2010 YILI KURUMSAL MALİ DURUM ve BEKLENTİLER RAPORU Temmuz 2010
ÖNSÖZ Kamu mali yönetim sistemimizi yeniden yapılandıran 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu, bütçeleme sürecine önemli yenilikler getirmiştir. Bu kapsamda, kamu idarelerine bütçeleme sisteminde daha fazla yetki verilmiş, kaynaklar stratejik önceliklere göre dağıtılmaya başlanmış; böylelikle, mali yönetimde saydamlık sağlanması ve sağlıklı bir hesap verme mekanizması oluşturulması adına önemli aşama kaydedilmiştir. Söz konusu Kanunun 30 uncu maddesinde, genel yönetim kapsamındaki kamu idarelerinin, hesap verme sorumluluğu ilkesi çerçevesinde; bütçelerinin ilk altı aylık uygulama sonuçlarını, ikinci altı aya ilişkin beklentiler ve hedefler ile faaliyetlerini kamuoyuna açıklamaları hükme bağlanmıştır. Bakanlığımız tarafından bu yıl beşincisi hazırlanan Maliye Bakanlığı 2010 Yılı Kurumsal Mali Durum ve Beklentiler Raporunun, mali saydamlık ve hesap verebilirlik ilkeleri çerçevesinde maliye politikalarının uygulanması konusunda kamuoyunun bilgilenmesine katkı sağlayacağını temenni ediyorum. Mehmet ŞİMŞEK Maliye Bakanı
I. OCAK-HAZİRAN 2010 DÖNEMİ BÜTÇE UYGULAMA SONUÇLARI Maliye Bakanlığına 2010 Bütçesiyle tefrik edilmiş olan toplam 59,8 milyar TL ödeneğin 30 milyar TL si yılın ilk yarısında harcanmıştır. 2010 yılı bütçe giderlerinin ekonomik sınıflandırmaya göre ilk altı aylık gerçekleşmesi aşağıdaki tabloda gösterilmiştir. (TL) KBÖ Ocak-Haziran Dönemi Gerçekleşme PERSONEL GİDERLERİ 626.491.000 330.031.553 SOSYAL GÜV. KUR. DEV. PRİMİ GİDERLERİ 109.246.000 56.024.574 MAL VE HİZMET ALIM GİDERLERİ 189.298.568 99.384.015 FAİZ GİDERLERİ 0 0 CARİ TRANSFERLER 54.194.200.510 28.223.971.653 SERMAYE GİDERLERİ 47.000.000 2.633.990 SERMAYE TRANSFERLERİ 2.439.643.000 1.299.665.000 BORÇ VERME 0 0 YEDEK ÖDENEK 2.153.165.922 0 TOPLAM 59.759.045.000 30.011.710.785 2010 yılı bütçe ödeneklerinin ekonomik sınıflandırmaya göre ilk altı aylık kullanım oranları aşağıdaki grafikte gösterilmiştir. Ekonomik Sınıflandırmaya Göre Bütçe Ödeneklerinin Kullanım Oranı (Yüzde) 60,0 52,7 51,3 52,5 52,1 53,3 50,0 40,0 30,0 20,0 10,0 0,0 PERSONEL GİDERLERİ SOSYAL GÜV. KUR. DEV. PRİMİ GİDERLERİ MAL VE HİZMET ALIM GİDERLERİ 0,0 FAİZ GİDERLERİ CARİ TRANSFERLER 5,6 SERMAYE GİDERLERİ SERMAYE TRANSFERLERİ Ekonomik tasnif bazında bütçe ödeneklerinin gerçekleşmelerine ilişkin bilgilere ve değerlendirmelere aşağıdaki bölümlerde yer verilmiştir. 2
I.1. PERSONEL GİDERLERİ Bakanlık bütçesine 2010 yılı personel giderleri için 626 milyon TL ödenek tefrik edilmiştir. İlk altı aylık dönemde personel giderleri ödeneğinden 330 milyon TL harcanmıştır. 75.000 Personel Giderleri (Bin TL) 68.965 60.000 52.359 51.847 49.308 49.876 57.676 45.000 30.000 15.000 0 OCAK ŞUBAT MART NİSAN MAYIS HAZİRAN Personel giderleri kapsamında yapılan harcamaların ayrıntısı aşağıda gösterilmektedir. Personel Giderleri (TL) Memurlar 324.899.756 Sözleşmeli Personel 2.399.879 İşçiler 1.747.123 Geçici Personel 391.043 Diğer Personel 593.753 TOPLAM 330.031.554 I.2.SOSYAL GÜVENLİK KURUMLARINA DEVLET PRİMİ GİDERLERİ Sosyal güvenlik kurumlarına devlet primi giderleri, yılın ilk altı ayında personel giderlerine paralel bir seyir izlemiştir. Söz konusu giderler 56 milyon TL olarak gerçekleşmiştir. 3
Sosyal Güvenlik Kurumlarına Devlet Primi Giderleri (Bin TL) 12.000 10.000 11.505 8.000 8.950 8.908 8.879 8.876 8.907 6.000 4.000 2.000 0 OCAK ŞUBAT MART NİSAN MAYIS HAZİRAN Sosyal güvenlik kurumlarına devlet primi giderlerinin gerçekleşme oranı yüzde 51,3 olmuştur. I.3. MAL VE HİZMET ALIM GİDERLERİ Mal ve hizmet alım giderleri için Bakanlık bütçesine 189 milyon TL ödenek tefrik edilmiştir. Yılın ilk altı aylık döneminde bu ödeneğin 99 milyon TL si harcanmıştır. 2010 yılı Ocak-Haziran dönemi mal ve hizmet alım giderlerinin aylık gerçekleşmeleri aşağıdaki grafikte gösterilmiştir. 30.000 Mal ve Hizmet Alım Giderleri (Bin TL) 28.255 20.000 17.853 20.765 16.492 12.833 10.000 0 3.186 OCAK ŞUBAT MART NİSAN MAYIS HAZİRAN 4
Seçilmiş mal ve hizmet kalemlerindeki harcama gerçekleşmeleri aşağıdaki tabloda yer almaktadır. SEÇİLMİŞ MAL VE HİZMET ALIM GİDERLERİ (TL) KBÖ Harcama Harcama Oranı (%) Kırtasiye Alımı 6.234.999 1.433.794 23,0 Su Alımları 8.581.000 3.903.476 45,5 Yakacak Alımları 19.703.000 8.487.543 43,1 Akaryakıt ve Yağ Alımları 3.055.000 1.338.787 43,8 Elektrik Alımları 23.710.001 16.867.453 71,1 Yolluklar 23.430.000 6.760.812 28,9 Haberleşme Giderleri 14.463.000 5.656.442 39,1 Kiralar 1.936.000 348.792 18,0 Menkul Mal Alım Giderleri 4.550.000 679.398 14,9 Bakım ve Onarım Giderleri 5.418.000 883.558 35,0 I.4. CARİ TRANSFERLER 2010 yılı Bakanlık bütçesinde cari transferler için 54,2 milyar TL ödenek tefrik edilmiş olup, bu ödeneğin 28,2 milyar TL si harcanmıştır. Cari transferler kapsamındaki harcama kalemlerinin 2010 yılı ilk altı aylık harcama gerçekleşmeleri aşağıdaki tabloda gösterilmiştir. CARİ TRANSFERLER (TL) Toplam Ödenek Harcama Harcama Oranı (%) Görev Zararları 8.959.020.000 5.036.716.261 56,2 Hazine Yardımları 20.977.563.080 10.665.246.742 50,8 Kar Amacı Gütmeyen Kur. Yap. Transferler 403.693.000 94.671.576 23,5 Gelirden Ayrılan Paylar 23.893.354.000 12.427.288.418 52,0 TOPLAM 54.233.630.080 28.223.922.997 52,0 2010 yılının ilk altı ayında görev zararları harcaması 5 milyar TL olarak gerçekleşmiştir. Görev zararları kapsamında yer alan alt kalemlere ilişkin ödenek ve harcama durumu aşağıdaki tabloda yer almaktadır. 5
GÖREV ZARARLARI (TL) KBÖ Harcama Harcama Oranı (%) 5434 Sayılı Kanun Uyarınca Genel Bütçeli Kuruluşlar Adına Oluşacak % 4 Ek Karşılıkları 1.254.273.000 1.254.000.000 100,0 5454 Sayılı Kanuna Göre Diğer Sandıklara Yapılacak Ödemeler 34.600.000 16.235.128 56,6 Faturalı Ödemeler Karşılığı Sosyal Güvenlik Kurumuna Yapılacak Ödemeler 4.356.727.000 2.156.000.000 49,5 5454 Sayılı Kanuna Göre Sosyal Güvenlik Kurumuna Yapılacak Ödemeler 3.262.000.000 1.610.481.133 49,4 5746 Sayılı Kanuna Göre Sigorta Prim Desteği 23.720.000 0 0,0 Kamu Teşebbüslerine 27.700.000 0 0,0 TOPLAM 8.959.020.000 5.036.716.261 56,0 5434 sayılı Kanunun 17 nci maddesi gereğince yüzde 4 ek karşılıkların mevzuat gereği ilk altı ay içerisinde tamamının ödenmesi gerekmektedir. Bundan dolayı, söz konusu ödeneğin tamamı Sosyal Güvenlik Kurumuna transfer edilmiştir. Hazine yardımları kapsamında yer alan alt kalemlere ilişkin ödenek ve harcama durumu aşağıdaki tabloda yer almaktadır. HAZİNE YARDIMLARI (TL) Toplam Ödenek Harcama Harcama Oranı (%) Özel Bütçeli İdarelere 6.317.000 3.550.000 48 Mahalli İdarelere 1.640.000.000 811.928.150 50 Yüksek Öğretim Kurumlarına 6.128.121.900 2.549.768.592 42 Sosyal Güvenlik Kurumuna Devlet Katkısı 13.092.000.000 7.300.000.000 56 Diğer Hazine Yardımları 19.220.121.900 550.000 1 TOPLAM 40.086.560.800 10.665.796.742 51 Hazine yardımları için bütçeye 20,9 milyar TL ödenek tefrik edilmiş ve yılın ilk altı ayında 10,7 milyar TL harcanmıştır. Hazine yardımları kapsamında özel bütçeli idarelere yardım yapılmak üzere Bakanlık bütçesine 6,3 milyon TL ödenek tefrik edilmiş olup, bu ödeneğin 3,6 milyon TL si harcanmıştır. 6
Yükseköğretim kurumlarının cari ihtiyaçlarını karşılamak üzere yapılan hazine yardımları için bütçeye 6,1 milyar TL ödenek tefrik edilmiş olup, bu ödeneğin 2,5 milyar TL si harcanmıştır. KAR AMACI GÜTMEYEN KURULUŞLARA YAPILAN TRANSFERLER Toplam Ödenek Harcama (TL) Siyasi Partilere Yardım 94.718.000 92.494.233 Memurlara Öğle Yemeği Yardım 4.780.000 1.187.343 Kamu İşverenleri Sendikasına Ödemeler 945.000 0 Türk Kültür Varlığının Korunması ve Tanıtım Giderleri 300.000.000 0 Diğer 3.250.000 990.000 TOPLAM 403.693.000 94.671.576 2010 yılı bütçesine kar amacı gütmeyen kuruluşlara yapılan transferler için 404 milyon TL ödenek tefrik edilmiş olup, bu ödeneğin 95 milyon TL si harcanmıştır. Bütçeye gelir kaydedilen mahalli idare ve fon payları, ilgili mevzuata göre hesaplanarak gelirlerden ayrılan paylar ödeneğinden ilgili idarelere transfer edilmektedir. Bu kapsamda, bütçeye tefrik edilen 54,2 milyar TL ödeneğin 28,2 milyar TL si harcanmıştır. I.5. SERMAYE GİDERLERİ Bakanlık bütçesine 2010 yılında sermaye giderleri için 47 milyon TL ödenek tefrik edilmiş olup, 2,6 milyon TL si harcanmıştır. Ayrıca, 1,6 milyon TL ödenek Bayındırlık ve İskan Bakanlığına ilgili projeler için harcanmak üzere aktarılmıştır. 7
PROJELER (TL) KBÖ Harcama Bay.ve İsk.Bak. Aktarma TOPLAM Lojman Onarımı 2.000.000 0 765.820 765.820 Muhtelif Etüt-Proje 2.455.000 0 140.200 140.200 İdari Bina Onarımları 7.680.000 0 0 0 Makine Teçhizat Alım ve Onarımı 1.900.000 57.135 0 57.135 Bilgisayar Donanım Yazılım Alım ve Onarımı 27.630.000 904.244 0 904.244 Taşıt Alımı 1.260.000 514.669 0 514.669 Bakanlık Bilgi İşlem Binası 1.000.000 0 0 0 Arşiv Binası 1.000.000 0 0 0 Kamulaştırma 2.000.000 1.157.942 0 1.157.942 Defterdarlık Hizmet Binası Kat İlavesi 75.000 725.000 725.000 İktisadi ve Mali Araştırmalar Projesi 100.000 100.000 0 100.000 TOPLAM 47.100.000 2.733.990 1.631.020 4.365.010 Bilgisayar donanım yazılım alım ve onarımı projesi sermaye giderleri kaleminin yüzde 58,7 sine tekabül eden en büyük projedir. Bu proje ile Bakanlık birimlerinin bilgi teknolojilerine ilişkin donanım, yazılım ve onarım ihtiyaçları karşılanmaktadır. Bakanlığa tahsisli hizmet binalarının büyük onarımlarının yapıldığı idari bina onarımları projesinin 2010 yılı ödeneği 7,7 milyon TL olup, ihtiyaca göre taşra birimlerine gönderilmektedir. Diğer taraftan, 2010 yılında lojman onarımı projesi için 2 milyon TL ödenek tefrik edilmiş olup, bu ödeneğin 766 bin TL si Bayındırlık ve İskan Bakanlığına aktarılmıştır. Kalan ödenekler ihtiyaca göre taşra birimlerine gönderilmektedir. Taşıt alımı projesine ilişkin olarak 2010 yılı bütçesine 1,3 milyon TL ödenek tefrik edilmiş olup, Haziran sonu itibarıyla 515 bin TL harcama yapılmıştır. I.6 SERMAYE TRANSFERLERİ Bakanlık bütçesine 2010 yılında sermaye transferleri kalemi için tefrik edilen 2,4 milyar TL ödeneğin 1,3 milyar TL si harcanmıştır. Yurtiçi sermaye transferleri kapsamında yer alan ödeneklerin ilk altı aylık gerçekleşmeleri aşağıdaki tabloda gösterilmiştir. 8
SERMAYE TRANSFERLERİ Özel Büt. İdarelere Ser. Trans. Mahalli İd. Ser. Trans. Yükseköğretim Kurumlarına (TL) Ödenek Harcama Harcama Oranı (%) 900.000 0 0 525.000.000 525.000.000 100,0 1.862.643.000 749.065.000 40,2 Yurtiçi Sermaye Trans. 51.100.000 25.600.000 50,1 TOPLAM 2.439.643.000 1.299.665.000 53,3 Köylerin Alt Yapısının Desteklenmesi Hizmetleri (KÖYDES) tertibine 525 milyon TL ödenek tefrik edilmiş olup, 2010 yılının ilk altı ayında tamamı harcanmıştır. Ayrıca, belediye denkleştirme ödeneğine 51 milyon TL ödenek tefrik edilmiş olup, 25,5 milyon TL si harcanmıştır. Yükseköğretim kurumlarının sermaye giderlerine katkı sağlamak amacıyla Bakanlık bütçesine 1,9 milyar TL ödenek tefrik edilmiştir. İlk altı aylık dönemde söz konusu ödeneğin 749 milyon TL si harcanmıştır. II. OCAK-HAZİRAN 2010 DÖNEMİNDE YÜRÜTÜLEN FAALİYETLER Bu bölümde, Ocak-Haziran 2010 döneminde Bakanlıkta kamu hizmet kalitesinin yükseltilmesi, reform projelerinin gerçekleştirilmesi, bütçe giderlerinde tasarruf ve etkinlik sağlanması ve bütçe gelir performansının artırılması amacıyla yürütülen faaliyetlerle harcama birimlerinin yürüttüğü ana faaliyetlere yer verilmiş ve gelinen aşama itibarıyla değerlendirmeler yapılmıştır. II.1. MALİ SUÇLARI ARAŞTIRMA KURULU BAŞKANLIĞI Ocak-Haziran döneminde Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığı (MASAK) tarafından yürütülen faaliyetler aşağıda yer almaktadır: Avrupa Birliği müktesebatına uyum çalışmaları çerçevesinde hazırlanan Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine Dair Tedbirler Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ve Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine İlişkin Yükümlülüklere Uyum Programı 9
Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile 9 sıra No.lu Mali Suçları Araştırma Genel Tebliği 02/01/2010 tarihli ve 27450 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmak suretiyle yürürlüğe girmiştir. Avrupa Birliği müktesebatına uyum çerçevesinde Tedbirler Yönetmeliği nin 24 üncü maddesinde yapılan değişikliğin yürürlük tarihinin ertelenmesini öngören Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine Dair Tedbirler Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik 29/06/2010 tarihli ve 27626 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmak suretiyle yürürlüğe girmiştir. Yine Avrupa Birliği müktesebatına uyum çalışmaları çerçevesinde hazırlanan Aklama Suçu İncelemesi Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik 05/02/2010 tarihli ve 27484 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmak suretiyle yürürlüğe girmiştir. Üç ülkenin (Japonya, Ukrayna ve Norveç) mali istihbarat birimi ile mutabakat muhtırası imzalanmıştır. 4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanunu kapsamında yapılan 21 adet bilgi edinme başvurusuna cevap verilmiştir. 7 değerlendirme dosyası açılmış, 1 değerlendirme dosyası ile ilgili olarak Cumhuriyet savcılığına suç duyurusunda bulunulmuştur. Bu dönemde yürütülen faaliyetler kapsamında 1 adet Genel Analiz Dosyası açılmıştır. 50 adet değerlendirme dosyası açılmıştır. 33 adet inceleme dosyası açılmış; 10 adet dosya ile ilgili olarak Cumhuriyet savcılığına suç duyurusunda bulunulmuştur. II.2. STRATEJİ GELİŞTİRME BAŞKANLIĞI 2010 yılı Bakanlık performans programı uygulaması kapsamında harcama birimlerinin üçer aylık dönemler itibarıyla izleme ve değerlendirme raporları hazırlanmıştır. 10
5018 sayılı Kanunun 41 inci maddesi uyarınca Maliye Bakanlığı 2009 Yılı Faaliyet Raporu hazırlanmış ve Nisan ayında kamuoyuna duyurulmuştur. Ekonomik gelişmelerin takip edilmesinde önemli bir kaynak niteliği taşıyan Ekonomik Göstergeler anlık, Türkiye ve dünya ekonomisine ilişkin ekonomik gelişmeler takip edilerek hazırlanan Makro Ekonomik Görünüm Raporu aylık, Güncel Ekonomik Gelişmeler Bülteni günlük, çeşitli ekonomik veriler takip edilerek hazırlanan Ekonomik Veriler Kitapçığı ise anlık (basım olarak aylık) olarak yayımlanmaktadır. İç kontrol sisteminin altyapısının oluşturulması amacıyla Başkanlığın iş süreçleri modellenmiş, süreç iyileştirme çalışmaları yapılmış ve personelin görev, yetki ve sorumlulukları ile performans göstergelerinden oluşan görev tanımları oluşturulmuştur. Bu çerçevede, Başkanlık Operasyonel Planı hazırlanmış olup, bu plan doğrultusunda 2010 yılı faaliyetleri ayrıntılı bir plana bağlanmıştır. Kamu İç Kontrol Standartları Tebliği doğrultusunda 2009 yılı başında yayımlanan Kamu İç Kontrol Standartlarına Uyum Eylem Planı Rehberi uyarınca, Başkanlık koordinasyonunda hazırlanan Maliye Bakanlığı Kamu İç Kontrol Standartlarına Uyum Eylem Planı Mayıs ayında yürürlüğe girmiştir. Bakanlık birimleri, iç kontrol sisteminin kurulmasına yönelik olarak Planda yer alan eylemleri aylar itibarıyla yerine getirmek üzere çalışmalarına başlamıştır. Bakanlığımız iç kontrol sistemi kapsamında hesap verebilirlik mekanizmasının kapasitesini geliştirmek amacıyla hazırlanan Strengthening Accountability within the Internal Control System (İç Kontrol Sisteminde Hesap Verebilirliğin Güçlendirilmesi) başlıklı bir MATRA Projesi Hollanda Maliye Bakanlığı tarafından kabul edilmiştir. Maliye Bakanlığının tüm mali ve mali olmayan işlemlerini elektronik ortama taşımak suretiyle ölçülebilir, analiz edilebilir, kontrol edilebilir, daha iyi yönetilebilir bir yapıyı oluşturmak amacıyla 2006 yılında kurulan Maliye SGB.net Sistemi ihtiyaca yönelik olarak geliştirilmeye devam edilmiş ve yeni fonksiyonlar eklenmiştir. Sistem, Bakanlığımızda e-devletin hayata geçirilmesi açısından önemli bir role sahiptir. Web tabanlı bir sistem olmasından dolayı ek bir maliyet gerekmeksizin herkesin rahatlıkla erişip kullanabileceği bir altyapıya sahip 11
olup, kurulum maliyeti söz konusu değildir. Bu sayede kamu idareleri herhangi bir modülü veya sistemin bütününü kendi iş süreçlerine uyarlayarak kullanabilmektedirler. Bu kapsamda, diğer kamu idarelerine, sisteme ilişkin teknik destek, eğitim ve danışmanlık hizmetleri verilmektedir. 2009 yılında geliştirilmeye başlanan ve 2010 yılında uygulamaya alınan evrak modülü ile evrak yönetimi sistem üzerinden yapılmakta, söz konusu modül ile sistem üzerinden rapor alınabilmekte ve kare barkot sistemi ile kayıt işlemleri gerçekleştirilebilmektedir. Ayrıca, bütçe hazırlık süreci kapsamında, harcama modülü içerisinde masraf planı geliştirilerek bütçe hazırlık süreci güçlendirilmiştir. SGB.net sisteminden elde edilen bilgilerle yöneticinin karar almasını sağlayacak yönetici ekranı (Dashboard) geliştirilmiştir. Ek olarak personel işlemlerine ilişkin personel modülü geliştirme çalışmalarına başlanmıştır. AB Katılım Öncesi Mali Yardım Programı (IPA) nın 2008 Programlaması kapsamında, ana yararlanıcısı Başkanlık olan Decision Making and Performance Management in Public Finance (Kamu Maliyesinde Karar Alma ve Performans Yönetimi) isimli proje, eşleştirme, teknik yardım ve tedarik olmak üzere üç bileşenden oluşmaktadır. Projenin ilk bileşeni olan eşleştirme (twinning) kontratı 09 Mart 2010 tarihinde AB Komisyonu tarafından onaylanmıştır. II.3. BÜTÇE VE MALİ KONTROL GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğü tarafından Ocak-Haziran 2010 döneminde; Bakanlığımızın koordinatör görevini yürüttüğü müzakere fasılları olan "5- Kamu Alımları", "16-Vergilendirme", "32-Mali Kontrol" ve "33-Mali ve Bütçesel Hükümler" fasılları çerçevesinde Avrupa Birliği-Türkiye ilişkilerini düzenleyen temel dokümanlarda yer alan hedef ve beklentiler ile Mayıs 2010 tarihi itibariyle gerçekleşen taahhütleri içeren bir çalışma yapılmış, Bakanlığımız ve Genel Müdürlüğünün üst düzey yöneticilerine dağıtımı yapılmak üzere çoğaltılmıştır. Mali Kural Kanun Tasarısı Taslağı çalışmaları Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı ve Hazine Müsteşarlığı ile birlikte yürütülmüştür. 12
2011-2013 Dönemi Orta Vadeli Program ve Mali Plan çalışmaları yapılmıştır. 2010 yılında kapsamdaki kamu idarelerine, performans esaslı bütçelemeye ilişkin mevzuat uyarınca rehberlik ve eğitim hizmeti sunulmaya devam edilmiştir. 2011 yılı bütçe hazırlık sürecine katkı sağlaması amacıyla gönderilen performans programları incelenerek değerlendirilmiş ve yapılan değerlendirmeler kamu idarelerine bildirilmiştir. Performans programlarının izleme, değerlendirme ve raporlanması sürecine alt yapı sağlamak amacıyla e-bütçede Performans Bütçe Modülü altında Performans İzleme ve Değerlendirme Bölümü oluşturularak idarelerin kullanımına açılmıştır. Performans ve program bütçeleme ile izleme değerlendirmeye ilişkin çalışmalar sürdürülmekte olup, bu çerçevede program bütçeleme konusunda Dünya Bankası ile ortak bir çalışma gerçekleştirilmiştir. Uluslararası kuruluşlarca düzenlenen toplantı ve seminerlere katılım sağlanmış, Genel Müdürlüğünün görev alanına giren hususlara yönelik bilgiler verilmiştir. Avrupa Ülkelerinde Mali Konsolidasyon konusunda bir rapor hazırlanmıştır. Merkezi yönetim kapsamındaki idareler, sosyal güvenlik kurumları ve mahalli idarelerin bir mali yıldaki faaliyet sonuçlarına yer verilen 2009 Yılı Genel Faaliyet Raporu Haziran ayı içerisinde yayımlanmıştır. Bütçe dengesi, bütçe giderleri ve bütçe gelirleri rakamlarının aylık ve kümülatif bazda bir önceki yıl rakamları ile karşılaştırmalı olarak açıklandığı 5 adet aylık merkezi yönetim bütçe gerçekleşmeleri raporu hazırlanmıştır. Hazırlanan bu raporlar Bakanlığın internet sayfasında kamuoyuna duyurulmuştur. Bütçe gerçekleşmelerinin ve temel ekonomik göstergelerin yer aldığı aylık bütçe bültenleri yayımlanmıştır. Her ay 35 adet basımı yapılan bütçe bültenleri Genel Müdürlüğün ilgili birimlerine ve Bakanlığımızın üst düzey yöneticilerine dağıtılmıştır. 13
Şubat ayında 35 adet basımı yapılan yıllık bütçe bülteni Genel Müdürlüğün ilgili birimlerine ve Bakanlığımızın üst düzey yöneticilerine dağıtılmıştır. Türkiye ve dünya ülkeleri ile ilgili büyüme, enflasyon, istihdam, dış ticaret, kamu borç yönetimi, para politikası gibi temel ekonomik konularda 43 adet bilgi notu hazırlanmıştır. Söz konusu bilgi notları Genel Müdürlük başta olmak üzere diğer ilgili personelin bilgisine sunulmuştur. "Kamu Personelinin Maaşlarının Hesabına Esas Tutulan Katsayıların Yeniden Tespiti ve İlgili Mevzuatı Uyarınca İstihdam Edilen Sözleşmeli Personelin Ücretlerinin Artırılması, Devlet Memurlarına Ödenecek Zam ve Tazminatlar ile Bazı Kararlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Karar" 06/01/2010 tarihli ve 2010/7 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ekinde yayımlanmıştır. 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 212 nci maddesine dayanılarak hazırlanan ve 19/11/1986 tarihli ve 86/11220 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Devlet Memurları Yiyecek Yardımı Yönetmeliği çerçevesinde 2010 yılında öğle yemeği servisinden faydalanacak olanlardan alınacak günlük yemek bedeli tutarları 8 Ocak 2010 tarihli ve 27456 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 2 Sıra No lu Bütçe Uygulama Tebliği ile belirlenmiştir. Memurlara Yapılacak Giyecek Yardımı Yönetmeliğinde 7/5/2010 tarihli ve 2010/508 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yapılan değişiklikle bazı personele yapılacak giyecek yardımının nakdi olarak ödenmesi öngörülmüş ve bu değişiklik, 1/1/2010 tarihinden geçerli olmak üzere, 29/06/2010 tarihli ve 27626 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Bu kapsamda, kurum ve kuruluşların, ayni veya nakdi olarak yapacakları giyim yardımlarında esas alacakları azami birim fiyatlar, 30/6/2010 tarihli ve 9751 sayılı Genelge ile belirlenerek duyurulmuştur. 5944 sayılı 2010 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanununa bağlı K Cetveli nin III-Fazla Çalışma Ücreti başlıklı bölümünde yer alan hükümlerde zikredilen kurumlarda görev yapan personele fiilen yaptırılacak fazla çalışma için saat tahsisleri yapılmıştır. 6/1/2010 tarihli ve 2010/7 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile 1/1/2010 tarihinden geçerli olmak üzere memur ve sözleşmeli statüde çalışan personel ile 631 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Mali 14
ve Sosyal Haklarında Düzenlemeler ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 14 üncü Maddesi kapsamındaki personelin aylık ve ücret artışları düzenlenmiştir. Mevzuatın uygulanmasında birliğin sağlanması ve muhtemel tereddütlerin giderilmesine yönelik çalışmalar yapılmıştır. Bu kapsamda 12/1/2010 tarihli ve 267 sayılı Genelge yürürlüğe konulmuştur. Sürekli görevle yurtdışında bulunan kamu görevlilerinin aylıklarına uygulanacak emsal katsayıların tespitine yönelik olarak 12/1/2010 tarihli ve 266 sayılı Genelge yürürlüğe konulmuştur. 2010 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanununun 22 nci maddesi, 190 sayılı Genel Kadro ve Usulü Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ve diğer ilgili mevzuat çerçevesinde kamu idarelerinin 2010 yılı personel ihtiyaçları, 2009 yılında emeklilik, ölüm, istifa veya nakil sonucu ayrılan personel sayısının yüzde ellisini aşmayacak şekilde açıktan veya naklen atama yoluyla karşılanmış, bu sınırlar içinde personel ihtiyacını karşılayamayan idareler için bütçe kanununda belirlenen; memur kadrolarına ilişkin 25.000 adet atama izninin kurum ve kuruluşlar itibarıyla dağılımı yapılmıştır. Kadrolu personel için atama izin sayısı belirlenirken, 2010 2012 Dönemi Orta Vadeli Programı ve Orta Vadeli Mali Planı, merkezi yönetim bütçesinin temel büyüklükleri ve ekonomik göstergeler esas alınmıştır. 2010 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanununun 23 üncü maddesi çerçevesinde, 190 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 2 nci maddesinde belirtilen kamu idareleri için Devlet Personel Başkanlığı ve Bakanlıktan izin alınmak üzere ilk altı ayda ilgili kamu idarelerinin gerek kurumlara yüklenen kamusal hizmet ve görevlerin yerine getirilmesini teminen, gerekse hizmet genişletilmesi, yeni birim kurulması gibi zorunlu hallerde kullanılmak üzere sözleşmeli personel vizesi yapılmıştır. Söz konusu işlemler yapılırken kadrolu personelde olduğu gibi merkezi yönetim bütçesinin temel büyüklükleri ve benzeri temel ekonomik göstergeler esas alınmıştır. Kamu personel sisteminde mevcut olan işçilerle ilgili işlemler; 2010 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu hükümleri, 190 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ve 5620 sayılı Kanun çerçevesinde Ocak-Haziran döneminde uygulanmıştır. Bu dönemde, kurumların işçiler eliyle görülmesi 15
gereken hizmetlerin gerektirdiği durumlar için, mümkün olduğu kadar sınırlı işçi istihdamına gidilmiştir. Bir yıldan az süreli veya mevsimlik hizmetlerde değerlendirilmek üzere ve ilk altı ayda özellikle özelleştirmeden geçenlerin istihdamına yönelik Bakanlar Kurulu Kararı çıkarılmıştır. Kamu personeli ile bunların bakmakla yükümlü bulundukları aile fertlerinin (5510 sayılı Kanunun geçici 122 nci maddesinin dokuzuncu fıkrası kapsamına girenler hariç olmak kaydıyla) sağlık hizmetlerinin sağlanmasına ilişkin işlemlerinin genel sağlık sigortası kapsamına alınarak 15/01/2010 tarihinden itibaren Sosyal Güvenlik Kurumunca yürütülmesi kararı alınmıştır. 168 sayılı Yabancı Memleketlerde Türk Asıllı ve Yabancı Uyruklu Öğretmenlere Sosyal Yardım Yapılması Hakkında Kanun çerçevesinde Türk asıllı yabancı uyruklu ya da sonradan Türk uyruğuna geçen emekli öğretmenler ile din görevlilerine yapılacak olan sosyal yardımların 2010 yılında uygulanacak tutarları, Bakanlık Makamından alınan 08/03/2010 tarihli ve 33 sayılı Onay ile yeniden belirlenmiştir. Ocak ayında memur aylık katsayılarında meydana gelen değişiklikler dikkate alınarak, 5393 sayılı Belediye Kanununun 49 uncu maddesi çerçevesinde belediyelerde sözleşmeli olarak çalıştırılacak personelin unvan bazında 01/01/2010 tarihinden geçerli olmak üzere ücret tavanları hesaplanmış ve 12/01/2010 tarihli ve 284 sayılı Genelge ile mahalli idarelere duyurulmuştur. 04/07/1956 tarihli ve 6772 sayılı Kanun kapsamına giren kamu idarelerinde işçi olarak çalışanlara anılan Kanunun 1 inci ve 2 nci maddesine göre 2010 yılında ödenecek ilave tediyelerin (ikramiyeler) ödeme zamanlarına ilişkin olarak Bakanlar Kurulu karar taslağı hazırlanmıştır. Konuya ilişkin 2010/8 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı 14/01/2010 tarihli ve 27462 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır. "Sporcu Şeref Aylığı" bağlanması hususunda Bakanlar Kurulu Karar Taslağı hazırlanmış ve Bakanlığımızın 13/04/2010 tarihli ve 4914 sayılı yazısı üzerine 07/05/2010 tarihli ve 2010/429 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı istihsal edilmiştir. Ayrıca, Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü tarafından 2913 sayılı Kanun kapsamında aylık bağlanmasını gerektiren başarıları olduğu bildirilen ve 5774 sayılı "Başarılı Sporculara Aylık 16
Bağlanması ile Devlet Sporcusu Unvanı Verilmesi Hakkında Kanunun geçici 2 nci maddesi kapsamında giren 10 kişiye aylık bağlanması yönünde Bakanlar Kurulu Karar taslağı hazırlanarak Başbakanlığa gönderilmiştir. Anayasa Mahkemesinin 05/06/2009 tarihli ve 27249 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 05/02/2009 tarihli ve Esas No: 2005/40, Karar No: 2009/17 sayılı Kararıyla; 2829 sayılı Sosyal Güvenlik Kurumlarına Tabi Olarak Geçen Hizmetlerin Birleştirilmesi Hakkında Kanunun 12 nci maddesinin birinci fıkrasında yer alan "Son defa T.C. Emekli Sandığına tabi görevlerden emekliye ayrılan ve" ibaresi iptal edilmiş ve iptal kararı 05/06/2010 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Bu çerçevede, gerek 5434 sayılı Kanun kapsamında geçen hizmeti bulunan ve hizmet birleştirilmesi suretiyle aylık bağlanan, gerekse 5510 sayılı Kanunun geçici 4 üncü maddesi kapsamında bulunanlardan hizmet birleştirmesi suretiyle aylık bağlanan veya bağlanacaklara ilişkin olarak emeklilik ikramiyesi uygulamasının, söz konusu iptal kararı sonrasında ne şekilde yürütüleceğine ilişkin hususların yeniden belirlenmesi amacıyla Bakanlığımızın koordinatörlüğünde Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı ile birlikte kanun çalışması yapılmıştır. Bu çalışma neticesinde, 16/06/2010 tarihli ve 5997 sayılı Bazı Kanunlarda ve 190 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 14 üncü maddesiyle de 5434 sayılı Kanunun 89 uncu maddesinin birinci fıkrasında değişiklik yapılmıştır. 13/05/2010 tarihinden geçerli olmak üzere yeşil kartlı hastaların aile hekimliği muayenelerinden muayene katılım payı alınmayacağına yönelik olarak 14/05/2010 tarihli ve 6957 sayılı Genel Yazı ile Genel Müdürlük web sayfasında duyuru yapılmıştır. Henüz genel sağlık sigortasına devredilmemiş olan 211 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri İç Hizmet Kanunu kapsamında bulunan personel ve bunların bakmakla yükümlü bulundukları aile fertleri ile 3816 sayılı Ödeme Gücü Olmayan Vatandaşların Tedavi Giderlerinin Yeşil Kart Verilerek Devlet Tarafından Karşılanması Hakkında Kanun hükümlerine göre yeşil kart verilmek suretiyle tedavi giderleri karşılanmakta olan yeşil kartlı hastalar için reçete edilecek ilaçlar hakkında, ilaç takip sistemi (karekod) açısından ilaçların karekodlu olup olmamasına göre Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından yürütülmekte olan uygulamaya paralel olarak aynı yönde uygulama yapılmasına ve Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Uygulama Tebliğinde (SUT'ta) ilaç, tıbbi malzeme ve diğer tetkik, tahlil ve tedavilerle ilgili olarak yapılmış olan düzenlemelerin, devir kapsamı dışında tutulan ve 17
Maliye Bakanlığınca yayımlanan Tedavi Tebliği kapsamındaki kişiler için de uygulanması ve söz konusu kişiler için ayakta tedavide başvuru başına ödeme esaslarının dikkate alınmamasına ilişkin 09/06/2010 tarihli ve 8490 sayılı Genel Yazı, Genel Müdürlük web sayfasında yayımlanmıştır. 2010 yılına ilişkin olarak Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetine Yapılacak Yolculuklarda Verilecek Gündeliklere Dair Karar ile Yurtdışı Gündeliklerine Dair Karar 21/1/2010 tarihli ve 2010/114 sayılı Bakanlar Kurulu Kararının eki olarak 5/3/2010 tarihli ve 27512 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır. 1/4/2006 tarihli ve 26126 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 17/3/2006 tarihli ve 2006/10193 sayılı Bakanlar Kurulu Kararının eki Hizmet Alımı Suretiyle Taşıt Edinilmesine İlişkin Esas ve Usuller uyarınca, genel bütçe kapsamındaki kamu idareleri ile özel bütçeli idarelerin hizmet alımı suretiyle taşıt edinmeleri ile ilgili olarak 285 adet binek veya stationwagon cinsi taşıtın kiralanabilmesi için izin verilmiştir. 2010 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanununa bağlı (T) işaretli cetvelin NOT bölümünde yer alan Bu cetvelde gösterilen azami fiyatlarda değişiklik yapmaya, bu bedelleri belirli makam ve hizmetler için farklı miktarlarda tespit etmeye Maliye Bakanı yetkilidir. hükmü uyarınca, kurumların taşıt bedel artırım talepleri değerlendirilmiş ve 26 adet kurumun satın alacağı çeşitli cinsteki taşıtların bedelleri yeniden belirlenmiştir. 2010/4 sayılı Kamu Sosyal Tesislerine İlişkin Tebliğ hazırlanmış ve 17/1/2010 tarihli ve 27465 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır. Yurtdışı kadrolarına sürekli görevle atanan personel tarafından 2010 yılında kiralanacak konutlar için 2010 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanununa bağlı (E) işaretli cetvelin 21 No.lu sırasında yer alan hükme istinaden Devletçe yapılacak yurt dışı kira katkısı ile ilgili usul ve esaslar 18/1/2010 tarihli ve 569 sayılı Genel Yazıyla düzenlenmiş ve ilgili kurumlara gönderilmiştir. 2010 Yılı Programının Uygulanması, Koordinasyonu ve İzlenmesine Dair Bakanlar Kurulu Kararı Eki 2010 Yılı Program Tedbirlerinin Rekabet Gücünün Artırılması-Makroekonomik İstikrarın Kalıcı Hale Getirilmesi 3.4. Alt Ekseninde yer alan tedbir doğrultusunda Kamu Taşıtları Kanunu Tasarısı Taslağı hazırlanarak gerekçesi ile birlikte 18
13/4/2010 tarihli ve 4912 sayılı yazı ile idarelere sevk edilmiş ve idareler tarafından görüşler gönderilmiştir. Kamu idarelerinin strateji geliştirme birimlerinin idari kapasitelerinin geliştirilmesi, Merkezi Uyumlaştırma Biriminden beklentilerinin öğrenilmesi ve iyi uygulama örneklerinin paylaşılmasını sağlamak üzere İzmir ve Ankara da kamu idarelerinin strateji geliştirme birim yöneticilerine yönelik iki konferans düzenlenmiştir. Konferanslarda idarelerin Kamu İç Kontrol Standartlarına uyum düzeylerinin anlaşılabilmesi amacıyla anket çalışmaları yapılmıştır. Düzenleyici ve denetleyici kurumlar hariç olmak üzere genel yönetim kapsamındaki kamu idarelerinin strateji geliştirme birimlerinde görev yapan mali hizmetler uzman yardımcılarının eğitimlerinin programlanması ve uygulanması, eğitim programlarındaki başarı düzeylerinin ölçülmesi, araştırma raporu hazırlanması, değerlendirilmesi ve araştırma raporu komisyonu oluşturulmasına ilişkin usul ve esasları belirlemek amacıyla hazırlanan Mali Hizmetler Uzman Yardımcılarının Yetiştirilmesine İlişkin Usul ve Esaslar yürürlüğe girmiştir. Genel Müdürlük tarafından gerçekleştirilen Mali Hizmetler Uzman Yardımcılığı sınavı sonucunda kamu idarelerinin Strateji Geliştirme Birimlerine yerleştirilen mali hizmetler uzman yardımcılarının yetiştirilmelerine esas olmak üzere 136 mali hizmetler uzman yardımcısına 03/05/-01/07/2010 tarihleri arasında 29 gün 174 saat mesleki eğitim programı hazırlanmış ve yürütülmüştür. Mali hizmetler uzman ve uzman yardımcılarına 29/03-07/05/2010 tarihleri arasında Kamu İhale Kurumu işbirliği ile 5 gün 27 saatlik kamu ihale eğitimi verilmiştir. Kamu idareleri tarafından 5018 sayılı Kanunun uygulamalarına ilişkin olarak düzenlenen eğitim programlarına eğiticiler görevlendirilmiş ve 386 kişiye eğitim verilmiştir. Kamu idareleri tarafından hazırlanan ve Bakanlığımıza gönderilen 5018 sayılı Kanuna ekli (I), (II) ve (IV) sayılı cetvellerde yer alan kamu idareleri ile mahalli idareler kapsamındaki il özel idarelerinin Kamu İç Kontrol Standartlarına Uyum Eylem Planları incelenmiş ve değerlendirme sonuçlarına göre koordinasyon ve yönlendirme çalışmalarına başlanmıştır. 19
09/06/2010 tarihli ve 9 sayılı Kurul Kararıyla 2009 Yılı Kamu İç Denetim Genel Raporu yayımlanmıştır. İç denetçilere 01/03-26/03/2010 tarihleri arasında dört grup halinde Kamu İhale Kurumu işbirliği ile 5 gün 30 saatlik kamu ihale eğitimi verilmiştir. İç Denetim Koordinasyon Kurulu ve Dünya Bankasının ortaklaşa düzenlediği Modern Kamu Yönetiminde İç Denetim Fonksiyonunun Rolü" konulu uluslararası konferans 15/06/2010 tarihinde gerçekleştirilmiştir. II.4. MUHASEBAT GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Muhasebat Genel Müdürlüğü tarafından Ocak-Haziran 2010 döneminde; Yıllık olarak hazırlanan Parasal Sınırlar ve Oranlar Hakkında Genel Tebliğ (Sayı:2010/1) ve Değerli Kağıtlar Genel Tebliği (2010/1) Resmi Gazetede yayımlanmıştır. 7 numaralı Devlet Muhasebesi Standardı (İştiraklerdeki Yatırımlar) ve 8 numaralı Devlet Muhasebesi Standardı (Ortak Girişimlerdeki Paylar) 5 Mart 2010 tarih ve 27512 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır. 9 numaralı Devlet Muhasebesi Standardı (Bedel Karşılığında Yapılan Faaliyetlerden Elde Edilen Gelirler), 12 numaralı Devlet Muhasebesi Standardı (Stoklar) ve 13 numaralı Devlet Muhasebesi Standardı (Kiralamalar) 19 Haziran 2010 tarih ve 27616 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır. 08/06/2005 tarihli ve 25839 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Genel Yönetim Muhasebe Yönetmeliğinin Devlet Muhasebesi Standartlarına uygun hale getirilmesi çalışmalarına başlanmıştır. 30/12/2006 tarihli ve 26392 (mükerrer) sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Merkezi Yönetim Muhasebe Yönetmeliğinde, çeşitli mevzuatta meydana gelen değişiklikler, nakit yönetimindeki 20
değişiklikler ve uygulamada çıkan sorunlar çerçevesinde değişiklik yapılması çalışmalarına başlanmıştır. Döner sermayeli işletmelerin yeniden yapılandırılması kapsamında Genel Müdürlük bünyesinde proje grubu oluşturularak Döner Sermayeli İşletmeler Kanun Tasarısı Taslağı hazırlanmıştır. Anılan proje kapsamında hesap verebilirliğin ve saydamlığın temin edilmesi amacına yönelik tüm döner sermayeli işletmeleri kapsayacak ve bütçe hesaplarını da içerecek şekilde Detaylı Hesap Planı ve konuya ilişkin tebliğ taslağı hazırlanarak uygun görüşleri için döner sermayesi bulunan idarelere gönderilmiş ve alınan görüşler doğrultusunda yayımlanma aşamasına getirilmiştir. Muhasebe birimlerinin çalışma esas ve usullerini düzenleyen Genel Bütçeli İdareler Muhasebe Birimleri İşlem Yönergesi ve Özel Bütçeli İdareler Muhasebe Birimleri İşlem Yönergesi hazırlanması çalışmalarına devam edilmektedir. Genel bütçe vergi gelirlerinden belediyeler ve il özel idarelerine dağıtılacak paylar aylık olarak İller Bankasına gönderilmiştir. 5779 sayılı Kanunun 7 nci maddesinin Bakanlığımıza (Muhasebat Genel Müdürlüğüne) verdiği yetkiye istinaden büyükşehir belediyelerinin, belediyelerin, il özel idarelerinin, bunlara ait tüzel kişilerin veya bunlara bağlı müstakil bütçeli ve kamu tüzel kişiliğine haiz kuruluşların 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanununun Geçici 3 üncü ve 5393 sayılı Kanunun Geçici 5 inci maddeleri gereğince uzlaşmaya varılmış borçlarının mahsubu sağlanmış, kayıtları tutulmuştur. Tahakkuk eden payların ulaştırılması gereken en son yere kadar takibi yapılmış ve sonuçlandırılmış, belediyeler ve kuruluşlarca istenen bilgiler verilmiş, ortaya çıkan ve çıkabilecek sorunları çözmek üzere gerekli tedbirleri alınmış, dava konusu işlemlere ait savunmaları yapılmıştır. Mahalli idarelerin 2007, 2008 ve 2009 yılları karşılaştırmalı mali tabloları Türkçe ve İngilizce dillerinde hazırlanmış, ulusal ve uluslararası kullanıcılara yönelik olarak kitap şeklinde ve internet ortamında yayımlanmıştır. 21
Merkezi yönetimin 2007, 2008 ve 2009 yılları karşılaştırmalı tabloları ulusal kullanıcılara yönelik olarak internet ortamında yayımlanmıştır. Avrupa Birliği İstatistik Ofisine (EUROSTAT) gönderilmek üzere Genel Yönetim Sektörünün mali büyüklüğünü AB standartlarında açıklayan EDP (Mali Bildirim) tabloları hazırlanmıştır. Türkiye İstatistik Yıllığında yayımlanmak üzere Merkezi Yönetim ve Mahalli İdareler için Bütçe Uygulama Sonuçları İstatistikleri hazırlanmış ve Türkiye İstatistik Kurumuna gönderilmiştir. 2008-2009 yılları Genel Yönetim Gelir-Gider Dengesi Tabloları, Sosyal Güvenlik Gelir-Gider ve Gelir-Gider Dengesi tabloları oluşturulmuş ve internet ortamında yayımlanmıştır. Mevzuattan ve uygulamadan kaynaklanan tereddütleri gidermeye yönelik olarak 327 görüş ve mütalaa yazısı ile 22 Genel Yazı hazırlanmış, 22 Genel Yazı ayrıca internette yayımlanmıştır. Harcama birimleri tarafından düzenlenen ödeme emri belgesi ve muhasebe işlem fişlerinin say2000i sisteminden referans alınan bilgilerle doğru bir şekilde düzenlenmesini, muhasebe birimindeki ödenek bilgilerinin ve kontrolünün harcama birimi aşamasında uygulanmasını, düzenlenen belgelerin elektronik ortamda muhasebe birimine aktarılmasını sağlamak amacıyla oluşturulacak 1. Faz Ödeme Emri uygulaması için Karaman ili tüm harcama birimleri, Sağlık Bakanlığı Merkez Saymanlığı ve Yenimahalle Malmüdürlüğüne bağlı harcama birimleri pilot birimler olarak belirlenmiş ve çalışmalara başlanmıştır. Kamu idareleri adına yapılan ödemelerin daha kontrollü gerçekleştirilebilmesini teminen Kamu Hesapları Bilgi Sistemine (KBS) dahil genel bütçe kapsamındaki muhasebe birimlerinde telefon ve TTNet fatura ödemelerinin ÖEB uygulaması üzerinden otomatik olarak yapılması sağlanmıştır. Bu konuda KBS'de Harcama Birimlerinin Aboneliğe Bağlı Ödeme İşlemleri Kılavuzu hazırlanmış ve Genel Müdürlük web sayfasında yayımlanmıştır. Kamu Elektronik Ödeme Sistemi (KEÖS) 1. Faz uygulaması ile ilgili çalışmalar tamamlanmış ve Hazine İç Ödemeler Saymanlığı, Hazine Dış Ödemeler Saymanlığı, Devlet Borçları Saymanlığı, TBMM Saymanlığı, MİT 22
Saymanlığı ve Cumhurbaşkanlığı Saymanlığı hariç tüm Merkez Saymanlıklar KEÖS uygulaması kapsamına alınmıştır. KEÖS uygulamasının genel bütçe kapsamındaki kamu idarelerine muhasebe hizmeti veren Bakanlığımıza (Muhasebat Genel Müdürlüğü) bağlı muhasebe birimlerinin tamamında uygulanmasına yönelik çalışmalar başlatılmıştır. 2010 yılının ilk 6 ayında KEÖS Yönetmelik taslak çalışmasına devam edilerek KBS uygulamasının işleyişi ile ilgili olarak Olağanüstü Durum Kılavuzunun hazırlanması çalışmasına başlanmıştır. Yurtiçi ödemelerin tamamen elektronik ortamda gerçekleştirilerek ıslak imzalı belge kullanımının kaldırılması amacıyla KEÖS Faz 1.5 pilot uygulama olarak Sağlık Bakanlığı ve Ulaştırma Bakanlığı Merkez Saymanlıklarında uygulama başlatılmıştır. Vergi dairelerinin Nakde Dayalı Ödeme Sistemi kapsamına alınması için red ve iade işlemlerinin muhasebe birimleri üzerinden yapılması konusunda toplantılar yapılmış, usul ve esaslar belirlenmiştir. KEÖS e ilişkin verilerin Sayıştay Başkanlığına aktarılmasına ilişkin olarak protokol çalışmaları başlatılmıştır. Say2000i sisteminde yapılan muhasebe kayıtlarındaki hataların muhasebe birimlerince en kısa sürede tespit edilip bunların yerinde ve zamanında düzeltilebilmesi amacıyla Muhasebe Birimi Hata Kontrol Raporu yazılım çalışması başlatılmıştır. Düzeltme Formu, Hata Kontrol Raporu ve Düzeltme Raporu, öncelikle Ankara (Merkez Saymanlık Müdürlükleri dahil), İstanbul, İzmir, Bursa, Samsun, Mersin, Konya, Karaman, Sakarya, Çorum, Edirne ve Gaziantep illerinde bulunan muhasebe birimlerinde uygulamaya açılmıştır. Genel bütçeli idarelere hizmet veren muhasebe birimlerinin tamamına yakını, 2007 yılının ikinci yarısından itibaren Nakde Dayalı Ödeme Sistemi (NDÖS) çerçevesinde ödemelerini gerçekleştirmektedir. Uygulamanın kapsamını genişletmeye yönelik olarak, 20/04/2010 tarihinden itibaren, kurum muhasebe birimleri (DSİ ve Karayolları Muhasebe Birimleri) NDÖS kapsamına alınmışlardır. Avrupa Birliği ve uluslararası kuruluşların kaynaklarından kamu idarelerine proje karşılığı aktarılan hibe tutarlarına ait dosyalarda, kur değerlemesinin yapılmaması/hatalı yapılması veya avans 23
mahsubu/iadesi işlemi sırasında sistem tarafından sorulan soruda hatalı seçeneğin işaretlenmesi nedeniyle mizanda 104 hesabın bakiyesi ile dosyadaki TL tutarı arasında oluşan tutarsızlıklar nedeniyle AB Hibe Kredilerinde dosya ile mizan bakiyesi uyumsuzluğunun giderilmesine ilişkin kılavuz hazırlanmış ve Genel Müdürlük web sayfasında yayımlanmıştır. 2009 yılında çalışmaları başlatılan Vergi Borcu Sorgulama Uygulamasının 2010 yılı ilk 6 ayında Karaman Muhasebe Birimi kapsama alınarak uygulama sahası genişletilmiştir. Kamu İhale Kurumu EKAP sistemi ile veri paylaşımında bulunmak ve EKAP sisteminin yerleşmesine bağlı olarak sonuçlanmış ihale bilgilerinin KBS ye aktarılmasını sağlamak amacıyla harcama birim kodlarını içeren kurumsal kod bilgileri ve ilgili web servis sisteminin EKAP ile bağlantısı kurdurulmuştur. Gümkart uygulamasının bütün bankalara yaygınlaştırılması amacıyla önde gelen bankaların temsilcileriyle değerlendirme toplantıları yapılarak bu konuda yazılım ve test çalışmaları başlatılmıştır. SGK keseneklerinin gönderilmesiyle ilgili olarak iyileştirmeleri içeren yeni bir yapı üzerinde test çalışmaları başlatılmıştır. Bilgi Güvenliği Yönetim Sistemlerinin Genel Müdürlükte hayata geçirilmesi için ISO 27001 Bilgi Güvenliği Yönetim Standardı kapsamında donanım gereksinimlerinin yıl sonuna kadar karşılanması çalışmaları devam etmektedir. Genel Müdürlük web sayfası yenilenmiş ve portal web arayüzü devreye alınma işlemi yapılmıştır. Değerli Kağıtlar Kanunu ile Merkezi Yönetim Muhasebe Yönetmeliği hükümleri çerçevesinde 1.300.000 adet Umuma Mahsus Pasaport, 196.000 adet Hususi Pasaport, 84.000 adet Hizmet pasaportu, 20.000 adet Diplomatik Pasaport, 1.199.999 adet Yeni Sürücü Belgesi, 3.999.996 adet Motorlu Araç Tescil Belgesi, 1.999.998 adet Motorlu Araç Trafik Belgesi, 50.000 adet İş Makinesi Tescil Belgesi, 50.000 adet İkamet Tezkeresi, 8.000.000 adet Nüfus Cüzdanı, 340.000 adet Aile Cüzdanı basım ve dağıtımı ile ilgili işlemler yaptırılmıştır. 24
II.5. GELİR POLİTİKALARI GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Genel Müdürlük mevzuat değişikliklerine ilişkin tasarı, teklif ve önerileri inceleyerek söz konusu düzenlemelerin gelir politikalarına uygunluğunu değerlendirmekte, bu kapsamda, kanun tasarı ve tekliflerine ilişkin görüş bildirmek suretiyle ve gerektiğinde diğer kamu kurumlarının katılımını sağlayarak Hükümet görüşünün oluşturulmasına katkı sağlamaktadır. Politika belirleme sürecinde yapılan çalışmalarla mevzuatın güncel ekonomik ve sosyal ihtiyaçlara göre iyileştirilmesi ve kamu gelirlerinin toplanmasını olumsuz etkileyen unsurların tespit edilerek bunların giderilmesi için gerekli yasal değişiklik hazırlıkları yapılmaktadır. Bu kapsamda Ocak-Haziran döneminde Genel Müdürlük tarafından mevzuat değişikliğine ilişkin tasarı ve tekliflerle ilgili olmak üzere Genel Kurul, Plan ve Bütçe Komisyonu ve diğer ihtisas komisyonlarında TBMM çalışmalarına katılım sağlanmıştır. Doğru ve güvenilir politikaların üretilmesi için gerektiğinde ve istenildiğinde Genel Müdürlük tarafından düzenleyici etki analizi yapılmakta, mali ve sosyal sonuçları takip edilerek değerlendirilmektedir. Mevcut vergi mevzuatının işleyişi ile bu mevzuattaki değişikliklerin takibinin yapılabilmesi amacıyla gelir vergisi raporu hazırlanmakta, gelir vergisinin tahakkuk ve tahsilat rakamlarından yola çıkılarak gelir vergisinin toplam vergi gelirleri ve GSYH içindeki payı, vergi hasılatının mükellefler arasındaki dağılımı ve mükellef sayıları ortaya konmaya çalışılmaktadır. Bunun yanında ekonomik ve mali gelişmelerin izlenmesi ve takibi çerçevesinde kurumlar vergisi, katma değer vergisi ve özel tüketim vergisi konularında dönemsel raporlar hazırlanmaktadır. Ayrıca merkezi bütçe gelirlerinin aylık gerçekleşme sonuçları takip edilerek analiz edilmekte; hedefin gerçekleşme performansı ve hedeften sapma var ise sapmanın nedenleri araştırılarak takip eden dönemlerde yapılacak düzenlemelerin ön bilgi olması amacıyla ilgili kurumlara ve Bakanlığımız birimlerine gönderilmektedir. Bütçe gerçekleşmeleri ile ilgili istatistiki bilgiler her ay Genel Müdürlük internet sitesinde de yayımlanmak suretiyle kamuya bilgi verilmektedir. 5018 sayılı Kanunu çerçevesinde kamu kaynaklarının etkili ekonomik ve verimli bir şekilde elde edilmesi ve mali yönetimde şeffaflığın sağlanması 25
amacıyla her ay düzenli olarak Aylık Bütçe Gerçekleşmeleri Raporu Gelir Bölümü, altı ayda bir Merkezi Yönetim Bütçe Gerçekleşmeleri ve Beklentiler Raporu Gelir Bölümü ve yıllık olarak Genel Faaliyet Raporu Gelir Bölümü hazırlanarak yayımlanmak üzere Bakanlığımız Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğüne gönderilmektedir. Yatırım Ortamını İyileştirme Koordinasyon Kurulu (YOİKK) ve yine Kurul kapsamında, kamu ve özel sektörün ortak bir çalışma yürüteceği bir platformda 9 teknik komite bulunmaktadır. Bu komitelere ilaveten Sanayi ve Ticaret Bakanlığının Başkanlığında "Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeler Teknik Komitesi, Sermaye Piyasası Başkanlığında Kurumsal Yönetim Teknik Komitesi ve TÜBİTAK Başkanlığında Ar-Ge Teknik Komitesi çalışmalarını sürdürmektedir. Bu kapsamda Genel Müdürlük, söz konusu 12 teknik komitenin çalışmalarına aktif katılım sağlamaktadır. AB uyum süreci içerisinde KOBİ lere ilişkin uyum sürecinin sağlanması, rekabet gücünün artırılması ve iş ortamının iyileştirilmesi amacıyla Yüksek Planlama Kurulu kararıyla onaylanan KOBİ Stratejisi Eylem Planı ile ilgili çalışmalar izlenmektedir. Avrupa Birliği, uluslararası kuruluşlar ve diğer devletlerle işbirliği çerçevesinde Genel Müdürlük görev alanına giren konularla ilgili yurtiçi ve yurtdışı toplantılara katılım sağlamaktadır. Yine Avrupa Birliği müktesebatına uyum sürecinde vergilendirme faslı kapsamında yapılan mevzuat değişikliklerine ilişkin çalışmalar yapılmakta, değiştirilen mevzuata ilişkin mali, ekonomik ve sosyal sonuçlar takip edilerek değerlendirilmektedir. Ayrıca, OECD ile Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından yapılan TAEX çalışmalarına katılım sağlanarak, uluslararası vergi mevzuatına ilişkin düzenlemeler takip edilmekte olup Dünya Bankası tarafından hazırlanan Doing Business Raporunun Vergi Ödeme başlığı incelenerek rapordaki bilgilerin doğruluğunun sağlanmasına çalışılmaktadır. Ülkemiz ile diğer ülkeler arasında Çifte Vergilendirmenin Önlenmesi Anlaşması imzalanması için Gelir İdaresi Başkanlığı bünyesinde düzenlenen müzakereler ile Dış Ticaret Müsteşarlığı bünyesinde düzenlenen Ekonomik Ortaklık Anlaşması Müzakerelerine ilişkin toplantılara katılım sağlanmaktadır. Genel Müdürlüğün görev alanına ilişkin kamu ve özel sektör tarafından bildirilen talepler konusunda çalışmalar yapılmakta olup, ayrıca 26
Bilgi Edinme Kanunu ve Dilekçe Hakkının Kullanılmasına Dair Kanun kapsamındaki talepler konusunda da değerlendirmeler yapılmaktadır. II.6. MİLLİ EMLAK GENEL MÜDÜRLÜĞÜ 10-11 Aralık 2009 tarihlerinde Sakarya ili Sapanca ilçesinde yapılan Defterdarlar ve Vergi Dairesi Başkanları toplantısında ifade edilen başlıca sorun, görüş ve önerileri içeren rapor uyarınca, illerin ekonomik, sosyal ve benzeri özellikleri de göz önünde bulundurularak; Kamu gelirlerinin artırılması, Kamu harcamalarının azaltılması ve tasarruf sağlanması, Kamu taşınmazlarının değerlendirilmesi ve ekonomiye kazandırılması, Kamu kaynaklarının (insan kaynakları, mali kaynaklar ve diğer kaynaklar) kullanılmasında etkinlik ve verimliliğin artırılması, Bakanlığımızın stratejik amaçlarının gerçekleştirilmesi hususlarına yönelik olarak, Defterdarlıklarca gönderilen projelerden Genel Müdürlüğü ilgilendirenler, Bakanlığımız Personel Genel Müdürlüğünün 14/04/2010 tarihli ve 8223 sayılı yazısı ekinde gönderilmiştir. Bu doğrultuda, Genel Müdürlükte özel proje grupları oluşturulmuş ve proje niteliğine haiz olduğu ve işlemlerinin Proje Grupları tarafından yürütülmesi gerektiği değerlendirilen 39 adet projeye ilişkin olarak gerekli işlemlere başlanmıştır. Geriye kalan projelerden 189 tanesinin ise taşınmazlar ile ilgili olarak Genel Müdürlük tarafından yürütülen satış, kiralama, irtifak hakkı tesisi, kat/arsa karşılığı inşaata konu edilmesi vb. gibi talepler içerdiği anlaşıldığından, ilgili dairelerce gerekli işlemlere başlanmıştır. 29 adet proje de gerek Genel Müdürlüğün görev kapsamı dışında bulunması ve gerekse proje olarak değerlendirilmesinin uygun görülmemesi sebebiyle Bakanlığımız Personel Genel Müdürlüğüne geri gönderilmiştir. Ayrıca, Bakanlığımızca hazırlanan Kamu Taşınmazlarının Yatırımlara Tahsisine İlişkin Usul ve Esasların kamuoyuna duyurulması ve arazi tahsis işleminin Milli Emlak Teşkilatı tarafından daha etkin ve süratli bir şekilde 27
gerçekleştirilmesi ve uygulama birliğinin sağlanması ve bu sayede kamu hizmet kalitesinin artırılması amacıyla, Genel Müdürlüğün koordinasyon ve ev sahipliğinde; İçişleri Bakanlığı (Mahalli İdareler Genel Müdürlüğü), Kültür ve Turizm Bakanlığı (Yatırım ve İşletmeler Genel Müdürlüğü), Çevre ve Orman Bakanlığı (Çevresel Etki Değerlendirmesi ve Planlama Genel Müdürlüğü), Hazine Müsteşarlığı (Teşvik ve Uygulama Genel Müdürlüğü), 81 İl Defterdarı ve Milli Emlaktan sorumlu Vali Yardımcısının katılımı ile 14 Haziran 2010 tarihinde Kamu Taşınmazlarının Yatırımlara Tahsisi konulu panel düzenlenmiştir. II.7. AVRUPA BİRLİĞİ VE DIŞ İLİŞKİLER DAİRESİ BAŞKANLIĞI 2010 yılının ilk altı ayında Bakanlık tarafından koordinatörlük görevi yürütülen Kamu Alımları, Vergilendirme, Mali Kontrol ile Mali ve Bütçesel Hükümler fasıllarında uyum çalışmaları sürdürülmüştür. Bu çerçevede, Ocak-Haziran döneminde söz konusu fasıllarda meydana gelen gelişmeler şunlardır: Fasıl 5 - Kamu Alımları: Kamu Alımları faslında getirilen kriterlerinin karşılanması kapsamında, Aralık 2009 da Kamu Alımları Ulusal Strateji Belgesi nin ilk taslağı hazırlanmıştır. Söz konusu taslak Komisyon un görüşleri doğrultusunda revize edilerek ikinci taslak hazırlanmış ve Komisyon un görüşlerine sunulmuştur. Diğer taraftan, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu nun kapsam ve istisnalar bakımından AB mevzuatıyla uyumlu hale getirilmesi konusundaki çalışmalar sürdürülmektedir. Bununla birlikte, açılış kriterlerinin karşılanması çerçevesinde yürütülen çalışmaların ve temel olarak Kamu Alımları Ulusal Strateji Belgesi İlk Taslağı, Kamu Alımları ve Sektörel Alımlar ile İmtiyaz İhaleleri Hakkında Kanun Tasarısı Taslağı ve Kamu Özel İşbirlikleri Hakkında Kanun Tasarısı Taslağı na ilişkin olarak kaydedilen gelişmelerin gözden geçirilmesi amacıyla 18 Ocak 2010 tarihinde Bakanlığımız Toplantı 28