T.C BEÜ SAĞLIK UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ HEMŞİRELİK HİZMETLERİ MÜDÜRLÜĞÜ 2017 YILI I. DÖNEM HİZMET İÇİ EĞİTİM PROGRAMI HASTA GÜVENLİĞİ Hemşire Emriye Geçer
HASTA GÜVENLİĞİ GÜVENLİ CERRAHİ UYGULAMALARI HASTA KİMLİĞİNİN TANIMLANMASI VE DOĞRULANMASI HASTA DÜŞMELERİ HASTA TRANSFERİ KOD UYGULAMALARI SÖZEL İSTEM UYGULAMALARI
GÜVENLİ CERRAHİ UYGULAMALARI Cerrahi Tüm cerrahi işlemlerde, klinikte doğru bölge ve taraf işaretleme süreci hekim tarafından gerçekleştirilir. Güvenlik Kontrol Listesi; Klinikten Ayrılmadan Önce anestezi verilmeden önce, ameliyat kesisinden önce ve hasta ameliyathaneden çıkmadan önce bölümleri gerekli kontroller yapılarak doldurulacaktır. Güvenli Cerrahi ile ilgili oluşan olumsuzluklar Güvenlik Raporlama Sistemi Olay Bildirim Formu doldurularak kalite Yönetim Birimine bildirilmelidir.
Liste Sorumlusu ( Ameliyathane Sorumlu Hemşiresi ) Ad-Soyad: İmza: BÜLENT ECEVİT ÜNİVERSİTESİ Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezi GÜVENLİ CERRAHİ KONTROL LİSTESİ Form No Yayın Tarihi Revizyon No Revizyon Tarihi Hastanın Adı Soyadı: Ameliyat / Bölgesi: Ameliyat Tarihi/Saati: KLİNİKTEN AYRILMADAN ÖNCE 1-Hastanın? Kimlik bilgileri, Ameliyatı, Ameliyat bölgesi doğrulandı. 2-Hastanın rızası kontrol edildi mi? Evet 3-Hasta aç mı? Evet Hayır 4-Ameliyat bölgesi tıraşı yapıldı mı? Evet Hayır. 5-Hastada makyaj/oje, protez, değerli eşya var mı? Evet. Hayır 6-Hastanın kıyafetleri tümüyle çıkarılıp ameliyat önlüğü ve bonesi giydirildi mi? Evet Hayır 7-Ameliyat öncesi gerekli özel işlem var mı? Lavman Mesane Kateterizasyonu Varis çorabı Özel Tedavi protokolü Hayır Diğer 8-Ameliyat için gerek olacak özel malzeme, implant, kan veya kan ürünleri hazırlığı teyit edildi mi? Evet 9-Hastanın gerekli laboratuvar ve radyoloji tetkikleri mevcut mu? Evet (Klinik Hemşiresi) Ad-Soyad: İmza: II. ANESTEZİ VERİLMEDEN ÖNCE 10-Hastanın kendisinden Kimlik bilgileri, Ameliyatı, Ameliyat bölgesi, Hastanın ameliyatı ile ilgili rızası doğrulandı. 11- Ameliyat bölgesinde işaretleme var mı? Evet İşaretleme uygulanamaz 12-Anestezi Güvenlik Kontrol listesi tamamlandı mı? Evet 13- Pulse oksimetre hasta üzerinde ve çalışıyor mu? Evet Hastanın Risk Değerlendirmesi 14- Hastanın bilinen bir alerjisi var mı? Yok Var.. 15- Gerekli görüntüleme cihazları var mı? Yok Var 16- Hastada 500 ml ya da daha fazla kan kaybı riski var mı? Yok Var; uygun damar yolu erişimi ve sıvı planlandı. (Anestezi Doktoru) Ad-Soyad: İmza: AMELİYAT KESİSİNDEN ÖNCE 17-Ekipteki kişiler kendilerini ad, soyad ve görevleri ile tanıttı mı? Evet 18- Ekipten bir kişi sesli olarak hastanın kimliğini, yapılan ameliyatı, ameliyat bölgesini teyit etti mi? Evet 19-Kritik olaylar gözden geçirildi mi? Tahmini ameliyat süresi Beklenen kan kaybı Ameliyat sırasında gerçekleşebilecek beklenmedik olaylar Olası anestezi riskleri Hastanın pozisyonu 20-Profilaktik antibiyotik sorgulandı mı? Kesiden önceki son 60 dakika içerisinde uygulandı Kullanılmaz 21- Kullanılacak malzemeler hazır mı? Evet 22- Malzemelerin Sterilizasyonu uygun mu? Evet 23-Kan şekeri kontrolü gerekli mi? Evet Hayır 24-Antikoagülan kullanımı var mı? Evet Hayır 25- Derin Ven Trombozu profilaksisi gerekli mi? Evet Hayır (Ameliyatı Yapan Doktor) Ad-Soyad: İmza: AMELİYATTAN ÇIKMADAN ÖNCE 26-Gerçekleştirilen ameliyat için sözlü olarak, Hasta, Yapılan ameliyat, Ameliyat bölgesi teyit edildi. 27- Alet, spanç/kompres ve iğne sayımları yapıldı mı? Evet/Tam Hayır 28-Hastadan alınan numune etiketinde Hastanın adı doğru yazılı Numunenin alındığı bölge yazılı 29-Ameliyat sonrası kritik gereksinimler gözden geçirildi mi? Anestezistin önerileri: Cerrahın önerileri: 30-Hastanın ameliyat sonrası gideceği bölüm teyit edildi mi? Evet (Ameliyathane Hemşiresi) Ad-Soyad: İmza:
HASTA KİMLİĞİNİN TANIMLANMASI VE DOĞRULANMASI Hasta Kimlik Tanılama Yöntemi ve Hastanemizde Kullanılan Tanımlayıcı: Hasta Kimlik Bilekliği Allerjik Hastalara Tüm Hastalara Doğumda anne ve bebeğe
Amaç: Doğru hastaya, Doğru zamanda, Doğru işlemin yapılmasının sağlanmasıdır.
KİMLİK TANIMLAMA Hasta Kimliğinin Doğrulanmasında; Kol bandında hastanın adı-soyadı, protokol numarası, doğum tarihi (gün ay yıl) bilgileri yer almalıdır. Barkodlu olmalıdır. Kimlik doğrulaması; tanı ve tedavi için yapılacak tüm işlemlerde yapılmalıdır.
Kimlik Tanımlayıcılarının Değiştirilmesi: Hasta bir kliniğe nakil olduğunda, Hastanın bir alerjisi tespit edildiğinde, Kimlik tanımlayıcılar özelliğini kaybettiğinde; Bileklik zarar gördüğünde (kopma vs) Etiketi okunamayacak kadar zarar gördüğünde Enfekte materyal sıçradığında
Hasta ve ailesine kimlik tanımlayıcının kullanımı, korunması, değiştirilmesi ve çıkarılması konusunda bilgi verilir.
HASTA DÜŞMELERİ Düşmeler özellikle hastada meydana gelebilecek olumsuz durumlar ve hasta bakım maliyetindeki artış açısından önemlidir. 0-16 yaş grubundaki hastalar için Çocuk Düşme Riski Değerlendirme Formu (HARİZMİ) Yetişkin hastalar için Düşme Riski Değerlendirme Formu (İTAKİ) düzenlenerek düşme riski yönünden değerlendirilir.
Düşme Riski Değerlendirme Ne Zaman Yapılır? İlk Değerlendirme, hasta ilk defa kliniğe kabul edildiğinde Post-Operatif Dönem, Hasta Düşmesi, Bölüm Değişikliği, Durum Değişikliği.
Düşme riski değerlendirmesi sonucunda İTAKİ 5 ve 5 in üstü riskli her gün değerlendirilir (5 in altı haftada bir) HARİZMİ puanı 15 ve üstünde yüksek riskli her gün değerlendirilir.
Dört yapraklı yonca figürüyle tanımlanır ve bu tanımlayıcı hasta odasının giriş kapısına veya yatak başına konulur. Hastanın özelliğine göre düşmesini önleyici önlemler dikkatlice alınır, uygulanır.
Risk Düzeyine göre Alınması Gereken Önlemler Risk Olmayan (0-4 puan) Hastalarımız İçin Alınması Gereken Temel Güvenlik Önlemleri Yüksek Risk grubuna (5 ve üzeri puan) giren hastalarımız için Temel güvenlik Önlemlerinin Yansıra Alınması Gereken Önlemler
Risk Olmayan (0-4 puan) Hastalarımız İçin Alınması Gereken Temel Güvenlik Önlemleri Yerler temiz ve kuru olmalıdır. Hastanın sık kullanacağı eşyaları yakınına yerleştirilir. Hasta yardım istemesi konusunda bilgilendirilir ve eğitim verilir. Kaymayan ayakkabı veya terlik kullanması sağlanır. Hastanın hijyen, tuvalet, vb. ihtiyaçları için destek olunur. Eğer gereksiz ise ortamdaki fazla malzemeler uzaklaştırılır Yatak ve tekerlekli sandalyelerin tekerlekleri kilitli tutulur. Düşme riski taşıyan ıslak zeminlere kaygan zemin levhaları konulur. Gece saatlerinde özellikle yeterli aydınlatma sağlanır.
Yüksek Risk grubuna (5 ve üzeri puan) giren hastalarımız için Temel güvenlik Önlemlerinin Yansıra Alınması Gereken Önlemler Düşme riski olan hastalar hemşire bankosuna yakın odalarda yatırılır. Düşme riski olan hastalar 4 yapraklı yeşil yonca figürü ile tanımlanır ve bu tanımlayıcı hasta odasının giriş kapısında bulundurulur. Hasta odası tek kişilik değilse hasta yatağının başına tanımlayıcı figür takılır. Figürün yanında hiçbir açıklayıcı bilgi yazılmaz. Oda kapısı açık tutulur. Hastaya klinik durumuna uygun olarak ve yataktan düşmesini önleyecek pozisyon verilir. Görsel ve işitsel cihaz kullanıyorsa etkinliği kontrol edilmelidir. şekilde
Yüksek Risk grubuna (5 ve üzeri puan) giren hastalarımız için Temel güvenlik Önlemlerinin Yansıra Alınması Gereken Önlemler Hasta odalarında ve koridorlarda yeterli aydınlatma sağlanır. Düşme riski olan tüm hastalarımız için hasta yatakları en düşük seviyede tutulur. Düşme riski olan hastalarda, hasta yataklarında, sedyelerinde ve diğer taşıma araçlarında var olan korkuluklar sabitlenir. Personele yataktan sedye transferi ve hastaların taşınması ile ilgili eğitim verilir. Hasta ve refakatçilere düşme riskine yönelik eğitim verilir. Hasta ve yakınları güvenlik önlemlerine itiraz ederse, itirazlarını belirten tutanağı tutulur. Hekim tarafından verilen kısıtlama kararı uygulanır.
Düşme Olayı Gerçekleştiğinde Ne Yapılır? Yatan hastalarda düşme olayı gerçekleştiğinde Olay Bildirim Formu doldurularak kalite birimine teslim edilir. Kalite Birimi olay ile ilgili Düzeltici/Önleyici Faaliyet Formu doldurarak gerekli düzeltici önleyici çalışmaları başlatır.
HASTA TRANSFERİ Acil Servisten Yataklı Servise Transfer Acil Servisten Yoğun Bakıma Transfer Yoğun Bakımdan Yataklı Servise Hasta Transferi Yoğun Bakımdan Yoğun Bakıma Hasta Transferi Yoğun Bakımdan Ameliyathaneye Hasta Transferi Klinikten Ameliyathaneye Transfer Hastane Dışı Transfer 112 Acil Yardım Ambulansı İle Transfer
Acil Servisten Yataklı Servise Transfer Acil servis hemşiresi / sağlık memuru tarafından hastanın gideceği birimin hemşiresi aranarak hasta hakkında detaylı bilgi verilir Hasta Transfer Formu doktor ve hemşiren tarafından doldurulur. Hastanın tıbbi durumuna göre; tekerlekli sandalye / sedye ile destek personeli tarafından kliniğe götürülür. Hastanın dosyası klinik hemşiresine teslim edilir.
Acil Servisten Yoğun Bakıma Transfer Gelen hasta ilgili birim doktoru tarafından değerlendirilerek transfer kararı verilir. Acil servis hemşiresi tarafından yoğun bakım hemşiresi aranarak hasta hakkında bilgi verilir. Hastanın tıbbi durumuna göre; transfer sırasında gerektiğinde kullanılmak üzere oksijen tüpü, acil müdahale seti, transport monitörü / defibrilatör hazırlanır. Hastanın tıbbi durumuna göre; tekerlekli sandalye / sedye ile kliniğe personel ve hemşire tarafından götürülür. Hasta Transfer Formu doldurulur. Acil hemşiresi, yoğun bakım hemşiresine hastayı teslim eder.
Yoğun Bakımdan Yataklı Servise Hasta Transferi Servise transferi kararlaştırılan hastanın doktoru yoğun bakım ve servis hemşiresini bilgilendirir. Yoğun bakım hemşiresi hastanın hazırlığını yapar ve transfer formunu doldurur. Servis hemşiresi yoğun bakım hemşiresini arayarak transfer için gerekli malzeme (sedye, tekerlekli sandalye ve oksijen tüpü ) hakkında bilgi alır. Servis hemşiresi Yoğun bakıma giderek hasta başında teslim alır.
Yoğun Bakımdan Yoğun Bakıma Hasta Transferi Transferi kararlaştırılan hastanın doktoru her iki yoğun bakım hemşiresini bilgilendirir. Hastanın transfer edildiği yoğun bakım hemşiresi yoğun bakım hemşiresini arayarak transfer için gerekli malzeme (sedye, tekerlekli sandalye ve oksijen tüpü ) hakkında bilgi alır. Hasta entübe ise transfer doktor ve hemşire eşliğinde yapılır. Hastanın transfer edildiği yoğun bakım hemşiresi hastayı teslim almaya gider.
Yoğun Bakımdan Ameliyathaneye Hasta Transferi Elektif ameliyat kararı verilmiş hastalar için Preop Ve Postop Hasta Hazırlık Ve Bakım Talimatı na uygun hazırlığı yapılır. Doktor tarafından ameliyathaneye istenen hastanın hemşiresi Güvenli Cerrahi Kontrol Listesi nin Klinikten Ayrılmadan Önce kısmını doldurur. Hasta, dosyası ile birlikte sedye ile personel eşliğinde ameliyathaneye teslim edilir. Hastanın durumu kritik ise doktor transfere eşlik eder.
Klinikten Ameliyathaneye Transfer Ameliyat kararı verilmiş hastalar için Preop ve Postop Hasta Hazırlık ve Bakım Talimatı na uygun hazırlığı yapılır. Doktor tarafından ameliyathaneye istenen hastanın hemşiresi Güvenli Cerrahi Kontrol Listesi nin Klinikten Ayrılmadan Önce kısmı doldurulur. Hasta, dosyası ile birlikte sedye ile personel eşliğinde ameliyathaneye teslim edilir. Hastanın durumu kritik ise doktor transfere eşlik eder.
Hastane Dışı Transfer Transfer kararı hastanın ilgili hekimi ve hasta/hasta yakınları tarafından verilir. İlgili hekim hasta/hasta yakınlarını transfer ve riskleri konusunda bilgilendirir ve transfer onayı alınır. Hastanın gideceği merkez, klinik ve kabul edecek olan doktor hastanın doktoru tarafından bilgilendirilir. Hastanın doktoru 112 komuta merkezini arayarak hastanın transfer edileceği merkez, klinik ve kabul edecek olan doktorun iletişim bilgileri paylaşır. Hastanın transfer formu ve sevk evrağı 112 komuta merkezine fakslanır. 112 komuta merkezi sevk edilecek merkezden hasta kabul onayı aldıktan sonra hastayı hemşiresinden teslim alır ve transferi gerçekleştirir.
112 Acil Yardım Ambulansı İle Transfer Acil servis hekimi veya ilgili uzman hekim 112 Komuta Kontrol Merkezi ile irtibata geçer ve hastanın durumu hakkında bilgi verir. 112 Komuta Kontrol Merkezi tarafından merkez belirlenir. hastanın durumuna uygun en yakın Acil serviste gerçekleştirilen tıbbi müdahaleleri içeren «Hasta Transfer Formu» doldurularak 112 Komuta Kontrol Merkezine fakslanır. Hastanın taburcu işlemleri yapılarak 112 hekimine veya ATT e teslim edilir. Hastanın nakli tamamlanınca hastaneler arası sevk formunun ilk iki nüshası ve epikriz ambulans görevlisine teslim edilir. Üçüncü nüsha 112 görevlisi tarafından teslim alındı imzası atıldıktan sonra hastanın dosyasına konmak üzere ilgili klinikte kalır.
Hasta Transferi Sırasında Kullanılacak Ekipmanlar Monitör, defibrilatör, pulse oksimetre, infuzyon pompası v.b Tansiyon aleti ve steteskop. Yeterli miktarda ilaç ve malzeme bulunduran resüsitasyon çantası. Oksijen kaynağı (en az 1 saat rezervli.) Transporta uygun ventilatör. Transporta uygun aspiratör ve aspirasyon kataterleri. Tıbbi duruma göre hekim tarafından istem yapılmış ek destekleyici ilaçlar (sedatifler, narkotik analjezikler ).
Hasta Transferinde Görev Alacak Çalışanın Özelliği Transporta eşlik edecek sağlık personeli, hastanın durumu değerlendirilerek ihtiyaca göre belirlenir. Hastanın klinik durumu kritik ve özellikli olan durumlarda transport sırasında, hastaya eşlik eden sağlık personelinden en az biri hekim, hemşire ya da paremedik olmalıdır. Hekimin olmadığı durumlarda hastaya refakat eden hemşire/paremedik akut yaşam kurtarıcı girişimleri (endotrakeal entübasyon, havayolu bakımı, IV tedavi, aritmi ve değerlendirilmesi, temel ve ileri kardiak yaşam desteğini içeren girişimler) yerine getirmede bilgi, beceri ve yetkiye sahip olmalıdır. Hemşire/ebe/sağlık memurunun temel ve ileri yaşam desteği yapabilmeleri için geçerli sertifikaya sahip olmaları gerekmektedir.
KOD UYGULAMALARI Beyaz Kod Pembe Kod Mavi Kod
Beyaz Kod No: 2222 Hastanemizde hasta/ hasta yakını ve çalışanların başına gelebilecek hırsızlık, fiziksel veya sözlü saldırı ve cinsel taciz durumlarına uygulanan alarm sistemidir.
Pembe Kod Hastanemizde bulunan bebek/ çocuk kaçırma girişimi veya durumunun tespit edilmesi halinde uygulanan acil durum yönetim sistemidir.
Mavi Kod Hasta veya hastanemizde bulunan kişilerde, temel yaşam fonksiyonlarının risk altında olması veya durması halinde bireylere gerekli müdahalelerin (CPR) en kısa sürede, doğru ve güvenli yapılabilmesi için uygulanan bir alarm sistemidir.
Sözel İstem Uygulamaları Sözel Order: Doktor tarafından acil durumlarda sözlü olarak verilen tedavi ve uygulamaların alınması ve kaydedilmesi işlemidir. Hastanemizin tüm birimlerinde Hasta Güvenliği Uygulamaları kapsamında; ilaç güvenliği uygulamaları ve yanlış ilaç uygulamalarının önlenmesi için, acil ve zorunlu durumlarda sözel orderların doğrulanması ile ilgili standardizasyonu sağlar.
Sözel İstem Uygulamalarında Dikkat Edilmesi Gerekenler Sözlü talimatlar, steril girişimler sırasında, acil olarak ilaç verilmesi gerekli olan durumlarda kabul edilir. Sözlü talimatın alınması sırasında ilacın ismi, dozu, uygulama şekli ve veriliş sıklığı açık olarak belirtilir. Sözel bildirilen orderlar mutlaka Sözel Order Formu na anında yazılır. Yazılan talimat daha sonra geri okunur ve doğruluğu talimatı veren kişiye onaylatılır
Sözel İstem Uygulamalarında Dikkat Edilmesi Gerekenler Kimliğini doğrulat Orderi işit Orderi kayıt altına al Orderi oku doğrulat Düzgün olarak kaydet imzalat
Sözel İstem Uygulamalarında Dikkat Edilmesi Gerekenler Talimat verilirken kısaltma kullanılmaz. Yüksek hata potansiyeli nedeni ile, kemoterapi ilaçları ve yüksek riskli ilaç listesinde yer alan ilaçlar için (resüsitasyon durumları hariç) sözel talimat kabul edilmez. Acil durumlarda kabul edildiği taktirde Sözel Order Formu sözlü talimatı en geç 1 (bir) saat içinde ilgili hekim tarafından kontrol edilerek imzalanır ve Sözel Order Formu hasta dosyası içinde muhafaza edilir. İlgili sağlık personeli tarafından doldurulup imzalanan Sözel Order Formu sözlü talimatı kabul edilen shift içinde ilgili hekim tarafından kontrol edilerek imzalanır ve Sözel Order Formu hasta dosyası içinde muhafaza edilir. Bu süreç kesinlikle 8 saati geçemez.
Sözel İstem Uygulamalarında Dikkat Edilmesi Gerekenler Kan veya kan ürünleri tranfüzyonu için sözel talimat kabul edilmez. Mümkünse sözel order alma sürecine iki kişi katılmalıdır. Eğer bölümünde nöbetçi bir kişi bulunuyorsa sadece talimatı alan birinci kişi kısmı doldurulur. Uygulanmış olan sözel order, otomasyon sisteminden hekimi tarafından uygulandığı tarih geçmeden cv yaptırılır. CV yapılan ilacın eczaneden temini sağlanır.
TEŞEKKÜRLER