REFLEKSİF HAREKETLER DÖNEMİ
Reflekslerin İşlevleri
AŞAMALAR Bilgi Toplama Evresi : D.Ö- 4. ay Bilgi Çözme Evresi: 4.ay sonrası 1 yaş
BİRİNCİL REFLEKSLER Moro R. A. Tonik Boyun R. Arama R. Emme R. Kavrama R. Plantar R. Babinski R. DURUŞA İLİŞKİN REFLEKSLER Adımlama R. Emekleme R. Yüzme R. Çekme R. Boynu ve bedeni Ç.R. Ekstremite yerleştirme R.
Reflekslerin Özellikleri Aşağı beyin merkezlerinin kontrolü altındadırlar. MSS bozukluklarının erken tanısını sağlarlar. Standart bir programa göre ortaya çıkıp kaybolurlar. Duruşa ilişkin reflekslerin düzenli uyarımı istemli hareketlerin ortaya çıkışını çabuklaştırabilir.
Hangi durumlar şüphelidir? Kortikal kontrol ile durdurulması gereken bir refleksin devam etmesi Bir refleksin yokluğu Reflekste asimetri Bir refleksin gereğinden fazla kuvvetli ve zayıf oluşu.
İLKEL HAREKETLER DÖNEMİ
0-2 Yaş arasında gözlenen ilkel hareketler, istemli hareketlerin ilk biçimidir. Ortaya çıkışlarında önceden kestirilebilen bir sıra izler Çıkış zamanları ve hızları açısından çocuktan çocuğa farklılık gösterir.
1) REFLEKSLERİN ORTADAN KALKTIĞI EVRE Doğumla başlar, 1 yaşına kadar sürer. Refleksler ortadan kalkar. İstemli hareketlerde farklılaşma ve bütünleşme zayıftır. Hareketler amaçlı, fakat kontrolsüz ve kabadır.
2) İLK KONTROL EVRESİ Birinci yaş ile ikinci yaş arası, ilk sene ortaya çıkan ilkel hareketler üzerinde alıştırmalar yapıldığı ve bunların kontrol edildiği evredir. İlkel hareket yeteneklerinde hızlı bir artış gözlenir.
TEMEL BECERİLER Denge sağlama Lokomotor beceriler Manipülatif beceriler
DENGE SAĞLAMA Baş-boyun kaslarının kontrolü 1. Ayın sonunda başlar, 4 aylık bebek destekle oturabilir, Desteksiz oturma 7. Ayda gerçekleşir, 11-13 aylar arasında tutunmadan ayakta durabilirler.
LOKOMOTOR HAREKETLER SÜRÜNME HAREKETLERİ 6. Ayda gözlenir. EMEKLEME 10. Ayda gözlenir. BAĞIMSIZ YÜRÜME 11-15 Aylar arasında gözlenir.
MANİPÜLASYON Manipülasyonun 3 temel hareketi; Uzanma- 4. ay Yakalama- 4-5. Ay Bırakma- 10. Ay 18 aylık olduğunda uzanma-yakalama-bırakma hareketlerini başarılı bir şekilde yapabilir.
BAYLEY BEBEKLİK GELİŞİMİ ÖLÇEĞİ; (1 AY- 2.5 YAŞ) Çocuğun zihinsel gelişimini ölçmek için davranışların değerlendirilmesini içerir. Bebeğin gelecekteki performansı hakkında bilgi vermez. Mevcut zeka ve gelişim problemlerini yansıtır. Zihinsel ölçek (163 madde) Motor ölçek (Kaba motor- İnce motor, 81 madde)) Davranış kaydı
DENVER GELİŞİMSEL TARAMA TESTİ (DGTT) 0-6 yaş Çocuğun yaşına uygun bir takım becerilerini değerlendiren bu test; 116 maddeden oluşur. Kişisel Sosyal- İnce Motor-Dil- Kaba motor l Gelişimsel problemler açısından taramada Kuşkulu durumları objektif bir ölçümle doğrulamada Gelişimsel açıdan risk altındaki çocukları izlemede kullanılır.
PORTAGE ERKEN ÇOCUKLUK DÖNEMİ EĞİTİM PROGRAMI KONTROL LİSTESİ 0-6 yaş Değerlendirme ve eğitim programı hazırlama Bebeklerde uyarım Özbakım Motor Gelişim Sosyal Gelişim Bilişsel Gelişim Dil Gelişimi Bilişsel
BEBEKLİK DÖNEMİNDE MOTOR GELİŞİMİ DESTEKLEMEK NEDEN ÖNEMLİDİR? Beynin en hızlı geliştiği dönemdir. Çevresel etkenlerin beyin gelişimi üzerindeki etkileri çok önemlidir. Gelişim alanları arasında kuvvetli bir ilişki vardır.
BEBEKLER İÇİN GELİŞİM DESTEKLEYİCİ AKTİVİTELER Motor aktivite seçiminde bebeklerin yaşı değil gelişim düzeyleri dikkate alınır. Uygulama sırasında bebeklerin aktiviteden zevk alması gerekir. Duyuların uyarılması sağlanır.
DÖNEMİN EN ÖNEMLİ ÖZELLİKLERİ Gelecekte kazanılacak hareket becerilerinin temelini oluşturur. Bu döneme ait hareketlerin gelişimi; Olgunlaşma-Çevresel faktörlere bağlıdır. Hareketler yeteneklerinin gelişmesi, çocuğa çevreyi tanıma-araştırma olanağı verir. Bu dönemde kazanılan hareketler, aşırı kontrol gerektirir.
GELİŞİMSEL AÇIDAN ŞÜPHELİ DURUMLAR 3. AYIN SONUNDA 6. AYIN SONUNDA 8. AYIN SONUNDA
12. AYIN SONUNDA : Tutunarak ayakta durma 15. AYIN SONUNDA: Bağımsız Yürüme