BÖLÜM 18 4. FORMLAR Form ekranın hangi amaçla kullanılacağı daha önce anlatılmıştı. Formlar; tablolara ait bilgi girişlerinin tablolar bölümünde veri sayfası görünümünde yapılabilmesine rağmen formlar hazırlanarak bilgi girişlerinin de yapılabildiği ekranlardır. Form ekranı; bize bilgilerin daha görsel bir ekranda girilebilmesini, görüntülenebilmesini, değiştirilebilmesini veya silinebilmesini sağlar. Ayrıca kişiye ait özel bilgi giriş ekranlarının oluşturulabilmesini ve Access Veritabanını kullanmayı bilmeyen insanlar tarafından kullanılan ekranın daha görsel ve kolay kullanılmasını sağlayan bir ortam yaratır. Formları hazırlayabilmek için Veri tabanı yönetim ekranındaki formlar alanı seçilir. Formların anlatıldığı bu bölümde Sihirbazı Kullanarak Form Oluştur kısmı anlatılmıştır. Tasarım görünümünde form oluştur profesyonel programcılık bilgisi gerektirdiğinden bu ders notları kapsamında bu seçenek anlatılmamıştır. Form sihirbazı kullanarak form oluştur kısmı sorgu ekranındaki Sihirbazı Kullanarak Sorgu Oluştur kısmındaki ekrana benzer özellikler taşır. Ekrana gelen aşağıdaki pencerede form oluşturulacak tablo ve bu tabloya ait alanları önceki yapılan işlemlere benzer şekilde seçili alanlara taşınır ve ileri butonuna tıklanır. Şekil 4.1.. Form sihirbazı ile form oluşturma 1. pencere. 144
Şekil 4.2. Form sihirbazı ile form oluşturma 2. pencere. Burada bilgilerin ekrana nasıl yerleştirilmesi istendiği seçilir. Sütunlu, Sekmeli, Veri Sayfası ve Dayalı seçildiğinde her bir ekran için elde edilebilecek görüntülerin yerleşimleri ile ilgili örnek görüntüler Yerleşimle İlgili Örnekler başlığı altında ilerleyen sayfalarda (sayfa 148) verilmiştir. Form sihirbazında form için hangi yerleşim biçimini isteniyorsa buna ait seçenek işaretlenir ve ileri butonuna tıklanılır. Not : Yukarıdaki ekranda bulunan 4 seçeneğin yan kısmındaki yuvarlak seçim butonlarına tıklanıldığı zaman oluşabilecek form şekilleri, size bilgi vermek amacıyla seçim ekranının sol yan tarafında bulunan ekranda görüntülenir. Bu amaçla bu seçimleri deneyiniz ve oluşabilecek form görüntülerini inceleyiniz. Eğer tabloda bulunan bilgilerin (satırların) her birinin ayrı bir form penceresinde ekrana gelmesi istenirse sütunlu seçilmelidir. Eğer tabloda bulunan tüm bilgilerin (satırların) hepsinin bir form penceresinde ekrana gelmesi istenirse sekmeli ve veri sayfası seçilmelidir. Eğer tabloda bulunan bilgilerin (satırların) her birinin form penceresi üzerinde ekrana yan yana olarak gelmesi istenirse dayalı seçilmelidir. 145
İleri butonuna tıklandıktan sonra formun hangi stil de ekrana gelmesi gerektiği sorusuna cevap verilir. Burada access içerisinde bulunan hazır form stilleri ekrana gelir ve bu stillerden istenileni mouse ile üzerine tıklanılarak seçilir. Seçilen stil ekran gelen pencerenin sol yan tarafında görüntülenir. Aşağıda örnek stil ekranları görülmektedir. Şekil 4.3. Form sihirbazı ile form oluşturma 3. pencere stil örneği 1. (Beyaz Kağıt) Şekil 4.4. Form sihirbazı ile form oluşturma 3. pencere stil örneği 2. (Standart) 146
Şekil 4.5. Form sihirbazı ile form oluşturma 3. pencere stil örneği 3. (Uluslararası) Burada hangi stili kullanmak isteniyorsa o stil seçildikten sonra her sihirbaz ekranında olduğu gibi bir sonraki aşamaya geçmek için ileri butonuna tıklanır. Şekil 4.6. Form sihirbazı ile form oluşturma 4. pencere. Hazırlanan formun hangi isimle kaydedileceği bu ekranda belirlenir. Access tarafından otomatik olarak bir form ismi ekrana gelir. Bu ismi sorgu ekranında olduğu gibi aynen kabul edebilir veya değiştirebilirsiniz. Daha Sonra Son butonuna tıklanılarak sihirbazı sona erdirildiğinde ekrana hazırlamış olan form ekranı gelir. 147
Şekil 4.7. Oluşturulan form ekranı. Yerleşimle İlgili Örnekler : Sütunlu : Bu ekranın sol alt köşesinde bulunan Kayıt alanının kullanımı daha önce anlatılmıştır. Bu ekranda yapılabilecek bilgi ekleme, bilgi değiştirme ve bilgi silme sonucu değişen veriler tablolarda ki verilerde de aynen geçerli olacaktır. Tablolar alanında yapılan bu tür kayıt işlemleri de formlarda aynen geçerli olacaktır. Örneğin: form üzerinde bir kişiye ait bilgi silindiği zaman bu bilgi tablodan da silinecektir. Tablodan silinen bir bilgi aynı zamanda formdan da silinmiş olacaktır. Sekmeli: Şekil 4.8. Sütunlu yerleştirilmiş form örneği ekranı. Şekil 4.9. Sekmeli yerleştirilmiş form örneği ekranı. 148
Veri Sayfası Şekil 4.10. Veri sayfası yerleştirilmiş form örneği ekranı. Dayalı Şekil 4.11. Dayalı yerleştirilmiş form örneği ekranı. 149