T.C. ANKARA BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ BELEDİYE MECLİSİ Karar N0:2021 18.08.2006 KARAR- Çankaya İlçesi Ahlatlıbel Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Proje Alanı 1/5000 ve 1/1000 ölçekli imar plan değişikliğinin tadilen onayına ilişkin İmar ve Bayındırlık Komisyonunun 18.08.2006 gün ve 446 sayılı raporu Büyükşehir Belediye Meclisinin 18.08.2006 tarihli toplantısında okundu. Konu üzerinde yapılan görüşmelerden sonra; Anayasa Mahkemesinin 08.08.2006 gün ve 1181 nolu yazısı ile Ankara İli, Çankaya İlçesi, Ahlatlıbel Yalıncak Köyü mevkiinde bulunan mülkiyeti PTT Genel Müdürlüğü'ne ait, Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi'nin 16.06.2006 gün ve 1457 sayılı karan ile 1/5000 ölçekli "Ahlatlıbel Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Proje Alam" r olarak onaylanıp 12.07.2006 tarihinde ilan edilen 27012 ada 2 nolu parselin Anayasa Mahkemesi Hizmet Alam olarak yapılan 1/5000 ve 1/1000 ölçekli imar planı değişikliğinin onaylanmasının talep edildiği, -Sözkonusu taşınmazın Kentsel Dönüşüm Alam Sınırları içerisine girmekte olup yürürlükteki imar planında ağaçlandırılacak alan olarak ayrıldığı, -Önerilen 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planı ve 1/10.00 ölçekli Uygulama İmar Planında parselin Anayasa Mahkemesi İdari ve sosyal Hizmet Tesisleri olarak ayrıldığı, yapı yoğunluğunun E=T,50, yapı yüksekliğinin de H=Serbest olarak belirlendiği, yoldan ve parsel doğu sınırından 20 metre, kuzey sınırından ise 15 metre yapı yaklaşma sımrı öngörüldüğü, uygulamaya yönelik 5 adet plan notu yazıldığı, -63826 m2 yüzölçümlü taşınmazın PTT Genel Müdürlüğü mülkiyetinde olduğu, Anayasa Mahkemesi Hizmet Binası amaçlı tahsis ve trampaya ilişkin muvafakatname içeren 07.08.2006 gün ve 3990 sayılı kurum yazısı sunulduğu, Yapılan değerlendirmede; söz konusu plan değişikliği önerilerinin prensipte uygun olduğu, ancak 81097 nolu parselasyon planı kapsamında parsel kuzey kenarının bir bölümünde yaklaşık 65 metre Askeri Alan Güvenlik Bölgesi Sınırı bulunduğu, bu sınırın dikkate alınması gerektiği ya da ilgili kurumdan uygun görüş alınmadan bu sınırlar içinde yapılaşmaya gidilemez tarzında plan notu geliştirilmesi gerektiği, Hususları belirlenmiş olup Çankaya Anayasa Mahkemesi Ahlatlıbel Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Proje Alanına ait 1/5000 ve 1/1000 ölçekli imar planı değişikliklerinin plan notu ilavesiyle tadilen onayına ilişkin İmar ve Bayındırlık Komisyonu raporu oylanarak oylamaya katılan 102 üyenin oyuyla oybirliği ile kabul edildi.
T.C. ANKARA ONİKİNCİ İDARE MAHKEMESİ BAŞKANLIĞI'NA BİLİRKİŞİ RAPORU ESAS NO DAVACI: DAVALI: KONU: 2006/2335 Çağdaş Başkent Ankara Demeği Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi'nin 18.08.2006 gün ve 2021 sayılı kararıyla onaylanan Çankaya İlçesi Ahlatlıtael Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Proje Alanı 1/5000 ve 1/1000 ölçekli imar planı değişikliği. Bilirkişi Kurulu'ndan davaya konu olan Çankaya İlçesi, Ahlatlıbel Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Proje Alam 1/5000 ve 1/1000 ölçekli imar planı değişikliğinin tadilen onayına ilişkin Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi'nin 18.08.2006 tarih ve 2021 sayılı kararının, planlama esaslarına ve şehircilik ilkelerine, kamu yararına uygun olup olmadığının incelenmesi istenmiştir. KEŞİF VE BİLİRKİŞİ İNCELEMESİ Mahkemenizce verilen karara dayanarak 13.06.2007 günü naip üye Sn. Ahmet AKBABA başkanlığında dava konusu yerde keşif ve bilirkişi incelemesi yapılmıştır. DOSYA İNCELEMESİ Raporun bu bölümünde dava konusu olaya ilişkin dosyada yer alan bilgi ve belgelerin bir dökümü yapılacaktır. 16.08.2006 Davacı, Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi'nin 18.08.2006 gün ve 2021 sayılı 'Ahlatlıbel Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Proje Alanı 1/5000 ve 1/1000 ölçekli imar planı değişikliğinin tadilen onayı'na ilişkin kararın iptali istemiyle dava açmıştır. Dava dilekçesinde: 1) Ankara Büyükşehir Belediyesi Meclisi'nin 16.6.2006 gün ve 1457 sayılı kararıyla, mülkiyeti PTT Genel Müdürlügü'ne ait 27012 ada 2 sayılı parsel, 1/5000 ölçekli 'Ahlatlıbel Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Proje Alanı' olarak onaylanıp, 'Anayasa Mahkemesi Hizmet Alanı' olarak belirlendiği; 2) Ankara Büyükşehir Belediyesi Meclisi'nin 18,08.2006 gün ve 2021 sayılı kararıyla sözü geçen parseli kapsayacak biçimde 1/5000 ve 1/1000 ölçekli imar planı değişikliğinin yapıldığı; 3) Anılan karar ile: a. Söz konusu taşınmazın 'ağaçlandırma alam'ndan 'Anayasa Mahkemesi İdari ve Sosyal Hizmet Tesisleri' alanına dönüştürüldüğü; b. Yapı yoğunluğunun E: 1.50, yapı yüksekliğinin H: serbest olarak belirlendiği; c. Yoldan ve parsel doğu sınırından 20 m, kuzey sınırından 15 m yapı yaklaşma sınırı öngörüldüğü; 1
d. 81097 nolu parselasyon planı kapsamında parsel kuzey kenarının bir bölümünde yaklaşık 65 m Askeri Alan Güvenlik Bölgesi sınırı bulunduğu, bu sınırın dikkate alınması gerektiği yada ilgili kurumdan uygun görüş alınmadan bu sınırlar içinde yapılaşmaya gidilemez tarzında plan notu getirilmesi gerektiği; 4) Dava konusu Büyükşehir Belediyesi Meclis kararının hukuka aykırı olduğu; kamu yararını gözetmediği; 5) Alman kararın 5393 sayılı Kanunun 73. maddesine aykırı olduğu; 6) Nazım îmar Planları'yla uzun vadeli kullanım kararlarının alındığı; buna karşılık söz konusu Büyükşehir Belediyesi Meclis kararıyla parçacı bir anlayışla noktasal bazda değişiklik yapılarak, kullanım kararı ve yoğunluk farklılıklarına gidildiği; böylece Nazım İmar Plan bütünlüğünün tamamıyla bozulduğu; 7) Aynı kararın, planlama ve şehircilik ilkelerine uygun olarak imar mevzuatı çerçevesinde yapılaşmasını tamamlayan parsel maliklerinin eşit imar hakkım zedelediği; 8) Anılan karar ile, 5216 sayılı Büyükşehir Belediye Yasası'mn 7. Maddesi'ne (Büyükşehir Belediyesinin Görev, Yetki ve Sorumlulukları başlıklı maddesine) aykırı hareket edildiği; dolayısıyla ilçe belediyesinin yetkilerinin ihlal edildiği; 9) îmar planlarında çevre imar adaları ile eşitlik sağlayacak şekilde uygulama yapılmasının kamu yararına uygun olduğu, dava konusu işlemin yerleşik Danıştay içtihatlarına da aykırı olduğu; 10) Mevcut imar planlarının iptali için öneri imar planına sahip olmak gerektiği, sadece kentsel dönüşüm proj sinin alan sınırının belirlenip, dayanak olarak kullanılacak bir imar planı olmadığmmdan mülkiyet belirsizliği sorununun ortaya çıktığı ve kamu yararını gözetmediği; 11) Davalı İdaremin aldığı kararın, 5216 sayılı Büyükşehir Belediye Kanunu'nun 7/b Maddesine aykırı olarak ilçe Belediyelerin haklarını ihlal ettiği; bu uygulamalım kentsel bağlamda yeni sorun ve çözümsüzlükler getirdiği, idarelerin karar mercii olmalarının onlara kamu yararı ve hizmet gereklerine aykırı işlem tesis etme keyfiyeti vermeyeceği; belirtilmektedir. 13.12.2006 Davalı Ankara BŞB'nin davacı dilekçesine yanıtlarında: 1) Davacıların, dava konusu alan ile ilgili Ankara Büyükşehir Belediye kararının iptaline yönelik iddialarının haksız ve yersiz, hukuki isabetten yoksun olduğu; 2) Dava dilekçesindeki tüm iddiaların soyut nitelikte yasal mesncdden yoksun olduğu; 3) Davaya konu olan alan, Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi'nin 07,02,1994 gün ve 65 sayılı kararıyla onaylanan 1/5000 ölçekli ODTÜ Nazım İmar Planı kapsamında 'Resmi Kuram Alanı' olduğu; 4) Dava konusu alanın 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planının Çankaya Belediyesi Meclisi'nin 11.09,1991 tarih ve 249 sayılı kararıyla, ve Ankara Büyükşehir Belediyesi İmar ve Şehircilik Daire Başkanlığınca 13.05.1992 tarihinde onaylandığı; 5) Anayasa Mahkemesi Başkanlığı'mn 06.06.2006 gün ve 51/767 sayılı yazısıyla, 27012 ada 2 sayılı parselin Kentsel Dönüşüm Alanı olarak belirlenmesinin talep edildiği; 6) Bu talep üzerine Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi'nin 16,06.2006 gün ve 1457 sayılı kararıyla 1/5000 ölçekli 'Ahlatlıbel Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Alanı' belirlendiğini; 7) Dava konusu perselin mülkiyetinin PTT Genel Müdürlûğü'ne ait olduğunun ve 2942/30 maddeye göre takas yoluyla Anayasa Mahkemesi mülkiyeti geçecek olduğunu;
8) Dava konusu plan değişikliğinin ilan edildiği; İlan süresince davacıların herhangi bir itirazda bulunmadığım; 9) Onaylı İmar Planı doğrultusunda ruhsat işlemleri tamamlanarak inşaat aşamasına gelindiğini; 10) Dava konusu idari işlemin her yönüyle usul ve yasal mevcut mevzuata uygun olduğu; i 13,07.2005 tarih 5393 sayılı Belediye Kanunu*nun kentsel dönüşüm ve gelişim alanlarında yapılacak uygulamaları belirleyen 73. maddesinde: "Belediye, kentin gelişimine uygun olarak eskiyen kent kısımlarını yeniden inşa ve restore etmek; konut alanları, sanayi ve ticaret alanları, teknoloji parkları ve sosyal donatılar oluşturmak, deprem riskine karşı tedbirler almak veya kentin tarihi ve kültürel dokusunu korumak amacıyla kentsel dönüşm ve gelişim projeleri uygulayabilir. Kentsel Dönüşüm ve Gelişim projelerine konu olarak alanlar, Meclis üye tam sayısının salt çoğunluğunun kararı ile ilan edilir. Bir yerin kentsel dönüşüm ve gelişim proje alam olarak ilan edilebilmesi için; o yerin belediye veya mücavir alan ve sınırları içerisinde bulunması ve en az 50,000 m 2 olması şarttır" " 'Kentsel Dönüşüm Projeleri'ne konu olan alanlarda hazırlanan planlar 3194 sayılı kanun ve onun ilgili yönetmeliklerine uygun olarak hazırlanacak ve onama, askı ve itiraz süreci gibi gereken aşamalar tamamlandıktan sonra kesinleşecektir." hükümlerinin bulunduğu; il 5216 sayılı Büyükşehir Belediye Kanunu îtun 7, maddesinde: "Kanunlarla Büyükşehir Belediyesi 'ne verilmiş görev ve hizmetlerin gerektirdiği proje, yapım, bakım ve onarım işleriyle ilgili her ölçekteki imar planlarını, parselasyon planlarını ve her türlü imar uygulamasını yapmak ve ruhsatlandırmak, 20.07.1966 tarihli ve 775 sayılı Gecekondu Kanunu 'nda belediyelere verilen yetkileri kullanmak", denildiğinden Kentsel Dönüşüm Proje Alam olarak ilan edilen alanlarda Ankara Büyükşehir Belediyesi'nce planlama çalışmaları yapılabileceğini; 11) Artan kentleşme, buna bağlı olarak ortaya çıkan kentsel ihtiyaçlar ve donatıların Ankara kent bütünü incelendiğinde kendine bir takım yerler seçtiğini; bu sebeple de bazı plan değişikliklerinin kamu yararı adına zaruri hale geldiğini; söz konusu alanın Anayasa Mahkemesi"nin hizmetlerini etkin bir biçimde sürdürebilmesi için gerekli tesislerin yapılması amacıyla ve söz konusu kurumun talebi üzerine Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Alanı olarak belirlenmiş olup kamu yararına aykırı bulunmadığı; belirtilmiştir. 20,02.2007 Davacılar, davalı Ankara Büyükşehir Belediyesi'nin dava dilekçesine yanıtlarında önceki iddialarını tekrarlamışlardır. Yanlızca ek olarak, Ankara Büyükşehir Belediyesi Meclisi'nin 16.6.2006 gün ve 1457 sayılı kararı ile yapılan plan değişikliği öncesi yürürlükte olan Planda, dava konusu alan için "Onaylı planın 11 nolu plan notunda: 'ağaçlandırılacak alanlara ada/parsel numarası verilerek PTT Genel Müdürlüğü mülkiyetinde kalacaktır. Bu alanlarıda E=0,01'i geçmemek ve vaziyet planı İmar Müdürlüğü nce uygun görülmek, yollara asgari 30 m yapı yaklaşma mesafesi sağlanmak kaydıyla PTT Teknik Altyapı Tesisleri yapılabilir", hükmünün olduğu belirtilmiştir 3
GÖRÜŞ GELİŞTİRME Bilirkişi Kurara'ndan davaya konu olan Çankaya İlçesi, Ahlatlıbel Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Proje Alanı 1/5000 ve 1/1000 ölçekli imar planı değişikliğinin tadllen onayına İlişkin Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi'nin 18.08.2006 tarih ve 2021 sayılı kararının, planlama esaslarına ve şehircilik ilkelerine, kamu yararına uygun olup olmadığının incelenmesi istenmiştir. Davacı iddiaları özetle şöyledir: * Ankara Büyükşehir Belediyesi Meclisi'nin 16.6.2006 gün ve 1457 sayılı kararıyla mülkiyeti PTT Genel Müdürlüğü'ne ait 27012 ada 2 sayılı parsel, 1/5000 ölçekli 'Ahlatlıbel Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Proje Alanı' olarak onaylanıp, 'Anayasa Mahkemesi Hizmet Alanı' olarak belirlendiği; Dava konusu Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi'nin 18.08.2006 tarih ve 2021 sayılı kararıyla 1/5000 ve 1/1000 ölçekli imar planı değişikliğinin yapıldığı; «Dava konusu karar ile, söz konusu taşınmazın 'ağaçlandırma alanı'ndan 'Anayasa Mahkemesi İdari ve Sosyal Hizmet Tesisleri' alanına dönüştürüldüğü; yapı yoğunluğunun E: 1.50; yapı yüksekliği H: serbest olarak belirlendiği; yoldan ve parsel doğu sınırından 20 m, kuzey sınırından 15 m yapı yaklaşma sınır öngörüldüğü; 81097 nolu parselasyon planı kapsamında parsel kuzey kenarının bir bölümünde yakalaşık 65 m Askeri Alan Güvenlik Bölgesi sınır bulunduğu, bu sınırın dikkate alınması gerektiği ya da ilgili kurumdan uygun görüş alınmadan bu sınırlar İçinde yapılaşmaya gidilemez tarzında plan notu getirilmesi gerektiği; «Bir önceki 1/1000 Uygulama İmar Planı'nda, dava konusu alan ile ilgili olarak, "ağaçlandırılacak alanlara ada/parsel numarası verilerek PTT Genel Müdürlüğü mülkiyetinde kalacaktır. Bu alanlarda E=0,01'i geçmemek ve vaziyet planı İmar Müdürlüğü'nce uygun görülmek, yollara asgari 30 m yapı yaklaşma mesafesi sağlanmak kaydıyla PTT Teknik Altyapı Tesisleri yapılabilir" kararının bulunduğu; Dava konusu Ankara Büyükşehir Belediyesi Meclis kararının hukuka aykırı olduğu ve kamu yararını gözetmediği; Davalı konusu Ankara Büyükşehir Belediyesi Meclis kararının 5393 sayılı Belediye Kanunumun 'Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Alam' başlıklı 73. maddesine aykırı olduğu; Nazım imar planlarıyla uzun vadeli kullanım kararları alındığı; buna karşılık dava konusu Büyükşehir Belediyesi Meclis kararıyla parçacı bir anlayışla noktasal bazda değişiklik yapılarak, kullanım kararı ve yoğunluk farklılıklarına gidildiği; böylece Nazım İmar Planı bütünlüğünün tamamıyla bozulduğu; a Dava konusu Ankara Büyükşehir Belediyesi Meclis kararının, planlama ve şehircilik ilkelerine uygun olarak imar mevzuatı çerçevesinde yapılaşmasını tamamlayan parsel maliklerinin eşit imar hakkını zedelediği; «Dava konusu Ankara Büyükşehir Belediyesi Meclis kararıyla 5216 sayılı Büyükşehir Belediye Yasası'nm 7. Maddesi'ne aykırı hareket edildiği; dolayısıyla ilçe belediyesinin yetkilerinin ihlal edildiği; İmar planlarında çevre imar adaları ile eşitlik sağlayacak şekilde uygulama yapılmasının kamu yararına uygun olduğu, dava konusu işlemin yerleşik Danıştay içtihatlarına da aykırı olduğu; «Mevcut imar planlarının iptali için öneri imar planına sahip olmak gerektiği, sadece kentsel dönüşüm projesinin alan sınırının belirlenip, dayanak olarak kullanılacak bir imar planı olmadığından mülkiyet belirsizliği sorununun ortaya çıktığı ve kamu yararını gözetmediği;
Davalı İdarelim aldığı kararın, 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu'nun 7/b Maddesine aykırı olarak İlçe Belediyelerin haklarını İhlal ettiği; bu uygulamanın kentsel bağlamda yeni sorun ve çözümsüzlükler getirdiği, idarelerin karar mercii olmalarının onlara kamu yararı ve hizmet gereklerine aykırı işlem tesis etme keyfiyeti vermeyeceği. Davalı iddiaları özetle şöyledir: Davacıların, dava konusu parselle ilgili Ankara Büyükşehir Belediyesi kararının iptaline yönelik iddialarının haksız ve yersiz, hukuki isabetten yoksun olduğu; dava dilekçesindeki tüm iddiaların soyut nitelikte yasal mesnedden yoksun olduğu; Dava konusu parselin, Ankara Büyükşehir Belediyesi Meclisi'nin 07.02.1994 gün ve 65 sayılı kararıyla onaylanan 1/5000 ölçekli ODTÜ Nazım İmar Planı kapsamında 'Resmi Kurum Alam' olduğu; Dava konusu parselin 1/1000 ölçekli Uygulama İmar Planının Çankaya Belediyesi Meclisi'nin 11.09.1991 tarih ve 249 sayılı kararıyla, ve Ankara Büyükşehir Belediyesi İmar ve Şehircilik Daire Başkanlığınca 13.05.1992 tarihinde onaylandığı; Anayasa Mahkemesi Başkanlığı'nın 06.06.2006 gün ve 51/767 sayılı yazısıyla, 27012 ada 2 sayılı parselin Kentsel Dönüşüm Alanı olarak belirlenmesinin talep edildiği; «Bu talep üzerine Ankara Büyükşehir Belediyesi Meclisi'nin 16.06.2006 gün ve 1457 sayılı kararıyla 1/5000 ölçekli 'Ahlatlıbel Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Alanı' belirlendiğini; Dava konusu perselin mülkiyetinin PTT Genel Müdürlüğüme ait olduğunun ve 2942/30 maddeye göre takas yoluyla Anayasa Mahkemesi mülkiyetine geçecek oduğunu; Dava konusu plan değişikliğinin ilan edildiği; ilan süresince davacıların herhangi bir itirazda bulunmadığını; Onaylı imar Planı doğrultusunda ruhsat işlemleri tamamlanarak inşaat aşamasına gelindiğini; «Dava konusu idari işlemin her yönüyle usul ve yasal mevcut mevzuata uygun olduğu. Bu çerçevede, Bilirkişi Kurulumuz, Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi'nin 16.6.2006 gün ve 1457 sayılı kararı ile 'Ahlatlıbel Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Proje Alanı' olarak sınır onayı yapılan Çankaya İlçesi, 27012 ada, 2 sayılı parsele ilişkin Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi'nin 18.08.2006 tarih ve 2021 sayılı kararı ile onaylanan Ahlatlıbel Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Proje Alam 1/5000 ve 1/1000 Ölçekli imar planı değişikliğinin incelemesini yapacaktır. Bu incelemede, dava konusu kararın, şehircilik ilkelerine, planlama esaslarına ve kamu yararına uygun olup olmadığı irdelenecektir. İlk olarak, dava konusu kararın nazım planların bütünlüğü ile bağlantısı tartışılacaktır. İkinci olarak, dava konusu kararın parsel maliklerinin eşit imar hakkını zedeleyip/zedelemediği konusu değerlendirilecektir. Son olarak, dava konusu kararın 5216 sayılı Büyükşehir Belediye Yasası'nm 7. Maddesi'ne aykırı olup/olmadığı incelenecektir. Raporun bundan sonraki bölümdeki tartışmalara temel oluşturacak olması nedeni ile Bilirkişi kurulumuz bir konuya açıklık getirmeyi gerekli görmektedir. Dava konusu Çankaya İlçesi, 27012 ada, 2 sayılı parsel Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi'nin 16.6.2006 gün ve 1457 sayılı kararı ile 'Ahlatlıbel Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Proje Alanı' olarak onaylanmıştır. Bu kararın iptali için Bedia Söylemez, Hüsamettin Öztürk, Yasin Demirci, Mehmet Kahraman Efe tarafından Ankara Büyükşehir Belediyesi'ne dava açılmıştır. Bu dava 2006/2089 Esas sayısı ile Mahkemenizde sürmektedir. 2006/2089 Esas sayılı davada da Bilirkişi Kurulumuz keşif ve bilirkişi incelemesi için re'sen atanmış ve 13.06.2007 günü naip üye Sn. Ahmet AKBABA başkanlığında dava konusu yerde keşif ve bilirkişi incelemesi yapılmıştır. 2006/2089 Esas sayılı davada Bilirkişi Kurjdumuz^^ 5
sayılı parselin kentsel dönüşüme konu olup olamavacasmı_ye işlemin 5393 jsavıh_ Bdedive Kanunu'nun 'Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Alam' başlıklı 73. maddesine uygun_ olup olmadığını irdelemişim 2006/2089 Esas sayılı dava için hazırlanan Bilirkişi Raporu'nda "... 19801i yıllardaki kentsel gelişim ve değişime bağlı olarak ortaya çıkan kentsel dönüşüm süreci ve buna bağlı geliştirilen projeler kentlerde ortaya çıkan çöküntü alanları ve ekonomik ömrünü doldurmuş alanların yemlenerek kente kazandırılmasını kapsamaktadır. Dava konusu alanda keşif sırasında inşa halinde bir bina olduğu saptanmış olmakla birlikte bu alanda dava konusu işlem öncesinde herhangi bir yapılaşma olmadığı ve yürüklükteki 1/1000 ölçekli planda da "ağaçlandırılacak alan" kullanımı öngörüldüğü dava dosyasındaki belgelerden anlaşılmaktadır. Ayrıca dava konusu parsel kentin yeni gelişme alanı içinde yer almaktadır. Bu açıdan bakıldığında dava konusu alan olan Çankaya İlçesi 27012 ada 2 sayılı parselin çöküntü alanı olarak değerlendirilmesi ve kentsel dönüşüme konu olması mümkün değildir. Demi konusu alanın kentsel dönüşüme konu edilmesi, kentsel dönüşüm yaklaşımlarına ilişkin şehircilik ilkeleri ve planlama esaslarıyla bağdaşmamaktadır... Dava konusu işlemin dayandırıldığı 5393 sayılı Belediye Kanunu 'mm kentsel dönüşüm ve gelişim alanları ile ilgili 73. maddesinde ise "...Belediye, kentin gelişimine uygun olarak eskiyen kent kısımlarını yeniden inşa ve restore etmek; konut alanları, sanayi ve ticaret alanları, teknoloji parkları ve sosyal donatılar oluşturmak, deprem riskine karşı tedbirler almak veya kentin tarihî ve kültürel dokusunu korumak amacıyla kentsel dönüşüm ve gelişim projeleri uygulayabilir... Bir yerin kentsel dönüşüm ve gelişim proje alanı olarak ilân edilebilmesi için; o yerin belediye veya mücavir alan sınırları içerisinde bulunması ve en az elli bin metrekare olması şarttır" ifadeleri yer almaktadır Bu maddede de görüldüğü gibi, kentsel dönüşüm ile "eskiyen kent kısımlarım "mn yenilenmesi hedeflenmektedir. Dava konusu alanın eskiyen kent kısmı olarak tanımlanması mümkün değildir; çünkü alanda yasal olarak yer alan ve eskimiş bir kentsel doku bulunmamaktadır. " ifadeleri yer almaktadır. Mahkemenize sunulan 2006/2089 Esas sayılı dava ile ilgili raporda da belirtildiği gibi Bilirkişi Kurulumuz Çankaya ilçesi, 27012 ada, 2 sayılı parselin kentsel dönüşüme tabi bir yer olma niteliğinde bulunmadığı; bir başka deyişle, kentsel dönüşüm yaklaşımlarına ilişkin şehircilik ilkeleri ve planlama esaslarına bağlı olarak değerlendirildiğinde kentsel dönüşüm alanı olma özelliklerini taşımadığı ve kentsel dönüşüme konu olması mümkün olmayan bu alanda kentsel dönüşüm sınırı ilan edilmesi işleminin 5393 sayılı Belediye Kanımu'nun kentsel dönüşüm ve gelişim alanları ile ilgili 73. maddesine aykırılık taşıdığı görüşündedir. Raporun bundan sonraki bölümlerinde Çankaya İlçesi, 27012 ada, 2 sayılı parsel ile ilgili olarak yapılacak değerlendirmeler bu alanın kentsel dönüşüme konu olamayacağı görüşü üzerinden yapılmaktadır, 1. Dava konusu kararın nazım plan bütünlüğü bağlamında incelenmesi Anayasa Mahkemesi Başkanlığımın Ankara Büyükşehir Belediyesi Başkanlığıma yazdığı 06.06.2006 tarih ve 51/767 sayılı yazı ile "Anayasa Mahkemesi Hizmet Alanf'na dönüştürülmesi talep edilen dava konusu Çankaya İlçesi, 27012 ada, 2 sayılı parsel Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi'nin 16.6.2006 gün ve 1457 sayılı kararı ile 'Ahlatlıbel Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Proje Alanı' olarak belirlemiştir. Bu kararın ardından Anayasa Mahkemesi Başkanlığı tarafından Ankara Büyükşehir Belediyesi Başkanlığı'na yazılan 08.08,2006 tarih ve 1181 sayılı yazıda "Ankara ili Çankaya ilçesi Ahlatlıbel Yalıncak Köyü mevkiinde bulunan, mülkiyeti PTT Genel Müdürlüğüne, ilgili vekaleti ve muvafakati kurumumuza ait 27012 ada, 2parsel nolu taşınmazın Anayasa Mahkemesi hizmet alam olarak imar planı değişikliğinin yapılması ile ilgili proje ve belgeler ektedir. İlgili proje ve belgelerin onaylanıp imar planı değişikliğinin yapılması konusunda gereğini rica ederim" denilerek dava konusu parsele ilişkin 1/5000 ve 1/1000 ölçekli imar planlarının onayı talep edilmektedir, Bu talep doğrultusunda Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi'nin 18.08,2006 tarih ve 2021 sayılı kararı ile Anayasa Mahkemesi Ahlatlıbel Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Proje Alanına ait 1/5000 ve 1/1000 ölçekli imar planı değişiklikleri plan notu ilavesiyle onaylanmıştır.
Dava konusu alan kentin güney batısında yer almaktadır. Dava konusu işleme konu olan. parselin çevresinde yer alan kullanımlara bakıldığında düşük yoğunluklu sosyal tesis ve rekreasyon kullanımlarının olduğu görülmektedir. Ayrıca bölgede eğitim kurumları da yer seçmektedir. Dava konusu işlem öncesinde Çankaya İlçesi, 27012 ada, 2 sayılı parseldeki kullanıma ilişkin olarak Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi'nin bu taleple bağlantılı olan 16.06.2006 gün ve 1457 sayılı kararında "1/1000 ölçekli Uygulama îmar Planının 11,09.1991 gün ve 249 sayılı Çankaya Belediye Meclisi kararıyla uygun görülüp 13.05.1992 tarih ve 4930 sayılı îmar Dairesi yazısıyla onaylandığı; onaylı plan doğrultusunda hazırlanan 81097 nolu parselasyon planının Çankaya Belediye Encümeninin 17.09.1992 gün ve 4908 sayılı kararıyla onaylanarak parsellerin oluşturduğu; oluşan 63'826m2 yüzölçümlü 27012 ada 2 nolu parselin "Ağaçlandırılacak Alan " kullanımında kaldığı, içinden Askeri Güvenlik Bölge Sınırı geçtiği; Onaylı planın 11 nolu plan notunda "ağaçlandırılacak alanlarda ada/parsel numarası verilerek PTT Genel Müdürlüğü mülkiyetinde kalacaktır. Bu alanlarda E=0,01 'i geçmemek ve vaziyet planı İmar Müdürlüğünce uygun görülmek, yollara asgari 30.00m yapı yaklaşma mesafesi sağlamak kaydıyla PTT Teknik Altyapı Tesisleri yapılabilir" hükümleri yer almaktadır. Bu hükümlerden de anlaşılacağı gibi alanın dava konusu işlem öncesi kullanımı "ağaçlandırılacak alan" olarak belirlenmiş ve çok düşük yoğunlukta yapılaşma öngörülmüştür. Bu yapılaşma koşulları ve kullanım kararı üst ölçekli planlarla uyumlu olarak verilmiştir. Dava konusu Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi'nin 18.08.2006 tarih ve 2021 sayılı kararı ile onaylanan 1/50ÖÖ ölçekli planda jjehsfflfve sosyal tesis yapımı öngörtumıgkte^pılaşma koşulları da K=1.50 yapı yüksekliği de H=serbest olarak bejhjgnmektedir. j3ununla birlikte önceki planda öngörülen 30m'lik yapı yaklaşma sının da 20m, ye_ indirilmiştir. {Bu hem y^püaşına alanım arttırmaklaj^m de üst ölçekli plan ile uyumu ortadan kaldirmaktadırj^bu^ kararlar sonucunda hem y^jrılaşacak alan miktarı arttırılmakta hem de bölge için Öngörülen kullanımlarla çelişebilecek bir kullanım öngörülmektedir, j Dava konusu işlem sırasında yürürlükte olan 1990 Ankara Nazım ImarPlanı'nda Kamu kurumlarının idari tesislerinin Eskişehir yolu üzerinde gelişmesi öngörülmüştür. Kentin gelişme alanı içinde kalan bir parselde çevre kullanımlardan farklı bir kullanım öngörülmesi pjan_büttmlüğünü bozmaktadır. y5000 ölçekli bir planın parçası olan tek bir parselde öngörülen emsal artışı ve kullanım değişikliği şehircihkilke^^ ele alındığında sakıncalıdır. } Aynı özellikte, benzer kullanımda, aynı konum ve ulaşım olanaklarına sahip bitişik parseller arasında yapılaşma ve kullanım koşullarının farklılaştırılması için geçerli gerekçeler olması gerektiği düşünülmektedir. Dava konusu plan değişikliği ile öngörülen değişiklikler için geçerli bir gerekçe bulunmamaktadır. Davalı idare bu işlembykdaha önceki plan çalışmaları kapsamında bütüncül bir vaklaşımla^elirlenmis olan yoğunluk ve kullanım kararlarını ve_jlisküej[irıi tek bir parseldeki.plan,demikliğlkararı ile bozmakta; plan bütünlüğünü önemli ölçüde zedelemektedir. Bu yönüyle idari işlemdekamu yararı olduğu da ileri sürülemez. Dava konusu parselde kullanım kararının değiştirilmesi de şehircilik ilkejgrl_planlama esasları ygilgillırıgğzu^^ 2. Dava konusu kararın parsel maliklerinin eşit imar hakkım zedeleyip/zedelemediği konusunun değerlendirilmesi Dava konusu işlem ile yukarıda da tartışıldığı gibi Çankaya İlçesi, 27012 ada, 2 sayılı parsel için çevredeki parsellerden farklı yapılaşma koşulları belirlenmiştir. Bu tür parçacı yaklaşımların şehircilik ilkeleri, planlama esasları açısında sakıncalar barındırması ve kamu yararına aykırılığı söz konusudur. Bu tür parçacı yaklaşımlarla plan bütünlüğü bozulmaktadır. Bununla birlikte benzer alanlar İçin parçacı yaklaşımlarla farklı yapılaşma koşulları öngörülmesi parsel malikleri arasında bir eşitsizliğin ortaya çıkmasına neden olmaktadır. Bunun sonucu olarak da zaman içinde aynı alandaki farklı parsellerin maliklerinden gelen mevzi imar planları ile değişiklik yapılması ve emsal artışı talepleri ortaya çıkmaktadır. Bu durum da şehircilik ilkeleri, planlama esasları ve ilgili 7
mevuzat açısından sakıncalar barındırmaktadır. Dolayısıyla dava konusu işlem ile aynı alanda, benzer özelliklere sahip farklı parsellerin maliklerinin eşit imar haklarının zedelenmesi söz konusudur. 3, Dava konusu plan değişikliğinin Büyükşehir Belediyesi tarafından yapılmasının irdelenmesi Davaya konu idari işleme ilişkin bir diğer itiraz 1/1000 ölçekli uygulama imar planının Büyükşehir Belediyesi tarafından yapılamayacağı; uygulama imar planı yetkisinin İlçe Belediyesine ait olduğu yönündedir. Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi'nin 18.08.2006 tarih ve 2021 sayılı kararı ile davaya konu parselde hem 1/5000 ölçeğinde nazım imar planı değişikliği hem de 1/1000 ölçeğinde uygulama imar planı değişikliği onanmıştır. 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu"nun 7. Maddesi Büyükşehir Belediyesinin görev, yetki ve sorumluluklarım belirlemektedir. Buna göre 7.b maddesinde Büyükşehir Belediyesinin plan yapma yetkisine ilişkin olarak aşağıdaki tanım yer almaktadır: "[7.b.JÇevre düzeni planına uygun olmak kaydıyla, büyükşehir belediye ve mücavir alan sınırları içinde 1/5.000 ile 1/25.000 arasındaki her ölçekte nazım imar planını yapmak, yaptırmak ve onaylayarak uygulamak; büyükşehir içindeki belediyelerin nazım plana uygun olarak hazırlayacakları uygulama imar planlarını, bu planlarda yapılacak değişiklikleri, parselasyon planlarını ve imar ıslah planlarım aynen veya değiştirerek onaylamak ve uygulanmasını denetlemek; nazım imar planının yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içinde uygulama imar planlarını ve parselasyon planlarını yapmayan ilçe ve ilk kademe belediyelerinin uygulama imar planlarını ve parselasyon plânlarım yapmak veya yaptırmak. " Tanımdan anlaşıldığı üzere 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu daha önceki kanunda olduğu gibi "nazım imar planı" yapma yetkisini Büyükşehir Belediyesine tanımıştır. Nazım imar planı için uygun olan ölçekler 1/5000 ve 1/25.000 ile bunların arasında kalan ölçekler olarak belirtilmiştir. Büyükşehir Belediyesinin görev, yetki ve sorumluluklarını tanımlayan 7. maddede "uygulama imar planı" olan 1/1000 ölçekli plan yapma yetkisinin Büyükşehir belediyelerinde olduğuna veya olabileceğine ilişkin bir ifade yer almamaktadır. Yukarıda alıntı yapılan 7.b maddesinin son kısmında yer alan ifadeden İse Büyükşehir Belediyesi tarafından hazırlanıp onanan nazım imar planının [1/5000-1/25.000 Ölçeklerinde] yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içinde ilçe belediyesi tarafından uygulama imar planı [1/1000 ölçeğinde] yapılmaması durumunda bu ölçekteki planı yapma yetkisinin Büyükşehir Belediyesine tanınabileceği anlaşılmalıdır. Davaya konu işlem kapsamında ilgili yasa maddesi değerlendirildiğinde, Büyükşehir Belediyesinin 1/1000 ölçekli uygulama imar planını yapma yetkisini kullanmasını sağlayacak bir durumun oluşmadığı görülmektedir: Dava konusu Büyükşehir Meclis kararı ile hem 1/5000 ölçekli nazım imar planı hem de 1/1000 ölçekli uygulama imar planı Büyükşehir Belediyesince yapılmış ve onanmıştır. 1/5000 ölçekli nazım imar planın yürürlüğe girmesinden itibaren geçen süre içinde ilçe belediyesince uygulama imar planının yapılmamış olması gibi bir duranı söz konusu değildir. Dolayısıyla, Büyükşehir Belediyesinin ilçe belediyesinin yetkisini kullandığı ve dolayısıyla 5216 sayılı kanunla kendisine verilen yetkisinin dışına çıktığı anlaşılmaktadır. o Davalı idare Ankara Büyükşehir Belediyesi dava dosyasına sunduğu cevap yazısında ilgili kararın 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu'nun 7.c maddesi uyarınca Ankara Büyükşehir Belediye Meclisince onandığını belirtmektedir. Anılan maddede aşağıdaki ifade yer almaktadır: Kanunim 7,b maddesince Büyükşehir Belediyesinin plan yetkisi açık olarak 1/5000 ile 1/25.000 ve arasındaki nazım imar planı ölçekleri olarak tanımlanmış; sadece ilçe belediyesi tarafından bir yıl süreyle 1/1000 uygulama imar planının yapılmaması durumunda bu yetkinin Büyükşehir Belediyesince kullanılabileceği belirtilmiştir. 7.b maddesindeki bu tanımlama dikkate alındığında, "[7.c] Kanunlarla büyükşehir belediyesine verilmiş görev ve
hizmetlerin gerektirdiği proje, yapım, bakım ve onarım işleriyle ilgili her ölçekteki imar planlarını, parselasyon planlarını ve her türlü imar uygulamasını yapmak ve ruhsatlandırmak, 20.7.1966 tarihli ve 775 sayılı Gecekondu Kanununda belediyelere verilen yetkileri kullanmak." ifadesinin yer aldığı 7.c maddesini Büyükşehir Belediyesinin 'her ölçekteki' imar planını 'koşulsuz' olarak yapma yetkisine sahip olduğu seklinde yorumlamak hem hatalı hem de 7.b maddesiyle çelişecek biçimde yorumlama olacaktır. 7.c maddesi de 'özel' koşulları belirtmekte, ancak özel bir kanun veya protokolle Büyükşehir Belediyesine geliştirilmesi için yetki verilmiş bir alanda (Örneğin protokollerle belirlenmiş bir kentsel dönüşüm ve geliştirme projesinde) kendisine 7.b maddesinde verilmiş olan plan yapma yetkilerine ek olarak diğer ölçeklerde de plan yapma yetkisini kullanabileceği vurgulanmaktadır. Dava konusu alanda Büyükşehir Belediyesine kanunlarla veya özel protokol ve anlaşmalarla verilmiş bir kentsel geliştirme projesi veya görevi bulunmamaktadır. Raporun önceki bölümlerinde de belirtildiği gibi Bilirkişi Kurulumuz dava konusu Çankaya İlçesi, 27012 ada, 2 sayılı parselin kentsel dönüşüme konu olabilecek bir alan olmadığı görüşündedir. Dolayısıyla 7.c maddesi de bu dava konusunu ilgilendirmemektedir. özetlemek gerekirse, davaya konu Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi'nin 18,08.2006 tarih ve 2021 sayılı kararı ile onaylanan 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliğinin Büyükşehir Belediyesince yapılarak onanması, davalı idarenin 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanununca verilen yetkiyi aştığım ve ilgili kanuna aykırı olduğunu göstermektedir. SONUÇ Çankaya İlçesi, 27012 ada, 2 sayılı parselin 'Ahlatlıbel Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Proje Alanı' olarak sınır onayına ilişkin Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi'nin 16.6,2006 gün ve 1457 sayılı kararının iptali istemi ile açılan davada, Bilirkişi Kurulumuz Dava konusu alanın kentsel dönüşüme tabi bir yer olma niteliğinde bulunmadığı: bir başka deyişle, kentsel dönüşüm yaklaşımlarına ilişkin şehircilik ilkeleri ve planlama esaslarına bağlı olarak değerlendirildiğinde kentsel dönüşüm alanı olma özelliklerini taşımadığı; Dava konusu plan değişikliği ile öngörülen değişiklikler için geçerli bir gerekçe bulunmadığı ve. bu değişikliklerle daha önceki plan çalışmaları kapsamında bütüncül bir yaklaşımla belirlenmiş olan yoğunluk ve kullanım kararlarını ve ilişkilerini tek bir parseldeki plan değişikliği kararı ile bozulmakta ve plan bütünlüğünün önemli ölçüde zedelemekte olduğu ve dava konusu işlemin kamu yararı, şehircilik ilkeleri, planlama esasları ve ilgili mevzuat açısından sakıncalar barındırmakta olduğu. / Dava konusu işlem ile avm adanda bsnzei^-özelliklere şahjp farklı parsellerin maliklerinin eşit imarhalçkırmııızed^ sözkonusuolduğu, j Davaya konu Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi'nin 18.08.2006 tarih ve 2021 sayılı kararı ile 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliğinin Büyükşehir Belediyesince onaylanmasının 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu'na aykırı olduğu Görüşündedir. Saygılarımızla bilgilerinize sunarız, 18.07.2007 9
T.C. ANKARA 12. İDARE MAHKEMESİ ESAS NO : 2006/2335 YÜRÜTMENİN DURDURULMASINI \ İSTEYEN (DAVACI) : Çağdaş Başkent Ankara Derneği VEKİLİ : Av. Muzaffer YILMAZ Cinnah Cad. No: 17/15 Çankaya / ANKARA KARŞI TARAF (DAVALI) : Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı / ANKARA VEKİLİ : Av. Daniye ÖZTÜRK ZAT - Aynı yerde İSTEMİN ÖZETİ : Çankaya İlçesi Ahlatlıbel Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Proje Alanı 1/5000 ve 1/1000 ölçekli imar plan değişikliğinin tadilen onayına ilişkin Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi'nin 18.8.2006 tarih ve 2021 sayılı kararının iptali ve yürütmenin durdurulması istenilmektedir. TÜRK MİLLETİ ADINA Karar veren Ankara Nöbetçi İdare Mahkemesince, dava dosyası incelenerek işin gereği görüşüldü: Dava, Çankaya İlçesi Ahlatlıbel Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Proje Alanı 1/5000 ve 1/1000 ölçekli imar plan değişikliğinin tadilen onayına ilişkin Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi'nin 18.8.2006 tarih ve 2021 sayılı kararının iptali istemiyle açılmıştır. 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kknunu'nun 7/b maddesinde; "Çevre düzeni planına uygun olmak kaydıyla, büyükşehir belediye ve mücavir alan sınırları içinde 1/5.000 ile 1/25.000 arasındaki her ölçekte nazım imar planını yapmak, yaptırmak ve onaylayarak uygulamak; büyükşehir içindeki belediyelerin nazım plana uygun olarak hazırlayacakları uygulama imar planlarını, bu planlarda yapılacak değişiklikleri, parselasyon planlarını ve imar ıslah planlarını aynen veya değiştirerek onaylamak ve uygulanmasını denetlemek; nazım imar planının yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içinde uygulama imar planlarını ve parselasyon planlarını yapmayan ilçe ve ilk kademe belediyelerinin uygulama imar planlarını ve parselasyon planlarını yapmak veya yaptırmak " hükmüne yer verilmiştir. - 5393 sayılı Belediye Kanunu'nun 73. maddesinde ise "Belediye, kentin gelişimine uygun olarak eskiyen kent kısımlarını yeniden inşa ve restore etmek; konut alanları, sanayi ve ticaret alanları, teknoloji parkları ve sosyal donatılar oluşturmak, deprem riskine karşı tedbirler almak veya kentin tarihi ve kültüren dokusunu korumak amacıyla kentsel dönüşüm ve gelişim projeleri uygulayabilir. Kentsel dönüşüm ve gelişim projelerine konu olacak olanlar, meclis üye tam sayısının salt çoğunluğunun kararı ile ilan edilir. Kentsel dönüşüm ve gelişim proje alanlarında yıkılarak yeniden yapılacak münferit yapılarda ilgili resim ve harçların dörtte biri alınır. Bir yerin kentsel dönüşüm ve gelişim proje alanı ilan edilebilmesi için, o yerin belediye veya mecavir alan sınırları içerisinde bulunması ve en az ellibin metrekare olması şarttır. Kentsel dönüşüm ve gelişim proje alanlarında bulunan yapıların boşaltılması, yıkımı ve kamulaştırılmasında anlaşma yolu esastır. Kentsel dönüşüm ve gelişim projesi kapsamında bulunan mülk sahipleri tarafından açılacak davalar, mahkemelerde öncelikle görüşülür ve karara bağlanır." hükümlerine yer verilmiştir. Dava dosyasının incelenmesinden; Ankara İli, Çankaya İlçesi, Ahlatlıbel Yalıncak Köyü mevkiinde bulunan 27012 ada, 2 sayılı parselin 1/1000 ölçekli Uygulama İmar Planının 11.9.1991 tarih ve 249 sayılı Çankaya Belediye Meclisi kararıyla uygun görülüp 13.05.1992 tarih ve 4930 sayılı Ankara Büyükşehir Belediyesi İmar ve Şehircilik Dairesi Başkanlığı yazısıyla onaylandığı; onaylı plan doğrultusunda hazırlanan 81097 nolu parselasyon planının Çankaya Belediye Encümeninin 17.9.1992 tarih ve 4908 sayılı kararıyla onaylanarak parsellerin oluşturulduğu, oluşan 63826 m 2 yüzölçümlü 27012 ada 2 nolu parselin ağaçlandırılacak alan kullanımında kaldığı, içinden Askeri Güvenlik bölgesi geçtiği, Onaylı planın 11'nolu plan notunda ağaçlandırılacak
T.C. ANKARA 12. İDARE MAHKEMESİ ESAS NO : 2006/2335-2- alanlarda ada / parsel numarası verilerek PTT Genel Müdürlüğünün mülkiyetinde kalacağı, bu alanlarda E=0,01 geçmemek ve vaziyet planı İmar Müdürlüğünce uygun görülmek, yollara asgari 30,00m yapı yaklaşma mesafesi sağlamak kaydıyla PTT Teknik alt yapı tesisleri yapılabileceği şeklinde bir düzenleme yapıldığı, Ankara Büyükşehir Belediye Meclisinin 18.8.2006 tarih ve 2021 sayılı karar ile onaylanan 1/5000 ölçekli planda ise idari ve sosyal tesis yapımı öngörüldüğü yapılaşma koşullarının ise E=l,50 yapı yüksekliği de H=serbest olarak belirlendiği, bununla birlikte önceki planda öngörülün 30 m'lik yaklaşma sınırının da 20 m'ye indirildiği ve bu alanın 5393 sayılı Kanunun 73. maddesi gerekçe gösterilerek "Kentsel Dönüşüm Alanı" olarak Anayasa Mahkemesinin mülkiyetine geçmesine karar verildiği görülmüştür. Uyuşmazlığın çözümü teknik yönden mahallinde keşif ve bilirkişi incelemesi yaptırılması gerektiğinden, Mahkememizin 31.01.2007 tarihli kararı doğrultusunda 13.06.2007 tarihinde yerinde yapılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucu düzenlenen raporda; Dava konusu alanın kentsel dönüşüme tabi bir yer olma niteliğinde bulunmadığı; bir başka deyişle, kentsel dönüşüm yaklaşımlarına ilişkin şehircilik ilkeleri ve planlama esaslarına bağlı olarak değerlendirildiğinde kentsel dönüşüm alanı olma özelliklerini taşımadığı, dava konusu plan değişikliği ile öngörülen değişiklikler için geçerli bir gerekçe bulunmadığı ve bu değişikliklerle daha önceki plan çalışmaları kapsamında bütüncül bir yaklaşımla belirlenmiş olan yoğunluk ve kullanım kararlarını ve ilişkilerini tek bir parseldeki plan değişikliği kararı ile bozulmakta ve plan bütünlüğünün önemli ölçüde zedelemekte olduğu ve davakonusu işlemin kamu yararı, şehircilik ilkeleri, planlama esasları ve ilgili mevzuat açısından sakıncalar barındırmakta olduğu, dava konusu işlem ile aynı alanda, benzer özelliklere sahip farklı parsellerin maliklerinin eşit imar haklarının zedelenmesinin söz konusu olduğu, davaya konu Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi'nin 18.8.2006 tarih ve 2021 sayılı kararı ile 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliğinin Büyükşehir Belediyesince onaylanmasının 5216 sayılı Büyükşehir Belediye Kanunu'na aykırı olduğu görüşlerine yer verilmiştir. Bu durumda; dava dosyasında bulunan bilgi ve belgeler ile bilirkişi raporunun birlikte değerlendirilmesinden, dava konusu işlemin kamu yararı ve hizmet gerekleri gözetilmeksizin şehircilik ilkeleri ve planlama tekniklerine uyulmadan alınmış olduğu anlaşıldığından Çankaya İlçesi Ahlatlıbel Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Proje Alanı 1/5000 ve 1/1000 ölçekli imar plan değişikliğinin tadilen onayına ilişkin Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi'nin 18.8.2006 tarih ve 2021 sayılı kararında hukuka uyarlık görülmemiştir. Açıklanan nedenlerle, açıkça hukuka aykırı olan ve uygulanması halinde telafisi güç veya imkansız zararlar doğurabileceği sonucuna varılan dava konusu işlemlerin 2577 sayılı Kanunun 27. maddesi uyarınca temanat alınmaksızın yürütülmesinin durdurulmasına, kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren 7 gün içerisinde Ankara Bölge İdare Mahkemesi'ne itiraz yolu açık olmak üzere, 15.8.2007 tarihinde oybirliğiyle karar verildi. Nöbetçi Başkan CENGİZ AYDEMİR 33773 Üye CELAL UYAR ' 101122 Üye VOLKAN MÜFTÜOĞLU 101773
T.C. ANKARA 12 İDARE MAHKEMESİ ESAS NO : 2006/2335 KARAR NO : 2008/246 DAVACI VEKİLLERİ : Çağdaş Başkent Ankara Demeği : Av. Muzaffer YILMAZ, Av. Suzan YÜCEL İran Cad. Kanım İş Merkezi, No:21, C Blok, K:6, D:459 Kavaklıdere/ANKARA DAVALI : Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı / ANKARA VEKİLİ : Av. Daniye ÖZTÜRK ZAT - Aynı yerde DAVANIN ÖZETİ : Çankaya İlçesi Ahlatlıbel Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Proje Alanı 1/5000 ve 1/1000 ölçekli imar plan değişikliğinin tadilen onayına ilişkin Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi'nin 18.8.2006 tarih ve 2021 sayılı kararının; 5393 sayılı Kanuna aykırı hareket edildiği, 5393 sayılı Kanunun 73. maddesinin Anayasa'ya aykırı olduğu iddialarıyla iptali istenilmektedir. SAVUNMANIN OZETI : Davacının dava ehliyetinin bulunmadığı, davanın süresinde açılmadığı, dava konusu işlemin hukuka uygun olduğu belirtilerek, davanın usul ve esas yönünden reddi gerektiği savunulmaktadır. TÜRK MİLLETİ ADINA Karar veren Ankara 12. idare Mahkemesince, önceden belirlenen ve taraflara tebliğ edilen 13.3.2008 günlü duruşmaya davacı vekili Av. Suzan Yücel'in geldiği, davalı idareyi temsilen gelen olmadığı görüldü. Gelen tarafın yaptığı açıklamalar dinlendikten sonra duruşmaya son verildi ve dava dosyası incelenerek işin gereği görüşüldü. Davacının Anayasaya aykırılık itirazı ve davalı idarenin usule ilişkin itirazları yerinde görülmeyerek işin esasının incelenmesine geçildi. Dava; Çankaya İlçesi Ahlatlıbel Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Proje Alanı 1/5000 ve 1/1000 ölçekli imar plan değişikliğinin tadilen onayına ilişkin Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi'nin 18.8.2006 tarih ve 2021 sayılı kararının iptali istemiyle açılmıştır. 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu'nun 7. maddesinin (b) bendinde, "Çevre düzeni planına uygun olmak kaydıyla, büyükşehir belediye ve mücavir alan sınırları içinde 1/5.000 ile 1/25.000 arasındaki her ölçekte nazım imar planım yapmak, yaptırmak ve onaylayarak uygulamak; büyükşehir içindeki belediyelerin nazım plana uygun olarak hazırlayacakları uygulama imar planlarını, bu planlarda yapılacak değişiklikleri, parselasyon planlarını ve imar ıslah planlarını aynen veya değiştirerek onaylamak ve uygulanmasını denetlemek; nazım imar planının yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içinde uygulama imar planlarını ve parselasyon planlarını yapmayan ilçe ve ilk kademe belediyelerinin uygulama imar planlarını ve parselasyon planlarım yapmak veya yaptırmak " büyükşehir belediyelerinin görev, yetki ve sorumlulukları arasında sayılmıştır. 5393 sayılı Belediye Kanunu'nun "Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Alanı" başlıklı 73. maddesinde ise, "Belediye, kentin gelişimine uygun olarak eskiyen kent kısımlarını yeniden inşa ve restore etmek; konut alanları, sanayi ve ticaret alanları, teknoloji parkları ve sosyal donatılar oluşturmak, deprem riskine karşı tedbirler almak veya kentin tarihi ve kültürel dokusunu korumak amacıyla kentsel dönüşüm ve gelişim
T.C. ANKARA 12. İDARE MAHKEMESİ -2- projeleri uygulayabilir. Kentsel dönüşüm ve gelişim projelerine konu olacak alanlar, meclis üye tam sayısının salt çoğunluğunun kararı ile ilan edilir. ESAS NO : 2006/2335 KARAR NO : 2008/246 Kentsel dönüşüm ve gelişim proje alanlarında yıkılarak yeniden yapılacak münferit yapılarda ilgili resim ve harçların dörtte biri alınır. Bir yerin kentsel dönüşüm ve gelişim proje alanı ilan edilebilmesi için, o yerin belediye veya mücavir alan sınırları içerisinde bulunması ve en az ellibin metrekare olması şarttır. Kentsel dönüşüm ve gelişim proje alanlarında bulunan yapıların boşaltılması, yıkımı ve kamulaştırılmasında anlaşma yolu esastır. Kentsel dönüşüm ve gelişim projesi kapsamında bulunan mülk sahipleri tarafından açılacak davalar, mahkemelerde öncelikle görüşülür ve karara bağlanır." hükümlerine yer verilmiştir. Dava dosyasının incelenmesinden; Ankara İli, Çankaya İlçesi, Ahlatlıbel Yalıncak Köyü mevkiinde bulunan 27012 ada, 2 sayılı parselin 1/1000 ölçekli Uygulama İmar Planının 11.9.1991 tarih ve 249 sayılı Çankaya Belediye Meclisi kararıyla uygun görülüp 13.05.1992 tarih ve 4930 sayılı Ankara Büyükşehir Belediyesi İmar ve Şehircilik Dairesi Başkanlığı yazısıyla onaylandığı, onaylı plan doğrultusunda hazırlanan 81097 nolu parselasyon planının Çankaya Belediye Encümeninin 17.9.1992 tarih ve 4908 sayılı kararıyla onaylanarak parsellerin oluşturulduğu, oluşan 63826 m 2 yüzölçümlü 27012 ada 2 nolu parselin "ağaçlandırılacak alan" kullanımında kaldığı, içinden Askeri Güvenlik Bölge sınırı geçtiği, onaylı planın 11 nolu plan notunda, "ağaçlandırılacak alanların ada / parsel numarası verilerek PTT Genel Müdürlüğünün mülkiyetinde kalacağı, bu alanlarda E=0,01 geçmemek ve vaziyet planı imar Müdürlüğünce uygun görülmek, yollara asgari 30,00m yapı yaklaşma mesafesi sağlanmak kaydıyla PTT Teknik Altyapı Tesisleri yapılabileceği" şeklinde hüküm getirildiği, Ankara Büyükşehir Belediye Meclisinin 18.8.2006 tarih ve 2021 sayılı kararı ile onaylanan 1/5000 ölçekli planda ise, söz konusu parselde Anayasa Mahkemesi idari ve sosyal hizmet tesisleri yapımının kabul edildiği, yapılaşma koşullarının E= 1,50, yapı yüksekliği H=serbest olarak belirlendiği, bununla birlikte yapı yaklaşma sınırının doğu sınırından 20 m., kuzey sınırından 15m. olarak öngörüldüğü, ayrıca 81097 nolu parselasyon planı kapsamında parsel kuzey kenarında kalan 65 m. Askeri Güvenlik Bölgesi sınırları içinde ilgili kurumdan uygun görüş almadan yapılaşmaya gidilemeyeceği yolunda plan notu getirilmesi gerektiğine karar verildiği anlaşılmıştır. Uyuşmazlığın çözümü teknik yönden mahallinde keşif ve bilirkişi incelemesi yaptırılması gerektiğinden, Mahkememizin 31.01.2007 tarihli kararı doğrultusunda 13.06.2007 tarihinde yerinde yapılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucu düzenlenen raporda özetle; dava konusu alanın kentsel dönüşüme tabi bir yer olma niteliğinde bulunmadığı, bir başka deyişle, kentsel dönüşüm yaklaşımlarına ilişkin şehircilik ilkeleri ve planlama esaslarına bağlı olarak değerlendirildiğinde kentsel dönüşüm alanı olma özelliklerini taşımadığı, plan değişikliği ile öngörülen değişiklikler için geçerli bir gerekçe bulunmadığı ve bu değişikliklerle daha önceki plan çalışmaları kapsamında bütüncül bir yaklaşımla belirlenmiş olan yoğunluk ve kullanım kararlan ve ilişkilerinin tek bir parseldeki plan değişikliği ile bozulmakta ve plan bütünlüğünün önemli ölçüde zedelenmekte olduğu, dava konusu işlemin kamu yaran, şehircilik ilkeleri, planlama esasları ve ilgili mevzuat açısından sakıncalar barındırdığı ve aynı alanda, benzer özelliklere sahip farklı parsellerin maliklerinin eşit imar haklarının zedelenmesine yol açtığı, davaya konu Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi'nin 18.8.2006 tarih ve 2021 sayılı kararı ile 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliğinin
T.C. ANKARA 12. İDARE MAHKEMESİ -2- Büyükşehir Belediyesince onaylanmasının 5216 sayılı Büyükşehir Belediye Kanunu'na aykırı olduğu görüşlerine yer verilmiştir. Bilirkişi raporu dayandığı teknik ve bilimsel veriler gözönüne alındığında, Mahkememiz heyetince de hükme esas alınabilecek nitelikte bulunmuştur. ESAS NO : 2006/2335 KARAR NO : 2008/246-3- Bu durumda; dava dosyasında bulunan bilgi ve belgeler ile bilirkişi raporunun birlikte değerlendirilmesinden, kamu yararı ve hizmet gerekleri gözetilmeksizin şehircilik ilkeleri ve planlama tekniklerine uyulmadan tesis edildiği sonucuna varılan Çankaya İlçesi Ahlatlıbel Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Proje Alanı 1/5000 ve 1/100Ö ölçekli imar plan değişikliğinin tadilen onayına ilişkin Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi'nin 18.8.2006 tarih ve 2021 sayılı kararında hukuka uyarlık görülmemiştir. Açıklanan nedenlere; dava konusu işlemin iptaline, aşağıda dökümü yapılan 1.302,30 YTL yargılama gideri ile Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca 450,00 YTL avukatlık ücretinin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine, posta ücreti avansından artan miktarın istenilmesi halinde davacıya iadesine, kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren 30 gün içerisinde Danıştay'a temyiz yolu açık olmak üzere, 13.3.2008 tarihinde oybirliğiyle karar verildi. Başkan Üye Üye GÜRSEL MEKİK YÜKSEL SARICA BİLAL ACAR 27481 37794 102675 YARGILAMA GİDERLERİ Başvurma Harcı Karar Harcı Y.D. Harcı Bilirkişi Ücreti Posta Gideri 12,20 YTL 12,20 YTL 19,90 YTL 1.200,00 YTL 58,00 YTL