RECOMMENDATİON TAVSİYELER UYGULAMA RAPORU Integrated European Model for Rehabilitation of Victim and Offender Children Mağdur ve Suça Sürüklenmiş Çocukların Rehabilitasyonunda Avrupa Entegre Modeli 2014-1-TR01-KA202-013194 EURehabChildren Integrated European Model for Rehabilitation of Victim and Offender Children Project has been Co-funded by Erasmus+ Programme of European Union
"Erasmus+ Programı kapsamında Avrupa Komisyonu tarafından desteklenmektedir. Ancak burada yer alan görüşlerden Avrupa Komisyonu ve Türkiye Ulusal Ajansı sorumlu tutulamaz." Funded by the Erasmus+ Program of the European Union. However, European Commission and Turkish National Agency cannot be held responsible for any use which may be made of the information contained therein 2
TAVSİYELER Mağdur ve Suça Sürüklenmiş Çocukların Rehabilitasyonunda Avrupa Entegre Modeli projesi kapsamında hazırlanan modül çalışmaları neticesinde bazı temel prensipler ve tavsiyeler belirlenmiştir. Yapılması Gerekenler ve Sakınılması Gerekenler saptanmıştır. Bu ilkelere uyulması halinde suça sürüklenmiş ve suç mağduru çocuklardaki olumsuz etkinin azalacağına inanıyoruz. Suç çeşitleri aşağıdaki başlıklarda sınıflandırılmıştır; Şiddet İçeren Suçlar Cinsel Suçlar Madde Bağımlılığı İhmal ve İstismar Şiddet İçeren Suçlar Yapılması Gerekenler : Mümkün olduğu en erken vakitte tıbbi bir teşhis yapılmalı Bu çocukların suç ile ilgili konuşmaktan hoşlanmadıkları bilinmeli Suça sürüklenmiş ve suç mağduru çocuklarla ilgilenen profesyoneller bilmeliler ki istismarın üzerinden belirli bir sure geçmiş olmasına ragmen olayın ciddiyeti artmış olabilir. 3
Profesyoneller muhtemelen olayın çevrede kimsenin olmadığı sırada gerçekleştiğini akıldan çıkarmayarak çocuklarla iletişime geçmeliler. Sakınılması Gerekenler : Çocuklara çocuk gibi davranmayı gözden kaçırmaktan sakınılmalı: Çoğu durumda profesyoneller muhtabın çocuk olduğunu unutup yetişkin gibi davranmakta ve bu da hatalar yapmalarına yol açmaktadır. Ortak bir dil kullanmamaktan sakınılmalı: Profesyoneller çocukların fiziksel ve zihni gelişimlerine uygun bir biçimde onlarla konuşmalıdırlar. Mesela özel tıbbi ve kanun terimleri kullanımı yanlış anlaşılmalara yol açabilir ve bilgi kaybına sebep olabilir. Çocuğun anlama kabiliyetlerini ölçmeyi gözardı etmekten sakınılmalı: Çocuktan alınan bilginin nitelik ve niceliğini doğrudan etkileyen çocuğun doğruyu yanlıştan ayırma kabiliyeti olup olmadığı akıldan çıkarılmamalı. Çocuğun olayı kendi kelimeleriyle anlatmasını engellemekten sakınılmalı: Profesyoneller çocuğa olayı kendi kelimeleriyle anlatmalarına imkan vermeliler. Çocuğu söyledikleri başka türlü kayda alınmamalı. Mülakat sırasında yönlendirici sorular sorulmaktan kaçınılmalı. Önceden hazırlanmış yapılandırılmış sorular kullanmayı gözden kaçırmamalı: Profesyoneller olayın özelliklerine ve çocuğun gelişmişlik seviyesini göz önüne bulundurarak çocuklarla görüşmelerinden önce iyi geliştirilmiş yapılandırılmış anketler geliştirmeliler. 4
Cinsel Suçlar Yapılması Gerekenler Sakin olun. Çocuklar istismar hakkında konuşmaya başladığında, konuşmalarını dinlemeliyiz; dinlerken size çok güçlü duygular yaşatabilir, ancak haliniz değişirse veya kızarsanız, çocukların neler olduğunu paylaşmasına engel oluyorsunuz demektir. Güvenin. Olayı anlattıklarında onlara inanın ve olanlarla ilgili suçluluk duymadıklarından emin olun. Size cinsel tacizi anlattıklarında, onlarla konuşmak için cesur olmalarını sağla. Koruyun. Onları hemen suçludan uzak tutarak yetkililere bildirerek koruyun. Yardım isteyin. Herhangi bir fizik yaralanma (hatta CYBB) değerlendirmek için doktor veya pediyatriste gitmenin yanı sıra. Çocukların, cinsel istismarında uzman bir Psikologla konuşma fırsatına sahip olmaları açısından kritik önem taşıyor. Sevin ve Kabul edin. Sevginizi ve ailenin geri kalanının onu kabül edip güvenebileceklerini tekrarlayın. O halde yapabildiğiniz herşeyi yapacağınıza emin olun, ancak asla yerine getiremeyeceğiniz bir şey vaat etmeyin. Farkında tutun. Bir sonraki adımla ilgili olarak, özellikle mahkeme süreciyle ilgili her şeyle alakalı farkında olmalarını sağlayın. 5
Sakınılması Gerekenler Cinsel istismarı reddetmekten, Panik reaksiyonu göstermekten, Çocukları cinsel istismar konusunda suçlamaktan, Suça sürüklenmiş ile konuşma kararlılığını bırakmaktan, Çocuklarda kapsamlı sorgulama yapmaktan. İtiraf ettikten sonra çocuklara farklı şekillerde davranmaktan, Onları aşırı korumaktan, Aslında gerçeği veya istismarı sürekli hatırlatmaktan, Sakının. Madde Bağımlılığı Yapılması Gerekenler Ailelerle: Alkol, tütün ve uyuşturucu kullanımını azaltmak için tüm ailenin korunma faaliyetlerine dahil edilmesi, Ailelerle: Ebeveynler ve öğretmenler arasındaki işbirliği, sigarayı bırakmayı destekliyor Ailelerle: Ayrıca, dezavantajlı aileler için ev ziyaretleri, alkol ve sigara tüketimini azaltmaktadır 6
Okul öğrencileri ile: Okulda verilen ve sosyal etkilere ve / veya sosyal becerilere dayalı çok bileşenli müdahaleler alkol ve uyuşturucu kullanımını, özellikle esrar kullanımını azaltmaya yardımcı olur. Okul öğrencileri ile: Ayrıca, sorunlu öğrencileri hedef alan interaktif müdahaleler, madde kullanımını ve içki kullanmaya yönelik davranışları azaltmaya yardımcı olur Okul öğrencileri ile: Ayrıca akran liderliğindeki müdahaleler yasadışı madde kullanımını azaltır Topluluklarla: Çok bileşenli ve etkileşimli müdahaleler toplulukta yüksek riskli gençlerde uyuşturucu, tütün ve alkol kullanımını azaltmaktadır Topluluklarla: Ayrıca, diğer aile üyelerini de içeren topluluk destek grupları, sorunlu ailelerde yaşayan gençlere yardım eder Topluluklarla: Mentorluk programları, gençlerde alkol kullanımını azaltır Topluluklarla: En azından orta vadede yasadışı eğlence amaçlı uyuşturucu kullanıcılarını hedef aldığında bilgisayar tabanlı programlar uyuşturucu kullanımını azaltma potansiyeline sahiptir Parti katılımcılarıyla: Toplumu ilgilendiren çok bileşenli müdahaleler, araba kazalarını, kamu rahatsızlığını ve alkol tüketimiyle ilgili suçları azaltmaktadır. Parti katılımcılarıyla: 'içki kullanmaya' yönlendiren programlar ve medya kampanyaları, ölümcül çökmeler de dahil olmak üzere araba kazalarını azaltmaktadır Parti katılımcılarıyla: Mekanlarda ve yakın çevredeki polis denetimi, kamu görevlisini azaltırken, "sorumlu servis" te alkol veren eğitim personeli, müşterilerin alkol tüketimini ve zehirlenme seviyelerini azaltır 7
Genel nüfusa göre: Okul müdahaleleri ve / veya toplum temelli diğer müdahalelerle ilişkili kitlesel medya kampanyaları, tütün kullanımını azaltmaya yardımcı olabilir Genel nüfusa göre: Ayrıca araba kazalarını ve içki kullanma davranışlarını azaltırlar. Genel nüfus ile: Bilgisayar tabanlı programlar en azından orta vadede evrensel uyuşturucu önleme programlarında rekreasyonel ilaç kullanımı önlemede etkilidir. Madde kullanım bozuklukları ile (uyuşturucuya özgü olmayan): Ergen uyuşturucu kullanımı aile temelli tedavilerle etkili bir şekilde azaltılır. Davranış terapileri, farklı yaklaşımları birleştiren entegre modellerin yanı sıra hem bireysel hem de gruplardaki bilişsel davranışçı terapilere de yardımcı olabilir. Bağımsız bir yaklaşım olarak motivasyonel görüşme karışık sonuçlar verir. Madde kullanım bozukluklarıyla (uyuşturucuya özgü olmayan): Sürekli bakım, yani iyileşmeyi yönetmek ve sürdürmeyi amaçlayan daha yoğun bakımın ilk dönemini takip eden müdahaleler, programın süresi ve şiddetinden bağımsız olarak tedavi sonuçlarını iyileştirmeye yardımcı olabilir Amfetamin kullanıcıları: Depresyon tedavisinde kullanılan bazı ilaçlar (fluoksetin ve imipramin) amfetamin kullanıcılarının kısa ve orta vadede tedavide kalmasına yardımcı olabilir Amfetamin kullanıcıları: Hamile kadınlar için uyarıcılardan detoksifikasyona yardımcı ilaçlar kullanılabilir, ancak spesifik semptomlar ortaya çıktığında rezerve edilmelidir 8
Esrar kullanımı: Sorun esrar kullanımı iş yerinde ve yasal sorunlarda zorluklara neden olabilir; Esrar bağımlılığı olumsuz psikolojik ve fiziksel sonuçlarla ilişkilendirilmiştir. Esrar kullanıcıları: Herhangi bir davranışsal müdahale (bilişsel davranış terapisi (CBT), motivasyonel görüşme (Mİ) ve ihtimal yönetimi), hem yetişkinlerde hem de ergenlerde, en azından kısa vadede, kullanımın azaltılmasına ve psikososyal işlevselliğin geliştirilmesine yardımcı olabilir Esrar kullananlarla: Çok boyutlu aile terapisi, özellikle şiddetli yoğun genç hastalarda kullanımı azaltmaya ve hastaları tedavi altına sokmaya yardımcı olur Kokain kullananlarla: Psikososyal müdahaleler, bağımlılıkla ilgili zihinsel süreçleri ve davranışları etkileyerek kokain kullanımını azaltmaya yardımcı olabilir Kokain kullananlarla: Diğer hastalıkları (alkol bağımlılığı, antidepresanlar ve antiparkinsonikler için disülfiram gibi) tedavi etmek için kullanılan ilaçlar kokain kullanıcılarının kullanımını azaltmalarına yardımcı olabilir Kokain kullanıcıları ile: Kullanım ve bağımlılık için çeşitli psiko-sosyal tedaviler (ihtimaller yönetimi dahil) müdahaleler bazı olumlu, ancak aynı zamanda bazı sınırlı / kısa vadeli etkinlik göstermektedir. Kokain kullananlarla: Gebe kadınlar için uyarıcılardan detoksifikasyona yardımcı ilaçlar kullanılabilir, ancak spesifik semptomlar ortaya çıktığında rezerve edilmelidir. Yalnızca psikososyal müdahaleler veya her zamanki bakıma ek olarak, standart kapsamlı bakım seçenekleri olduğunda, hem doğum öncesi 9
bakım, hem de danışmanlık gibi tedavi ve obstetrik sonuçlar arasında fark yaratmazlar. Opioid kullanıcılarıyla: Opioid ikamesi tedavisi, psikososyal destekle birlikte hastaların tedavide kalmasına ve kullanım ve mortaliteyi azaltmasına yardımcı olur. Ayrıca, hastaların zihinsel sağlıkları üzerinde olumlu bir etkisi vardır Opioid kullanıcıları: Metadon ve buprenorfin, önerilen farmakolojik tedavilerdir. Metadon, klinik pratik göz önüne alındığında, özellikle ilk haftalarda insanları tedavi etmede buprenorfinden üstüntür ve yasadışı opioid kullanımını eşit derecede bastırır Opioid kullanıcıları: Daha önce metadon tedavisi girişiminde başarısız olan yetişkin kronik opioid kullanıcılarında eroin yardımlı tedavi önerilmektedir Opioid kullanıcılarıyla: Opioid ikame tedavisi, opioidlere bağımlı hamile kadınlar için, hatta deksoksifikasyona teşvik etmekten daha fazla önerilir. Tek başına ya da her zamanki bakıma ek olarak psikososyal müdahaleler, standart kapsamlı bakım seçenekleri olduğunda, örneğin ikame tedavisi, doğum öncesi bakım, danışmanlık gibi hem tedavi hem de obstetrik sonuçlar arasında fark yaratmazlar. Opioid kullanıcıları ile: Detoksifikasyon belirtildiğinde, konik dozlarda metadon veya buprenorfin psikososyal müdahalelerle birlikte kullanılır Opioid kullanıcıları: Nüks önleme, naltrekson ile nüksün önemli pratik etkileri olduğunda desteklenir (mesela işini kaybetme riski taşıyanlar veya tutukluluk süreleri mahkumlar) 10
İkili teşhis hastalarında: Psikotik ve madde kullanım bozukluklarının yanı sıra anksiyete ve opioid bozukluklarında farmakolojik ve psikolojik müdahaleleri birleştiren entegre tedavi gibi görünüyor İkili teşhis hastaları: Antipsikotik Klozapin, şizofrenili çift teşhisli hastalarda psikotik semptomların kontrol altına alınmasına ve madde kullanımını azaltmaya yardımcı olur İkili teşhis hastaları: İkili teşhisi tedavi etmek için farmakolojik, psikolojik veya her ikisi birden olmak üzere terapötik yaklaşım her iki bozukluğu da aynı anda ve her birey için en iyi seçeneği seçmek için ilk temas noktasından hesaba katmalıdır Opioid enjektörleri ile: Opioid enjekte edenler arasında HIV ve Hepatit C kaynaklı enfeksiyonlar opioid ikame tedavisi ile önlenebilir ve temiz iğneler ve enjektörler sağlanır Opioid enjektörleri ile: Opioid ikame tedavisinde insanlar daha az riskli davranışa sahiptir, yani enjekte ederler ve ilaçları enjekte etmeye devam ederken dahi iğne ve şırınga programına katıldığında daha az risk alırlar; Uyuşturucu tüketim odalarına enjekte etmek de Opioid enjektörleri ile: Uyuşturucu kullanıcıları arasındaki ölüm, onları opioid ikame tedavisinde tutarak azaltılır. Opioid enjektörlerle: Hepatit C tedavisi aktif uyuşturucu kullanıcılarında etkilidir ve opioid ikame tedavisi, tedaviye kontrendikasyon oluşturmaz Opioid enjektörleri ile: Evde nalokson verilmesi ile eğitim ve öğretim girişimlerinin aşırı doz ile ilişkili ölümleri azalttığına dair bazı kanıtlar var 11
Opioid enjektörleri ile: Nalokson enjeksiyonu mümkün olmadığında naloksonun burun içinden uygulanması, opioid doz aşımının tedavisinde etkili gibi görünmektedir Opioid enjektörleri ile: Daha güvenli çevre müdahalelerinin (örneğin, şırınga değişim programları, akrana dayalı müdahaleler ve ilaç tüketimi odaları), son derece marjinalize edilmiş hedef popülasyonlar için daha güvenli ortamlar oluşturmasına, ulaşmasına ve ulaşmasına yardımcı olduğuna dair bazı kanıtlar bulunmaktadır Uyarıcı enjektörlerle: Outreach tedavi programları, uyarıcı enjektörlerin cilt hastalıkları gibi tıbbi sorunları azaltmalarına yardımcı olur. Enjekte edilmeyen kişilerle: Çatlak boru paylaşımı, kenevir kullanıcıları için kişisel vaporizörler, bilgi, eğitim ve iletişim materyali ve sosyal yardım faaliyetlerini engellemek için temiz çatlak kitlerinin dağıtımı gibi müdahaleler bu kullanıcılara yardımcı olabilir ancak daha fazla araştırma gereklidir Toplumsal yeniden bütünleşme - uyuşturucu tedavisi: Uyuşturucu kullanıcılarına teşvik temelli bir tedavi (örneğin acil durum yönetimi) sağlanması bazı işlerde sosyal durumlarını iyileştirmelerine yardımcı olur Toplumsal yeniden bütünleşme - uyuşturucu tedavisi: Acil durum yönetimi ile ilişkili konut tedavisi ve terapötik işyeri, işe devam ve performansı arttırır. Toplumsal yeniden bütünleşme - ceza adaleti: Uyuşturucu mahkemesi programları (çoğu uyuşturucu mahkemesinin bulunduğu Birleşik Devletlerde değerlendirildiğinde ve çalışmaların büyük çoğunluğunun 12
yapıldığı yerlerde) insanlara mali yardımdan bağımsız olarak yardımcı olabilir ve istihdam yaratabilir veya eğitime kaydolabilir Toplumsal yeniden bütünleşme - konut: Uyuşturucu kullanıcılarının istihdam edilebilirliğine yardımcı olmak için konut müdahaleleri daha fazla araştırılmalıdır. Sosyal entegrasyon - eğitim ve mesleki programlar: Belirli beceriler geliştirmeye yönelik mesleki eğitim ve iş bulma becerileri, uyuşturucu kullanıcılarının istihdam bulmalarına yardımcı olur Sosyal yeniden bütünleşme - eğitim ve mesleki programlar: Motivasyonel davranışsal takviye üzerine yapılan müdahaleler metadon bakım istemcilerinin istihdamı sağlamasına yardımcı olabilir Sosyal yeniden bütünleşme - istihdam: Uyuşturucu kullanıcılarının iş performansını iyileştirmesine yardımcı olan çalışan yardım programları Sosyal yeniden bütünleşme - istihdam: Psiko-sosyal tedavi müdahalelerinin, crack-kokain kullanıcılarının istihdam koşullarını iyileştirmesine yardımcı olup olamayacağı açık değildir Yeni psikoaktif ilaçlarla: Yeni psikoaktif madde kullanımının ölçeği ve kalıpları hakkında kapsamlı bir bakış açısı Yeni psikoaktif ilaçlarla: Yeni psikoaktif maddeler pazarının daha iyi anlaşılması Yeni psikoaktif ilaçlarla: Yeni psikoaktif madde kullanımının kısa ve uzun vadeli sonuçlarının araştırılması Yeni psikoaktif ilaçlarla: Yeni psikoaktif madde kullanıcıları için spesifik ve / veya uygun tedavi seçeneklerinin kanıtı 13
Yeni psikoaktif ilaçlarla: Mevcut müdahalelerin sonuç değerlendirmeleri ve muhtemel yeni yaklaşımların değerlendirilmesi Reçeteli ilaçlarla: Motivasyonel röportajın benzodiazepin kullanımını azaltmaya yardımcı olup olmadığı net değildir Hapishane tedavisi: Farmakolojik tedavinin, uyuşturucu kullanan suçlulara kullanımını ve suç faaliyetlerini azaltmalarına yardımcı olup olamayacağı açık değildir. Çalışmaların sonuçları, bunu kadın uyuşturucu kullanan belirli alt grup için de göstermekle birlikte sonuçların az sayıda denemeye dayanması nedeniyle dikkatli olunmalıdır. Hapishane tedavisi: Ayrıca cezaevinde iğneler ve enjektörlerin sağlanması enfeksiyonları önlemeye ve riskli davranışları azaltmaya yardımcı olup olmadığı belli değil İhmal ve İstismar Yapılması Gerekenler: Olası cinsel tacizlere karşı kimlik tespiti ve savunulması için çocuk okul eğitim programları. Çocuk istismarı davalarında harekete geçmek. Çocukluk çağında fiziksel, sosyal, okul ve aile yönlerini içeren risk durumları için bir algılama protokolü uygulamak. 14
Kötüye kullanımı bildirmek adaletin çocuğu koruma altına almasını, suçlunun diğer küçükleri kötüye kullanmasını önler, saldırganı terapötik tedaviye devam ettirir ve insidansı azaltır. Çocuk öyküleri ve çizimlerinin "dramatik oyunu" na dayanan terapiler. Sosyal beceriler, atılganlık, kendini kontrol etme teknikleri kullanarak istismar deneyimlerinden kaynaklanan değişiklikler. Genellikle ebeveynler için destek ve eğitim, erken çocukluk eğitimi ve çocuğa bakım olan multidisipliner müdahaleler. Pozitif Ebeveynlik Eğitimi: Genellikle gruplar halinde, çocuk yetiştirme becerilerini geliştirmeye, çocuk gelişimi hakkındaki bilgilerini geliştirmeye ve çocuklarıyla ilişkilerinde olumlu stratejiler geliştirmeye teşvik etmeye çalışmak. Kafa travmalarının önlenmesi, küçük çocukların sarsılması tehlikeleri konusunda yeni anne ve babalara bilgi verilmesi ve kesintisiz ağlayarak çocukların sorunlarıyla nasıl başa çıkılacağı konusunda hastane programları. Gizliliğin ve karşılık gelen izolasyon ve suçluluk duygusunun ortadan kaldırılması amacıyla, çocuğun kendini açığa kavuşması ve duygusal rahatlamayı kolaylaştırmak. Çocuğa bunu anlatmasına izin verin. Bilişsel yeniden değerlendirme, çocuğun yaşamış olduğu tecrübeden sonra duygularının normal ve meşru olduğunu tanır. 15
Sakınılması Gerekenler: İstismar durumlarını rapor etmemekten veya kaydetmemekten, Şiddet biçimlerini gelenek, kültür ya da samimiyeti korumak için kabul etmekten, Fiziksel, cinsel ve psikolojik şiddetin çocukluğun kaçınılmaz bir parçası olduğunu kabul etmekten, Makul bir bedensel cezayı, disiplin olarak açıklandığı veya gizlendiği zaman onaylamaktan, Cinsel taciz ya da yıldırma (zorbalığa maruz kalma) gibi görünür ya da uzun süreli fiziksel hasara neden olmayan şiddet biçimlerini normal olarak algılamaktan Şiddet vakalarının yoksulluk, biyolojik olmayan ebeveynler veya zihinsel hastalıklarla bağlantılı olduğuna inanan kusurlu inançları göz ardı etmekten, (Araştırmalar, biyolojik ebeveynlerin ve tüm sosyal tabakaların durumlarında çocuklara yönelik şiddetin daha fazla olduğunu göstermektedir.) Çocuklara karşı ölümcül olmayan şiddetin büyüklüğünü ve niteliğini tahmin etmek için güvenilir veriler bulunmamaktadır. Çocuğu doğrudan veya dolaylı olarak suçlanan şiddet olaylarından sorumlu olarak suçlamaktan, Çocuğun yeterli direnç mekanizması olduğunu varsayarsak harekete geçmemekten, 16
Çocuğun kendi özeline veya kişisel verilerine saygısız tanımlamalarla damgalanmasına katkıda bulunmaktan, Sakının. 17