DEĞERLENDİRME Gündemin yoğunluğunu koruyacağı bir haftaya nötr risk iştahı ile uyanarak başlıyoruz. Katalizörler: Dünya nın üç büyük ekonomisi; ABD, Çin ve Japonya daki veri akışının piyasa etkisi değerlendirilirken, jeopolitik gelişmelerin risk iştahını kısması. Bora Tamer Yılmaz btyilmaz@ziraatbank.com.tr +90 212 363 1136 Duygu Akkoca dakkoca@ziraatbank.com.tr +90 212 363 1134 Her ayın ilk Cuma sı gibi 4 Ağustos günü ABD Çalışma Bakanlığı nın açıklayacağı İstihdam Raporu haftanın küresel verisi. Türkiye de ise her ayın üçüncü takvim günü, eğer tatil ise takip eden ilk çalışma günü, TÜİK tarafından açıklanan Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) haftanın en önemli verisi. Perşembe günü açıklanacak TÜFE nin Temmuz ayında sınırlı bir artışla yıllık enflasyonu tek haneye düşüreceği görüşündeyiz. Temmuz ayları mevsimsel açıdan yıllık enflasyonun gıda fiyatları nedeniyle gerileme eğilimine girdiği dönem. Tarihsel açıdan Temmuz ayında enflasyon ortalama 13 baz puan artmış. Piyasadaki 17 baz puanlık artış beklentisi tarihsel ortalama ile uyumlu. Merkez bankası Perşembe günü açıkladığı karar metninde sıkı duruştan ödün vermedi ve tavrını net bir şekilde ortaya koydu. Yarın enflasyon raporunda piyasa ile etkileşim pekişecektir. Merkez Bankası Başkanı Sayın Murat Çetinkaya, piyasaya sürprizi çok tercih etmeyen bir yönetim anlayışı uyguluyor. Açık, istikrarlı ve öngörülebilir yaklaşıma sahip. Hafta genelinde PMI verilerini (ABD deki karşılığı ISM) izleyeceğiz. Avro Bölgesi nde Salı günü ikinci çeyrek büyüme verisi açıklanacak. Cuma günü Fransa ve İspanya da açıklanan veriler ekonominin ivmesini sürdürdüğünü gösterdi. İngiltere Merkez Bankası, G-4 içinde para politikası kararı alacak tek kurum. Gelişmekte Olan Ülkeler (GOÜ) arasında Hindistan ın kararı Çarşamba günü izlenecek. Uzun bir süre sıkı para politikası sürdüren bankanın artık faiz indirmesi bekleniyor. Hafta içerisinde otomotiv sektörüne yönelik gelişmeler söz konusu. Elektrikli arabalar üreten Tesla, 310 mil (~500 km) menzile sahip yeni kitle ürünü Model 3 ün seri üretimine başladı. ABD de bu sene içten yanmalı motor teknolojisine sahip otomobil satışları gerileme eğilimine girdiler. Piyasadaki ticari filolara ait otomobil arzı nedeniyle sektör gözlemcileri 2019 yılından önce yeni araba satışlarında toparlanma beklemiyorlar. ABD nin Michigan eyaletinde Otomotiv Araştırmaları Merkezi nin sempozyumu hafta boyunca sürecek. Yarın da ABD de yeni otomobil satışları açıklanacak. Düşen akaryakıt fiyatları binek arabalara göre daha büyük ölçekli SUV segmentindeki satışları canlı tutuyor. Ancak yalnızca SUV satışları ile toplam satışlardaki kaybın kompanse edilebilmesi kolay görünmüyor. Şu anda otomotiv sektörünün en canlı seyrettiği yer Avrupa pazarı (Şekil 1).
DEĞERLENDİRME Şekil 1: Araba satışlarının seyri (z-değerleri, 12 aylık hareketli ortalamalar). Kaynak: Bloomberg, Ziraat Bugün veri tarafında yurt-dışında sabahtan Almanya da perakende satışları (TSİ 9:00), öğlen TSİ 12:00 de Avro Bölgesi genelinde enflasyon ve işsizlik, öğleden sonra ise ABD Şikago PMI (TSİ 16:45), konut verileri (TSİ 17:00) ve FED in Dallas Şubesi nin imalat endeksi (TSİ 17:30) izlenecek. Yurt-içinde ise TSİ 10:00 da Haziran ayı ticaret dengesi açıklanacak.
PİYASA DETAYLARI-I Döviz Piyasası Haftalık bazda 3,52-3,57 bandında hareket edip %0,2 değerlenen TL, yeni haftaya 3,5325 seviyesine yakın başlıyor. Bu hafta yurtiçinde Temmuz ayına ait enflasyon verileri ile yılın üçüncü enflasyon raporu öne çıkıyor. Bugün özelinde ise dış ticaret dengesi rakamları takip edilecek. Gümrük Bakanlığı'nın öncü verilerine göre Haziran'da dış ticaret açığı %8,6 azalarak 6,02 milyar dolar olmuştu. Haziran ayında Ramazan Bayramı sebebiyle 2 iş günü eksik olmasına rağmen ihracatımız artmaya devam etmişti. Bugünkü veri ile de ihracatın görünümüne ilişkin daha detaylı bir bilgiye sahip olacağız. Dolar endeksinin, 23 Haziran 2016 dan bu yana en düşük seviyelerinden hafif toparlanmasıyla haftaya başlanıyor. Doğu Avrupa para birimleri hafif ekside, Güney Kore Wonu ise sınırlı toparlanarak %0,2 artıda işlem görüyor. Kuzey Kore'nin Cuma günü geç saatlerde yeni bir füze denemesinde bulunmasının gölgesinde Asya piyasaları karışık bir seyir izliyor. Güney Kore ve Japonya borsaları sınırlı ekside işlem görürken; Çin borsaları hafif artıda. Resmi Çin imalat ve hizmet PMI verilerinin Temmuz ayında sınırlı zayıflasa da 50 seviyesinin üzerinde seyretmesi ve Japonya sanayi üretiminin de beklentiler doğrultusunda artış kaydetmesi, Asya borsalarındaki kaybı sınırladı. Cuma günü bazı şirketlerin beklentilerden az açıklanan karlarının etkisiyle baskı altında kalan teknoloji hisseleriyle birlikte ABD hisse senetleri gerilemişti. 30 Ara 16 27 Tem 17 $/TL 3,5235 3,5366 3,5276-0,3% 0,1% /TL 3,7053 4,1331 4,1466 0,3% 11,9% Sepet* 3,6144 3,8349 3,8371 0,1% 6,2% /$ 1,0517 1,1677 1,1751 0,6% 11,7% $/Yen 116,96 111,26 110,68-0,5% -5,4% $ Endeks 102,68 93,86 93,26-0,6% -9,2% Kaynak: Reuters, Bloomberg * (0,5$+0,5 ) Cuma günü ABD büyüme verisi %2,7 olan beklentilerin hafif altında %2,6 gerçekleşirken; ilk çeyrekteki büyümede aşağı yönlü olarak %1,4 ten %1,2'ye revize edildi. ABD işgücü maliyetleri de beklentilerin altında kalarak enflasyonda yukarı yönlü baskı oluşturacak bir unsurun henüz oluşmadığını gösterdi. Dolar endeksi, ABD kaynaklı siyasi gelişmelerin takip edilmeyi sürdürülmesiyle birlikte 93,3 seviyelerinde bulunuyor. EUR/USD paritesi de bugün 1,1740 ile Perşembe günü gördüğü Ocak 2015 ten bu yana en yüksek seviye olan 1,1777 seviyesine görece yakın bulunuyor. Yurtdışında bugün Euro Bölgesi işsizlik oranı, TÜFE ile ABD Chicago PMI, askıda konut satışları ve Dallas Fed imalat sanayi aktivite endeksi açıklanacak. Hafta genelinde ise imalat ve hizmet PMI verileri, ABD tarım dışı istihdam, dayanıklı mal siparişleri, ISM hizmet ile Euro Bölgesi büyüme verileri öne çıkmakta. Ayrıca Merkez Bankası tarafında BoE nin kararı izlenecek. Emtia Piyasası 28 Tem 17 2016 Sonuna Göre 3,45 Oca 17 Şub 17 Mar 17 Nis 17 May 17 Haz 17 Tem 17 OPEC üyesi ve üyesi olmayan bazı petrol üreticisi ülkelerin oluşturdukları komite, arz kısıntısı anlaşmasına uyumu görüşmek için 7-8 Ağustos tarihlerinde Abu Dhabi'de bir araya gelecek. ABD'nin Venezuela'ya karşı yaptırımlar uygulaması olasılığı ve ABD'nin ham petrol üretiminde artışın yavaşladığını gösteren verilerle birlikte Brent petrolün varil fiyatı, USD 52,7 seviyesinde.. Altın, Kore yarımadasındaki gelişmelerle birlikte dolar endeksinin 94 seviyesinin altında seyretmesinin de desteğiyle Cuma günü ons başına USD 1.271 seviyesine kadar yükselirken; yeni günde ons başına USD 1.268 lerde. 3,95 3,85 3,75 3,65 3,55 1.300 $/TL Sepet /$ (Sağ eks) Altın ($/Ons) Brent Petrol ( $/Varil, sağ eksen) 1,17 1,15 1,13 1,11 1,09 1,07 1,05 1,03 57 Altın($/Ons) 1.148 1.259 1.270 0,8% 10,6% Petrol(Brent) 56,1 51,5 52,5 2,0% -6,4% Gümüş($/Ons) 15,9 16,6 16,8 1,1% 5,4% Kaynak: Reuters, Bloomberg Göre 1.250 1.200 1.150 1.100 Oca 17 Şub 17 Mar 17 Nis 17 May 17 Haz 17 Tem 17 55 53 51 49 47 45 43
Oca 16 Şub 16 Mar 16 Nis 16 May 16 Haz 16 Tem 16 Ağu 16 Eyl 16 Eki 16 Kas 16 Ara 16 Oca 17 Şub 17 Mar 17 Nis 17 May 17 Haz 17 Tem 17 Bülten PİYASA DETAYLARI-II Faiz Piyasası 2,5 ve 10 yıllık gösterge kağıtların faizinin haftalık bazda sırasıyla 13,16 ve 10 baz puan yükseliş kaydettiği bir süreci geride bıraktık. Bono piyasasında bu hafta enflasyon rakamları ve enflasyon raporunda TCMB Başkanı Murat Çetinkaya nın açıklamaları belirleyici olabilir. Ayrıca bugün Hazine nin borçlanma stratejisi izlenecek. ABD 10 yıllıkların faizi, Cuma günkü büyüme verisi sonrası yönünü aşağı çevirerek %2,33 lerden %2,28 lere gelmiş durumda. TCMB nin yaptığı toplam fonlama miktarı 119 milyar TL düzeyine yükselirken; fonlamanın 10 milyar TL lik kısmı %9,25 ten BAPP tan oluştu. Ayrıca piyasa katılımcıları Merkez Bankası ndan %12,25 ile 109 milyar TL borçlandı. Ortalama fonlama maliyeti ise %11,99 seviyesine yükseldi ve %12 seviyesine yaklaştı. 2 Yıllık Gösterge Tahvil 10,65 11,51 11,53 0,02 0,88 USD Libor( 3 aylık) 1,00 1,31 1,31 0,00 0,31 EUR Libor( 3 aylık) -0,34-0,38-0,38 0,00-0,04 O/N BIST Repo 8,48 11,96 12,02 0,06 3,54 Eurobond 2045* 6,79 5,90 5,92 0,01-0,87 Kaynak: Reuters, BIST, Bloomberg Borsalar Göre 11,5 10,5 9,5 8,5 7,5 6,5 13 12 11 10 9 8 7 6 5 Oca 15 Mar 15 TCMB Ağırlıklı Fonlama Faizi ve Faiz Koridoru May 15 Tem 15 Eyl 15 Ağırlıklı Fonlama Faizi Gecelik Borç Alma-Verme Faizi GLP Borç Verme Faiz Oranı Kas 15 Oca 16 Mar 16 %11,99 Türkiye'nin 5 yıl vadeli CDS i haftalık bazda sınırlı yükselerek yaklaşık 1 baz puan artış ile 182 seviyesinden kapandı. Aynı vadede Rusya CDS i 163 (2+) ve Güney Afrika CDS i 183 (-4) seviyelerinden haftayı sonlandırdı. May 16 Tem 16 Eyl 16 Kas 16 Oca 17 %11,53 Oca.15 Şub.15 Mar.15 Nis.15 May.15 Haz.15 Tem.15 Ağu.15 Eyl.15 Eki.15 Kas.15 Ara.15 Oca.16 Şub.16 Mar.16 Nis.16 May.16 Haz.16 Tem.16 Ağu.16 Eyl.16 Eki.16 Kas.16 Ara.16 Oca.17 Şub.17 Mar.17 Nis.17 May.17 Haz.17 Tem.17 Kaynak: BIST,*bileşik faiz Top. Piyasa Hacmi Göst. Tahvilin Hacmi Göst. Faizi (Sol Eks,*) Mar 17 May 17 1.000 545 500 0 Milyon TL 4.000 3.500 3.000 2.500 2.000 1.500 Tem 17 Cuma gününe düşüşle başlayan BIST 100 endeksi, Avrupa borsalarındaki düşüşün etkisiyle haftayı %0,6 kayıpla sonlandırdı. Haftaya yoğun veri gündeminin beklenmesiyle görece sakin bir başlangıç yapabiliriz. BIST-100 78.139 108.392 107.700-0,6% 37,8% BIST-30 95.499 133.144 132.280-0,6% 38,5% Sanayi 83.586 118.044 117.201-0,7% 40,2% Hizmetler 49.626 68.793 68.532-0,4% 38,1% Mali 103.595 138.924 138.018-0,7% 33,2% Bankalar Endeksi 129.550 184.105 182.711-0,8% 41,0% Dow Jones 19.820 21.797 21.830 0,2% 10,1% S&P 500 2.249 2.475 2.472-0,1% 9,9% DAX 11.481 12.212 12.163-0,4% 5,9% Nikkei 225 19.145 19.960 19.956 0,0% 4,2% Bovespa 60.227 65.277 65.497 0,3% 8,8% Kaynak: Reuters, Bloomberg Göre İşlem Hacmi (Milyon TL) BIST 100 Endeksi (Sağ eks) 1350 1150 950 750 550 350 150 108000 103000 98000 93000 88000 83000 78000 73000 68000
PİYASALARDAKİ GELİŞMELER Ekonomik güven endeksi Temmuz ayında bir önceki aya göre %4,5 artarak Kasım 2013'ten bu yana en yüksek olan 103,4 değerini aldı. ABD ekonomisi 2. çeyrekte GSYH geçen yılın aynı dönemine göre %2,6 arttı. Euro Bölgesi'nde ekonomik güven, hizmet ve inşaat sektörlerinde artan iyimserliğe bağlı olarak Temmuz ayında 10 yılın en yüksek seviyesi olan 111,2'ye yükseldi. ABD'de Michigan Üniversitesi Tüketici Güveni Haziran ayındaki 95,1 seviyesinden Temmuz'da 93,4'e geriledi. Minneapolis Fed Başkanı Neel Kashkari, Fed'in 4,5 trilyon dolara ulaşan bilançosunun ABD ekonomisinin büyümesi için çok fazla şey yapmadığını, bilançonun yavaş yavaş küçültülmesinin yapılacak doğru şey olacağını söyledi. Çin'de imalat sektöründe büyüme, ihracat siparişlerindeki azalmanın etkisiyle Temmuz ayında hafif şekilde yavaşladı. Çin'de resmi İmalat Sektörü Satın Alma Yöneticileri Endeksi (PMI) Temmuz ayında Haziran ayındaki 51,7 puandan 51,4 puana geriledi. Japonya'nın sanayi üretimi Mayıs ayında yaşanan düşüşün ardından otomotiv ve kimya sektörlerindeki toparlanmanın etkisiyle Haziran ayında %1,6 yükseldi. ABD ekonomisi 2. çeyrekte GSYH geçen yılın aynı dönemine göre %2,6 arttı. 1. çeyrek GSYH verisi ise %1,4'ten %1,2'ye aşağı yönlü revize edildi. İkinci çeyrekteki büyümeye hem tüketiciler hem de işletmeler katkı sağladı. Hanehalkı harcamalarında artış ilk çeyrekteki %1,9'dan %2,8'e toparlandı. İşletme harcamalarında artış ise 2. çeyrekte %5,2 oldu. Fed'in de izlediği çekirdek PCE- kişisel tüketim harcamaları %0,9 ile 2010 yılından beri en düşük artışı kaydetti. Minneapolis Fed Başkanı Neel Kashkari, Fed'in 4,5 trilyon dolara ulaşan bilançosunun ABD ekonomisinin büyümesi için çok fazla şey yapmadığını, bilançonun yavaş yavaş küçültülmesinin yapılacak doğru şey olacağını söyledi. Kashkari, "Hala enflasyon konusunda endişeli olsam da bilançonun daha normal bir seviyeye yavaş bir şekilde getiri getirilmesi taraftarıyım. Kısa vadeli faizlerimiz ile enflasyona odaklanabiliriz"diye konuştu. UYARI: Bu bülten Ziraat Bankası tarafından, kamuya ilan edilen veriler kullanılarak hazırlanmış olup; sadece Bankamız müşterilerini bilgilendirme amacını taşımaktadır. Bültende yer alan veriler ve değerlendirmeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Bülten sayfalarında yer alan yazı, tablo ve grafikler Bankamızın izni olmaksızın kısmen veya tamamen çoğaltılamaz, dağıtılamaz ya da yayınlanamaz.