, (1970): Pnthology of Doıııesric Animnls, ıl/d elf. Acadcmic ıwcss, Ncw YOI'k ltnd London. Vol. 1. 19
9.!\1olıUon, JR, (1961): rumours in Domcstic AniııIflIS. Uni\'. California Press, Bcrkclcy-Los Angies. IO.Moulton, JR (1990): Tumoıırs in Doıııestic Animals. 3 nı cd. Uni\'. Of California Pıoess, Derkley-Los Angies. ll. Olsen, C, and Cook, RJI.,(1951): Tıımours of fmm Animals. Proc. Soe. E~(J. Riol. Med. 17.281. 12. Rearson, J.K.L. Kerr,W.R., Mc Cartney, W.D.J., Ilnd Stecle, T.II J.,(1958): Tıııııou/'s of form Aliiilials. Vet. Rec. 70.971. 13. Roberts, SJ., (1971): lieteriıımy obstericı' and Genifal Diseases, 2nd. cu. rublishccd by the Ruthor. Distributed by Edwards Brothers, Ann Arbor, MJ. i"'. Sm ith, IlA., Jones, 'I".c., (1968): liere/ inary Parholugy, 3rd. cd. Lca Ilnd Febigcr, Philadeııhia,I)A. 15. Stcclc-Ilodgcr, A., lind Wnghl,D.(19S9): Tıııııoıırs of fonıı.~niıııo ls. Vct.R cı:. 71.59. 16. William, C. Hall., S,'cnd W.Niclson., Kcnncth MC I'entce (1936): TI/mQl/rs of'lıe prostate and ljeil ;S, Hul! \Vol'ld IlCRUh Oq;an., VoI.S3. Resim -1 : Olgunun preopcratif olarak görünümü. Figure-l The casc ofpreoperali"c appereancc. 20