Marmara Üniversitesi ktisadi ve dari Bilimler Fakültesi flletme Bölümü

Prof. Dr. Gürbüz Gökçen Marmara Üniversitesi ktisadi ve dari Bilimler Fakültesi flletme Bölümü GENEL MUHASEBE lkeler ve Tekdüzen Hesap Plan Uygulamalar DÖRDÜNCÜ BASKI

Yay n No : 2991 E itim Dizisi : 148 1. Bas Ekim 2007 - STANBUL 2. Bas Eylül 2009 - STANBUL 3. Bas Eylül 2011 - STANBUL 4. Bas Kas m 2013 - STANBUL ISBN 978-605 - 333-016 - 5 Copyright Bu kitab n bu bas s n n Türkiye deki yay n haklar BETA Bas m Yay m Da t m A.fi. ye aittir. Her hakk sakl d r. Hiçbir bölümü ve paragraf k smen veya tamamen ya da özet halinde, fotokopi, faksimile veya baflka herhangi bir flekilde ço alt lamaz, da t lamaz. Normal ölçüyü aflan iktibaslar yap lamaz. Normal ve kanunî iktibaslarda kaynak gösterilmesi zorunludur. Dizgi : Beta Bas m A.fi. Bask - Cilt : Yaz n Bas n Yay n Matbaac l k Trz. Tic. Ltd. fiti. (Sertifika No: 12028) kitelli Çevre Sanayi Sitesi 8. Blok No: 38-40-42-44 Baflakflehir/ stanbul (0-212) 565 01 22 Kapak Tasar m : Beta Yay nlar Beta Bas m Yay m Da t m A.fi. (Sertifika No: 16136) Narl bahçe Sok. Damga Binas No: 11 Ca alo lu - STANBUL Tel : (0-212) 511 54 32-519 01 77 Fax: (0-212) 513 87 05-511 36 50 www.betayayincilik.com

Annem ve Babam, Nigar ve Orhan GÖKÇEN e..

SUNUfi Muhasebe bilimi; ad ndan da anlafl laca gibi bilmekle ilgilidir. Kamusal, bireysel, kurumsal alanda mevcut varl k ve kaynak yap s n n oluflumunu, de iflimini, risklerini, gelir ve giderlerini, kâr ve zarar n bilmenin ve bildirmenin (raporlama) bilimidir. Her bilim belirli kavramlar kullan r. Bilimler bu kavramlar n tan mlamakla, onlar sa lamca s n rlanm fl kavramlar durumuna getirirler. Örne in matematikçi «karmafl k say» kavram n, fizikçi «atom a rl» kavram n, biyolog «gen» kavram - n hukuk «hak» kavram n, muhasebe «hesap» kavram n tan mlar. Bu kavramlar, ilgili olduklar bilimlerin çerçevesinde oluflmufllard r ve bu yüzden ba l olduklar bilim içinde kendilerine bir anlam kazand r lm flt r. Bilim bir önermeler ba lam d r. Önermeler de türlü dillerde anlat labilirler: Günlük yaflay fl n diliyle; bilimlerin kendi yarat lar olan formül dilleriyle (matematik ile kimyan n formül diliyle); (co rafya n n resimler, flema ve harita diliyle) anlat ld gibi Muhasebe Bilimi nin de kendine özgü bir anlat m dili, uluslararas genel kabul görmüfl ilkeleri, kurallar, kavramlar, standartlar ve standart hesap planlar mevcuttur. Hemen her bilim dal nda hesap ve hesaplaflma var olmakla Muhasebe her bilim dal n n ihtiyaç duydu u ve yararland ortak noktad r. Muhasebe, ister iflletmeler aras karfl l kl iliflkilerden, isterse iflletme içi olaylardan do sun bir iflletmede meydana gelen de er hareketlerini izleyen, saptayan ve yorumlayan sisteme verilen bir isimdir. Muhasebe, Tamamen ya da k smen mali niteli i olan ticari ifllem ve olaylar n para cinsinden ve anlaml bir biçimde saptanmas, derlenmesi, kaydedilmesi, grupland r lmas, raporlanmas ve bunlar yorumlayarak ticari kiflili in sahiplerine, yöneticilerine ve bu kiflilikle ilgisi bulunan di er kimselere, amaçlar na uygun yararl bilgileri sa layan, san at, bilim ve uygulamad r. fleklinde tan mlan r. Muhasebe ifllemleri, Haz rlay c Çal flma (belge ve bilgi temini) Kaydedici Çal flma (defter kay tlar ) Aç klay c Çal flma (Raporlama) ve Denetleyici Çal fl-

VI ma (teftifl ve murakabe) olmak üzere (4) aflamadan geçer ve muhasebede, (4) lü bir ifllem çemberi (sirkülasyon) oluflur. Globalleflen Dünya, geliflen ve geniflleyen sosyo ekonomik yap ; gerçek ve tüzel kiflilerin varl klar, borçlar, riskleri, gelirleri, giderleri ödedikleri ve/veya ödemedikleri vergiler ile ilgili olarak kendi organlar na, üçüncü flah slara ve resmi makamlara; daha do ru, daha çabuk ve daha kaliteli hesap vermeyi efl deyiflle muhasebede ifllem çemberinin bir bütün halinde sa l kl biçimde yürütülmesini zorunlu k lm flt r. Bilgisayar teknolojisinin ve di er iletiflim araçlar n n ifllem çemberinin bafllang - c ndan sonuna kadar muhasebede kullan lma ihtiyac yo un bir art fl göstermifltir. Bilgisayar, muhasebecilerin dünyas na; muhasebeciler, bilgisayar dünyas na girmifltir. Hesap alma ve hesap vermenin zorunlu oldu u her yerde hangi araç kullan l rsa kullan ls n do al olarak muhasebe meslek mensuplar n n sorumluluklar da artm flt r. Bir ülkenin bütün bireyleri kamu giderlerine kendi ekonomik güçleri oran nda bir katk da bulunur. Bu katk, vergi ve benzeri yükümlülükler fleklinde yerine getirilirken ödeyenler yönünden bir malî sorumlulu un ifadesi olmaktad r. flletme yöneticileri, ticari faaliyetlerinde kulland klar malî varl klar n sahip ya da sahiplerine, devlete, sosyal güvenlik kurumlar na ve iflletmenin alacakl lar na karfl malî sorumluluk tafl rlar ve yapt klar bütün faaliyetler hakk nda sermaye sahiplerine (hissedarlar na) ve iflletme ile ilgili di er kifli ve kurulufllara bilgi (Hesap) vermekle yükümlüdür. Hesap verme yükümlülü ü ise, özel teflebbüslerdeki yöneticiler için sermayedarlara, çal flanlara, flirket alacakl lar na ve devlete karfl ; kamu kurumlar nda siyasîlere; siyasîlerin sorumluluklar halka karfl zincirleme bir sorumluluk fleklinde gerçekleflmektedir. Muhasebe, bu sorumluluklar n belirlenmesi yönünden ekonomik faaliyetlerin sonuçlar n n ölçülmesinde kullan lan bir araçt r. Ancak bir toplumda muhasebe (hesap sorma hesap verme) ihtiyac n ; toplumun düflünce biçimi, yaflam biçimi ve geçim biçimi belirler. Bu kitapta, sürekli geliflen ve de iflen teknolojik imkanlara paralel olarak, karmafl k bir görünüm arzeden iflletme faaliyetlerini günü gününe izleyen, kaydeden, grupland ran ve ulafl lan sonuçlar n de erlendirilmesinde etkili bir yönetim kontrol arac olarak görevini yerine getiren muhasebe bilimini uygulamalar ile birlikte inceleyerek, muhasebe meslek mensuplar n n, iflletme yöneticilerinin ve ö rencilerimizin yararlanmas amaçlanm flt r. Ticari ifllemlere ait muhasebe kay tlar n n Tekdüzen Hesap Plan ndaki ifl ve ifllem ak fl na uygun ve uygulamaya yönelik olarak haz rlanm fl olan kitapta; aç k, sa-

VII de ve kolay anlafl l r, muhasebe bilim dal na yak fl r özlü bir anlat m tekni i kullan lm flt r. Kitap, Tekdüzen Hesap Plan nda mevcut defter-i kebir hesaplar ndan bilançoya do ru, tahlili bir metotla yaz lm flt r. Her hesab n aç klanmas nda; aç l fl ndan kapan fl na kadar kayd gerekli ve muhtemel bütün ticari ifllemler belirtilmifltir. Yevmiye, Defteri Kebir ve Envanter Defterlerine gerekli muhasebe kay tlar yap lm fl bu suretle kay t flekli ile birlikte ifllemler de gösterilmifltir. Kitapta, konular n aç klanmas n kolaylaflt racak uygulama örneklerine yeterince yer verilmifltir. Kitapta yer alan örneklerin uzun araflt rmalara dayal yo un bir eme in ürünü oldu u ve muhasebede teori ile prati i birlefltirecek mahiyette haz rland görülmektedir. Genel Muhasebe lkeler ve Tekdüzen Hesap Plan Uygulamalar konulu eserinde; iflletme faaliyetlerinin oluflumu, belgeye ba lanmas, Tekdüzen Hesap Plan na uygun belli bir disiplin içinde muhasebelefltirilmesi aflamalar n müteakip okuyucuyu muhasebede tasar m ve uygulama aflamas na kadar getiren seçkin dost, de erli meslektafl, sevgili kardefl Say n Prof. Dr. Gürbüz GÖKÇEN i, flletme/yönetici, Yönetici/Muhasebe Düzeni, Muhasebe Düzeni/Kamu Düzeni aras ndaki hesapsal iliflkiler yönünden; haz rlay c, kaydedici, aç klay c, yönlendirici ve denetleyici nitelikteki bu özgün eseri dolay s yla kutlar, bilimsel ve e itsel baflar lar n n artarak devam n dilerim. Prof. Dr. Osman ALTU Marmara Üniversitesi BF Muhasebe Finansman Anabilim Dal Baflkan

4. BASKININ ÖNSÖZÜ Birinci bask s 2007 y l nda, ikinci bask s 2009 y l nda ve üçüncü bask s 2011 y l nda gerçeklefltirilmifl olan, Genel Muhasebe lkeler ve Tek Düzen Hesap Plan Uygulamalar adl bu kitab n k sa zamanda tükenmifl olmas nedeniyle yap lan dördüncü bask s nda, önceki bask larda yer alan bilgiler, Yeni Türk Ticaret Kanunu ndaki ve di er yasalardaki de ifliklikler gözönüne al narak güncellenmifltir. Kitab n dördüncü bask s n n da bu konuda ö renim gören ö renciler ile uygulamac lara yard mc olmas dile iyle, kitab n yay na haz rlanmas nda yard mc olan Arfl. Gör. Dr. Emre HORASAN ile Arfl. Gör. Yasin CEBEC ye ve kitab n bas m n gerçeklefltiren Beta Yay m ve Da t m A.fi. yönetici ve çal flanlar na teflekkür ederim. Prof. Dr. Gürbüz GÖKÇEN Bak rköy, Ekim 2013

1. BASKININ ÖNSÖZÜ Bilgi ça n yaflad m z günümüzde yaflanan küreselleflme ve uluslararas sermaye hareketleri bilginin önemini daha da artt rm flt r. Bugün art k kaliteli ve fleffaf bilgiye ulaflmak, uluslararas sermaye hareketlerinin baflrol oyuncular iflletmeler için hayati önem arz etmektedir. Ancak ülkeleraras s n rlar n ortadan kalkmas, iflletmelerin çok uluslu hale gelmesi, iflletmelerin mali yap lar hakk nda bilgi sahibi olmak isteyen taraflar n say lar n n artmas, uluslararas yat r mc lar n ortaya ç kmas, iflletmelerin kullanacaklar ortak güvenilir bir dil ihtiyac n da beraberinde getirmektedir. Nitekim, dünya genelinde muhasebe ve denetim alan nda oluflturulan standartlar bu ihtiyac karfl lamak amac yla gelifltirilmifllerdir. Yak n geçmiflte Amerika ve Avrupa da büyük iflletmelerde ortaya ç kan muhasebe ve denetim skandallar da bu standartlaflma çabalar n n artmas na sebep olan bir di er önemli etken olarak karfl m za ç kmaktad r. flletmelerde mali nitelikteki bilgilerin haz rlay c s ve sunucusu olan muhasebe bugün art k geçmiflte oldu undan çok daha fazla önem arz etmektedir. Dünya genelinde gerek makro boyutta küresel ekonomilerde yaflanan çalkant lar, gerekse mikro boyutta iflletmelerde denetim alan nda ortaya ç kan suiistimaller, fleffaf, do ru, dürüst muhasebe bilgisinin önemini ve gereklili ini ortaya koymaktad r. Bu nedenlerle, muhasebe uygulamas yapacak olan kimselerin e itiminin önemi de gün geçtikçe artmaktad r. E itimde kullan lan temel araçlardan biri de kitaplard r. Bir muhasebe kitab - n n, okuyucu taraf ndan s k lmadan, ak c bir flekilde takip edilebilmesi ve günlük yaflamda nerede ve nas l kullan ld n n, ne ifle yarad n n gerçek uygulamalar ile yaflat labilmesi oldukça önemlidir. Yirmi y l aflan hocal k ve uygulama tecrübesinin bir ürünü olan bu kitapta, muhasebeye ilgi duyan kimselerin ve ö rencilerin, muhasebenin s k c ve zor bir olgu olmad n kavrayabilmeleri, muhasebeyi sevebilmeleri ve kolayl kla ö renebilmeleri için yal n bir dil kullan lm flt r. Kitab n ilk dokuz bölümünde, muhasebe e itimine yeni bafllayan ö renciler ve muhasebe bilgilerini pekifltirmek isteyen uygulamac lar için, iflletme ve muhasebe ile ilgili temel bilgiler, muhasebe hesab, kay t kurallar, mal kay t yöntemleri, senet hesaplar, menkul k ymetler, duran varl klar ve amortismanlar, temel mali tablolar n düzenlenmesi, katma de er vergisi hesaplar ve muhasebe kay tlar nda kullan lan defterler yal n bir

XII dille ve uygulamalarla anlat lm flt r. Ö retim tekni i olarak; anlat lan her muhasebe hesab na iliflkin yap lan uygulamalar, önceki bölümlerde aç klanm fl olan muhasebe hesaplar n da içerecek flekilde düzenlenerek, örnek iflletmelerin mali tablolar ile sonuçland r lm flt r. Kitab n sonraki bölümlerinde, tekdüzen muhasebe sistemi, muhasebe kay tlar - n n dayana olan belgeler, ticari mal maliyeti izleme ve hesaplama yöntemleri, naz m hesaplar ve muhasebe fiflleri, uygulamalar ile ayr nt l olarak yer almaktad r. Kitab n son bölümünde ise özellikle muhasebe uygulay c lar için, Tekdüzen Hesap Plan nda yer alan muhasebe hesaplar uygulamalar ile ayr nt l olarak aç klanm flt r. Kitaptaki, muhasebenin teknik yap s na iliflkin aç klamalar ve uygulamalar, yürürlükte bulunan kanun, tebli ve di er düzenlemeler göz önüne al narak oluflturulmufl; kitapta yer alan bilgi, belge ve fifllerde uygulamadan orijinal örnekler kullan lm flt r. Muhasebe e itimine, anlat m tekni indeki sadelikle yeni bir bak fl aç s getirece ine inand m bu kitap, gerek muhasebe alan nda ö renim gören ö rencilerin, gerekse muhasebe alan nda çal flan uygulamac lar n, muhasebe bilgilerini çok rahat bir flekilde kavrayabilecekleri, uygulayabilecekleri ve gelifltirebilecekleri bir rehber niteli i tafl maktad r. Bu kitap vesilesi ile akademik kariyerimin her aflamas nda desteklerini esirgemeyen, ö rencisi ve asistan olmakla onur duydu um, baflta merhum hocam Say n Prof. Dr. Kenan ERKURAL ve çok k ymetli hocam Say n Prof. Dr. Osman ALTU olmak üzere tüm hocalar ma flükranlar m sunmay bir borç bilirim. Ayr ca eserin yaz m nda bana yard mc olan Arfl. Gör. Asaf Murat ALTU a, Arfl. Gör. Hakan ÇELENK e ve Arfl. Gör. Emre HORASAN a ve kitab n yay m ve bas m - n büyük bir titizlik içinde gerçeklefltiren Beta Bas m Yay m ve Da t m A.fi. yöneticisi Say n Seyhan SATAR ve tüm çal flanlar na teflekkür ederim. Prof. Dr. Gürbüz GÖKÇEN Bak rköy, Ekim 2007

Ç NDEK LER SUNUfi...V 4. BASKININ ÖNSÖZÜ...IX 1. BASKININ ÖNSÖZÜ...XI 1. filetme VE MUHASEBE LE LG L TEMEL B LG LER...1 1.0. filetme...1 1.1. filetme TÜRLER...1 1.1.0. Sahiplik Yönünden flletme Türleri...1 1.1.1. Hukuki Kiflilikleri Yönünden flletme Türleri...1 1.1.2. Faaliyet Alanlar na Göre flletme Türleri...2 1.2. filetmen N FONKS YONLARI...2 1.3. MUHASEBE...3 1.4. MUHASEBEN N BAfiLICA FONKS YONLARI...4 1.5. MUHASEBEN N BÖLÜMLER...7 1.5.0. Genel Muhasebe...7 1.5.1. Maliyet Muhasebesi...7 1.5.2. Yönetim Muhasebesi...8 1.6. MAL TABLOLAR...8 1.6.0. Bilanço...9 1.6.1. Gelir Tablosu...10 1.6.2. Sat fllar n Maliyeti Tablosu...11 1.6.3. Fon Ak m Tablosu...11 1.6.4. Nakit Ak m Tablosu...12 1.6.5. Kar Da t m Tablosu...12 1.6.6. Öz Kaynaklar De iflim Tablosu...12 1.7. MUHASEBE DÖNEM...12 2. MUHASEBE HESABI LE LG L TEMEL B LG LER...15 2.0. MUHASEBE HESABININ TANIMI...15 2.1. MUHASEBE HESABININ fiekl...15 2.2. MUHASEBE HESABI KAYIT YÖNTEMLER...16 2.2.0. Tek Tarafl (Basit) Kay t Yöntemi...16 2.2.1. Çift Tarafl Kay t Yöntemi...16

XIV 2.3. MUHASEBE HESABINA KAYIT KURALLARI...17 2.3.0. Aktif Hesaplara Kay t Kural...17 2.3.1. Pasif Hesaplara Kay t Kural...18 2.3.2. Gelir Hesaplar na Kay t Kural...18 2.3.3. Gider Hesaplar na Kay t Kural...18 Uygulama 1...19 Uygulama 2...26 Uygulama 3...33 Uygulama 4...36 2.4. M ZAN VE B LANÇO L fik S...37 Uygulama 5...39 3. KULLANILAN HESAPLARA GÖRE T CAR MAL KAYIT YÖNTEMLER...41 3.0. TEK HESAPLI KAYIT YÖNTEM...41 Uygulama 6...42 3.1. ÇOK HESAPLI KAYIT YÖNTEM...44 Uygulama 7...46 Uygulama 8...48 Uygulama 9...56 4. SENET HESAPLARI...59 4.0. BONO (EMRE YAZILI SENET)...59 Uygulama 10...60 4.1. SENETLER N C RO ED LMES...61 Uygulama 11...62 4.2. ÇEK...66 Uygulama 12...68 4.3. POL ÇE...69 Uygulama 13...70 Uygulama 14...71 Uygulama 15...15 5. MENKUL KIYMETLER...81 5.0. H SSE SENED...81 Uygulama 16...83 5.1. TAHV L...84 Uygulama 17...85 6. DURAN VARLIKLAR VE AMORT SMANLAR...87 6.0. MAL DURAN VARLIKLAR...87 Uygulama 18...87

XV 6.1. MADD DURAN VARLIKLAR...88 6.2. AMORT SMAN VE AMORT SMAN HESAPLAMA YÖNTEMLER...89 6.2.0. Amortisman...89 6.2.1. Amortisman Hesaplama Yöntemleri...90 6.2.1.0. Normal Amortisman (Eflit Tutarl Amortisman) Yöntemi...90 Uygulama 19...91 6.2.1.1. H zland r lm fl Amortisman (Azalan Tutarl ) Yöntemi...98 Uygulama 20...99 6.2.1.2. Fevkalade (Ola anüstü) Amortisman...100 6.3. AMORT SMANLARLA LG L YASAL HÜKÜMLER...101 6.4. MADD OLMAYAN DURAN VARLIKLAR...103 6.5. YEN LEME FONU...107 7. TEMEL MAL TABLOLARIN DÜZENLENMES...111 7.0. MAL TABLOLAR LKELER...111 7.1. TEMEL MAL TABLOLARIN DÜZENLENME LKELER...112 7.1.0. Gelir Tablosu lkeleri...112 7.1.1. Bilanço lkeleri...113 7.2. TEMEL MAL TABLOLARIN DÜZENLENMES VE SUNULMASI...116 7.2.0. Bilanço Düzenleme Kurallar...116 7.2.1. Bilançonun Biçimsel Yap s...116 7.2.2. Gelir Tablosu Düzenleme Kurallar...121 7.2.3. Gelir Tablosunun Biçimsel Yap s...121 Uygulama 21...126 Uygulama 22...134 8. KATMA DE ER VERG S VE MUHASEBE HESAPLARI...137 8.0. KATMA DE ER VERG S...137 8.1. KATMA DE ER VERG S HESAPLARI...139 8.1.0. Hesaplanan Katma De er Vergisi Hesab...139 8.1.1. ndirilecek Katma De er Vergisi Hesab...139 8.1.2. Ödenecek Vergiler Hesab...140 8.1.3. Devreden Katma De er Vergisi Hesab...140 Uygulama 23...140 Uygulama 24...146 Uygulama 25...153 9. MUHASEBEDE KULLANILAN DEFTERLER...155 9.0. TÜRK T CARET KANUNU AÇISINDAN MUHASEBE DEFTERLER...155 9.0.0. Yevmiye Defteri (Günlük Defter)...156

XVI 9.0.1. Defteri Kebir (Büyük Defter)...157 9.0.2. Envanter Defteri...157 9.1. VERG USUL KANUNU AÇISINDAN MUHASEBE DEFTERLER..157 9.1.0. Bilanço Esas na Göre Tutulacak Defterler...158 9.1.0.0. Yevmiye Defteri...158 9.1.0.1. Defteri Kebir...159 9.1.0.2. Envanter Defteri...159 9.1.1. flletme Hesab Esas na Göre Tutulacak Defterler...159 9.1.1.0. flletme Hesab Defteri...159 9.1.2. Defterlerin Tasdiki...159 9.1.3. Defterlerin Tutulmas le lgili Yasal Düzenlemeler...160 Uygulama 26...161 9.2. MUHASEBE fi AKIfiI...164 Uygulama 27...165 9.3. MUHASEBE DEFTERLER NDEK HATALARIN DÜZELT LMES..171 9.4. YARDIMCI DEFTERLER...172 9.4.0. Al c lar Hesab Yard mc Defteri...173 Uygulama 28...173 9.4.1. Sat c lar Hesab Yard mc Defteri...175 Uygulama 29...176 9.4.2. Alacak Senetleri Hesab Yard mc Defteri...178 Uygulama 30...178 9.4.3. Borç Senetleri Hesab Yard mc Defteri...181 Uygulama 31...181 9.4.4. Di er Yard mc Defterler...182 10. TEKDÜZEN MUHASEBE S STEM...183 10.0. MUHASEBEN N TEMEL KAVRAMLARI...183 10.1. TEKDÜZEN HESAP ÇERÇEVES...186 10.2. HESAP PLANI...190 Uygulama 32...204 Uygulama 33...214 11. MUHASEBE BELGELER...217 11.0. FATURA...218 11.1. SEVK RSAL YES...221 11.2. TAfiIMA RSAL YES...223 11.3. RSAL YEL FATURA...225 11.4. PERAKENDE SATIfi BELGELER...227

XVII 11.5. G DER PUSULASI...229 11.6. MÜSTAHS L MAKBUZU...230 11.7. SERBEST MESLEK MAKBUZU...232 11.8. ÜCRET BORDROSU...234 12. T CAR MAL MAL YET ZLEME YÖNTEMLER...245 12.0. ARALIKLI ENVANTER YÖNTEM...246 12.1. SÜREKL (DEVAMLI) ENVANTER YÖNTEM...246 12.1.0. Zaman Unsurunu Esas Alan Stok De erleme Yöntemleri...247 12.1.0.0. lk Giren lk Ç kar (F.I.F.O.) Yöntemi...247 12.1.0.1. Son Giren lk Ç kar (L.I.F.O.) Yöntemi...249 12.1.1. Matematiksel Stok De erleme Yöntemleri...250 12.1.1.0. A rl kl Ortalama Maliyet Yöntemi...251 12.1.1.1. Hareketli Ortalama Maliyet Yöntemi...251 Uygulama 34...252 Uygulama 35...256 13. NAZIM HESAPLAR...259 Uygulama 36...260 Uygulama 37...262 14. MUHASEBE F filer...265 14.0. MUHASEBE F filer ÇEfi TLER...265 14.0.0. Tahsil Fifli...266 14.0.1. Tediye (Ödeme) Fifli...266 14.0.2. Mahsup Fifli...266 Uygulama 38...266 15. TEKDÜZEN HESAP PLANINDAK HESAPLARIN filey fi VE UYGULAMALAR...273 15.0. DÖNEN VARLIKLAR...273 15.0.0. (10) Haz r De erler...273 15.0.1. (11) Menkul K ymetler...277 15.0.2. (12) Ticari Alacaklar...279 15.0.3. (13) Di er Alacaklar...284 15.0.4. (15) Stoklar...286 15.0.5. (17) Y llara Yayg n nflaat Ve Onar m Maliyetleri...291 15.0.6. (18) Gelecek Aylara Ait Giderler Ve Gelir Tahakkuklar...293 15.0.7. (19) Di er Dönen Varl klar...295

XVIII 15.1. DURAN VARLIKLAR...299 15.1.0. (22) Ticari Alacaklar...299 15.1.1. (23) Di er Alacaklar...300 15.1.2. (24) Mali Duran Varl klar...301 15.1.3. (25) Maddi Duran Varl klar...304 15.1.4. (26) Maddi Olmayan Duran Varl klar...307 15.1.5. (28) Gelecek Y llara Ait Giderler Ve Gelir Tahakkuklar...309 15.2. KISA VADEL YABANCI KAYNAKLAR...310 15.2.0. (30) Mali Borçlar...310 15.2.1. (32) Ticari Borçlar...314 15.2.2. (33) Di er Borçlar...316 15.2.3. (34) Al nan Avanslar...317 15.2.4. (35) Y llara Yayg n nflaat Ve Onar m Hak Ediflleri...318 15.2.5. (36) Ödenecek Vergi Ve Di er Yükümlülükler...319 15.2.6. (37) Borç Ve Gider Karfl l klar...320 15.2.7. (38) Gelecek Aylara Ait Gelirler Ve Gider Tahakkuklar...322 15.2.8. (39) Di er K sa Vadeli Yabanc Kaynaklar...323 15.3. UZUN VADEL YABANCI KAYNAKLAR...326 15.3.0. (40) Mali Borçlar...326 15.3.1. (42) Ticari Borçlar...327 15.3.2. (43) Di er Borçlar...328 15.3.3. (44) Al nan Avanslar...330 15.3.4. (47) Borç Ve Gider Karfl l klar...330 15.3.5. (48) Gelecek Y llara Ait Gelirler Ve Gider Tahakkuklar...331 15.4. ÖZKAYNAKLAR...332 15.4.0. (50) Ödenmifl Sermaye...332 15.4.1. (52) Sermaye Yedekleri...333 15.4.2. (54) Kar Yedekleri...335 15.4.3. (57) Geçmifl Y llar Karlar...336 15.4.4. (58) Geçmifl Y llar Zararlar (-)...337 15.4.5. (59) Dönem Net Kar (Zarar )...337 15.5. GEL R TABLOSU HESAPLARI...338 15.5.0. (60) Brüt Sat fllar...338 15.5.1. (61) Sat fl ndirimleri...342 15.5.2. (62) Sat fllar n Maliyeti...344 15.5.3. (63) Faaliyet Giderleri...347 15.5.4. (64) Di er Faaliyetlerden Ola an Gelir Ve Karlar...349 15.5.5. (65) Di er Faaliyetlerden Ola an Gider Ve Zararlar...355

XIX 15.5.6. (66) Finansman Giderleri...359 15.5.7. (67) Ola and fl Gelir Ve Karlar...360 15.5.8. (68) Ola and fl Gider Ve Zararlar...362 15.5.9. (69) Dönem Net Kar Veya Zarar...364 15.6. MAL YET HESAPLARI...367 15.6.0. 7/A Seçene inde Maliyet Hesaplar...367 15.6.0.0. (70) Maliyet Muhasebesi Ba lant Hesaplar...368 15.6.0.1. (71) Direkt lk Madde Ve Malzeme Giderleri...368 15.6.0.2. (72) Direkt flçilik Giderleri...370 15.6.0.3. (73) Genel Üretim Giderleri...372 15.6.0.4. (74) Hizmet Üretim Maliyeti...373 15.6.0.5. (75) Araflt rma Ve Gelifltirme Giderleri...374 15.6.0.6. (76) Pazarlama Sat fl Ve Da t m Giderleri...376 15.6.0.7. (77) Genel Yönetim Giderleri...378 15.6.0.8. (78) Finansman Giderleri...379 15.6.1. 7/B Seçene inde Maliyet Hesaplar...381 15.6.1.0. (79) Gider Çeflitleri...381 Uygulama 39...384 Uygulama 40...386 KAYNAKLAR...391