Faaliyet Raporu 2008
içindekiler_ sunufl gündem yönetim kurulu raporu girifl kurumsal yönetim ilkeleri uygulamalar bilanço gelir tablolar 5 7 8 11 14 20 22
özkaynaklar de iflim tablosu nakit ak m tablosu finansal tablolara iliflkin dipnotlar kâr da t m önerisi denetleme kurulu raporu ba ms z denetim raporu Çimentafl Grubu 23 24 25 61 62 63 64
4
sunufl_ Çimbeton Haz rbeton ve Prefabrik Yap Elemanlar Sanayi ve Ticaret A.fi. nin 16 Nisan 2009 tarihinde saat 09:30 da Kemalpafla Caddesi No: 4 Iflıkkent- ZM R adresinde bulunan Çimentafl zmir Çimento Fabrikası Türk A.fi. Genel Müdürlük toplantı salonunda yapılacak ve 01 Ocak 2008-31 Aralık 2008 tarihleri arasındaki çalıflma sonuçlarını inceleyerek karara ba layacak olan 23. Ola an Genel Kurul Toplantısı na sunulur. 5
6
gündem_ 1. Aç l fl ve Yoklama 2. fiirket Ana Sözleflmesi'nin 15. maddesi uyar nca Ola an Genel Kurul Baflkanl k Divan 'n n oluflturulmas ve Divan Heyeti ne tutanak ve belgeleri imzalama yetkisinin verilmesi, 3. Yönetim Kurulu Raporu, Denetçiler Raporu ve Ba ms z D fl Denetim Raporu'nun okunmas, görüflülmesi, 4. 2008 y l Bilanço, Gelir Tablosu nun okunmas, onaylanmas konusunun görüflülerek karara ba lanmas, 5. Yönetim Kurulu üyeleri ve Denetçilerin 2008 y l hesap ve ifllemlerinden dolay aklanmalar n n ayr ayr oya sunularak karara ba lanmas, 6. 2008 y l kâr hakk nda görüflme ve karar, 7. Yönetim Kurulu üyelerinin huzur haklar ile Denetçi ücretlerinin belirlenmesi konusunun görüflülerek karara ba lanmas, 8. TTK. 334 ve 335. maddeleri uyar nca Yönetim Kurulu üyelerine izin verilmesi, 9. 2008 y l içinde yap lan ba fl ve yard mlar konusunda bilgilendirme ve görüflme, 10. Dilekler, kapan fl. 7
yönetim kurulu raporu_ Say n ortaklar m z fiirketimiz in 2008 yılı faaliyetlerinin görüflülece i 23. Ola an Genel Kurul Toplantısı nda bir araya gelmekten memnuniyet duyuyoruz. ABD inflaat sektöründe bafllayan, ardından finansal piyasalarla birlikte sanayiyi de etkileyen küresel ekonomik kriz, 2008 yılına damgasını vurdu. 1930 lardan bu yana dünya ekonomisinin karflılafltı ı en sert kriz olarak tanımlanan bu ekonomik türbülans, finans sektörünün en gözde kurulufllarına ve baflta otomotiv olmak üzere, reel kesimin lokomotif sektörlerine büyük darbe indirdi. Merkez Bankaları küresel ekonomiyi canlı tutabilmek için, faiz oranlarını büyük ölçüde düflürürken dünya genelinde ülkeler toplam 6 trilyon doları aflkın kurtarma paketleri açıkladı. Tüm önlemlere ra men, önde gelen finans kurumları geliflmifl ülkelerin ekonomilerinin 2009 yılında da daralmaya devam edece ini, geliflmekte olan ülkelerin ise geçmifl yıllardaki performanslarını zorlukla yakalayabileceklerini tahmin etmektedir. Krizin olumsuz etkileri, Eylül ayından itibaren güçlü bir flekilde hissedilmeye bafllandı. Sadece Amerika da de il, aynı zamanda ngiltere de, sviçre de, Almanya da ve neredeyse tüm Avrupa finans piyasalarında faaliyet gösteren bazı dev banka ve finansal kurulufllar ya iflas ettiler ya da devlet yardımlarıyla ayakta kalmayı baflardı. Ekonomik flbirli i ve Kalkınma Teflkilatı nın (OECD) tahminlerine göre, ABD nin 2008 yılı büyüme oranı, hedeflenen %1,4 lük oranın altında kalırken, Avrupa Birli i ülkelerinde de benzer bir seyir vardır. 2009 yılı için, kesin olmamakla birlikte, %0,5 oranında bir daralma tahmin edilmektedir. Bu koflullar altında, Türk ekonomisi, geçmifl befl yılın geliflme hızına ulaflamamıfl ve 2008 yılını, hedeflenen %4 ün alt nda %1,1 lik bir büyüme ile kapatmıfltır. ç ve dıfl talep göstergeleri, 2008 yılının son çeyre inde gerçekleflen %6,2 oran ndaki küçülmeye ba l olarak 2009 yılına iliflkin ciddi bir ivme kaybına dikkati çekmektedir. 8
2002 nin ikinci çeyre i ile 2008 in ilk çeyre i arasında kesintisiz büyüyen inflaat sektörü, 2008 in ikinci çeyre inde düflüfle geçmifl ve düflüfl oranı son çeyrekte %13,4 e ulaflmıfltır. ç piyasadaki satıfl hacmi, makro ekonomik geliflmelere paralel olarak %20 civar nda düflmüfltür. Öte yandan, yıl içerisinde hazır beton sektörünü etkileyen bir baflka olumsuzluk da, ham petrol ve elektrik fiyatlarında tahminlerin üzerindeki artıfllar nedeniyle nakliye ve enerji maliyetlerinde meydana gelen ola anüstü yükselmedir. Bu geliflmeler karflısında, fiirketimiz in satıflları 2007 yılına oranla %12 civarında düflmüfltür. Maliyetlerdeki yükselmeye ra men, piyasalardaki daralma nedeniyle satıfl fiyatları da bir önceki yıla göre %4 civarında düflmüfltür. Bu olumsuz tablo karflısında Çimbeton A.fi., yılı 5.843.373 TL dönem zararıyla kapatmıfltır. De erli ortaklarımız, Yönetim Kurulu adına, fevkalade zorlu ifl flartlarında özverili bir flekilde çalıflmalarını sürdüren tüm çalıflanlarımıza teflekkürlerimi sunarım. Saygılarımla, WALTER MONTEVECCHI Yönetim Kurulu Baflkanı ve Murahhas Aza 9
10
girifl_ Rapor Dönemi 01.01.2008-31.12.2008 Dönem içinde Yönetim Kurulu nda görev alanlar Walter Montevecchi Yönetim Kurulu Baflkan ve Murahhas Aza 25.04.2008-31.03.2011 Francesco Caltagirone Yönetim Kurulu Baflkan Vekili 25.04.2008-31.03.2011 Fabio Gera Yönetim Kurulu Üyesi 25.04.2008-31.03.2011 Mario Ciliberto Yönetim Kurulu Üyesi 25.04.2008-31.03.2011 Riccardo Nicolini Yönetim Kurulu Üyesi 25.04.2008-31.03.2011 Dönem içinde Denetim Kurulu nda görev alanlar Haluk R. Köse Denetim Kurulu Üyesi 25.04.2008-31.03.2011 Kayhan Karabay r Denetim Kurulu Üyesi 25.04.2008-31.03.2011 Yetki s n rlar Sermaye Piyasas Kanunu, Türk Ticaret Kanunu, fiirket Ana Sözleflmesi ve sair mevzuatta gösterilen yetkilere sahiptir. Dönem içinde fiirket Ana Sözleflmesi'nde herhangi bir de ifliklik yap lmam flt r. fiirketçe hisse senedi d fl nda ihraç edilmifl menkul k ymet bulunmad ndan ortakl a gelebilecek herhangi bir yük de söz konusu bulunmamaktad r. TSE ve KGS belgelerine sahip 14 santralde endüstriyel haz r beton üretimi yapan fiirket, 130 mikser ve 30 pompa ile da t m n yapmaktad r. Da t m n %88'lik bölümü santral baz nda anlaflmal firmalar eliyle; %12'lik bölümü ise fiirket e ait araçlarla ve tafleron firmalar eliyle gerçeklefltirilmektedir. Sektörün temel sorunlar : Santrallar n ruhsatland r lmas, Kalite denetimi yap lmayan beton üretiminden kaynaklanan haks z rekabet, Denetimsizlik, fiantiyelerde denetimsiz beton üretimi, Yap Denetim laboratuvarlar n n teknoloji ve eleman yetersizli inden kaynaklanan eksik ve yanl fl uygulamalar, Kamu binalar n n denetiminin kendileri taraf ndan yap lmas, Kay t d fl beton sat fl olarak özetlenenebilir. Sektörün di er önemli sorunlar n n bafl nda mesleki, teknik veya hiçbir e itim kriterine ba l olmaks z n herkesin haz r beton tesisi kurabilmesine izin verilmesi gelmektedir. Bu durum, bir yanda kalitesiz haz r beton üretimini ve buna ba l olarak piyasalarda haks z rekabeti de beraberinde getirmektedir. 11
Halen ülkemizde üretilen haz r betonun %50 lik bölümünün KGS standard çerçevesinde üretilmifl beton oldu unu dikkate al rsak, kalan %50'lik bölümün sektörde 3-5 y l n tamamlam fl beton flirketleri oldu unu ve piyasa yap s na uygun davrand klar n kabul etsek dahi %25'e yak n bir bölümünün ne sertifikas ne de beton konusunda bilgisi bulunmaktad r. Dönem içinde ülke baz nda haz r beton sektörünün önceki y la göre %20 seviyesinde darald tahmin edilmektedir. Ege Bölgesi ndeki daralma, Türkiye ortalamas çerçevesinde gerçekleflmifltir. Bu süreçte Çimbeton A.fi. aktif pazarlama politikalar n devreye sokmak suretiyle, daralmay %12 seviyesine indirmeyi baflarm flt r. Dönem içinde sat fl fiyatlar nda %4 oran nda düflme gerçekleflmifl olup ayakta kalabilmek için özellikle pazara sonradan giren haz r beton flirketleri maliyetin alt nda fiyatlarla sat fl yaparak Pazar koflullar n n iyice bozulmas na neden olmufllard r. Endüstriyel haz r beton üretiminde kaliteden ve müflteri memnuniyetinden ödün vermeyen fiirketimiz, tüm santrallerin bak m ve revizyonlar n her dönem oldu u gibi süresinde gerçeklefltirerek ve santralleraras on-line ba lant lar oluflturmak suretiyle ürün baz nda da iflletmeler aras standard sa lam flt r. flletmenin finansman konusunda özvarl a dayal bir finansman modeli uygulanmakta olup risk yönetimi iflletme performans n olumsuz yönde etkilemeyecek tarzda bankac l k sektörü ile paylafl lmaktad r. Sermaye Piyasas Kurulu'nca belirlenen muhasebe standartlar çerçevesinde finansal tablolara intikal etmeyen de erleri bulunmayan fiirketimiz'in rasyolar afla da gösterilmifltir. Oran 2007 2008 Cari Oran 1,70 1,25 Likidite Oran 1,66 1,20 Borçlar/Aktif 0,31 0,38 Borçlar/Özsermaye 0,45 0,62 Özsermaye/Aktif 0,69 0,61 Sat fllara göre kârl l k 0,07 0,04 fiirket üst yönetiminde y l içinde de ifliklik yap lmam fl olup halen görevde bulunan Yöneticiler hakk nda bilgiler afla da gösterilmifltir. Ad Soyad Walter Montevecchi Mehmet Nazmi Akduman Bahri Zuhal Görev Ünvan Yönetim Kurulu Baflkan ve Murahhas Aza Genel Müdür fiirket Müdürü Çal flan personelin ücret ve sosyal haklar fiirket'in mevcut ve potansiyel, mali ve finansal durumu dikkate al narak sektör ortalamalar, performans, liyakat esaslar na göre belirlenmektedir. Dönem içinde ba fl ve yard mlar n toplam tutar 13.470 TL olup bunun; 9.209 TL'l k k sm ayni, 4.261 TL'l k bölümü nakdi yard mlardan oluflmufltur. Yap lan ba fllar n sat fllara oran onbinde 1,4'tür. 1986 y l nda kurulan fiirket, bölgenin ilk haz r beton flirketidir. Hisse senetleri MKB ulusal piyasada ifllem gören tek haz r beton flirketi olan Çimbeton A.fi., geçen zaman içerisinde bölgenin ihtiyaçlar n da dikkate alarak sürekli olarak kendini geniflletmifltir. Bölge baz nda etkin bir konuma sahiptir. 12
13
kurumsal yönetim ilkeleri uygulamalar _ I. Pay Sahipleri I.1. Pay Sahipleri ile liflkiler Birimi fiirketimiz'in mevcut ortakl k yap s çerçevesinde fiirket bünyesinde ba ms z bir Pay Sahipleri ile liflkiler birimi bulunmamakla birlikte, paysahipleri ile iliflkiler, Mali ve dari fller Direktörlü ü ile koordinasyonlu olarak Çimentafl Toplulu u Hukuk flleri Müdürlü ü birimince yürütülmektedir. Bu çerçevede söz konusu ifl ve ifllemler, Mali ve dari fller Direktörlü ü ile koordinasyon içerisinde, toplulu a hizmet veren Hukuk flleri Müdürü Av. Kayhan Karabay r taraf ndan yerine getirilmektedir. Birimin bafll ca faaliyetleri, gerek pay sahipleri gerekse SPK ve MKB ile olan iliflkilerin yürütülmesi noktas nda yo unlaflmaktad r. Buna ba l olarak, fiirket hisse senetlerinin takibi, pay sahiplerinin ortakl k haklar ile ilgili ifllemleri, fiirket faaliyetlerinin yak ndan izlenmesi suretiyle oluflan özel durumlar n kamuya aç klanmas ve fiirket genel kurullar n n düzenlenmesidir. Dönem içerisinde, yat r mc kifli ve kurumlar ile arac kurumlar taraf ndan fiirketimiz'e ulaflan 5 adet baflvuru yan tlanm fl ve ilgililerin talepleri karfl lanm flt r. I.2. Pay Sahiplerinin Bilgi Edinme Haklar Dönem içinde pay sahipleri ile yat r mc lar ve arac kurumlardan gelen bilgi talepleri özellikle faaliyet raporu istekleri ve kâr da t m ile ilgili hususlarda yo unlaflm flt r. Bu talepler, yukar da da de inildi i üzere, ilgililerine gerekli aç klamalar yap larak ve dokümanlar temin edilerek karfl lanm flt r. Pay sahiplerinin haklar n n kullan m ile ilgili geliflmelerin elektronik ortamda yay nlanmas ile ilgili çal flmalar devam etmektedir. Mevcut durumda, bu geliflmeler yasal düzenlemeler çerçevesinde duyurulmaktad r. fiirket Ana Sözleflmesi'nde özel denetçi atanmas bireysel bir hak olarak düzenlenmemifl olup dönem içinde özel denetçi tayini talebi olmam flt r. I.3. Genel Kurul Bilgileri Dönem içinde; 25 Nisan 2008 tarihinde, 2007 y l Ola an Genel Kurul Toplant s gerçeklefltirilmifl olup bu toplant da %85 seviyesinde kat l m gerçekleflmifltir. Toplant nisaplar konusunda fiirket Ana Sözleflmesi'nde özel bir hüküm bulunmamakta ve konu ile ilgili Türk Ticaret Kanunu (TTK) hükümleri esas al nmaktad r. Genel Kurul Toplant s davetleri tüm pay sahipleri için Sermaye Piyasas Kanunu hükümleri uyar nca gerekli ilanlar verilmek suretiyle yap lmaktad r. Senet sahiplerinin Genel Kurul'a kat l m amac yla yap lan kay t ifllemleri TTK ve Sermaye Piyasas Kanunu hükümleri çerçevesinde yürütülmektedir. Ola an ve Ola anüstü Genel Kurul Toplant s na dair bilgiler, TTK uyar nca fiirket merkezinde pay sahiplerinin tetkikine haz r bulundurulmaktad r. fiirketin sevk ve idaresi TTK hükümleri çerçevesinde düzenlenmifl bulundu undan önemli tutarda mal varl al m -sat m -kiralanmas gibi hususlarda Genel Kurul onay aranmamakta ve bu gibi ifllemler yasal düzenlemeler uyar nca yürütülmektedir. Pay sahiplerinin Genel Kurul'a kat l mlar n kolaylaflt rmak amac ile ilan ve duyurular n yan s ra Genel Kurul gündemini teflkil eden hususlardaki bilgilere eriflim için gerekli özen gösterilmekte ve yasal düzenlemelerin gereklerine sad k kal nmaktad r. Medya mensuplar da Genel Kurul toplant lar na davet edilmekte ve haz r bulunmaktad r. Genel Kurul toplant lar na iliflkin tutanak ve belgeler fiirket merkezinde sürekli olarak pay sahiplerinin tetkikine haz r bulundurulmaktad r. 14
I.4. Oy Haklar ve Az nl k Haklar fiirketimiz hisse senetleri A ve B grubu olmak üzere iki s n fa ayr lm flt r. A grubu her bir hisse senedi, sahibine 50 ve B grubu her bir hisse senedi, sahibine 1 oy hakk sa lamaktad r. Karfl l kl ifltirak iliflkisi içinde olan fiirketlerin oy kullan m konusunda TTK'da yer alan rey mahrumiyeti kurallar uygulanmaktad r. fiirketimiz deki az nl k paylar düflük oldu undan yönetimde temsil edilmemektedir. fiirket Ana Sözleflmesi'nde Yönetim ve Denetim Kurulu seçimlerinde birikimli oy kullanma yöntemine yer verilmemifltir. I.5. Kâr Da t m Politikas ve Kâr Da t m Zaman fiirket kâr na kat l m konusunda, hiçbir imtiyaz söz konusu de ildir. SPK'nca yay nlanan tebli de I. temettü oran %20 olarak öngörülmüfl olmas na ra men, fiirketimiz Ana Sözleflmesi'nde bu oran %50 olarak düzenlenmifltir. Bu durum, pay sahiplerinin kâr pay haklar n n maksimize edilmesini sa lamaya yönelik bir politikan n ürünüdür. Ülkemizin genel ekonomik koflullar ile fiirketimiz'in mevcut durumu dikkate al narak bu politikaya sad k kal nmaya çal fl lmaktad r. Kâr da t m konusunda yasal sürelere kesinlikle uyulmaktad r. I.6. Paylar n devri fiirket Ana Sözleflmesi'nde paylar n devrini k s tlayan özel hüküm bulunmamaktad r. II. Kamuyu Ayd nlatma ve fieffafl k II.1. fiirket Bilgilendirme Politikas Mevzuatla belirlenenler d fl nda kamuyu bilgilendirme konusunda ayr bir Bilgilendirme Politikas henüz oluflturulmam flt r. II.2. Özel Durum Aç klamalar Dönem içerisinde fiirket taraf ndan 2 adet özel durum aç klamas yap lm flt r. Dönem içinde, SPK taraf ndan özel durum aç klamalar ile ilgili herhangi bir yapt r m ile karfl lafl lmam flt r. II.3. fiirket Internet Sitesi fiirketimiz ad na tesis olunmufl www.cimbeton.com.tr isimli web sitesi mevcut olmakla birlikte; sitede flimdilik ürün ve hizmetler konusunda bilgiler bulunmaktad r. Kurumsal Yönetim lkeleri çerçevesinde site içeri i gözden geçirilmifl, yeniden düzenleme çal flmalar son aflamaya gelmifltir. Y l içerisinde hayata geçirilmesi planlanmaktad r. II.4. Gerçek Kifli Nihai Hakim Pay Sahip(lerinin) Aç klanmas fiirketimiz'in gerçek kifli nihai hakim pay sahipleri bulunmamaktad r. Hakim pay sahipleri tüzel kifli olup, bu konuda faaliyet raporunda bilgi verilmektedir. II.5. çeriden ö renebilecekler çeriden ö renebilecekler ile ilgili olarak kamuya herhangi bir aç klama yap lmam flt r. 15
III. Menfaat Sahipleri III. 1. ve 2. Menfaat Sahiplerinin Bilgilendirilmesi ve Yönetime Kat l m Menfaat sahipleri ile fiirket aras ndaki iliflkiler tamamen yaz l sözleflmelere dayanmakta olup taraflar aras ndaki iliflkiler sözleflme ile tan mlanan çerçevede yürütülmektedir. Gerek çal flanlar, gerekse di er menfaat sahipleri ile zaman zaman yap lan toplant lar ile fiirket ve faaliyetleri hakk nda bilgiler verilmektedir. Bunlar d fl nda yönetime kat lma veya bilgilendirme noktalar nda bir model oluflturulmam flt r. II.3. nsan Kaynaklar Politikas Dönem içinde fiirketçe oluflturulan insan kaynaklar politikas çerçevesinde, öncelikle insan kaynaklar departman tesis edilmifltir. Söz konusu K politikas n n ana esaslar n afla daki bafll klarla özetleyebiliriz; (I) Seçme ve yerlefltirme: Yeni eleman al mlar nda niteliklerin yükseltilmesi ve mevcut iflgücü kalitesinin sürekli flekilde yükseltilmesi. (II) E itim: Mevcut insan kayna n n gelifltirilmesi amac yla e itim çal flmalar na a rl k verilmesi. (III) Ücretlendirme: Piyasa koflullar n da dikkate alan bir ücretlendirme sisteminin gelifltirilmesi. (IV) Motivasyon art r c aktiviteler; Çal flanlar n aidiyet duygusunu ve çal flma motivasyonunu daha da üst seviyelere tafl yacak organizasyon ve düzenlemeler yap lmas. III.4. Müflteri ve Tedarikçilerle liflkiler Hakk nda Bilgiler Müflteri memnuniyeti konusunda fiirket'in ana politikas ürün ve hizmet kalitesinin birarada ve öncelikli olarak sa lanmas üstüne kurulmufltur. Bu nedenle; ürün kalitesi sürekli olarak denetlenmekte, gelen müflteri önerileri de dikkate al nmaktad r. Hizmette kalite ise pazarlama ve sat n alma birimlerindeki çal flanlar n önceli i olarak kabul edilmekte ve ürünün yan s ra hizmet kalitesi de sürekli takip edilmektedir. III.5. Sosyal Sorumluluk fiirket, sosyal sorumluluk bilinci ve anlay fl çerçevesinde uzun y llardan beri özellikle e itim, sa l k ve spor alanlar nda; ana ortakl k Çimentafl Türk A.fi.'nin kurdu u ÇESVAK Vakf ve Çimentafl Amatör Atletizm Kulübü vas tas yla deste ini sürdürmektedir. Yan s ra, dönem içinde çevre ile ilgili olarak herhangi bir yapt r m ile karfl lafl lmam flt r. fiirket in birden fazla haz r beton üretim tesisi mevcut olup her biri yasal gereklere uygun ve gerekli izin ve ruhsatlara ba l olarak çal flmaktad r. fiirket, Çevresel Mevzuat'a tam uyum içerisinde çal flmaktad r. IV. Yönetim Kurulu IV.1. Yönetim Kurulu Yap s, Oluflumu ve Ba ms z Üyeler Yönetim Kurulu Üyeleri Walter Montevecchi Yönetim Kurulu Baflkan ve Murahhas Aza Francesco Caltagirone Yönetim Kurulu Baflkan Vekili Fabio Gera Yönetim Kurulu Üyesi Mario Ciliberto Yönetim Kurulu Üyesi Riccardo Nicolini Yönetim Kurulu Üyesi fiirket in ortakl k yap s na ba l olarak YK'da ba ms z üyelere yer verilmemifltir. 16
IV.2. Yönetim Kurulu Üyelerinin Nitelikleri fiirket Yönetim Kurulu üyelerinin tamam SPK Kurumsal Yönetim lkeleri IV. Bölümü 3.1.1, 3.1.2 ve 3.1.5 maddelerinde yer alan nitelikleri ile örtüflmektedir. fiirket Ana Sözleflmesi nde Yönetim Kurulu üyelerinin niteliklerine iliflkin özel bir hüküm bulunmamaktad r. IV.3. fiirket'in Misyonu ve Vizyonu ile Stratejik Hedefleri fiirket, vizyon ve politikalar n tespit etmifl olmakla birlikte bunu bireysel olarak kamuya aç klamam flt r. Ancak bu hususlar çeflitli vesilelerle pay sahipleri, çal flanlar ve kamuoyu ile zaman zaman paylafl lmaktad r. Buna göre fiirket'in vizyonu; iç pazarda lider ve yüksek kalitesiyle örnek gösterilen bir marka olmakt r. Bu hedeflere ulaflmak için uygulanacak politikalar ise ürün ve hizmet kalitesini ön planda tutarak müflteri memnuniyetinin sa lanmas, teknolojik geliflmelerin takibi, faaliyetlerinde ifl güvenli i ve çevre duyarl l n n öncelikli olmas fleklinde özetlenebilir. fiirket yönetiminde Yönetim Kurulu ve Yönetim Kurulu üyeleri aras ndan yetkilendirilen Murahhas Aza bulunmaktad r. Murahhas Aza, her ay, ayl k faaliyet sonuçlar n de erlendirmekte ve her üç ayda bir Yönetim Kurulu taraf ndan dönem faaliyetleri gözden geçirilmektedir. IV.4. Risk Yönetimi ve ç Kontrol Mekanizmas fiirket Yönetimince, al c lar baz nda (Genel müflteriler ve yetkili sat c lar n tamam n kapsamaktad r) fiirket in tüm alacaklar n ve risklerini takip etmek amac yla Credit Risk Management adl bir risk yönetimi sistemi gelifltirilmifl olup fiirket'in alacak ve riskleri a rl kl olarak bankac l k sistemi ile paylafl lm flt r. Bu sistemde fiirket'in tüm alacaklar ve riskleri günlük olarak takip edilmekte ve üst yönetime raporlanmaktad r. fiirket, 2005 y l bafl nda devreye al nan SAP isimli bilgi teknolojilerine dayal sistem vas tas yla, fiirket in tüm faaliyetlerinin ve buna ba l olarak iç denetim mekanizmas n n da etkinlefltirilmesini amaçlamaktad r. IV.5. Yönetim Kurulu Üyeleri ile Yöneticilerin Yetki ve Sorumluluklar Yönetim Kurulu üyelerinin yetkileri genel hükümler çerçevesinde fiirket Ana Sözleflmesi'nde gösterilmifltir. Yöneticilerin yetki ve sorumluluklar na fiirket Ana Sözleflmesi'nde yer verilmemifltir. fiirket Ana Sözleflmesi'nde yer alan hükümler ile Yönetim Kurulu üyeleri ve Yöneticiler TTK'nda yer alan yetki ve sorumluluklara tabi tutulmufltur. IV.6. Yönetim Kurulu'nun Faaliyet Esaslar fiirket Yönetim Kurulu üyelerinin büyük bölümünün yurtd fl nda yerleflik olmas sebebiyle, Yönetim Kurulu toplant lar genellikle TTK'nun 330/2 nci maddesi uyar nca toplant yap lmaks z n gerçeklefltirilmekle birlikte, teknolojik imkânlardan yararlanarak video-konferans biçiminde yap lmaktad r. Dönem içerisinde 6 adet Yönetim Kurulu karar tesis edilmifltir. Yönetim Kurulu sekreteryas, (gündemin haz rlanmas, üyelerin bilgilendirilmesi vs.) gruba hizmet veren Hukuk flleri Müdürlü ü taraf ndan yürütülmektedir. Yönetim Kurulu'nda a rl kl oy veya olumsuz veto hakk bulunmamaktad r. IV.7. fiirket ile Muamele Yapma ve Rekabet Yasa Genel Kurul taraf ndan verilen izin uyar nca dönem içerisinde fiirket Yönetim Kurulu üyeleri hakk nda fiirket le muamele yapma ve rekabet yasa uygulanmamaktad r, zira Yönetim Kurulu üyelerimiz tüzel kifli ortak temsilcileri olup ana ortakl n yetkilileridir. Kald ki, bu kifliler fiirket ile herhangi bir muamelede bulunmad klar gibi rekabet etmeyi gerektiren faaliyetlerde de bulunmamaktad r. 17
IV.8. Etik Kurallar Yönetim Kurulu taraf ndan tespit edilerek kamuya aç klanm fl etik kurallar bulunmamaktad r. IV.9. Yönetim Kurulu'nda Oluflturulan Komitelerin Say s, Yap ve Ba ms zl Denetimden Sorumlu Komite d fl nda, Yönetim Kurulu üyelerinden oluflan baflkaca bir komite oluflturulmam flt r. IV.10. Yönetim Kurulu'na Sa lanan Mali Haklar Yönetim Kurulu toplant lar na kat l m için üyelere ödenmesi öngörülen huzur haklar d fl nda, Yönetim Kurulu üyelerine ödenen hiçbir ücret vs. olmad gibi performansa dayal bir ödüllendirme sistemi de yoktur. lke olarak fiirket, Yönetim Kurulu üyelerine ve yönetici personeline kredi kulland rmamaktad r. Ancak ola anüstü durumlarda yöneticilere s n rl miktarda kredi kulland r lmas yetkisinin Murahhas Aza taraf ndan kullan lmas mümkündür. 18
1 Ocak - 31 Aral k 2008 hesap dönemine ait konsolide finansal tablolar ve ba ms z denetim raporu_ Bilanço Gelir Tablosu Özsermaye De iflim Tablolar Nakit Ak m Tablosu 5
Çimbeton Haz rbeton ve Prefabrik Yap Elemanlar Sanayi ve Ticaret A.fi. 31 Aral k 2008 ve 2007 Tarihleri tibariyle Konsolide Bilançolar (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe Yeni Türk Liras (YTL) olarak ifade edilmifltir) Dipnot 1 Ocak- 1 Ocak- VARLIKLAR Referanslar 31 Aral k 2008 31 Aral k 2007 Dönen Varl klar 22.550.717 25.658.885 Nakit ve Nakit Benzerleri 6 955.776 2.999.377 Ticari Alacaklar 19.852.536 21.787.667 - liflkili Taraflardan Ticari Alacaklar 37 271.425 118.794 - Di er Ticari Alacaklar 10 19.581.111 21.668.873 Stoklar 13 900.606 678.643 Di er Dönen Varl klar 26 841.799 193.198 Duran Varl klar 29.014.159 28.951.243 Di er Alacaklar 11 13.416 4.616 Finansal Yat r mlar 7 350.317 608.881 Maddi Duran Varl klar 18 27.216.662 26.909.378 Maddi Olmayan Duran Varl klar 19 24.747 41.689 fierefiye 20 1.386.679 1.386.679 Di er Duran Varl klar 26 22.338 - TOPLAM VARLIKLAR 51.564.876 54.610.128 Konsolide finansal tablolar yay nlanmak üzere Yönetim Kurulu'nun 13 Mart 2009 tarihli toplant s nda onaylanm fl ve Yönetim Kurulu ad na Sn. M. Nazmi Akduman ve Sn. Ali hsan Özgürman taraf ndan imzalanm flt r. zleyen dipnotlar, konsolide finansal tablolar n ayr lmaz parças n oluflturur. 20
Çimbeton Haz rbeton ve Prefabrik Yap Elemanlar Sanayi ve Ticaret A.fi. 31 Aral k 2008 ve 2007 Tarihleri tibariyle Konsolide Bilançolar (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe Yeni Türk Liras (YTL) olarak ifade edilmifltir) Dipnot 1 Ocak- 1 Ocak- YÜKÜMLÜLÜKLER Referanslar 31 Aral k 2008 31 Aral k 2007 K sa Vadeli Yükümlülükler 18.042.979 15.042.841 Ticari Borçlar 14.207.465 13.288.037 - liflkili Taraflara Ticari Borçlar 37 5.970.125 5.495.925 - Di er Ticari Borçlar 10 8.237.340 7.792.112 Di er Borçlar 3.133.976 - - liflkili Taraflara Di er Borçlar 37 3.115.976 - - Di er Borçlar 11 18.000 - Dönem Kâr Vergi Yükümlülü ü 35 38.498 2.056 Borç Karfl l klar 22 175.600 559.501 Di er K sa Vadeli Yükümlülükler 26 487.440 1.193.247 Uzun Vadeli Yükümlülükler 1.698.186 1.900.203 K dem Tazminat Karfl l 24 864.681 730.932 Ertelenmifl Vergi Yükümlülü ü 35 833.505 1.169.271 TOPLAM YÜKÜMLÜLÜKLER 19.741.165 16.943.044 ÖZKAYNAKLAR 31.823.711 37.667.084 Ana Ortakl a Ait Özkaynaklar 31.823.711 37.667.084 Ödenmifl Sermaye 27 1.770.000 1.770.000 Sermaye Düzeltmesi Farklar 27 36.341.849 36.341.849 Hisse Senetleri hraç Primleri 27 256.578 256.578 Kârdan Ayr lan K s tlanm fl Yedekler 27 467.583 1.693.895 Geçmifl Y llar Zararlar (1.168.926) (4.830.884) Net Dönem (Zarar ) / Kâr (5.843.373) 2.435.646 TOPLAM YÜKÜMLÜLÜKLER VE ÖZKAYNAKLAR 51.564.876 54.610.128 zleyen dipnotlar, konsolide finansal tablolar n ayr lmaz parças n oluflturur. 21
Çimbeton Haz rbeton ve Prefabrik Yap Elemanlar Sanayi ve Ticaret A.fi. 1 Ocak - 31 Aral k 2008 ve 2007 Hesap Dönemlerine Ait Konsolide Gelir Tablolar (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe Yeni Türk Liras (YTL) olarak ifade edilmifltir) Dipnot 1 Ocak- 1 Ocak- Referanslar 31 Aral k 2008 31 Aral k 2007 Sat fl Gelirleri 28 95.792.795 111.823.206 Sat fllar n Maliyeti (-) 28 (95.426.262) (103.802.821) BRÜT KÂR 366.533 8.020.385 Pazarlama, Sat fl ve Da t m Giderleri (-) 29 (805.601) (676.117) Genel Yönetim Giderleri (-) 29 (6.078.197) (5.409.402) Di er Faaliyet Gelirleri 31 466.546 812.211 Di er Faaliyet Giderleri (-) 31 (578.370) (265.895) FAAL YET (ZARARI) / KÂRI (6.629.089) 2.481.182 Finansal Gelirler 32 937.126 1.131.081 Finansal Giderler (-) 33 (386.135) (534.609) SÜRDÜRÜLEN FAAL YETLER VERG ÖNCES (ZARARI) / KÂRI (6.078.098) 3.077.654 Sürdürülen Faaliyetler Vergi Geliri/ (Gideri) 234.725 (642.008) - Dönem Vergi Gideri 35 (101.041) (812.274) - Ertelenmifl Vergi Geliri 35 335.766 170.266 NET DÖNEM (ZARARI) / KÂRI (5.843.373) 2.435.646 H SSE BAfiINA (KAYIP) / KAZANÇ 36 (3,3013) 1,3761 zleyen dipnotlar, konsolide finansal tablolar n ayr lmaz parças n oluflturur. 22
Çimbeton Haz rbeton ve Prefabrik Yap Elemanlar Sanayi ve Ticaret A.fi. 1 Ocak - 31 Aral k 2008 ve 2007 Hesap Dönemlerine Ait Konsolide Özkaynaklar De iflim Tablolar (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe Yeni Türk Liras (YTL) olarak ifade edilmifltir) Hisse Kârdan Net Sermaye senetleri ayr lan Geçmifl dönem Ödenmifl düzeltmesi ihraç k s tlanm fl y llar kâr / Toplam sermaye farklar primleri yedekler zararlar (zarar ) özkaynaklar 1 Ocak 2007 1.770.000 36.341.849 256.578 1.899.548 (7.834.329) 2.797.792 35.231.438 Geçmifl y llar zararlar na transferler - - - (205.653) 3.003.445 (2.797.792) - Net dönem kâr - - - - - 2.435.646 2.435.646 31 Aral k 2007 1.770.000 36.341.849 256.578 1.693.895 (4.830.884) 2.435.646 37.667.084 Geçmifl y llar zararlar na transferler - - - (1.226.312) 3.661.958 (2.435.646) - Net dönem zarar - - - - - (5.843.373) (5.843.373) 31 Aral k 2008 1.770.000 36.341.849 256.578 467.583 (1.168.926) (5.843.373) 31.823.711 zleyen dipnotlar, konsolide finansal tablolar n ayr lmaz parças n oluflturur. 23
Çimbeton Haz rbeton ve Prefabrik Yap Elemanlar Sanayi ve Ticaret A.fi. 1 Ocak - 31 Aral k 2008 ve 2007 Hesap Dönemlerine Ait Konsolide Nakit Ak m Tablolar (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe Yeni Türk Liras (YTL) olarak ifade edilmifltir) Dipnot 1 Ocak - 1 Ocak - Referanslar 31 Aral k 2008 31 Aral k 2007 flletme faaliyetleri: Vergi öncesi (zarar) / kâr (6.078.098) 3.077.654 Vergi öncesi (zarar) / kâr ile iflletme faaliyetlerinden sa lanan net nakit mutabakat için gerekli düzeltmeler Amortisman ve itfa paylar 18-19 2.499.767 2.705.789 K dem tazminat karfl l 24 209.447 194.964 Maddi duran varl k sat fl kâr 31 (20.782) (543.073) Faiz geliri 32 (102.645) (280.176) Makul de er kayb / (kazanc ) 31 258.564 (95.538) Faiz gideri 33-37. 60.350 - fiüpheli alacak karfl l k gideri 31-30.141 Ödenen vergiler 35 (75.048) (1.221.604) (3.248.445) 3.868.157 Varl k ve yükümlüklerdeki de iflimler Di er ticari alacaklardaki azal fl 10 1.971.292 2.262.743 liflkili taraflardan ticari alacaklardaki art fl 37 (152.631) (118.794) Stoklardaki (art fl) / azal fl 13 (221.963) 9.767 Di er dönen varl klardaki (art fl) / azal fl 26 (638.152) 157.277 Di er uzun vadeli alacaklardaki art fl 11 (8.800) (625) Di er ticari borçlardaki art fl 10 445.228 580.529 Di er k sa vadeli yükümlülüklerdeki azal fl 20-26 (471.411) (101.543) Tahsil edilen flüpheli ticari alacaklar 10 116.470 1.000 Di er duran varl klardaki art fl 26 (22.338) - liflkili taraflara ticari borçlardaki art fl / (azal fl) 37 474.200 (3.988.233) Di er borçlardaki art fl 11 18.000 - liflkili taraflara di er borçlardaki art fl 37 3.115.976 - Borç karfl l klar ndaki (azal fl) / art fl 22 (383.901) 156.808 Ödenen k dem tazminat 24 (75.698) (139.571) flletme faaliyetlerinden sa lanan net nakit 917.827 2.687.515 Yat r m faaliyetleri: Tahsil edilen faiz 32 102.645 280.176 Ba l ortakl k sat n al m s ras nda d flar ya ç kan nakit 26 (234.396) (1.330.149) Maddi ve maddi olmayan duran varl k al mlar 18-19 (2.793.713) (1.239.893) Maddi ve maddi olmayan duran varl k sat fl has lat 18-19-31 24.386 571.733 Yat r m faaliyetlerinde kullan lan net nakit (2.901.078) (1.718.133) Finansal faaliyetler: Ödenen faiz 33 (60.350) - Finansal faaliyetlerde kullan lan net nakit (60.350) - Nakit ve nakit benzeri de erlerdeki net (azal fl) / art fl (2.043.601) 969.382 Nakit ve nakit benzeri de erlerin dönem bafl bakiyesi 6 2.999.377 2.029.995 Nakit ve nakit benzeri de erlerin dönem sonu bakiyesi 6 955.776 2.999.377 zleyen dipnotlar, konsolide finansal tablolar n ayr lmaz parças n oluflturur. 24
1 Ocak - 31 Aral k 2008 ve 2007 hesap dönemlerine ait konsolide finansal tablolara iliflkin aç klay c dipnotlar_
Dipnot 1 - fiirket'in Organizasyonu ve Faaliyet Konusu Çimbeton Haz rbeton ve Prefabrik Yap Elemanlar Sanayi ve Ticaret A.fi. ( Çimbeton veya fiirket ), 22 Kas m 1985 y l nda kurulmufltur. fiirket'in fiili faaliyet konusu haz r beton, dökme ve torbal çimento, kireç üretimi, ticareti, sat fl ve naklidir. fiirket'in halka aç kl k oran %15,26 (2007: %15,26) olup ilgili hisse senetleri stanbul Menkul K ymetler Borsas 'nda ( MKB ) ifllem görmektedir. fiirket'in ana orta Çimentafl zmir Çimento Fabrikas Türk A.fi. ( Çimentafl ) (Dipnot 27) olup nihai ana ortakl ise talya'da yerleflik Cementir Holding S.p.A.'d r. fiirket Türkiye'de kay tl d r. fiirket'in kay tl oldu u adresi afla daki gibidir: Ifl k Caddesi No: 4 Ifl kkent / zmir fiirket, 3 May s 2007 tarihinde, Manisa'da yerleflik olan ve uçucu kül üretimi alan nda faaliyet gösteren lion Çimento nflaat Sanayi ve Ticaret Limited fiirketi'nin ( lion Çimento ), net varl klar n n %99,99'unu 1.150.000 ABD Dolar ve 78.600 YTL fiyat düzeltmesinden oluflan 1.624.039 YTL karfl l nda sat n alm fl (Dipnot 20) ve ayn tarih itibariyle konsolidasyon kapsam na dahil ederek, tam konsolidasyon yöntemi ile muhasebelefltirmektedir. Dipnot 2 - Finansal Tablolar n Sunumuna liflkin Esaslar 2.1. flletmenin Süreklili i fiirket ve ba l ortakl lion Çimento (bundan sonra Grup olarak adland r lacakt r)'nun 31 Aral k 2008 tarihli konsolide finansal tablolar iflletmenin süreklili i esas na göre haz rlanm flt r. Bununla birlikte, Grup'un 1 Ocak- 31 Aral k 2008 hesap dönemine ait konsolide net dönem zarar ve 31 Aral k 2008 tarihi itibariyle konsolide geçmifl y llar zararlar s ras yla 5.843.373 YTL ve 1.168.926 YTL olarak gerçekleflmifl olup 1 Ocak- 31 Aral k 2008 hesap döneminde Grup'un iflletme faaliyetleri sonucu net 917.827 YTL tutar nda nakit girifli olmufltur. Buna istinaden, Dipnot 41'de detayl olarak aç kland üzere Grup yönetimi, Grup'un süreklili ini devam ettirmesi konusunda kapsaml bir de erlendirme yapm fl ve konuyla ilgili olarak bir tak m önlemler alm flt r. Bu do rultuda, Grup'un ana orta durumunda olan Çimentafl, Grup'un mali yap s n n güçlenmesi, Grup'un mevcut olan ticari ve ticari olmayan borçlar n ödemekte herhangi bir güçlükle karfl laflmamas, ödemelerini zaman nda gerçeklefltirmesi ve sermaye piyasas mevzuat da dikkate al narak Grup'a gerekli kaynak ve deste in sa lanaca n taahhüt etmifltir. Buna göre, Grup yönetimi ve ana orta, Grup'un öngörülebilecek gelece i için faaliyetlerine devam edebilece i kanaatindedir. 2.2. Sunuma liflkin Temel Esaslar Sermaye Piyasas Kurulu ( SPK ), Seri: XI, No: 29 say l Sermaye Piyasas nda Finansal Raporlamaya liflkin Esaslar Tebli i ( Tebli ) ile iflletmeler taraf ndan düzenlenecek finansal raporlar ile bunlar n haz rlanmas ve ilgililere sunulmas na iliflkin ilke, usul ve esaslar belirlemektedir. Bu Tebli, 1 Ocak 2008 tarihinden sonra bafllayan hesap dönemlerine ait ilk ara dönem finansal tablolardan geçerli olmak üzere yürürlü e girmifl olup SPK'n n Seri: XI, No: 25 "Sermaye Piyasas nda Muhasebe Standartlar Hakk nda Tebli "i yürürlükten kald r lm flt r. Bu tebli e istinaden, iflletmelerin finansal tablolar n Avrupa Birli i taraf ndan kabul edilen haliyle Uluslararas Finansal Raporlama Standartlar ( UMS/UFRS )'na göre haz rlamalar gerekmektedir. Ancak Avrupa Birli i taraf ndan kabul edilen UMS/UFRS'nin Uluslararas Muhasebe Standartlar Kurulu ( UMSK ) taraf ndan yay mlananlardan farklar Türkiye Muhasebe Standartlar Kurulu ( TMSK ) taraf ndan ilan edilinceye kadar UMS/UFRS'ler uygulanacakt r. Bu kapsamda, benimsenen standartlara ayk r olmayan, TMSK taraf ndan yay mlanan Türkiye Muhasebe/Finansal Raporlama Standartlar ( TMS/TFRS ) esas al nacakt r. SPK, 17 Mart 2005 tarihinde alm fl oldu u bir kararla, Türkiye'de faaliyette bulunan ve SPK taraf ndan 26
kabul edilen muhasebe ve raporlama ilkelerine ( SPK Finansal Raporlama Standartlar ) uygun finansal tablo haz rlayan flirketler için, 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere enflasyon muhasebesi uygulamas n n gerekli olmad n ilan etmifltir. Dolay s yla, finansal tablolarda, 1 Ocak 2005 tarihinden bafllamak kayd yla, UMSK taraf ndan yay mlanm fl 29 no'lu Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama standard ( UMS 29 ) uygulanmam flt r. Finansal tablolar n haz rlan fl tarihi itibariyle, Avrupa Birli i taraf ndan kabul edilen UMS/UFRS'nin UMSK taraf ndan yay mlananlardan farklar TMSK taraf ndan henüz ilan edilmedi inden, iliflikteki finansal tablolar SPK'n n Seri: XI, No: 29 say l tebli i ve bu tebli e aç klama getiren duyurular çerçevesinde, UMS/UFRS'nin esas al nd SPK Finansal Raporlama Standartlar 'na uygun olarak haz rlanm flt r. Finansal tablolar ve dipnotlar, SPK'n n 2008/16, 2008/18, 2009/2 ve 2009/4 say l haftal k bültenlerindeki duyurular ile uygulanmas tavsiye edilen formatlara uygun olarak ve zorunlu k l nan bilgiler dahil edilerek sunulmufltur. SPK'n n Seri: XI, No: 29 say l tebli i ve ona aç klama getiren duyurular uyar nca, iflletmelerin toplam döviz yükümlülü ünün hedge edilme oran ile toplam ihracat ve toplam ithalat tutarlar n finansal tablo dipnotlar nda sunmalar zorunludur (Dipnot 38.c.i). Bu kapsamda, Grup, 31 Aral k 2007 tarihinde sona eren y la ait konsolide gelir tablosunu, konsolide özkaynaklar de iflim tablosunu, konsolide nakit ak m tablosunu ve 31 Aral k 2007 tarihli konsolide bilançosunu Tebli hükümleri uyar nca yeniden düzenlemifltir. Konsolide finansal tablolar, makul de erleri ile gösterilen finansal varl k ve yükümlülüklerin d fl nda, tarihi maliyet esas baz al narak, Grup'un fonksiyonel ve raporlama para birimi olan YTL cinsinden haz rlanm flt r. 2.3. Uluslararas Finansal Raporlama Standartlar 'ndaki de ifliklikler a) Mevcut standartlarda 2008 y l ndan itibaren geçerli ve Grup'un faaliyetleriyle ilgili olan de ifliklikler UFRYK 14, UMS 19 - Tan mlanm fl Fayda Varl n n S n r, Asgari Fonlama Koflullar ve Bu Koflullar n Birbiri ile Etkileflimi, UMS 19'daki varl k olarak tan mlanacak ekonomik fayda limitlerinin de erlendirilmesine iliflkin yol göstermektedir. Buna ek olarak, emeklilik fonu varl k ya da yükümlülü ünün yasal veya sözleflmeden do an asgari fonlama koflullar ndan nas l etkilenece i aç klanmaktad r. Söz konusu yorum, Grup'un finansal tablolar n etkilememektedir. UFRYK 11, UFRS 2 - Grup çi ve flletmenin Geri Sat n Al nan Kendi Hisselerine liflkin fllemler, Grup içi ve iflletmenin geri sat n al nan kendi hisselerini içeren özkayna a dayal finansal araçlar n (ana ortakl k hisseleri üzerinden sa lanan opsiyonlar gibi) ana ortakl k ve ba l ortakl klar n konsolide olmayan hesaplar nda, özkaynaktan karfl lanacak ya da nakit ödeme yap lacak ifllem olarak muhasebelefltirilmesine iliflkin yol göstermektedir. Söz konusu yorum, Grup'un finansal tablolar n etkilememektedir. b) Grup taraf ndan geçerlilik tarihinden önce uygulanm fl standartlar Yoktur. c) 2008 y l nda geçerli olan ancak Grup'un faaliyetleriyle ilgili olmayan yorumlar 1 Ocak 2008 tarihinden bafllayan muhasebe dönemlerinde uygulamas n n zorunlu oldu u ancak Grup'un faaliyetleriyle iliflkili olmayan yorumlar ektedir: UFRYK 12, mtiyazl Servis Anlaflmalar UFRYK 13, Müflteri Sadakat Programlar (1 Temmuz 2008 tarihinden sonra bafllayan muhasebe dönemlerinden itibaren geçerlidir) d) 2008 y l nda henüz geçerli olmayan ve Grup taraf ndan geçerlilik tarihinden önce uygulanmam fl mevcut standartlarla ilgili de ifliklikler ve yorumlar Grup'un 1 Ocak 2009 tarihinde bafllayan muhasebe dönemlerinde uygulamas n n zorunlu oldu u ve Grup'un geçerlilik tarihinden önce uygulamad mevcut standartlarla ilgili yay nlanan de ifliklikler ve yorumlar: UMS 23 (De ifliklik), Borçlanma Maliyetleri (1 Ocak 2009 tarihinden itibaren geçerlidir). De ifliklik, özellikli bir varl n (amaçland flekilde kullan ma ve sat fla haz r hale getirilmesi uzun bir süreyi gerektiren varl ifade eder) iktisab, yap m ya da üretimi ile do rudan iliflkilendirilebilen borçlanma maliyetlerinin söz konusu varl n maliyetinin bir parças olarak aktiflefltirilmesini öngörmektedir. Bu borçlanma 27
maliyetlerinin olufltu u dönemde gelir tablosuna gider olarak muhasebelefltirilmesi yöntemi kald r lmaktad r. Grup'un özellikli varl bulunmamas sebebiyle, de iflikli in finansal tablolarda önemli bir etkisinin olmamas beklenmektedir. Ayr ca borçlanma maliyetlerinin tan m faiz giderinin hesaplanmas nda UMS 39 Finansal Araçlar: Muhasebelefltirme ve Ölçümleme ile uyumlu olarak etkin faiz yönteminin kullan lmas n sa layacak flekilde de ifltirilmifltir. UMS 1 (De ifliklik), Finansal Tablolar n Sunumu (1 Ocak 2009 tarihinden itibaren geçerlidir). De ifliklik, özsermayede kontrol gücü olmayan paylardan kaynaklanan gelir gider de iflikliklerinin özsermaye de iflim tablosunda gösterilmesini engellemekte, kontrol gücü olmayan paylardan kaynaklanan de iflikliklerin ana ortakl k paylar ndan kaynaklanan de iflikliklerden ayr gösterilmesini öngörmektedir. Tüm kontrol gücü olmayan paylardan kaynaklanan de iflikliklerin, ayr bir performans tablosunda (kapsaml gelir tablosu) gösterilmesi öngörülmektedir. Ancak, iflletmeler tek bir tablo (kapsaml gelir tablosu) ya da iki tablo (gelir tablosu ve kapsaml gelir tablosu) sunmak konusunda serbest b rak lm fllard r. Geçmifl dönem bilgilerinin de ifltirilmesi ya da yeniden s n fland r lmas durumunda, yeniden düzenlenmifl geçmifl dönem Bilançosu nun karfl laflt rmal dönem sonu Bilançosu ile birlikte verilmesi gerekmektedir. UMS 1 (De ifliklik) Grup taraf ndan 1 Ocak 2009 tarihinden geçerli olmak üzere uygulanacakt r. Performans tablosu olarak hem gelir tablosunun, hem de kapsaml gelir tablosunun gösterilmesi beklenmektedir. UMS 27 (De ifliklik), Konsolide ve Konsolide Olmayan Finansal Tablolar (1 Ocak 2009 tarihinden itibaren geçerlidir). Revize edilen standart, kontrol oran nda de ifliklik olmad durumlarda kontrol gücü olmayan paylarla yap lan tüm ifllemlerin özsermayede gösterilmesini gerektirmektedir ve bu tip ifllemler flerefiye ya da gelir ve gider do urmayacaklard r. Standart, kontrolün sona erdi i ifllemlerin nas l muhasebelefltirilece ini de belirlemektedir. Kontrolün sona erdi i iflletmede, kalan hisselerin gerçe e uygun de erleri yeniden belirlenir ve ortaya ç kan kay p ve kazançlar gelir tablosunda muhasebelefltirilir. Grup, UMS 27 (De ifliklik)'i kontrol gücü olmayan paylarla yap lan ifllemlere iliflkin olarak 1 Ocak 2010'dan geçerli olmak üzere ileriye dönük uygulayacakt r. UFRS 3 (De ifliklik), flletme Birleflmeleri (1 Temmuz 2009 tarihinden sonra bafllayan muhasebe dönemlerinden itibaren geçerlidir). Revize edilen standart, iktisap yöntemi uygulamas na devam etmekle birlikte önemli de ifliklikler getirmektedir. Örne in, iktisap için yap lan tüm ödemelerin iktisap tarihindeki gerçe e uygun de erleri ile kaydedilmeleri, borç olarak s n fland r lan iktisap sonras yeniden de erlemeye tabi tutulan flarta ba l ödemelerin de gelir tablosu ile iliflkilendirilmesi gerekmektedir. ktisap ile iktisap yap lmas durumunda iktisap edilen varl kta kontrol gücü olmayan paylar, gerçe e uygun de erleri ya da iktisap edilen varl n net varl klar içindeki paylar n n de eri üzerinden ölçülebilir. ktisap ile iliflkilendirilen tüm harcamalar n giderlefltirilmesi gerekmektedir. Grup, UFRS 3 (De ifliklik)'i 1 Ocak 2010'dan itibaren gerçekleflen tüm iflletme birleflmeleri için ileriye dönük uygulayacakt r. UMS 36 (De ifliklik), Varl klarda De er Düflüklü ü (1 Ocak 2009 tarihinden itibaren geçerlidir). De ifliklik IASB'nin May s 2008'de yay nlanan y ll k gelifltirme projesi kapsam nda yap lm flt r. Sat fl için gerekli maliyetler düflüldükten sonraki makul de er hesaplamas indirgenmifl nakit ak mlar yöntemine dayan yorsa, kullan m de eri için yap lan aç klamalar n ayn lar verilmelidir. Grup, UMS 36 (De ifliklik)'i 1 Ocak 2009'dan itibaren gerçeklefltirilecek de er düflüklü ü aç klamalar için uygulayacakt r. IASB'nin May s 2008'de yay nlanan y ll k gelifltirme projesi kapsam nda afla daki standartlarda küçük de ifliklikler meydana gelmifltir. Grup'un hesaplar na herhangi bir etkisi beklenmedi inden, bu de ifliklikler detayl bir biçimde incelenmemifltir. UFRS 7 Finansal Araçlar - Dipnotlar, UMS 8 Muhasebe Politikalar, Muhasebe Tahminlerinde De ifliklik ve Hatalar, UMS 10 Bilanço Tarihinden Sonra Ortaya Ç kan Olaylar, UMS 18 Has lat, UMS 34 Ara Dönem Finansal Raporlama UFRS 2 (De ifliklik), Hisse Bazl Ödemeler (1 Ocak 2009 tarihinden itibaren geçerlidir). UMS 38 (De ifliklik), Maddi Olmayan Duran Varl klar (1 Ocak 2009 tarihinden itibaren geçerlidir). UMS 19 (De ifliklik), Çal flanlara Sa lanan Faydalar (1 Ocak 2009 tarihinden itibaren geçerlidir). UMS 39 (De ifliklik), Finansal Araçlar: Muhasebelefltirme ve Ölçümleme (1 Ocak 2009 tarihinden itibaren geçerlidir). 28
UMS 1 (De ifliklik), Finansal Tablolar n Sunumu (1 Ocak 2009 tarihinden itibaren geçerlidir). 2008 y l nda henüz geçerli olmayan ve Grup faaliyetleriyle ilgili olmayan mevcut standartlarla ilgili yorumlar ve de ifliklikler Grup'un 1 Ocak 2009 tarihinde ve sonras nda bafllayan muhasebe dönemlerinde uygulamas n n zorunlu oldu u ve Grup'un faaliyetleriyle ilgili olmayan mevcut standartlarla ilgili yay nlanan de ifliklikler ve yorumlar ektedir: UFRS 1 (De ifliklik) UFRS nin lk Defa Uygulanmas na liflkin lkeler ve UMS 27 Konsolide ve Konsolide Olmayan Finansal Tablolar (1 Ocak 2009 tarihinden itibaren geçerlidir). Revize edilen standart, UFRS'yi ilk defa uygulayanlar n, konsolide olmayan finansal tablolar nda ba l ortakl k, müflterek yönetime tabi ortakl k ve ifltiraklerdeki yat r mlar n n aç l fl de erini gerçe e uygun de er ya da defter de eri üzerinden ölçmelerine olanak tan maktad r. UMS 16 (De ifliklik), Maddi Duran Varl klar (ve bunun sonucunda UMS 7 Nakit Ak m Tablosu nda meydana gelen de ifliklik). Temel ifllevleri duran varl k kiralay p daha sonras nda ilgili varl klar satmak olan iflletmeler, söz konusu sat fl ifllemlerinden elde edilen tutarlar has lat olarak kaydetmeli ve bu duran varl klar sat lmaya haz r duruma geldiklerinde defter de erleri üzerinden envanter olarak s n fland r lmal d rlar. UMS 20 (De ifliklik), Devlet Teflvik ve Yard mlar (1 Ocak 2009 tarihinden itibaren geçerlidir) UMS 27 (De ifliklik), Konsolide ve Konsolide Olmayan Finansal Tablolar (1 Ocak 2009 tarihinden itibaren geçerlidir). Konsolide olmayan finansal tablolar n haz rlanmas nda, UFRS 5 uyar nca sat fl amaçl elde tutulan varl k olarak s n fland r lmayan ve UMS 39'a göre muhasebelefltirilen ba l ortakl klar için UMS 39 uygulanmaya devam edilecektir. Grup'un konsolide olmayan herhangi bir ba l ortakl olmamas ndan ötürü, söz konusu de ifliklik Grup'un operasyonlar n etkilememektedir. UMS 28 (De ifliklik), fltiraklerdeki Yat r mlar (ve bunun sonucunda UMS 32 Finansal Araçlar: Aç klamalar ve Sunum ile UFRS 7 Finansal Araçlar - Dipnotlar da meydana gelen de ifliklikler) (1 Ocak 2009 tarihinden itibaren geçerlidir). UMS 29 (De ifliklik), Yüksek Enflasyon Dönemlerinde Finansal Tablolar n Düzeltilmesi (1 Ocak 2009 tarihinden itibaren geçerlidir). UMS 31 (De ifliklik), Müflterek Yönetime Tabi Ortakl klar n Muhasebelefltirilmesi (ve bunun sonucu UMS 32 ve UFRS 7'de meydana gelen de ifliklikler) (1 Ocak 2009 tarihinden itibaren geçerlidir). UMS 32 (De ifliklik), Finansal Araçlar: Aç klamalar ve Sunum, ve UMS 1 (De ifliklik), Finansal Tablolar n Sunumu - Sat fl Opsiyonlu Finansal Araçlar ve Tasfiye Sürecinde Ortaya Ç kan Yükümlülükler (1 Ocak 2009 tarihinden itibaren geçerlidir) UMS 38 (De ifliklik), Maddi Olmayan Duran Varl klar, (1 Ocak 2009 tarihinden itibaren geçerlidir). De ifliklik IASB'nin May s 2008'de yay nlanan y ll k gelifltirme projesi kapsam nda yap lm flt r. De ifliklik, UMS 38'deki s n rl yararl ömre sahip maddi olmayan duran varl klar aç s ndan, do rusal itfa yönteminden daha düflük birikmifl itfa paylar ile sonuçlanan bir itfa yöntemini destekleyen bir kan t nadiren bulunur ifadesini kald rmaktad r. Grup'taki tüm maddi olmayan duran varl klar do rusal yöntemle itfa edilmektedir. Bu nedenle, söz konusu de ifliklik Grup'un operasyonlar n etkilememektedir. UMS 40 (De ifliklik), Yat r m Amaçl Gayrimenkuller (ve bunun sonucunda UMS 16'da meydana gelen de ifliklikler) (1 Ocak 2009 tarihinden itibaren geçerlidir). UMS 41 (De ifliklik), Tar msal Faaliyetler (1 Ocak 2009 tarihinden itibaren geçerlidir). UFRYK 15, Gayrimenkul nflaat Sözleflmeleri (1 Ocak 2009 tarihinden itibaren geçerlidir). 29
UFRYK 16, Yurtd fl ndaki flletmede Bulunan Net Yat r m Riskinden Korunma (1 Ekim 2008 tarihinden itibaren geçerlidir). 2.4. Konsolidasyon Esaslar Konsolide finansal tablolar ana ortal k olan Çimbeton ve kontrolün bafllamas ndan sona erene dek, ba l orta n n hesaplar n içermektedir. Konsolidasyon kapsam na giren flirketlerin finansal tablolar, konsolide finansal tablolar n aç kland tarih itibariyle ve yeknesak muhasebe politikalar esas al narak SPK Finansal Raporlama Standartlar 'na uygun olarak haz rlanm fl ve konsolidasyona dahil edilmifltir. Ba l ortakl k, kontrolün Grup'a transferinden itibaren konsolidasyona dahil edilmekte ve kontrolün ortadan kalkt tarihten itibaren de konsolidasyon kapsam ndan ç kar lmaktad r. Kontrol gücü, fiirket'in do rudan veya dolayl olarak flirketlerin finansal ve faaliyet politikalar n yönetmesini ve bundan yarar elde etmesini ifade eder. Bu kontrol gücünün kayna, fiirket'in do rudan ya da dolayl yoldan sahip oldu u hisse senetleri yoluyla ba l ortakl kta %50'nin üstünde oy hakk na sahip olmas d r. Buna istinaden, ba l ortakl k, tam konsolidasyon yöntemi kullan larak konsolide edilmifl ve Çimbeton'un sahip oldu u ba l ortakl n kay tl de erleri ile özsermayeleri karfl l kl olarak netlefltirilmifltir. Çimbeton'un, ba l ortakl ile aras ndaki Grup içi ifllemleri ve bakiyeleri konsolidasyon s ras nda karfl l kl olarak silinmifltir. Çimbeton'un sahip oldu u hisselerin kay tl de erleri ve bunlardan kaynaklanan temettüler, ilgili konsolide özkaynaklar ve gelir tablosu hesaplar nda netlefltirilmifltir. Afla daki tablo 31 Aral k 2008 ve 2007 tarihleri itibariyle ba l ortakl n ortakl k yap s n göstermektedir: Çimbeton un do rudan sahip oldu u sermaye pay (%) 2008 2007 lion Çimento 99,99 99,99 fiirket'in, lion Çimento'daki do rudan ve dolayl olarak sahip oldu u sermaye pay n n %99,99 olmas ndan ötürü, önemlilik ilkesi dahilinde ana ortakl k d fl pay hesaplanmam flt r. 2.5. Karfl laflt rmal Bilgiler ve Önceki Dönem Tarihli Finansal Tablolar n Düzeltilmesi Mali durum ve performans trendlerinin tespitine imkân vermek üzere, Grup'un konsolide finansal tablolar önceki dönemle karfl laflt rmal olarak haz rlanmaktad r. Grup, 31 Aral k 2008 konsolide bilançosunu 31 Aral k 2007 tarihi itibariyle haz rlanm fl bilançosu ile; 1 Ocak - 31 Aral k 2008 dönemine ait konsolide gelir tablosunu, konsolide nakit ak m tablosunu ve konsolide özkaynak de iflim tablosunu ise 1 Ocak - 31 Aral k 2007 dönemi ile karfl laflt rmal olarak düzenlemifltir. Önceki dönem konsolide finansal tablolarda herhangi bir düzeltme bulunmamaktad r. 2.6. Netlefltirme/ Mahsup çerik ve tutar itibariyle önem arz eden her türlü kalem, benzer nitelikte dahi olsa, konsolide finansal tablolarda ayr gösterilir. Önemli olmayan tutarlar, esaslar veya fonksiyonlar aç s ndan birbirine benzeyen kalemler itibariyle toplulaflt r larak gösterilir. fllem ve olay n özünün mahsubu gerekli k lmas sonucunda, bu ifllem ve olay n net tutarlar üzerinden gösterilmesi veya varl klar n, de er düflüklü ü düflüldükten sonraki tutarlar üzerinden izlenmesi, mahsup edilmeme kural n n ihlali olarak de erlendirilmez. Grup'un normal ifl ak fl içinde gerçeklefltirdi i ifllemler sonucunda elde etti i gelirler, ifllem veya olay n özüne uygun olmas flart yla, net de erleri üzerinden gösterilir. 2.7. Önemli Muhasebe Politikalar n n Özeti Konsolide finansal tablolar n haz rlanmas nda izlenen önemli muhasebe politikalar afla da özetlenmifltir: 2.7.1. Has lat Sat fl gelirleri, ürünün teslimi veya hizmetin verilmesi, ürünle ilgili önemli risk ve getirilerin al c ya nakledilmifl olmas, gelir tutar n n güvenilir bir flekilde ölçülebilmesi ve ifllemle ilgili ekonomik faydalar n Grup taraf ndan elde edilece inin kuvvetle muhtemel olmas üzerine al nan veya al nabilecek bedelin makul de eri 30
üzerinden tahakkuk esas na göre kay tlara al n r. Net sat fllar, sat lm fl ürün ya da tamamlanm fl hizmetin sat fl vergisi hariç faturalanm fl de erinden, iadeler ve komisyonlar n indirilmifl fleklini gösterir (Dipnot 28). Faiz geliri, etkin faiz yöntemi esas na göre kaydedilir. Bir alacak için de er düflüklü ü karfl l ayr ld nda, Grup, ilgili alaca n tafl nan de erini, söz konusu alaca n orjinal etkin faiz oran n baz alarak iskonto etti i gelecekteki nakit ak fl na göre, geri kazan labilir de erine indirmekte ve bu iskontoyu faiz geliri olarak kaydetmektedir. Kira gelirleri dönemsel tahakkuk esas na göre muhasebelefltirilir. Temettü gelirleri ise tahsil etme hakk n n olufltu u tarihte, gelir yaz l rlar. 2.7.2. Stoklar Stoklar, maliyetin veya net gerçekleflebilir de erin düflük olan ile de erlenir. Net gerçekleflebilir de er, tahmini sat fl fiyat ndan, tahmini tamamlama maliyeti ve sat fl gerçeklefltirmek için gerekli tahmini sat fl maliyeti toplam n n indirilmesiyle elde edilen tutard r. Stoklar n maliyeti tüm sat n alma maliyetlerini, dönüfltürme maliyetlerini ve stoklar n mevcut durumuna ve konumuna getirilmesi için katlan lan di er maliyetleri içerir. Stok maliyeti hesaplama sistemi safha maliyeti olup Grup stoklar n a rl kl ortalama maliyet yöntemine göre de erlemektedir (Dipnot 13). 2.7.3. Maddi duran varl klar Maddi duran varl klar, 1 Ocak 2005 tarihinden önce iktisap edilen kalemler için YTL'n n 31 Aral k 2004 tarihindeki al m gücüyle ifade edilen düzeltilmifl elde etme maliyetleri üzerinden, 1 Ocak 2005 tarihinden sonra iktisap edilen kalemler için ise elde etme maliyetleri üzerinden, birikmifl amortisman ve mevcutsa kal c de er düflüklü ünün indirilmesi sonras nda oluflan de erleri ile konsolide finansal tablolara yans t lmaktad r. Binalar, makine, tesis ve cihazlar kapasitelerinin tam olarak kullan lmaya haz r oldu u durumlarda aktiflefltirilir ve amortismana tabi tutulmaya bafllan rlar. Maddi duran varl klar n hurda de erinin önemli tutarlarda olmad tahmin edilmektedir. Amortisman, enflasyona göre düzeltilmifl tutarlar üzerinden ve afla da belirtilen maddi duran varl klar n ekonomik ömürlerini yans tan oranlarda do rusal amortisman metoduna göre hesaplanmaktad r (Dipnot 18). Arsalar, ekonomik faydal ömürleri sonsuz olarak kabul edildi inden amortismana tabi tutulmam fllard r. Maddi duran varl klar n yaklafl k ekonomik ömürlerine göre y ll k amortisman oranlar afla daki gibidir: Oran (%) Yerüstü ve yeralt düzenlemeleri 5-20% Binalar 2% Makine, tesis ve cihazlar 5-10% Tafl t araçlar 10-20% Döfleme ve demirbafllar 20% Bir varl n kay tl de erlerinin, varl n geri kazan labilir de erinden daha yüksek oldu u durumlarda duran varl k geri kazan labilir de erine indirilir. Maddi duran varl k elden ç kar lmalar yla oluflan kâr veya zararlar, maddi duran varl n tafl d de ere göre belirlenir ve ilgili gelir/gider hesaplar na kaydedilir (Dipnot 31). Bak m ve onar m giderleri, olufltuklar dönemin konsolide gelir tablosuna gider olarak kaydedilirler. Aktiflefltirmeden sonraki harcamalar, maddi duran varl n, söz konusu varl kla ilgili gelecekte ekonomik faydan n Grup'a aktar lmas n n kuvvetle muhtemel olmas ve maliyetinin güvenilir bir flekilde ölçülebildi i durumlarda maliyetine eklenir veya ayr bir varl k olarak finansal tablolara kaydedilir. Grup, aktiflefltirmeden sonraki harcamalar kapsam ndaki de ifltirilen parçalar n di er bölümlerden ba ms z bir flekilde amortismana tabi tutulup tutulmad na bakmaks z n tafl nan de erlerini bilançodan ç kar r. Varl n maliyetine eklenen söz konusu aktiflefltirme sonras harcamalar, ekonomik ömürleri çerçevesinde amortismana tabi tutulurlar. 2.7.4. Maddi olmayan duran varl klar Maddi olmayan duran varl klar bilgi ifllem sistemleri ve yaz l mlara yönelik haklardan oluflmaktad r. Bunlar, 1 Ocak 2005 tarihinden önce iktisap edilen kalemler için YTL'n n 31 Aral k 2004 tarihindeki al m gücüyle ifade edilen düzeltilmifl elde etme maliyetleri üzerinden, 1 Ocak 2005 tarihinden sonra iktisap edilen 31