1.İkna Kavramı 2. İknanın Psikolojik, Toplumsal ve Mantıksal Boyutları 3. İkna Kuramları 4. İkna Edici İletişimde Kaynak 1 5. İkna Edici İletişimde Mesaj 6. İkna Edici İletişimde Mesajın Alıcıları 7. Sözsüz İletişim ve İkna 8. İletişim Kampanyaları ve İkna 0888 228 22 22 WWW.22KASİMYAYİNLARİ.COM 1
Dersin Adı : İkna Edici İletişim Dersin Kodu : İLT207U Dersin Dönemi :Güz Dersin Kredisi :4 2 Dersin Soru Sayısı : 20 Ara Sınav Sorumlu Üniteler : 1-4 Dönem Sonu Sınavı Sorumlu Üniteleri: 1-8 0888 228 22 22 WWW.22KASİMYAYİNLARİ.COM 2
ÜNİTE:1 Çalışmak, uçup gidebilecek bir alışkanlıktır; bırakması kolay, yeniden başlaması zor bir alışkanlıktır. William Shakespeare İkna Kavramı İletişim, iletilmek istenen bilginin hem gönderici hem de alıcı tarafından anlaşıldığı ortamda bilginin bir göndericiden bir alıcıya aktarılma sürecidir. Organizmaların çeşitli yöntemlerle bilgi alışverişi yapmalarına olanak tanıyan bir süreçtir. İletişim tüm tarafların üzerinden bilgi alışverişi yapılacak ortak bir dili anlamalarına ihtiyaç duyar. ÖRNEK SORU: İkna edici iletişimde alıcı aşağıdakilerden hangisidir? A - İkna edici iletişimde ileti kodlaması B - İkna edici iletişimde alıcının referans çerçevesi C - İkna edici iletişimde ortam D - İkna edici iletişimde zamanlama E - İkna edici iletişimde hedef olan kesim 3 Doğru Cevap: E Tutum bir bireye atfedilen ve onun bir psikolojik obje ile ilgili düşünce, duygu ve davranışlarını düzenli bir biçimde oluşturan bir eğilimdir. Tutum gözle görülmez, fakat gözle görülebilir bazı davranışlara yol açtığından, bu davranışların gözlenmesi sonucu belli bir tutumun var olduğu söylenebilir. Tutum bireye aittir. Buna bağlı olarak çok sayıda bireyin tutumları ölçüldüğünde ya da birlikte ele alındığında grup tutumlarından söz edilebilir. Çeşitli gruplar tutumları bakımından karşılaştırılabilirse de tutum özünde bireysel bir yapı taşımaktadır. Ayrıca tutum doğrudan gözlenebilen bir özellik ya da olgu değildir. Tutum, bireyin gözlenebilen davranışlarından dolaylı olarak varsayılır ve daha önce de vurgulandığı gibi tutum bir bireye atfedilen eğilim 0888 228 22 22 WWW.22KASİMYAYİNLARİ.COM 3
olarak karşımıza çıkar. Tutum gözle görülmez, fakat gözle görülebilir bazı davranışlara yol açtığından, çok basit olarak bu davranışların gözlenmesi sonucu belli bir tutumun var olduğu, ne ölçüde değiştiği ya da güçlendiği söylenebilir. Psikolojik obje, belli bir birey için anlam -daha doğru bir deyişle farklı anlamtaşıyan, bireyin farkında olduğu herhangi bir obje demektir. Bir birey için her şey bir psikolojik obje olabilir. En basit konuşmanın bile bir çeşit ikna olduğunu düşünmek mümkündür. İkna kavramı kanaat ettirme, kanaat verebilme; kandırma, razı etme inandırma olarak tanımlanabilir. İkna etme sürecinin incelenmesi bir bakıma kavrama ve dikkatin önemini gösterir. İkna etme sorunu, kabul etme direncinin üstesinden gelme sorunuyla da yakından ilintilidir. Tutumun özellikleri de şöyle sıralanabilir: * Güç derecesi * Karmaşıklık * Diğer tutumlarla ilişki ve merkezilik * Ögeler arası tutarlılık * Tutumlar arası tutarlılık Belli bir tutum bireyin genel hayat görüşüne ve davranışına yön verir hale gelebilir. Bu tür bir tutuma da "ideoloji" adı verilebilir. Tutumların oluşum yollarını şu biçimde gruplandırmak mümkündür: Büyüme ve toplumsallaşma boyunca ailede ve diğer çevrelerde öğrenilen tepki yollarının birikmesi, Bireyin başından geçen yaşantılardan çıkarılan genel sonuçlar, Çok şiddetli etki eden bir olaya dayanarak buna benzeyen olayların da aynı şekilde değerlendirilmesi, Başkalarının tutumlarının taklit yoluyla benimsenmesi. İkna edici iletişim kampanyalarında en sık ve en çok konuya başvurulan konu halk sağlığı ile ilgili çalışmalardır. Korku olgusunun belli durum ve şartlarda insanları güçlü biçimde güdülemesine karşın, sevgi gibi diğer bazı olguların daha iyi ve güçlü bir güdüleyici olduğunu da belirtmek gerekmektedir. 4 İKNA KAVRAMI "İnsanlararası iletişim; bilgi, duygu, düşünce, tutum ve kanılarla, davranış biçimlerinin kaynak ile alıcı arasındaki bir ilişkileşme yoluyla bir insandan diğerine bazı kanallar kullanılarak ve değişim amacıyla aktarılması sürecidir." iletişimin etkileri şunlardır: * Alıcının bilgi düzeyinde meydana gelen değişme *Alıcının tutumunda meydana gelen değişme *Alıcının açık davranışında meydana gelen değişme 0888 228 22 22 WWW.22KASİMYAYİNLARİ.COM 4
ÖRNEK SORU: Bazı reklamlarda yer alan şiddet görüntüleri ya da "Kepeklerinizin kökünü kazıyın", "Mikropları yok edin" tarzındaki ifadeler çekiciliklere temel oluşturan hangi gereksinimi tatmin etmeye yöneliktir? A - Başarma gereksinimi B - Sivrilme gereksinimi C - Hükmetme gereksinimi D - Saldırma gereksinimi E - Kaçma gereksinimi Doğru Cevap:D İKNA SÜRECİNİN İZLEDİĞİ YOL ikna süreci toplu iletişim sürecinde olduğu gibi kaynak-ileti (mesaj) -kanal-alıcı temel ögelerinden oluşur. Kaynak:ikna sürecinde de kaynak iletiyi kodlayan ve gönderen kesimdir. Kaynak bir kişi, grup, kurum veya toplum olabilir. Kaynağın inanılırlığı ve kaynağın sevilmesi iknanın kabulünü etkileyen faktörler olarak ortaya çıkar. İnanılırlık iki faktöre bağlıdır; Saygınlık, güvenilirlik İleti (Mesaj):İleti, bir bilginin, düşüncenin, tutumun, kanı, düşünce ve davranış biçiminin iletime uygun biçimidir. Ileti işaretlerden oluşur, sözel- görsel ya da diğer şekillerde olabilir. lleti; kaynağın alıcıya ulaştırmak istediği duygu, düşünce, tutum, konu ve davranış biçimi vb.nin kodlanmış halidir. Kanal:İletinin fiziksel iletimiyle görevli öge olan kanal çok değişik yollardan oluşturulabilir. Beş duyu organımız veya kitle iletişim araçları kanal özelliğini taşıyabilirler. Aynı iletinin değişik kanallardan verilmesi sonucunda iletilerin etkileri de değişik olmuştur. Alıcı:İletişim sürecinde alıcı kaynağın gönderdiği iletiye hedef olan kesimdir.kaynağın ikna edici iletişimin doğrudan kendisine yönelmediğine, hatta onu tesadüfen aldığına manması iknanın etkililiğini arttıracaktır. Alıcının kendi tutumuna ne derece bağlı olduğu, onu ne kadar önemsediği iletiyi kabul veya reddetmesini belirler.alıcının tutumu ile kaynağın ileri sürdüğü tutum arasındaki fark, iknacının etkililiğini önemli oranda etkiler.son olarak alıcının ileri sürülen görüşle aynı görüşte olup-olmaması, konu hakkındaki bilgi düzeyi, eğitimi, zeka düzeyi ve kişilik özellikleri iknanın etkisini belirler. İkna sürecinin ise üç temel amacı bulunmaktadır. * Alıcı kesimde yeni bir tutum oluşturmak * Alıcı kesimin var olan tutumunun şiddetini arttırmak * Alıcının tutumunu değiştirmek 5 0888 228 22 22 WWW.22KASİMYAYİNLARİ.COM 5