POSTMENOPOZAL ADNEKS YAL K TLE YÖNET M NDE GER ATR K YAfi GRUBUNDA OLAN VE OLMAYAN OLGULARDA OPERAT F R SKLER N ARAfiTIRILMASI

Benzer belgeler
fiekil 2 Menapoz sonras dönemde kistik, unilateral adneksiyel kitleye yaklafl m algoritmas (6)

60 YAŞ ÜZERİ KADINLARDA JİNEKOLOJİK OPERASYONLAR. GYNECOLOGIC OPERATIONS on ELDERLY WOMAN OVER 60 YEARS ARAŞTIRMA

Venöz Tromboembolizmin Önlenmesinde Antitrombotik Tedavi (Birincil Koruma)

Adneksial kitlelerde malignite araştırması

Performance of Cytoreductive Surgery and early postoperative intraperitoneal chemotherapy in a Gastric Carcinoma Patient with Huge Krukenberg tumor

Over Tümörlerinde ntraoperatif Frozen Konsültasyonun Do rulu u

FEMUR KIRI I NEDEN LE OPERE OLAN YAfiLI HASTALARDA ANESTEZ TEKN KLER N N POSTOPERAT F MORTAL TEYE ETK S N N RETROSPEKT F OLARAK NCELENMES

Adneksiyel Kitlelerde Maligniteyi Predikte Eden Faktörler

KANSER HASTALARINDA PALYATİF BAKIM VE DESTEK SERVİSİNDE NARKOTİK ANALJEZİK KULLANIMI

C. Gökhan Orcan, Ömer F. Nas,. Gökhan Çavuflo lu, Oktay Alan, Hakan K l ç, A. Ulca Uyguç, S. Burkay Öztürk, Emin Ulutafl, Hakan Cebeci

Trafik Kazas Nedeniyle Baflvuran Hastalar n

LENFOMA NEDİR? Lenfoma lenf dokusunun kötü huylu tümörüne verilen genel bir isimdir.

ARAȘTIRMA YAZISI / ORIGINAL ARTICLE Kafkas J Med Sci 2011; 1(2):64 68 doi: /kjms

Sigara çenlerde ve çmeyenlerde Akci er Kanseri: Genel Özelliklerde Farkl l k Var m?


Araştırma. Bahadır SAATLI, Turab JANBAKHİSOV, Özlen EMEKÇİ, Erkan ÇAĞLIYAN, Uğur SAYGILI

ADRENAL KORTİKAL KANSER TEDAVİSİNDE LAPAROSKOPİK CERRAHİ

65 YAfi VE ÜZER POPÜLASYONDA KANSER SIKLI ININ DA ILIMI: HACETTEPE ÜN VERS TES HASTANELER KANSER KAYIT S STEM SONUÇLARI

Onkolojik Cerrahinin Temel lkeleri

Yo un Bak m Ünitesinde Obstetrik Olgular

LAPAROSKOPİK KOLOREKTAL KANSER CERRAHİSİNİN ERKEN DÖNEM SONUÇLARI:251 OLGU

Pilonidal Sinüs Hastal nda Komplikasyon ve Nüks Aç s ndan Hastaya Ait Faktörlerin ncelenmesi

Zihin ve Hareket Engelli Çocuklar çin E itim Araflt rma ve Uygulama Merkezi nde zlenen Olgular n Demografik Özellikleri

Second-look Laparotomi

Radyasyon Koliti Oluşturulmuş Sıçanlarda Ghrelinin Barsak Anastomozu Üzerine Etkisi Dr. Ebubekir Gündeş

JİNEKOLOJİDE SİNGLE PORT OPERASYONLAR. Doç Dr Ahmet Kale. Kocaeli Derince Eğitim ve Araştırma Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Kliniği

Kliniğimizde Malignite Rıskı İndeksinın Sınır Değerinin Belirlenmesi

ERKEN EVRE OVER KANSERİ VE BORDERLİNE OVER TÜMÖRLERİ. Dr. Derin KÖSEBAY

ARAŞTIRMA. 3 Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon A.B

Erken Evre Over Kanserlerinde Lenfadenektominin önemi. Dr. Aykut Tuncer

Primeri Bilinmeyen Aksiller Metastazda Cerrahi Yaklaşım. Dr. Ali İlker Filiz GATA Haydarpaşa Eğitim Hastanesi Genel Cerrahi Servisi

Neden MGB Tercih Ediyorum? DR. HALİL COŞKUN İSTANBUL

ÖZET. Anahtar Kelimeler: HCV-HBV koinfeksiyonu, viral interferans Nobel Med 2010; 6(3): Bulgular: De erlendirmeye al nan olgulardan 13'ü

LAPAROSKOPİK SURRENALEKTOMİ DENEYİMLERİMİZ

Dr. Ferah Yıldız Hacettepe Üni. Tıp Fak Radyasyon Onkolojisi ABD

Altm fl Befl Yafl ve Üzeri Ameliyat Olan Hastalarda Cerrahi Bölüm ve Anestezi Yöntemlerinin ncelenmesi

T bbi Makale Yaz m Kurallar

Gebelikte Bilateral Ovaryal Kitle: Olgu Sunumu

HAMDİ ÖZŞAHİN,GÜRKAN YETKİN,BÜLENT ÇİTGEZ,AYHAN ÖZ, MEHMET MİHMANLI, MEHMET ULUDAĞ

ÖZET Amaç: Materyal ve Metod: P<0,05 Bulgular

KIRK YASIN 0ST0NDEKi KADINLARDA Gl!Bl!LIK V E DOGUMU ETKİLEYEN FAKTÖRLER ÖZET SUM 1 MARY

DÜZCE TIP FAKÜLTESİ DERGİSİ DUZCE MEDICAL JOURNAL

Adneksiyal Kitleli Hastaların Tedavisinde Laparoskopinin Güvenilirliği

T.C. İZMİR KÂTİP ÇELEBİ ÜNİVERSİTESİ ATATÜRK EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ KADIN HASTALIKLARI VE DOĞUM KLİNİĞİ

Tiroid nodüllerinde TİRADS skorlamasının güvenirliliği

KORELASYON VE REGRESYON ANALİZİ

65 YAfi VE ÜZER LE ALTI HASTALARDA DÜfiÜK ENERJ L DÜfiMELER N ETK LER

Anormal Uterin Kanamalarda Tanısal Yaklaşım ve Örneklemede İlk Yöntem Ne Olmalıdır

MAJOR ABDOM NAL J NEKOLOJ K CERRAH SONRASI ERKEN ORAL BESLENMEN N ETK LER

Paul Sugarbaker

4/A (SSK) S GORTALILARININ YAfiLILIK AYLI INA HAK KAZANMA KOfiULLARI

GÖREV ANALİZİ 2. YAZILMA ÖĞRENİM HEDEFİ. Mesane ve üreterin normal ve patolojik özelliklerini belirler

Multidisipliner Konseyin Endokrin Hastalıkların Tanı Ve Tedavi Süreci Üzerine Etkisi

Dr. M. Fatih Önsüz 1, Doç. Dr. Ahmet Topuzo lu 2

T bbi At k Kontrolü P80-P Ulusal Sterilizasyon Dezenfeksiyon Kongresi

GERM HÜCRELİ OVER TÜMÖRLERİNDE CERRAHİ EVRELEME GEREKLİ MİDİR?

Meme Kanseri Cerrahisinde İntraoperatif Değerlendirme Ne kadar güvenebiliriz?

Laparoskopik RPLND. Monique Gueudet-Bornstein. Brass Band. New Orleans 1998.

Anormal Servikal Sitolojide Yönetim. Dr. M. Coşan Terek Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Anabilim dalı

SB Sakarya E itim ve Araflt rma Hastanesi Asinetobakterli Hastalarda DAS Uygulamalar ve yilefltirme Çabalar

İNVAZİF EOC DE EVRELEME CERRAHİSİ GEREKLİ MİDİR?

SERVİKS KANSERİNDE LESS RADİKAL CERRAHİ

ACİL CERRAHİ GİRİŞİM GEREKTİREN ENDOKRİN PATOLOJİLER: ERKEN TANI & HIZLI TEDAVİ

1. HAFTA PAZARTESİ SALI ÇARŞAMBA PERŞEMBE CUMA. Hasta Başı Eğitim / İş Başında Öğrenme Hasta viziti, poliklinik, doğumhane ve ameliyathanede pratik

ADRENAL KİTLELERK TLELERİNDE DR. FATİH H TUNCA İSTANBUL TIP FAKÜLTES LTESİ GENEL CERRAHİ

OVER TÜMÖRLER NDE YEN B R TÜMÖR BEL RTEC HE4

Ege Üniversitesi T p Fakültesi Genel Cerrahi Klini i nde Ameliyat Sonras Geliflen Hastane nfeksiyonlar n n Risk Faktörlerine Göre De erlendirilmesi

Giriş Güncel cerrahide tanı ve tedavi planlamalarında ultrasonografinin önemli bir yeri bulunmaktadır. Ultrasonografinin cerrah tarafından gerçekleşti

OVER KANSERİ TEMEL BILGILER. Over kanseri nedir?

LOKALİZE EDİLEMEYEN PRİMER HİPERPARATİROİDİLİ HASTALARDA SELEKTİF VENÖZ ÖRNEKLEMENİN YERİ

Ulusal Akciğer Kanseri Kongresi İleri Evre Küçük Hücreli Dışı Akciğer Kanserlerinde Neoadjuvan Tedavi Sonrası Pulmoner Rezeksiyon Sonuçlarımız

Dr. Fatma PAKSOY TÜRKÖZ Atatürk Göğüs Hastalıkları ve Göğüs Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi Tıbbi Onkoloji

YO UN BAKIMDA YATAN GER ATR K HASTALARIN RETROSPEKT F OLARAK DE ERLEND R LMES

Mustafa Kemal YILDIRIM*, Tülay TUNÇER PEKER*, Dilek KARAASLAN*, Betül MERMİ CEYHAN**, Oktay PEKER***

ÜÇÜNCÜ SINIF TIP Ö RENC LER N N YAfiLILARA YÖNEL K TUTUMLARI: B R E T M PROGRAMININ ETK S N N DE ERLEND R LMES

BİLİMSEL PROGRAM I. GÜN 03 Mayıs Oturum: Serviks Kanseri / Session I: Cervical Cancer

HASTA VE ÇALIŞAN GÜVENLĐĞĐ RĐSK DEĞERLENDĐRME PROSEDÜRÜ

MURAT YÜKSEL. FEM N ST HUKUK KURAMI VE FEM N ST DÜfiÜNCE TEOR LER

Over Kanseri Taraması ve İngiliz Grubu Over Kanseri Tarama Çalışması

Okumufl / Mete (Ed.) Anne Babalar için Do uma Haz rl k / Sa l k Profesyonelleri için Rehber 16.5 x 24 cm, XIV Sayfa ISBN

Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Araştırma ve Uygulama Hastanesinin Beş Yıllık ( ) Kansere Bağlı Ölüm Kayıtlarının Değerlendirilmesi

DİFFÜZ GASTRİK KANSER TEDAVİSİNDE CERRAHİ TEDAVİ YETERLİ MİDİR? Dr. İlter Özer. Türkiye Yüksek İhtisas Hastanesi Gastroenteroloji Cerrahisi Kliniği

KONGREDEN AKILDA KALANLAR JİNEKOLOJİK KANSERLER

T.C. İZMİR KÂTİP ÇELEBİ ÜNİVERSİTESİ ATATÜRK EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ

ISPARTA VE BURDUR HUZUREVLER NDE KALAN YAfiLILARIN SOSYODEMOGRAF K DURUMLARI VE BESLENME TERC HLER

Tablo 2.1. Denetim Türleri. 2.1.Denetçilerin Statülerine Göre Denetim Türleri

Huzurevi Sakinlerinin laç Kullan m na ve Etkileflimine liflkin Bilgi ve Uygulamalar *

APAH: konjenital kalp hastalığı. Prof. Dr. Sanem Nalbantgil Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji AD 2015 ADHAD 2. PAH OKULU

Vaka Eşliğinde Güncel Pratik Yaklaşım: Oligometastatik Meme Kanserine Yaklaşım. Prof. Dr. Feyyaz ÖZDEMİR K.T.Ü Tıbbi Onkoloji B.D.

Adrenokortikal Karsinom Tek merkezin 10 yıllık deneyimi

CO RAFYA GRAF KLER. Y llar Bu grafikteki bilgilere dayanarak afla daki sonuçlardan hangisine ulafl lamaz?


Graves Hastalığında Nodül Sıklığı, Nodüllerin Ultrasonografik ve Sitopatolojik Özellikleri

Abdominal Operasyonlarda Mortalite ve Morbiditeye Etki Eden Faktörler

ET İ UYGULAYALIM MI?

BALIK YAĞI MI BALIK MI?

MAJOR ORTOPED K CERRAH UYGULANAN HASTALARDA EK BESLEME DESTE N N ETK LER *

Dr. Ulviye Yi it 1, Dr. Serkan Erdenöz 2, Doç. Dr. Ersin Oba 2

HASAR TÜRLER NE GÖRE BAfiVURU ADETLER OCAK-ARALIK 2009/2010

Gastrointestinal Cerrahi Sonrası Erken Enteral Nutrisyon ABARTILMAKTADIR. Prof Dr Hedef ÖZGÜN

Transkript:

Turkish Journal of Geriatrics 2012; 15 (4) 385-389 S. Sinan ÖZALP Ö. Tar k YALÇIN Tufan ÖGE Elçin TELL Nagihan ESK N POSTMENOPOZAL ADNEKS YAL K TLE YÖNET M NDE GER ATR K YAfi GRUBUNDA OLAN VE OLMAYAN OLGULARDA OPERAT F R SKLER N ARAfiTIRILMASI ÖZ ARAfiTIRMA Girifl: Bu çal flma adneksiyal kitle tan s alan postmenopozal geriatrik yafl grubunda olan ve olmayan hastalar n operatif risk faktörleri, perioperatif komplikasyonlar ve postoperatif morbiditelerinin karfl laflt r lmas amac yla planlanm flt r. Gereç ve Yöntem: Ocak 2004 ve Aral k 2011 tarihleri aras nda adneksiyal kitle saptan p opere olan 179 hasta retrospektif olarak incelenmifl ve hastalar 50-64 yafl (geriatrik yafl grubunda olmayan), 65 yafl ve üstü (geriatrik yafl grubunda olan) olarak iki grupta incelenmifltir. Hastalar preoperatif de erlendirmelerindeki ek hastal klar, adneksiyal kitlelerin özellikleri, intraoperatif bulgular ve morbidite ile postoperatif iyileflme süreçleri ve histopatolojilerine göre karfl laflt rmal olarak incelenmifltir. Bulgular: Geriatrik yafl grubunda olan ve olmayan hastalar n ortalama yafllar s ras yla 57.05 y l ve 72.2 y l idi. Geriatrik yafl grubunda olmayan grupta diabetik (p<0.001), geriatrik yafl grubunda ise hipertansif hasta say s (p<0.05) istatistiksel olarak anlaml düzeyde fazla olarak saptanm flt r. Adneksiyal kitlelerin preoperatif özellikleri, Ca 125 düzeyleri, ve postoperatif minör morbidite aras nda gruplar aras fark saptanmazken (p>0.05); geriatrik yafl grubunda major morbidite (p=0.03) ve hastanede kal fl süreleri ( p=0.004) istatistiksel olarak anlaml düzeyde fazla olarak saptanm flt r. Sonuç: Geriatrik yafl grubundaki hastalarda artan postoperatif major morbidite ve buna ba l hastanede kal fl süreleri minimal invaziv yaklafl mlar gündeme getirerek geriatrik populasyonda morbidite ve mortaliteyi en aza indirecek risk yönetimlerinin belirlenmesinde önem tafl yabilir. Anahtar Sözcükler: Geriatri; Intraoperatif Komplikasyon; Minimal nvaziv Cerrahi Giriflim; Postmenopozal Dönem, Postoperatif Bak m; Preoperatif Bak m. EVALUATION OF OPERATIVE RISKS IN THE MANAGEMENT OF POSTMENOPAUSAL ADNEXAL MASSES IN GERIATRIC AND NON-GERIATRIC PATIENTS ABSTRACT RESEARCH letiflim (Correspondance) S. Sinan ÖZALP Eskiflehir Osmangazi Üniversitesi T p Fakültesi Kad n Hastal klar ve Do um Anabilim Dal ESK fieh R Tlf: 0222 239 29 79 e-posta: sinan.ozalp@gmail.com Gelifl Tarihi: 18/05/2012 (Received) Kabul Tarihi: 03/07/2012 (Accepted) Eskiflehir Osmangazi Üniversitesi T p Fakültesi Kad n Hastal klar ve Do um Anabilim Dal ESK fieh R Introduction: This study aimed to compare operative risk factors, perioperative complications and postoperative morbidity of postmenopausal non-geriatric and geriatric patients with an adnexal mass. Materials and Method: Between January 2004 and December 2011, 179 cases who had surgery for adnexal masses were evaluated retrospectively in two groups as 50-64 years of age (non-geriatric) and 65 years and older (geriatric). The cases in two groups were compared for comorbidities, adnexal mass characteristics, intraoperative findings, postoperative morbidity, recovery process and histopathologic results. Results: Mean age of non-geriatric and geriatric patients were 57.05 years and 72.2 years respectively. In non-geriatric group the number of patients with diabetes (p <0.001), and in geriatric group the number of patients with hypertension (p <0.05) were significantly higher. There was no difference between the groups in preoperative characteristics of adnexal masses, Ca 125 levels, postoperative minor morbidity (p> 0.05); but major morbidity (p=0.03) and duration of hospital stay (p=0.004) were significantly higher in the geriatric group. Conclusion: Increased postoperative major morbidity and length of hospital stay in patients at geriatric age group brings forward minimally invasive approaches to minimize morbidity and mortality in the geriatric population and may be important in determining risk management in this group. Key Words: Geriatrics; Intraoperative Complication; Surgical Procedures, Minimally Invasive; Postmenopause; Postoperative Care; Preoperative Care. 385

EVALUATION OF OPERATIVE RISKS IN THE MANAGEMENT OF POSTMENOPAUSAL ADNEXAL MASSES IN GERIATRIC AND NON-GERIATRIC PATIENTS G R fi ir kad nda do du u andan itibaren hayat n n herhangi bir Bdöneminde over kanseri saptanma oran %1,5 iken, over kanserinden ölme riski de yaklafl k %1 civar ndad r (1). Over kanseri s kl kla 70 yafl üstü kad nlarda görülür. leri yafl kötü prognoz için ba ms z bir risk faktörüdür (2). Premenopozal dönemde overin tümörlerinin sadece %7 si malign iken, postmenopozal dönemde ovaryan malign neoplazilerin oran %30 lara ulaflmaktad r (1,3). Özalp ve arkadafllar n n yapt klar bir çal flmada 65 yafl üstü (geriatrik) olgular n postoperatif over patolojileri incelendi inde sonuçlar n %54 ünün malign oldu u saptanm flt r (4). Bu nedenleren dolay flüpheli adneksiyal kitleler her yafl grubunda kad n n ortak problemi olmakla beraber postmenopozal kad nlarda önemi daha da artmaktad r. Her ne kadar ay r c tan da tuboovarian abse, tüberküloz gibi her zaman cerrahi gerektirmeyen hastal klar da olsa, adneksiyal kitlelerin ay r c tan s nda ve over tümörlerinin tan ve tedavisinde cerrahi prosedürler önemli bir yer tutmaktad r (5). Buna ilave olarak günümüzde ortalama yaflam süresinin uzamas nedeniyle adneksiyal (6) kitleler daha önemli bir yer tutar olmufltur. Bu çal flmada retrospektif olarak jinekolojik onkoloji servisinde adneksiyal kitle tan s alan 50-64 yafl aras ve 65 yafl ve üstü (geriatrik yafl grubu) postmenopozal hastalar n operatif risk faktörleri, perioperatif komplikasyonlar ve postoperatif morbiditelerinin karfl laflt r lmas planlanm flt r. GEREÇ VE YÖNTEM nabilim dal m zda adneksiyal kitle saptanan veya d fl mer- bu nedenle refere edilen ve jinekolojik onkoloji Akezden servisinde Ocak 2004 ve Aral k 2011 tarihleri aras nda yatan 50 yafl üstü 412 olgu pelvik muayene, ultrasonografi, Ca 125 düzeyleri ve bilgisayarl tomografi (BT) ile de erlendirilmifltir. Çal flma için üniversite Etik Kurulu ndan 2012/94 say l onay al narak dosyalar retrospektif olarak incelenmifltir. Hastalardan postmenopozal dönemde olmayan, takipten ç kan, opere olmay kabul etmeyen, medikal problemler veya hasta performans nedeni ile opere olamayan, hastane kay tlar na ulafl lamayan 141 olgu çal flmadan ç kart lm flt r. Yetmifl bir olguya ise optimal sitoredüksiyon yap lamayaca düflünülerek histopatolojik örnekleme amaçl tru-cut biyopsi planlanm flt r. Preoperatif de erlendirmeler sonucunda adneksiyal kitle saptan p opere olan 179 hasta çal flmaya dahil edilerek 50-64 yafl (geriatrik olmayan grup), 65 yafl ve üstü (geriatrik grup) olarak ikiye ayr lm flt r. Adneksiyal kitleler preoperatif kitle boyutu, asit varl, bilateralite ve Ca125 düzeyi aç s ndan de erlendirilmifltir. Medikal hastal olan tüm hastalar operasyon öncesi ilgili bölümlerle konsülte edilmifl ve bölümün önerilerine uygun olarak preoperatif ve postoperatif bak mlar yap lm flt r. Hastalar genel anestezi alt nda orta hat göbek alt veya göbek alt - üstü median insizyon ile de erlendirilerek malignite saptanan hastalara sitoredüktif cerrahi yap l rken, intraoperatif gözlemde frozen pelvis saptanan ve optimal sitoredüksiyon yap lamayacak olgulardan histopatolojik örnek al nm flt r. Malignite yönünden flüpheli görünen kitleler ise cerrahi olarak ç kart ld ktan sonra frozen de erlendirmesine göre operasyonun flekli belirlenmifltir. ntraoperatif olarak kanama miktar aspiratörde biriken miktar, kullan lan spanç ve kompres say s ndan hesap edilmifltir. Hastalar n tümü postop dönemde 24-48 saat yo un bak m servisinde takip edilmifl ve daha sonra servise al nm flt r. Hastalar postop dönemde patoloji sonuçlar ile tekrar haftal k jinekolojik onkoloji toplant lar nda de erlendirilmifltir. Patoloji sonucu non jinekolojik olarak belirlenen hastalar ilgili bölümlere refere edilirken, jinekolojik neoplazilerden benign olanlar klinik izleme al nm flt r. Malign ve borderline olgular ise patoloji sonuçlar na uygun olarak evrelendirilip, operasyon sonras gerekli hastalara kemoterapi verilmesi karar al nm flt r. Çal flma IBM SPSS 20 de de erlendirilerek, say sal de erlendirme için Shapiro Wilk normallik testi uygulanm fl ve normal da l m göstermeyenler Mann Whitney U testi ile analiz edilmifltir. Median (%25-%75) yüzdelik dilimleri ile verildi. Kategorik de iflkenler için Pearson kikare,yates kikare (continuity correction chi square) ve Pearson exact kikare testleri kullan lm flt r. N say lar ve yüzde de erleri verilmifl ve p<0.05 istatistiki olarak anlaml kabul edilmifltir. BULGULAR dneksiyal kitlesi olan 179 olgudan 50-64 yafl aras 81 has- ve 65 yafl ve üstü (geriatrik) 98 hastan n ortalama yafl- Ata lar s ras yla 57.05 y l ve 72,2 y l idi. 50-64 yafl aras grupta 2 olgunun özgeçmiflinde nonjinekolojik malignite (meme ve renal hücreli malignite) saptan rken, geriatrik grupta ise 3 olgunun özgeçmiflinde (meme, parotis ve renal hücreli malignite) nonjinekolojik malignite saptanm flt r. Bu olgularda adneksiyal kitle saptand nda maligniteleri remisyonda idi. Konsültasyon gerektiren ek hastal klar aç s ndan hastalar n özellikleri Tablo 1 de özetlenmifltir. Geriatrik olmayan grupta diabetik (p<0.001), geriatrik grupta ise hipertansif hasta say s (p<0.05) istatistiksel olarak anlaml düzeyde fazla olarak saptanm flt r. Adneksiyal kitlelerin preoperatif de erlendirmesinde asit varl, kitle boyutunun 5 cm alt ve üstü olmas ve bilateralite aç s ndan gruplar aras istatistiki aç dan anlaml bir fark saptanmam flt r (p>0.05) (Tablo 2). Preoperatif medyan Ca 125 düzeyleri geriatrik olmayan grup ve ge- 386 TURKISH JOURNAL OF GERIATRICS 2012; 15(4)

POSTMENOPOZAL ADNEKS YAL K TLE YÖNET M NDE GER ATR K YAfi GRUBUNDA OLAN VE OLMAYAN OLGULARDA OPERAT F R SKLER N ARAfiTIRILMASI Tablo 1 Postmenopozal Geriatrik Yafl Grubunda Olan ve Olmayan Hastalar n Preoperatif Konsultasyon Gerektiren Ek Hastal klar Geriatrik Olmayan Konsultasyon Gerektiren Ek Hastal klar Grup (<65 Yafl) (N=81) % ( 65 Yafl) (N=98) % p Diabetes Mellitus (n) 15 18.5 1 1.02 <0.001 Hipertansiyon (n) 18 22.2 39 39.7 0.012 Kronik obstruktif akci er hastal (n) 6 7.4 9 9.1 0.88 Tablo 2 Postmenopozal Geriatrik Yafl Grubunda Olan ve Olmayan Hastalar n Adneksiyal Kitlelerinin Preoperatif Özellikleri Geriatrik Olmayan Preoperatif De erlendirme Kriterleri Grup (<65 Yafl) (N=81) % ( 65 Yafl) (N=98) % p p de eri Yok 75 92.6 92 93.9 0.732 Var 6 7.4 6 6.1 Kitle boyutu (n) <5 cm 4 4.9 3 3.1 0.703 >5 cm 77 95.1 95 96.9 Bilateralite (n) Yok 68 84 90 91.8 0.103 Var 13 16 8 8,2 riatrik grupta s ras yla 27.5 IU/l (11-99 IU/l) ve 29 IU/l (8.,5-146) olup istatistiki olarak benzer olarak bulunmufltur (p>0.05). Uygulanan cerrahi ifllemler kanser cerrahisi, kanser cerrahisi d fl cerrahi ve eksploratif cerrahi fleklinde s n fland - r ld nda yap lan ifllemler aç s ndan gruplar aras nda istatistiki olarak anlaml fark saptanmam flt r (p>0.05) (Tablo 3). ntraoperatif olarak ilk grupta 1 hastada vena kava yaralanmas, bir hastada ince barsak yaralanmas ve bir hastada ise üreter yaralanmas ; ikinci grupta ise bir hastada mesane yaralanmas olmufltur. Tüm komplikasyonlara operasyon s ras nla baflar ile müdahale edilmifltir. Ortalama kanama miktar 50-65 yafl aras grupta 300 cc, 65 yafl grubunda ise 200 cc saptanm fl olup geriatrik grupta istatistiksel olarak anlaml düzeyde daha az kanamaya rastlanm flt r (p=0.012). Postoperatif patoloji sonuçlar na göre olgular n da l m Tablo 4 de özetlenmifltir. Hastalar n patoloji sonuçlar na göre malignite aç - s ndan gruplar aras fark saptanmam fl olup (p>0.05), geriatrik olmayan grupta iki hastada nonjinekolojik tümöre rastlanm flt r. Over tümörlü hastalar evre ve kemoterapi ihtiyac na göre de erlendirildi inde ise gruplar aras istatistiksel olarak anlaml bir fark saptanmam flt r (p>0.05) (Tablo 5). Her iki grupta da hiçbir hastada postop dönemde mortalite saptanmam flt r. Geriatrik grup ve geriatrik olmayan grupta morbidite aç s ndan yara yeri ekartasyonu ve idrar yolu enfeksiyonu s ras yla 16 (%16) ve 9 (%9) hasta ile 10 (%12) ve 9 (%11) hastada izlenmifl olup istatistiksel olarak anlaml bir farka rastlanmam flt r (p>0.05). Bunun yan nda geriatrik grupta toplam alt hastada (%6) major morbidite saptanm fl olup (üç hastada ileus, iki hastada derin ven trombozu ve bir hastada pulmoner emboli) istatistiksel olarak geriatrik olmayan gruba göre istatistiksel olarak anlaml düzeyde yüksek bulunmufltur (p=0.03). Toplam hastanede kal fl süreleri geriatrik olmayan grupta alt gün (5.5-8) geriatrik grupta ise sekiz gün (6-12.25) olup istatistiksel olarak geriatrik grupta anlaml derecede uzun bulunmufltur (p=0.004). TARTIfiMA lkemizdeki bir çal flmada 65 yafl üstü kad nlarda meme ve Üuterus kanserinden sonra en s k over kanseri görülmekte olup, 2007 y l nda tan alan kanser say s n n 2003 y l rakam- Tablo 3 Adneksiyal Kitle Nedeniyle Opere Edilen Postmenopozal Geriatrik Yafl Grubunda Olan ve Olmayan Hastalara Uygulanan Cerrahi fllemler Geriatrik Olmayan Grup Cerrahi fllem (<65 Yafl) (N=81) % ( 65 Yafl) (N=98) % p Kanser cerrahisi d fl cerrahi (n) 33 40.7 52 53.1 0.1 Kanser cerrahisi (n) 33 40.7 34 34.7 0.41 Eksploratif cerrahi (n) 15 18.5 12 12.2 0.34 TÜRK GER ATR DERG S 2012; 15(4) 387

EVALUATION OF OPERATIVE RISKS IN THE MANAGEMENT OF POSTMENOPAUSAL ADNEXAL MASSES IN GERIATRIC AND NON-GERIATRIC PATIENTS Tablo 4 Adneksiyal Kitle Nedeniyle Opere Edilen Postmenopozal Geriatrik Yafl Grubunda Olan ve Olmayan Hastalar n Postoperatif Patoloji Sonuçlar Geriatrik Olmayan Grup Postoperatif Patoloji Sonuçlar (<65 Yafl) (n=81) % ( 65 Yafl) (n=98) % p Benign (n) 40 49.4 54 55.1 0.446 Borderline (n) 4 4.9 4 4.1 0.99 Malign (n)* 37 45.7 40 40.8 0.51 lar na göre iki kat fazla oldu u tespit edilmifltir (7). Artan geriatrik populasyon nedeniyle özellikle jinekolojik malignitelere yaklafl m bu yafl grubunda giderek önem kazanmaktad r. Adneksiyal kitlelerin ay r c tan ve tedavinin bir parças olarak cerrahi giriflimler önem arzetmekte olup çal flmam zda geriatrik yafl grubundaki hastalar preoperatif de erlendirme, cerrahi prosedürler, postoperatif malignite potansiyeli ve kemoterapi ihtiyac yönünden geriatrik olmayan gruba benzer bulunsa da postoperatif major morbidite ve hastanede kal fl süreleri aç s ndan istatistiksel olarak anlaml oranda riskli saptanm flt r. Over kanserinde etkin bir tarama yöntemi günümüzde mevcut de ildir ancak fizik ve pelvik muayene, ultrasonografi, tümör belirteçleri, bilgisayarl tomografi ve manyetik rezonans görüntüleme gibi ileri tetkikler ile kitlelerin yap s ve nereden köken ald hakk nda ön bilgiye sahip olunabilir. Adneksiyal bir kitlenin preoperatif malign olup olmad n de erlendirmede hiçbir modalite tek bafl na yeterli do rulu u sa lamamaktad r (8-12). Over kanserinde kesin tan ancak histopatolojik tan ile mümkündür. 1975 y l nda Griffiths ilk kez önemini bildirdi- inden bu yana cerrahi debulking epitelyal over kanserlerinin primer tedavisinde kabul görmektedir (13). Bu da hastalarda ilerleyen yaflla beraber efllik eden medikal hastal klar n ve kötü hasta performans n n cerrahi öncesi dikkatlice de erlendirilerek postoperatif morbidite ve mortaliteyi en aza indirecek cerrahi için uygun hasta seçimini gündeme getirmektedir. Lichtinger ve ark. 75 yafl üstü 89 hastay retrospektif olarak de erlendirdikleri çal flmalar nda iyi donan ml cerrahi merkezlerde perioperatif yo un bak m n mortaliteyi azaltt n ve ileri yafl hastalarda jinekolojik maligniteler için cerrahinin güvenle yap labilece ini bildirmifltir (14). Mirhashemi ve arkadafllar tek bafl na yafl n jinekolojik malignitelere tan ve tedavi amaçl yaklafl m de ifltirmemesi gerekti ini, yafll hastalara güvenle radikal cerrahi yap labilece ini bildirmifltir (15). Bauerle ve arkadafllar ise yafl ve cerrah n deneyiminin over kanseri cerrahi tedavisinin kalitesini etkiledi ini ve bu konuda deneyimi olan merkezlerde yap lmas n gerekti ini vurgulam flt r (16). Öte yandan over ve endometrium kanserinin yafllanma durumunun bir parças oldu unu belirten ve tedavi komplikasyonlar n n ileri yafltan ziyade komorbite oluflturan ek hastal klar ve kanserin yayg nl ndan oldu unu bildiren çal flmalar mevuttur (17). Bizim çal flmam zda da geriatrik olmayan grupta diabet, geriatrik grupta ise hipertansiyon yüksek oranda saptanm flt r. Gruplar aras nda yap lan cerrahi prosedürler aç s ndan fark saptanmazken intraoperatif kanama miktar ndaki farkl - l k ise geriatrik olmayan grupta istatistiki olarak anlaml olmasa da kanser cerrahi yüzdesinin daha fazla olmas ndan ve bir hastada meydana gelen vena cava inferior yaralanmas ndan kaynakland düflünülmüfltür. Ochiai ve arkadafllar ileri yafl Japon larda jinekolojik kanserlerin ileri evre oldu una ve tedavilerin daha az invaziv olup hayat kalitelerini sürdürmeleri için bireysel durumlar na göre flekillendirilmesi gerekti ini vurgulam flt r (18). Gottwald ve arkadafllar ise Polonya da 71-88 yafl aras 61 hastan n %26 s nda over kanseri saptanmas na ra men bu grubun ilk tan ald nda ileri evre olmas nedeni ile cerrahi tedavi olas l n n belirgin olarak azald n bildirmifltir (19). Öte yandan perioperatif ve postoperatif morbidite aç s ndan yafl n tek bafl na zay f bir prediktif faktör olmas nedeniyle jinekolojik kanseri olan ileri yafl olgular n tedavisinde bir kontraendikasyon olarak de erlendirilmemesi Tablo 5 Adneksiyal Kitle Nedeniyle Opere Edilen ve Postoperatif Patoloji Sonuçlar Malign Olan Olgular n Cerrahi Evreleri ve Kemoterapi htiyac Malign Olgular n Evreleri ve Geriatrik Olmayan Grup Kemoterapi htiyac (<65 Yafl) (n=81) % ( 65 Yafl) (n=98) % p Erken evre (n) (Evre I-II) 12 14.8 15 15.3 0.82 leri evre (n) (Evre III-IV) 23 28.3 25 25.5 0.98 Kemoterapi ihtiyac (n) 30 37.0 36 36.7 0.43 388 TURKISH JOURNAL OF GERIATRICS 2012; 15(4)

POSTMENOPOZAL ADNEKS YAL K TLE YÖNET M NDE GER ATR K YAfi GRUBUNDA OLAN VE OLMAYAN OLGULARDA OPERAT F R SKLER N ARAfiTIRILMASI gerekti ini vurgulayan çal flmalar da mevcuttur (20). Çal flmam zda postoperatif major morbiditelerden ileus, pulmoner emboli ve derin ven trombozu sadece geriatrik grupta izlenmifl olup istatistiksel olarak anlaml bulunurken minör morbiditelerden aras ndan fark saptanmam flt r. Ayr ca geriatrik hastalar n hastanede kal fl süresi de anlaml düzeyde daha uzun tespit edilmifltir. Çal flmam zda ileri evre olarak düflünülen veya ek hastal klar nedenli cerrahisi yüksek riskli 71 hastaya minimal invaziv yöntemlerle ultrasonografi eflli inde tru-cut biyopsi ile doku tan s konulmufltur. Bu yaklafl m bir yandan hastalar n tedavilerini bireysellefltirirken di er yandan tüm adneksiyal kitlelere cerrahi yaklafl m düflünüldü ünde çal flman n limitasyonu gibi gözükmektedir. Bu yaklafl m hastalardaki ek hastal k ve morbidite oranlar n n daha az gözükmesi gibi yorumlanabilir. Öte yandan geriatrik populasyonda her ne kadar tan amaçl daha az invaziv modaliteler kullan lsa da, tedavi amaçl operasyonlar devam edecektir. Bu da beraberinde hastalar n preoperatif, intraoperatif ve postoperatif dönemde ileri yafla efllik eden ek hastal klar n getirdi i de iflikliklerin hastalar üzerindeki etkilerinin dikkatlice de erlendirilerek buna göre geriatrik populasyonda morbidite ve mortaliteyi en aza indirecek risk yönetimlerinin belirlenmesine yol açacakt r. KAYNAKLAR 1. Vitonis AF, Titus-Ernstoff L, Cramer DW. Assessing ovarian cancer risk when considering elective oophorectomy at the time of hysterectomy. Obstet Gynecol 2011;117(5):1042-50. (PMID:21471855). 2. Wimberger P, Lehmann N, Kimmig R, et al. Prognostic factors for complete debulking in advanced ovarian cancer and its impact on survival ; An exploratory analysis of a prospectively randomized phase III study of the Arbeitsgemeinschaft Gynaekologische Onkologie Ovarian Cancer Study Group (AGO- OVAR). Gynecol Oncol 2007;106(1):69-74. (PMID:17397910). 3. Moore RG, Miller MC, Disilvestro P, et al. Evaluation of the diagnostic accuracy of the risk of ovarian malignancy algorithm in women with a pelvic mass. Obstet Gynecol. 2011;118(2 Pt 1):280-8 (PMID:21775843). 4. Ozalp S, Tan r HM, Yalc n OT, et al. Distrubition of gynecopathological findings in geriatric women. J Am Geriatr Soc. 2005;53(2):352-4. (PMID:15673367). 5. Oge T, Ozalp SS, Yalcin OT, et al. Peritoneal tuberculosis mimicking ovarian cancer.eur J Obstet Gynecol Reprod Biol 2012;162(1):105-8. (PMID: 22397744). 6. Thrall MM, Goff BA, Symons RG, et al. Thirty-day mortality after primary cytoreductive surgery for advanced ovarian cancer in the elderly. Obstet Gynecol 2011;118(3):537-47. (PMID:21860281). 7. Arslan Ç, K l çkap S, Dede Dfi, et al. 65 yafl ve üzeri populasyonda kanser s kl n n da l m ; Hacettepe Üniversitesi Hastaneleri kanser kay t sistemi sonuçlar. Turkish Journal of Geriatrics 2011;14(3):187-92. 8. Pickhardt PJ, Hanson ME. Incidental adnexal masses detected at low-dose unenhanced CT in asymptomatic women age 50 and older: implications for clinical management and ovarian cancer screening. Radiology 2010;257(1):144-50. (PMID:20663974). 9. McDonald JM, Doran S, DeSimone CP, et al. Predicting risk of malignancy in adnexal masses. Obstet Gynecol 2010;115(4):687-94. (PMID:20308826). 10. Saunders BA, Podzielinski I, Ware RA, et al. Risk of malignancy in sonographically confirmed septated cystic ovarian tumors. Gynecol Oncol 2010;118(3):278-82. (PMID:20554314). 11. Valentin L, Ameye L, Savelli L, et al. Adnexal masses difficult to classify as benign or malignant using subjective assessment of gray-scale and Doppler ultrasound findings: logistic regression models do not help. Ultrasound Obstet Gynecol 2011;38(4):456-65. (PMID:21520475). 12. Kebapci M, Akca AK, Yalcin OT, et al. Prediction of suboptimal cytoreduction of epithelial ovarian carcinoma by preoperative computed tomography. Eur J Gynaecol Oncol 2010;31(1):44-9. (PMID: 20349780). 13. Griffiths CT. Surgical resection of tumor bulk in the primary of ovarian carcinoma J Natl Cancer Inst Monogr 1975; 42:101-4. (PMID:1234624). 14. Lichtinger M, Averette H, Penalver M, Sevin BU. Major surgical procedures for gynecologic malignancy in elderly women. South Med J 1986;79(12):1506-10. (PMID:3787288). 15. Mirhashemi R, Nieves-Neira W, Averette HE. Gynecologic malignancies in older women. Oncology (Williston Park) 2001;15(5):580-6. (PMID:11396354). 16. Bäuerle MG, Kreienberg R, Volm T. Surgery for elderly patients with ovarian cancer. Curr Oncol Rep 2003;5(6):482-5. (PMID:14521807). 17. Termrungruanglert W, Kudelka AP, Edwards CL, et al. Gynecologic cancer in the elderly. Clin Geriatr Med 1997;13(2):363-79. (PMID:9115456). 18. Ochiai K. Treatment of gynecologic cancer in elderly patients. Gan To Kagaku Ryoho 1998;25(7):990-4. (PMID:9644312). 19. Gottwald L, Akoel KM, Wójcik-Krowiranda K, Bienkiewicz A. Malignant tumors of the female genital track in the elderly. Ginekol Pol 2003;74(9):714-7. (PMID:14674113). 20. Ben-Ami I, Vaknin Z, Schneider D, Halperin R. Perioperative morbidity and mortality of gynecological oncologic surgery in elderly women. Int J Gynecol Cancer 2006;16(1):452-7. (PMID:16445678). TÜRK GER ATR DERG S 2012; 15(4) 389