Ön Söz Yönetimin Esasları kitabının sekizinci basımına hoş geldiniz! Yönetimin Esasları nın ilk kez yayımlandığı 1994 yılından bugüne, dünyada pek çok şey değişti. Ancak size, piyasadaki, en son değişiklikleri içeren ve en cazip yönetime giriş kitabını sunmaya ilişkin taahhüdümüzü değiştirmedik. Peki, bunu nasıl yapıyoruz? Yönetimin temel kavramlarına yer vererek, temel konuların anlaşılması için sağlam bir temel sağlayarak, en son araştırmaları içeren kuvvetli, uygulanabilir bir odak sunarak ve tüm bunları, size ve öğrencilerinize kolayca anlaşılabilir kılacak bir yazım şeklinde aktararak. Bu kitapta, son basımda sunulan ilgi çekici tasarımı devam ettirmektedir. Biz, kitabın görünümünü ve yönetim kavramlarını sunuş şeklini seviyoruz! Umarız, siz de seversiniz! Bu kitap, kendi kendine yeten bir öğrenme paketidir. Bölüm sonlarındaki özetlere ve değerlendirme sorularına ek olarak, kitabın arka nda, bulması ve kullanımı kolay, bölümlere yönelik öz değerleme testlerine, beceri modüllerine, uygulamalı yöneticilik alıştırmalarına, örnek olay uygulamalarına yer verdik. Sekizinci Basımda Yaptığımız Temel Değişiklikler Nelerdir? Bir kitaba konulabilecek yeni pek çok şey olabileceğini düşünmeyebilirsiniz özellikle de sekizinci basımı yapılan bir kitap için! Fakat bu ekleme yapma konusu, yöneticileri ve yönetimi ele alan bir kitap için oldukça mühim. Sadece haberlerde neler olup bittiğine kulak vererek bile yeni materyal bulmanız oldukça kolay. Yeni konularla ve fikirlerle, yöneticiler her zaman karşılaşır. Yönetim becerilerinin geliştirilmesi için bütünlüklü, yeni bir kısım ekleyerek önemli bir girişimde bulunduk. Bilmeniz gereken bir şey var. Söz konusu kısım, bilgiyi kullanabilmenin başka bir yolunu sunmaktadır. Bu kitabın sonunda yer alan Yönetici Olma Sırası Sizde nda yer alan beceri geliştirme alıştırmaları yönetim kavramlarını uygulayabilmeniz ve kullanabilmeniz için eklendi. Yer verilen 18 beceri, yönetim yeteneğinin geliştirilmesi ile olan ilişkisi ve bu kitaptaki bir veya daha fazla başlıkla olan bağlantısından dolayı seçildi. Bu her bir 18 beceri için; (1) öz değerleme testine, (2) öz değerleme testinin sonuçlarının ne anlama geldiğine ilişkin kısa bir açıklamaya, (3) becerilerle ilgili temel kavramlara ilişkin bir özete ve becerilerle ilintili yeteneğin geliştirilmesine yönelik belli davranışlara, (4) becerilerle ilintili davranışları uygulama olanağı sağlayan kısa, sınıf içi bir uygulamaya ve (5) becerilerle ilintili davranışları uygulamak ve öğrenmek için ek imkânlar sağlayan pekiştirme etkinliklerine yer veriyoruz. Bu kapsamlı beceri materyallerine ek olarak, kitabın kapsamına aldığımız diğer yeni şeylere de bir bakın: u Bütünleştirici yönetsel konulara ilişkin yeni bir bölüm. u Bölümlere göre öz değerleme/beceriler/ beceri uygulama modülü, bir yöneticinin kutu içi alıştırması ve bir örnek olay uygulamasını içeren, kitabın en sonunda yer alan Yönetici Olma Sırası Sizde. u Nicel karar verme teknikleri modülü. Sekizinci basımda eklenen ve değiştirilen başlıkların bölümlere göre listesi de aşağıdadır: xiii
xiv ÖN SÖZ Bölüm 1 Yöneticiler ve Yönetim Yeni bölüm açılışı (Symantec) Yönetsel rollere ilişkin yeni materyal Yönetsel yeteneklere ilişkin yeni materyal Yeni Doğru ya da Yanlış kutusu (Derek Jeter) Yeni Teknoloji ve Yöneticinin İşi Kutusu (robotları yönetmek) ve örnek olay uygulaması içeren Yönetici Olma Sırası Sizde Bölüm son notlarının yüzde 37 sinin 2009 2011 yılları arasında Bölüm 2 Yönetim Çevresi Yeni bölüm açılışı (Zappos) Dış çevreye ilişkin yeni materyal Dış çevrenin ekonomik faktörüne ilişkin güncellenen enformasyon Omnipotent ve sembolik yönetim görüşlerine ilişkin eklenen materyal Dış çevrenin demografik faktörüne ilişkin eklenen materyal Dış çevrenin yöneticileri nasıl etkilediğine ilişkin (işler ve işsizlik, çevresel belirsizlik ve paydaşlarla ilişkiler) eklenen materyal Kültürün yöneticileri nasıl etkilediğine ilişkin eklenen materyal Güncellenen Doğru ya da Yanlış kutusu (Steve Jobs, Apple, tıbbi izin) Yeni Geçmişten Günümüze kutusu ve örnek olay uygulaması içeren Yönetici Olma Sırası Sizde Bölüm son notlarının yüzde 50 sinin 2009 2011 yılları arasında Bölüm 3 Bütünleştirici Yönetsel Konular Yeni bölüm açılışı (Deutsche Telecom) Yeniden düzenlenen sosyal sorumluluk Sosyal sorumluluğun bir şirketin finansal performansını nasıl etkilediğine ilişkin yeni materyal Sürdürülebilirliğe ilişkin yeni materyal Etik liderlik ve etik öğrenimine ilişkin eklenen tartışmalar İş gücü çeşitliliğinin türlerine ilişkin eklenen materyal Yeni Doğru ya da Yanlış kutusu (McDonald s ve McDonald s ın hedef alınan web sitesi) ve örnek olay uygulaması içeren Yönetici Olma Sırası Sizde Bölüm son notlarının yüzde 29 unun 2009 2011 yılları arasında Bölüm 4 Karar Vermenin Temelleri Yeni bölüm açılışı (NASA) Yeni Doğru ya da Yanlış kutusu (MTV ve MTV nin yeni programı Skins) Bölüm son notlarının yüzde 21 inin 2009 2011 yılları arasında Bölüm 5 Planlamanın Temelleri Yeni bölüm açılışı (Flip video kameraları ve Cisco Systems) Yeni Doğru ya da Yanlış kutusu (MTV ve MTV nin yeni programı Skins) Bölüm 6 Örgütsel Yapı ve Tasarım Yeni bölüm açılışı ( gönüllü işçiler ve Verizon) Esnek çalışma düzenlemelerine ilişkin yeni kısım Yeni Doğru ya da Yanlış kutusu (Apple ipad in etik hack lenmesi) Bölüm son notlarının yüzde 16 sının 2009 2011 yılları arasında Bölüm 7 İnsan Kaynaklarını Yönetme Yeni bölüm açılışı (UPS ve sürücülerin eğitimi) Yeni Doğru ya da Yanlış kutusu (iş yerinden tıbbi esrar kullanımı) Bölüm son notlarının yüzde 28 inin 2009 2011 yılları arasında Bölüm 8 Değişimi ve Yenilikçiliği Yönetme Yeni bölüm açılışı (France Telecom ve çalışan intiharı)
ÖN SÖZ xv Yeni Doğru ya da Yanlış kutusu (örgütsel stres programları) Bölüm son notlarının yüzde 26 sının 2009 2011 yılları arasında Bölüm 9 Birey Davranışının Temelleri Yeni bölüm açılışı (HCL Technologies) Yeni Doğru ya da Yanlış kutusu (iyi görünmeye çabalayan çalışanlar) Bölüm son notlarının yüzde 38 inin 2009 2011 yılları arasında Bölüm 10 Grupları Anlama ve Çalışma Takımlarını Yönetme Yeni bölüm açılışı (Intel in İsrail Geliştirme Ekibi) Yeni Doğru ya da Yanlış kutusu (takım arkadaşlarının çok fazla kişisel bilgi paylaşması) Bölüm son notlarının yüzde 29 unun 2009 2011 yılları arasında Bölüm 11 Çalışanların Motive Edilmesi ve Ödüllendirilmesi Yeni bölüm açılışı (Google) Zorlu ekonomik koşullarda çalışanların motive edilmesine ilişkin eklenen yeni materyal Yeni Doğru ya da Yanlış kutusu (takım arkadaşlarının çok fazla kişisel bilgi paylaşması) Bölüm 12 Liderlik ve Güven Yeni bölüm açılışı (Binbaşı) Lider-üye etkileşimi teorisine ilişkin eklenen yeni materyal ve örnek olay uygulaması içeren Yönetici Olma Sırası Sizde Bölüm 13 İletişim ve Enformasyonu Yönetme Yeni bölüm açılışı (Best) İletişimde güncel sorunlara ilişkin eklenen yeni materyal Yeni Doğru ya da Yanlış kutusu (ofiste/iş yerinde dedikodu) ve örnek olay uygulaması içeren Yönetici Olma Sırası Sizde Bölüm son notlarının yüzde 19 unun 2009 2011 yılları arasında Bölüm 14 Denetimin Temelleri Yeni bölüm açılışı (BP/Deepwater Horizon) ve örnek olay uygulaması içeren Yönetici Olma Sırası Sizde Bölüm son notlarının yüzde 38 inin 2009 2011 yılları arasında Bölüm 15 İşlemler Yönetimi Yeni bölüm açılışı (Starbucks) Yeni Doğru ya da Yanlış kutusu (rezerve edilmiş park yerleri) ve örnek olay uygulaması içeren Yönetici Olma Sırası Sizde Bölüm son notlarının yüzde 19 unun 2009 2011 yılları arasında Teşekkürler Bir ders kitabı yazmak ve yayımlamak, isimleri kapakta yer almayan çok sayıda yetenekli insanın varlığına gereksinim duyar. Bu kitabın gerçekleştirilmesinde beceri ve kabiliyetlerini sunan yetenekli insanlardan oluşan harikulade bir ekibi size sunmak ve bu ekibe teşekkür etmek istiyoruz.
xvi ÖN SÖZ Ekibimiz: Satın alma editörümüz Kim Norbuta, üretim projesi yöneticimiz Kelly Warsak, pazarlama yöneticimiz Nikki Jones, editoryal proje yöneticimiz Claudia Fernandes, editoryal direktörümüz Sally Yagan, çok yetenekli ve üstün kabiliyetli fotoğraf araştırmacımız Nancy Moudry. Yaklaşımları ile biz destek sağlayan, (geçmişteki ve bugünkü) eleştirmenlerimize de teşekkür etmek isteriz: David Adams, Manhattanville College Lorraine P. Anderson, Marshall University Maria Aria, Camden Community College Marcia Marie Bear, University of Tampa Barbara Ann Boyington, Brookdale Community College Reginald Bruce, University of Louisville Elena Capella, University of San Francisco James Carlson, Manatee Community College Pam Carstens, Coe College Casey Cegielski, Auburn University Michael Cicero, Highline Community College Evelyn Delanee, Daytona Beach Community College Kathleen DeNisco, Erie Community College, South Campus Jack Dilbeck, Ivy Tech State College Fred J. Dorn, University of Mississippi Myra Ellen Edelstein, Salve Regina University Deborah Gilliard, Metropolitan State College, Denver Robert Girling, Sonoma State University Patricia Green, Nassau Community College Gary Greene, Manatee Community College, Venice Campus Kenneth Gross, The University of Oklahoma Aaron Hines, SUNY New Paltz Edward A. Johnson, University of North Florida Kim Lukaszewski, SUNY New Paltz Brian Maruffi, Fordham University Mantha Vlahos Mehallis, Florida Atlantic University Christine Miller, Tennessee Technological University Diane Minger, Cedar Valley College James H. Moore, Arizona State University Francine Newth, Providence College Leroy Plumlee, Western Washington University Pollis Robertson, Kellogg Community College Cynthia Ruszkowski, Illinois State University Thomas J. Shaughnessy, Illinois Central College Andrea Smith-Hunter, Siena College Martha Spears, Winthrop University Jeff Stauffer, Ventura College Kenneth R. Tillery, Middle Tennessee State University Robert Trumble, Virginia Commonwealth University Philip Varca, University of Wyoming Margaret Viets, University of Vermont Lucia Worthington, University of Maryland University College Seokhwa Yun, Montclair State University Size de Teşekkürler! Steve, Dave ve Ben, yönetim dersiniz için kitabımızı dikkate aldığınız ve tercih ettiğiniz için size de teşekkür ederiz. Hepimiz, öğretimde uzun süredir deneyim sahibiyiz; öğretimin ne derece zorlu ama mükâfatlı bir iş olduğunu biliyoruz. Amacımız, size, sınıfta başarı sağlamanıza yardımcı olacak mümkün olan en iyi kaynağı sunmak!
Çeviri Editöründen Yönetim yaşamın sürdüğü, dokunduğu her alanda izini sürdüğümüz bir olgudur artık. Sabahki randevunuz için uyanmanızı sağlayan elektronik alarm, sanal kartınızın limitini artırmak veya su faturanızın otomatik ödenme talimatını vermek için numarasını tuşladığınız çağrı merkezi, tatilinizi geçirmek için gittiğiniz şehirde gazetenizi okumak için oturduğunuz kafede size çayınızı servis ederken kullanılan fincan, Higgs bozonunun keşfedilmesi için CERN de gerçekleştirilen çalışmalar, bu yazı aktarılırken kullanılan notebook. Tümü, planlı, örgütlü, yönlendirilmiş ve denetlenmiş faaliyetlerin sonucudur tümünde de yönetim esastır. * Bugün, yönetim üzerine eğitim gören öğrenciler, yönetim üzerine ders veren akademisyenler ve uygulamacılar, yönetimin her alana nüfuz ettiğinin farkında olarak çalışmalarını gerçekleştirmeyi yeğlemektedir. Yönetim üzerine, her ne kadar, pek çok yayın yapılmış (ve yapılıyor) olsa da, Türkçe literatürde, yönetimin işaret edilen esas ını kavrayarak yönetsel kavramları bütünsel olarak ele alan, uygulamadaki karşılıklarına yer veren yeterince yayın bulunmamaktadır. Bir aktarım projesi olarak Yönetim Esasları, ilgililerin beklentisini karşılamak üzere tasarlanmıştır. İlk basımı 1994 yılında gerçekleştirilen, her basımından güncellenen Yönetimin Esasları (özgün adı ile Fundamentals of Management), Stephen P. Robbins ve arkadaşları (David A. Decenzo ve Mary Coulter) tarafından kaleme alınmıştır. Yönetim ve örgütsel davranış üzerine çalışan Robbins in kitapları, yirmi dilde tercüme edilmiştir. Size sunulan Yönetimin Esasları nın elinizdeki Türkçeye aktarımında kitabın sekizinci basımı temel alınmıştır. Yönetimin Esasları, yönetim üzerine çalışmalarını sürdüren değerli akademisyenlerin katkıları ile Türkçeye aktarılmıştır. Bölümler, yayınevinin politikası gereği, farklı akademisyenlerce, bağımsız olarak çevrilmiştir. Bu durum, anlamsal çeşitliliğin keşfedilmesine katkı sağlamak ile birlikte; dil ve üslup birliğinin, kavramsal tutarlılığın sağlanması için daha fazla vakit harcanmasını da gerektirmiştir. Son iki ayı yoğun olmak üzere, yaklaşık bir yılı bulan editörlük süreci sonunda, yayınevi çalışanlarının önemli yönlendirmeleri ve katkıları ile bütüncül bir çalışmayı ortaya çıkardığımızı düşünüyoruz. Hataların ve eksikliklerin, siz değerli okuyucular tarafından bildirilmesinden mutluluk duyarız. Çevirileri ile katkı sağlayan akademisyenlere, Nobel Akademik Yayıncılık çalışanlarına ve emeği geçen herkese teşekkür ederiz. Prof. Dr. Adem Öğüt